23:50 / 15-07-2025
Şahin Şıxlinskinin oğlu saxlanılıb
20:13 / 15-07-2025
Sabir Rüstəmxanlı: "Tüpürüm sənin menecerinə də..."
18:44 / 15-07-2025
Dağlıq ərazidə güclü yanğın başlayıb - (Yenilənib)
18:03 / 15-07-2025
Azərbaycan "OPEC+" kvotasından gündəlik 87 min barel geri qalıb
17:57 / 15-07-2025
Ruben Vardanyanın cinayət işi üzrə məhkəmə keçirilib - (Yenilənib)
17:48 / 15-07-2025
Keçmiş futbolçu AFFA-da şöbə rəisi təyin olunub
17:37 / 15-07-2025
Əraqçi: 120-dən çox ölkə İrana hücumları pisləyib
17:35 / 15-07-2025
Bakda Avropa Kuboku keçiriləcək
16:53 / 15-07-2025
Ukraynanın baş naziri istefa verib
16:33 / 15-07-2025
Avropanı genişmiqyaslı müharibəyə hazırlaşmağa çağırırlar
16:19 / 15-07-2025
"Neftçi” Venesuela millisinin yarımmüdafiəçisi ilə anlaşıb
16:18 / 15-07-2025
İki dövlət qurumu Şamaxıda birgə konfrans keçirir - Foto
15:44 / 15-07-2025
UEFA Azərbaycanın 9 klubuna pul köçürüb
15:25 / 15-07-2025
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
15:13 / 15-07-2025
Şəxsi məlumatları xarici kiberbunkerlərə ötürən dələduz haker saxlanılıb
14:49 / 15-07-2025
Kamran Əliyev daha iki prokurorla bağlı əmr imzalayıb
14:21 / 15-07-2025
Cəlilabadda meşəlik ərazidə yanğın başlayıb
14:20 / 15-07-2025
Avropa Rusiyanın 245 milyard dollarını Ukrayna üçün xərcləmək istəyir
14:16 / 15-07-2025
Afaq Bəşirqızı: "Xalq artisti adını sənə bibin, dayın, əmin verdirə bilər, amma..."
13:52 / 15-07-2025
Kamran Əliyevi iki prokuror təyin edib
13:47 / 15-07-2025
Rusiyanın NATO-ya hücum planı var
13:46 / 15-07-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
13:34 / 15-07-2025
Medvedev: Avropa məyus olsa da, Rusiyanın vecinə deyil
13:28 / 15-07-2025
Azərbaycanla Səudiyyə Ərəbistanı arasında bir sıra sənədlər təsdiqlənib
13:18 / 15-07-2025
Bolqarıstan Avrozonaya qəbul olunub
13:04 / 15-07-2025
İsrail ordusu xüsusi təyinatlıların düşərgələrinə hücum edib
12:41 / 15-07-2025
Musiqi, incəsənət məktəb və mərkəzlərinə qəbulun nəticələri elan olunub
12:35 / 15-07-2025
Bakıda şəhidin adını daşıyan küçənin sakinləri imdad diləyir - Fotolar
12:29 / 15-07-2025
Slovakiya Azərbaycanda fəxri konsulluq açacaq
00:11 / 11-07-2025
Ərdoğan kürd məsələsində ən riskli addımını atır
14:26 / 14-07-2025
Universitetdə biabırçılıq: tələbələrə qiymət qarşılığında cinsi əlaqə təklif olunub - Foto
13:38 / 11-07-2025
Ukrayna üçün final faciəli olacaq
12:27 / 12-07-2025
Rusiya qonşu ölkələrdə gərginlik yaratmağa çalışır
14:09 / 11-07-2025
Mollazadə: “Danışıqlardan müsbət nəticə gözləyirik”
13:51 / 11-07-2025
Cəlaloğlu: Vasitəçilər olmadan belə bir görüşün baş tutması böyük əhəmiyyətə malikdir
12:34 / 11-07-2025
Əliyev və Paşinyanın Əbu-Dabi görüşü yeni mərhələnin başlanğıcıdır
15:19 / 12-07-2025
Suriya prezidenti Azərbaycana gəlib - (Yenilənib) - Fotolar
06:13 / 13-07-2025
Qum və toz fırtınaları hər il 7 milyon insanın ölümünə səbəb olur
14:30 / 14-07-2025
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
08:34 / 11-07-2025
Bitkoinin qiyməti ən yüksək həddə çatıb
08:03 / 11-07-2025
Ufada Əhməd Yasəvi sərgisi açılıb - Fotolar
Tiflis, Balakən, yoxsa Şuşa… Xacə şahın qəbri hardadır?
Tarix: 14-01-2020 14:39 | Bölmə: Cəmiyyət
Mütaliəni ən yaxşı asudə vaxt sərfi hesab edənlər, yəqin ki, “Xacə şah” romanını oxuyublar. Rəvan dili və axıcı təhkiyəsi ilə adamı valeh edir. Birnəfəsə oxunur. Mütaliədən yorulub kitabı kənara qoyanda da fikrini ondan ayıra bilmirsən. “Görən sonra nə olacaq?” deyə, ya işlərini becid tamamlamaq istəyir, ya da səhərin tez açılmasını arzulayırsan.
Qacar xanədanının iki üzvü bəxt sarıdan qısırdır. İlki – Ağa Məhəmməd xan və sonuncusu – Əhməd şah.
Biri – 11 yaşında axtalanıb; digəri – 12 yaşında könülsüz taxta çıxıb.
Mənbələr yalan danışa bilər, amma onlara etibar etmək məcburiyyətindəyik.
Qacar nəslinin ilk təmsilçisi və xanədanın təsisçisi barədə köhnə yazılara, kənarları ovulan, saralıb-solmuş vərəqlərə baxdıqda, adının iki cür yazılış qaydasını görəcəksiniz.
İlk sözün – “Ağa”nın ikinci hərfi ya “qaf”la (آقا) , ya da “ğayn”la (آغا) həkk olunur.
“Xacə şah” romanının başlanğıcı yadınızdadır, göydə “quyruqlu ulduz”un görünməsi epizodu ilə başlayır. Demə, müəllifin – Jan Gevrin təxəyyül məhsulu deyilmiş: salnaməçi Xacə Tacdarın kitabında gələcək şahın Halley kometinin Yer kürəsinin yaxınlığından keçdiyi gecə doğulduğu qeyd olunub və məhz buna görə adının əvvəlinə “Ağa” (آقا) kəlməsi qoyulduğu iddia edilir.
Doğrudur, astronomlar kometin 26 oktyabr 1742-ci il deyil, 1758-də planetimizin yaxınlığından keçdiyini deyir. Ola bilsin ki, bu başqa “quyruqlu ulduz” olub. Ya da doğum tarixi səhvdir.
Yeri gəlmişkən, Məsihin doğumunu xəbər vermiş ulduzun da Halley kometi olduğu düşünülür. Yəni “quyruqlu ulduzlar” Şərqdə həmişə tarixi çevrilişlər, yeniliyin başlanğıcı və dahilərin doğumu kimi qavranılır.
Qacarın adındakı ilk sözün ikinci yazılış tərzi (آغا) barədə isə mənbələr bunu deyir: “Ağa Məhəmməd xan evlənməzdən əvvəl nişanlısına təcavüz etdiyi üçün cəza olaraq Nadir şahın varisi Adil şah tərəfindən qaçırılıb və axtalanıb”.
Yaxud: “Ağa Məhəmməd xan 11 yaşında çox yaraşıqlı olub, Məşhəd hökmdarı Adil şahın xanımlarından biri ilə zinakarlıq etdiyindən Mahmud Əfqan onu axtalayıb”.
Hətta bu da deyilir ki: “O, əsir düşən Lütfəli xan Zəndin oğlunu da axtalayıb”.
Ağa Məhəmməd xan Qacarın zalım, qaniçən, rəhmsiz obrazı, məncə, yetərindən artıq tündləşdirilib. Zəmanəsində (özündən əvvəl və elə indilərdə də) qılıncının qəbzəsindən belə qan daman azmı hökmdar olub?!
Mənbələrdə deyilir ki: “Müharibədə şiddətli bir insan olsa da, təqsirkar olduğu sübuta yetirilməyincə heç kimin cəzalandırılması əmrini verməzdi. Hətta bəzən təqsirləndirilən şəxsləri özü dindirirdi. Təbrizdə sui-qəsdçilər onu öldürmək istədikdə, bəylərbəyi qəsdi faş etdi. Qacar padşahı özü müttəhimlərin hər birini sərbəst şəkildə dindirir və etiraf etdiklərindən sonra cəzalarını müəyyənləşdirirdi. O, bəylərbəyiyə min tümən bəxşiş verdi və vədinə uyğun olaraq, yalnız sui-qəsd təşkilatçılarını edam və sıravi iştirakçıları əfv etdi, halbuki sonuncuların Qacarı öldürmək istəkləri tam sübut olunmuşdu”.
Tehranın Vəramin məhəlləsindəki bu ağac Ağa Məhəmməd şah Qacarın müvəqqəti tacqoyma mərasiminin keçirildiyi yerdir. Sonradan Azərbaycana yürüşü zamanı Muğan düzündə əsl tacqoyma mərasimi keçirilib.
Qacar səltənətinə ilk ayaq açmış avropalılardan biri – Ser Con Malkolm yazır ki: “Ağa Məhəmməd xan Qacar şəriətə hörmət və ehtiramla yaşayırdı və zahirən müqəddəs idi. Gün ərzində çox məşğul olsa da, hər gecə namaz qılar və dua edirdi”.
Bu, uydurma deyil. Anası Ceyran xanımdan oxumağı və yazmağı öyrənmiş Ağa Məhəmməd xan Quran hafizi idi. 13 yaşında atası Məhəmmədhəsən xanın ən yaxşı oxçularından biri sayılır, atasının kəşfiyyat dəstəsinə rəhbərlik edirdi. Onun mətin döyüşçü simasına şairanə cizgilər yaraşdırmaq kiməsə bəlkə də qəlp görünə bilər. Amma əksər salnaməçilər yazır ki, “…çox kitab oxuyan bir insan idi və ömrünün sonuna qədər bu aludəsini tərk etmədi. Düşmənləri bunu xacəliyi və bekarçılıq səbəbi hesab edirdi, lakin o, kitabxanasını hətta hərbi yürüşlərə aparırdı. Şeyx Əli Təcrişidən uzun illər fəlsəfə öyrənmişdi. Fars, türk, ərəb və rus dillərini mükəmməl bilir, fransızca danışırdı”.
“Fransa” demişkən, başqa bir maraqlı fakt Napoleonun Fətəli şaha yazdığı məktubda sələfi Ağa Məhəmməd şahı tərifləməsidir: “Yalnız Məhəmməd şah, fikrimcə, padşaha layiq yaşayıb və Xosrovanə düşüncə ilə İranın çox hissəsini fəth edərək hökmranlığını qurub; fəthindən qazandığını sizə əmanət verib”.
“Qarabağnamə”lərin hamısını oxumuş və özünü tərifləmək olmasın, tükü-tükdən seçən bir oxucu kimi bir məsələ mənə heç vaxt rahatlıq verməyib: 17 iyun 1797-ci ildə Şuşa qalasında öldürülən Ağa Məhəmməd xan Qacarın nəşi harada və necə dəfn olunub? Çünki “Qarabağnamə”lər bizə fərqli mənzərələr təqdim edir.
Mirzə Adıgözəl bəyin “Qarabağnamə”sində bu sətirlər var: “Ağa Məhəmməd şahın başını da Məhəmmədrəfi bəylə Balakənə göndərdi. Behiştlik İbrahim xan, Ağa Məhəmməd şahın təhlükəsindən asudə olunca, onun başını bir sovqat kimi Gürcüstan valisinə yolladı…”
Mirzə Yusifin qeydi: “Məhəmməd bəy Ağa Məhəmməd xanın başını Məhəmmədrəfi bəyin yaxın adamı ilə Balakənə, İbrahim xana göndərdi. Həmin xan da onun başını bir əyləncə kimi valinin tamaşasına çıxartdı…”
Bu dürlü qeydlərdən başın Tiflisdə və ya Balakəndə dəfn edildiyi gümanı yaranır. Xan sarayının vəziri olmuş Mizə Camalın “Qarabağnamə”sində də bu qeyd mövcuddur: “Ağa Məhəmməd şahın kəsilmiş başını öz məktubu ilə birlikdə qədim xidmətçilərindən birinin vasitəsilə Balakənə, mərhum İbrahim xanın yanına göndərdi. Şahın başı İbrahim xanın hüzuruna çatdıqda, onun öldürülməsi hamıya yəqin oldu. Nəcabətin və ehtiramın tələbinə görə, şahın başını tam bir hörmətlə, qüsl və kəfən etdirib, lazımi dini mərasim qaydalarını bilən yaxşı mötəbər mollalarla Cara göndərərək, o yerin böyük adamlarının qəbiristanlığında dəfn etdirdi”.
Amma sonrakı qeydlərdə deyilir: “Qarabağ vilayətinin vəziyyəti olduqca çətin olduğundan, ətrafı isə düşmən və bədxahlar bürüdüyündən, İbrahim xan mülayimlik etməyi məsləhət bilərək, Ağa Məhəmməd şahın cənazəsini böyük ehtiramla Tehrana göndərdi. Fətəli şah İbrahim xanın belə hərəkətini özü üçün xoşbəxtlik sanıb, onun adamların xələt və ənamla geri qaytardı…”
Belə olan halda, Ağa Məhəmməd xan Qacar konkret harada dəfn olunub?
Mənbələr buna aydınlıq gətirir: “Əvvəlcə onu Şuşa qalasında basdırdılar, ancaq qardaşı oğlu Fətəli şah taxta çıxdıqdan sonra Ağa Məhəmməd xanın cəsədini Tehrana gətirtdi və hicri 26 cəmadiəl-əvvəl 1212-ci ildə Nəcəfül-Əşrəfdə dəfn olunmasını əmr etdi. Şah hz. Əlinin (ə) türbəsində, zərihin baş tərəfində, 7 zər (dirsək – təxminən 50 sm) məsafədə basdırıldı”.
Jan Gevr yazır: “Qacar xanı dindar adam idi. Heç vaxt namazının vaxtını ötürməmişdi. Başqa məzhəbdə olanlara güzəşt edərdi, heç kimin haqqı yox idi ki, isəviləri və musəviləri incitsin. Bu qanunu tapdalayanlar şiddətli cəzalanırdılar. Ağa Məhəmməd şah Qacardan qabaq onların yağışlı günlərdə evdən bayıra çıxmağa ixtiyarları yox idi. Ağa Məhəmməd şah ətrafdakıları başa saldı ki, İslam dinində məsihilər və yəhudilər murdar deyillər, ona görə ki, onlar da Allahı tanıyıb, ona pərəstiş edirlər. Yağışlı günlərdə onlar evlərindən çıxıb öz işləri ilə məşğul ola bilərlər. Ağa Məhəmməd şahdan qabaq musəvilərin öz məbədlərində uca səslə Tövrat oxumağa icazəsi yox idi. Hər kim uca səslə Tövrat oxusaydı, ağır cəza verirdilər. Ağa Məhəmməd şah Qacar icazə verdi ki, onlar Tehranda sinaqoq tikdirib, uca səslə Tövrat oxusunlar…”
Məndən bu qədər, kitab oxuyun. “Hellas” yox, “Xacə şah”…
Əziz Rzazadə
Strateq.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-01-2020 14:39 | Bölmə: Cəmiyyət
Mütaliəni ən yaxşı asudə vaxt sərfi hesab edənlər, yəqin ki, “Xacə şah” romanını oxuyublar. Rəvan dili və axıcı təhkiyəsi ilə adamı valeh edir. Birnəfəsə oxunur. Mütaliədən yorulub kitabı kənara qoyanda da fikrini ondan ayıra bilmirsən. “Görən sonra nə olacaq?” deyə, ya işlərini becid tamamlamaq istəyir, ya da səhərin tez açılmasını arzulayırsan.
Qacar xanədanının iki üzvü bəxt sarıdan qısırdır. İlki – Ağa Məhəmməd xan və sonuncusu – Əhməd şah.
Biri – 11 yaşında axtalanıb; digəri – 12 yaşında könülsüz taxta çıxıb.
Mənbələr yalan danışa bilər, amma onlara etibar etmək məcburiyyətindəyik.
Qacar nəslinin ilk təmsilçisi və xanədanın təsisçisi barədə köhnə yazılara, kənarları ovulan, saralıb-solmuş vərəqlərə baxdıqda, adının iki cür yazılış qaydasını görəcəksiniz.
İlk sözün – “Ağa”nın ikinci hərfi ya “qaf”la (آقا) , ya da “ğayn”la (آغا) həkk olunur.
“Xacə şah” romanının başlanğıcı yadınızdadır, göydə “quyruqlu ulduz”un görünməsi epizodu ilə başlayır. Demə, müəllifin – Jan Gevrin təxəyyül məhsulu deyilmiş: salnaməçi Xacə Tacdarın kitabında gələcək şahın Halley kometinin Yer kürəsinin yaxınlığından keçdiyi gecə doğulduğu qeyd olunub və məhz buna görə adının əvvəlinə “Ağa” (آقا) kəlməsi qoyulduğu iddia edilir.
Doğrudur, astronomlar kometin 26 oktyabr 1742-ci il deyil, 1758-də planetimizin yaxınlığından keçdiyini deyir. Ola bilsin ki, bu başqa “quyruqlu ulduz” olub. Ya da doğum tarixi səhvdir.
Yeri gəlmişkən, Məsihin doğumunu xəbər vermiş ulduzun da Halley kometi olduğu düşünülür. Yəni “quyruqlu ulduzlar” Şərqdə həmişə tarixi çevrilişlər, yeniliyin başlanğıcı və dahilərin doğumu kimi qavranılır.
Qacarın adındakı ilk sözün ikinci yazılış tərzi (آغا) barədə isə mənbələr bunu deyir: “Ağa Məhəmməd xan evlənməzdən əvvəl nişanlısına təcavüz etdiyi üçün cəza olaraq Nadir şahın varisi Adil şah tərəfindən qaçırılıb və axtalanıb”.
Yaxud: “Ağa Məhəmməd xan 11 yaşında çox yaraşıqlı olub, Məşhəd hökmdarı Adil şahın xanımlarından biri ilə zinakarlıq etdiyindən Mahmud Əfqan onu axtalayıb”.
Hətta bu da deyilir ki: “O, əsir düşən Lütfəli xan Zəndin oğlunu da axtalayıb”.
Ağa Məhəmməd xan Qacarın zalım, qaniçən, rəhmsiz obrazı, məncə, yetərindən artıq tündləşdirilib. Zəmanəsində (özündən əvvəl və elə indilərdə də) qılıncının qəbzəsindən belə qan daman azmı hökmdar olub?!
Mənbələrdə deyilir ki: “Müharibədə şiddətli bir insan olsa da, təqsirkar olduğu sübuta yetirilməyincə heç kimin cəzalandırılması əmrini verməzdi. Hətta bəzən təqsirləndirilən şəxsləri özü dindirirdi. Təbrizdə sui-qəsdçilər onu öldürmək istədikdə, bəylərbəyi qəsdi faş etdi. Qacar padşahı özü müttəhimlərin hər birini sərbəst şəkildə dindirir və etiraf etdiklərindən sonra cəzalarını müəyyənləşdirirdi. O, bəylərbəyiyə min tümən bəxşiş verdi və vədinə uyğun olaraq, yalnız sui-qəsd təşkilatçılarını edam və sıravi iştirakçıları əfv etdi, halbuki sonuncuların Qacarı öldürmək istəkləri tam sübut olunmuşdu”.
Tehranın Vəramin məhəlləsindəki bu ağac Ağa Məhəmməd şah Qacarın müvəqqəti tacqoyma mərasiminin keçirildiyi yerdir. Sonradan Azərbaycana yürüşü zamanı Muğan düzündə əsl tacqoyma mərasimi keçirilib.
Qacar səltənətinə ilk ayaq açmış avropalılardan biri – Ser Con Malkolm yazır ki: “Ağa Məhəmməd xan Qacar şəriətə hörmət və ehtiramla yaşayırdı və zahirən müqəddəs idi. Gün ərzində çox məşğul olsa da, hər gecə namaz qılar və dua edirdi”.
Bu, uydurma deyil. Anası Ceyran xanımdan oxumağı və yazmağı öyrənmiş Ağa Məhəmməd xan Quran hafizi idi. 13 yaşında atası Məhəmmədhəsən xanın ən yaxşı oxçularından biri sayılır, atasının kəşfiyyat dəstəsinə rəhbərlik edirdi. Onun mətin döyüşçü simasına şairanə cizgilər yaraşdırmaq kiməsə bəlkə də qəlp görünə bilər. Amma əksər salnaməçilər yazır ki, “…çox kitab oxuyan bir insan idi və ömrünün sonuna qədər bu aludəsini tərk etmədi. Düşmənləri bunu xacəliyi və bekarçılıq səbəbi hesab edirdi, lakin o, kitabxanasını hətta hərbi yürüşlərə aparırdı. Şeyx Əli Təcrişidən uzun illər fəlsəfə öyrənmişdi. Fars, türk, ərəb və rus dillərini mükəmməl bilir, fransızca danışırdı”.
“Fransa” demişkən, başqa bir maraqlı fakt Napoleonun Fətəli şaha yazdığı məktubda sələfi Ağa Məhəmməd şahı tərifləməsidir: “Yalnız Məhəmməd şah, fikrimcə, padşaha layiq yaşayıb və Xosrovanə düşüncə ilə İranın çox hissəsini fəth edərək hökmranlığını qurub; fəthindən qazandığını sizə əmanət verib”.
“Qarabağnamə”lərin hamısını oxumuş və özünü tərifləmək olmasın, tükü-tükdən seçən bir oxucu kimi bir məsələ mənə heç vaxt rahatlıq verməyib: 17 iyun 1797-ci ildə Şuşa qalasında öldürülən Ağa Məhəmməd xan Qacarın nəşi harada və necə dəfn olunub? Çünki “Qarabağnamə”lər bizə fərqli mənzərələr təqdim edir.
Mirzə Adıgözəl bəyin “Qarabağnamə”sində bu sətirlər var: “Ağa Məhəmməd şahın başını da Məhəmmədrəfi bəylə Balakənə göndərdi. Behiştlik İbrahim xan, Ağa Məhəmməd şahın təhlükəsindən asudə olunca, onun başını bir sovqat kimi Gürcüstan valisinə yolladı…”
Mirzə Yusifin qeydi: “Məhəmməd bəy Ağa Məhəmməd xanın başını Məhəmmədrəfi bəyin yaxın adamı ilə Balakənə, İbrahim xana göndərdi. Həmin xan da onun başını bir əyləncə kimi valinin tamaşasına çıxartdı…”
Bu dürlü qeydlərdən başın Tiflisdə və ya Balakəndə dəfn edildiyi gümanı yaranır. Xan sarayının vəziri olmuş Mizə Camalın “Qarabağnamə”sində də bu qeyd mövcuddur: “Ağa Məhəmməd şahın kəsilmiş başını öz məktubu ilə birlikdə qədim xidmətçilərindən birinin vasitəsilə Balakənə, mərhum İbrahim xanın yanına göndərdi. Şahın başı İbrahim xanın hüzuruna çatdıqda, onun öldürülməsi hamıya yəqin oldu. Nəcabətin və ehtiramın tələbinə görə, şahın başını tam bir hörmətlə, qüsl və kəfən etdirib, lazımi dini mərasim qaydalarını bilən yaxşı mötəbər mollalarla Cara göndərərək, o yerin böyük adamlarının qəbiristanlığında dəfn etdirdi”.
Amma sonrakı qeydlərdə deyilir: “Qarabağ vilayətinin vəziyyəti olduqca çətin olduğundan, ətrafı isə düşmən və bədxahlar bürüdüyündən, İbrahim xan mülayimlik etməyi məsləhət bilərək, Ağa Məhəmməd şahın cənazəsini böyük ehtiramla Tehrana göndərdi. Fətəli şah İbrahim xanın belə hərəkətini özü üçün xoşbəxtlik sanıb, onun adamların xələt və ənamla geri qaytardı…”
Belə olan halda, Ağa Məhəmməd xan Qacar konkret harada dəfn olunub?
Mənbələr buna aydınlıq gətirir: “Əvvəlcə onu Şuşa qalasında basdırdılar, ancaq qardaşı oğlu Fətəli şah taxta çıxdıqdan sonra Ağa Məhəmməd xanın cəsədini Tehrana gətirtdi və hicri 26 cəmadiəl-əvvəl 1212-ci ildə Nəcəfül-Əşrəfdə dəfn olunmasını əmr etdi. Şah hz. Əlinin (ə) türbəsində, zərihin baş tərəfində, 7 zər (dirsək – təxminən 50 sm) məsafədə basdırıldı”.
Jan Gevr yazır: “Qacar xanı dindar adam idi. Heç vaxt namazının vaxtını ötürməmişdi. Başqa məzhəbdə olanlara güzəşt edərdi, heç kimin haqqı yox idi ki, isəviləri və musəviləri incitsin. Bu qanunu tapdalayanlar şiddətli cəzalanırdılar. Ağa Məhəmməd şah Qacardan qabaq onların yağışlı günlərdə evdən bayıra çıxmağa ixtiyarları yox idi. Ağa Məhəmməd şah ətrafdakıları başa saldı ki, İslam dinində məsihilər və yəhudilər murdar deyillər, ona görə ki, onlar da Allahı tanıyıb, ona pərəstiş edirlər. Yağışlı günlərdə onlar evlərindən çıxıb öz işləri ilə məşğul ola bilərlər. Ağa Məhəmməd şahdan qabaq musəvilərin öz məbədlərində uca səslə Tövrat oxumağa icazəsi yox idi. Hər kim uca səslə Tövrat oxusaydı, ağır cəza verirdilər. Ağa Məhəmməd şah Qacar icazə verdi ki, onlar Tehranda sinaqoq tikdirib, uca səslə Tövrat oxusunlar…”
Məndən bu qədər, kitab oxuyun. “Hellas” yox, “Xacə şah”…
Əziz Rzazadə
Strateq.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 15:25
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
Bu gün, 14:49
Kamran Əliyev daha iki prokurorla bağlı əmr imzalayıb
Bu gün, 14:21
Cəlilabadda meşəlik ərazidə yanğın başlayıb
Bu gün, 13:46
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Bu gün, 11:43
Tələbələrin köçürülməsinə start verilir
Bu gün, 10:49
Xəstəxanaya yerləşdirilən məktəbli vəfat edib
Bu gün, 10:27
Kəlbəcərdə 3 tondan artıq çətənə bitkisi məhv edilib
Bu gün, 08:02
Mask “Starship” prototipinin onuncu uçuşunu elan edib
Dünən, 17:53
Məhkəmə yazıçıya 14 il həbs cəzası verib
Dünən, 17:33
Tiktoker Rəşad Abdullayev ev dustaqlığına buraxılıb
Dünən, 12:37
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Dünən, 10:24
Bakıda ağır qəza: ölən və yaralılar var
Dünən, 08:52
Göydələn Ginnesin Rekordlar Kitabına düşüb - Foto
13-07-2025, 16:39
Yol qəzasında 3 nəfər ölüb
13-07-2025, 13:30
Ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanı keçirilib - (Yenilənib)
12-07-2025, 12:18
Sabah 41 dərəcə isti olacaq - Proqnoz
12-07-2025, 10:21
Şəkidə 87 yaşlı kişini elektrik cərəyanı vuraraq öldürüb
12-07-2025, 09:21
İsmayıllı rayonunda zəlzələ olub
11-07-2025, 17:59
Yerə düşən Mars parçası satışa çıxarılır
11-07-2025, 17:47
Könül İbrahimlinin ölümü ilə bağlı cinayət işi açılıb
11-07-2025, 17:24
Bakı və daha üç bölgədə yaşıllıqlar məhv edilib
11-07-2025, 16:57
Prorektor vəzifədən azad olunub
11-07-2025, 16:06
Ekspert: “Əgər məsuliyyətə cəlb olunmalı bir nəfər varsa, o da Emin Əmrullayevdir"
11-07-2025, 13:03
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
11-07-2025, 12:58
Lisey və gimnaziyalara qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
11-07-2025, 12:00
Müəllimlərin işə qəbulu: test imtahanı mərhələsi başa çatıb
11-07-2025, 11:33
Bağçalara uşaq qəbul başlayır
11-07-2025, 09:58
Şirvanda əməliyyat: saxlanılan var
10-07-2025, 23:08
ANAMA-nın əməkdaşı Füzulidə yol qəzasına düşüb, xəsarət alanlar var
10-07-2025, 17:51
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
10-07-2025, 16:20
Gəncədə evdən tibb bacısının meyiti tapılıb
10-07-2025, 15:26
Emin Əmrullayev: "Vətəndaşlar, müəllimlər bizi aldatmağa çalışmasınlar"
10-07-2025, 13:48
Bəzi kondisionerlər təhlükə mənbəyinə çevrilib - Xəbərdarlıq
10-07-2025, 12:54
Bakıda iki nəfər saxlanılıb - 22 kq narkotiklə
10-07-2025, 12:23
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
10-07-2025, 11:58
Məktəb direktorlarının 20 faizi məhkəmə yolu ilə vəzifəsinə bərpa olunub
10-07-2025, 11:31
Bir çörəyin taleyi - UNESCO-nun qapısındakı erməni yalanı
10-07-2025, 11:00
Nazir: “Kolleclərdə müəllim hazırlığı dayandırılıb"
10-07-2025, 10:46
Emin Əmrullayev: "Biz başa düşürük ki, proses ağırdır"
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
