00:02 / 27-06-2025
Emil Mehtiyev İdarə rəisi təyin olunub
18:04 / 26-06-2025
Narkotik satan ata və oğlu tutulub
16:30 / 26-06-2025
Azərbaycandakı dinlərarası harmoniya Tolerantlıq Evində müzakirə olunub
16:17 / 26-06-2025
Azərbaycanı gülüstana çevirənlər! - Zahid Oruc yazır
13:15 / 26-06-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:14 / 26-06-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında telefon danışığı olub
11:02 / 26-06-2025
Kəlbəcərdə yük maşını çaya aşıb, sürücü ölüb
10:29 / 26-06-2025
Prezident Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə paylaşım edib
09:25 / 26-06-2025
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
08:51 / 26-06-2025
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
00:00 / 26-06-2025
Bu gün Silahlı Qüvvələri Günüdür
22:36 / 25-06-2025
MÜTDA: "7 müəllimin nəticəsi ləğv ediləcək"
21:49 / 25-06-2025
Tovuzda kütləvi zəhərlənmə olub - Yenilənib
19:56 / 25-06-2025
Ceyhun Bayramov İranın yeni səfirini qəbul edib
18:04 / 25-06-2025
Ordu günü Bakı, Gəncə, Xankəndi və Laçında yürüş olacaq
18:00 / 25-06-2025
Beynəlxalq axtarışa verilmiş şəxsi Rusiyaya təhvil verilib
17:49 / 25-06-2025
Ter-Petrosyan II Qareginlə siyasi vəziyyəti müzakirə edib
17:44 / 25-06-2025
“Azəriqaz”ın baş direktoruna müavin təyin olunub
17:27 / 25-06-2025
Ceyhun Bayramov Sudanın yeni səfiri ilə görüşüb
17:02 / 25-06-2025
Trampla Zelenski Niderlandda görüşüblər
16:56 / 25-06-2025
Qırğızıstanda parno saytlara giriş bloklanıb
16:45 / 25-06-2025
Bakıda əməliyyat: saxlanılanlar var - Video
16:39 / 25-06-2025
Toy karvanında "avtoş"luq edən sürücülər saxlanılıb
16:20 / 25-06-2025
Səkkiz rayona prokuror təyin edilib - Yenilənib
15:59 / 25-06-2025
Kansler: Rusiya Avropanın sülh və siyasi nizamını təhdid edir
15:40 / 25-06-2025
“Pasportlar haqqında” qanun dəyişib
15:35 / 25-06-2025
Tramp Haaqada Zelenski ilə görüşəcək
15:29 / 25-06-2025
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
15:26 / 25-06-2025
İlham Əliyev Türk Dövlətləri Təşkilatı ilə bağlı sazişi təsdiqləyib
15:04 / 25-06-2025
“Kontakt Home” qanunu pozub
14:57 / 22-06-2025
Həyat dolu ömür yolu - Milli Mətbuat-150 - Fotolar
06:06 / 22-06-2025
ABŞ İrana qarşı müharibəyə qoşulub - Üç nüvə obyekti vurulub - (Yenilənib)
19:12 / 23-06-2025
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
10:14 / 24-06-2025
Tramp dünyanı aldadıb: atəşkəs yoxdur, İsrail İrana ağır zərbələr endirir
08:55 / 22-06-2025
Tehran geri çəkilmək istəmir
09:25 / 26-06-2025
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
14:55 / 25-06-2025
Rəşad Əhmədzadə: “Beynəlxalq festivallarda iştirakımız ölkə teatrları üçün də uğurdur” - Müsahibə
07:09 / 24-06-2025
İran və İsrail atəşkəsə razılaşıblar?
00:39 / 25-06-2025
NATO: Ukraynada 250 min rus hərbçisi həlak olub
08:27 / 25-06-2025
Üç mindən çox avtomobili daşıyan gəmi üç həftə yandıqdan sonra batıb
08:42 / 22-06-2025
Nazim Sadıxov braziliyalı rəqibini nokauta salıb
Türkiyənin lirə dərdi - İqtisadçı şərh edir
Tarix: 24-11-2021 20:56 | Bölmə: İqtisadiyyat
Türk lirəsinin ucuzlaşması və devalvasiyasının bir deyil, bir neçə səbəbi var. Bu amillər üst-üstə düşdüyündən Türkiyədə indiki vəziyyət yaranıb.
Bunu Reyting.az-a iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli türk lirəsinin avro və dollar qarşısında dəyərdən düşməsinin səbəblərini şərh edərkən bildirib.
İqtisadçı deyib ki, Türkiyə turizm ölkəsi olduğundan pandemiya hazırki problemin yaranmasına əsas səbəb olub: “Türkiyəyə ildə 45 milyard dollara qədər turizmdən gəlir gəlirdi. Amma pandemiya səbəbindən turizm sektoru aşağı düşüb, gəlirlər azı 10 dəfə azalıb. Bu da valyuta daxilolmalarını azaldan faktordur. Məncə, bunun ciddi təsiri oldu”.
Problemin yaranmasının ikinci səbəbinə gəlincə, N. Cəfərli qeyd edib ki, bu məsələdə Mərkəzi Bankla bağlı baş verənlər də ciddi narahatlıq yaradıb: “Türkiyə prezidenti Mərkəzi Bankın üç rəhbərini il yarımda ard-arda işdən çıxardı. Bunun da təsiri olmamış deyil. Mərkəzi Bank faiz artırmalı olduğu təqdirdə siyasi qərarla faizlərin azaldılmasına getdi. Bunun da təsiri oldu.
Üçüncüsü, Türkiyə şirkətlərinin xarici borcları var. Söhbət böyük xarici borcdan gedir. Yanvar ayından başlayaraq bu borc qaytarılmalıdır, çünki kontraktların vaxtı bitir. Səhv etmirəmsə, söhbət 50-60 milyard dollardan gedir. Bunu qaytarmaq lazımdır. Bu da dollara olan təlbatı artırır. Bütün bunlar üst-üstə düşdüyü üçün lirə dollar qarşısında rekord ucuzlaşdı”.
N. Cəfərlinin qənaətincə, digər bir təsiredici amil indiki Türkiyə hökumətinin Avropa və ABŞ-la zaman-zaman problem yaşaması, söz duelinin müşahidə edilməsidir.
Bundan sonra baş verə biləcəklərə gəldikdə, iqtisadçı deyib ki, qısa zamanda vəziyyətin düzəldilməsi üçün “sehrli çubuq” yoxdur: “Üstəlik, nəzərə alınmalıdır ki, Türkiyə seçki mərhələsinə daxil olur. İlyarımdan sonra Türkiyədə həm prezident, həm də parlament seçkiləri keçiriləcək. Belə bir ərəfədə Türkiyə prezidenti və komandasının iqtisadiyyatı daraltmaqla bağlı qərar verəcəyini düşünmürəm. İndilikdə çıxış yolu iqtisadiyyatı daraltmaq, faizləri yüksəltmək, iqtisadi fəallığın tempini aşağı salmaq, lirənin dövriyyəsini azaltmaqdan keçir. Bu da nəticə etibarı ilə məzənnənin sabitləşməsinə təsir göstərə bilər. Amma bu addımlar daha çox işsizlik yarada bilər. Odur ki, Türkiyə prezidentinin bu addımı atacağını düşünmürəm, çünki prezident seçkiləri dönəminə hazırlıq gedir. Əksinə, faizlərin daha da aşağı salınmasına çalışıb, lirənin daha da ucuzlaşması yolunu tutacaqlar. Eyni zamanda dövriyyədə lirənin artırılmasına gediləcək. Artıq minimum əməkhaqqının 4 min lirəyə qaldırılması haqqında danışılır. Bu, çox böyük rəqəmdir və lirə bolluğunun artıracaq. 2023-cü ilə qədər ciddi sabitlik yaranacağını düşünmürəm. Lakin iqtisadiyyatın da öz qanunauyğunluqları var. Lirə daima dəyərdən düşə bilməz. Güman ki, yaxın həftələrdə sabitlik yaranacaq”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 24-11-2021 20:56 | Bölmə: İqtisadiyyat
Türk lirəsinin ucuzlaşması və devalvasiyasının bir deyil, bir neçə səbəbi var. Bu amillər üst-üstə düşdüyündən Türkiyədə indiki vəziyyət yaranıb.
Bunu Reyting.az-a iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli türk lirəsinin avro və dollar qarşısında dəyərdən düşməsinin səbəblərini şərh edərkən bildirib.
İqtisadçı deyib ki, Türkiyə turizm ölkəsi olduğundan pandemiya hazırki problemin yaranmasına əsas səbəb olub: “Türkiyəyə ildə 45 milyard dollara qədər turizmdən gəlir gəlirdi. Amma pandemiya səbəbindən turizm sektoru aşağı düşüb, gəlirlər azı 10 dəfə azalıb. Bu da valyuta daxilolmalarını azaldan faktordur. Məncə, bunun ciddi təsiri oldu”.
Problemin yaranmasının ikinci səbəbinə gəlincə, N. Cəfərli qeyd edib ki, bu məsələdə Mərkəzi Bankla bağlı baş verənlər də ciddi narahatlıq yaradıb: “Türkiyə prezidenti Mərkəzi Bankın üç rəhbərini il yarımda ard-arda işdən çıxardı. Bunun da təsiri olmamış deyil. Mərkəzi Bank faiz artırmalı olduğu təqdirdə siyasi qərarla faizlərin azaldılmasına getdi. Bunun da təsiri oldu.
Üçüncüsü, Türkiyə şirkətlərinin xarici borcları var. Söhbət böyük xarici borcdan gedir. Yanvar ayından başlayaraq bu borc qaytarılmalıdır, çünki kontraktların vaxtı bitir. Səhv etmirəmsə, söhbət 50-60 milyard dollardan gedir. Bunu qaytarmaq lazımdır. Bu da dollara olan təlbatı artırır. Bütün bunlar üst-üstə düşdüyü üçün lirə dollar qarşısında rekord ucuzlaşdı”.
N. Cəfərlinin qənaətincə, digər bir təsiredici amil indiki Türkiyə hökumətinin Avropa və ABŞ-la zaman-zaman problem yaşaması, söz duelinin müşahidə edilməsidir.
Bundan sonra baş verə biləcəklərə gəldikdə, iqtisadçı deyib ki, qısa zamanda vəziyyətin düzəldilməsi üçün “sehrli çubuq” yoxdur: “Üstəlik, nəzərə alınmalıdır ki, Türkiyə seçki mərhələsinə daxil olur. İlyarımdan sonra Türkiyədə həm prezident, həm də parlament seçkiləri keçiriləcək. Belə bir ərəfədə Türkiyə prezidenti və komandasının iqtisadiyyatı daraltmaqla bağlı qərar verəcəyini düşünmürəm. İndilikdə çıxış yolu iqtisadiyyatı daraltmaq, faizləri yüksəltmək, iqtisadi fəallığın tempini aşağı salmaq, lirənin dövriyyəsini azaltmaqdan keçir. Bu da nəticə etibarı ilə məzənnənin sabitləşməsinə təsir göstərə bilər. Amma bu addımlar daha çox işsizlik yarada bilər. Odur ki, Türkiyə prezidentinin bu addımı atacağını düşünmürəm, çünki prezident seçkiləri dönəminə hazırlıq gedir. Əksinə, faizlərin daha da aşağı salınmasına çalışıb, lirənin daha da ucuzlaşması yolunu tutacaqlar. Eyni zamanda dövriyyədə lirənin artırılmasına gediləcək. Artıq minimum əməkhaqqının 4 min lirəyə qaldırılması haqqında danışılır. Bu, çox böyük rəqəmdir və lirə bolluğunun artıracaq. 2023-cü ilə qədər ciddi sabitlik yaranacağını düşünmürəm. Lakin iqtisadiyyatın da öz qanunauyğunluqları var. Lirə daima dəyərdən düşə bilməz. Güman ki, yaxın həftələrdə sabitlik yaranacaq”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
25-06-2025, 15:04
“Kontakt Home” qanunu pozub
24-06-2025, 19:09
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib, aidiyyəti qurumlara müvafiq tapşırıqlar verilib
24-06-2025, 14:08
“Dövlət borcu haqqında” qanuna dəyişiklik edilir
23-06-2025, 17:20
Agentlik TƏBİB-in 17 milyonluq tenderini ləğv edib
23-06-2025, 12:41
Vüqar Bayramov: "Yeni dəyişikliklər bu boşluğu aradan qaldıracaq"
23-06-2025, 10:16
“Azərişığ”ın milyonluq tenderi - Əmək Müfəttişliyinin cəzalandırdığı şirkət "qalib gəlib"
23-06-2025, 09:18
TƏBİB-in 3.6 milyonluq tenderi ləğv olunub
21-06-2025, 18:07
AMEA-nın tenderi ləğv olunub
21-06-2025, 17:57
Dövlət Neft Fondunda yoxlama aparılıb
21-06-2025, 17:31
"Büdcə sistemi haqqında" qanun dəyişir - Detallar
21-06-2025, 11:37
Bank kartlarından pul oğurluğu davam edir
21-06-2025, 11:11
“Yaşayış minimumu haqqında” qanun dəyişib
21-06-2025, 10:44
Agentlik unun tpdansatış qiymətini açıqlayıb
21-06-2025, 10:12
Peşəkar mühasib sertifikatının verilməsi qaydası dəyişib
20-06-2025, 21:13
Avropa Rusiya qazından imtinaya görə 200 milyard avro itirib
20-06-2025, 18:23
Putin: Rusiya Avropada birinci, dünyada dördüncüdür
20-06-2025, 17:39
Növbəti depozit hərracı keçirilib
20-06-2025, 12:43
Dövlət mülkiyyətindəki avtomobillər satışa çıxarılıb
20-06-2025, 11:55
Peyk görüntüləri: İran neft ixracını sürətləndirib - Foto
20-06-2025, 10:21
Bağlanmış bankların əmlakları satışa çıxarılıb
20-06-2025, 09:59
"Bal Badem”in fəaliyyəti dayandırılıb
20-06-2025, 09:25
Neft Fondunun tenderi ləğv olunub
19-06-2025, 17:55
Azərbaycandan 17 ölkəyə neft ixrac olunub - Siyahı
19-06-2025, 16:37
Əli Əsədov BP şirkətinin baş icraçı direktoru ilə görüşüb
19-06-2025, 15:11
Milyarderin 100 milyon dollarlıq təklifi cavabsız qalıb
19-06-2025, 12:04
İsrail-İran savaşı bahalaşmaya səbəb olub
19-06-2025, 10:01
Vüqar Bayramov: "...qadınlar, bəzi hallarda isə kişilər 5 il tez pensiyaya çıxacaq"
19-06-2025, 09:31
Ağdamda 9.4 milyonluq tender ləğv olunub
18-06-2025, 15:21
ASC və MMC-yə məxsus əmlaklar hərraca çıxarılacaq
18-06-2025, 09:30
Sadiq Qurbanov: "Bu xətt Naxçıvanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynayacaq” - Video
17-06-2025, 14:36
"Əmək pensiyaları haqqında” qanun dəyişib
17-06-2025, 13:01
AYNA-nın tenderi ləğv olunub
17-06-2025, 10:11
Naxçıvan Aqrar Sığorta Fondu ləğv edilib
17-06-2025, 09:53
2025-ci ilin büdcəsinə dəyişikliklər olacaq? - Açıqlama
16-06-2025, 17:32
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
14-06-2025, 19:00
AZAL uçuşların sayını artırır
12-06-2025, 17:38
ƏƏSMN: "Yeni sosial islahat paketi 3 milyon insanı əhatə edir"
12-06-2025, 09:41
DSMF sədrinə yeni müşavir təyin olunub
12-06-2025, 07:42
Astana “Power Central Asia+China” forumuna hazırlaşır
11-06-2025, 15:16
Çin və ABŞ çərçivə sazişi üzərində razılaşıblar
11-06-2025, 14:15
Azərbaycan və Avropa Komissiyası iyunun 13-də enerji dialoqunun üçüncü raundunu keçirəcək
11-06-2025, 11:13
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsini sabit saxlayıb
10-06-2025, 11:40
SOCAR ilə Almaniya şirkəti müqavilə imzalayıb
10-06-2025, 09:38
“Mədrəsə”nin bərpası ilə bağlı tender ləğv olunub
5-06-2025, 14:40
Gənc qadın dünyanın ən zəngin şəxsləri sırasına daxil olub
5-06-2025, 11:31
Mərkəzi Bankının valyuta ehtiyatlarının 87 faizi dollarladır
4-06-2025, 15:52
Bəzi müəssisələrə sertifikatın verilməsi dayandırılıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
