16:50 / 02-09-2025
Laçında dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsi yaradılır
16:45 / 02-09-2025
Nazpəri Dostəliyeva: "Allahıma dua edirəm ki, məni övladıma tez qovuşdursun"
16:28 / 02-09-2025
Avropa İttifaqının yeni səfiri Azərbaycana gəlib - Foto
16:13 / 02-09-2025
Müğənni Ayan Babakişiyeva dinini dəyişib
16:05 / 02-09-2025
Cəlaloğlu: Milli Məclis aprel işğalına siyasi qiymət verməlidir
15:30 / 02-09-2025
Xəstələr üçün yığılan pulu ələ keçirən şəxs tutulub
15:28 / 02-09-2025
Deputat: Hindistan Cənubi Qafqazda gərginlik yaratmağa çalışır
15:25 / 02-09-2025
Ərdoğan: "Zəngəzur dəhlizi məsələsində hər hansı bir problem yoxdur"
15:11 / 02-09-2025
"Kreml sehrbazı" filmi böyük maraq doğurub - Fotolar
14:59 / 02-09-2025
Ukrayna ordusu yaşayış məntəqəsini azad edib
14:53 / 02-09-2025
15 saylı həbsxanaya rəis təyinatı olub
14:44 / 02-09-2025
Bakıda çoxmərtəbəli binada yanğın: 12 nəfər təxliyə olunub
14:30 / 02-09-2025
Abşeronda 51 yaşlı qadın öldürülüb
14:23 / 02-09-2025
Milli Məclis bəyanat yayıb
13:56 / 02-09-2025
Rusiya Avropanın iki ölkəsində gərginlik yaradıb
13:52 / 02-09-2025
TikTok-da intim görüntülərlə şantaj edən şəxs saxlanılıb
13:41 / 02-09-2025
Rusiya və Çin 20-dən çox əməkdaşlıq sənədi imzalayıb
13:35 / 02-09-2025
Kremlin məxfi planı üzə çıxıb - Foto
13:15 / 02-09-2025
Bakıda İƏT Mədəniyyət Festivalı keçiriləcək
12:57 / 02-09-2025
Prezident və xanımı qatarla Pekinə gedib - Video
12:37 / 02-09-2025
417,5 kiloqram narkotiki ələ keçirib, 10 şübhəli tutulub
12:30 / 02-09-2025
Hərbi təyyarə istehsalı gərginliyə səbəb olub
12:22 / 02-09-2025
Ukraynada iki minə yaxın Koreya hərbçisi öldürülüb
12:21 / 02-09-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:16 / 02-09-2025
Kiyevə hücum: insanlar metro stansiyalarına sığınıb
12:11 / 02-09-2025
Emin Rusiyada konsert verəcək
12:02 / 02-09-2025
İlham Əliyev Çin şirkətinin sədri ilə görüşüb - Fotolar
11:48 / 02-09-2025
Özünü vəzifəli şəxs kimi təqdim edən şəxs tutulub
11:47 / 02-09-2025
ABŞ və İsrailin müdaxiləsi: İranda nə rejim dəyişdi, nə də...
08:13 / 30-08-2025
Bakı-Ağdam sərnişin qatarı istifadəyə verilib
19:36 / 30-08-2025
Bu gündən Bakının bəzi yollarında hərəkət məhdudlaşdırılacaq
21:29 / 28-08-2025
Çempionlar Liqası: "Qarabağ"ın rəqibləri müəyyənləşib
23:00 / 28-08-2025
Arne Slot: "Liverpul" üçün "Qarabağ"la qarşılaşmaq xoş olacaq"
19:01 / 29-08-2025
Bako Sahakyanın ibtidai istintaqa ifadəsi yayılıb
18:20 / 31-08-2025
Putin Çində Paşinyanla görüşüb
00:24 / 30-08-2025
Töhmət alan icra başçısı: “İş olan yerdə nöqsan da olur"
08:49 / 31-08-2025
Prezident İlham Əliyevin Çin lideri Si Cinpin ilə görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
15:02 / 31-08-2025
İlham Əliyev Çində görüşlər keçirib - (Yenilənib) - Fotolar
17:05 / 29-08-2025
Şəbnəm Tovuzlu Rusiyaya buraxılmayıb
11:46 / 29-08-2025
"Fənərbağça" klubu Mourinyonu istefaya yollayıb
"NOVA1" geni siçanları danışdırır
Tarix: 01-04-2025 16:29 | Bölmə: Xəbərlər
Alimlər yeni eksperiment vasitəsilə insanlarla siçanlar arasında ortaq cəhətləri tapmağa çalışıblar.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Nyu-Yorkda fəaliyyət göstərən Rokfeller Universitetinin tədqiqatçıları insanların "dil genini" siçanlara köçürdükdən sonra aparılan təcrübələr zamanı dəyişiklik baş verib. Az müddət ərzində kiçik gəmiricilər gözlənilmədən yeni səs çıxarıblar. Üstəlik, siçanlar yalnız bir səsi deyil, demək olar, bir musiqi aləti tonunu da tam mənimsəyiblər.
Genetik modifikasiyadan sonra siçanların balaları analarını ucadan səsləyiblər. Elm adamları bildirirlər ki, sanki siçanlar yeni diapazona keçid edib və onların səsləri getdikcə adi siçanların səslərindən daha mürəkkəb hala gəlib. Üstəlik, bu təsiredici əsas dəyişikliklər gəmiricilər böyüdükdə də davam edib.
Elmi müşahidələri zamanı məlum olub ki, erkək siçanların hamısı cütləşmə dövründə dişi siçanların yaxınlığında dolanmaqla, onları özlərinə cəlb etmək üçün daha yüksək, zəngin və əsrarəngiz səslə əvvəlki hallarından fərqli vərdiş qazandıqlarını tez biruzə verməklə "oxumağa" başlayıblar. Alimlər siçanların çıxardığı bu yeni rəngarəng səsləri, eləcə də davranışları birbaşa "NOVA1" geninin güclü təsiri ilə əlaqələndiriblər.
Tədqiqatçıların fikrincə, əslində "NOVA1" geni unikal deyil. Bu gen adətən müxtəlif heyvanlarda, o cümlədən quşlarda və məməlilərdə olur. Ancaq insan versiyası yalnız bir amin turşusu ilə fərqlənir. Lakin bu ilk baxışdan kiçik səbəb kimi görünsə də, "NOVA1"-in mürəkkəb səslənmələrə cavabdeh olan genlərin aktivləşməsində təsir edə bilən əsas amil olduğu üzə çıxıb.
Alimlər müqayisə üçün vurğulayıblar ki, neandertallarda bu cür "NOVA1" geninin hətta oxşarı belə olmayıb. Tədqiqatçılara görə, ola bilsin, məhz bu kiçik mutasiya Homo Sapiensə üstünlük verib və qədim insan kobudluqla bərabər, təkcə kifayət qədər güc qazanmayıb, eyni zamanda da anlamaq, danışmaq, həmçinin danışıqlar aparmaq, birləşmək, toplumla yaşamaq bacarığını əxz edib.
Tədqiqatçılar "dil geni"-nin qədim Afrika populyasiyalarında meydana gəldiyini və bunun dönüş nöqtəsi ola biləcəyi barədə yeni ehtimal nəzəriyyəsini irəli sürüblər. Alimlərin fikrincə, bu təcrübələr bir daha onu sübut edir ki, fəlakətlər dövrlərində danışa bilən bütün canlılar sağ qala bilib, səssiz qalanlar, yəni bir-birilərini səslərlə və ya müxtəlif jestlərlə anlada bilməyən canlılar isə məhv olublar.
Rokfeller Universitetinin əməkdaşları deyiblər ki, laboratoriya şəraitində dəyişdirilmiş bu siçanlar hələlik aydınlığı ilə danışmırlar. Lakin tədqiqatçılar qrupu tamamilə əmindirlər ki, artıq onlar ancaq bircə molekulun köməyi ilə elm aləmində bütün təkamül dövrünü və onun əhatəli ssenarisini başlanğıcdan yaza bildiklərini sübut ediblər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 01-04-2025 16:29 | Bölmə: Xəbərlər
Alimlər yeni eksperiment vasitəsilə insanlarla siçanlar arasında ortaq cəhətləri tapmağa çalışıblar.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Nyu-Yorkda fəaliyyət göstərən Rokfeller Universitetinin tədqiqatçıları insanların "dil genini" siçanlara köçürdükdən sonra aparılan təcrübələr zamanı dəyişiklik baş verib. Az müddət ərzində kiçik gəmiricilər gözlənilmədən yeni səs çıxarıblar. Üstəlik, siçanlar yalnız bir səsi deyil, demək olar, bir musiqi aləti tonunu da tam mənimsəyiblər.
Genetik modifikasiyadan sonra siçanların balaları analarını ucadan səsləyiblər. Elm adamları bildirirlər ki, sanki siçanlar yeni diapazona keçid edib və onların səsləri getdikcə adi siçanların səslərindən daha mürəkkəb hala gəlib. Üstəlik, bu təsiredici əsas dəyişikliklər gəmiricilər böyüdükdə də davam edib.
Elmi müşahidələri zamanı məlum olub ki, erkək siçanların hamısı cütləşmə dövründə dişi siçanların yaxınlığında dolanmaqla, onları özlərinə cəlb etmək üçün daha yüksək, zəngin və əsrarəngiz səslə əvvəlki hallarından fərqli vərdiş qazandıqlarını tez biruzə verməklə "oxumağa" başlayıblar. Alimlər siçanların çıxardığı bu yeni rəngarəng səsləri, eləcə də davranışları birbaşa "NOVA1" geninin güclü təsiri ilə əlaqələndiriblər.
Tədqiqatçıların fikrincə, əslində "NOVA1" geni unikal deyil. Bu gen adətən müxtəlif heyvanlarda, o cümlədən quşlarda və məməlilərdə olur. Ancaq insan versiyası yalnız bir amin turşusu ilə fərqlənir. Lakin bu ilk baxışdan kiçik səbəb kimi görünsə də, "NOVA1"-in mürəkkəb səslənmələrə cavabdeh olan genlərin aktivləşməsində təsir edə bilən əsas amil olduğu üzə çıxıb.
Alimlər müqayisə üçün vurğulayıblar ki, neandertallarda bu cür "NOVA1" geninin hətta oxşarı belə olmayıb. Tədqiqatçılara görə, ola bilsin, məhz bu kiçik mutasiya Homo Sapiensə üstünlük verib və qədim insan kobudluqla bərabər, təkcə kifayət qədər güc qazanmayıb, eyni zamanda da anlamaq, danışmaq, həmçinin danışıqlar aparmaq, birləşmək, toplumla yaşamaq bacarığını əxz edib.
Tədqiqatçılar "dil geni"-nin qədim Afrika populyasiyalarında meydana gəldiyini və bunun dönüş nöqtəsi ola biləcəyi barədə yeni ehtimal nəzəriyyəsini irəli sürüblər. Alimlərin fikrincə, bu təcrübələr bir daha onu sübut edir ki, fəlakətlər dövrlərində danışa bilən bütün canlılar sağ qala bilib, səssiz qalanlar, yəni bir-birilərini səslərlə və ya müxtəlif jestlərlə anlada bilməyən canlılar isə məhv olublar.
Rokfeller Universitetinin əməkdaşları deyiblər ki, laboratoriya şəraitində dəyişdirilmiş bu siçanlar hələlik aydınlığı ilə danışmırlar. Lakin tədqiqatçılar qrupu tamamilə əmindirlər ki, artıq onlar ancaq bircə molekulun köməyi ilə elm aləmində bütün təkamül dövrünü və onun əhatəli ssenarisini başlanğıcdan yaza bildiklərini sübut ediblər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 14:30
Abşeronda 51 yaşlı qadın öldürülüb
Bu gün, 13:52
TikTok-da intim görüntülərlə şantaj edən şəxs saxlanılıb
Bu gün, 12:57
Prezident və xanımı qatarla Pekinə gedib - Video
Bu gün, 11:02
Həkim-stomatoloq həbs olunub
Bu gün, 10:52
Astarada məsciddə mollanı bıçaqlayıblar
Bu gün, 10:35
Məktəbli geyimlərinin satıldığı ünvanlar... - Siyahı
Bu gün, 09:29
Generalın oğlu İngiltərədə şirkət açıb - Sənədlər
Bu gün, 09:10
Şəkidə maskalı şəxslər evə basqın edib
Bu gün, 07:59
Vaşinqton Karakasa silahlı müdaxilə edəcək?
Bu gün, 07:49
Sitalçaydan keçən kanalda iki nəfər batıb
Bu gün, 00:10
Keçmiş əri azərbaycanlı qadını Finlandiyada öldürüb
Dünən, 17:57
Pakistan Ermənistanın ŞƏT-ə üzvlüyünü bloklayıb
Dünən, 16:09
Bu şəxslərə 4 min manat maaş veriləcək - Siyahı
Dünən, 14:57
Sabiq spikerin qətlində şübhəli şəxs saxlanılıb
Dünən, 14:25
Dərslər sentyabrın 21-i başlayacaq? - Açıqlama
Dünən, 12:37
Ərdoğan Putini Ankarada gözləyir
Dünən, 11:45
Putin Çində Ərdoğanla görüşüb
Dünən, 11:08
Oruçoğlu Zakir Həsənovun müşaviri təyin edilib
Dünən, 11:07
Ruslar iki vilayətə hücum edib, itkilər var
Dünən, 10:39
“Xəzər asayişi” Alyansı - Xəqani Cəfərli yazır
31-08-2025, 18:20
Putin Çində Paşinyanla görüşüb
31-08-2025, 14:51
İlham Əliyev kralı təbrik edib
30-08-2025, 15:49
Ukrayna Ali Radasının deputatı qətlə yetirilib
30-08-2025, 08:23
Gədəbəydəki qəzada ölənlər var
30-08-2025, 07:08
Ukrayna yenidən kütləvi hücuma məruz qalıb
29-08-2025, 19:01
Bako Sahakyanın ibtidai istintaqa ifadəsi yayılıb
29-08-2025, 17:32
Rusiya ABŞ və NATO-nun silah marşrutlarını izləyir
29-08-2025, 17:05
Şəbnəm Tovuzlu Rusiyaya buraxılmayıb
29-08-2025, 17:00
Şəhid Natiq Kərimov dəfn olunub
29-08-2025, 14:12
Daha bir şəhidimiz Füzulidə torpağa tapşırılıb
29-08-2025, 13:42
Şəhidimiz Kürdəmirdə dəfn edilib
29-08-2025, 12:58
Prokurorluqda yeni şöbələr yaradılıb, təyinatlar olub
29-08-2025, 12:47
Bakıda həbsxanada məhkum vəzifəli şəxsi döyüb
29-08-2025, 11:56
Paşinyan ABŞ-dakı səfiri köməkçi təyin edib
29-08-2025, 11:46
"Fənərbağça" klubu Mourinyonu istefaya yollayıb
29-08-2025, 10:53
Şəmkirdə nəhəng su borusunda qəza baş verib
29-08-2025, 10:40
Baş nazirin ölüm xəbəri yayılıb
29-08-2025, 00:04
Namiq Qaraçuxurlunu Rusiyada saxlayıblar
28-08-2025, 23:50
“Miray” ləqəbli tiktoker saxlanılıb
28-08-2025, 21:29
Çempionlar Liqası: "Qarabağ"ın rəqibləri müəyyənləşib
28-08-2025, 21:17
Gəncədə 29 yaşlı şəxsi bıçaqlayıblar
28-08-2025, 18:00
Qaxda 13 yaşlı qıza 30-dan çox kişi təcavüz edib - Yenilənib
28-08-2025, 17:51
Sabirabad sakini anasını güllələyib, özünü isə öldürüb
28-08-2025, 17:37
Abşeronda 54 yaşlı kişi öldürülüb - Yenilənib
28-08-2025, 16:15
Qukasyanın cinayət işi: sənədlər elan edilib
28-08-2025, 14:46
Sabiq komitə sədrinin qızı vəzifədən azad olunub
28-08-2025, 14:11
Ukraynalı komandirə sanksiya tətbiq olunub
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
