20:54 / 25-01-2020
"Edama məhkumun son günü" nümayiş olunacaq
20:45 / 25-01-2020
Vüqar Bayramov Horadiz sakinləri ilə görüşüb - Fotolar
20:38 / 25-01-2020
Türkiyədə zəlzələ qurbanlarının sayı artır
20:30 / 25-01-2020
Sərxoş kişinin dişlədiyi it öldü
20:14 / 25-01-2020
İqbal Ağazadə Mehmandarov küçəsində seçicilərlə görüşüb - Foto
20:00 / 25-01-2020
Kərimbəylililər də Vüqar Bayramov deyir! - Fotolar
19:17 / 25-01-2020
Teatr direktorunu beynəlxalq tədbirə çağırıblar
18:56 / 25-01-2020
Qüdrət Həsənquliyev qəzalı binanın sakinləri ilə görüşüb - Foto
18:41 / 25-01-2020
Ərdoğan zəlzələ bölgəsində: "Heç kəsin diqqətdən kənarda qalmayacaq"
18:16 / 25-01-2020
Seçicilər Vüqar Bayramovu böyük təntənə ilə qarşıladı - Foto
17:53 / 25-01-2020
BMT həyəcan təbili çalır: dünya ölkələri çəyirtkələrin hücumuna məruz qalır
17:31 / 25-01-2020
Dünyanın ən varlı adamının intim şəkillərini kimin yaydığı məlum oldu - Foto
17:19 / 25-01-2020
Nərmini kim öldürüb? - Foto
16:57 / 25-01-2020
Prezident Avstraliyanın General-Qubernatorunu təbrik edib
16:53 / 25-01-2020
Müxalifət liderinin Türkiyədən qovulmasının sirri açılıb – Məxfi məktubda nələr yazılıb? - Fotolar
15:21 / 25-01-2020
AŞPA-nın qış sessiyasında 20 Yanvar faciəsinin 30-cu ildönümünə həsr olunan tədbir keçiriləcək
14:52 / 25-01-2020
Prezident Türkiyədə zəlzələ zonasında oxuyan azərbaycanlı tələbələrlə bağlı tapşırıq verdi
14:44 / 25-01-2020
Əsədə sadiq qüvvələr İdlibdə iki kəndi ələ keçirib
14:35 / 25-01-2020
YAP-ın seçki qərarına məhəl qoymayanlar partiyadan xaric olunacaq - Rəsmi xəbərdarlıq
14:07 / 25-01-2020
Qurban Yetirmişli: “Azərbaycanda yaxın zamanlarda dağıntılara səbəb ola biləcək zəlzələ gözlənilmir”
14:05 / 25-01-2020
“Borrusiya”nın futbolçusu Almaniya çempionatında rekord müəyyənləşdirdi
13:08 / 25-01-2020
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:51 / 25-01-2020
"Xəbər məni son dərəcə sarsıtdı..." - İlham Əliyev Ərdoğana başsağlığı məktubu göndərdi
12:25 / 25-01-2020
Ötən il Azərbaycanda neft email artıb
12:21 / 25-01-2020
MSK deputatlığa namizədlərin sayını açıqlayıb
12:12 / 25-01-2020
Xəstəxanada vəfat edən iki nəfərin cənazəsi səhv göndərildi - Fotolar
11:55 / 25-01-2020
Oğurluqda şübhəli bilinən şəxs yaxalanıb - Foto
11:53 / 25-01-2020
Rəsmi Bakı Türkiyəyə başsağlığı verdi
11:13 / 25-01-2020
Türkiyədə yenə zəlzələ oldu
20:31 / 23-01-2020
İqbal Ağazadə ilə görüşdə izdiham müşahidə olunub - Foto
18:22 / 23-01-2020
Vilayət Eyvazov Həmidovu rəis təyin etdi
23:05 / 24-01-2020
Lukaşenko: “Mən bunu etsəm, belaruslar məni yeyərlər”
10:33 / 21-01-2020
Vüqar Bayramov daha bir qlobal elmi uğura imza atıb
16:26 / 23-01-2020
Vüqar Bayramov Füzulidə möhtəşəm kampaniyaya başladı - Fotolar
17:31 / 25-01-2020
Dünyanın ən varlı adamının intim şəkillərini kimin yaydığı məlum oldu - Foto
17:28 / 22-01-2020
Nazirlik şagirdlərin geyim formalarının təsvirlərini müzakirəyə çıxarıb
13:18 / 24-01-2020
Ölümcül virus bu bazardan yayılıb - Fotolar
14:09 / 24-01-2020
Ümid Partiyasının namizədi Sahib Alıyevi debata çağırır
21:54 / 22-01-2020
İki icra başçısı seçki oyunbazlığına başlayıb
18:53 / 21-01-2020
İqbal Məmmədov daha bir görüş keçirdi - Fotolar
14:53 / 23-01-2020
Türk kəşfiyyatçının ABŞ generalına yazdığı məxfi məktub üzə çıxıb - Foto
Tiflis, Balakən, yoxsa Şuşa… Xacə şahın qəbri hardadır?
Tarix: 14-01-2020 14:39 | Bölmə: Cəmiyyət
Mütaliəni ən yaxşı asudə vaxt sərfi hesab edənlər, yəqin ki, “Xacə şah” romanını oxuyublar. Rəvan dili və axıcı təhkiyəsi ilə adamı valeh edir. Birnəfəsə oxunur. Mütaliədən yorulub kitabı kənara qoyanda da fikrini ondan ayıra bilmirsən. “Görən sonra nə olacaq?” deyə, ya işlərini becid tamamlamaq istəyir, ya da səhərin tez açılmasını arzulayırsan.
Qacar xanədanının iki üzvü bəxt sarıdan qısırdır. İlki – Ağa Məhəmməd xan və sonuncusu – Əhməd şah.
Biri – 11 yaşında axtalanıb; digəri – 12 yaşında könülsüz taxta çıxıb.
Mənbələr yalan danışa bilər, amma onlara etibar etmək məcburiyyətindəyik.
Qacar nəslinin ilk təmsilçisi və xanədanın təsisçisi barədə köhnə yazılara, kənarları ovulan, saralıb-solmuş vərəqlərə baxdıqda, adının iki cür yazılış qaydasını görəcəksiniz.
İlk sözün – “Ağa”nın ikinci hərfi ya “qaf”la (آقا) , ya da “ğayn”la (آغا) həkk olunur.
“Xacə şah” romanının başlanğıcı yadınızdadır, göydə “quyruqlu ulduz”un görünməsi epizodu ilə başlayır. Demə, müəllifin – Jan Gevrin təxəyyül məhsulu deyilmiş: salnaməçi Xacə Tacdarın kitabında gələcək şahın Halley kometinin Yer kürəsinin yaxınlığından keçdiyi gecə doğulduğu qeyd olunub və məhz buna görə adının əvvəlinə “Ağa” (آقا) kəlməsi qoyulduğu iddia edilir.
Doğrudur, astronomlar kometin 26 oktyabr 1742-ci il deyil, 1758-də planetimizin yaxınlığından keçdiyini deyir. Ola bilsin ki, bu başqa “quyruqlu ulduz” olub. Ya da doğum tarixi səhvdir.
Yeri gəlmişkən, Məsihin doğumunu xəbər vermiş ulduzun da Halley kometi olduğu düşünülür. Yəni “quyruqlu ulduzlar” Şərqdə həmişə tarixi çevrilişlər, yeniliyin başlanğıcı və dahilərin doğumu kimi qavranılır.
Qacarın adındakı ilk sözün ikinci yazılış tərzi (آغا) barədə isə mənbələr bunu deyir: “Ağa Məhəmməd xan evlənməzdən əvvəl nişanlısına təcavüz etdiyi üçün cəza olaraq Nadir şahın varisi Adil şah tərəfindən qaçırılıb və axtalanıb”.
Yaxud: “Ağa Məhəmməd xan 11 yaşında çox yaraşıqlı olub, Məşhəd hökmdarı Adil şahın xanımlarından biri ilə zinakarlıq etdiyindən Mahmud Əfqan onu axtalayıb”.
Hətta bu da deyilir ki: “O, əsir düşən Lütfəli xan Zəndin oğlunu da axtalayıb”.
Ağa Məhəmməd xan Qacarın zalım, qaniçən, rəhmsiz obrazı, məncə, yetərindən artıq tündləşdirilib. Zəmanəsində (özündən əvvəl və elə indilərdə də) qılıncının qəbzəsindən belə qan daman azmı hökmdar olub?!
Mənbələrdə deyilir ki: “Müharibədə şiddətli bir insan olsa da, təqsirkar olduğu sübuta yetirilməyincə heç kimin cəzalandırılması əmrini verməzdi. Hətta bəzən təqsirləndirilən şəxsləri özü dindirirdi. Təbrizdə sui-qəsdçilər onu öldürmək istədikdə, bəylərbəyi qəsdi faş etdi. Qacar padşahı özü müttəhimlərin hər birini sərbəst şəkildə dindirir və etiraf etdiklərindən sonra cəzalarını müəyyənləşdirirdi. O, bəylərbəyiyə min tümən bəxşiş verdi və vədinə uyğun olaraq, yalnız sui-qəsd təşkilatçılarını edam və sıravi iştirakçıları əfv etdi, halbuki sonuncuların Qacarı öldürmək istəkləri tam sübut olunmuşdu”.
Tehranın Vəramin məhəlləsindəki bu ağac Ağa Məhəmməd şah Qacarın müvəqqəti tacqoyma mərasiminin keçirildiyi yerdir. Sonradan Azərbaycana yürüşü zamanı Muğan düzündə əsl tacqoyma mərasimi keçirilib.
Qacar səltənətinə ilk ayaq açmış avropalılardan biri – Ser Con Malkolm yazır ki: “Ağa Məhəmməd xan Qacar şəriətə hörmət və ehtiramla yaşayırdı və zahirən müqəddəs idi. Gün ərzində çox məşğul olsa da, hər gecə namaz qılar və dua edirdi”.
Bu, uydurma deyil. Anası Ceyran xanımdan oxumağı və yazmağı öyrənmiş Ağa Məhəmməd xan Quran hafizi idi. 13 yaşında atası Məhəmmədhəsən xanın ən yaxşı oxçularından biri sayılır, atasının kəşfiyyat dəstəsinə rəhbərlik edirdi. Onun mətin döyüşçü simasına şairanə cizgilər yaraşdırmaq kiməsə bəlkə də qəlp görünə bilər. Amma əksər salnaməçilər yazır ki, “…çox kitab oxuyan bir insan idi və ömrünün sonuna qədər bu aludəsini tərk etmədi. Düşmənləri bunu xacəliyi və bekarçılıq səbəbi hesab edirdi, lakin o, kitabxanasını hətta hərbi yürüşlərə aparırdı. Şeyx Əli Təcrişidən uzun illər fəlsəfə öyrənmişdi. Fars, türk, ərəb və rus dillərini mükəmməl bilir, fransızca danışırdı”.
“Fransa” demişkən, başqa bir maraqlı fakt Napoleonun Fətəli şaha yazdığı məktubda sələfi Ağa Məhəmməd şahı tərifləməsidir: “Yalnız Məhəmməd şah, fikrimcə, padşaha layiq yaşayıb və Xosrovanə düşüncə ilə İranın çox hissəsini fəth edərək hökmranlığını qurub; fəthindən qazandığını sizə əmanət verib”.
“Qarabağnamə”lərin hamısını oxumuş və özünü tərifləmək olmasın, tükü-tükdən seçən bir oxucu kimi bir məsələ mənə heç vaxt rahatlıq verməyib: 17 iyun 1797-ci ildə Şuşa qalasında öldürülən Ağa Məhəmməd xan Qacarın nəşi harada və necə dəfn olunub? Çünki “Qarabağnamə”lər bizə fərqli mənzərələr təqdim edir.
Mirzə Adıgözəl bəyin “Qarabağnamə”sində bu sətirlər var: “Ağa Məhəmməd şahın başını da Məhəmmədrəfi bəylə Balakənə göndərdi. Behiştlik İbrahim xan, Ağa Məhəmməd şahın təhlükəsindən asudə olunca, onun başını bir sovqat kimi Gürcüstan valisinə yolladı…”
Mirzə Yusifin qeydi: “Məhəmməd bəy Ağa Məhəmməd xanın başını Məhəmmədrəfi bəyin yaxın adamı ilə Balakənə, İbrahim xana göndərdi. Həmin xan da onun başını bir əyləncə kimi valinin tamaşasına çıxartdı…”
Bu dürlü qeydlərdən başın Tiflisdə və ya Balakəndə dəfn edildiyi gümanı yaranır. Xan sarayının vəziri olmuş Mizə Camalın “Qarabağnamə”sində də bu qeyd mövcuddur: “Ağa Məhəmməd şahın kəsilmiş başını öz məktubu ilə birlikdə qədim xidmətçilərindən birinin vasitəsilə Balakənə, mərhum İbrahim xanın yanına göndərdi. Şahın başı İbrahim xanın hüzuruna çatdıqda, onun öldürülməsi hamıya yəqin oldu. Nəcabətin və ehtiramın tələbinə görə, şahın başını tam bir hörmətlə, qüsl və kəfən etdirib, lazımi dini mərasim qaydalarını bilən yaxşı mötəbər mollalarla Cara göndərərək, o yerin böyük adamlarının qəbiristanlığında dəfn etdirdi”.
Amma sonrakı qeydlərdə deyilir: “Qarabağ vilayətinin vəziyyəti olduqca çətin olduğundan, ətrafı isə düşmən və bədxahlar bürüdüyündən, İbrahim xan mülayimlik etməyi məsləhət bilərək, Ağa Məhəmməd şahın cənazəsini böyük ehtiramla Tehrana göndərdi. Fətəli şah İbrahim xanın belə hərəkətini özü üçün xoşbəxtlik sanıb, onun adamların xələt və ənamla geri qaytardı…”
Belə olan halda, Ağa Məhəmməd xan Qacar konkret harada dəfn olunub?
Mənbələr buna aydınlıq gətirir: “Əvvəlcə onu Şuşa qalasında basdırdılar, ancaq qardaşı oğlu Fətəli şah taxta çıxdıqdan sonra Ağa Məhəmməd xanın cəsədini Tehrana gətirtdi və hicri 26 cəmadiəl-əvvəl 1212-ci ildə Nəcəfül-Əşrəfdə dəfn olunmasını əmr etdi. Şah hz. Əlinin (ə) türbəsində, zərihin baş tərəfində, 7 zər (dirsək – təxminən 50 sm) məsafədə basdırıldı”.
Jan Gevr yazır: “Qacar xanı dindar adam idi. Heç vaxt namazının vaxtını ötürməmişdi. Başqa məzhəbdə olanlara güzəşt edərdi, heç kimin haqqı yox idi ki, isəviləri və musəviləri incitsin. Bu qanunu tapdalayanlar şiddətli cəzalanırdılar. Ağa Məhəmməd şah Qacardan qabaq onların yağışlı günlərdə evdən bayıra çıxmağa ixtiyarları yox idi. Ağa Məhəmməd şah ətrafdakıları başa saldı ki, İslam dinində məsihilər və yəhudilər murdar deyillər, ona görə ki, onlar da Allahı tanıyıb, ona pərəstiş edirlər. Yağışlı günlərdə onlar evlərindən çıxıb öz işləri ilə məşğul ola bilərlər. Ağa Məhəmməd şahdan qabaq musəvilərin öz məbədlərində uca səslə Tövrat oxumağa icazəsi yox idi. Hər kim uca səslə Tövrat oxusaydı, ağır cəza verirdilər. Ağa Məhəmməd şah Qacar icazə verdi ki, onlar Tehranda sinaqoq tikdirib, uca səslə Tövrat oxusunlar…”
Məndən bu qədər, kitab oxuyun. “Hellas” yox, “Xacə şah”…
Əziz Rzazadə
Strateq.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-01-2020 14:39 | Bölmə: Cəmiyyət
Mütaliəni ən yaxşı asudə vaxt sərfi hesab edənlər, yəqin ki, “Xacə şah” romanını oxuyublar. Rəvan dili və axıcı təhkiyəsi ilə adamı valeh edir. Birnəfəsə oxunur. Mütaliədən yorulub kitabı kənara qoyanda da fikrini ondan ayıra bilmirsən. “Görən sonra nə olacaq?” deyə, ya işlərini becid tamamlamaq istəyir, ya da səhərin tez açılmasını arzulayırsan.
Qacar xanədanının iki üzvü bəxt sarıdan qısırdır. İlki – Ağa Məhəmməd xan və sonuncusu – Əhməd şah.
Biri – 11 yaşında axtalanıb; digəri – 12 yaşında könülsüz taxta çıxıb.
Mənbələr yalan danışa bilər, amma onlara etibar etmək məcburiyyətindəyik.
Qacar nəslinin ilk təmsilçisi və xanədanın təsisçisi barədə köhnə yazılara, kənarları ovulan, saralıb-solmuş vərəqlərə baxdıqda, adının iki cür yazılış qaydasını görəcəksiniz.
İlk sözün – “Ağa”nın ikinci hərfi ya “qaf”la (آقا) , ya da “ğayn”la (آغا) həkk olunur.
“Xacə şah” romanının başlanğıcı yadınızdadır, göydə “quyruqlu ulduz”un görünməsi epizodu ilə başlayır. Demə, müəllifin – Jan Gevrin təxəyyül məhsulu deyilmiş: salnaməçi Xacə Tacdarın kitabında gələcək şahın Halley kometinin Yer kürəsinin yaxınlığından keçdiyi gecə doğulduğu qeyd olunub və məhz buna görə adının əvvəlinə “Ağa” (آقا) kəlməsi qoyulduğu iddia edilir.
Doğrudur, astronomlar kometin 26 oktyabr 1742-ci il deyil, 1758-də planetimizin yaxınlığından keçdiyini deyir. Ola bilsin ki, bu başqa “quyruqlu ulduz” olub. Ya da doğum tarixi səhvdir.
Yeri gəlmişkən, Məsihin doğumunu xəbər vermiş ulduzun da Halley kometi olduğu düşünülür. Yəni “quyruqlu ulduzlar” Şərqdə həmişə tarixi çevrilişlər, yeniliyin başlanğıcı və dahilərin doğumu kimi qavranılır.
Qacarın adındakı ilk sözün ikinci yazılış tərzi (آغا) barədə isə mənbələr bunu deyir: “Ağa Məhəmməd xan evlənməzdən əvvəl nişanlısına təcavüz etdiyi üçün cəza olaraq Nadir şahın varisi Adil şah tərəfindən qaçırılıb və axtalanıb”.
Yaxud: “Ağa Məhəmməd xan 11 yaşında çox yaraşıqlı olub, Məşhəd hökmdarı Adil şahın xanımlarından biri ilə zinakarlıq etdiyindən Mahmud Əfqan onu axtalayıb”.
Hətta bu da deyilir ki: “O, əsir düşən Lütfəli xan Zəndin oğlunu da axtalayıb”.
Ağa Məhəmməd xan Qacarın zalım, qaniçən, rəhmsiz obrazı, məncə, yetərindən artıq tündləşdirilib. Zəmanəsində (özündən əvvəl və elə indilərdə də) qılıncının qəbzəsindən belə qan daman azmı hökmdar olub?!
Mənbələrdə deyilir ki: “Müharibədə şiddətli bir insan olsa da, təqsirkar olduğu sübuta yetirilməyincə heç kimin cəzalandırılması əmrini verməzdi. Hətta bəzən təqsirləndirilən şəxsləri özü dindirirdi. Təbrizdə sui-qəsdçilər onu öldürmək istədikdə, bəylərbəyi qəsdi faş etdi. Qacar padşahı özü müttəhimlərin hər birini sərbəst şəkildə dindirir və etiraf etdiklərindən sonra cəzalarını müəyyənləşdirirdi. O, bəylərbəyiyə min tümən bəxşiş verdi və vədinə uyğun olaraq, yalnız sui-qəsd təşkilatçılarını edam və sıravi iştirakçıları əfv etdi, halbuki sonuncuların Qacarı öldürmək istəkləri tam sübut olunmuşdu”.
Tehranın Vəramin məhəlləsindəki bu ağac Ağa Məhəmməd şah Qacarın müvəqqəti tacqoyma mərasiminin keçirildiyi yerdir. Sonradan Azərbaycana yürüşü zamanı Muğan düzündə əsl tacqoyma mərasimi keçirilib.
Qacar səltənətinə ilk ayaq açmış avropalılardan biri – Ser Con Malkolm yazır ki: “Ağa Məhəmməd xan Qacar şəriətə hörmət və ehtiramla yaşayırdı və zahirən müqəddəs idi. Gün ərzində çox məşğul olsa da, hər gecə namaz qılar və dua edirdi”.
Bu, uydurma deyil. Anası Ceyran xanımdan oxumağı və yazmağı öyrənmiş Ağa Məhəmməd xan Quran hafizi idi. 13 yaşında atası Məhəmmədhəsən xanın ən yaxşı oxçularından biri sayılır, atasının kəşfiyyat dəstəsinə rəhbərlik edirdi. Onun mətin döyüşçü simasına şairanə cizgilər yaraşdırmaq kiməsə bəlkə də qəlp görünə bilər. Amma əksər salnaməçilər yazır ki, “…çox kitab oxuyan bir insan idi və ömrünün sonuna qədər bu aludəsini tərk etmədi. Düşmənləri bunu xacəliyi və bekarçılıq səbəbi hesab edirdi, lakin o, kitabxanasını hətta hərbi yürüşlərə aparırdı. Şeyx Əli Təcrişidən uzun illər fəlsəfə öyrənmişdi. Fars, türk, ərəb və rus dillərini mükəmməl bilir, fransızca danışırdı”.
“Fransa” demişkən, başqa bir maraqlı fakt Napoleonun Fətəli şaha yazdığı məktubda sələfi Ağa Məhəmməd şahı tərifləməsidir: “Yalnız Məhəmməd şah, fikrimcə, padşaha layiq yaşayıb və Xosrovanə düşüncə ilə İranın çox hissəsini fəth edərək hökmranlığını qurub; fəthindən qazandığını sizə əmanət verib”.
“Qarabağnamə”lərin hamısını oxumuş və özünü tərifləmək olmasın, tükü-tükdən seçən bir oxucu kimi bir məsələ mənə heç vaxt rahatlıq verməyib: 17 iyun 1797-ci ildə Şuşa qalasında öldürülən Ağa Məhəmməd xan Qacarın nəşi harada və necə dəfn olunub? Çünki “Qarabağnamə”lər bizə fərqli mənzərələr təqdim edir.
Mirzə Adıgözəl bəyin “Qarabağnamə”sində bu sətirlər var: “Ağa Məhəmməd şahın başını da Məhəmmədrəfi bəylə Balakənə göndərdi. Behiştlik İbrahim xan, Ağa Məhəmməd şahın təhlükəsindən asudə olunca, onun başını bir sovqat kimi Gürcüstan valisinə yolladı…”
Mirzə Yusifin qeydi: “Məhəmməd bəy Ağa Məhəmməd xanın başını Məhəmmədrəfi bəyin yaxın adamı ilə Balakənə, İbrahim xana göndərdi. Həmin xan da onun başını bir əyləncə kimi valinin tamaşasına çıxartdı…”
Bu dürlü qeydlərdən başın Tiflisdə və ya Balakəndə dəfn edildiyi gümanı yaranır. Xan sarayının vəziri olmuş Mizə Camalın “Qarabağnamə”sində də bu qeyd mövcuddur: “Ağa Məhəmməd şahın kəsilmiş başını öz məktubu ilə birlikdə qədim xidmətçilərindən birinin vasitəsilə Balakənə, mərhum İbrahim xanın yanına göndərdi. Şahın başı İbrahim xanın hüzuruna çatdıqda, onun öldürülməsi hamıya yəqin oldu. Nəcabətin və ehtiramın tələbinə görə, şahın başını tam bir hörmətlə, qüsl və kəfən etdirib, lazımi dini mərasim qaydalarını bilən yaxşı mötəbər mollalarla Cara göndərərək, o yerin böyük adamlarının qəbiristanlığında dəfn etdirdi”.
Amma sonrakı qeydlərdə deyilir: “Qarabağ vilayətinin vəziyyəti olduqca çətin olduğundan, ətrafı isə düşmən və bədxahlar bürüdüyündən, İbrahim xan mülayimlik etməyi məsləhət bilərək, Ağa Məhəmməd şahın cənazəsini böyük ehtiramla Tehrana göndərdi. Fətəli şah İbrahim xanın belə hərəkətini özü üçün xoşbəxtlik sanıb, onun adamların xələt və ənamla geri qaytardı…”
Belə olan halda, Ağa Məhəmməd xan Qacar konkret harada dəfn olunub?
Mənbələr buna aydınlıq gətirir: “Əvvəlcə onu Şuşa qalasında basdırdılar, ancaq qardaşı oğlu Fətəli şah taxta çıxdıqdan sonra Ağa Məhəmməd xanın cəsədini Tehrana gətirtdi və hicri 26 cəmadiəl-əvvəl 1212-ci ildə Nəcəfül-Əşrəfdə dəfn olunmasını əmr etdi. Şah hz. Əlinin (ə) türbəsində, zərihin baş tərəfində, 7 zər (dirsək – təxminən 50 sm) məsafədə basdırıldı”.
Jan Gevr yazır: “Qacar xanı dindar adam idi. Heç vaxt namazının vaxtını ötürməmişdi. Başqa məzhəbdə olanlara güzəşt edərdi, heç kimin haqqı yox idi ki, isəviləri və musəviləri incitsin. Bu qanunu tapdalayanlar şiddətli cəzalanırdılar. Ağa Məhəmməd şah Qacardan qabaq onların yağışlı günlərdə evdən bayıra çıxmağa ixtiyarları yox idi. Ağa Məhəmməd şah ətrafdakıları başa saldı ki, İslam dinində məsihilər və yəhudilər murdar deyillər, ona görə ki, onlar da Allahı tanıyıb, ona pərəstiş edirlər. Yağışlı günlərdə onlar evlərindən çıxıb öz işləri ilə məşğul ola bilərlər. Ağa Məhəmməd şahdan qabaq musəvilərin öz məbədlərində uca səslə Tövrat oxumağa icazəsi yox idi. Hər kim uca səslə Tövrat oxusaydı, ağır cəza verirdilər. Ağa Məhəmməd şah Qacar icazə verdi ki, onlar Tehranda sinaqoq tikdirib, uca səslə Tövrat oxusunlar…”
Məndən bu qədər, kitab oxuyun. “Hellas” yox, “Xacə şah”…
Əziz Rzazadə
Strateq.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 20:30
Sərxoş kişinin dişlədiyi it öldü
Bu gün, 14:07
Qurban Yetirmişli: “Azərbaycanda yaxın zamanlarda dağıntılara səbəb ola biləcək zəlzələ gözlənilmir”
Dünən, 15:53
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı: Koronavirusun digər ölkələrə yayıla biləcəyi ehtimal olunur
Dünən, 15:46
“Azneft” İstehsalat Birliyində yeni təyinatlar olub
Dünən, 15:21
Mingəçevirdə 4 nəfərin bir nəfərdən qisas almaq cəhdi... - Prokurorluq şok hadisənin təfərrüatını açıqladı
Dünən, 11:58
Prokurorluq: "İlkin Süleymanova işgəncə verilməyib"
23-01-2020, 21:48
Qarabağ veteranı düşmənlə üzbəüzdə qazsız qalıb
23-01-2020, 18:22
Vilayət Eyvazov Həmidovu rəis təyin etdi
23-01-2020, 17:04
216 adda kitabın ölkəyə gətirilməsinin qarşısı alınıb
23-01-2020, 14:58
Türkiyədə yenə zəlzələ oldu
23-01-2020, 14:38
26 il əvvəl Füzulidə şəhid olmuş döyüşçü Yevlaxda dəfn olundu - Komissiya açıqlama yaydı
23-01-2020, 13:53
26 ildən sonra kimliyi müəyyənləşən şəhidin nəşi Yevlaxa gətirilib
23-01-2020, 11:00
Vüsal Hüseynov: “Qaçqın statusu alanlara "Yol sənədi" verilir”
23-01-2020, 10:52
Bakıda 11 metro stansiyası tikiləcək
22-01-2020, 18:19
Nazirlik xəbərdarlıq etdi: hava kəskin dəyişəcək
22-01-2020, 17:28
Nazirlik şagirdlərin geyim formalarının təsvirlərini müzakirəyə çıxarıb
22-01-2020, 17:21
DİN-də kollegiya iclası: Vilayət Eyvazov hesabat məruzəsi ilə çıxış etdi - Fotolar
22-01-2020, 16:23
Zərgərin oğlunu öldürən "Pulya Nəriman”la bağlı qərar elan olunub
22-01-2020, 16:18
Ötən il Azərbaycanda 2308 nəfər soyad sonluğunu dəyişdirib
22-01-2020, 15:37
Sürüşmə ərazisində müvəqqəti kanalizasiya xətti çəkiləcək
22-01-2020, 14:23
Agentlik icbari tibbi sığorta üzrə müştərək maliyyələşmə mexanizminə aydınlıq gətirib
22-01-2020, 12:52
19 məhkumun adı Əfv Komissiyasına təqdim olunacaq
22-01-2020, 11:04
Əlil şəxslərə imtahanlarda əlverişli şərait yaradılacaq
21-01-2020, 18:01
Müəllimlərin işə qəbulu imtahanı ilə bağlı yeniliklər bəlli oldu
21-01-2020, 15:39
Vilayət Eyvazov yol polisində: general hesabat, nazir konkret tapşırıqlar verdi - FOTO
21-01-2020, 15:27
“Türkiyə bursları” təqaüd proqramı elan olunub
21-01-2020, 11:45
Mingəçevirdə silahlı insident - Ağdamlı şəhər sakinini güllələyib
21-01-2020, 09:53
Xəzərdə suyun səviyyəsi azalır: bu, limanların fəaliyyətinə təsir edə bilər - Foto
19-01-2020, 18:19
Ana Prezident və Mehriban Əliyevadan kömək istədi: "Yalvarıram, 16 yaşlı oğluma kömək edin..." - Foto
19-01-2020, 13:57
Azərbaycanın bölgələrinə qar yağıb
19-01-2020, 10:45
Toydan qayıdan ailə qəzaya düşüb
18-01-2020, 19:16
Baş redaktor iki əməkdaşını işdən azad edib - Prokurorluqdan xəbərdarlıq
18-01-2020, 14:57
Nazir müavini: “5 nəfər ədliyyə orqanlarından xaric edilib”
18-01-2020, 11:01
Bu il müharibə əlilləri və şəhid ailələrinə 1500 mənzil veriləcək
18-01-2020, 01:36
Mənzillərin qeydiyyatı üçün yeni kampaniya başlayır - Foto
17-01-2020, 17:48
BŞBPİ-nin istintaq və təhqiqat idarəsinə yeni rəis təyin olunub
17-01-2020, 15:29
Paytaxt polisində müşavirə: nazir hesabatı dinlədi, konkret tapşırıqlar verdi - Foto
17-01-2020, 14:33
Komitə müavinət almayan məcburi köçkünlərlə bağlı təkliflər hazırlayır
Zaur Əhməd deyir ki, seçkiyə haram qatılmasa, 120 saylı Cəbrayıl-Qubadlı dairəsində qalib olacaq
Analitikin fikrincə, bu məhələdə İran rejiminə müxalif olanlar birmənalı şəkildə dəstəklənəcək, təcrid siyasəti güclənəcək, sanksiyalar ağırlaşacaq
BAXCP sədri: “Bunun vacibliyi din xadimlərinin diqqətinə çatdırılmalı və bu “Dini etiqad azadlığı haqqında” Qanunda imperativ norma kimi öz əksini tapmalıdır”
İcraçı direktor deyir ki, Azərbaycanın bank sektorunun kredit portfeli, aktivləri və əmanətləri, balans kapitalı artıb, xarici borcu isə azalıb
Zərdüşt Əlizadə deyir ki, ABŞ, İsrail, Rusiya və mürtəce ərəb rejimləri terrorizmlə məşğul olur
