00:03 / 18-10-2025
Bu gün Azərbaycanın Müstəqilliyinin Bərpası Günüdür
23:44 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Vatikanın dövlət katibi ilə görüşüb - Foto
23:09 / 17-10-2025
Zelenski ilə Tramp Ağ Evdə görüşüblər - (Yenilənib)
21:40 / 17-10-2025
"Qarabağ" "Turan Tovuz"a qalib gəlib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
19:50 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşüb - Fotolar
19:38 / 17-10-2025
Deportasiyadan bəhs edən kitabın təqdimatı olub - Fotolar
19:17 / 17-10-2025
Macarıstan Putini həbs etməyəcək
19:11 / 17-10-2025
NATO Avropada dron təxribatlarına qarşı tədbirləri gücləndirib
18:53 / 17-10-2025
Kreml Donald Trampı çaşdırır
18:38 / 17-10-2025
Prezident yeni səfirlik təsis edib - Sərəncam
18:08 / 17-10-2025
Ceyhun Bayramov İƏT Əmək Mərkəzinin baş direktoru ilə görüşüb
18:02 / 17-10-2025
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
17:55 / 17-10-2025
HƏMAS-İsrail sülhü davamlı olacaqmı?
17:16 / 17-10-2025
Azərbaycanın əsas neft ixrac etdiyi ilk 5 ölkə - Siyahı
16:57 / 17-10-2025
Ramiz Mehdiyev ev dustaqlığını bu villasında çəkir - Fotolar
16:46 / 17-10-2025
AMEA Ramiz Mehdiyevlə bağlı məhkəmə qərarını gözləyir
16:20 / 17-10-2025
Departament rəisi vəzifədən azad edilib
16:14 / 17-10-2025
Azərbaycan millisi FIFA reytinqində bir pillə irəliləyib
16:00 / 17-10-2025
Bakıda TDT-nin Sənaye, Elm, Texnologiya və İnnovasiya Nazirlərinin 2-ci iclası keçiriləcək
15:30 / 17-10-2025
Ramiz Mehdiyev 7 saat dindirilib?
15:04 / 17-10-2025
Ermənistan vətəndaşlarının məhkəməsi davam edir
14:47 / 17-10-2025
Maliyyə Nazirliyi: pensiya sisteminin maliyyə dayanıqlılığında hər hansı risk yoxdur
14:29 / 17-10-2025
Prezident konfrans iştirakçılarına müraciət edib
14:15 / 17-10-2025
"Azəristiliktəchizat"ın "Azəriqaz"a borcu açıqlanıb
14:09 / 17-10-2025
Emin Hüseynov: "Füzuli şəhərində artıq 3 mindən çox əhali yaşayır"
13:49 / 17-10-2025
Robot azyaşlı dostu ilə kövrək şəkildə vidalaşıb
13:17 / 17-10-2025
Dövlət qulluğuna qəbul qaydaları dəyişəcək
13:12 / 17-10-2025
Avropada şərab istehlakı azalır
13:01 / 17-10-2025
Qurban Qurbanov yeni biznesə başlayıb
12:11 / 17-10-2025
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
17:37 / 15-10-2025
Cəlaloğlu: Məsələ Ramiz Mehdiyevin həbsi ilə məhdudlaşmamalıdır - Müsahibə
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
12:30 / 13-10-2025
Prezident bir qrup şəxslə bağlı sərəncam imzalayıb - Siyahı
10:12 / 13-10-2025
Girovların dəyişdirilməsinə başlayıblar - Canlı yayım
08:06 / 13-10-2025
Yer kürəsində gözlənilməz hadisə qeydə alınıb
22:14 / 14-10-2025
Ramiz Mehdiyevə 4 aylıq ev dustağı cəzası verilib - (Yenilənib)
14:10 / 16-10-2025
“Ramiz Mehdiyev anti-milli ünsürdür” - DQC sədri
12:32 / 13-10-2025
Rəhmon varisini təqdim edib
13:21 / 15-10-2025
Prezident yeni idarə yaradıb - Fərman
13:38 / 13-10-2025
Şair Əlisəmid Kür dəfn olunub - Yenilənib
20:10 / 13-10-2025
Donald Tramp Misirdə İlham Əliyevi salamlayıb - Foto
Vəkil: “Pandemiya “Fors-major” halı hesab edilir”
Tarix: 03-06-2020 15:47 | Bölmə: Cəmiyyət
Koronavirus pandemiyası digər ölkələrdə olduğu kimi, Azərbaycanda da iqtisadi münasibətlərə təsirsiz ötüşmədi. Bir çox müqavilə öhdəlikləri məhz pandemiyaya görə tətbiq edilən məhdudiyyətlər səbəbilə yerinə yetirilə bilmir.
Xüsusi karantin rejiminin yumşaldılmasından sonra müqavilə tərəfləri öhdəliklərlə bağlı bir-birinə qarşı tələblər irəli sürməyə başlayıb və bu dövrdə öhdəliyin yerinə yetirilə bilməməsi tərəflər arasında mübahisəyə səbəb olur.
Belə ki, bir çoxları müqavilə şərtlərində nəzərdə tutulmuş “Fors-major” halının karantin rejimi üçün tətbiq edilməsini zəruri sayırlar.
“Fors-major” müqavilələrdə standart şərt kimi yer alır və bu şərtə əsasən, tərəflərin iradəsindən asılı olmayan və qarşısını almağa təsir imkanları olmayan hadisələrlə bağlı yaranmış şəraitdə müqavilə üzrə öhdəlikləri qismən və ya tamamilə yerinə yetirmədikdə tərəflər məsuliyyətdən azad edilirlər.
Vəkillər Kollegiyasının Rəyasət Heyətinin üzvü Sima Yaqubova “Report”a açıqlamasında bildirib ki, artıq ona bu cür mübahisələrlə bağlı müraciətlər daxil olub.
Vəkil qeyd edir ki, Azərbaycanın mülki qanunvericiliyində “Fors-major” anlayışı olmasa da, bu norma beynəlxalq hüquqda və işgüzar münasibətlərdə nəzərdə tutulub:
“Həmçinin Azərbaycan qanunvericiliyi icazə verir ki, tərəflər hər hansı müqavilə bağlayanda həmin müqavilənin icrasına dair öhdəliklərlə bağlı razılaşdıqları şərtlər müəyyən etsinlər. O cümlədən də bir çox müqavilələrdə tərəflər könüllü olaraq , “Fors-major” halları müəyyən edirlər. Yəni hazırda real işgüzar münasibətlərdə bu anlayış öz əksini tapır”.
Vəkil bildirir ki, karantin rejimi dövründə “Fors-major” şərtinin tətbiq edilməsi ilə bağlı ona müraciətlər daxil olsa da, məsələ məhkəmə müstəvisinə çıxmadan, məsləhət şəklində həllini tapıb:
“Konkret misal çəksək, özəl uşaq bağçasından müraciət daxil olub. Belə ki, valideynlər əvvəlcədən ödəniş ediblər, amma fors-major halı yarandı və karantin dövründə təhsil müəssisələrinin fəaliyyəti dayandırıldı. Valideynlər kütləvi şəkildə həmin ödənişləri tələb etsələr də, sahibkarın hazırda o pulu qaytarmaq imkanı yoxdur. Çünki həmin pulları əvvəlcədən avadanlıq, yemək, əməkhaqqı və s. xərclərə ödəyib və büdcəsində o məbləğ yoxdur. Bu, artıq “Fors-major” halıdır. Amma həmin vaxt pulu ödəmək imkanında olmaması o demək deyil ki, həmin öhdəlikdən azad edilir, sadəcə üzrlü hal olduğu üçün ona möhlət verilməli və gecikmələr əlavə məsuliyyətə səbəb olmamalıdır”.
S.Yaqubova vurğulayır ki, ümumiyyətlə, hüquq təcrübəsinə nəzər saldıqda, pandemiya fors-major halı hesab edilir.
“Çünki bir çox iş yerləri, xüsusilə özəl sektorda sahibkarlıq subyektləri bağlanıb və fəaliyyətsiz qaldıqları üçün qazanc əldə etmək imkanları da məhdudlaşıb. Bunun nəticəsi olaraq da digər kreditorlar qarşısında öhdəliklərinin icrasını gecikdirilər. Səbəb üzrlü olduğu üçün “Fors-major” şərtinə istinad etmək olar.
Yaxud da, digər misala nəzər salaq. Sahibkar biznes fəaliyyəti üçün bankdan kredit götürüb, ancaq pandemiya ilə əlaqədar onun fəaliyyət sahəsi məhdudlaşdırılıb. İşləmədikləri və gəlir əldə etmədikləri üçün kredit borcları, gecikmələri yaranıb. Amma, qeyd etdiyimiz kimi, “Fors-major” şərti onları borcu ödəmək öhdəliyindən azad etmir, sadəcə, öhdəliyin gecikməsinə görə fazilər, dəbbə pulu tutula bilməz və borcluya öhdəliyini ödəmək üçün müddət verilir”- vəkil qeyd edir.
Bəs bu kimi hallarda vətəndaşlar haqsız duruma düşməmək üçün hansı hüquqi addımlar atmalıdır?
S.Yaqubova bildirir ki, əgər pandemiya dövrü ilə əlaqədar tərəfin fəaliyyət sahəsi məhdudlaşdırılıbsa, onlar bu barədə qarşısında borclu olduqları tərəfə - kreditora bu barədə yazılı bildiriş verməlidir:
“Bildirişdə öhdəliyi hansı səbəbdən və hansı müddət üçün icra edə bilmədikləri göstərilməlidir. Bu halda, pandemiya öhdəliyin gecikməsi ilə bağlı mübahisələrdə fors-major halı kimi götürülə bilər” – deyə S.Yaqubova bildirib.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 03-06-2020 15:47 | Bölmə: Cəmiyyət
Koronavirus pandemiyası digər ölkələrdə olduğu kimi, Azərbaycanda da iqtisadi münasibətlərə təsirsiz ötüşmədi. Bir çox müqavilə öhdəlikləri məhz pandemiyaya görə tətbiq edilən məhdudiyyətlər səbəbilə yerinə yetirilə bilmir.
Xüsusi karantin rejiminin yumşaldılmasından sonra müqavilə tərəfləri öhdəliklərlə bağlı bir-birinə qarşı tələblər irəli sürməyə başlayıb və bu dövrdə öhdəliyin yerinə yetirilə bilməməsi tərəflər arasında mübahisəyə səbəb olur.
Belə ki, bir çoxları müqavilə şərtlərində nəzərdə tutulmuş “Fors-major” halının karantin rejimi üçün tətbiq edilməsini zəruri sayırlar.
“Fors-major” müqavilələrdə standart şərt kimi yer alır və bu şərtə əsasən, tərəflərin iradəsindən asılı olmayan və qarşısını almağa təsir imkanları olmayan hadisələrlə bağlı yaranmış şəraitdə müqavilə üzrə öhdəlikləri qismən və ya tamamilə yerinə yetirmədikdə tərəflər məsuliyyətdən azad edilirlər.
Vəkillər Kollegiyasının Rəyasət Heyətinin üzvü Sima Yaqubova “Report”a açıqlamasında bildirib ki, artıq ona bu cür mübahisələrlə bağlı müraciətlər daxil olub.
Vəkil qeyd edir ki, Azərbaycanın mülki qanunvericiliyində “Fors-major” anlayışı olmasa da, bu norma beynəlxalq hüquqda və işgüzar münasibətlərdə nəzərdə tutulub:
“Həmçinin Azərbaycan qanunvericiliyi icazə verir ki, tərəflər hər hansı müqavilə bağlayanda həmin müqavilənin icrasına dair öhdəliklərlə bağlı razılaşdıqları şərtlər müəyyən etsinlər. O cümlədən də bir çox müqavilələrdə tərəflər könüllü olaraq , “Fors-major” halları müəyyən edirlər. Yəni hazırda real işgüzar münasibətlərdə bu anlayış öz əksini tapır”.
Vəkil bildirir ki, karantin rejimi dövründə “Fors-major” şərtinin tətbiq edilməsi ilə bağlı ona müraciətlər daxil olsa da, məsələ məhkəmə müstəvisinə çıxmadan, məsləhət şəklində həllini tapıb:
“Konkret misal çəksək, özəl uşaq bağçasından müraciət daxil olub. Belə ki, valideynlər əvvəlcədən ödəniş ediblər, amma fors-major halı yarandı və karantin dövründə təhsil müəssisələrinin fəaliyyəti dayandırıldı. Valideynlər kütləvi şəkildə həmin ödənişləri tələb etsələr də, sahibkarın hazırda o pulu qaytarmaq imkanı yoxdur. Çünki həmin pulları əvvəlcədən avadanlıq, yemək, əməkhaqqı və s. xərclərə ödəyib və büdcəsində o məbləğ yoxdur. Bu, artıq “Fors-major” halıdır. Amma həmin vaxt pulu ödəmək imkanında olmaması o demək deyil ki, həmin öhdəlikdən azad edilir, sadəcə üzrlü hal olduğu üçün ona möhlət verilməli və gecikmələr əlavə məsuliyyətə səbəb olmamalıdır”.
S.Yaqubova vurğulayır ki, ümumiyyətlə, hüquq təcrübəsinə nəzər saldıqda, pandemiya fors-major halı hesab edilir.
“Çünki bir çox iş yerləri, xüsusilə özəl sektorda sahibkarlıq subyektləri bağlanıb və fəaliyyətsiz qaldıqları üçün qazanc əldə etmək imkanları da məhdudlaşıb. Bunun nəticəsi olaraq da digər kreditorlar qarşısında öhdəliklərinin icrasını gecikdirilər. Səbəb üzrlü olduğu üçün “Fors-major” şərtinə istinad etmək olar.
Yaxud da, digər misala nəzər salaq. Sahibkar biznes fəaliyyəti üçün bankdan kredit götürüb, ancaq pandemiya ilə əlaqədar onun fəaliyyət sahəsi məhdudlaşdırılıb. İşləmədikləri və gəlir əldə etmədikləri üçün kredit borcları, gecikmələri yaranıb. Amma, qeyd etdiyimiz kimi, “Fors-major” şərti onları borcu ödəmək öhdəliyindən azad etmir, sadəcə, öhdəliyin gecikməsinə görə fazilər, dəbbə pulu tutula bilməz və borcluya öhdəliyini ödəmək üçün müddət verilir”- vəkil qeyd edir.
Bəs bu kimi hallarda vətəndaşlar haqsız duruma düşməmək üçün hansı hüquqi addımlar atmalıdır?
S.Yaqubova bildirir ki, əgər pandemiya dövrü ilə əlaqədar tərəfin fəaliyyət sahəsi məhdudlaşdırılıbsa, onlar bu barədə qarşısında borclu olduqları tərəfə - kreditora bu barədə yazılı bildiriş verməlidir:
“Bildirişdə öhdəliyi hansı səbəbdən və hansı müddət üçün icra edə bilmədikləri göstərilməlidir. Bu halda, pandemiya öhdəliyin gecikməsi ilə bağlı mübahisələrdə fors-major halı kimi götürülə bilər” – deyə S.Yaqubova bildirib.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 18:02
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
Dünən, 12:50
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
Dünən, 10:26
Xidmət: "Yağışlı hava davam edəcək"
Dünən, 08:47
Robot köpəklər Çinin küçələrində patrulluq edirlər
Dünən, 08:05
3D-bioprinter tibb aləmində yenilik olacaq
16-10-2025, 18:01
Fərhad Əhmədov məhkəmədə: "İnandırmışdılar ki, yaxtanı azad edəcəklər"
16-10-2025, 17:09
Daha bir vəzifəli şəxs saxlanılıb - Foto
16-10-2025, 16:25
Füzulidəki qəzada dörd nəfər xəsarət alıb
16-10-2025, 12:38
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
16-10-2025, 12:29
"QHT işi" üzrə həbs olunan şəxsin məhkəməsi başlayır
16-10-2025, 11:37
Yasamalda iki nəfər güllələnib - (Yenilənib)
16-10-2025, 10:32
Balaxanıda sursat aşkarlanıb
16-10-2025, 09:45
Sosialist əməyi qəhrəmanı 86 yaşında vəfat edib
15-10-2025, 18:10
Azərbaycanlı və rusiyalı alimlər dərinlikdən gələn sirri açıblar - Foto
15-10-2025, 17:02
Növbəti iki gündə bəzi rayonlara sulu qar yağacaq - Xəbərdarlıq
15-10-2025, 16:48
Bəzi dairə seçki komissiyalarının tərkibi dəyişib
15-10-2025, 15:48
DTX və DSX sərhəddə əməliyyat keçirib - Foto
15-10-2025, 14:58
Zərdabda qəsdən yanğın törədən şəxs cərimələnib
15-10-2025, 13:04
Sabah yağış yağacaq
15-10-2025, 12:15
Azərbaycana yenə PUA ilə narkotik gətirmək istəyiblər
15-10-2025, 12:13
TƏBİB xarici vətəndaşlara da xidmət göstərəcək
15-10-2025, 10:09
Qərbi azərbaycanlılarla bağlı tədbir keçirilib - Fotolar
15-10-2025, 09:38
Bakı metrosunda qatarların hərəkətində problem yaranıb
15-10-2025, 08:49
Sümükləri tapılan mamontun 45 min il yaşı var - Fotolar
14-10-2025, 18:01
Sabiq icra başçısı vəfat edib
14-10-2025, 14:02
İrandan PUA vasitəsilə narkotik keçirən narkotacir həbs olunub
14-10-2025, 12:43
“Tarqovı”da qanunsuz fotoqraflıq edən gənc həbs olunub
14-10-2025, 12:19
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
14-10-2025, 11:24
İlkin Süleymanovun məhkəməsi təxirə salınıb
14-10-2025, 10:46
Dövlət hesabına 62 xarici tələbə ölkəmizdə təhsil alacaq
14-10-2025, 09:09
Daha bir QHT sədrinə cinayət işi açılıb
14-10-2025, 09:00
Pişiklərin ən çox sevildiyi ölkələrin adı açıqlanıb - Siyahı
13-10-2025, 17:57
Konstitusiya Məhkəməsi Baş Prokurorluğun sorğusuna baxacaq
13-10-2025, 17:31
Dövlət Komitəsi dəbdəbəli ziyafətə 200 min xərcləyəcək
13-10-2025, 16:32
Xəzərin Xaçmaz sahillərində suiti cəsədləri tapılıb
13-10-2025, 14:22
Təyyarələrdə yatmaq imkanı verən oturacaqlar ödənişli olacaq
13-10-2025, 12:42
Mopedlərlə bağlı qayda dəyişir - Sürücülük vəsiqəsi tələb olunacaq
13-10-2025, 12:39
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
13-10-2025, 12:35
Sabunçu Tibb Mərkəzinin baş həkimi vəzifədən azad edilib
13-10-2025, 12:16
Xocavənddə odlu silah-sursat satmaq istəyən şəxs saxlanılıb
13-10-2025, 11:37
Xankəndi, Ağdərə və Xocalıda 22 min əhali yaşayır
13-10-2025, 11:02
Qarabağ zonasında 1497, 5 hektar ərazi minalardan təmizlənib
13-10-2025, 10:07
16 yaşlı uşaq Gömrük İdarəsinin əməkdaşını öldürüb - Yenilənib
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
