17:38 / 12-06-2025
ƏƏSMN: "Yeni sosial islahat paketi 3 milyon insanı əhatə edir"
17:33 / 12-06-2025
Prezident Şuşa ilə bağlı sərəncam imzalayıb
17:09 / 12-06-2025
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
17:08 / 12-06-2025
Paşinyan Türkiyəyə gedir
16:53 / 12-06-2025
Astara sakini 23 kq narkotiklə tutulub
16:09 / 12-06-2025
Təyyarə qəzasında çoxsaylı sərnişin ölüb - Yenilənib
15:50 / 12-06-2025
Donald Tramp etirazçıları hədələyir
15:44 / 12-06-2025
Keçmiş rəisə 8 il 6 ay həbs cəzası verilib
14:57 / 12-06-2025
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
14:57 / 12-06-2025
İran AEBA-nın qətnaməni pisləyib
14:45 / 12-06-2025
Qubada tapılan meyitlə bağlı dəhşətli xəbər yayılıb
14:07 / 12-06-2025
Prezident İlham Əliyev zavodun açılışında iştirak edib - Fotolar
14:01 / 12-06-2025
Ramil Həsən TÜRKPA-nın baş katibi seçilib
13:32 / 12-06-2025
Prezident Şahin Mustafayevlə bağlı sərəncam verib
13:28 / 12-06-2025
Müxalifətin baş naziri devirmək cəhdi uğursuz olub
13:21 / 12-06-2025
Tramp: Putin Ukraynadakı itkilərə əhəmiyyət vermir
13:18 / 12-06-2025
Siyavuş Novruzov: “Vətəndaşlar dövlətin, bələdiyyənin üzərinə gəlir ki..."
13:07 / 12-06-2025
İranı vurmağa hazırlaşırlar
12:38 / 12-06-2025
Erməniəsilli şəxslərin cinayət işi üzrə məhkəmə keçirilir
12:27 / 12-06-2025
Sabah 37 dərəcə isti olacaq - Proqnoz
12:22 / 12-06-2025
Moskvaya hücum: dronlar texnoparkı vurub - Foto
12:00 / 12-06-2025
Qış fırtınası: 49 nəfər ölüb, məktəblilərin avtobusu su altında qalıb
11:49 / 12-06-2025
Baş Qərargah: İndiyə qədər bir milyon rus hərbçisi zərərsizləşdirilib
11:15 / 12-06-2025
“TikTok”da dələduzluq edən şəxs saxlanılıb
11:01 / 12-06-2025
İlham Əliyev Putini təbrik edib
10:42 / 12-06-2025
Prezident İlham Əliyev iclas iştirakçılarına müraciət edib
10:23 / 12-06-2025
Xaricdə oxuyan 52 nəfərin diplomu tanınmayıb
10:11 / 12-06-2025
TÜRKPA-ya sədrlik Azərbaycandan Qazaxıstana keçib
10:00 / 12-06-2025
İrandan Azərbaycana 75 kq narkotik keçirilməsinin qarşısı alınıb
10:50 / 08-06-2025

23:25 / 07-06-2025

18:34 / 08-06-2025

22:58 / 08-06-2025

09:10 / 08-06-2025

10:05 / 08-06-2025

13:07 / 10-06-2025

09:31 / 09-06-2025

08:48 / 09-06-2025

22:32 / 09-06-2025

16:32 / 10-06-2025

21:10 / 09-06-2025

Ukrayna-Rusiya, Azərbaycan-İran: siyasi paralellər nə deyir?
Tarix: 18-07-2023 18:21 | Bölmə: Slayd

2022-ci ilin avqustunda İran Ukraynaya qarşı soyqırım müharibəsi aparan Rusiya-Belarus koalisiyasına qoşuldu. Həmin ilin dekabr ayına qədər İran intihar hücumları, müşahidə və kəşfiyyat qabiliyyətinə malik 1700-dən çox pilotsuz uçan aparat tədarük edib. Bu il Rusiya və İran Rusiya Federasiyasında hər il 6000 İran pilotsuz uçan aparatının istehsalı üçün zavod tikmək planı hazırlayıblar.
Əksər Qərb analitikləri İranın Rusiya-Belarus koalisiyasına qoşulmasının əsas səbəbi kimi ortaq anti-Amerika və anti-Qərb cəbhəsinə diqqət yetiriblər. Hər üç ölkə “çoxqütblü dünya” ilə əvəz etmək istədikləri ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi birqütblü dünya kimi təsvir etdikləri şeyə düşməndir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Eureporter” yazıb.
Təhlildə qeyd olunur:
Şübhəsiz ki, İranın teokratik rejimi hər zaman şiddətlə anti-Amerika və anti-Qərb mövqe tutsa da, bu, belə bir koalisiyanın ən güclü potensial üzvü olan Çinin niyə neytrallığını qoruduğunu və Rusiyaya hərbi texnika verdiyini izah edir. Həqiqətən də, BMT-də Çin Ukraynanın işğalını pisləyən səsvermələrdə Rusiyanı dəstəkləmək əvəzinə, əsasən bitərəf qalıb. May ayında Çin BMT-nin “Rusiya Federasiyasının Ukraynaya qarşı təcavüzünü” pisləyən qətnamənin lehinə səs verib.
ABŞ ilə müzakirələrdən sonra Çin də Kremlə Ukraynaya qarşı nüvə silahından istifadə ilə bağlı təhlükəli hədələrindən geri çəkilməyi tövsiyə edib. Bu təhdidlər Rusiya dövlət televiziyasında yayımlanmağa davam etsə də, Rusiya prezidenti Vladimir Putin nüvə müharibəsi blefini azaldıb.
Reallıqda İranın Rusiya ilə müttəfiq olmasının əsas səbəbi qonşularına Rusiya kimi şovinist münasibət bəsləməsidir. İran Azərbaycan xalqının varlığını inkar etdiyi kimi, Rusiya da Ukrayna xalqının varlığını inkar edir. İranı idarə edən fars millətçiləri, Putinin rus millətçiləri Ukraynanı saxta ölkə saydığıtək, Azərbaycana da qeyri-qanuni ölkə kimi baxırlar.
Fars və rus millətçiləri tarixi, mədəni və dini faktorlara görə Azərbaycan və Ukraynanı müvafiq olaraq öz təsir dairələrinə aid edirlər. Guya Azərbaycan və Ukrayna hər zaman müvafiq olaraq fars və rus imperiyalarının bir hissəsi olub və anti-İran və rusofob ölkələr tərəfindən “ana vətənlərindən” qoparılıblar.
İran Azərbaycana öz şiə təsir dairəsinin bir hissəsi kimi baxır, İslamın bu qanadının ekstremist tərifini genişləndirmək üçün fitri haqqı olan ölkədir. Rusiya dövlətinin bir qolu kimi Rus Pravoslav Kilsəsi Ukraynaya qarşı müharibəni dəstəkləyən pravoslav xristianlığın fundamentalist anlayışını təbliğ edir. Halbuki Pravoslav Ekumenik Patriarx Bartolomey qınayıb: "Rusiyada kilsə və dövlət rəhbərliyi təcavüz cinayətində əməkdaşlıq etdilər və Ukrayna uşaqlarının qaçırılması kimi cinayətlərə görə məsuliyyəti bölüşdülər”.
Həm İran, həm də Rusiya müvafiq olaraq Azərbaycanda və Ukraynada agentləri, medianı, siyasi və dini ekstremistləri hazırlayıb və maliyyələşdiriblər. May ayında Azərbaycan liderlərinə sui-qəsdlər yolu ilə hökuməti devirmək istəyən 47 İran agenti saxlanılıb. İranyönlü din xadimi Hacı Əli Beheşti və 4 iranlı diplomat Azərbaycandan qovulub. Mart və may aylarında İranı çox tənqid edən deputat Fazil Mustafaya qarşı sui-qəsdin və Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə terror hücumunun arxasında İran dayanırdı. Rus Pravoslav Kilsəsinin mülklərinə basqınlardan sonra Ukrayna onlarla rus pravoslav keşişini Rusiyanın işğalına dəstək təbliğatına və işğalçı Rusiya ordusu ilə əməkdaşlıq etdiyinə görə saxlayıb və həbs edib.
İran və Rusiya öz xarici müttəfiqlərini seçmək üçün müvafiq olaraq Azərbaycan və Ukraynanı müstəqil agentlik və suverenlik hüququndan imtina edirlər. İran qəzəblənir, çünki Azərbaycanın Türkiyə ilə strateji tərəfdaşlığı var və bunu pantürkizmin fars təsir dairəsində genişlənməsi kimi qiymətləndirir.
İran mövcudluğunu tanımaqdan imtina etdiyi başqa bir ölkə - İsraillə Azərbaycanın uzun müddətdir mövcud olan strateji müttəfiqliyindən də hiddətlənir. İran və Rusiya dünyada başqa ölkələri məhv etməyə çalışan yeganə dövlətlərdir. İran və Rusiya liderləri müvafiq olaraq İsrailə və Azərbaycana qarşı soyqırım niyyətlərini açıq şəkildə bəyan ediblər.
Fars və rus millətçiləri Azərbaycan və Ukraynanın öz təsir dairələrindən kənarda ittifaq qurmaq hüququnu inkar edirlər. Rusiya Ukraynaya böyük ruslar və ağ ruslar (belaruslar) ilə yanaşı, mifik XIX əsr panrussiya xalqının Kiçik Rus qolu kimi baxır. Rusiya Ukraynaya suverenlik sahibi kimi baxmır və onun Ukraynadakı müharibəsini Qərbə qarşı mübarizə elan edir. Tehran Azərbaycanı milli təhlükəsizliyini təhdid edən “sionist” səhnəyə çevrilməkdə ittiham edir. İşğaldan əvvəl Kreml də Qərbin Ukraynanı “anti-Rusiya”ya çevirdiyini iddia edirdi.
2020-ci il İkinci Qarabağ Müharibəsindən bəri İran Azərbaycanla sərhədində üç hərbi təlim keçirib, Ermənistana pilotsuz uçuş aparatları və digər növ hərbi texnika verib, Qarabağda qanunsuz erməni qüvvələrinə təlim keçib. Rusiya ötən ilin fevralında işğaldan əvvəl Ukrayna ilə sərhədində bir neçə hərbi təlim keçirib.
İranın Rusiya-Belarus hərbi ittifaqına qoşulmasının kökləri Azərbaycana və Ukraynaya qarşı anti-amerikanizm və anti-qərbçilik dincəlməsindən və köhnə imperializm və şovinizmdən daha dərindir. Putinin Kremlinin Ukrayna haqqında on doqquzuncu əsr şovinist miflərini canlandırması ilə İran və Rusiya çoxəsrlik şikayətlərə əsaslanan iyirmi birinci əsr soyqırım müharibəsində təbii müttəfiqdirlər.
Y. QACAR
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 18-07-2023 18:21 | Bölmə: Slayd

2022-ci ilin avqustunda İran Ukraynaya qarşı soyqırım müharibəsi aparan Rusiya-Belarus koalisiyasına qoşuldu. Həmin ilin dekabr ayına qədər İran intihar hücumları, müşahidə və kəşfiyyat qabiliyyətinə malik 1700-dən çox pilotsuz uçan aparat tədarük edib. Bu il Rusiya və İran Rusiya Federasiyasında hər il 6000 İran pilotsuz uçan aparatının istehsalı üçün zavod tikmək planı hazırlayıblar.
Əksər Qərb analitikləri İranın Rusiya-Belarus koalisiyasına qoşulmasının əsas səbəbi kimi ortaq anti-Amerika və anti-Qərb cəbhəsinə diqqət yetiriblər. Hər üç ölkə “çoxqütblü dünya” ilə əvəz etmək istədikləri ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi birqütblü dünya kimi təsvir etdikləri şeyə düşməndir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Eureporter” yazıb.
Təhlildə qeyd olunur:
Şübhəsiz ki, İranın teokratik rejimi hər zaman şiddətlə anti-Amerika və anti-Qərb mövqe tutsa da, bu, belə bir koalisiyanın ən güclü potensial üzvü olan Çinin niyə neytrallığını qoruduğunu və Rusiyaya hərbi texnika verdiyini izah edir. Həqiqətən də, BMT-də Çin Ukraynanın işğalını pisləyən səsvermələrdə Rusiyanı dəstəkləmək əvəzinə, əsasən bitərəf qalıb. May ayında Çin BMT-nin “Rusiya Federasiyasının Ukraynaya qarşı təcavüzünü” pisləyən qətnamənin lehinə səs verib.
ABŞ ilə müzakirələrdən sonra Çin də Kremlə Ukraynaya qarşı nüvə silahından istifadə ilə bağlı təhlükəli hədələrindən geri çəkilməyi tövsiyə edib. Bu təhdidlər Rusiya dövlət televiziyasında yayımlanmağa davam etsə də, Rusiya prezidenti Vladimir Putin nüvə müharibəsi blefini azaldıb.
Reallıqda İranın Rusiya ilə müttəfiq olmasının əsas səbəbi qonşularına Rusiya kimi şovinist münasibət bəsləməsidir. İran Azərbaycan xalqının varlığını inkar etdiyi kimi, Rusiya da Ukrayna xalqının varlığını inkar edir. İranı idarə edən fars millətçiləri, Putinin rus millətçiləri Ukraynanı saxta ölkə saydığıtək, Azərbaycana da qeyri-qanuni ölkə kimi baxırlar.
Fars və rus millətçiləri tarixi, mədəni və dini faktorlara görə Azərbaycan və Ukraynanı müvafiq olaraq öz təsir dairələrinə aid edirlər. Guya Azərbaycan və Ukrayna hər zaman müvafiq olaraq fars və rus imperiyalarının bir hissəsi olub və anti-İran və rusofob ölkələr tərəfindən “ana vətənlərindən” qoparılıblar.
İran Azərbaycana öz şiə təsir dairəsinin bir hissəsi kimi baxır, İslamın bu qanadının ekstremist tərifini genişləndirmək üçün fitri haqqı olan ölkədir. Rusiya dövlətinin bir qolu kimi Rus Pravoslav Kilsəsi Ukraynaya qarşı müharibəni dəstəkləyən pravoslav xristianlığın fundamentalist anlayışını təbliğ edir. Halbuki Pravoslav Ekumenik Patriarx Bartolomey qınayıb: "Rusiyada kilsə və dövlət rəhbərliyi təcavüz cinayətində əməkdaşlıq etdilər və Ukrayna uşaqlarının qaçırılması kimi cinayətlərə görə məsuliyyəti bölüşdülər”.
Həm İran, həm də Rusiya müvafiq olaraq Azərbaycanda və Ukraynada agentləri, medianı, siyasi və dini ekstremistləri hazırlayıb və maliyyələşdiriblər. May ayında Azərbaycan liderlərinə sui-qəsdlər yolu ilə hökuməti devirmək istəyən 47 İran agenti saxlanılıb. İranyönlü din xadimi Hacı Əli Beheşti və 4 iranlı diplomat Azərbaycandan qovulub. Mart və may aylarında İranı çox tənqid edən deputat Fazil Mustafaya qarşı sui-qəsdin və Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə terror hücumunun arxasında İran dayanırdı. Rus Pravoslav Kilsəsinin mülklərinə basqınlardan sonra Ukrayna onlarla rus pravoslav keşişini Rusiyanın işğalına dəstək təbliğatına və işğalçı Rusiya ordusu ilə əməkdaşlıq etdiyinə görə saxlayıb və həbs edib.
İran və Rusiya öz xarici müttəfiqlərini seçmək üçün müvafiq olaraq Azərbaycan və Ukraynanı müstəqil agentlik və suverenlik hüququndan imtina edirlər. İran qəzəblənir, çünki Azərbaycanın Türkiyə ilə strateji tərəfdaşlığı var və bunu pantürkizmin fars təsir dairəsində genişlənməsi kimi qiymətləndirir.
İran mövcudluğunu tanımaqdan imtina etdiyi başqa bir ölkə - İsraillə Azərbaycanın uzun müddətdir mövcud olan strateji müttəfiqliyindən də hiddətlənir. İran və Rusiya dünyada başqa ölkələri məhv etməyə çalışan yeganə dövlətlərdir. İran və Rusiya liderləri müvafiq olaraq İsrailə və Azərbaycana qarşı soyqırım niyyətlərini açıq şəkildə bəyan ediblər.
Fars və rus millətçiləri Azərbaycan və Ukraynanın öz təsir dairələrindən kənarda ittifaq qurmaq hüququnu inkar edirlər. Rusiya Ukraynaya böyük ruslar və ağ ruslar (belaruslar) ilə yanaşı, mifik XIX əsr panrussiya xalqının Kiçik Rus qolu kimi baxır. Rusiya Ukraynaya suverenlik sahibi kimi baxmır və onun Ukraynadakı müharibəsini Qərbə qarşı mübarizə elan edir. Tehran Azərbaycanı milli təhlükəsizliyini təhdid edən “sionist” səhnəyə çevrilməkdə ittiham edir. İşğaldan əvvəl Kreml də Qərbin Ukraynanı “anti-Rusiya”ya çevirdiyini iddia edirdi.
2020-ci il İkinci Qarabağ Müharibəsindən bəri İran Azərbaycanla sərhədində üç hərbi təlim keçirib, Ermənistana pilotsuz uçuş aparatları və digər növ hərbi texnika verib, Qarabağda qanunsuz erməni qüvvələrinə təlim keçib. Rusiya ötən ilin fevralında işğaldan əvvəl Ukrayna ilə sərhədində bir neçə hərbi təlim keçirib.
İranın Rusiya-Belarus hərbi ittifaqına qoşulmasının kökləri Azərbaycana və Ukraynaya qarşı anti-amerikanizm və anti-qərbçilik dincəlməsindən və köhnə imperializm və şovinizmdən daha dərindir. Putinin Kremlinin Ukrayna haqqında on doqquzuncu əsr şovinist miflərini canlandırması ilə İran və Rusiya çoxəsrlik şikayətlərə əsaslanan iyirmi birinci əsr soyqırım müharibəsində təbii müttəfiqdirlər.
Y. QACAR
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
Bu gün, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
Bu gün, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
Dünən, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
Dünən, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
Dünən, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
Dünən, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb
3-06-2025, 11:57
Şəhidimiz Suraxanıda dəfn olunub - (Yenilənib) - Foto
3-06-2025, 10:34
Ərdoğan Zelenski, Putin və Trampla Türkiyədə görüşmək istəyir
3-06-2025, 09:58
Türkiyədə güclü zəlzələ olub - Ölən və xəsarət alanlar var
3-06-2025, 08:26
Yerin maqnit qasırğası artıb
2-06-2025, 14:02
50 minlik qoşun hücumdadır, Ukrayna Sumını itirə bilər - (Yenilənib)
2-06-2025, 11:00
Paşinyan kilsəyə niyə müharibə elan edib?
2-06-2025, 08:58
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
1-06-2025, 20:08
Kəlbəcərdə traktor minaya düşüb, yaralı var
31-05-2025, 16:52
Laçına növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
30-05-2025, 18:30
Asim Mollazadə: Azərbaycan və müttəfiqləri qitələrarası sistem yaradır
30-05-2025, 14:10
Azərbaycan-Türkiyə-Pakistan ittifaqı qlobal xarakter daşıyır - Ekspert
30-05-2025, 13:00
Azərbaycan və Çin arasında viza ləğvi barədə saziş təsdiqlənib
30-05-2025, 12:44
Böyük Qayıdışa dair II Dövlət Proqramı hazırlanacaq - Sərəncam
30-05-2025, 11:35
Paşinyan “2018-in uğuru”nu xərcləyir - Yeni seçkilər “Vətəndaş müqaviləsi”nə nə vəd edir?
30-05-2025, 09:44
Xoş günlər zamanın sürətinə təsir edir?