Casus qalmaqalından sonra ilk böyük istefa: başqa səbəblər varmı?

Xəbər lenti

17:40 / 18-04-2024

Kəmaləddin Heydərovun daha bir şirkəti məhkəməyə verilib

17:36 / 18-04-2024

Hacıqabulda qatar qadını vurub

16:31 / 18-04-2024

Makronun sözü ilə əməli uyğun gəlmir

16:29 / 18-04-2024

Səməd Seyidov: "Yeni Kaledoniyanın müstəqilliyini əldə edəcəyinə inanırıq"

16:15 / 18-04-2024

Prezident Nyu-Yorkda keçmiş prezidentlə görüşüb

16:01 / 18-04-2024

Bakıda iki nəfər dəm qazından ölüb

15:52 / 18-04-2024

Daha iki bankın əmlakları hərraca çıxarılıb

15:46 / 18-04-2024

Qubad İbadoğluya yekun ittiham aktı elan edilib

15:29 / 18-04-2024

Zəngilanda silah-sursat aşkarlanıb

15:13 / 18-04-2024

İcra başçısını söyən şəxsə 5 sutka həbs cəzası verilib

14:47 / 18-04-2024

Rusiya XİN: "Ermənistanı tərk etmiş azərbaycanlıların geri qayıtması üçün..."

14:29 / 18-04-2024

Zaxarova: "Moskva Bakı ilə İrəvan arasında münasibətlərin nizamlanması üçün hər şeyi edib"

14:20 / 18-04-2024

QHT-lər Nobel Komitəsinə məktub göndərib

14:12 / 18-04-2024

Raketlərə qarşı yeni silah hazırlanır

13:54 / 18-04-2024

Azərbaycan və Yeni Kaledoniya parlamentləri əməkdaşlıq memorandumu imzalayıb

13:39 / 18-04-2024

Məhkəmə kokain kralı ilə bağlı qərar verib

13:28 / 18-04-2024

Qarabağdakı Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzinin fəaliyyəti dayandırılacaq

13:12 / 18-04-2024

İki kluba texniki məğlubiyyət verilib

12:58 / 18-04-2024

Süni intellektdən qoruna biləcək sahələr sadalanıb

12:48 / 18-04-2024

Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması başlayır

12:46 / 18-04-2024

400-ə yaxın müəllim öz ərizəsi ilə işdən azad edilib

12:24 / 18-04-2024

İsrail İrana zərbəni niyə ləngidir?

12:19 / 18-04-2024

Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz

12:10 / 18-04-2024

Energetika naziri ABŞ-a gedib

11:56 / 18-04-2024

Ukrayna ilə bağlı vacib qərar... - Avropa liderləri təcili tədbir görəcək

11:51 / 18-04-2024

46 mindən çox şagird buraxılış imtahanı verəcək

11:39 / 18-04-2024

Keçid balları qalxır? - Açqılama (Video)

11:33 / 18-04-2024

Ukrayna Rusiyanın uzaq ərazilərini hədəf seçir - Foto

11:27 / 18-04-2024

Paşinyan: “Əgər biz delimitasiya və demarkasiya ilə bağlı addımlar atmasaq..."

11:17 / 18-04-2024

Komitə sədri: "Bədxassəli şişlərin əmələ gəlməsində trans yağlar əsas rol oynayır"

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

21:57 / 13-04-2024

Nəhəng rəqəmsal kamera kainatı araşdıracaq - Fotolar

22:08 / 13-04-2024

Nadir heyvan növü insan ovcuna yerləşir

00:07 / 14-04-2024

İran İsrailə PUA-larla hücum edib

00:02 / 15-04-2024

Ceyhun Bayramov Özbəkistana gedib - Yenilənib

18:06 / 14-04-2024

İordaniya Kralı COP29-a dəvət olunub

20:08 / 15-04-2024

Rusiya Ukrayna ilə savaşa özgələri göndərir

21:49 / 13-04-2024

Məşhur müğənni ağır xəstəlikdən əziyyət çəkir - Foto

23:11 / 14-04-2024

Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb

14:18 / 14-04-2024

Azərbaycan və İordaniya müdafiə sahəsində əməkdaşlığa dair Saziş imzalayıb

18:51 / 15-04-2024

“Şəhid Əhməd – Oğluma məktub” filminin təqdimatı keçirilib - Fotolar

09:07 / 14-04-2024

Bu gün 34 mindən çox abituriyent imtahan verəcək

22:33 / 14-04-2024

İsrail prezidenti: "Bu, əsil müharibə elanıdır"

Casus qalmaqalından sonra ilk böyük istefa: başqa səbəblər varmı?
Tarix: 23-05-2023 15:20 | Bölmə: Slayd

Şirift ölçüsü:

Bazar ertəsi İranın ən qüdrətli adamlarından biri olan yüksək səviyyəli milli təhlükəsizlik məmuru Britaniya casusu ilə yaxın əlaqələrinə görə araşdırmalara məruz qaldıqdan sonra vəzifəsindən uzaqlaşdırılıb.

Ali Milli Təhlükəsizlik Şurasının katibi Əli Şəmxani 10 il ərzində İranın təhlükəsizlik və xarici siyasətini formalaşdıran qurumda çalışıb və bundan əvvəl Müdafiə Nazirliyində işləyib. Casus, ikili Britaniya vətəndaşı olan Əlireza Əkbəri cənab Şəmxaninin nazirlikdə müavini olub, sonra isə şurada onun məsləhətçisi işləyib.

2019-cu ildə Əkbəri ilə bağlı şübhələr yaranan kimi, Şəmxani onu köçdüyü Britaniyadan İrana qaytarıb. Yanvar ayında həbs edilən Əkbəri edam olunub.

Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “New York Times” yazıb.

ABŞ nəşrinin təhlilində qeyd olunur:

Cənab Şəmxani qalmaqaldan sonra nəinki sağ qaldı, həm də Bazar ertəsi hakimiyyətdən qəfil uzaqlaşdırılana qədər nüfuzunu saxladı. Mart ayında o, Çinin vasitəçiliyi ilə Səudiyyə Ərəbistanı ilə əlaqələri bərpa etmək üçün İran danışıqçılarına rəhbərlik edib, ticarət və siyasi əlaqələri gücləndirmək üçün diplomat kimi Fars körfəzindəki qonşu ərəb ölkələrinə səfər edib.

Lakin Bazar ertəsi İslam Respublikası bir daha nümayiş etdirdi ki, hətta ən sadiq xidmətçiləri belə hakimiyyətdən kənarlaşdırılmaqdan sığortalanmayıb. İranın ali lideri Ayətullah Əli Xamenei bir fərmanla cənab Şəmxanini vəzifəsindən uzaqlaşdırıb və ona xidmətlərinə görə təşəkkür edib; onu mülki siyasətdə az təcrübəsi olan İnqilab Keşikçiləri Korpusunun yüksək rütbəli dəniz komandiri ilə əvəzləyib.

Keçən iyun ayında İranda İsraillə əlaqəli bir sıra gizli hücumlar və sui-qəsdlər İran kəşfiyyat dairələrinin iflas etdiyi təəssüratını yaradıb, bundan sonra “Sepah” Kəşfiyyat Bölməsinin rəhbəri Hüseyn Taeb də vəzifəsindən uzaqlaşdırılmışdı.

Əli Şəmxani

İranlı analitiklər bir sıra mübahisələrin cənab Şəmxaninin istefasına səbəb olduğunu bildirirlər. Məsələn, ailəsinin sanksiyalardan yayınaraq neft biznesi ilə milyonlarla dollar qazanması, korrupsiyaya bulaşması. O, həmçinin 2015-ci il nüvə sazişini canlandırmaq üzrə danışıqların uğursuzluğunda da təqsirləndirilib.

Bundan əlavə, hazırda parlamentə və prezidentliyə nəzarət edən sərt siyasət xətti fraksiyası onu mərkəzçi və islahatçı olan əvvəlki hökumətlərə çox yaxın adam hesab edir, buna görə də ona bel bağlamırdılar.

Hökumətə yaxın siyasi analitik Qeys Qüreyşi deyib: “Cənab Şəmxanini vəzifədən uzaqlaşdırmaq üçün sərt siyasət xətt fraksiyasından və ictimai rəydən cənab Xameneyə təzyiqlər artırdı. O, bir müddət müqavimət göstərdi, lakin himayə sonradan faş oldu".

Xameneyi Şəmxaninin vəzifədən azad olunduğunu elan edərkən deyib ki, onu Ali Rəhbərə məsləhət verən Məsləhət Şurasının üzvü təyin edir. Keçmişdə eks-prezident Mahmud Əhmədinejad da daxil olmaqla, bir sıra mübahisəli məmurlar da simalarının qorunması üçün bu Şuraya daxil ediliblər.

Analitiklərin fikrincə, Əli Şəmxaninin casus qalmaqalı fırtınasına tab gətirə bilməsi Xameneyi ilə İran prezidenti İbrahim Rəisi arasında razılaşmanın nəticəsi ola bilər.

Siyasi analitiklərdən biri - Sasan Kərimi deyib: “Prezident Rəisinin hökuməti ilə Ali lider arasında Şəmxaninin Əkbəri qalmaqalından sonra ictimai nüfuzunu bərpa etməsi üçün razılaşma var idi”.

Bazar ertəsi ayrı bir fərmanla Xameneyi Ali Milli Təhlükəsizlik Şura katibi vəzifəsini İİKK Hərbi Dəniz Qüvvələrinin baş komandanının keçmiş müavini və İran-İraq müharibəsi veteranı, 62 yaşlı general Əli Əkbər Əhmədiana verib. İran mediası onu həm də Qvardiyanın silahlı qüvvələrinin koordinasiyasına cavabdeh olan yüksək səviyyəli hərbi strateq kimi təsvir edib.

Analitiklərin fikrincə, cənab Xameneyi ABŞ-la danışıqlardan tutmuş, hakim din xadimlərinə qarşı daxili üsyana qədər mühüm dövlət siyasətləri ilə bağlı son sözü həmişə desə də, milli təhlükəsizlik müşavirinin rolu təsirlidir. General Əhmədianın xarici siyasət və ya daxili milli təhlükəsizlik məsələlərində o qədər də təcrübəsi yoxdur.

Beynəlxalq Böhran Qrupunun İran proqramı direktoru Əli Vaez deyib:

"Şəmxaninin varisinin ordudan kənar heç kimlə işləmək təcrübəsi yoxdur. Nüvə sazişinin gələcəyi, ABŞ-la məhbus mübadiləsi danışıqları və regional diplomatiya kimi əsas məsələlərdə yenidən bərpa və ya gecikmələr ola bilər”.

Y. QACAR
Reyting.az

Ana səhifəyə dön