Professor: “Cəbrayılın dirçəldilməsi regionun strateji rolunu artıracaq”
Tarix: 29-09-2023 15:34 | Bölmə: İqtisadiyyat
Professor: “Cəbrayılın dirçəldilməsi regionun strateji rolunu artıracaq”

“44 günlük Böyük Qarabağ Zəfərində Cəbrayıl işğaldan azad olunmuş ilk Azərbaycan şəhəri kimi tarixə düşüb. Cəbrayıl şəhərinin erməni işğalından azad edilməsi müharibənin sonrakı gedişinə strateji təsir göstərdi və düşmənin diz çökdürülməsində önəmli rol oynadı. İşğaldan sonrakı dövrdə Cəbrayılın bərpası üçün məqsədli, eyni zamanda geniş həcmli tədbirlər həyata keçirilməkdədir”.

Bunu Reyting.az-a UNEC Qarabağ İqtisadi Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri, Sumqayıt Dövlət Universitetinin “Dünya iqtisadiyyatı və marketinq” kafedrasının professoru, iqtisad elmləri doktoru Şəfa Əliyev deyib.

Şəfa Əliyev bildirib ki, artıq Cəbrayıl şəhərinin Baş planı hazırlanaraq təsdiq olunub. Onun sözlərinə görə, şəhərin tikintisində ən son texnologiyalar və arxitektura yanaşmaları əsas götürülüb. Eyni zamanda müasirlik prinsiplərinin ön plana çəkilməsi ilə bərabər, bir sıra mühüm elementlər, tarixi-coğrafi komponentlər, adət-ənənələr də diqqət mərkəzində saxlanılıb.

Professor əlavə edib ki, Cəbrayıl rayonunun dağıdılmış ərazilərinin bərpası və dirçəldilməsi dövlət başçısının daim diqqət mərkəzindədir: “Prezident işğaldan sonrakı dövrdə bir neçə dəfə Cəbrayıl rayonuna səfər edib və rayonun bərpası ilə bağlı tapşırıqlarını verib”.

Dövlət başçısının sentyabrın 28-də Cəbrayıl rayonuna növbəti səfərinə diqqət edən Ş. Əliyev deyib ki, bu səfər çərçivəsində Cəbrayıl şəhərində inzibati binanın təməli qoyulub və burada işgüzar zona fəaliyyət göstərəcəkdir:

“İnzibati ərazi dörd binadan ibarət olacaqdır. Binaların inşasında müasirlik, millilik elementləri ana xətt kimi keçəcəkdir. Eyni zamanda, inzibati binanın həyətində istirahət parkı inşa olunacaqdır. Sevindirici haldır ki, artıq Cəbrayıl şəhərində ilk yaşayış məhəlləsinin tikintisinin təməlqoyma mərasimi keçirilib. Cəbrayıl Yaşayış Kompleksinin ümumi sahəsi 7,9 hektardan ibarətdir və burada 33 bina inşa olunacaqdır. 4 və 5 mərtəbəli binalarda 718 mənzil keçmiş məcburi köçkünlərin ixtiyarına veriləcəkdir. Mənzillər komfortluluq baxımından kifayət qədər üstün cəhətlərə malikdir. İstismara verilən mənzillər tam təmirli olmaqla bərabər, həm də mətbəx mebeli, qaz plitəsi, su, qaz və elektrik sayğacları ilə təchiz olunacaqdır. Əhalinin rahat yaşaması üçün Cəbrayıl Yaşayış Kompleksinin ərazisində və ətrafında park, sosial-məişət obyektləri, yeraltı və yerüstü avtodayanacaqlar, istirahət guşələri, uşaq oyun və idman meydançaları da sakinlərin istifadəsinə təqdim ediləcəkdir. Rayonun dayanıqlı şəkildə elektrik enerjisi ilə təmin edilməsi üçün Cəbrayıl Rəqəmsal İdarəetmə Mərkəzinin açılışı olub”.

Professor qeyd edib ki, Cəbrayıl rayonu Kiçik Qafqaz dağlarının cənub-şərqində - Araz çayının sol sahilində yerləşir. Rayon cənub tərəfdən İranla, Cənub-qərbdən Zəngilan, Qərbdən Qubadlı, Şimaldan Xocavənd, Şərqdən isə Füzuli rayonları ilə həmsərhəddir. Cəbrayıl rayonu 1930-cu il avqustun 8-də yaradılıb və ərazisi 1050 kv.km-dir.

Ş. Əliyev bildirib ki, Cəbrayıl rayonunun ərazisində bir qrup sənaye əhəmiyyətli ehtiyatlar var. Məsələn, sement istehsalı üçün qiymətli xammal mövcuddur. Həmçinin mərmər və başqa tikinti materialları ehtiyatları kifayət qədərdir. Rayonda dəmir filizi yataqları da var. İşğala qədər olan dövrdə rayon əhalisinin əsas məşğuliyyəti üzümçülük, heyvandarlıq, taxılçılıq və baramaçılıq olub. Bunlarla yanaşı, rayonda tikiş, xalça, cihazqayırma sexləri və bir sıra digər sənaye obyektləri fəaliyyət göstərib.

Cəbrayıl rayonu işğaldan azad olunmuş ərazilərin bərpası baxımından ilkə imza atdığını bildirən professorun sözlərinə görə, Cocuq Mərcanlı kəndində birinci mərhələdə 50 ev, 96 şagird yerlik məktəb, məscid, 35/10 kv-luq elektrik yarımstansiyası, hidrometereoloji stansiya, “Azəravtoyol” ASC-nin xüsusi təyinatlı yol istismar müəssisəsi və digər infrastrukturlar tikilərək istifadəyə verilib, kəndə asfalt örtüklü yol çəkilib: “Həmçinin 100 fərdi yaşayış evi, uşaq bağçası, həkim məntəqəsi, klub-icma mərkəzi, poçt, inzibati ərazi dairə üzrə nümayəndəliyin binası və s. mühüm sosial obyektlər istismara verilib. O, xatırladıb ki, əhalinin Cocuq Mərcanlıya qayıdışı 30 may 2018-ci ildən başlayıb.

Ş. Əliyev Cəbrayıl rayonunun strateji rolunu artıran məqamlara da diqqət yetirib: “Tarixi Xudafərin körpüsü yaxınlığında “Araz Vadisi İqtisadi Zonası”nın yaradılması artıq regionun cəlbediciliyindən və regionda sahibkarlığın inkişafı ilə bağlı güclü təməlin qoyulmasından xəbər verir. Burada güzəştlərin formalaşdırılması, sahibkarlara ən azından 10 il ərzində güzəştlərin verilməsi və dövlət tərəfindən müvafiq infrastrukturun yaradılması yaxın perspektivdə Cəbrayıl rayonunda müxtəlif istiqamətlər üzrə emal müəssisələrinin təşkilinə, eyni zamanda kənd təsərrüfatı və sənaye müəssisələrinin yaradılması istiqamətində ciddi addımların atılmasına imkan verəcəkdir. Bu iqtisadi zonanın ilk rezidentləri artıq qeydiyyata alınıb və fəaliyyətə başlayıblar.

Qeyd olunanlar əsasında bu qənaətə gəlmək olar ki, genişmiqyaslı bərpa və quruculuq işləri, həyata keçirilən iri layihələr sayəsində Cəbrayılın dirçəldilməsi prosesləri daha səmərəli və intensiv xarkater alacaq, bütün bunlar isə regionda Cəbrayılın strateji rolunu artıracaqdır”.

Y. QACAR




Bölməyə aid digər xəbərlər
{sape_links}{sape_article}