21:10 / 31-10-2024
Mehriban Əliyeva Pantomim Teatrında olub - Fotolar
20:54 / 31-10-2024
Goranboyda ər və arvad dəm qazından boğularaq ölüb
20:33 / 31-10-2024
Yaşayış binasında güclü yanğın olub - Yenilənib
18:00 / 31-10-2024
Almaniya İranın bütün konsulluqlarını bağlayır
17:37 / 31-10-2024
Spiker: "Zurabişvili gürcülərin reputasiyasını zədələyib"
17:24 / 31-10-2024
Müharibə Rusiyanı vergiləri artırmaq məcburiyyətində qoyub
17:21 / 31-10-2024
Bakıda çoxmərtəbəli yaşayış binasındakı yanğın söndürülüb - Yenilənib
17:08 / 31-10-2024
Şimali Koreya lideri Rusiyaya üç general göndərib
17:01 / 31-10-2024
Norveç Ukrayna üçün böyük yardım paketi hazırlayır
16:54 / 31-10-2024
Fəridə Əzizova milli komandanın baş məşqçisi təyin olunub
16:47 / 31-10-2024
Çin Ukraynaya PUA verən ABŞ şirkətinin işini pozub
16:39 / 31-10-2024
Saakaşvilinin partiyası etirazları davam etdirməyə çağırır
16:11 / 31-10-2024
Azərbaycan Kuboku: "İmişli" komandası "Cəbrayıl"ı darmadağın edb
16:05 / 31-10-2024
Kənd təsərrüfatı işçiləri təltif edilib - Siyahı
16:04 / 31-10-2024
“Tərtər işi” ilə bağlı ittiham olunanlara hökm oxunub
15:43 / 31-10-2024
Milli komandamız Türkiyə ilə bərabərə qalıb
15:29 / 31-10-2024
Xalq artistinin həbsi tələb olunur - Foto
15:09 / 31-10-2024
İctimai Birlik məhkəməyə verilib
14:55 / 31-10-2024
Prezident İlham Əliyev yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - (Yenilənib) - Fotolar
14:43 / 31-10-2024
"Kartdan karta" üsulu ilə işləyən daha 70 sahibkar cərimələnib
14:31 / 31-10-2024
Gömrük Komitəsində yeni təyinatlar olub
14:29 / 31-10-2024
Noyabr ayının hava proqnozu açıqlanıb
14:07 / 31-10-2024
Bakıda 20-dən çox maşından oğurluq edənlər saxlanılıb
13:50 / 31-10-2024
İlham Əliyev yeni nəsil metro qatarları və elektrikli avtobuslarla tanış olub - (Yenilənib)
13:37 / 31-10-2024
Rusiyadan ölkəmizə qolubağlı gətirilənlərdən biri 17 nəfəri aldadıb
13:24 / 31-10-2024
“Xamnəi qumarbaz deyil və riskləri nəzərə alır” - Aleks Vatanka
13:10 / 31-10-2024
COP29 satış nöqtələrində, restoran və kafelərdə qida ödənişli olacaq
12:52 / 31-10-2024
Ali Məhkəmə Kamil Sədrəddinovla bağlı qərar verib
12:47 / 31-10-2024
İki regional mərkəz və bir idarə bağlanır
13:43 / 27-10-2024
İxtisar - Akif Əli yazır
14:57 / 30-10-2024
Prezident nazir müavinini yeni vəzifəyə təyin edib - Sərəncam
16:53 / 30-10-2024
Ələsgər Məmmədlinin səhhəti daha da pisləşib
09:17 / 31-10-2024
Daha üç ölkə Rusiyaya qoşun göndərməyə hazırdır - Foto
12:15 / 31-10-2024
Yer iki hissəyə bölünür
09:59 / 27-10-2024
İki rayona qar yağıb
10:10 / 27-10-2024
Gürcüstanda seçki - MSK nəticələri elan edib - (Yenilənib)
11:34 / 30-10-2024
Bakıda bir qrup sahibkar həbs olunub
11:25 / 28-10-2024
Noyabrda neçə gün qeyri-iş günü olacaq? - Qərar
16:32 / 30-10-2024
Ukrayna ilə bağlı çətin vəziyyət yaranır
20:33 / 31-10-2024
Yaşayış binasında güclü yanğın olub - Yenilənib
14:56 / 30-10-2024
Marsa köç başlayır?
Yer iki hissəyə bölünür
Tarix: 31-10-2024 12:15 | Bölmə: Slayd
Super qitələrin dağılmasının yeni bir elmi versiyası ortaya çıxıb. Alimlərin tədqiqatları nəticəsində bəlli olub ki, yerin mantiyası iki hissəyə bölünür.
Reyting.az xəbər verir ki, Avstraliyadakı Kertin Universitetinin elm adamları Laoşan laboratoriyasından olan çinli həmkarları ilə birlikdə yer mantiyası üzərində böyük araşdırmalar aparıblar. Onlar belə qənaətə gəliblər ki, yerin mantiyası iki hissəyə bölünür. Bu prosesi izləyən tədqiqatçılar Pangea super qitəsinin yaranmasını və məhvni də məhz bu cür izah ediblər.
"Nature Geoscience" elmi jurnalı yazır ki, mantiya Afrika və Sakit okean domenlərindən ibarətdir. Afrika domeni Asiyanın və Avstraliyanın şərq sahillərindən Avropadan Afrikaya, eləcə də Atlantik okeanına qədər uzanır. Sakit okean domeni isə adından da göründüyü kimi, Sakit okeanı əhatə edir. Domenlər Sakit okean halqasının yarğan çatı verməsi səbəbindən ayrılır.
Elm adamları bildirirlər ki, Afrika domeninin altındakı mantiya bir çox elementlərin izotopları ilə doludur və onların dəsti Sakit okeanı domeninə nisbətən daha müxtəlifdir.
Nəşrin yazdığına görə, mütəxəssislər tam əmindirlər ki, irəli sürülən bu versiya həm də son iki superkontinent dövrünün izahı mənasına gəlir:
“Əgər nəzərə alsaq ki, superqitə kimi tanınan Rodiniya təxminən 1,2 milyard il əvvəl yaranmışdı və ehtimallara görə, 750 milyon il öncə parçalanmışdı, deməli, Rodiniya qitəsinin məhvindən 335 milyon il ötəndən sonra, həmçinin 200 milyon il ərzində öz mövcudluğunu saxlaya bilən superkontinent Panqeya meydana gəlib. Lakin Panqeya da parçalandıqdan sonra mantiyanın dərin, eləcə də tamamilə dayaz təbəqələrində müxtəlif elementlər, onların izotopları qorunub saxlanılıb”.
Elm adamlarının fikrincə, bu faktın özü sübut edir ki, qitələr Yer kürəsinin mantiyasının çat verən səthində bir litosfer plitəsini digərinin üzərinə süründürmə prosesinin nəticəsində oraya çata biliblər.
Məqalə müəllifi alimlərə istinadla yazır ki, əslində, araşdırma super qitələrin parçalanmasının səbəbini tam aydınlaşdıra bilməyib, lakin bununla belə yeni, maraqlı elmi fərziyyələr ortaya qoyub. Avstraliyalı alimlərin, eləcə də çinli tədqiqatçıların qənaətinə görə, mantiyanın lap dərin bölgələrindən mantiya “topakları” adlanan isti mantiya materialının qalxması bu proseslə əlaqəli ola bilər.
Alimlər həmçinin Yer planetində dərin çatların əmələ gələcəyini və bunun nəticəsində də Yer kürəsinin bölünüb iki hissəyə ayrılacağının qaçılmaz olduğunu vurğulayıblar.
Alimlərin güman etdikləri bu elmi ehtimal, həm də əsas variant məntiqlə düşünəndə bütün parametrləri ilə tam həqiqəti göstərir.
Nəşr yekunda qeyd edib ki, bu prosesləri başa düşmək geoloqlara faydalı mantiya materiallarının, xüsusən də nadir torpaq elementlərinin harada cəmləşə biləcəyini müəyyənləşdirməyə kömək edə bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 31-10-2024 12:15 | Bölmə: Slayd
Super qitələrin dağılmasının yeni bir elmi versiyası ortaya çıxıb. Alimlərin tədqiqatları nəticəsində bəlli olub ki, yerin mantiyası iki hissəyə bölünür.
Reyting.az xəbər verir ki, Avstraliyadakı Kertin Universitetinin elm adamları Laoşan laboratoriyasından olan çinli həmkarları ilə birlikdə yer mantiyası üzərində böyük araşdırmalar aparıblar. Onlar belə qənaətə gəliblər ki, yerin mantiyası iki hissəyə bölünür. Bu prosesi izləyən tədqiqatçılar Pangea super qitəsinin yaranmasını və məhvni də məhz bu cür izah ediblər.
"Nature Geoscience" elmi jurnalı yazır ki, mantiya Afrika və Sakit okean domenlərindən ibarətdir. Afrika domeni Asiyanın və Avstraliyanın şərq sahillərindən Avropadan Afrikaya, eləcə də Atlantik okeanına qədər uzanır. Sakit okean domeni isə adından da göründüyü kimi, Sakit okeanı əhatə edir. Domenlər Sakit okean halqasının yarğan çatı verməsi səbəbindən ayrılır.
Elm adamları bildirirlər ki, Afrika domeninin altındakı mantiya bir çox elementlərin izotopları ilə doludur və onların dəsti Sakit okeanı domeninə nisbətən daha müxtəlifdir.
Nəşrin yazdığına görə, mütəxəssislər tam əmindirlər ki, irəli sürülən bu versiya həm də son iki superkontinent dövrünün izahı mənasına gəlir:
“Əgər nəzərə alsaq ki, superqitə kimi tanınan Rodiniya təxminən 1,2 milyard il əvvəl yaranmışdı və ehtimallara görə, 750 milyon il öncə parçalanmışdı, deməli, Rodiniya qitəsinin məhvindən 335 milyon il ötəndən sonra, həmçinin 200 milyon il ərzində öz mövcudluğunu saxlaya bilən superkontinent Panqeya meydana gəlib. Lakin Panqeya da parçalandıqdan sonra mantiyanın dərin, eləcə də tamamilə dayaz təbəqələrində müxtəlif elementlər, onların izotopları qorunub saxlanılıb”.
Elm adamlarının fikrincə, bu faktın özü sübut edir ki, qitələr Yer kürəsinin mantiyasının çat verən səthində bir litosfer plitəsini digərinin üzərinə süründürmə prosesinin nəticəsində oraya çata biliblər.
Məqalə müəllifi alimlərə istinadla yazır ki, əslində, araşdırma super qitələrin parçalanmasının səbəbini tam aydınlaşdıra bilməyib, lakin bununla belə yeni, maraqlı elmi fərziyyələr ortaya qoyub. Avstraliyalı alimlərin, eləcə də çinli tədqiqatçıların qənaətinə görə, mantiyanın lap dərin bölgələrindən mantiya “topakları” adlanan isti mantiya materialının qalxması bu proseslə əlaqəli ola bilər.
Alimlər həmçinin Yer planetində dərin çatların əmələ gələcəyini və bunun nəticəsində də Yer kürəsinin bölünüb iki hissəyə ayrılacağının qaçılmaz olduğunu vurğulayıblar.
Alimlərin güman etdikləri bu elmi ehtimal, həm də əsas variant məntiqlə düşünəndə bütün parametrləri ilə tam həqiqəti göstərir.
Nəşr yekunda qeyd edib ki, bu prosesləri başa düşmək geoloqlara faydalı mantiya materiallarının, xüsusən də nadir torpaq elementlərinin harada cəmləşə biləcəyini müəyyənləşdirməyə kömək edə bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 16:05
Kənd təsərrüfatı işçiləri təltif edilib - Siyahı
Bu gün, 16:04
“Tərtər işi” ilə bağlı ittiham olunanlara hökm oxunub
Bu gün, 14:55
Prezident İlham Əliyev yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - (Yenilənib) - Fotolar
Bu gün, 13:50
İlham Əliyev yeni nəsil metro qatarları və elektrikli avtobuslarla tanış olub - (Yenilənib)
Bu gün, 12:47
İki regional mərkəz və bir idarə bağlanır
Bu gün, 12:40
Okeanın dibində sirli dəliklər qeydə alınıb
Bu gün, 12:15
Yer iki hissəyə bölünür
Bu gün, 09:17
Daha üç ölkə Rusiyaya qoşun göndərməyə hazırdır - Foto
Dünən, 16:32
Ukrayna ilə bağlı çətin vəziyyət yaranır
Dünən, 14:56
Marsa köç başlayır?
Dünən, 13:18
İsrail-İran qarşıdurmasının yeni raundu olacaq
Dünən, 11:34
Bakıda bir qrup sahibkar həbs olunub
Dünən, 09:44
Rusiya ilə Ukrayna arasında danışıqlar başlayıb
29-10-2024, 17:14
Fransa kəşfiyyatçılarını Azərbaycan sərhədinə yerləşdirir
29-10-2024, 17:12
Daha bir şəhər itirilib: ruslar Selidovoda bayraq qaldırıb - Foto
29-10-2024, 15:59
İcra başçısına sui-qəsd hazırlayan şəxs hakim qarşısına çıxarılıb
29-10-2024, 13:51
Pentaqon nüvə nəzarəti sistemini modernləşdirəcək
29-10-2024, 13:15
Ukrayna daha üç yaşayış məntəqəsini itirib
29-10-2024, 11:14
İran Rusiyadan daha təkmil silahlar almağa başlayır
29-10-2024, 08:17
İsrail parlamenti BMT-yə qadağa tətbiq edib
28-10-2024, 12:03
Vəzifəli şəxslər saxlanılıb - 84,3 milyon manatlıq qalmaqal
28-10-2024, 11:38
İranın İsrailə cavabı necə olacaq?
28-10-2024, 11:12
Putin müharibə üsulunu dəyişəcək
28-10-2024, 10:25
Ukrayna ordusu geri çəkilir
28-10-2024, 09:57
Müdafiə Nazirliyi işçi qəbuluna başlayır - Video
28-10-2024, 09:13
Bərdə terrorundan 4 il ötür
27-10-2024, 10:10
Gürcüstanda seçki - MSK nəticələri elan edib - (Yenilənib)
27-10-2024, 09:59
İki rayona qar yağıb
26-10-2024, 07:55
İsrail İranı bombalayıb - (Yenilənib+)
25-10-2024, 17:02
XİN Avropa İttifaqının səfirinə etiraz notası təqdim edib
25-10-2024, 14:28
İlon Maskın Vladimir Putinlə gizli əlaqələri üzə çıxır
25-10-2024, 14:18
İlham Əliyev Ermənistanla sərhədin delimitasiyası üzrə fərman imzalayıb
25-10-2024, 13:40
İran minə yaxın ballistik raket atmağı planlaşdırır
25-10-2024, 12:24
İçərişəhərə giriş məhdudlaşdırılır
25-10-2024, 12:20
Avropa İttifaqı Rusiyaya qarşı sanksiyaları gücləndirə bilər
25-10-2024, 10:41
Əliyev-Paşinyan dialoqu BRICS-ə damğa vurub
24-10-2024, 15:13
Dəbdə olan daş-qaşlar... - 2025-ci ildə hansı daşlar qadınlar üçün xüsusi önəm kəsb edəcək?
24-10-2024, 11:59
Yəhya Sinvarın ölümü Misir kəşfiyyatını silkələyib
24-10-2024, 10:42
7 ölkə Ukraynanın NATO-ya üzv olmasını istəmir
24-10-2024, 09:19
Rus ordusu Ukraynanın daha bir bölgəsində irəliləyir - Foto
24-10-2024, 08:59
Nüvə gücləri arasında birbaşa qarşıdurma yarana bilər - Xəbərdarlıq
24-10-2024, 08:51
İsrail İrana hücum etmək üzrədir
23-10-2024, 14:55
Qida və təmiz su qıtlığı yarana bilər - Xəbərdarlıq
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
Zamanla özünü kəşf edən Aygün Fətullayeva hər premyeradan sonra suallara cavab axtarır
