09:59 / 09-05-2025
Prezident və birinci xanım Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
09:32 / 09-05-2025
SOCAR-da yeni təyinat olub
09:05 / 09-05-2025
Anqola prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
08:55 / 09-05-2025
Putin qədəhini “Qələbə və Sülhün şərəfinə!” qaldırıb
08:50 / 09-05-2025
Bayden: Trampın hakimiyyətə gəlməsində məsuliyyətim var
08:45 / 09-05-2025
Rumiyna göndərdiyi yardıma görə Kiyevdən təzminat umur
08:29 / 09-05-2025
Tramp “Dünya gözəli”nin təkilatçısı kimi danışır
08:15 / 09-05-2025
Si Cinpin: “Böhranın səbəbləri aradan qaldırılmalıdır”
00:03 / 09-05-2025
Prezident Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
23:44 / 08-05-2025
Pakistan Hindistana raketlərlə cavab verib
22:40 / 08-05-2025
BƏƏ prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
21:05 / 08-05-2025
Məhkəmə: Kəlbəcərin işğalını əks etdirən videomaterial nümayiş olunub - (Yenilənib)
20:33 / 08-05-2025
Zəvvarlar üçün Həcc ayinlərinin vaxtı elan olunub
20:17 / 08-05-2025
Məşhur rejissor böyük faciəni ekranlaşdıracaq
19:31 / 08-05-2025
Putin və Si Cinpinin danışıqları 7 saatdan çox davam edib
18:40 / 08-05-2025
Pakistan Hindistanın 25 PUA-sını vurub
18:28 / 08-05-2025
95 milyard avroluq məhsula rüsum tətbiqinə hazırlaşırlar
18:15 / 08-05-2025
Azərbaycan və Türkiyə Milli Müdafiə Universitetləri Yüksək Dialoqa yekun vurub - Fotolar
18:05 / 08-05-2025
AFFA klublara Premyer Liqada iştirak üçün lisenziya verib
17:59 / 08-05-2025
27 yaşlı gənc tikinti obyektində yıxılaraq ölüb
17:46 / 08-05-2025
DTX və DSX-dən birgə əməliyyat: bir nəfər saxlanılıb
17:30 / 08-05-2025
Tofiq Yaqublu ilə bağlı Azərbaycan prezidentinə müraciət ediblər
17:27 / 08-05-2025
Putinin “parad atəşkəsi” 734 dəfə pozulub
17:08 / 08-05-2025
Prezident mədəniyyət və elm xadimləri ilə bağlı sərəncam imzalayıb
17:07 / 08-05-2025
Nazirliyə 5 milyon manat ayrılıb
16:58 / 08-05-2025
İncəsənət xadimlərinə Prezident mükafatı verilib - (Siyahı)
16:51 / 08-05-2025
Tramp Ərdoğanı Rusiya ilə Ukrayna arasında vasitəçilik etməyə çağırır
16:37 / 08-05-2025
Hindistan-Pakistan döyüşündə 125 qırıcı iştirak edib
16:31 / 08-05-2025
Fikrət Qocanın 90 illik yubileyi qeyd olunacaq
16:28 / 08-05-2025
"Səhiyyə TV"nin adı dəyişib
16:55 / 04-05-2025

13:57 / 04-05-2025

14:14 / 04-05-2025

10:50 / 05-05-2025

00:06 / 05-05-2025

19:52 / 04-05-2025

11:11 / 04-05-2025

23:43 / 05-05-2025

07:53 / 05-05-2025

21:00 / 05-05-2025

21:33 / 05-05-2025

10:43 / 05-05-2025

Xamenei İran-ABŞ nüvə danışıqlarına yaşıl işıq yandırır
Tarix: 26-09-2023 13:20 | Bölmə: Slayd

İranın nüvə müzakirəçilərinə ABŞ-la birbaşa danışıqlara girmək icazəsi verilib. Ali Rəhbər Ayətullah Əli Xameneinin 180 dərəcə dönüşü İranın nüvə proqramı ilə bağlı mübahisələr üçün dönüş nöqtəsi ola bilər.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Amwaj.media” yazıb.
Sayt yüksək səviyyəli mənbə ilə danışıb.
Anonimlik şərti ilə danışan İran mənbələri bildiriblər ki, ali nüvə müzakirəçisi Əli Baqeri-Kəni Ağ evin Yaxın Şərq və Şimali Afrika üzrə koordinatoru Brett MakQurkla yaxın həftələrdə Omanda görüşməyə hazırdır.
Mənbələrin iddia etdiyi iclas reallaşarsa, növbəti addım BMT Təhlükəsizlik Şurasının beş daimi üzvü (Böyük Britaniya, Fransa, Çin, Rusiya və ABŞ) və Almaniyanın İranla görüş keçirməsi olacaq. Mənbələrdən biri fərz edir ki, əgər sonuncu toplantı baş tutsa, bu, Birgə Kompleks Fəaliyyət Planı (JCPOA) çərçivəsində “Keçid Günü”ndən sonra, yəni oktyabrın 18-də ola bilər.
İran mənbələri Tehranın məqsədinin İran-ABŞ danışıqlarının dalana dirəndiyi 2022-ci ilin payızına qayıtmaq olduğunu bildirib. Bununla belə, bu, ötən il İranın antirejim aksiyalarına ölümcül basqısından sonra Qərb paytaxtlarında əhval-ruhiyyənin necə dəyişdiyini nəzərə almır.
İslam Respublikasının Rusiyaya silah təhvil verməsi vəziyyəti daha da mürəkkəbləşdirib. Avropa üçün Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsi əsas təhlükəsizlik təhdididir. İran isə Moskva ilə münasibətləri, xüsusən də hərbi sahədə görünməmiş səviyyəyə qaldırmaq üçün münaqişədən istifadə edib. Bu dinamika İranın Rusiyaya silahlı PUA tədarükünü Avropanın siyasi gündəminin əsas bəndinə çevirib. O, həmçinin E3 (Böyük Britaniya, Fransa və Almaniya) arasında Rusiyanın da iştirak etdiyi çoxtərəfli şəraitdə İranla əlaqə saxlamağa marağını xeyli azaldıb.
JCPOA-nın özünə gəlincə, Vaşinqton aydın şəkildə bildirib ki, o, sazişin təmiz dirçəldilməsini əlverişli variant kimi görmür. Co Bayden administrasiyası dəyişikliklərdə, o cümlədən İranın nüvə fəaliyyətlərinə qoyulan məhdudiyyətlərin uzadılmasında israrlıdır.
Eyni zamanda, məlumatlı müşahidəçilər “Amwaj.media”-ya özəl olaraq bildiriblər ki, JCPOA-nın yalnız sonradan həyata keçirilən dəyişikliklərlə bərpası ilə bağlı anlaşma olsa belə, Ağ evin 2024-cü il ABŞ prezidentliyinə qədər belə bir sövdələşməyə getmə ehtimalı yoxdur.
Bu, Donald Tramp administrasiyasının 2018-ci ildə nüvə sazişindən birtərəfli şəkildə çıxmasından sonra İranın ilkin sövdələşmənin dəyişdirilə bilməyəcəyində təkid etdiyi bir vaxtdadır. Tehran həmçinin Avropanın sərtləşən mövqeyinə, o cümlədən Avropanın JCPOA çərçivəsində “Keçid Günü”ndə ləğv edilməsi nəzərdə tutulan sanksiyaları ləğv etməkdən imtinasına sərt reaksiya verib.
Nəyin mümkün və nəyin mümkün olmadığının fərqli şərhləri İran-ABŞ birbaşa əlaqəsinin real olaraq nəyə nail ola biləcəyi ilə bağlı əsas suallar doğurur. Digər tərəfdən, ikitərəfli nüvə danışıqları ilə bağlı 2018-ci ildən sonrakı tabuya son qoyulması indiyə qədər düşünülməmiş həll yollarına qapı aça bilər.
2018-ci ildə JCPOA-dan birtərəfli qaydada çıxmasından sonra ovaxtkı ABŞ prezidenti Tramp (2017-21) dəfələrlə yeni nüvə sazişi üzrə danışıqlar aparmağa çalışdı. İranın ozamankı baş müzakirəçisi, xarici işlər naziri Məhəmməd Cavad Zərif (2013-21) 2019-cu ildə razılığa gəlmək üçün birbaşa Ağ evə danışıqlara dəvət edilmişdi. Bununla belə, Xamenei, Trampın JCPOA-dan çıxmasını geri çevirməyincə, birbaşa danışıqları qəti şəkildə rədd etdi. Bu dinamika Tehran və Vaşinqtonun 2020-ci ilin yanvarında ABŞ-ın Bağdadda Qüds Qüvvələrinin komandiri Qasim Süleymaninin öldürülməsi və bunun ardınca İranın İraqdakı ABŞ bazalarını bombalaması ilə nəticələnən eskalasiya dövrünə girməsi demək idi.
Prezident Bayden 2021-ci ilin yanvarında vəzifəyə gələndə İranda ümidlər var idi ki, o, Trampın JCPOA-dan çıxmasını ləğv etmək üçün seçkiqabağı vədini dərhal yerinə yetirəcək. Belə bir nəticə əldə etməyə çalışan İranın mühafizəkarların üstünlük təşkil etdiyi parlamenti 2020-ci ilin dekabrında İran hökumətini Bayden prezident olduqdan sonra 30 gün ərzində sazişə yenidən qoşulmadığı təqdirdə nüvə fəaliyyətlərinə dair JCPOA məhdudiyyətlərindən imtinaya məcbur edən qanun qəbul etdi. Nüvə sazişinin təmiz bərpasının olmaması son nəticədə yenilənmiş eskalasiya dövrü yaratmağa kömək etdi, açıq-aşkar birbaşa əlaqə tabu olaraq qaldı.
Bununla belə, hesablamaların 2023-cü ildə dəyişdiyi görünür. Bu ilin əvvəlində İranın siyasi rəhbərliyi ABŞ fiqurları ilə “Track II” danışıqlarına yaşıl işıq yandırdı.
“Amwaj.media”-nın məlumatına görə, Şimali Avropada çoxlu sessiyalar keçirilib və hər iki tərəfdən yaxşı əlaqələri olan keçmiş rəsmilər, beyin mərkəzləri və akademiklər arasında fikir mübadiləsi üçün platforma yaradılıb. Bu arada, məlumatlı mənbələrin izah etdiyinə görə, İran və ABŞ rəsmiləri bir sıra məsələləri müzakirə etmək üçün dəfələrlə görüşüblər.
Bu tədbirlər gərginliyi “azaltmaq” üçün qeyri-rəsmi anlaşmanın yaranmasına kömək etdi. İranın addımları yüksək zənginləşdirilmiş uranın yığılmasında ləngimə, Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi (MAQATE) ilə əməkdaşlığı artırmaq və regionda təxribatlardan qaçmaqdan ibarətdir. ABŞ tərəfdən, sanksiyaların tətbiqi daha az sərt olub, İrana üçüncü ölkələrdə dondurulmuş aktivlərə giriş icazəsi verilib.
İran mənbələrinin məlumatına görə, məhz bu kontekstdə ABŞ-ın real dividendlərlə nəticələnən praktiki tədbirləri ilə Xamenei Baqeri-Kaniyə birbaşa ABŞ ilə danışıqlar aparmaq üçün geniş səlahiyyətlər verib.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-09-2023 13:20 | Bölmə: Slayd

İranın nüvə müzakirəçilərinə ABŞ-la birbaşa danışıqlara girmək icazəsi verilib. Ali Rəhbər Ayətullah Əli Xameneinin 180 dərəcə dönüşü İranın nüvə proqramı ilə bağlı mübahisələr üçün dönüş nöqtəsi ola bilər.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Amwaj.media” yazıb.
Sayt yüksək səviyyəli mənbə ilə danışıb.
Anonimlik şərti ilə danışan İran mənbələri bildiriblər ki, ali nüvə müzakirəçisi Əli Baqeri-Kəni Ağ evin Yaxın Şərq və Şimali Afrika üzrə koordinatoru Brett MakQurkla yaxın həftələrdə Omanda görüşməyə hazırdır.
Mənbələrin iddia etdiyi iclas reallaşarsa, növbəti addım BMT Təhlükəsizlik Şurasının beş daimi üzvü (Böyük Britaniya, Fransa, Çin, Rusiya və ABŞ) və Almaniyanın İranla görüş keçirməsi olacaq. Mənbələrdən biri fərz edir ki, əgər sonuncu toplantı baş tutsa, bu, Birgə Kompleks Fəaliyyət Planı (JCPOA) çərçivəsində “Keçid Günü”ndən sonra, yəni oktyabrın 18-də ola bilər.
İran mənbələri Tehranın məqsədinin İran-ABŞ danışıqlarının dalana dirəndiyi 2022-ci ilin payızına qayıtmaq olduğunu bildirib. Bununla belə, bu, ötən il İranın antirejim aksiyalarına ölümcül basqısından sonra Qərb paytaxtlarında əhval-ruhiyyənin necə dəyişdiyini nəzərə almır.
İslam Respublikasının Rusiyaya silah təhvil verməsi vəziyyəti daha da mürəkkəbləşdirib. Avropa üçün Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsi əsas təhlükəsizlik təhdididir. İran isə Moskva ilə münasibətləri, xüsusən də hərbi sahədə görünməmiş səviyyəyə qaldırmaq üçün münaqişədən istifadə edib. Bu dinamika İranın Rusiyaya silahlı PUA tədarükünü Avropanın siyasi gündəminin əsas bəndinə çevirib. O, həmçinin E3 (Böyük Britaniya, Fransa və Almaniya) arasında Rusiyanın da iştirak etdiyi çoxtərəfli şəraitdə İranla əlaqə saxlamağa marağını xeyli azaldıb.
JCPOA-nın özünə gəlincə, Vaşinqton aydın şəkildə bildirib ki, o, sazişin təmiz dirçəldilməsini əlverişli variant kimi görmür. Co Bayden administrasiyası dəyişikliklərdə, o cümlədən İranın nüvə fəaliyyətlərinə qoyulan məhdudiyyətlərin uzadılmasında israrlıdır.
Eyni zamanda, məlumatlı müşahidəçilər “Amwaj.media”-ya özəl olaraq bildiriblər ki, JCPOA-nın yalnız sonradan həyata keçirilən dəyişikliklərlə bərpası ilə bağlı anlaşma olsa belə, Ağ evin 2024-cü il ABŞ prezidentliyinə qədər belə bir sövdələşməyə getmə ehtimalı yoxdur.
Bu, Donald Tramp administrasiyasının 2018-ci ildə nüvə sazişindən birtərəfli şəkildə çıxmasından sonra İranın ilkin sövdələşmənin dəyişdirilə bilməyəcəyində təkid etdiyi bir vaxtdadır. Tehran həmçinin Avropanın sərtləşən mövqeyinə, o cümlədən Avropanın JCPOA çərçivəsində “Keçid Günü”ndə ləğv edilməsi nəzərdə tutulan sanksiyaları ləğv etməkdən imtinasına sərt reaksiya verib.
Nəyin mümkün və nəyin mümkün olmadığının fərqli şərhləri İran-ABŞ birbaşa əlaqəsinin real olaraq nəyə nail ola biləcəyi ilə bağlı əsas suallar doğurur. Digər tərəfdən, ikitərəfli nüvə danışıqları ilə bağlı 2018-ci ildən sonrakı tabuya son qoyulması indiyə qədər düşünülməmiş həll yollarına qapı aça bilər.
2018-ci ildə JCPOA-dan birtərəfli qaydada çıxmasından sonra ovaxtkı ABŞ prezidenti Tramp (2017-21) dəfələrlə yeni nüvə sazişi üzrə danışıqlar aparmağa çalışdı. İranın ozamankı baş müzakirəçisi, xarici işlər naziri Məhəmməd Cavad Zərif (2013-21) 2019-cu ildə razılığa gəlmək üçün birbaşa Ağ evə danışıqlara dəvət edilmişdi. Bununla belə, Xamenei, Trampın JCPOA-dan çıxmasını geri çevirməyincə, birbaşa danışıqları qəti şəkildə rədd etdi. Bu dinamika Tehran və Vaşinqtonun 2020-ci ilin yanvarında ABŞ-ın Bağdadda Qüds Qüvvələrinin komandiri Qasim Süleymaninin öldürülməsi və bunun ardınca İranın İraqdakı ABŞ bazalarını bombalaması ilə nəticələnən eskalasiya dövrünə girməsi demək idi.
Prezident Bayden 2021-ci ilin yanvarında vəzifəyə gələndə İranda ümidlər var idi ki, o, Trampın JCPOA-dan çıxmasını ləğv etmək üçün seçkiqabağı vədini dərhal yerinə yetirəcək. Belə bir nəticə əldə etməyə çalışan İranın mühafizəkarların üstünlük təşkil etdiyi parlamenti 2020-ci ilin dekabrında İran hökumətini Bayden prezident olduqdan sonra 30 gün ərzində sazişə yenidən qoşulmadığı təqdirdə nüvə fəaliyyətlərinə dair JCPOA məhdudiyyətlərindən imtinaya məcbur edən qanun qəbul etdi. Nüvə sazişinin təmiz bərpasının olmaması son nəticədə yenilənmiş eskalasiya dövrü yaratmağa kömək etdi, açıq-aşkar birbaşa əlaqə tabu olaraq qaldı.
Bununla belə, hesablamaların 2023-cü ildə dəyişdiyi görünür. Bu ilin əvvəlində İranın siyasi rəhbərliyi ABŞ fiqurları ilə “Track II” danışıqlarına yaşıl işıq yandırdı.
“Amwaj.media”-nın məlumatına görə, Şimali Avropada çoxlu sessiyalar keçirilib və hər iki tərəfdən yaxşı əlaqələri olan keçmiş rəsmilər, beyin mərkəzləri və akademiklər arasında fikir mübadiləsi üçün platforma yaradılıb. Bu arada, məlumatlı mənbələrin izah etdiyinə görə, İran və ABŞ rəsmiləri bir sıra məsələləri müzakirə etmək üçün dəfələrlə görüşüblər.
Bu tədbirlər gərginliyi “azaltmaq” üçün qeyri-rəsmi anlaşmanın yaranmasına kömək etdi. İranın addımları yüksək zənginləşdirilmiş uranın yığılmasında ləngimə, Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi (MAQATE) ilə əməkdaşlığı artırmaq və regionda təxribatlardan qaçmaqdan ibarətdir. ABŞ tərəfdən, sanksiyaların tətbiqi daha az sərt olub, İrana üçüncü ölkələrdə dondurulmuş aktivlərə giriş icazəsi verilib.
İran mənbələrinin məlumatına görə, məhz bu kontekstdə ABŞ-ın real dividendlərlə nəticələnən praktiki tədbirləri ilə Xamenei Baqeri-Kaniyə birbaşa ABŞ ilə danışıqlar aparmaq üçün geniş səlahiyyətlər verib.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 22:40
BƏƏ prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
7-05-2025, 19:40
İlham Əliyev Moskvadakı Qələbə paradına qatılmayacaq
7-05-2025, 13:55
Putin nüvə silahından istifadə edə bilər
7-05-2025, 12:57
Rus ordusu mayın 9-dək Dnepropetrovsk vilayətini işğal etmək istəyir
7-05-2025, 09:50
Magistraturalara qəbul imtahanının vaxtı açıqlanıb
7-05-2025, 08:28
Diqqət! Yeni mobil-virus yayılır
7-05-2025, 06:30
Hindistan Pakistana hücum edib - (Yenilənib)
6-05-2025, 17:35
Britaniya Rusiya ilə müharibəyə hazırlaşır - Foto
6-05-2025, 16:07
Məhkəmələrə sədr və müavinlər təyin olunub - Siyahı
6-05-2025, 15:39
Professor: Azərbaycan Türkiyə-İsrail münasibətlərini nisbətən normal müstəviyə çəkə bilib
6-05-2025, 13:05
Dolaşıq kələf: Netanyahu Bakıya niyə uça bilməyib?
6-05-2025, 11:38
Hüseynəliyev nazir təyin edilib
5-05-2025, 18:48
Qəzzanın bütünlüklə ələ keçirilməsi planı təsdiqlənib
5-05-2025, 14:03
"Toplum TV" işi üzrə məhkəmə baxışı təyin olunub
5-05-2025, 10:50
Diktatorun qızı siyasi debüt edir
4-05-2025, 13:57
Azərbaycanın deputatı Moskvada saxlanılıb
3-05-2025, 16:54
Yerin fırlanmasını ləngidiblər - Foto
2-05-2025, 18:00
Professor: Ermənistan Zəngəzur dəhlizi problemini həll etməlidir
2-05-2025, 16:58
Zülfüqarov: Ermənistan etməsə, özümüz edəcəyik
2-05-2025, 13:42
Rusiyanın şərtləri rədd edilir
2-05-2025, 13:13
Kreml niyə Ukraynada seçki keçirilməsinə israr edir?
2-05-2025, 11:10
Vitse-prezident: Ukraynada müharibə tezliklə bitməyəcək
2-05-2025, 09:44
İnsanların yadplanetlilərlə qohumluq əlaqələri araşdırılıb
2-05-2025, 08:35
Bəşəriyyət üçün daha bir təhlükə yaranıb
2-05-2025, 03:00
ABŞ Rusiya-Ukrayna danışıqlarında vasitəçilikdən imtina edir
1-05-2025, 16:43
“Azəristiliktəchizat” ASC-yə yeni sədr təyin edilib
1-05-2025, 16:35
Prezident baş prokuror təyin edib - Sərəncam
1-05-2025, 12:23
Xocalıda itkin düşmüş yeddi mülki şəxsə aid meyit qalıqları tapılıb
1-05-2025, 11:32
Gürcüstanın yeganə müxalif telekanalı qapanıb
1-05-2025, 10:49
Tramp Ukraynadan 350 milyard dollar qazanmaq istəyir
1-05-2025, 03:15
ABŞ və Ukrayna faydalı qazıntılara dair saziş imzalayıblar
30-04-2025, 13:57
Azərbaycan-İran münasibətlərinin üst səviyyəyə qaldırılmasına maneə yoxdur - Professor
30-04-2025, 12:37
ABŞ-İran danışıqları: gündəmə yeni şərtlər gətirmək istəyirlər
30-04-2025, 11:44
İlham Əliyev Qusarda bağçılıq və anbar kompleksinin fəaliyyəti ilə tanış olub - Fotolar