08:53 / 05-06-2025
Budapeşt QHT-lərlə yumşaq davranıb
08:49 / 05-06-2025
Qanunsuz saxlanılan silahlar polisə təhvil verilib
08:46 / 05-06-2025
Məşhur aktyor necə arıqlayıb?
08:39 / 05-06-2025
Göyərtəsində 3 min avtomobil olan gəmi yanır
08:29 / 05-06-2025
Qazaxdakı qəzada 4 nəfər dünyasını dəyişib
08:23 / 05-06-2025
Kiyevə dəstək verən ölkələrin sanksiyalardan azad olunması təklif edilir
08:16 / 05-06-2025
Roma Papası Putinə zəng vurub
00:05 / 05-06-2025
Şahin Şərifov başından güllələnib
23:41 / 04-06-2025
Azərbaycanın beş rayonunda zəlzələ olub
21:59 / 04-06-2025
Azərbaycan və İran prezidentləri telefonla danışıblar
20:41 / 04-06-2025
Aqil Abbas "Ulduz"lu görüşlər"in qonağı olub - Fotolar
19:20 / 04-06-2025
Rusiya Dnestryanıya qoşun göndərmək istəyir
17:57 / 04-06-2025
Gölün dibində tapılan qədim qala arxeoloqları təəccübləndirib
17:28 / 04-06-2025
Qanunsuz dini təbliğat aparan əcnəbilər Azərbaycandan çıxarılıb
17:22 / 04-06-2025
Suriyadan daha 13 nəfəri Azərbaycana gətiriblər
16:47 / 04-06-2025
27 polisi narkotikə görə işdən çıxarıblar
16:36 / 04-06-2025
Muzey Mərkəzinə direktor təyin olunub - Foto
16:23 / 04-06-2025
Rezidenturaya qəbul üçün qeydiyyat başlayır
16:16 / 04-06-2025
Günəşdə "tac yağışı" qeydə alınıb
15:52 / 04-06-2025
Bəzi müəssisələrə sertifikatın verilməsi dayandırılıb
15:09 / 04-06-2025
İş və istirahət günlərinin yerləri dəyişdirilib
15:02 / 04-06-2025
Əsgərlərlə görüşə məhdudiyyət qoyulub - Səbəb
14:37 / 04-06-2025
AzTV-də yoxlamalar başlayıb
14:34 / 04-06-2025
Əli Əsədov Düşənbəyə gedib
14:09 / 04-06-2025
Oğuzda bəy toy günü qəzaya düşüb
14:05 / 04-06-2025
Minifutbol Federasiyasına iki milyon manat ayrılıb - Sərəncam
14:02 / 04-06-2025
Məhkəmə-Hüquq Şurasının yubiley medalı təsdiqlənib - Foto
13:25 / 04-06-2025
ABŞ-a zəhərli göbələk keçirən alimlər tutulub
13:15 / 04-06-2025
İlon Mask Donald Trampa qarşı çıxır
10:14 / 01-06-2025
Hüsniyyə Mürvətova: "Kinoda Natəvan obrazını oynamaq istərdim” - Müsahibə
16:52 / 31-05-2025
Laçına növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
12:15 / 02-06-2025
Eşşəkcanın vəsiyyəti - Barat Əlioğlu yazır
15:47 / 01-06-2025
Həmyerlimiz Varşava Universitetində doktorluq dərəcəsi alıb - Fotolar
11:22 / 02-06-2025
Cəzaçəkmə müəssisəsindəki uçqun zamanı məhkum ölüb - (Yenilənib)
17:10 / 31-05-2025
Füzuli Hüseynov: "Mən belə aktyor tanımıram"
22:31 / 01-06-2025
Futbola görə iğtişaş: ölənlər və çoxsaylı yaralı var
00:02 / 01-06-2025
Bu gün Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günüdür
12:17 / 31-05-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
20:08 / 01-06-2025
Kəlbəcərdə traktor minaya düşüb, yaralı var
16:29 / 31-05-2025
Mal-qara otaran şəxs minaya düşüb - (Yenilənib)
22:08 / 01-06-2025
Millimiz dünya çempionatının qalibi olub
"NOVA1" geni siçanları danışdırır
Tarix: 01-04-2025 16:29 | Bölmə: Xəbərlər
Alimlər yeni eksperiment vasitəsilə insanlarla siçanlar arasında ortaq cəhətləri tapmağa çalışıblar.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Nyu-Yorkda fəaliyyət göstərən Rokfeller Universitetinin tədqiqatçıları insanların "dil genini" siçanlara köçürdükdən sonra aparılan təcrübələr zamanı dəyişiklik baş verib. Az müddət ərzində kiçik gəmiricilər gözlənilmədən yeni səs çıxarıblar. Üstəlik, siçanlar yalnız bir səsi deyil, demək olar, bir musiqi aləti tonunu da tam mənimsəyiblər.
Genetik modifikasiyadan sonra siçanların balaları analarını ucadan səsləyiblər. Elm adamları bildirirlər ki, sanki siçanlar yeni diapazona keçid edib və onların səsləri getdikcə adi siçanların səslərindən daha mürəkkəb hala gəlib. Üstəlik, bu təsiredici əsas dəyişikliklər gəmiricilər böyüdükdə də davam edib.
Elmi müşahidələri zamanı məlum olub ki, erkək siçanların hamısı cütləşmə dövründə dişi siçanların yaxınlığında dolanmaqla, onları özlərinə cəlb etmək üçün daha yüksək, zəngin və əsrarəngiz səslə əvvəlki hallarından fərqli vərdiş qazandıqlarını tez biruzə verməklə "oxumağa" başlayıblar. Alimlər siçanların çıxardığı bu yeni rəngarəng səsləri, eləcə də davranışları birbaşa "NOVA1" geninin güclü təsiri ilə əlaqələndiriblər.
Tədqiqatçıların fikrincə, əslində "NOVA1" geni unikal deyil. Bu gen adətən müxtəlif heyvanlarda, o cümlədən quşlarda və məməlilərdə olur. Ancaq insan versiyası yalnız bir amin turşusu ilə fərqlənir. Lakin bu ilk baxışdan kiçik səbəb kimi görünsə də, "NOVA1"-in mürəkkəb səslənmələrə cavabdeh olan genlərin aktivləşməsində təsir edə bilən əsas amil olduğu üzə çıxıb.
Alimlər müqayisə üçün vurğulayıblar ki, neandertallarda bu cür "NOVA1" geninin hətta oxşarı belə olmayıb. Tədqiqatçılara görə, ola bilsin, məhz bu kiçik mutasiya Homo Sapiensə üstünlük verib və qədim insan kobudluqla bərabər, təkcə kifayət qədər güc qazanmayıb, eyni zamanda da anlamaq, danışmaq, həmçinin danışıqlar aparmaq, birləşmək, toplumla yaşamaq bacarığını əxz edib.
Tədqiqatçılar "dil geni"-nin qədim Afrika populyasiyalarında meydana gəldiyini və bunun dönüş nöqtəsi ola biləcəyi barədə yeni ehtimal nəzəriyyəsini irəli sürüblər. Alimlərin fikrincə, bu təcrübələr bir daha onu sübut edir ki, fəlakətlər dövrlərində danışa bilən bütün canlılar sağ qala bilib, səssiz qalanlar, yəni bir-birilərini səslərlə və ya müxtəlif jestlərlə anlada bilməyən canlılar isə məhv olublar.
Rokfeller Universitetinin əməkdaşları deyiblər ki, laboratoriya şəraitində dəyişdirilmiş bu siçanlar hələlik aydınlığı ilə danışmırlar. Lakin tədqiqatçılar qrupu tamamilə əmindirlər ki, artıq onlar ancaq bircə molekulun köməyi ilə elm aləmində bütün təkamül dövrünü və onun əhatəli ssenarisini başlanğıcdan yaza bildiklərini sübut ediblər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 01-04-2025 16:29 | Bölmə: Xəbərlər
Alimlər yeni eksperiment vasitəsilə insanlarla siçanlar arasında ortaq cəhətləri tapmağa çalışıblar.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Nyu-Yorkda fəaliyyət göstərən Rokfeller Universitetinin tədqiqatçıları insanların "dil genini" siçanlara köçürdükdən sonra aparılan təcrübələr zamanı dəyişiklik baş verib. Az müddət ərzində kiçik gəmiricilər gözlənilmədən yeni səs çıxarıblar. Üstəlik, siçanlar yalnız bir səsi deyil, demək olar, bir musiqi aləti tonunu da tam mənimsəyiblər.
Genetik modifikasiyadan sonra siçanların balaları analarını ucadan səsləyiblər. Elm adamları bildirirlər ki, sanki siçanlar yeni diapazona keçid edib və onların səsləri getdikcə adi siçanların səslərindən daha mürəkkəb hala gəlib. Üstəlik, bu təsiredici əsas dəyişikliklər gəmiricilər böyüdükdə də davam edib.
Elmi müşahidələri zamanı məlum olub ki, erkək siçanların hamısı cütləşmə dövründə dişi siçanların yaxınlığında dolanmaqla, onları özlərinə cəlb etmək üçün daha yüksək, zəngin və əsrarəngiz səslə əvvəlki hallarından fərqli vərdiş qazandıqlarını tez biruzə verməklə "oxumağa" başlayıblar. Alimlər siçanların çıxardığı bu yeni rəngarəng səsləri, eləcə də davranışları birbaşa "NOVA1" geninin güclü təsiri ilə əlaqələndiriblər.
Tədqiqatçıların fikrincə, əslində "NOVA1" geni unikal deyil. Bu gen adətən müxtəlif heyvanlarda, o cümlədən quşlarda və məməlilərdə olur. Ancaq insan versiyası yalnız bir amin turşusu ilə fərqlənir. Lakin bu ilk baxışdan kiçik səbəb kimi görünsə də, "NOVA1"-in mürəkkəb səslənmələrə cavabdeh olan genlərin aktivləşməsində təsir edə bilən əsas amil olduğu üzə çıxıb.
Alimlər müqayisə üçün vurğulayıblar ki, neandertallarda bu cür "NOVA1" geninin hətta oxşarı belə olmayıb. Tədqiqatçılara görə, ola bilsin, məhz bu kiçik mutasiya Homo Sapiensə üstünlük verib və qədim insan kobudluqla bərabər, təkcə kifayət qədər güc qazanmayıb, eyni zamanda da anlamaq, danışmaq, həmçinin danışıqlar aparmaq, birləşmək, toplumla yaşamaq bacarığını əxz edib.
Tədqiqatçılar "dil geni"-nin qədim Afrika populyasiyalarında meydana gəldiyini və bunun dönüş nöqtəsi ola biləcəyi barədə yeni ehtimal nəzəriyyəsini irəli sürüblər. Alimlərin fikrincə, bu təcrübələr bir daha onu sübut edir ki, fəlakətlər dövrlərində danışa bilən bütün canlılar sağ qala bilib, səssiz qalanlar, yəni bir-birilərini səslərlə və ya müxtəlif jestlərlə anlada bilməyən canlılar isə məhv olublar.
Rokfeller Universitetinin əməkdaşları deyiblər ki, laboratoriya şəraitində dəyişdirilmiş bu siçanlar hələlik aydınlığı ilə danışmırlar. Lakin tədqiqatçılar qrupu tamamilə əmindirlər ki, artıq onlar ancaq bircə molekulun köməyi ilə elm aləmində bütün təkamül dövrünü və onun əhatəli ssenarisini başlanğıcdan yaza bildiklərini sübut ediblər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 08:49
Qanunsuz saxlanılan silahlar polisə təhvil verilib
Bu gün, 08:39
Göyərtəsində 3 min avtomobil olan gəmi yanır
Bu gün, 08:16
Roma Papası Putinə zəng vurub
Bu gün, 00:05
Şahin Şərifov başından güllələnib
Dünən, 16:47
27 polisi narkotikə görə işdən çıxarıblar
Dünən, 14:37
AzTV-də yoxlamalar başlayıb
Dünən, 13:15
İlon Mask Donald Trampa qarşı çıxır
Dünən, 11:49
Nazir Ramiz Mehdiyevin qohumunu vəzifədən çıxarıb
Dünən, 10:43
Ukraynaya 100 min PUA göndərəcəklər
Dünən, 10:03
Xankəndidə radio fəaliyyətə başlayacaq
Dünən, 09:58
Bakıda iki qardaş bıçaqlanıb
Dünən, 07:40
Fransa Rusiya vətəndaşlarını cəzalandırır
Dünən, 07:36
Donald Tramp İlon Maska qəzəblənib
3-06-2025, 22:52
Netanyahu İlham Əliyevə məktub göndərib
3-06-2025, 20:02
Vardanyan yenidən hakim qarşısına çıxarılıb - Yenilənib
3-06-2025, 15:21
15 yaşlı şagird məktəbin 3-cü mərtəbəsindən yıxılıb
3-06-2025, 12:42
Ruslar Sumının mərkəzinə 5 raket zərbəsi endirib
3-06-2025, 11:48
Ukraynaya qisas zərbəsi endirməyə hazırlaşırlar
3-06-2025, 10:54
Güclü külək Bakıda 16 ağacı aşırıb
3-06-2025, 08:17
Tramp: Ordumuz arsenalını ildırım sürəti ilə doldurur
2-06-2025, 20:27
İyun ayının bu tarixlərdə qeyri-iş günləri olacaq
2-06-2025, 17:40
Aİ Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalara hazırlaşır
2-06-2025, 15:46
İlham Əliyev Olivye Le Peşi qəbul edib - Yenilənib
2-06-2025, 15:25
İlham Əliyev Forumda çıxış edib - (Yenilənib)
2-06-2025, 14:55
İlham Əliyev Alparslan Bayraktarı qəbul edib - Yenilənib
2-06-2025, 12:37
Qurban bayramı namazı nə vaxt qılınacaq? - Açıqlama
2-06-2025, 12:15
Eşşəkcanın vəsiyyəti - Barat Əlioğlu yazır
2-06-2025, 09:32
Şabrandakı yol qəzasında bir nəfər həyatını itirib
2-06-2025, 09:28
16 yaşlı oğlan kanalda boğulub
2-06-2025, 09:09
Ağ ev Putini təhdiddən çəkinir
2-06-2025, 08:41
London müdafiə xərclərini artırmağı düşünmür
1-06-2025, 22:31
Futbola görə iğtişaş: ölənlər və çoxsaylı yaralı var
1-06-2025, 22:08
Millimiz dünya çempionatının qalibi olub
31-05-2025, 23:15
General sərəncama götürülüb
31-05-2025, 22:00
Hikmət Hacıyev: “Azərbaycanda mina terroru qalmaqdadır"
31-05-2025, 10:38
“Yanar bulaq” təbiətin möcüzəsidir - Foto
31-05-2025, 09:52
Xəzər dənizində yenidən zəlzələ olub
30-05-2025, 21:41
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
30-05-2025, 18:10
“TikTok”da qadınları şantaj edən gənc tutulub
30-05-2025, 18:00
Aparat rəhbəri vəzifədən çıxarılıb
30-05-2025, 17:50
Çin ABŞ-a etiraz notası verib
30-05-2025, 14:38
Bələdiyyələrin vahid informasiya sistemi yaradılır
30-05-2025, 13:42
Məhkəmə qərarlarının icrası ilə bağlı dəyişiklik qəbul olunub
30-05-2025, 12:50
Xəzər dənizində zəlzələ olub
30-05-2025, 12:30
Ukrayna ordusunun təchizat yolu bağlanıb
30-05-2025, 11:41
Müsavatın keçmiş təşkilat sədri intihar edib
30-05-2025, 09:11
70 yaşlı qadın Kür çayında boğulub
30-05-2025, 09:03
Cəlilabadda 37 yaşlı şəxs öldürülüb - (Yenilənib)
30-05-2025, 08:17
Ərdoğan çempion “Qalatasaray”ın heyəti ilə görüşüb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
