14:39 / 19-10-2025
Ayı ata və oğula hücum edib
10:54 / 19-10-2025
Türk Cümhuriyyətində prezident seçkiləri keçirilir
09:56 / 19-10-2025
Cüdoçularımız 2 qızıl, 1 bürünc medal qazanıblar
09:43 / 19-10-2025
Pakistanın qara səhifəsi - Fotolar
09:07 / 19-10-2025
Avropa Ukraynaya hərbi yardımı azaldıb
08:12 / 19-10-2025
Azərbaycan diplomatiyasının Qızıl Dövrünə düşən 15 gün
07:56 / 19-10-2025
Zahid Oruc ittihamlarla razılaşmır
19:14 / 18-10-2025
İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul edib - Fotolar
18:04 / 18-10-2025
Rusiyalı bloqer evində ölü tapılıb
16:37 / 18-10-2025
Vatikan zəfəri - Foto
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
11:54 / 18-10-2025
İlham Əliyev “Kazinform”a müsahibə verib
11:14 / 18-10-2025
Azərbaycanın Müqəddəs Taxt-Tacdakı səfirliyinin inzibati ofisi açılıb
10:26 / 18-10-2025
Mehriban Əliyeva: "Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi, suverenliyi..." - Foto
09:13 / 18-10-2025
Premyer Liqa: Bu gün daha iki görüş baş tutacaq
00:03 / 18-10-2025
Bu gün Azərbaycanın Müstəqilliyinin Bərpası Günüdür
23:44 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Vatikanın dövlət katibi ilə görüşüb - Foto
23:09 / 17-10-2025
Zelenski ilə Tramp Ağ evdə görüşüblər - Yenilənib
21:40 / 17-10-2025
"Qarabağ" "Turan Tovuz"a qalib gəlib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
19:50 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşüb - Fotolar
19:38 / 17-10-2025
Deportasiyadan bəhs edən kitabın təqdimatı olub - Fotolar
19:17 / 17-10-2025
Macarıstan Putini həbs etməyəcək
19:11 / 17-10-2025
NATO Avropada dron təxribatlarına qarşı tədbirləri gücləndirib
18:53 / 17-10-2025
Kreml Donald Trampı çaşdırır
18:38 / 17-10-2025
Prezident yeni səfirlik təsis edib - Sərəncam
18:08 / 17-10-2025
Ceyhun Bayramov İƏT Əmək Mərkəzinin baş direktoru ilə görüşüb
18:02 / 17-10-2025
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
17:55 / 17-10-2025
HƏMAS-İsrail sülhü davamlı olacaqmı?
12:11 / 17-10-2025
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
17:37 / 15-10-2025
Cəlaloğlu: Məsələ Ramiz Mehdiyevin həbsi ilə məhdudlaşmamalıdır - Müsahibə
14:10 / 16-10-2025
“Ramiz Mehdiyev anti-milli ünsürdür” - DQC sədri
22:14 / 14-10-2025
Ramiz Mehdiyevə 4 aylıq ev dustağı cəzası verilib - (Yenilənib)
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
13:21 / 15-10-2025
Prezident yeni idarə yaradıb - Fərman
11:33 / 16-10-2025
Ramiz Mehdiyevlə əlaqəli şəxslər həbs edilə bilər
13:05 / 16-10-2025
Təndir çörəyinin ətri - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
23:49 / 15-10-2025
Vahid Əhmədovdan Ramiz Mehdiyev haqqında - Açıqlama
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
11:59 / 15-10-2025
Ərdoğan Netanyahunu zirvəyə buraxmayıb
"NOVA1" geni siçanları danışdırır
Tarix: 01-04-2025 16:29 | Bölmə: Xəbərlər
Alimlər yeni eksperiment vasitəsilə insanlarla siçanlar arasında ortaq cəhətləri tapmağa çalışıblar.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Nyu-Yorkda fəaliyyət göstərən Rokfeller Universitetinin tədqiqatçıları insanların "dil genini" siçanlara köçürdükdən sonra aparılan təcrübələr zamanı dəyişiklik baş verib. Az müddət ərzində kiçik gəmiricilər gözlənilmədən yeni səs çıxarıblar. Üstəlik, siçanlar yalnız bir səsi deyil, demək olar, bir musiqi aləti tonunu da tam mənimsəyiblər.
Genetik modifikasiyadan sonra siçanların balaları analarını ucadan səsləyiblər. Elm adamları bildirirlər ki, sanki siçanlar yeni diapazona keçid edib və onların səsləri getdikcə adi siçanların səslərindən daha mürəkkəb hala gəlib. Üstəlik, bu təsiredici əsas dəyişikliklər gəmiricilər böyüdükdə də davam edib.
Elmi müşahidələri zamanı məlum olub ki, erkək siçanların hamısı cütləşmə dövründə dişi siçanların yaxınlığında dolanmaqla, onları özlərinə cəlb etmək üçün daha yüksək, zəngin və əsrarəngiz səslə əvvəlki hallarından fərqli vərdiş qazandıqlarını tez biruzə verməklə "oxumağa" başlayıblar. Alimlər siçanların çıxardığı bu yeni rəngarəng səsləri, eləcə də davranışları birbaşa "NOVA1" geninin güclü təsiri ilə əlaqələndiriblər.
Tədqiqatçıların fikrincə, əslində "NOVA1" geni unikal deyil. Bu gen adətən müxtəlif heyvanlarda, o cümlədən quşlarda və məməlilərdə olur. Ancaq insan versiyası yalnız bir amin turşusu ilə fərqlənir. Lakin bu ilk baxışdan kiçik səbəb kimi görünsə də, "NOVA1"-in mürəkkəb səslənmələrə cavabdeh olan genlərin aktivləşməsində təsir edə bilən əsas amil olduğu üzə çıxıb.
Alimlər müqayisə üçün vurğulayıblar ki, neandertallarda bu cür "NOVA1" geninin hətta oxşarı belə olmayıb. Tədqiqatçılara görə, ola bilsin, məhz bu kiçik mutasiya Homo Sapiensə üstünlük verib və qədim insan kobudluqla bərabər, təkcə kifayət qədər güc qazanmayıb, eyni zamanda da anlamaq, danışmaq, həmçinin danışıqlar aparmaq, birləşmək, toplumla yaşamaq bacarığını əxz edib.
Tədqiqatçılar "dil geni"-nin qədim Afrika populyasiyalarında meydana gəldiyini və bunun dönüş nöqtəsi ola biləcəyi barədə yeni ehtimal nəzəriyyəsini irəli sürüblər. Alimlərin fikrincə, bu təcrübələr bir daha onu sübut edir ki, fəlakətlər dövrlərində danışa bilən bütün canlılar sağ qala bilib, səssiz qalanlar, yəni bir-birilərini səslərlə və ya müxtəlif jestlərlə anlada bilməyən canlılar isə məhv olublar.
Rokfeller Universitetinin əməkdaşları deyiblər ki, laboratoriya şəraitində dəyişdirilmiş bu siçanlar hələlik aydınlığı ilə danışmırlar. Lakin tədqiqatçılar qrupu tamamilə əmindirlər ki, artıq onlar ancaq bircə molekulun köməyi ilə elm aləmində bütün təkamül dövrünü və onun əhatəli ssenarisini başlanğıcdan yaza bildiklərini sübut ediblər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 01-04-2025 16:29 | Bölmə: Xəbərlər
Alimlər yeni eksperiment vasitəsilə insanlarla siçanlar arasında ortaq cəhətləri tapmağa çalışıblar.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Nyu-Yorkda fəaliyyət göstərən Rokfeller Universitetinin tədqiqatçıları insanların "dil genini" siçanlara köçürdükdən sonra aparılan təcrübələr zamanı dəyişiklik baş verib. Az müddət ərzində kiçik gəmiricilər gözlənilmədən yeni səs çıxarıblar. Üstəlik, siçanlar yalnız bir səsi deyil, demək olar, bir musiqi aləti tonunu da tam mənimsəyiblər.
Genetik modifikasiyadan sonra siçanların balaları analarını ucadan səsləyiblər. Elm adamları bildirirlər ki, sanki siçanlar yeni diapazona keçid edib və onların səsləri getdikcə adi siçanların səslərindən daha mürəkkəb hala gəlib. Üstəlik, bu təsiredici əsas dəyişikliklər gəmiricilər böyüdükdə də davam edib.
Elmi müşahidələri zamanı məlum olub ki, erkək siçanların hamısı cütləşmə dövründə dişi siçanların yaxınlığında dolanmaqla, onları özlərinə cəlb etmək üçün daha yüksək, zəngin və əsrarəngiz səslə əvvəlki hallarından fərqli vərdiş qazandıqlarını tez biruzə verməklə "oxumağa" başlayıblar. Alimlər siçanların çıxardığı bu yeni rəngarəng səsləri, eləcə də davranışları birbaşa "NOVA1" geninin güclü təsiri ilə əlaqələndiriblər.
Tədqiqatçıların fikrincə, əslində "NOVA1" geni unikal deyil. Bu gen adətən müxtəlif heyvanlarda, o cümlədən quşlarda və məməlilərdə olur. Ancaq insan versiyası yalnız bir amin turşusu ilə fərqlənir. Lakin bu ilk baxışdan kiçik səbəb kimi görünsə də, "NOVA1"-in mürəkkəb səslənmələrə cavabdeh olan genlərin aktivləşməsində təsir edə bilən əsas amil olduğu üzə çıxıb.
Alimlər müqayisə üçün vurğulayıblar ki, neandertallarda bu cür "NOVA1" geninin hətta oxşarı belə olmayıb. Tədqiqatçılara görə, ola bilsin, məhz bu kiçik mutasiya Homo Sapiensə üstünlük verib və qədim insan kobudluqla bərabər, təkcə kifayət qədər güc qazanmayıb, eyni zamanda da anlamaq, danışmaq, həmçinin danışıqlar aparmaq, birləşmək, toplumla yaşamaq bacarığını əxz edib.
Tədqiqatçılar "dil geni"-nin qədim Afrika populyasiyalarında meydana gəldiyini və bunun dönüş nöqtəsi ola biləcəyi barədə yeni ehtimal nəzəriyyəsini irəli sürüblər. Alimlərin fikrincə, bu təcrübələr bir daha onu sübut edir ki, fəlakətlər dövrlərində danışa bilən bütün canlılar sağ qala bilib, səssiz qalanlar, yəni bir-birilərini səslərlə və ya müxtəlif jestlərlə anlada bilməyən canlılar isə məhv olublar.
Rokfeller Universitetinin əməkdaşları deyiblər ki, laboratoriya şəraitində dəyişdirilmiş bu siçanlar hələlik aydınlığı ilə danışmırlar. Lakin tədqiqatçılar qrupu tamamilə əmindirlər ki, artıq onlar ancaq bircə molekulun köməyi ilə elm aləmində bütün təkamül dövrünü və onun əhatəli ssenarisini başlanğıcdan yaza bildiklərini sübut ediblər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 14:39
Ayı ata və oğula hücum edib
Bu gün, 09:07
Avropa Ukraynaya hərbi yardımı azaldıb
Bu gün, 07:56
Zahid Oruc ittihamlarla razılaşmır
Dünən, 18:04
Rusiyalı bloqer evində ölü tapılıb
17-10-2025, 23:44
Mehriban Əliyeva Vatikanın dövlət katibi ilə görüşüb - Foto
17-10-2025, 23:09
Zelenski ilə Tramp Ağ evdə görüşüblər - Yenilənib
17-10-2025, 19:51
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
17-10-2025, 19:50
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşüb - Fotolar
17-10-2025, 17:55
HƏMAS-İsrail sülhü davamlı olacaqmı?
17-10-2025, 16:46
AMEA Ramiz Mehdiyevlə bağlı məhkəmə qərarını gözləyir
17-10-2025, 16:20
Departament rəisi vəzifədən azad edilib
17-10-2025, 15:30
Ramiz Mehdiyev 7 saat dindirilib?
17-10-2025, 13:49
Robot azyaşlı dostu ilə kövrək şəkildə vidalaşıb
17-10-2025, 13:01
Qurban Qurbanov yeni biznesə başlayıb
17-10-2025, 11:57
Yasamaldakı silahlı insident: iki nəfər saxlanılıb
17-10-2025, 10:57
Üç tanınmış hakim təqaüdə göndərilir
17-10-2025, 10:47
Ruslar Krivoy Roqa kütləvi hücuma keçib
17-10-2025, 10:12
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasından çıxarılacaq
17-10-2025, 10:10
Bakıda iki nəfər bıçaqlanıb
17-10-2025, 10:01
Rusiyalı müxalifətçini öldürmək istəyənlər ələ keçib
17-10-2025, 08:52
Kürdəmirdəki uşaq bağçasında yanğın olub
17-10-2025, 08:36
ABŞ ordusu gəmiyə hücum edib
16-10-2025, 22:40
Mehriban Əliyeva Vatikanda - Fotolar - Yenilənib
16-10-2025, 22:06
Abid Şərifov insult keçirib, vəziyyəti ağırdır
16-10-2025, 21:46
Trampla Putin Budapeştdə görüşəcəklər
16-10-2025, 20:20
Ermənilər Bakıda hakim qarşısına çıxarılıblar
16-10-2025, 19:43
Döyüş robotu müharibəyə hazırdır
16-10-2025, 16:56
Müdafiə Nazirliyi paradla bağlı məlumat yayıb
16-10-2025, 15:43
Keçmiş diplomata hökm oxunub
16-10-2025, 15:02
Xalq artisti II Fəxri xiyabanda dəfn olunub
16-10-2025, 14:56
Məhkəmə hakiminin fəaliyyətinə xitam verilib - Foto
16-10-2025, 13:05
Təndir çörəyinin ətri - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16-10-2025, 11:48
Xocavəndə növbəti köç olacaq
16-10-2025, 10:43
Konvertoplan digər dronları üstələyir - Foto
16-10-2025, 10:09
Deputat: "Biz inzibati yollarla taksiləri sıradan çıxarsaq..."
16-10-2025, 08:56
Avropanın “Dron divarı” planı baş tutmayıb
15-10-2025, 17:44
İranın hərbi gəmiləri Azərbaycana gəlib - Fotolar
15-10-2025, 17:28
Bakıda Zəfər Günü parad olacaq
15-10-2025, 16:17
Deputatın mandatına xitam verilib
15-10-2025, 15:39
Dolu siniflər, çətin dərsliklər və… - Vüqar Vəliyev yazır
15-10-2025, 14:38
Rusiya dəmir yollarına hücumları artırıb
15-10-2025, 13:34
Dövlət Xidməti işçilərinin sayı artırılıb
15-10-2025, 13:25
Prezident MDB ilə bağlı sazişi təsdiqləyib
15-10-2025, 12:54
Füzuli yaradıcılığına fərqli baxış - Cəbrayıloğlu yazır
15-10-2025, 12:46
Məşhur YAP-çıdan Ramiz Mehdiyevlə bağlı - Açıqlama
15-10-2025, 11:57
Xırdalanda 20 yaşlı gənc öldürülüb
15-10-2025, 10:37
"Azneft”in direktoru vəzifədən azad olunub
15-10-2025, 10:15
Xalq artisti Ramiz Quliyev vəfat edib
15-10-2025, 08:21
Suriyanın yeni lideri Moskvaya gəlir
14-10-2025, 21:22
Vardanyanın məhkəməsində ifadələr dinlənilib
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
