Vəkil: “Pandemiya “Fors-major” halı hesab edilir”

Xəbər lenti

00:05 / 28-11-2024

Myanmanın prezidenti həbs təhlükəsiylə üzləşib

23:27 / 27-11-2024

Zelenski NATO Baş katibi ilə müzakrə aparıb

22:45 / 27-11-2024

Tovuzda ağır qəza: 5 hərbçi həyatını itirib - (Yenilənib)

21:52 / 27-11-2024

"Avroviziya 2025"-lə bağlı problem həllini tapıb

21:24 / 27-11-2024

Daha bir tiktoker həbs edilib

20:58 / 27-11-2024

Səkkiz vəkil hakim təyin olunub

18:20 / 27-11-2024

Azərbaycanın 37 vətəndaşı Almaniyadan geri qaytarılıb

18:01 / 27-11-2024

Bələdiyyə seçkilərinin yekunları fevralın 26-dək elan ediləcək

17:50 / 27-11-2024

Nazirlikdə 24 milyonluq mənimsəmə: nələr açılır? - Məhkəmə prosesi

17:42 / 27-11-2024

Polşa prezidentinin Azərbaycanla sərhədə gəlməsi etirazla qarşılanır

17:31 / 27-11-2024

Azərbaycan ərazisində yenidən zəlzələ olub

17:23 / 27-11-2024

Bələdiyyə seçkiləri: namizədlərin qeydə alınması nə vaxt başlayacaq?

17:09 / 27-11-2024

Bələdiyyə seçkiləri: müşahidəçilərlə bağlı qərar verilib

16:42 / 27-11-2024

MSK-da bələdiyyə seçkiləri ilə əlaqədar işçi qrupu yaradılıb

16:39 / 27-11-2024

Bərdədə bank əməkdaşı həbs olunub

16:22 / 27-11-2024

Bələdiyyə seçkilərinin keçiriləcəyi tarix açıqlanıb

16:19 / 27-11-2024

Kuleba: “Ruslar Dnepr, Poltava və Zaporojyedə peyda olacaq”

16:05 / 27-11-2024

Canavar hücumları kəndin boşalmasına səbəb olub - Foto

15:51 / 27-11-2024

Ən çox axtarılan cinayətkar 21 ildən sonra saxlanılıb

15:44 / 27-11-2024

Bu sahələrdə işləyənlər vergidən azad olunur - Siyahı

15:42 / 27-11-2024

Müəllimlər İnstitutunun rektoru vəzifədən kənarlaşdırılıb

15:36 / 27-11-2024

Prezident Milli Konservatoriyaya rektor təyin edib - Sərəncam

15:05 / 27-11-2024

Azərbaycan İsrail və Livan arasında atəşkəsi alqışlayır

15:01 / 27-11-2024

Növbəti iki gündə yağış yağacaq - Xəbərdarlıq

14:46 / 27-11-2024

Elm və Təhsil Nazirliyində 18 milyonluq iki şübhəli tender keçirilib

14:42 / 27-11-2024

Milli Məclisə yeni avtomobillər alınıb

14:33 / 27-11-2024

Bakıda beynəlxalq oyun festivalı keçiriləcək

14:31 / 27-11-2024

Üçüncü Kəlağayı Festivalı keçirilib

14:21 / 27-11-2024

Milli Məclis jurnalistlərlə bağlı qanunu qəbul edib

14:16 / 27-11-2024

Spikerlə daha bir deputat arasında gərginlik yaranıb

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

21:06 / 25-11-2024

Direktor və dəstəsi oğurluğa cəhd edərkən yaxalanıb - Fotolar

14:10 / 25-11-2024

Azərbaycanda yeni bələdiyyələr yaradılıb - Siyahı

22:10 / 25-11-2024

70 kq qızılla tutulan diplomat haqqında həbs qərarı verilib - (Yenilənib)

18:00 / 25-11-2024

Hərbi ekspert Ədalət Verdiyev həbs edilib

16:59 / 24-11-2024

“COP29 kimi qlobal tədbiri MDB-də yalnız Azərbaycan keçirə bilərdi” - Professor

22:45 / 27-11-2024

Tovuzda ağır qəza: 5 hərbçi həyatını itirib - (Yenilənib)

08:28 / 25-11-2024

COP29 - Dünyanı sevindirən 13 gün: nəticələr və perspektivlər

13:56 / 27-11-2024

Partiya sədri, deputat qızı və ailənin digər üzvləri məhkəməyə verilib

12:23 / 26-11-2024

Vəzifəli şəxslər həbs olunub

11:14 / 26-11-2024

Tramp üç ölkəyə xəbərdarlıq edib

14:00 / 25-11-2024

Nazirlik Boradigah sakinlərinə müsbət cavab verib

22:45 / 25-11-2024

İlham Əliyevlə Donald Tramp arasında telefon danışığı olub

Vəkil: “Pandemiya “Fors-major” halı hesab edilir”
Tarix: 03-06-2020 15:47 | Bölmə: Cəmiyyət

Şirift ölçüsü:

Koronavirus pandemiyası digər ölkələrdə olduğu kimi, Azərbaycanda da iqtisadi münasibətlərə təsirsiz ötüşmədi. Bir çox müqavilə öhdəlikləri məhz pandemiyaya görə tətbiq edilən məhdudiyyətlər səbəbilə yerinə yetirilə bilmir.

Xüsusi karantin rejiminin yumşaldılmasından sonra müqavilə tərəfləri öhdəliklərlə bağlı bir-birinə qarşı tələblər irəli sürməyə başlayıb və bu dövrdə öhdəliyin yerinə yetirilə bilməməsi tərəflər arasında mübahisəyə səbəb olur.

Belə ki, bir çoxları müqavilə şərtlərində nəzərdə tutulmuş “Fors-major” halının karantin rejimi üçün tətbiq edilməsini zəruri sayırlar.

“Fors-major” müqavilələrdə standart şərt kimi yer alır və bu şərtə əsasən, tərəflərin iradəsindən asılı olmayan və qarşısını almağa təsir imkanları olmayan hadisələrlə bağlı yaranmış şəraitdə müqavilə üzrə öhdəlikləri qismən və ya tamamilə yerinə yetirmədikdə tərəflər məsuliyyətdən azad edilirlər.

Vəkillər Kollegiyasının Rəyasət Heyətinin üzvü Sima Yaqubova “Report”a açıqlamasında bildirib ki, artıq ona bu cür mübahisələrlə bağlı müraciətlər daxil olub.

Vəkil qeyd edir ki, Azərbaycanın mülki qanunvericiliyində “Fors-major” anlayışı olmasa da, bu norma beynəlxalq hüquqda və işgüzar münasibətlərdə nəzərdə tutulub:

“Həmçinin Azərbaycan qanunvericiliyi icazə verir ki, tərəflər hər hansı müqavilə bağlayanda həmin müqavilənin icrasına dair öhdəliklərlə bağlı razılaşdıqları şərtlər müəyyən etsinlər. O cümlədən də bir çox müqavilələrdə tərəflər könüllü olaraq , “Fors-major” halları müəyyən edirlər. Yəni hazırda real işgüzar münasibətlərdə bu anlayış öz əksini tapır”.

Vəkil bildirir ki, karantin rejimi dövründə “Fors-major” şərtinin tətbiq edilməsi ilə bağlı ona müraciətlər daxil olsa da, məsələ məhkəmə müstəvisinə çıxmadan, məsləhət şəklində həllini tapıb:

“Konkret misal çəksək, özəl uşaq bağçasından müraciət daxil olub. Belə ki, valideynlər əvvəlcədən ödəniş ediblər, amma fors-major halı yarandı və karantin dövründə təhsil müəssisələrinin fəaliyyəti dayandırıldı. Valideynlər kütləvi şəkildə həmin ödənişləri tələb etsələr də, sahibkarın hazırda o pulu qaytarmaq imkanı yoxdur. Çünki həmin pulları əvvəlcədən avadanlıq, yemək, əməkhaqqı və s. xərclərə ödəyib və büdcəsində o məbləğ yoxdur. Bu, artıq “Fors-major” halıdır. Amma həmin vaxt pulu ödəmək imkanında olmaması o demək deyil ki, həmin öhdəlikdən azad edilir, sadəcə üzrlü hal olduğu üçün ona möhlət verilməli və gecikmələr əlavə məsuliyyətə səbəb olmamalıdır”.

S.Yaqubova vurğulayır ki, ümumiyyətlə, hüquq təcrübəsinə nəzər saldıqda, pandemiya fors-major halı hesab edilir.

“Çünki bir çox iş yerləri, xüsusilə özəl sektorda sahibkarlıq subyektləri bağlanıb və fəaliyyətsiz qaldıqları üçün qazanc əldə etmək imkanları da məhdudlaşıb. Bunun nəticəsi olaraq da digər kreditorlar qarşısında öhdəliklərinin icrasını gecikdirilər. Səbəb üzrlü olduğu üçün “Fors-major” şərtinə istinad etmək olar.

Yaxud da, digər misala nəzər salaq. Sahibkar biznes fəaliyyəti üçün bankdan kredit götürüb, ancaq pandemiya ilə əlaqədar onun fəaliyyət sahəsi məhdudlaşdırılıb. İşləmədikləri və gəlir əldə etmədikləri üçün kredit borcları, gecikmələri yaranıb. Amma, qeyd etdiyimiz kimi, “Fors-major” şərti onları borcu ödəmək öhdəliyindən azad etmir, sadəcə, öhdəliyin gecikməsinə görə fazilər, dəbbə pulu tutula bilməz və borcluya öhdəliyini ödəmək üçün müddət verilir”- vəkil qeyd edir.

Bəs bu kimi hallarda vətəndaşlar haqsız duruma düşməmək üçün hansı hüquqi addımlar atmalıdır?

S.Yaqubova bildirir ki, əgər pandemiya dövrü ilə əlaqədar tərəfin fəaliyyət sahəsi məhdudlaşdırılıbsa, onlar bu barədə qarşısında borclu olduqları tərəfə - kreditora bu barədə yazılı bildiriş verməlidir:

“Bildirişdə öhdəliyi hansı səbəbdən və hansı müddət üçün icra edə bilmədikləri göstərilməlidir. Bu halda, pandemiya öhdəliyin gecikməsi ilə bağlı mübahisələrdə fors-major halı kimi götürülə bilər” – deyə S.Yaqubova bildirib.

Ana səhifəyə dön