11:00 / 30-10-2024
Eldəniz Əzizli: "Beşinci dəfə dünya çempionu olmağa çalışacağam"
10:50 / 30-10-2024
ABŞ-da seçki qutularını yandırırlar
10:21 / 30-10-2024
Elektrovoz iki nəfəri vuraraq öldürüb
10:17 / 30-10-2024
Birinci Qarabağ müharibəsinin daha yeddi itkin şəhidi dəfn ediləcək - Adlar
10:05 / 30-10-2024
Putin növbəti nüvə təlimini keçirib
09:53 / 30-10-2024
İsrail ordusu oktyabr ayında ölənlərin sayını açıqlayıb
09:44 / 30-10-2024
Rusiya ilə Ukrayna arasında danışıqlar başlayıb
09:31 / 30-10-2024
Kiyevə növbəti dəfə hücum olub - Foto
09:25 / 30-10-2024
Bakıda səfirliyə qarşı terror aktı planlaşdırmış şəxsə hökm oxunub
09:20 / 30-10-2024
Livan: 3 minə yaxın ölən, 12 mindən çox yaralı var
09:09 / 30-10-2024
HƏMAS atəşkəs bəyanatı verib
09:00 / 30-10-2024
Bakıda arvadını öldürən kişi özünü asıb
08:56 / 30-10-2024
ABŞ yenə Şimali Koreyanı hədələyir
08:43 / 30-10-2024
Rusiyanın 40-dan çox daşınmaz əmlakı üzərində həbs qoyulub
08:34 / 30-10-2024
ABŞ Türkiyənin hücumunu anlayışla qarşılayır
08:29 / 30-10-2024
İran-Almaniya münasibətləri yenidən gərginləşir - Foto
08:17 / 30-10-2024
Azərbaycan millisi dünya çempionatında birinci yeri tutub
22:20 / 29-10-2024
Elçin Əmirbəyov Britaniyaya səfər edib
20:24 / 29-10-2024
COP29-da restoran, gözəllik salonları bağlanacaq? - Açıqlama
18:01 / 29-10-2024
"Kəpəz" və "Araz-Naxçıvan" 1/8 finala yüksəliblər
17:54 / 29-10-2024
Mehriban Əliyeva Türkiyə xalqını təbrik edib
17:40 / 29-10-2024
Vergi Xidməti Bakıda 43 vergi ödəyicisinə maliyyə sanksiyaları tətbiq edib
17:34 / 29-10-2024
Xalq artisti daha bir məhkəməyə verilib
17:14 / 29-10-2024
Fransa kəşfiyyatçılarını Azərbaycan sərhədinə yerləşdirir
17:12 / 29-10-2024
Daha bir şəhər itirilib: ruslar Selidovoda bayraq qaldırıb - Foto
16:41 / 29-10-2024
Hökumət Cəbrayılla bağlı yeni qərar verib
16:27 / 29-10-2024
Prezident ƏƏSMN-lə bağlı Fərman imzalayıb
16:26 / 29-10-2024
Kreml: ABŞ və Aİ Gürcüstan hakimiyyətinə ultimatumları dayandırmalıdır
16:23 / 29-10-2024
Bakıda 15-ci Dünya İqlim Sammiti keçiriləcək
13:43 / 27-10-2024
İxtisar - Akif Əli yazır
09:59 / 27-10-2024
İki rayona qar yağıb
17:42 / 25-10-2024
Sığorta agentlərinin lisenziyaları bərpa olunub
10:10 / 27-10-2024
Gürcüstanda seçki - MSK nəticələri elan edib - (Yenilənib)
11:25 / 28-10-2024
Noyabrda neçə gün qeyri-iş günü olacaq? - Qərar
07:55 / 26-10-2024
İsrail İranı bombalayıb - (Yenilənib+)
12:29 / 29-10-2024
Bakıda avtomobil yolu uçquna görə bağlanır - (Yenilənib) - Fotolar
09:26 / 26-10-2024
Tanınmış şəxslərin adı casus siyahısına salınıb
11:19 / 25-10-2024
İlham Əliyev iki sazişi təsdiqləyib - Fərman
09:57 / 28-10-2024
Müdafiə Nazirliyi işçi qəbuluna başlayır - Video
Moskva danışıqları: Vaşinqton rahatdır, çünki...
Tarix: 26-05-2023 18:20 | Bölmə: Siyasət
Mayın 25-də Moskvada Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putin və Ermənistan Respublikasının Baş naziri Nikol Paşinyan ilə üçtərəfli Zirvə görüşü oldu.
Ümumi mənada bu danışıqları Vaşinqton və Brüssel görüşlərinin növbəti raundu kimi də qiymətləndirmək olar.
Mosvka görüşü...
Bundan öncə Vaşinqtonda və Brüsseldəki danışıqlar ümumi mənada müsbət olmuşdu. Hər iki görüşdə konkret razılıqların əldə olunduğunu, mübahisəli məqamların isə növbəti görüşlərdə müzakirə edilməsinə qərar verildiyini demək olar.
Vaşinqtonda və Brüsseldə keçirilən görüşlərin real nəticəsi isə şübhəsiz Nikol Paşinyanın “Qarabağ daxil olmaqla Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyırıq”,- bəyanatını səsləndirməsidir.
Həm Vaşinqtonda və Brüsseldə ardıcıl görüşlərin keçirilməsi, həm də Paşinyanın məlum bəyanatlar verməsi Kremli ciddi şəkildə narahat edib. Rusiya yaxşı başa düşür ki, ABŞ və Qərbin konstruktiv danışıqları davam etdirməsi prosesi ən qısa zamanda bitirə bilər. Bu isə öz növbəsində Rusiyanın Cənubi Qafqazda təsirinin qırılması deməkdir. Moskvada keçirilən üçtərəfli Zirvə görüşü ümumi mənada Ermənistan ilə Azərbaycan arasında gedən danışıqlar prosesində təşəbbüsü ələ almaq və prosesi öz maraqları çərçivəsində irəliyə aparmaq mahiyyəti daşıyır.
Paşinyanın şousu
Üçtərəfli görüş cəmi 20 dəqiqə çəkdi və real nəticə əldə edilmədi. Görüşün həm qısa çəkməsi, həm də real nəticənin əldə edilməməsinin əsas səbəbi Avrasiya İqtisadi Birliyinin toplantısında N. Paşinyanla İ. Əliyev arasında yaşanan gərginlik oldu.
Paşinyan Əliyevin çıxışında səsləndirdiyi “Zəngəzur dəhlizi” ifadəsinə kəskin reaksiya verdi. Bundan başqa, o, “Laçın dəhlizi”nin də nəzarət altında olmamalı olduğunu bildirib. Prezident İlham Əliyev isə cavabında dedi ki, “Zəngəzur dəhlizi” nəqliyyat yoludur və özündə Ermənistana qarşı ərazi iddiasını ehtiva etmir, Laçın yolunda isə sərhəd-keçid məntəqəsinin yaradılması Azərbaycanın müstəsna hüququdur və bu, 2020-ci il 10 noyabr bəyanatına zidd deyil.
Paşinyanın üçtərəfli görüş öncəsi gərginliyi artırması və mübahisə etməsi planlı bir davranış olduğunu göstərir.
Məsələ ondadır ki, Paşinyan Moskva görüşündən öncə “Qarabağ daxil olmaqla Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyırıq”,- bəyanatını səsləndirib.
Azərbaycan tərəfi də öz növbəsində Ermənistanın ərazi bütövlüyünü tanıdığını bəyan edib. Bunu bilə-bilə “Zəngəzur dəhlizi” ifadəsinə görə mübahisə etmək, gərginliyi artırmaq başqa səbəblərin olduğuna dəlalət edir. Məsələ ondadır ki, Paşinyan ehtiyatlanır. Cəsarətli açıqlamalar versə də, radikal müxalifətin reaksiyasından qorxur.
Yəqin düşünüb ki, İ. Əliyevin “dəhliz” sözünə sərt reaksiya verməsə, ölkəsində tənqid atəşinə məruz qalacaq.
İmzalanmayan sənəd
Moskvada iki sənədin imzalanması gözlənilirdi. Birincisi, nəqliyyat kommunikasiyalarının blokdan çıxarılması haqqında sənəd idi.
İkincisi isə xarici işlər nazirləri səviyyəsində imzalanması gözlənilən sənəd idi.
Lakin qeyd olunan sənədlər imzalanmadı. Halbuki bu sənədlə bağlı danışıqlar bir neçə gündür gedirdi. Mayın 23-dən Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya baş nazirlərinin müavinlərinin rəhbərlik etdiyi üçtərəfli işçi qrupu Moskvada sənədlər üzərində işləyirdi.
Lakin Moskva görüşü öncəsi Paşinyanın gərginliyi artırması, mübahisə etməsi fonunda liderlər hər hansı sənədi, hətta ümumi bəyanatı imzalamadı.
Rusiya prezidenti Vladimir Putin sadəcə onu dedi ki, iki dövlət arasında nəqliyyat yolunun açılması prosesi sürətlənə bilər. Əslində Putinin açıqlamasından da bu nəticəyə gəlmək olar ki, ortada konkret sənəd var.
Azərbaycan həmin sənədin imzalanıb nəqliyyat kommunikasiya əlaqələrinin bərpa edilməsi, daha dəqiqi, Naxçıvan ilə Azərbaycanın əsas hissəsini quru yolu ilə birləşdirəcək vəsitələrin tamamlanmasını istəyir. Bunun üçün isə lazımi işlər görülüb.
Rusiya da öz növbəsində Azərbaycanla Ermənistan arasında dəmiryolunun açılmasıyla bağlı danışıqlar prosesini nəzarətdə saxlamaq istəyir. Söhbət burada həmin əraziyə nəzarətin Kremldə olmasından gedir.
Ermənistana gəldikdə isə rəsmi İrəvan öz ərazisində dəmiryolunu bərpa etməyə tələsmir.
ABŞ-ın Moskva görüşünə reaksiyası
Moskvada keçirilən üçtərəfli görüş ABŞ tərəfindən yaxından izlənilirdi. ABŞ Dövlət Departamentinin nümayəndəsi Metyu Millerin Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin Moskva görüşü haqda deyib ki, “Moskva görüşündə olmasaq da, məsələ bizim üçün əvvəlki kimi prioritet olaraq qalır”.
“Bilirsiniz ki, dövlət katibi hər iki tərəflə bir neçə həftə əvvəl Vaşinqtonda görüşüb. Bundan sonra danışıqlar Brüsseldə davam edib və biz danışıqların davam etməsini dəstəkləyirik. Razılaşmanın artıq əldə olunduğunu düşünürük və hər iki tərəfin birgə işləyib, həll olunmamış məsələlərlə bağlı razılıq əldə etməsinə çalışırıq”, – o bildirib.
Millerin sözündən bu qənaətə gəlmək olar ki, Vaşinqton Moskva görüşündən və ya Rusiyanın proseslərdəki varlığından narahat deyil. Prinsip etibarilə Vaşinqton və Brüssel görüşlərində real nəticələr əldə olunub və ən önəmlisi ölkələr qarşılıqlı şəkildə ərazi bütövlüklərini tanıyıblar.
Təsadüfi deyil ki, prezident İlham Əliyev də bunu sülh sazişinin digər maddələrinin razılaşdırılması üçün əsas problem hesab edirdi. Bu problem aradan qalxdığı üçün danışıqların bundan sonrakı raundları daha konstruktiv olacaq demək olar.
Bundan başqa, nəzərə alsaq Vaşinqton və Brüssel görüşlərindən fərqli olaraq Moskva görüşündə real nəticə əldə edilmədi, hər hansı sənəd imzalanmadı, Vaşinqtonun razı olması başadüşüləndir.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-05-2023 18:20 | Bölmə: Siyasət
Mayın 25-də Moskvada Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putin və Ermənistan Respublikasının Baş naziri Nikol Paşinyan ilə üçtərəfli Zirvə görüşü oldu.
Ümumi mənada bu danışıqları Vaşinqton və Brüssel görüşlərinin növbəti raundu kimi də qiymətləndirmək olar.
Mosvka görüşü...
Bundan öncə Vaşinqtonda və Brüsseldəki danışıqlar ümumi mənada müsbət olmuşdu. Hər iki görüşdə konkret razılıqların əldə olunduğunu, mübahisəli məqamların isə növbəti görüşlərdə müzakirə edilməsinə qərar verildiyini demək olar.
Vaşinqtonda və Brüsseldə keçirilən görüşlərin real nəticəsi isə şübhəsiz Nikol Paşinyanın “Qarabağ daxil olmaqla Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyırıq”,- bəyanatını səsləndirməsidir.
Həm Vaşinqtonda və Brüsseldə ardıcıl görüşlərin keçirilməsi, həm də Paşinyanın məlum bəyanatlar verməsi Kremli ciddi şəkildə narahat edib. Rusiya yaxşı başa düşür ki, ABŞ və Qərbin konstruktiv danışıqları davam etdirməsi prosesi ən qısa zamanda bitirə bilər. Bu isə öz növbəsində Rusiyanın Cənubi Qafqazda təsirinin qırılması deməkdir. Moskvada keçirilən üçtərəfli Zirvə görüşü ümumi mənada Ermənistan ilə Azərbaycan arasında gedən danışıqlar prosesində təşəbbüsü ələ almaq və prosesi öz maraqları çərçivəsində irəliyə aparmaq mahiyyəti daşıyır.
Paşinyanın şousu
Üçtərəfli görüş cəmi 20 dəqiqə çəkdi və real nəticə əldə edilmədi. Görüşün həm qısa çəkməsi, həm də real nəticənin əldə edilməməsinin əsas səbəbi Avrasiya İqtisadi Birliyinin toplantısında N. Paşinyanla İ. Əliyev arasında yaşanan gərginlik oldu.
Paşinyan Əliyevin çıxışında səsləndirdiyi “Zəngəzur dəhlizi” ifadəsinə kəskin reaksiya verdi. Bundan başqa, o, “Laçın dəhlizi”nin də nəzarət altında olmamalı olduğunu bildirib. Prezident İlham Əliyev isə cavabında dedi ki, “Zəngəzur dəhlizi” nəqliyyat yoludur və özündə Ermənistana qarşı ərazi iddiasını ehtiva etmir, Laçın yolunda isə sərhəd-keçid məntəqəsinin yaradılması Azərbaycanın müstəsna hüququdur və bu, 2020-ci il 10 noyabr bəyanatına zidd deyil.
Paşinyanın üçtərəfli görüş öncəsi gərginliyi artırması və mübahisə etməsi planlı bir davranış olduğunu göstərir.
Məsələ ondadır ki, Paşinyan Moskva görüşündən öncə “Qarabağ daxil olmaqla Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyırıq”,- bəyanatını səsləndirib.
Azərbaycan tərəfi də öz növbəsində Ermənistanın ərazi bütövlüyünü tanıdığını bəyan edib. Bunu bilə-bilə “Zəngəzur dəhlizi” ifadəsinə görə mübahisə etmək, gərginliyi artırmaq başqa səbəblərin olduğuna dəlalət edir. Məsələ ondadır ki, Paşinyan ehtiyatlanır. Cəsarətli açıqlamalar versə də, radikal müxalifətin reaksiyasından qorxur.
Yəqin düşünüb ki, İ. Əliyevin “dəhliz” sözünə sərt reaksiya verməsə, ölkəsində tənqid atəşinə məruz qalacaq.
İmzalanmayan sənəd
Moskvada iki sənədin imzalanması gözlənilirdi. Birincisi, nəqliyyat kommunikasiyalarının blokdan çıxarılması haqqında sənəd idi.
İkincisi isə xarici işlər nazirləri səviyyəsində imzalanması gözlənilən sənəd idi.
Lakin qeyd olunan sənədlər imzalanmadı. Halbuki bu sənədlə bağlı danışıqlar bir neçə gündür gedirdi. Mayın 23-dən Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya baş nazirlərinin müavinlərinin rəhbərlik etdiyi üçtərəfli işçi qrupu Moskvada sənədlər üzərində işləyirdi.
Lakin Moskva görüşü öncəsi Paşinyanın gərginliyi artırması, mübahisə etməsi fonunda liderlər hər hansı sənədi, hətta ümumi bəyanatı imzalamadı.
Rusiya prezidenti Vladimir Putin sadəcə onu dedi ki, iki dövlət arasında nəqliyyat yolunun açılması prosesi sürətlənə bilər. Əslində Putinin açıqlamasından da bu nəticəyə gəlmək olar ki, ortada konkret sənəd var.
Azərbaycan həmin sənədin imzalanıb nəqliyyat kommunikasiya əlaqələrinin bərpa edilməsi, daha dəqiqi, Naxçıvan ilə Azərbaycanın əsas hissəsini quru yolu ilə birləşdirəcək vəsitələrin tamamlanmasını istəyir. Bunun üçün isə lazımi işlər görülüb.
Rusiya da öz növbəsində Azərbaycanla Ermənistan arasında dəmiryolunun açılmasıyla bağlı danışıqlar prosesini nəzarətdə saxlamaq istəyir. Söhbət burada həmin əraziyə nəzarətin Kremldə olmasından gedir.
Ermənistana gəldikdə isə rəsmi İrəvan öz ərazisində dəmiryolunu bərpa etməyə tələsmir.
ABŞ-ın Moskva görüşünə reaksiyası
Moskvada keçirilən üçtərəfli görüş ABŞ tərəfindən yaxından izlənilirdi. ABŞ Dövlət Departamentinin nümayəndəsi Metyu Millerin Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin Moskva görüşü haqda deyib ki, “Moskva görüşündə olmasaq da, məsələ bizim üçün əvvəlki kimi prioritet olaraq qalır”.
“Bilirsiniz ki, dövlət katibi hər iki tərəflə bir neçə həftə əvvəl Vaşinqtonda görüşüb. Bundan sonra danışıqlar Brüsseldə davam edib və biz danışıqların davam etməsini dəstəkləyirik. Razılaşmanın artıq əldə olunduğunu düşünürük və hər iki tərəfin birgə işləyib, həll olunmamış məsələlərlə bağlı razılıq əldə etməsinə çalışırıq”, – o bildirib.
Millerin sözündən bu qənaətə gəlmək olar ki, Vaşinqton Moskva görüşündən və ya Rusiyanın proseslərdəki varlığından narahat deyil. Prinsip etibarilə Vaşinqton və Brüssel görüşlərində real nəticələr əldə olunub və ən önəmlisi ölkələr qarşılıqlı şəkildə ərazi bütövlüklərini tanıyıblar.
Təsadüfi deyil ki, prezident İlham Əliyev də bunu sülh sazişinin digər maddələrinin razılaşdırılması üçün əsas problem hesab edirdi. Bu problem aradan qalxdığı üçün danışıqların bundan sonrakı raundları daha konstruktiv olacaq demək olar.
Bundan başqa, nəzərə alsaq Vaşinqton və Brüssel görüşlərindən fərqli olaraq Moskva görüşündə real nəticə əldə edilmədi, hər hansı sənəd imzalanmadı, Vaşinqtonun razı olması başadüşüləndir.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 22:20
Elçin Əmirbəyov Britaniyaya səfər edib
28-10-2024, 17:51
Ermənistanın Baş Qərargah rəisi Azərbaycanla yeni müharibəyə əsas görmür
28-10-2024, 10:16
XİN rəsmisi: "Azərbaycan NATO ilə müntəzəm siyasi dialoq aparır"
28-10-2024, 09:40
Məsud Pezeşkian: “İsrailə hücum edəcəyik”
28-10-2024, 09:07
Netanyahu Sisinin təklifini rədd edib
26-10-2024, 09:28
Gürcüstanda parlament seçkilərinə start verilib - Yenilənib
25-10-2024, 12:43
Ərdoğan Putinlə taxıl dəhlizini və əsirlərin mübadiləsini müzakirə edib
25-10-2024, 11:09
Türkiyə və Ermənistan nümayəndələrinin görüşü gözlənilir
24-10-2024, 18:02
Milli Məclis Avropa Parlamentinin qərarına etiraz edir
24-10-2024, 15:47
Paşinyan: "Sərhədlərin delimitasiyası prosesi sürətlənə bilər"
23-10-2024, 17:53
Türkiyədə terror aktı: 5 nəfər ölüb, 22 yaralı var - Yenilənib
23-10-2024, 11:33
Hikmət Hacıyev: "Bu, ikiüzlülərin oyunudur"
23-10-2024, 11:05
Türkiyə altı ölkə ilə hərbi əməkdaşlıq sazişi imzalayacaq
23-10-2024, 08:03
BMT Baş katibi BRİKS sammiti üçün Kazana gəlib
22-10-2024, 19:47
Ceyhun Bayramovla Hikmət Hacıyev səfirlərlə görüşüblər - Fotolar
22-10-2024, 16:06
Əliyevin iştirak edəcəyi tədbirə Paşinyan da gedəcək
22-10-2024, 12:04
Siyasi partiyaların maliyyələşdirilməsi ilə bağlı qanun dəyişib
22-10-2024, 10:59
Baydenin bəyanatları təxribat xarakterli və təhlükəlidir - İrəvani
21-10-2024, 17:53
Milli Məclisdə Qərbi Azərbaycana Qayıdış üzrə Təşəbbüs Qrupu yaradılıb
21-10-2024, 15:25
Ceyhun Bayramov ABŞ Prezidentinin xüsusi nümayəndəsi ilə görüşüb
18-10-2024, 18:29
Rəsmi Bakı: "Fransa bölgəmizdə destruktiv fəaliyyətə son qoymalıdıdır"
18-10-2024, 18:00
Ceyhun Bayramov Hakan Fidanla görüşüb
18-10-2024, 17:02
Lavrov: "Bakı və İrəvana sülh sazişi üzərində işini tamamlamaq üçün..."
18-10-2024, 14:58
Sergey Lavrov İstanbulda Hakan Fidanla görüşüb
18-10-2024, 14:11
Çin və Hindistan liderləri Rusiyaya səfərə hazırlaşırlar
18-10-2024, 12:38
Gürcüstanın Aİ-yə üzv olması üçün şərtlər açıqlanıb
18-10-2024, 12:19
Şimali Koreyanın 10 mindən çox hərbçisi Ukrayna ilə döyüşə gəlir
18-10-2024, 11:11
Milli Məclis prezidentə müraciət ünvanlayıb
18-10-2024, 10:48
HƏMAS-a rəhbərlik Xalid Meşala tapşırılıb
17-10-2024, 13:37
Elçin Əmirbəyov: "Cənubi Qafqazda sülh üçün tarixi şans var"
17-10-2024, 11:09
Zelenski qələbə planını Brüsseldə də təqdim edəcək
16-10-2024, 23:12
Hikmət Hacıyev: "Azərbaycan dünyanı “COP atəşkəsi"nə dəvət edir"
16-10-2024, 14:54
Rəsmi Bakı Pavel Durov və Kemi Sebanın Fransada həbsini pisləyib
15-10-2024, 23:06
Miller: "ABŞ Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh sazişini..."
15-10-2024, 15:43
Nazir: Rusiyanın qələbəsi Avropada sabitliyi pozacaq