23:54 / 26-12-2024
Bakıya gətirilmiş yaralılardan biri reanimasiyaya yerləşdirilib
22:40 / 26-12-2024
Qəzada həlak olanların ailələrinə 40 min manat kompensasiya ödəniləcək
20:43 / 26-12-2024
Təyyarə qəzası: dörd nəfərin nəşi Bakıya gətirilib - (Yenilənib)
20:03 / 26-12-2024
Təyyarə qəzası: daha bir qara qutu tapılıb
18:53 / 26-12-2024
Axtarışda olan iki nəfər Azərbaycana ekstradisiya edilib
18:01 / 26-12-2024
Daha bir tiktoker həbs olunub
18:00 / 26-12-2024
“Banklarda kredit risklərinin idarə edilməsi Qaydası” dəyişib
17:48 / 26-12-2024
Rusiya aeroportlarının fəaliyyətinə qadağa başlayıb
17:39 / 26-12-2024
İran "WhatsApp" və "Google Play"-ı blokdan çıxarır
17:28 / 26-12-2024
Bakıya yağış, rayonlara qar yağacaq
17:16 / 26-12-2024
FHN: "Qəzada həlak olan 10 nəfərin meyiti müəyyən edilib"
17:06 / 26-12-2024
AZAL-ın təyyarəsini Rusiya vurub - (Yenilənib)
17:00 / 26-12-2024
Türkiyə prezidentini təhqir edən şəxs saxlanılıb
16:54 / 26-12-2024
Hava limanına enən təyyarənin təkərində meyit tapılıb
16:45 / 26-12-2024
Dəniz piyadalarının komandir müavini və daha 7 hərbçi öldürülüb
16:37 / 26-12-2024
Sertifikatlaşdırma qaydası dəyişib
16:31 / 26-12-2024
Çinin sirr saxladığı qırıcısı səmada görünüb
16:15 / 26-12-2024
Avropa Şurasının qərargahı qarşısındakı Azərbaycan bayrağı yarıya endirilib
16:08 / 26-12-2024
Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının Baş katibi İlham Əliyevə başsağlığı verib
16:00 / 26-12-2024
Suriyada qanlı gecə: Əsəd tərəfdarları 17 nəfəri öldürüb
15:53 / 26-12-2024
Ruslar mərkəzi bazarı vurub, ölənlər var
15:51 / 26-12-2024
NATO: "Məsələni hərtərəfli araşdırmağa çağırırıq"
15:48 / 26-12-2024
İnterpolun axtardığı şəxs İstanbulda yaxalanıb
15:42 / 26-12-2024
Paşinyan eks-prezidentlərlə “şou” təşkil edib - Deputat
15:39 / 26-12-2024
BƏƏ Prezidenti İlham Əliyevə başsağlığı verib
15:34 / 26-12-2024
Daha iki “Tiktoker" həbs edilib
15:23 / 26-12-2024
Rusiyanın “Fedor Uryupin” gəmisini vurublar
15:06 / 26-12-2024
Şahbaz Şərif İlham Əliyevə məktub göndərib
14:43 / 26-12-2024
Azərbaycan və Gürcüstan XİN başçıları telefonla danışıb
14:37 / 26-12-2024
Qəzada həlak olanların siyahısı açıqlanıb
10:00 / 22-12-2024
Məşhur kino ulduzu kaskadyorluq edəcək - Foto
22:53 / 25-12-2024
Bakıdan Qroznıya uçan sərnişin təyyarəsi qəzaya uğrayıb - Video (Yenilənib+) - Fotolar
10:46 / 22-12-2024
Növbəti "Ulduz"lu görüş" Maliyyə İqtisad Kollecində keçirilib
15:57 / 22-12-2024
"Sabah" "Şamaxı"ya uduzub
12:29 / 22-12-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
14:45 / 23-12-2024
Ancelina Coli baş rola çəkilmək üçün fransız dilini öyrənib
16:06 / 23-12-2024
DMX Rusiyaya səfər edən Azərbaycan vətəndaşlarına müraciət edib
12:51 / 23-12-2024
Qədim xəzinə Türkiyəyə qaytarılıb - Foto
18:22 / 24-12-2024
Peşə məktəbində kütləvi zəhərlənmə olub - (Yenilənib)
14:57 / 23-12-2024
"Sumqayıt" klubu Fernando Medeyroslə vidalaşıb
18:13 / 23-12-2024
İngiltərəli aktyor Hollivud ulduzu ilə baş rola çəkilmək istəyir
16:14 / 23-12-2024
Elza Seyidcahan: "Zəng ediblər ki, siz niyə "ağlayırsınız?"
Yer iki hissəyə bölünür
Tarix: 31-10-2024 12:15 | Bölmə: Slayd
Super qitələrin dağılmasının yeni bir elmi versiyası ortaya çıxıb. Alimlərin tədqiqatları nəticəsində bəlli olub ki, yerin mantiyası iki hissəyə bölünür.
Reyting.az xəbər verir ki, Avstraliyadakı Kertin Universitetinin elm adamları Laoşan laboratoriyasından olan çinli həmkarları ilə birlikdə yer mantiyası üzərində böyük araşdırmalar aparıblar. Onlar belə qənaətə gəliblər ki, yerin mantiyası iki hissəyə bölünür. Bu prosesi izləyən tədqiqatçılar Pangea super qitəsinin yaranmasını və məhvni də məhz bu cür izah ediblər.
"Nature Geoscience" elmi jurnalı yazır ki, mantiya Afrika və Sakit okean domenlərindən ibarətdir. Afrika domeni Asiyanın və Avstraliyanın şərq sahillərindən Avropadan Afrikaya, eləcə də Atlantik okeanına qədər uzanır. Sakit okean domeni isə adından da göründüyü kimi, Sakit okeanı əhatə edir. Domenlər Sakit okean halqasının yarğan çatı verməsi səbəbindən ayrılır.
Elm adamları bildirirlər ki, Afrika domeninin altındakı mantiya bir çox elementlərin izotopları ilə doludur və onların dəsti Sakit okeanı domeninə nisbətən daha müxtəlifdir.
Nəşrin yazdığına görə, mütəxəssislər tam əmindirlər ki, irəli sürülən bu versiya həm də son iki superkontinent dövrünün izahı mənasına gəlir:
“Əgər nəzərə alsaq ki, superqitə kimi tanınan Rodiniya təxminən 1,2 milyard il əvvəl yaranmışdı və ehtimallara görə, 750 milyon il öncə parçalanmışdı, deməli, Rodiniya qitəsinin məhvindən 335 milyon il ötəndən sonra, həmçinin 200 milyon il ərzində öz mövcudluğunu saxlaya bilən superkontinent Panqeya meydana gəlib. Lakin Panqeya da parçalandıqdan sonra mantiyanın dərin, eləcə də tamamilə dayaz təbəqələrində müxtəlif elementlər, onların izotopları qorunub saxlanılıb”.
Elm adamlarının fikrincə, bu faktın özü sübut edir ki, qitələr Yer kürəsinin mantiyasının çat verən səthində bir litosfer plitəsini digərinin üzərinə süründürmə prosesinin nəticəsində oraya çata biliblər.
Məqalə müəllifi alimlərə istinadla yazır ki, əslində, araşdırma super qitələrin parçalanmasının səbəbini tam aydınlaşdıra bilməyib, lakin bununla belə yeni, maraqlı elmi fərziyyələr ortaya qoyub. Avstraliyalı alimlərin, eləcə də çinli tədqiqatçıların qənaətinə görə, mantiyanın lap dərin bölgələrindən mantiya “topakları” adlanan isti mantiya materialının qalxması bu proseslə əlaqəli ola bilər.
Alimlər həmçinin Yer planetində dərin çatların əmələ gələcəyini və bunun nəticəsində də Yer kürəsinin bölünüb iki hissəyə ayrılacağının qaçılmaz olduğunu vurğulayıblar.
Alimlərin güman etdikləri bu elmi ehtimal, həm də əsas variant məntiqlə düşünəndə bütün parametrləri ilə tam həqiqəti göstərir.
Nəşr yekunda qeyd edib ki, bu prosesləri başa düşmək geoloqlara faydalı mantiya materiallarının, xüsusən də nadir torpaq elementlərinin harada cəmləşə biləcəyini müəyyənləşdirməyə kömək edə bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 31-10-2024 12:15 | Bölmə: Slayd
Super qitələrin dağılmasının yeni bir elmi versiyası ortaya çıxıb. Alimlərin tədqiqatları nəticəsində bəlli olub ki, yerin mantiyası iki hissəyə bölünür.
Reyting.az xəbər verir ki, Avstraliyadakı Kertin Universitetinin elm adamları Laoşan laboratoriyasından olan çinli həmkarları ilə birlikdə yer mantiyası üzərində böyük araşdırmalar aparıblar. Onlar belə qənaətə gəliblər ki, yerin mantiyası iki hissəyə bölünür. Bu prosesi izləyən tədqiqatçılar Pangea super qitəsinin yaranmasını və məhvni də məhz bu cür izah ediblər.
"Nature Geoscience" elmi jurnalı yazır ki, mantiya Afrika və Sakit okean domenlərindən ibarətdir. Afrika domeni Asiyanın və Avstraliyanın şərq sahillərindən Avropadan Afrikaya, eləcə də Atlantik okeanına qədər uzanır. Sakit okean domeni isə adından da göründüyü kimi, Sakit okeanı əhatə edir. Domenlər Sakit okean halqasının yarğan çatı verməsi səbəbindən ayrılır.
Elm adamları bildirirlər ki, Afrika domeninin altındakı mantiya bir çox elementlərin izotopları ilə doludur və onların dəsti Sakit okeanı domeninə nisbətən daha müxtəlifdir.
Nəşrin yazdığına görə, mütəxəssislər tam əmindirlər ki, irəli sürülən bu versiya həm də son iki superkontinent dövrünün izahı mənasına gəlir:
“Əgər nəzərə alsaq ki, superqitə kimi tanınan Rodiniya təxminən 1,2 milyard il əvvəl yaranmışdı və ehtimallara görə, 750 milyon il öncə parçalanmışdı, deməli, Rodiniya qitəsinin məhvindən 335 milyon il ötəndən sonra, həmçinin 200 milyon il ərzində öz mövcudluğunu saxlaya bilən superkontinent Panqeya meydana gəlib. Lakin Panqeya da parçalandıqdan sonra mantiyanın dərin, eləcə də tamamilə dayaz təbəqələrində müxtəlif elementlər, onların izotopları qorunub saxlanılıb”.
Elm adamlarının fikrincə, bu faktın özü sübut edir ki, qitələr Yer kürəsinin mantiyasının çat verən səthində bir litosfer plitəsini digərinin üzərinə süründürmə prosesinin nəticəsində oraya çata biliblər.
Məqalə müəllifi alimlərə istinadla yazır ki, əslində, araşdırma super qitələrin parçalanmasının səbəbini tam aydınlaşdıra bilməyib, lakin bununla belə yeni, maraqlı elmi fərziyyələr ortaya qoyub. Avstraliyalı alimlərin, eləcə də çinli tədqiqatçıların qənaətinə görə, mantiyanın lap dərin bölgələrindən mantiya “topakları” adlanan isti mantiya materialının qalxması bu proseslə əlaqəli ola bilər.
Alimlər həmçinin Yer planetində dərin çatların əmələ gələcəyini və bunun nəticəsində də Yer kürəsinin bölünüb iki hissəyə ayrılacağının qaçılmaz olduğunu vurğulayıblar.
Alimlərin güman etdikləri bu elmi ehtimal, həm də əsas variant məntiqlə düşünəndə bütün parametrləri ilə tam həqiqəti göstərir.
Nəşr yekunda qeyd edib ki, bu prosesləri başa düşmək geoloqlara faydalı mantiya materiallarının, xüsusən də nadir torpaq elementlərinin harada cəmləşə biləcəyini müəyyənləşdirməyə kömək edə bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 17:06
AZAL-ın təyyarəsini Rusiya vurub - (Yenilənib)
Dünən, 14:37
Qəzada həlak olanların siyahısı açıqlanıb
Dünən, 14:18
Məsud Pezeşkian İlham Əliyevə zəng edib
Dünən, 11:10
D8-də Pezeşkian üçün çətin anlar və ütülü bəyanatlar
Dünən, 09:13
Xəzinə yüklü 250 gəmini axtarırlar
Dünən, 00:01
Bu gün Azərbaycanda matəm günüdür
25-12-2024, 22:53
Bakıdan Qroznıya uçan sərnişin təyyarəsi qəzaya uğrayıb - Video (Yenilənib+) - Fotolar
25-12-2024, 15:52
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
25-12-2024, 14:40
Əli Əsədovun sədrliyi ilə dövlət komissiyası yaradılıb - Qəza ilə bağlı
25-12-2024, 14:22
Təyyarə qəzasından 32 nəfər sağ çıxıb
25-12-2024, 13:46
Ayda yaşayış binası tikəcəklər
25-12-2024, 12:30
Ankara Suriyaya öz qanunlarını yazdırır
25-12-2024, 12:20
Qəzaya uğrayan təyyarədə Azərbaycanın 37 vətəndaşı olub
25-12-2024, 10:38
İrəvandan Bakıya 66 aviareys həyata keçirilib
24-12-2024, 18:26
Ukrayna ilə bağlı iki ssenari var - Orban
24-12-2024, 17:00
Hərbi təlim toplanışlarına çağırış qaydaları müəyyənləşib
24-12-2024, 16:07
Bakıda daha 645 vergi ödəyicisinə sanksiya tətbiq olunub
24-12-2024, 12:32
Əsəddən sonrakı Suriya: İranın itkisi Türkiyənin qazancıdır
24-12-2024, 11:53
Putin İlham Əliyevə zəng edib
24-12-2024, 11:24
Qazaxıstan prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
24-12-2024, 10:33
Özbəkistan prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
24-12-2024, 09:11
Səhiyyə Nazirliyində əməliyyat... - Saxlanılanlar var - (Yenilənib)
23-12-2024, 17:18
Putin İlham Əliyevi təbrik edib
23-12-2024, 16:50
Minimum əməkhaqqı və pensiyalar artırılır - Sərəncam
23-12-2024, 14:20
Ərdoğan Rusiya prezidentindən nə gözləyir?
23-12-2024, 14:10
Daha 51 ailə Şuşa şəhərinə köçüb - (Yenilənib)
23-12-2024, 13:50
Naxçıvanla bağlı sərəncam verilib
23-12-2024, 12:35
Prezident bir qrup şəxsi təltif edib - Siyahı
23-12-2024, 12:06
Qəhvə içənlərin orqanizmində bakteriya 8 dəfə çox olur
23-12-2024, 11:56
Tibb müəssisələrinin 131 əməkdaşı məsuliyyətə cəlb olunub
23-12-2024, 11:11
Mərkəzi Bank yeni qəpikləri tədavülə buraxıb - Foto
23-12-2024, 10:44
Tramp-Putin görüşünə hazırlıqlar başlayır
23-12-2024, 09:08
ABŞ Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatını tərk edəcək
23-12-2024, 08:27
Tramp: “Prezidentlik sükanını Maska verə bilməyəcəm”
21-12-2024, 15:50
Növbəti köç karvanı Şuşaya çatıb - (Yenilənib)
21-12-2024, 14:17
Azərbaycanda qış fəsli başlayıb
21-12-2024, 09:26
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində ard-arda zəlzələlər olub
20-12-2024, 20:23
Prezident QSC sədrini vəzifədən azad edib - Yeni təyinat
20-12-2024, 17:47
Hərbçimiz sərhəddə minaya düşüb
20-12-2024, 17:41
Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyində maliyyə nöqsanları üzə çıxıb
20-12-2024, 17:30
Təhsil Tələbə Krediti Fondunun fəaliyyətində nöqsanlar aşkarlanıb
20-12-2024, 16:19
Yaşar Əliyev Çexiyaya səfir təyin edilib
20-12-2024, 13:19
Suriyadan sonra: İran atom bombası əldə etməyə tələsir
20-12-2024, 10:25
Əsəd ölkədən qaçarkən özü ilə iki nəfər aparıb
20-12-2024, 09:58
Ermənistan azərbaycanlıların qayıdış hüququna hörmət etməlidir - Bəyanat
19-12-2024, 13:33
Yadplanetlilərlə görüş üçün beş nəfər seçilib - Siyahı