12:37 / 02-09-2025
417,5 kiloqram narkotiki ələ keçirib, 10 şübhəli tutulub
12:30 / 02-09-2025
Hərbi təyyarə istehsalı gərginliyə səbəb olub
12:22 / 02-09-2025
Ukraynada iki minə yaxın Koreya hərbçisi öldürülüb
12:21 / 02-09-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:16 / 02-09-2025
Kiyevə hücum: insanlar metro stansiyalarına sığınıb
12:11 / 02-09-2025
Emin Rusiyada konsert verəcək
12:02 / 02-09-2025
İlham Əliyev Çin şirkətinin sədri ilə görüşüb - Fotolar
11:48 / 02-09-2025
Özünü vəzifəli şəxs kimi təqdim edən şəxs tutulub
11:47 / 02-09-2025
ABŞ və İsrailin müdaxiləsi: İranda nə rejim dəyişdi, nə də...
11:42 / 02-09-2025
Xankəndidə qondarma rejimin "Xarici İşlər Nazirliyi"nin binası sökülür
11:19 / 02-09-2025
Elm və Təhsil Nazirliyində iki təyinat olub - Fotolar
11:15 / 02-09-2025
Azərbaycan və Braziliya İşçi qrupunun ilk iclasını keçiriblər - Foto
11:15 / 02-09-2025
İlham Əliyev Tiencində vitse-prezidentlə görüşüb - Foto
11:02 / 02-09-2025
Həkim-stomatoloq həbs olunub
10:52 / 02-09-2025
Astarada məsciddə mollanı bıçaqlayıblar
10:41 / 02-09-2025
Muxtar Babayev: "Su problemi çox təhlükəli hal ala bilər"
10:35 / 02-09-2025
Məktəbli geyimlərinin satıldığı ünvanlar... - Siyahı
10:05 / 02-09-2025
İcbari Sığorta Bürosunun Himayəçilər Şurasının tərkibi dəyişib
10:01 / 02-09-2025
Həbsxanada rəisin köməkçisini yumruqla vuran məhkuma əlavə 5 il iş verilib
09:33 / 02-09-2025
Belçika bu ay Fələstini dövlət kimi tanıyacaq
09:29 / 02-09-2025
Generalın oğlu İngiltərədə şirkət açıb - Sənədlər
09:10 / 02-09-2025
Şəkidə maskalı şəxslər evə basqın edib
08:21 / 02-09-2025
Vudi Allen Donald Trampı yeni filmə çəkmək istəyir
08:15 / 02-09-2025
Sudanda bir kənd uçqun altında qalıb
08:07 / 02-09-2025
ŞƏT-in bəyannaməsində Ukrayna “unudulub”
07:59 / 02-09-2025
Vaşinqton Karakasa silahlı müdaxilə edəcək?
07:49 / 02-09-2025
Sitalçaydan keçən kanalda iki nəfər batıb
07:46 / 02-09-2025
Vaşinqtonun qlobal liderliyə iddiası saxtadır
07:40 / 02-09-2025
Yerdə güclü geomaqnit qasırğası başlayıb
13:31 / 28-08-2025

08:13 / 30-08-2025

19:36 / 30-08-2025

21:29 / 28-08-2025

23:00 / 28-08-2025

19:01 / 29-08-2025

18:20 / 31-08-2025

00:24 / 30-08-2025

08:49 / 31-08-2025

15:02 / 31-08-2025

15:21 / 28-08-2025

Yerə ötürülən sirli siqnallar çoxalır
Tarix: 18-12-2024 19:02 | Bölmə: Slayd

Kainatın dərinliklərindən Yer planetinə ötürülən radiosiqnallar artır. Astronomlar növbəti dəfə qəribə radiosiqnallar qeydə alsalar da, onların mənbəyi hələ ki, sirr olaraq qalır.
Reyting.az bildirir ki, alimlər sirli ulduz duetlərini təqib edirlər.
Məlumata görə, tədqiqat fenomeninin unikallığını vurğulayan qeyri-adi uzun və güclü radiopartlayışları ilə üçüncü ulduz da aşkara çıxarılıb.
"GLEAM-X J0704-37" adlanan obyekt Yer planetindən 5000 işıq ili uzaqlıqda yerləşir və yanıb-sönmə hər 2,9 saatdan bir 30-60 saniyə davam edir.
Alimlərin fikrincə, bu kosmik mənbə ikili ulduz sistemi - qırmızı və ağ cırtdan ilə əlaqəlidir.
Beynəlxalq Radio Astronomiya Tədqiqatları Mərkəzinin əməkdaşı, astrofizik Nataşa Herli-Uolkerin sözlərinə görə, əvvəllər ulduzların mənşəyindəki mövcud sıxlıq səbəbindən bu cür siqnalları öyrənmək çox çətin olub. Lakin indi vəziyyət dəyişib, yeni obyekt nisbətən boş ərazidə aşkar edilib ki, bu da axtarışları genişləndirməyə imkan yaradıb.
Herli-Uolker deyib ki, bu, əslində radiodalğaları yaradan ulduz sistemi strukturudur.
Xatırladaq ki, "GLEAM-X J162759.5-523504.3" ilk belə dalğa ötürən obyekt kimi 2022-ci ildən kəşf edilib. Onun partlamaları hər 18,18 dəqiqədən bir 30 ilə 60 saniyə arasında davam etsə də, 2018-ci ilin martından fəaliyyəti qəfil dayanıb. Beləliklə, 2023-cü ildə "GPM J1839-10" adlı ikinci mənbə, hər 22 dəqiqədən bir ümumilikdə beş dəqiqəlik partlayışlarla kəşf olunub. Daha sonra alimlərə məlum olub ki, belə davamlı partlayışların ardınca və qısa bir fasilə ilə radiosiqnalların Yer kürəsinə ötürülməsi 1988-ci ildən bəri indiyədək davam edir.
"GLEAM-X J0704-37" spektrinin tədqiqi mənbənin ağ cırtdanla qoşalaşan qırmızı cırtdan olduğunu ortaya qoyub. Alimlərə məlum olub ki, qırmızı cırtdanlar böyük qüvvədir, üstəlik, onlar Süd yolundakı ulduzların 70 faizini təşkil edir, lakin kiçik olduqlarından adi gözlə görünmür. Ağ cırtdanlar güclü radiasiyanı yarada bilən ölü ulduzların qalıqlarıdır, həmçinin sistemdə ağ cırtdanın maddəni öz qırmızı yoldaşından ayırmaqla, davamlı şəkildə radiodalğalar yaratdığı düşünülür.
“Radiosiqnallar şüurun, yoxsa kosmik bir prosesin məhsuludur, - sualı da çox sirli təsir bağışlayır, lakin biz tədqiqatlara və əldə edilənlərə inanmağa məhkumuq. Axı bu, bizim qalaktikamızda qeyri-adi, həm də ən nadir obyektlərdən biri ola bilər - ağ cırtdan pulsar", - söyləyən elm adamları yekdil fikirdədirlər.
Hələlik bu siqnalların yadplanetlilər tərəfindən göndərilmə ehtimalı alimlər üçün qeyri-ciddi sayıldığından onlar tamamilə diqqəti digər sahələrdə aparılan elmi araşdırmalara yönəldiblər.
Ümumilikdə ölü ulduzların qalıqları kimi qəbul edilən ağ və qırmızı cırtdanlardan bəhs olunan yeni nəzəriyyənin tam təsdiq edilməsi üçün alimlər radio, həmçinin ultrabənövşəyi diapazonlarda əlavə elmi müşahidələr planlaşdırırlar.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 18-12-2024 19:02 | Bölmə: Slayd

Kainatın dərinliklərindən Yer planetinə ötürülən radiosiqnallar artır. Astronomlar növbəti dəfə qəribə radiosiqnallar qeydə alsalar da, onların mənbəyi hələ ki, sirr olaraq qalır.
Reyting.az bildirir ki, alimlər sirli ulduz duetlərini təqib edirlər.
Məlumata görə, tədqiqat fenomeninin unikallığını vurğulayan qeyri-adi uzun və güclü radiopartlayışları ilə üçüncü ulduz da aşkara çıxarılıb.
"GLEAM-X J0704-37" adlanan obyekt Yer planetindən 5000 işıq ili uzaqlıqda yerləşir və yanıb-sönmə hər 2,9 saatdan bir 30-60 saniyə davam edir.
Alimlərin fikrincə, bu kosmik mənbə ikili ulduz sistemi - qırmızı və ağ cırtdan ilə əlaqəlidir.
Beynəlxalq Radio Astronomiya Tədqiqatları Mərkəzinin əməkdaşı, astrofizik Nataşa Herli-Uolkerin sözlərinə görə, əvvəllər ulduzların mənşəyindəki mövcud sıxlıq səbəbindən bu cür siqnalları öyrənmək çox çətin olub. Lakin indi vəziyyət dəyişib, yeni obyekt nisbətən boş ərazidə aşkar edilib ki, bu da axtarışları genişləndirməyə imkan yaradıb.
Herli-Uolker deyib ki, bu, əslində radiodalğaları yaradan ulduz sistemi strukturudur.
Xatırladaq ki, "GLEAM-X J162759.5-523504.3" ilk belə dalğa ötürən obyekt kimi 2022-ci ildən kəşf edilib. Onun partlamaları hər 18,18 dəqiqədən bir 30 ilə 60 saniyə arasında davam etsə də, 2018-ci ilin martından fəaliyyəti qəfil dayanıb. Beləliklə, 2023-cü ildə "GPM J1839-10" adlı ikinci mənbə, hər 22 dəqiqədən bir ümumilikdə beş dəqiqəlik partlayışlarla kəşf olunub. Daha sonra alimlərə məlum olub ki, belə davamlı partlayışların ardınca və qısa bir fasilə ilə radiosiqnalların Yer kürəsinə ötürülməsi 1988-ci ildən bəri indiyədək davam edir.
"GLEAM-X J0704-37" spektrinin tədqiqi mənbənin ağ cırtdanla qoşalaşan qırmızı cırtdan olduğunu ortaya qoyub. Alimlərə məlum olub ki, qırmızı cırtdanlar böyük qüvvədir, üstəlik, onlar Süd yolundakı ulduzların 70 faizini təşkil edir, lakin kiçik olduqlarından adi gözlə görünmür. Ağ cırtdanlar güclü radiasiyanı yarada bilən ölü ulduzların qalıqlarıdır, həmçinin sistemdə ağ cırtdanın maddəni öz qırmızı yoldaşından ayırmaqla, davamlı şəkildə radiodalğalar yaratdığı düşünülür.
“Radiosiqnallar şüurun, yoxsa kosmik bir prosesin məhsuludur, - sualı da çox sirli təsir bağışlayır, lakin biz tədqiqatlara və əldə edilənlərə inanmağa məhkumuq. Axı bu, bizim qalaktikamızda qeyri-adi, həm də ən nadir obyektlərdən biri ola bilər - ağ cırtdan pulsar", - söyləyən elm adamları yekdil fikirdədirlər.
Hələlik bu siqnalların yadplanetlilər tərəfindən göndərilmə ehtimalı alimlər üçün qeyri-ciddi sayıldığından onlar tamamilə diqqəti digər sahələrdə aparılan elmi araşdırmalara yönəldiblər.
Ümumilikdə ölü ulduzların qalıqları kimi qəbul edilən ağ və qırmızı cırtdanlardan bəhs olunan yeni nəzəriyyənin tam təsdiq edilməsi üçün alimlər radio, həmçinin ultrabənövşəyi diapazonlarda əlavə elmi müşahidələr planlaşdırırlar.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 12:16
Kiyevə hücum: insanlar metro stansiyalarına sığınıb
Bu gün, 12:02
İlham Əliyev Çin şirkətinin sədri ilə görüşüb - Fotolar
Bu gün, 11:19
Elm və Təhsil Nazirliyində iki təyinat olub - Fotolar
Bu gün, 07:40
Yerdə güclü geomaqnit qasırğası başlayıb
Bu gün, 07:33
Masazırdakı yanğında iki nəfər ölüb - (Video)
Dünən, 16:45
Çində Azərbaycanla bağlı tarixi qərar verilə bilər
Dünən, 15:17
ATƏT-in Minsk Prosesi bağlanır - Qərar verilib
Dünən, 13:53
Kriminal avtoritet həbs olunub - Foto
Dünən, 07:23
20-yə yaxın gəmi Qəzzanın blokadasını yarmağa gedir
31-08-2025, 15:02
İlham Əliyev Çində görüşlər keçirib - (Yenilənib) - Fotolar
31-08-2025, 08:49
Prezident İlham Əliyevin Çin lideri Si Cinpin ilə görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
30-08-2025, 00:10
Azərbaycanla ABŞ arasında Anlaşma Memorandumu imzalanlb
29-08-2025, 16:23
Hərbi xidmətə çağırış başlayır
29-08-2025, 15:41
Cümşüd Nuriyev: Bizi təxribata çəkə bilməzlər
29-08-2025, 13:34
BMT-nin İrana qarşı sanksiyaları bərpa olunur
29-08-2025, 13:06
“İşğal” sözü Rusiyanı qəzəbləndirib
29-08-2025, 12:51
Avropa bufer zona yaratmaq istəyir
29-08-2025, 11:50
Rusiya Minsk qrupunun buraxılmasını dəstəkləyir
29-08-2025, 11:00
Yeri fəlakət gözləyir?
29-08-2025, 10:45
Günəşdə güclü partlayış qeydə alınıb
29-08-2025, 10:15
Ukraynaya təhlükəsizlik zəmanətində Türkiyə əsas rolu oynayır
28-08-2025, 18:43
Azərbaycan səfirliyinə zərər dəyib - XİN Rusiyanın Kiyevə hücumu ilə bağlı məlumat yayıb
28-08-2025, 12:44
563 ədəd PUA, “İsgəndər-M” və digər raketlər vurulub
28-08-2025, 12:11
İrəvanla Bakı arasında yeni səhifə açılır
28-08-2025, 10:26
Ali məktəb və kolleclərin boş qalan yerlərinə ixtisas seçimi başlayıb
28-08-2025, 10:06
Sabah daha üç şəhidimiz dəfn olunacaq - Fotolar
28-08-2025, 08:00
Putin və Zelenski İstanbulda görüşə bilərlər
27-08-2025, 18:09
Bakının üç rayonunda söküntü işlərinə başlayırlar
27-08-2025, 14:59
Müəllimlərin işə qəbulu müsabiqəsinin nəticələri elan olunub
27-08-2025, 13:31
Qəzzanın tam işğalı üçün hücumlar başlayıb
27-08-2025, 12:50
Keçmiş rəqiblər barışır: Türkiyə Səddamla əlaqə qurur
27-08-2025, 10:14
İlham Əliyev “Əl-Ərəbiyyə” telekanalına müsahibə verib - Video
27-08-2025, 09:28
Azərbaycanda kriptovalyuta üzərinə həbs qoyulub
26-08-2025, 14:43
Cəlaloğlu: Tramp maraqlarını Ukrayna və Rusiya vasitəsilə həyata keçirir
26-08-2025, 11:13
Zəngəzur dəhlizi Türkiyəyə effektiv yol açır
25-08-2025, 18:21
Azərbaycan-Rusiya münasibətlərini gərginləşdirməyə çalışan qüvvələr var
25-08-2025, 17:14
Qəzzada 300 nəfər acından ölüb - 117-si uşaqdır
25-08-2025, 16:46
ABŞ Rusiya təyyarələrini ələ keçirib
25-08-2025, 15:29
Putin Trampı aldadır
25-08-2025, 11:32
NATO dağıla bilər
25-08-2025, 10:51
Ermənistan ordudan imtina edir?
23-08-2025, 16:27
Bayramovla Lavrov arasında telefon danışığı olub
22-08-2025, 14:42
Türkiyə Ukrayna məsələsində Qərb müttəfiqlərinə bənzəmək istəmir