00:12 / 02-07-2025
Azərbaycan diasporunun lideri sərbəst buraxılıb - (Yenilənib)
23:39 / 01-07-2025
Bakıda Rusiya vətəndaşlarından ibarət dəstə üzvləri həbs olunub (Yenilənuib) - Fotolar
22:54 / 01-07-2025
Sumqayıtda qadın bıçaqlanıb
21:50 / 01-07-2025
Milli Məclis dezinformasiya kampaniyasına dair açıqlama yayıb
19:14 / 01-07-2025
Zelenski Əliyevə zəng edib
18:34 / 01-07-2025
Baş naziri vəzifədən uzaqlaşdırıblar
18:26 / 01-07-2025
Nəhəng ekzoplanetin görüntüsünü əldə ediblər - Fotolar
18:10 / 01-07-2025
İsrailin gizli planı üzə çıxıb - Foto
18:04 / 01-07-2025
“Sputnik Azərbaycan” işi üzrə 7 nəfər saxlanılıb - (Yenilənib) - Fotolar
17:45 / 01-07-2025
İşğal Azərbaycana 150 milyard dollar zərər vurub
17:39 / 01-07-2025
XİN Rusiyanı Azərbaycanın daxili işlərinə qarışmamağa çağırır
17:31 / 01-07-2025
Moskva ilə münasibətlər niyə pisləşir?
17:23 / 01-07-2025
Vəzifəli şəxslərin cinayət işini məhkəməyə göndəriblər
17:04 / 01-07-2025
Rusiya Azərbaycana nota verib
16:50 / 01-07-2025
Məhkəmələrə hakim təyinatları olub - Siyahı
16:26 / 01-07-2025
Beş şagirdimiz Azərbaycanı Yunanıstanda təmsil edəcək - Fotolar
16:16 / 01-07-2025
Rusiya NATO ölkələrinə təhdidlərini davam etdirir
15:47 / 01-07-2025
Professor zəlzələ ilə bağlı xəbərdarlıq edir - Foto
15:26 / 01-07-2025
Rusiyanın müdafiə sistemləri istehsal edən zavodu vurulub
15:10 / 01-07-2025
Rezidenturaya qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
14:53 / 01-07-2025
Təkrar sertifikatlaşdırma: 2006 müəllim keçid balını toplaya bilməyib
14:08 / 01-07-2025
Fransada istilər səbəbindən məktəblər bağlanıb
13:59 / 01-07-2025
Rusiya iqtisadiyyatı tənəzzül həddinə çatır, sənaye böyük itki ilə üzləşir
13:34 / 01-07-2025
Baş prokuror Səfərovların öldürülməsi faktı ilə bağlı cinayət işi başladıb
13:01 / 01-07-2025
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
12:39 / 01-07-2025
Azərbaycan Dünya Bankı ilə 173,5 milyon dollarlıq kredit sazişi imzalayıb
12:33 / 01-07-2025
Almaniya Rusiyaya qarşı hərbi gəmilər göndərəcək
12:16 / 01-07-2025
Avropa İttifaqına sədrlik Danimarkaya keçib
12:10 / 01-07-2025
İran nüvə danışıqları üçün şərtlər irəli sürür
11:56 / 01-07-2025
Deputat azərbaycanlılara qarşı törədilmiş cinayəti pisləyir
13:16 / 29-06-2025

12:57 / 27-06-2025

08:55 / 28-06-2025

00:01 / 28-06-2025

17:57 / 30-06-2025

15:08 / 30-06-2025

11:12 / 28-06-2025

13:20 / 29-06-2025

21:03 / 30-06-2025

11:32 / 27-06-2025

23:20 / 27-06-2025

09:57 / 28-06-2025

İran Azərbaycanda mühasirəni necə yarmaq istəyir?
Tarix: 07-06-2023 13:22 | Bölmə: Slayd

Dövlətlər öz mübarizələrində, geosiyasi məqsədlərdən və prioritetlərdən asılı olaraq, strategiyalarını hazırlayırlar. Çünki geosiyasi prioritetlər dövlət aktorlarının xarici siyasətləri üçün yaşayış sahəsi təmin edir və müvafiq olaraq, aktorların təhlükəsizlik strategiyalarının formalaşmasında effektiv rol oynayır. Bu, İran-İsrail kölgə müharibələrində də konkret görünür.
Əslində, İranın regional təsir dairəsi İsrail üçün təhlükəsizlik riskləri və təhdidləri olduğu halda, İsrailin təsir dairəsi İran üçün təhlükəsizlik riskləri və təhdidləri yaradır. Suriya, İraq, Yəmən və Livan kimi dövlətlərin nümunələrində konkretləşən İran-İsrail kölgə müharibələri geosiyasi məqsəd və prioritetlərin, aktorların strategiyalarının müəyyən edilməsində mühüm rol oynayır. Bu çərçivədə İran müqavimət oxu doktrinası çərçivəsində başda İraq, Suriya, Livan və Yəmən olmaqla müxtəlif uğursuz dövlətlərdə şiə vəkil qrupları təyin edib.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə İRAM Center yazıb.
Türkiyə nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Müqavimət doktrinasının oxu daxilində uğursuz dövlət nümunələrinə diqqət yetirmək meyli olsa da, əslində İranın regional siyasətlərinin inkişafında strateji səviyyəli geosiyasi hədəflər təsirli olur. Xüsusən də, İran müqavimət doktrinası ilə Levant bölgəsində İsraili mühasirəyə almaq və ya mühasirəyə almaq məqsədi güdürdü. Bu istiqamətdə İsrailin şimalında yerləşən Livan cəbhəsi və İsrailin şərqində yerləşən Suriyadakı Colan təpələri də bu doktrina daxilində mərkəzi rol oynayır. Çünki İran İsraili Levant bölgəsində mühasirəyə almaq üçün bu iki fərqli cəbhəyə önəm verir.
Eynilə İraqa da böyük əhəmiyyət verir, lakin İraq cəbhəsi regional üstünlük yaratmaq üçün prioritet verilən geosiyasi məqsədlərdən biri sayıla bilər. Digər tərəfdən, İsrail ilk növbədə İrana qarşı təhlükəsizlik strategiyalarını müqavimət oxundakı ölkələri hədəf almaq üçün formalaşdırıb, daha sonra birbaşa İranı hədəfə almağa yönəlib. Bu əsasda İsrail, ilk növbədə, sərhədinə ən yaxın bölgələrdə hərbi fəaliyyətini artırır və bu yaxın mühitin təhlükəsizliyinə önəm verir. Çünki yaxın mühitin İranın təsiri altında olması İsrail üçün təhlükəsizlik riskləri və təhdidləri yarada bilər.
Əslində, İsrailin Suriyadakı hava hücumları və hərbi əməliyyatları da bu motivlər istiqamətində formalaşır, xüsusən də Colan təpələri ilə formalaşdırmağa çalışılan İran cəbhəsini şikəst etmək və məhdudlaşdırmaqdır. Digər tərəfdən, İranın Yəməndəki mövcudluğu, xüsusilə, Bab əl-Məndəb boğazı və Ədən körfəzi üzərində hökmranlığı, eləcə də Fars körfəzinin girişinə nəzarət, İranın regional güc olma məqsədinə uyğundur.
İran İsraili Levant bölgəsi (Livan, Suriya) vasitəsilə mühasirəyə almaq istəyərkən, 2020-ci ildə “Normallaşma Sazişləri” ilə başlayan yüksək templi diplomatik proses İranın geosiyasi baxımdan mühasirəyə alındığı yeni regional kontekstin formalaşmasına səbəb olub. ABŞ prezidenti Donald Tramp dövründə başlayan “Normallaşma Sazişləri” ilə İsrail Körfəzdəki ərəb ölkələri ilə münasibətlərini yaxşılaşdırıb. Bu razılaşmalar çərçivəsində İsrail bütün Körfəz ölkələri daxilində təsir dairəsini inkişaf etdirmək imkanı əldə edib. Xüsusilə, Bəhreyn və BƏƏ-ni İsrailin bu nöqtədə cəmləşdiyi Körfəz ölkələri kimi təsnif etmək olar. Son zamanlar, Benyamin Netanyahunun yenidən baş nazir olması ilə yenə də geosiyasi hədəflər çərçivəsində Səudiyyə Ərəbistanının “İbrahim Razılaşmaları”na daxil edilməsi səyləri mühüm prioritetə çevrilib. Bu addımın prioritetləşdirilməsi Çinin vasitəçiliyi ilə Səudiyyə Ərəbistanı ilə İran arasında münasibətlərin yaxşılaşdırılmasını da gücləndirir. Çünki İranın Səudiyyə Ərəbistanı ilə yaxşı münasibətləri İsrailin regional geosiyasi prioritetlərinə zidd bir vəziyyət təqdim edir.
İsrail “Normallaşma Müqavilələri” ilə İrana qarşı, xüsusən də Körfəzdə regional təsir dairəsini genişləndirməyə və gücləndirməyə çalışır. Normallaşma prosesində iştirak edən ölkələr birbaşa anti-İran koalisiyasında iştirak etmək istəməsələr də, İsrail bu ölkələrlə münasibətlərini yaxşılaşdırmaqla əhəmiyyətli üstünlüklər və imkanlar əldə edə bilər.
Beləliklə, ilk növbədə iqtisadi cəhətdən inkişaf etdirilən əlaqələr təhlükəsizlik və hərbi səviyyəyə qədər dərinləşir. Yeni şərtlər İsrailə İrana qarşı təhlükəsizlik səviyyəsində əhəmiyyətli üstünlüklər verə bilər. Digər tərəfdən, İsrailin Azərbaycanla münasibətləri dərinləşdiyi halda, Qarabağ zəfərindən sonra Türkiyə ilə münasibətlərin yaxşılaşması da eyni şəkildə İsrailin regional miqyasda həyata keçirdiyi geosiyasi məqsədlərin təsiri altındadır.
Bundan əlavə, son zamanlar Türkmənistanla münasibətlərini yaxşılaşdıran İsrail İranın sərhəd ölkələrində təsir dairəsini inkişaf etdirmək imkanı əldə edib. Pakistan və Əfqanıstandan başqa, İranı geosiyasi baxımdan böyük ölçüdə mühasirəyə alıb. Yenə də İsrail bu mühasirəni daha çox Şimali İraqdan keçirməyə çalışır.
İran bu geosiyasi mühasirəyə qarşı asimmetrik və hibrid vasitələrə əl atıb. İranın bu mühasirəyə reaksiyaları xüsusilə İraq və Azərbaycanda artıb. Bu reaksiyalar, ilk növbədə, ballistik raketlər və kamikadze PUA hücumları vasitəsilə görünən olub. Lakin İraq Suriyada müqavimət oxu daxilində təyin olunmuş vəkil qruplarda bu reaksiyaların inkişafında müxtəlif rollar oynayıb. Lakin bu asimmetrik və hibrid əsaslı reaksiyalar yeni yaranmış geosiyasi mühasirənin dəyişməsinə səbəb ola biləcək istənilən çəkindirici qüvvəni yarada bilməyib. Bu kontekstdə İran İsrailin “Normallaşma Müqavilələri” ilə başlatdığı mühasirə strategiyasına qarşı addımlar atmağa çalışıb. Bu vəziyyət, xüsusən də Qarabağ zəfərindən sonra Azərbaycanın “Zəngəzur dəhlizi”nin açılması səylərinə qarşı göstərilən reaksiyalar və strategiyalarla eyni şəkildə başa düşülür. Çünki İran Azərbaycanın “Zəngəzur dəhlizi” layihəsini geosiyasi sərhədlərin dəyişdirilməsi kimi qiymətləndirib və bunun İran üçün “qırmızı xətt” olduğunu vurğulayıb.
O cümlədən “Zəngəzur dəhlizi” layihəsini “NATO Turan” kimi qələmə verməklə, Rusiya və Çini öz narahatlıqlarında tərəfdaş etməyə çalışıb. Əslində, bu axtarış İranın asimmetrik və hibrid avtomobillərə verdiyi prioritet reaksiyaların geosiyasi mühasirəyə qarşı istənilən çəkindiricini yarada bilmədiyi düşüncəsinin nəticəsidir.
İran böyük dövlətlərlə (Rusiya və Çin) ittifaqlar yaratmaqla İsraili geosiyasi mühasirəsindən çəkindirməyə çalışır. Ancaq İsrailin son vaxtlar “Normallaşma Razılaşmaları” ilə həyata keçirdiyi mühasirə strategiyasına bənzər bir cavab axtardığı da görünür.
İran prezidenti İbrahim Rəisinin Suriyadakı son təmasları, xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahianın Livan və İordaniyadakı təmasları da bu əks-strategiyanın konkret inkişafı sayıla bilər. Buna uyğun olaraq İranın geosiyasi mühasirəyə qarşı Fars körfəzi, Qırmızı dəniz və Hind okeanına önəm verdiyi anlaşılır. Xüsusilə, iri təchizat və dəstək gəmiləri ilə dənizlərdə irəli mobil bazalar yaradaraq, geosiyasi mühasirəyə qarşı möhkəmlənməyə çalışır. Məlum məqamda İsrailin müdafiə naziri Yoav Qallant da böyük hərbi təchizat və dəstək gəmilərini gündəmə gətirib və İranın bu gəmiləri ballistik raketlər və pilotsuz uçuş aparatları ilə təchiz edərək dənizdə irəli müdafiə bazaları qurduğunu vurğulayıb. Bu yolla İran regional ağalıq yaratmaq məqsədinə qarşı başlatdığı geosiyasi mühasirə istiqamətində qabaqlayıcı addımlar atmağa çalışır. İş o yerə çatıb ki, İran dəniz səthində üzən modern müdafiə və hücum bazaları yaratmaqla ərazi üstünlüyünü, girişə nəzarət və yeni mövqelər əldə etməyə çalışır.
İranın son vaxtlar İsrailin geosiyasi mühasirəsinə qarşı tətbiq etdiyi yeni strategiyalardan biri də müqavimət cəbhələri oxunu birləşdirməkdir. Əslində, son aylarda Livan və Fələstin cəbhəsi üzərindən eyni vaxtda İsrailə qarşı raket hücumları həyata keçirilib. Bu, İranın İsrailə qarşı müqavimət cəbhələrini birləşdirmək strategiyasına və çox cəbhəli dağıdıcı müharibəyə işarə edən maraqlı və mühüm hadisədir. Hazırkı strategiya İsrailin “Normallaşma Müqavilələri” vasitəsilə İrana qarşı əldə etdiyi üstünlükləri məhdudlaşdırmaq üçün hazırlanır. Bu motivasiyadan asılı olaraq inkişaf edən strategiya dəyişikliyinin əlamətləri arasında çox cəbhəli məhvetmə müharibəsi strategiyası da var.
Nəticədə İran İsrailin 3 ilə yaxındır davam edən geosiyasi mühasirə strategiyasına qarşı addımlar atmağa can atır. Bu mühasirəni yarmaq axtarışları İranın ənənəvi strategiyalarına zidd olaraq yeni meyillərə meylli olduğu qənaətini gücləndirir. İsrailin “Normallaşma Müqavilələri”nə, İsrail üçün çox əhəmiyyətli olan İordaniya, Suriya və Livan təmaslarına, eləcə də dənizlərdə irəli müdafiə və hücum bazalarının yaradılması strategiyasına qarşı, makro səviyyədə bunlar sözügedən geosiyasi mühasirədən çıxmaq üçün atılan addımlar kimi qiymətləndirilir.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 07-06-2023 13:22 | Bölmə: Slayd

Dövlətlər öz mübarizələrində, geosiyasi məqsədlərdən və prioritetlərdən asılı olaraq, strategiyalarını hazırlayırlar. Çünki geosiyasi prioritetlər dövlət aktorlarının xarici siyasətləri üçün yaşayış sahəsi təmin edir və müvafiq olaraq, aktorların təhlükəsizlik strategiyalarının formalaşmasında effektiv rol oynayır. Bu, İran-İsrail kölgə müharibələrində də konkret görünür.
Əslində, İranın regional təsir dairəsi İsrail üçün təhlükəsizlik riskləri və təhdidləri olduğu halda, İsrailin təsir dairəsi İran üçün təhlükəsizlik riskləri və təhdidləri yaradır. Suriya, İraq, Yəmən və Livan kimi dövlətlərin nümunələrində konkretləşən İran-İsrail kölgə müharibələri geosiyasi məqsəd və prioritetlərin, aktorların strategiyalarının müəyyən edilməsində mühüm rol oynayır. Bu çərçivədə İran müqavimət oxu doktrinası çərçivəsində başda İraq, Suriya, Livan və Yəmən olmaqla müxtəlif uğursuz dövlətlərdə şiə vəkil qrupları təyin edib.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə İRAM Center yazıb.
Türkiyə nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Müqavimət doktrinasının oxu daxilində uğursuz dövlət nümunələrinə diqqət yetirmək meyli olsa da, əslində İranın regional siyasətlərinin inkişafında strateji səviyyəli geosiyasi hədəflər təsirli olur. Xüsusən də, İran müqavimət doktrinası ilə Levant bölgəsində İsraili mühasirəyə almaq və ya mühasirəyə almaq məqsədi güdürdü. Bu istiqamətdə İsrailin şimalında yerləşən Livan cəbhəsi və İsrailin şərqində yerləşən Suriyadakı Colan təpələri də bu doktrina daxilində mərkəzi rol oynayır. Çünki İran İsraili Levant bölgəsində mühasirəyə almaq üçün bu iki fərqli cəbhəyə önəm verir.
Eynilə İraqa da böyük əhəmiyyət verir, lakin İraq cəbhəsi regional üstünlük yaratmaq üçün prioritet verilən geosiyasi məqsədlərdən biri sayıla bilər. Digər tərəfdən, İsrail ilk növbədə İrana qarşı təhlükəsizlik strategiyalarını müqavimət oxundakı ölkələri hədəf almaq üçün formalaşdırıb, daha sonra birbaşa İranı hədəfə almağa yönəlib. Bu əsasda İsrail, ilk növbədə, sərhədinə ən yaxın bölgələrdə hərbi fəaliyyətini artırır və bu yaxın mühitin təhlükəsizliyinə önəm verir. Çünki yaxın mühitin İranın təsiri altında olması İsrail üçün təhlükəsizlik riskləri və təhdidləri yarada bilər.
Əslində, İsrailin Suriyadakı hava hücumları və hərbi əməliyyatları da bu motivlər istiqamətində formalaşır, xüsusən də Colan təpələri ilə formalaşdırmağa çalışılan İran cəbhəsini şikəst etmək və məhdudlaşdırmaqdır. Digər tərəfdən, İranın Yəməndəki mövcudluğu, xüsusilə, Bab əl-Məndəb boğazı və Ədən körfəzi üzərində hökmranlığı, eləcə də Fars körfəzinin girişinə nəzarət, İranın regional güc olma məqsədinə uyğundur.
İran İsraili Levant bölgəsi (Livan, Suriya) vasitəsilə mühasirəyə almaq istəyərkən, 2020-ci ildə “Normallaşma Sazişləri” ilə başlayan yüksək templi diplomatik proses İranın geosiyasi baxımdan mühasirəyə alındığı yeni regional kontekstin formalaşmasına səbəb olub. ABŞ prezidenti Donald Tramp dövründə başlayan “Normallaşma Sazişləri” ilə İsrail Körfəzdəki ərəb ölkələri ilə münasibətlərini yaxşılaşdırıb. Bu razılaşmalar çərçivəsində İsrail bütün Körfəz ölkələri daxilində təsir dairəsini inkişaf etdirmək imkanı əldə edib. Xüsusilə, Bəhreyn və BƏƏ-ni İsrailin bu nöqtədə cəmləşdiyi Körfəz ölkələri kimi təsnif etmək olar. Son zamanlar, Benyamin Netanyahunun yenidən baş nazir olması ilə yenə də geosiyasi hədəflər çərçivəsində Səudiyyə Ərəbistanının “İbrahim Razılaşmaları”na daxil edilməsi səyləri mühüm prioritetə çevrilib. Bu addımın prioritetləşdirilməsi Çinin vasitəçiliyi ilə Səudiyyə Ərəbistanı ilə İran arasında münasibətlərin yaxşılaşdırılmasını da gücləndirir. Çünki İranın Səudiyyə Ərəbistanı ilə yaxşı münasibətləri İsrailin regional geosiyasi prioritetlərinə zidd bir vəziyyət təqdim edir.
İsrail “Normallaşma Müqavilələri” ilə İrana qarşı, xüsusən də Körfəzdə regional təsir dairəsini genişləndirməyə və gücləndirməyə çalışır. Normallaşma prosesində iştirak edən ölkələr birbaşa anti-İran koalisiyasında iştirak etmək istəməsələr də, İsrail bu ölkələrlə münasibətlərini yaxşılaşdırmaqla əhəmiyyətli üstünlüklər və imkanlar əldə edə bilər.
Beləliklə, ilk növbədə iqtisadi cəhətdən inkişaf etdirilən əlaqələr təhlükəsizlik və hərbi səviyyəyə qədər dərinləşir. Yeni şərtlər İsrailə İrana qarşı təhlükəsizlik səviyyəsində əhəmiyyətli üstünlüklər verə bilər. Digər tərəfdən, İsrailin Azərbaycanla münasibətləri dərinləşdiyi halda, Qarabağ zəfərindən sonra Türkiyə ilə münasibətlərin yaxşılaşması da eyni şəkildə İsrailin regional miqyasda həyata keçirdiyi geosiyasi məqsədlərin təsiri altındadır.
Bundan əlavə, son zamanlar Türkmənistanla münasibətlərini yaxşılaşdıran İsrail İranın sərhəd ölkələrində təsir dairəsini inkişaf etdirmək imkanı əldə edib. Pakistan və Əfqanıstandan başqa, İranı geosiyasi baxımdan böyük ölçüdə mühasirəyə alıb. Yenə də İsrail bu mühasirəni daha çox Şimali İraqdan keçirməyə çalışır.
İran bu geosiyasi mühasirəyə qarşı asimmetrik və hibrid vasitələrə əl atıb. İranın bu mühasirəyə reaksiyaları xüsusilə İraq və Azərbaycanda artıb. Bu reaksiyalar, ilk növbədə, ballistik raketlər və kamikadze PUA hücumları vasitəsilə görünən olub. Lakin İraq Suriyada müqavimət oxu daxilində təyin olunmuş vəkil qruplarda bu reaksiyaların inkişafında müxtəlif rollar oynayıb. Lakin bu asimmetrik və hibrid əsaslı reaksiyalar yeni yaranmış geosiyasi mühasirənin dəyişməsinə səbəb ola biləcək istənilən çəkindirici qüvvəni yarada bilməyib. Bu kontekstdə İran İsrailin “Normallaşma Müqavilələri” ilə başlatdığı mühasirə strategiyasına qarşı addımlar atmağa çalışıb. Bu vəziyyət, xüsusən də Qarabağ zəfərindən sonra Azərbaycanın “Zəngəzur dəhlizi”nin açılması səylərinə qarşı göstərilən reaksiyalar və strategiyalarla eyni şəkildə başa düşülür. Çünki İran Azərbaycanın “Zəngəzur dəhlizi” layihəsini geosiyasi sərhədlərin dəyişdirilməsi kimi qiymətləndirib və bunun İran üçün “qırmızı xətt” olduğunu vurğulayıb.
O cümlədən “Zəngəzur dəhlizi” layihəsini “NATO Turan” kimi qələmə verməklə, Rusiya və Çini öz narahatlıqlarında tərəfdaş etməyə çalışıb. Əslində, bu axtarış İranın asimmetrik və hibrid avtomobillərə verdiyi prioritet reaksiyaların geosiyasi mühasirəyə qarşı istənilən çəkindiricini yarada bilmədiyi düşüncəsinin nəticəsidir.
İran böyük dövlətlərlə (Rusiya və Çin) ittifaqlar yaratmaqla İsraili geosiyasi mühasirəsindən çəkindirməyə çalışır. Ancaq İsrailin son vaxtlar “Normallaşma Razılaşmaları” ilə həyata keçirdiyi mühasirə strategiyasına bənzər bir cavab axtardığı da görünür.
İran prezidenti İbrahim Rəisinin Suriyadakı son təmasları, xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahianın Livan və İordaniyadakı təmasları da bu əks-strategiyanın konkret inkişafı sayıla bilər. Buna uyğun olaraq İranın geosiyasi mühasirəyə qarşı Fars körfəzi, Qırmızı dəniz və Hind okeanına önəm verdiyi anlaşılır. Xüsusilə, iri təchizat və dəstək gəmiləri ilə dənizlərdə irəli mobil bazalar yaradaraq, geosiyasi mühasirəyə qarşı möhkəmlənməyə çalışır. Məlum məqamda İsrailin müdafiə naziri Yoav Qallant da böyük hərbi təchizat və dəstək gəmilərini gündəmə gətirib və İranın bu gəmiləri ballistik raketlər və pilotsuz uçuş aparatları ilə təchiz edərək dənizdə irəli müdafiə bazaları qurduğunu vurğulayıb. Bu yolla İran regional ağalıq yaratmaq məqsədinə qarşı başlatdığı geosiyasi mühasirə istiqamətində qabaqlayıcı addımlar atmağa çalışır. İş o yerə çatıb ki, İran dəniz səthində üzən modern müdafiə və hücum bazaları yaratmaqla ərazi üstünlüyünü, girişə nəzarət və yeni mövqelər əldə etməyə çalışır.
İranın son vaxtlar İsrailin geosiyasi mühasirəsinə qarşı tətbiq etdiyi yeni strategiyalardan biri də müqavimət cəbhələri oxunu birləşdirməkdir. Əslində, son aylarda Livan və Fələstin cəbhəsi üzərindən eyni vaxtda İsrailə qarşı raket hücumları həyata keçirilib. Bu, İranın İsrailə qarşı müqavimət cəbhələrini birləşdirmək strategiyasına və çox cəbhəli dağıdıcı müharibəyə işarə edən maraqlı və mühüm hadisədir. Hazırkı strategiya İsrailin “Normallaşma Müqavilələri” vasitəsilə İrana qarşı əldə etdiyi üstünlükləri məhdudlaşdırmaq üçün hazırlanır. Bu motivasiyadan asılı olaraq inkişaf edən strategiya dəyişikliyinin əlamətləri arasında çox cəbhəli məhvetmə müharibəsi strategiyası da var.
Nəticədə İran İsrailin 3 ilə yaxındır davam edən geosiyasi mühasirə strategiyasına qarşı addımlar atmağa can atır. Bu mühasirəni yarmaq axtarışları İranın ənənəvi strategiyalarına zidd olaraq yeni meyillərə meylli olduğu qənaətini gücləndirir. İsrailin “Normallaşma Müqavilələri”nə, İsrail üçün çox əhəmiyyətli olan İordaniya, Suriya və Livan təmaslarına, eləcə də dənizlərdə irəli müdafiə və hücum bazalarının yaradılması strategiyasına qarşı, makro səviyyədə bunlar sözügedən geosiyasi mühasirədən çıxmaq üçün atılan addımlar kimi qiymətləndirilir.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 19:14
Zelenski Əliyevə zəng edib
Dünən, 16:50
Məhkəmələrə hakim təyinatları olub - Siyahı
Dünən, 13:01
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
Dünən, 11:35
İran prezidenti Qarabağa gəlir
Dünən, 10:45
Rusiya yeni ərazilərin işğalına hazırlaşır
Dünən, 09:03
Süni intellekt dünyanı ələ keçirir - Foto
30-06-2025, 16:27
Şahın atom bombası istəyi: ABŞ bunun qarşısını necə alıb?
30-06-2025, 15:08
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
30-06-2025, 12:21
Paşinyan onu “Dəccal” adlandıran kilsəyə müharibə elan edib
30-06-2025, 11:03
Rusiya ilə bağlı dəhşətli statistika açıqlanıb
30-06-2025, 10:57
Ağdamda polis minaya düşüb - (Yenilənib)
30-06-2025, 08:19
Sedna planetinin sirri açılacaq
29-06-2025, 13:16
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
29-06-2025, 11:16
Yekaterinburqda saxlanılan azərbaycanlılar hakim qarşısına çıxarılıb - (Yenilənib) - Fotolar
29-06-2025, 10:35
Deputat: Rusiyanın təzyiqləri həm də Azərbaycanın xarici siyasəti ilə əlaqədar ola bilər
28-06-2025, 11:12
Rəsmi Bakı Rusiyada azərbaycanlılara hücumlarla bağlı bəyanat yayıb
28-06-2025, 08:55
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
28-06-2025, 00:01
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
26-06-2025, 08:51
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
25-06-2025, 13:50
Nüvə müharibəsi... - Böyük fəlakətdən iki ölkə qurtulacaq
25-06-2025, 13:03
İsrail-İran müharibəsi Zəngəzur yolunu aça bilər
25-06-2025, 11:20
Beş hərbçiyə general-mayor rütbəsi verilib
25-06-2025, 10:56
Ermənistanda dövlət çevrilişi etmək istəyiblər
24-06-2025, 14:42
Beş ölkə Rusiyanın işğalından qorunmaq üçün milyonlarla mina basdıracaq
24-06-2025, 12:51
“Qiyamət planı” üzə çıxıb - Fotolar
23-06-2025, 19:12
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
23-06-2025, 18:53
Yeni dünya düzəni Yaxın Şərqin simasını dəyişir
23-06-2025, 15:14
İran MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandırmaq istəyir
23-06-2025, 14:49
Neftin qiyməti son beş ayda ən yüksək həddə çatıb
23-06-2025, 14:23
İlham Əliyev Goranboyda müəssisənin açılışını edib - (Yenilənib)
23-06-2025, 13:56
Prezident Yevlaxa gedib - (Yenilənib) - Fotolar
23-06-2025, 11:57
Xüsusi karantin rejiminin müddəti uzadılıb
22-06-2025, 08:55
Tehran geri çəkilmək istəmir
21-06-2025, 19:32
DTX-nın saxladığı sabiq icra başçısı həbs edilib
21-06-2025, 18:12
“Real Ermənistan” erməniləri niyə qorxudur?
21-06-2025, 16:45
Dövlət qulluqçuları təltif edilib - (Siyahı)
21-06-2025, 15:58
Prezident icra başçısını vəzifədən azad edib
21-06-2025, 13:08
İranın ən böyük nüvə mərkəzinə zərbə endiriblər
21-06-2025, 12:54
Naxçıvanın Konstitusiyası dəyişir
21-06-2025, 11:50
NATO-nun mövcudluğu sual altına düşüb