20:34 / 02-04-2025
Sumqayıtda küçədə 75 yaşlı kişinin meyiti tapılıb
19:01 / 02-04-2025
Azərbaycan Kuboku: "Araz-Naxçıvan" ilk oyunda "Qarabağ"a qalib gəlib
18:30 / 02-04-2025
Azərbaycan prezidenti Çinə səfər edəcək
18:17 / 02-04-2025
Almaniya prezidenti İçərişəhərlə tanış olub - Fotolar
18:04 / 02-04-2025
Xarici dövlət rəsmisinə Bakıya səfərində sui-qəsd planlaşdıran əcnəbilərə hökm oxunub
17:47 / 02-04-2025
Ermənistanı yenidən təhlükəli oyuna sürükləyirlər - Deputat
17:33 / 02-04-2025
Mövqelərimiz yenə atəşə tutulub
17:24 / 02-04-2025
Şərurlu İsfəndiyarı məhkəməyə veriblər
16:55 / 02-04-2025
3000 il yaşaya bilən ağac növləri tapılıb - Fotolar
16:48 / 02-04-2025
Təhlükəsizlik orqanı əməkdaşlarının peşə bayramı qeyd olunub - Fotolar
16:38 / 02-04-2025
Azərbaycan və Somali arasında əməkdaşlıq sazişi təsdiqlənib
16:02 / 02-04-2025
Zülfüqarov: Ermənistanla bağlı bəzi stereotiplərimiz dəyişməlidir
15:59 / 02-04-2025
İlham Əliyev Çindən gələn nümayəndəni qəbul edib
15:58 / 02-04-2025
Moldovalı deputat və gürcü hakimlərə qarşı sanksiyalar tətbiq olunub
15:44 / 02-04-2025
Dövlət xadimlərinin adından saxta müraciətlər hazırlayanların məhkəmələri başlayıb
15:44 / 02-04-2025
Bakı və İrəvan vaxtında sülhə nail olmasa... - Kreml fürsət gözləyir
15:42 / 02-04-2025
Azərbaycan və Almaniya prezidentləri görüşüb: "...top Ermənistan tərəfdədir" - (Yenilənib) - Fotolar
14:59 / 02-04-2025
Hesablama Palatasının ötənilki fəaliyyətinə dair hesabat MM-ə təqdim edilib
14:30 / 02-04-2025
Tarif Şurası dərmanlarla bağlı qərar verib - Siyahı
14:19 / 02-04-2025
Yeni tariflər qlobal iqtisadiyyata ağır zərbə vuracaq
14:18 / 02-04-2025
İlham Əliyevin adından Almaniya prezidentinin şərəfinə rəsmi nahar verilib
14:14 / 02-04-2025
Mərkəzi Bankda yeni təyinat olub
14:12 / 02-04-2025
Qarabağa növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14:10 / 02-04-2025
Sabah yağış yağacaq
13:58 / 02-04-2025
NATO Rusiyanın sürüşmə bombaları ilə mübarizə üsulu tapıb
13:48 / 02-04-2025
"Ulduz"lu görüşlər"in növbəti qonağı yazıçı Varis olub - Fotolar
13:42 / 02-04-2025
"Toplum TV" işi üzrə məhkəmə başlayıb
12:50 / 02-04-2025
Qalib Salahzadə: “Hacı Allahşükür Paşazadə zəng etmişdi, sağ-salamatdır...”
23:29 / 28-03-2025

23:32 / 28-03-2025

21:35 / 28-03-2025

13:54 / 01-04-2025

20:19 / 29-03-2025

13:54 / 29-03-2025

00:03 / 30-03-2025

16:25 / 29-03-2025

23:39 / 30-03-2025

09:43 / 29-03-2025

11:26 / 29-03-2025

20:02 / 30-03-2025

"NOVA1" geni siçanları danışdırır
Tarix: 01-04-2025 16:29 | Bölmə: Xəbərlər

Alimlər yeni eksperiment vasitəsilə insanlarla siçanlar arasında ortaq cəhətləri tapmağa çalışıblar.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Nyu-Yorkda fəaliyyət göstərən Rokfeller Universitetinin tədqiqatçıları insanların "dil genini" siçanlara köçürdükdən sonra aparılan təcrübələr zamanı dəyişiklik baş verib. Az müddət ərzində kiçik gəmiricilər gözlənilmədən yeni səs çıxarıblar. Üstəlik, siçanlar yalnız bir səsi deyil, demək olar, bir musiqi aləti tonunu da tam mənimsəyiblər.
Genetik modifikasiyadan sonra siçanların balaları analarını ucadan səsləyiblər. Elm adamları bildirirlər ki, sanki siçanlar yeni diapazona keçid edib və onların səsləri getdikcə adi siçanların səslərindən daha mürəkkəb hala gəlib. Üstəlik, bu təsiredici əsas dəyişikliklər gəmiricilər böyüdükdə də davam edib.
Elmi müşahidələri zamanı məlum olub ki, erkək siçanların hamısı cütləşmə dövründə dişi siçanların yaxınlığında dolanmaqla, onları özlərinə cəlb etmək üçün daha yüksək, zəngin və əsrarəngiz səslə əvvəlki hallarından fərqli vərdiş qazandıqlarını tez biruzə verməklə "oxumağa" başlayıblar. Alimlər siçanların çıxardığı bu yeni rəngarəng səsləri, eləcə də davranışları birbaşa "NOVA1" geninin güclü təsiri ilə əlaqələndiriblər.
Tədqiqatçıların fikrincə, əslində "NOVA1" geni unikal deyil. Bu gen adətən müxtəlif heyvanlarda, o cümlədən quşlarda və məməlilərdə olur. Ancaq insan versiyası yalnız bir amin turşusu ilə fərqlənir. Lakin bu ilk baxışdan kiçik səbəb kimi görünsə də, "NOVA1"-in mürəkkəb səslənmələrə cavabdeh olan genlərin aktivləşməsində təsir edə bilən əsas amil olduğu üzə çıxıb.
Alimlər müqayisə üçün vurğulayıblar ki, neandertallarda bu cür "NOVA1" geninin hətta oxşarı belə olmayıb. Tədqiqatçılara görə, ola bilsin, məhz bu kiçik mutasiya Homo Sapiensə üstünlük verib və qədim insan kobudluqla bərabər, təkcə kifayət qədər güc qazanmayıb, eyni zamanda da anlamaq, danışmaq, həmçinin danışıqlar aparmaq, birləşmək, toplumla yaşamaq bacarığını əxz edib.
Tədqiqatçılar "dil geni"-nin qədim Afrika populyasiyalarında meydana gəldiyini və bunun dönüş nöqtəsi ola biləcəyi barədə yeni ehtimal nəzəriyyəsini irəli sürüblər. Alimlərin fikrincə, bu təcrübələr bir daha onu sübut edir ki, fəlakətlər dövrlərində danışa bilən bütün canlılar sağ qala bilib, səssiz qalanlar, yəni bir-birilərini səslərlə və ya müxtəlif jestlərlə anlada bilməyən canlılar isə məhv olublar.
Rokfeller Universitetinin əməkdaşları deyiblər ki, laboratoriya şəraitində dəyişdirilmiş bu siçanlar hələlik aydınlığı ilə danışmırlar. Lakin tədqiqatçılar qrupu tamamilə əmindirlər ki, artıq onlar ancaq bircə molekulun köməyi ilə elm aləmində bütün təkamül dövrünü və onun əhatəli ssenarisini başlanğıcdan yaza bildiklərini sübut ediblər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 01-04-2025 16:29 | Bölmə: Xəbərlər

Alimlər yeni eksperiment vasitəsilə insanlarla siçanlar arasında ortaq cəhətləri tapmağa çalışıblar.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Nyu-Yorkda fəaliyyət göstərən Rokfeller Universitetinin tədqiqatçıları insanların "dil genini" siçanlara köçürdükdən sonra aparılan təcrübələr zamanı dəyişiklik baş verib. Az müddət ərzində kiçik gəmiricilər gözlənilmədən yeni səs çıxarıblar. Üstəlik, siçanlar yalnız bir səsi deyil, demək olar, bir musiqi aləti tonunu da tam mənimsəyiblər.
Genetik modifikasiyadan sonra siçanların balaları analarını ucadan səsləyiblər. Elm adamları bildirirlər ki, sanki siçanlar yeni diapazona keçid edib və onların səsləri getdikcə adi siçanların səslərindən daha mürəkkəb hala gəlib. Üstəlik, bu təsiredici əsas dəyişikliklər gəmiricilər böyüdükdə də davam edib.
Elmi müşahidələri zamanı məlum olub ki, erkək siçanların hamısı cütləşmə dövründə dişi siçanların yaxınlığında dolanmaqla, onları özlərinə cəlb etmək üçün daha yüksək, zəngin və əsrarəngiz səslə əvvəlki hallarından fərqli vərdiş qazandıqlarını tez biruzə verməklə "oxumağa" başlayıblar. Alimlər siçanların çıxardığı bu yeni rəngarəng səsləri, eləcə də davranışları birbaşa "NOVA1" geninin güclü təsiri ilə əlaqələndiriblər.
Tədqiqatçıların fikrincə, əslində "NOVA1" geni unikal deyil. Bu gen adətən müxtəlif heyvanlarda, o cümlədən quşlarda və məməlilərdə olur. Ancaq insan versiyası yalnız bir amin turşusu ilə fərqlənir. Lakin bu ilk baxışdan kiçik səbəb kimi görünsə də, "NOVA1"-in mürəkkəb səslənmələrə cavabdeh olan genlərin aktivləşməsində təsir edə bilən əsas amil olduğu üzə çıxıb.
Alimlər müqayisə üçün vurğulayıblar ki, neandertallarda bu cür "NOVA1" geninin hətta oxşarı belə olmayıb. Tədqiqatçılara görə, ola bilsin, məhz bu kiçik mutasiya Homo Sapiensə üstünlük verib və qədim insan kobudluqla bərabər, təkcə kifayət qədər güc qazanmayıb, eyni zamanda da anlamaq, danışmaq, həmçinin danışıqlar aparmaq, birləşmək, toplumla yaşamaq bacarığını əxz edib.
Tədqiqatçılar "dil geni"-nin qədim Afrika populyasiyalarında meydana gəldiyini və bunun dönüş nöqtəsi ola biləcəyi barədə yeni ehtimal nəzəriyyəsini irəli sürüblər. Alimlərin fikrincə, bu təcrübələr bir daha onu sübut edir ki, fəlakətlər dövrlərində danışa bilən bütün canlılar sağ qala bilib, səssiz qalanlar, yəni bir-birilərini səslərlə və ya müxtəlif jestlərlə anlada bilməyən canlılar isə məhv olublar.
Rokfeller Universitetinin əməkdaşları deyiblər ki, laboratoriya şəraitində dəyişdirilmiş bu siçanlar hələlik aydınlığı ilə danışmırlar. Lakin tədqiqatçılar qrupu tamamilə əmindirlər ki, artıq onlar ancaq bircə molekulun köməyi ilə elm aləmində bütün təkamül dövrünü və onun əhatəli ssenarisini başlanğıcdan yaza bildiklərini sübut ediblər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 18:17
Almaniya prezidenti İçərişəhərlə tanış olub - Fotolar
Bu gün, 17:24
Şərurlu İsfəndiyarı məhkəməyə veriblər
Bu gün, 11:46
Atatürkün büstünü oğurlayıblar - Foto
Bu gün, 11:20
Bosniya serblərinin lideri Moskvaya qaçıb
Bu gün, 10:32
"Kanal S"in aparıcısı atasız qızlardan üzr istəyib
Bu gün, 09:45
Dövlət Agentliyində yoxlama davam edir
Bu gün, 08:53
Pozner yeni telelayihəsindən danışıb
Bu gün, 08:41
MAQATE rəhbərinin Rusiyaya səfəri gözlənilir
Dünən, 20:21
Pakistan prezidentinin vəziyyəti pisləşib
Dünən, 17:50
“Melissa Group”da satış dayandırılıb
Dünən, 16:29
"NOVA1" geni siçanları danışdırır
Dünən, 16:12
Qar yağacaq, bəzi çaylardan sel keçəcək
Dünən, 15:54
Gənc Qazilər Birliyinin sədri saxlanılıb - Yenilənib
Dünən, 15:23
Xocavənddə partlayıcı qurğu aşkarlanıb
Dünən, 13:54
Professorun arzuları - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
Dünən, 12:52
Magistraturaya qəbul imtahanına qeydiyyat başlayb
Dünən, 12:34
Ramiz Mehdiyevin qızı məhkəmədə uduzub
Dünən, 12:29
Sabirabadda 15 yaşlı qız özünü öldürüb
Dünən, 11:16
Çinin baş diplomatı Moskvaya gəlib
Dünən, 11:10
Tramp Obama ilə rəqabət aparmaq istəyir
Dünən, 10:01
Keçmiş icra başçısının şikayəti icraata götürülüb
Dünən, 09:57
Əli İnsanovun şeirlər kitabı çap olunub
Dünən, 09:09
Ən böyük yosun klonu yaradıblar
Dünən, 09:03
İlon Mask MKİ-nin qərargahında olub
31-03-2025, 22:37
Zelenski prezident seçkilərinə hazırlaşır
31-03-2025, 12:01
Abşeronda oğul anasını qətlə yetirib
31-03-2025, 10:24
Pentaqon rəhbəri məxfi məlumatları xanımı ilə bölüşür - Foto
30-03-2025, 20:02
May ayında iki gün iş olmayacaq
30-03-2025, 17:45
Belaruslu müxalifətçi itkin düşüb
30-03-2025, 09:28
Mehriban Əliyeva xalqı təbrik edib - Foto
30-03-2025, 00:03
Bu gün Ramazan bayramıdır
29-03-2025, 16:47
İlin ilk Günəş tutulması başa çatıb - Yenilənib
29-03-2025, 16:31
USAID-in taleyi məlum olub
29-03-2025, 15:30
“Melissa Group”un rəhbərini 7 ilədək həbs gözləyir
28-03-2025, 23:32
Tramp: “Əgər Tehran bizimlə razılığa gəlməsə..."
28-03-2025, 19:04
Sabah Günəş tutulması olacaq
28-03-2025, 16:37
İmişlidə zəlzələ olub
28-03-2025, 16:21
Zəlzələ 30 mərtəbəli evi dağıdıb - (Yenilənib) - Video
28-03-2025, 11:43
Myanma beşik kimi yellənib - 7,7 bal gücündə zəlzələ (Foto)
28-03-2025, 00:34
İran Trampın məktubuna cavab verib
27-03-2025, 20:24
Beşmərtəbəli villanı “gecəqondu” adı ilə sökmək istəyirlər
27-03-2025, 12:47
Rus ordusu AES-dəki yanacaq çənini zədələyib - Foto
27-03-2025, 10:15
Tramp: “Qrenlandiya bizim olmalıdır"
27-03-2025, 10:00
Şəkidə 16 yaşlı yeniyetmə bıçaqlanıb
26-03-2025, 19:03
Xəstəxana direktoru vəzifədən azad edilib
26-03-2025, 18:36
Azərbaycanda zəlzələ baş verib - Yenilənib
26-03-2025, 13:37
Danimarka qadınları hərbi xidmətə çağıracaq
26-03-2025, 13:15
Rusiyalı telejurnalist qətlə yetirilib
26-03-2025, 09:33
Rusiya 46 yaşlı publisisti axtarışa verib