18:20 / 31-08-2025
Putin Çində Paşinyanla görüşüb
15:02 / 31-08-2025
İlham Əliyev Çində görüşlər keçirib - (Yenilənib) - Fotolar
14:51 / 31-08-2025
İlham Əliyev kralı təbrik edib
12:15 / 31-08-2025
Salyanda avtomobil kanala aşıb - Bir nəfər ölüb, beş nəfər xəsarət alıb
11:37 / 31-08-2025
İlham Əliyev Sadır Japarova məktub göndərib
10:15 / 31-08-2025
Çin Azərbaycanın suveren inkişaf modelini dəstəkləyir
09:50 / 31-08-2025
Si Cinpin: Azərbaycan-Çin əlaqələri inkişaf edir
09:16 / 31-08-2025
Hikmət Hacıyev: Zəngəzur dəhlizi Orta dəhlizin imkanlarını genişləndirəcək
09:10 / 31-08-2025
"Qarabağ" bu gün daha bir komanda ilə qarşılaşacaq
08:49 / 31-08-2025
Prezident İlham Əliyevin Çin lideri Si Cinpin ilə görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
19:36 / 30-08-2025
Bu gündən Bakının bəzi yollarında hərəkət məhdudlaşdırılacaq
19:30 / 30-08-2025
Aİ-nin xüsusi nümayəndəsi Naxçıvana gəlib
18:08 / 30-08-2025
Prezident İlham Əliyev Çinə səfər edib - Fotolar
15:49 / 30-08-2025
Ukrayna Ali Radasının deputatı qətlə yetirilib
12:09 / 30-08-2025
Şüvəlanda yeni ictimai çimərliklər yaradılıb
09:27 / 30-08-2025
Premyer Liqa: bu gün daha iki qarşılaşma olacaq
08:23 / 30-08-2025
Gədəbəydəki qəzada ölənlər var
08:13 / 30-08-2025
Bakı-Ağdam sərnişin qatarı istifadəyə verilib
07:08 / 30-08-2025
Ukrayna yenidən kütləvi hücuma məruz qalıb
00:24 / 30-08-2025
Töhmət alan icra başçısı: “İş olan yerdə nöqsan da olur"
00:10 / 30-08-2025
Azərbaycanla ABŞ arasında Anlaşma Memorandumu imzalanlb
19:01 / 29-08-2025
Bako Sahakyanın ibtidai istintaqa ifadəsi yayılıb
18:25 / 29-08-2025
MİQ üzrə müsahibə mərhələsinin nəticələri elan olunub
18:01 / 29-08-2025
Məhkəmə tiktoker Aysel Mustafayeva haqqında həbs qərarı verib
17:53 / 29-08-2025
Gənclər Liqası və U-17 Liqada 2025/2026 mövsümünün püşkü atılıb
17:43 / 29-08-2025
DÇ-2026: Türkiyə yığmasının heyəti açıqlanıb
17:38 / 29-08-2025
Azərbaycanda saxlanılan Özbəkistan vətəndaşı ölkəsinə təhvil verilib
17:32 / 29-08-2025
Rusiya ABŞ və NATO-nun silah marşrutlarını izləyir
17:15 / 29-08-2025
İtaliyada 60-dan çox turist qidadan zəhərlənib
18:09 / 27-08-2025
Bakının üç rayonunda söküntü işlərinə başlayırlar
13:31 / 28-08-2025
Bakıda nəqliyyatda gedişhaqqı artırılacaq? - Açıqlama
12:50 / 27-08-2025
Keçmiş rəqiblər barışır: Türkiyə Səddamla əlaqə qurur
13:54 / 27-08-2025
Ağdama növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
22:01 / 26-08-2025
Ağstafanın meşə sahəsində yanğın məhdudlaşdırılıb
19:36 / 30-08-2025
Bu gündən Bakının bəzi yollarında hərəkət məhdudlaşdırılacaq
10:16 / 27-08-2025
Kəlbəcərdə qaz sızması nəticəsində partlayış olub, 4 nəfər xəsarət alıb - Yenilənib
16:24 / 27-08-2025
Sənaye metallarının qiyməti artıb
21:29 / 28-08-2025
Çempionlar Liqası: "Qarabağ"ın rəqibləri müəyyənləşib
00:02 / 27-08-2025
Çempionlar Liqası: “Kayrat” tarix yazıb
23:00 / 28-08-2025
Arne Slot: "Liverpul" üçün "Qarabağ"la qarşılaşmaq xoş olacaq"
Vəkil: “Pandemiya “Fors-major” halı hesab edilir”
Tarix: 03-06-2020 15:47 | Bölmə: Cəmiyyət
Koronavirus pandemiyası digər ölkələrdə olduğu kimi, Azərbaycanda da iqtisadi münasibətlərə təsirsiz ötüşmədi. Bir çox müqavilə öhdəlikləri məhz pandemiyaya görə tətbiq edilən məhdudiyyətlər səbəbilə yerinə yetirilə bilmir.
Xüsusi karantin rejiminin yumşaldılmasından sonra müqavilə tərəfləri öhdəliklərlə bağlı bir-birinə qarşı tələblər irəli sürməyə başlayıb və bu dövrdə öhdəliyin yerinə yetirilə bilməməsi tərəflər arasında mübahisəyə səbəb olur.
Belə ki, bir çoxları müqavilə şərtlərində nəzərdə tutulmuş “Fors-major” halının karantin rejimi üçün tətbiq edilməsini zəruri sayırlar.
“Fors-major” müqavilələrdə standart şərt kimi yer alır və bu şərtə əsasən, tərəflərin iradəsindən asılı olmayan və qarşısını almağa təsir imkanları olmayan hadisələrlə bağlı yaranmış şəraitdə müqavilə üzrə öhdəlikləri qismən və ya tamamilə yerinə yetirmədikdə tərəflər məsuliyyətdən azad edilirlər.
Vəkillər Kollegiyasının Rəyasət Heyətinin üzvü Sima Yaqubova “Report”a açıqlamasında bildirib ki, artıq ona bu cür mübahisələrlə bağlı müraciətlər daxil olub.
Vəkil qeyd edir ki, Azərbaycanın mülki qanunvericiliyində “Fors-major” anlayışı olmasa da, bu norma beynəlxalq hüquqda və işgüzar münasibətlərdə nəzərdə tutulub:
“Həmçinin Azərbaycan qanunvericiliyi icazə verir ki, tərəflər hər hansı müqavilə bağlayanda həmin müqavilənin icrasına dair öhdəliklərlə bağlı razılaşdıqları şərtlər müəyyən etsinlər. O cümlədən də bir çox müqavilələrdə tərəflər könüllü olaraq , “Fors-major” halları müəyyən edirlər. Yəni hazırda real işgüzar münasibətlərdə bu anlayış öz əksini tapır”.
Vəkil bildirir ki, karantin rejimi dövründə “Fors-major” şərtinin tətbiq edilməsi ilə bağlı ona müraciətlər daxil olsa da, məsələ məhkəmə müstəvisinə çıxmadan, məsləhət şəklində həllini tapıb:
“Konkret misal çəksək, özəl uşaq bağçasından müraciət daxil olub. Belə ki, valideynlər əvvəlcədən ödəniş ediblər, amma fors-major halı yarandı və karantin dövründə təhsil müəssisələrinin fəaliyyəti dayandırıldı. Valideynlər kütləvi şəkildə həmin ödənişləri tələb etsələr də, sahibkarın hazırda o pulu qaytarmaq imkanı yoxdur. Çünki həmin pulları əvvəlcədən avadanlıq, yemək, əməkhaqqı və s. xərclərə ödəyib və büdcəsində o məbləğ yoxdur. Bu, artıq “Fors-major” halıdır. Amma həmin vaxt pulu ödəmək imkanında olmaması o demək deyil ki, həmin öhdəlikdən azad edilir, sadəcə üzrlü hal olduğu üçün ona möhlət verilməli və gecikmələr əlavə məsuliyyətə səbəb olmamalıdır”.
S.Yaqubova vurğulayır ki, ümumiyyətlə, hüquq təcrübəsinə nəzər saldıqda, pandemiya fors-major halı hesab edilir.
“Çünki bir çox iş yerləri, xüsusilə özəl sektorda sahibkarlıq subyektləri bağlanıb və fəaliyyətsiz qaldıqları üçün qazanc əldə etmək imkanları da məhdudlaşıb. Bunun nəticəsi olaraq da digər kreditorlar qarşısında öhdəliklərinin icrasını gecikdirilər. Səbəb üzrlü olduğu üçün “Fors-major” şərtinə istinad etmək olar.
Yaxud da, digər misala nəzər salaq. Sahibkar biznes fəaliyyəti üçün bankdan kredit götürüb, ancaq pandemiya ilə əlaqədar onun fəaliyyət sahəsi məhdudlaşdırılıb. İşləmədikləri və gəlir əldə etmədikləri üçün kredit borcları, gecikmələri yaranıb. Amma, qeyd etdiyimiz kimi, “Fors-major” şərti onları borcu ödəmək öhdəliyindən azad etmir, sadəcə, öhdəliyin gecikməsinə görə fazilər, dəbbə pulu tutula bilməz və borcluya öhdəliyini ödəmək üçün müddət verilir”- vəkil qeyd edir.
Bəs bu kimi hallarda vətəndaşlar haqsız duruma düşməmək üçün hansı hüquqi addımlar atmalıdır?
S.Yaqubova bildirir ki, əgər pandemiya dövrü ilə əlaqədar tərəfin fəaliyyət sahəsi məhdudlaşdırılıbsa, onlar bu barədə qarşısında borclu olduqları tərəfə - kreditora bu barədə yazılı bildiriş verməlidir:
“Bildirişdə öhdəliyi hansı səbəbdən və hansı müddət üçün icra edə bilmədikləri göstərilməlidir. Bu halda, pandemiya öhdəliyin gecikməsi ilə bağlı mübahisələrdə fors-major halı kimi götürülə bilər” – deyə S.Yaqubova bildirib.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 03-06-2020 15:47 | Bölmə: Cəmiyyət
Koronavirus pandemiyası digər ölkələrdə olduğu kimi, Azərbaycanda da iqtisadi münasibətlərə təsirsiz ötüşmədi. Bir çox müqavilə öhdəlikləri məhz pandemiyaya görə tətbiq edilən məhdudiyyətlər səbəbilə yerinə yetirilə bilmir.
Xüsusi karantin rejiminin yumşaldılmasından sonra müqavilə tərəfləri öhdəliklərlə bağlı bir-birinə qarşı tələblər irəli sürməyə başlayıb və bu dövrdə öhdəliyin yerinə yetirilə bilməməsi tərəflər arasında mübahisəyə səbəb olur.
Belə ki, bir çoxları müqavilə şərtlərində nəzərdə tutulmuş “Fors-major” halının karantin rejimi üçün tətbiq edilməsini zəruri sayırlar.
“Fors-major” müqavilələrdə standart şərt kimi yer alır və bu şərtə əsasən, tərəflərin iradəsindən asılı olmayan və qarşısını almağa təsir imkanları olmayan hadisələrlə bağlı yaranmış şəraitdə müqavilə üzrə öhdəlikləri qismən və ya tamamilə yerinə yetirmədikdə tərəflər məsuliyyətdən azad edilirlər.
Vəkillər Kollegiyasının Rəyasət Heyətinin üzvü Sima Yaqubova “Report”a açıqlamasında bildirib ki, artıq ona bu cür mübahisələrlə bağlı müraciətlər daxil olub.
Vəkil qeyd edir ki, Azərbaycanın mülki qanunvericiliyində “Fors-major” anlayışı olmasa da, bu norma beynəlxalq hüquqda və işgüzar münasibətlərdə nəzərdə tutulub:
“Həmçinin Azərbaycan qanunvericiliyi icazə verir ki, tərəflər hər hansı müqavilə bağlayanda həmin müqavilənin icrasına dair öhdəliklərlə bağlı razılaşdıqları şərtlər müəyyən etsinlər. O cümlədən də bir çox müqavilələrdə tərəflər könüllü olaraq , “Fors-major” halları müəyyən edirlər. Yəni hazırda real işgüzar münasibətlərdə bu anlayış öz əksini tapır”.
Vəkil bildirir ki, karantin rejimi dövründə “Fors-major” şərtinin tətbiq edilməsi ilə bağlı ona müraciətlər daxil olsa da, məsələ məhkəmə müstəvisinə çıxmadan, məsləhət şəklində həllini tapıb:
“Konkret misal çəksək, özəl uşaq bağçasından müraciət daxil olub. Belə ki, valideynlər əvvəlcədən ödəniş ediblər, amma fors-major halı yarandı və karantin dövründə təhsil müəssisələrinin fəaliyyəti dayandırıldı. Valideynlər kütləvi şəkildə həmin ödənişləri tələb etsələr də, sahibkarın hazırda o pulu qaytarmaq imkanı yoxdur. Çünki həmin pulları əvvəlcədən avadanlıq, yemək, əməkhaqqı və s. xərclərə ödəyib və büdcəsində o məbləğ yoxdur. Bu, artıq “Fors-major” halıdır. Amma həmin vaxt pulu ödəmək imkanında olmaması o demək deyil ki, həmin öhdəlikdən azad edilir, sadəcə üzrlü hal olduğu üçün ona möhlət verilməli və gecikmələr əlavə məsuliyyətə səbəb olmamalıdır”.
S.Yaqubova vurğulayır ki, ümumiyyətlə, hüquq təcrübəsinə nəzər saldıqda, pandemiya fors-major halı hesab edilir.
“Çünki bir çox iş yerləri, xüsusilə özəl sektorda sahibkarlıq subyektləri bağlanıb və fəaliyyətsiz qaldıqları üçün qazanc əldə etmək imkanları da məhdudlaşıb. Bunun nəticəsi olaraq da digər kreditorlar qarşısında öhdəliklərinin icrasını gecikdirilər. Səbəb üzrlü olduğu üçün “Fors-major” şərtinə istinad etmək olar.
Yaxud da, digər misala nəzər salaq. Sahibkar biznes fəaliyyəti üçün bankdan kredit götürüb, ancaq pandemiya ilə əlaqədar onun fəaliyyət sahəsi məhdudlaşdırılıb. İşləmədikləri və gəlir əldə etmədikləri üçün kredit borcları, gecikmələri yaranıb. Amma, qeyd etdiyimiz kimi, “Fors-major” şərti onları borcu ödəmək öhdəliyindən azad etmir, sadəcə, öhdəliyin gecikməsinə görə fazilər, dəbbə pulu tutula bilməz və borcluya öhdəliyini ödəmək üçün müddət verilir”- vəkil qeyd edir.
Bəs bu kimi hallarda vətəndaşlar haqsız duruma düşməmək üçün hansı hüquqi addımlar atmalıdır?
S.Yaqubova bildirir ki, əgər pandemiya dövrü ilə əlaqədar tərəfin fəaliyyət sahəsi məhdudlaşdırılıbsa, onlar bu barədə qarşısında borclu olduqları tərəfə - kreditora bu barədə yazılı bildiriş verməlidir:
“Bildirişdə öhdəliyi hansı səbəbdən və hansı müddət üçün icra edə bilmədikləri göstərilməlidir. Bu halda, pandemiya öhdəliyin gecikməsi ilə bağlı mübahisələrdə fors-major halı kimi götürülə bilər” – deyə S.Yaqubova bildirib.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 12:09
Şüvəlanda yeni ictimai çimərliklər yaradılıb
29-08-2025, 18:01
Məhkəmə tiktoker Aysel Mustafayeva haqqında həbs qərarı verib
29-08-2025, 17:38
Azərbaycanda saxlanılan Özbəkistan vətəndaşı ölkəsinə təhvil verilib
29-08-2025, 17:15
İtaliyada 60-dan çox turist qidadan zəhərlənib
29-08-2025, 14:08
Yardımlıda əməliyyat: iki nəfər tutulub
29-08-2025, 13:07
Metroda aylıq və birsəfərlik gediş haqqı kartları tətbiq oluna bilər
29-08-2025, 12:39
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
29-08-2025, 12:24
4 yaşlı qız "ASAN Xidmət"in ikinci mərtəbəsindən yıxılaraq ölüb
29-08-2025, 11:28
Kosmik raket tarixi rekorda imza atıb - Foto
29-08-2025, 09:17
Şabranda yanğın törədən şəxs cərimələnib
28-08-2025, 20:42
Məmmədəli Ağayev Moskvada saxlanılıb - Foto
28-08-2025, 17:19
Magistraturaya əlavə yerləşdirmənin qeydiyyat müddəti uzadılıb
28-08-2025, 15:50
Ağdamda zorakılığa məruz qalan azyaşlılar körpələr evinə yerləşdiriləcək
28-08-2025, 15:03
Partlayış olan binadakı 15 mənzilin sakininə kirayəpulu veriləcək
28-08-2025, 13:48
Biznesmenin cəsədini 68 metr dərinlikdən çıxarırlar
28-08-2025, 12:12
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
28-08-2025, 10:30
Molla Əsgərdən qalma dini ədəbiyyat... - Fotolar
28-08-2025, 08:32
Bakıda beşmərtəbəli yaşayış binasında partlayış olub - Yenilənib
28-08-2025, 08:31
"Google" böyük yeniliyə imza atıb
28-08-2025, 00:46
Yevlaxda 16 yaşlı uşağı bıçaqlayan 20 yaşlı şəxs saxlanılıb
27-08-2025, 17:45
Nazirlik "xaricdə onlayn təhsil" vədləri ilə bağlı açıqlama yayıb
27-08-2025, 17:40
Hüseynli mərhum qardaşları ilə bağlı yayılan xəbərə sərt reaksiya verib
27-08-2025, 16:59
Ağdərədə oğurluq edənlər tutulublar
27-08-2025, 15:49
Şamaxıda yanğın törədən şəxs saxlanılıb
27-08-2025, 15:15
Sumqayıtda çörək sexində yanğın olub
27-08-2025, 14:00
Şəhid jurnalistlərin medalları ailə üzvlərinə təqdim edilib
27-08-2025, 13:18
Vəkil Fəxrəddin Mehdiyev avtomobil qəzasında xəsarət alıb
27-08-2025, 12:20
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
27-08-2025, 10:16
Kəlbəcərdə qaz sızması nəticəsində partlayış olub, 4 nəfər xəsarət alıb - Yenilənib
27-08-2025, 10:02
Ağcabədidə yanacaqdoldurma məntəqəsi yanıb
26-08-2025, 18:18
Sabunçuda süni göldə uşaq batıb
26-08-2025, 17:57
Bakı metrosu gücləndirilmiş rejimdə işləyəcək
26-08-2025, 16:45
39 lisey və gimnaziyada II mərhələ seçimlərinə start verilib
26-08-2025, 12:59
İrandan Azərbaycana narkotik keçirmək istəyiblər - Foto
26-08-2025, 12:33
Qum fırtınası ABŞ-ı fəlakətə sürükləyir
26-08-2025, 12:16
Sabah hava yağışlı olacaq
26-08-2025, 12:01
Bakıda evdən oğurluq edən iki nəfər tutulub
26-08-2025, 10:52
Bakıda əməliyyat: 44 kq narkotik vasitə aşkarlanıb, həbslər var
26-08-2025, 10:41
Peşə məktəblərinə tələbə qəbulunun II mərhələsi başlayır
26-08-2025, 09:15
Goranboyda qəza olub - Bir nəfər ölüb
26-08-2025, 08:24
Polis karnavalda 420-dən çox adam saxlayıb
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
