11:06 / 08-07-2025
İsrailin növbəti hədəfi Türkiyə ola bilər
10:58 / 08-07-2025
Rusiya Cənubi Qafqazda nüfuzunu itirir
10:09 / 08-07-2025
Paytaxt şəhərinin adı rekordlar kitabına düşüb - Fotolar
09:55 / 08-07-2025
Misir piramidalarının daha sirri açılıb
09:42 / 08-07-2025
Biləsuvarda əməliyyat: Vüqar Quluzadə saxlanılıb
09:34 / 08-07-2025
Hikmət Hacıyev: "Sülh var, Ermənistan-Azərbaycan sərhədi sabitdir"
09:15 / 08-07-2025
Makronun Putinə zəng etməsinə səbəb nə olub?
09:10 / 08-07-2025
Avropa Rusiyaya qarşı daha sərt tədbirlər görəcək
09:08 / 08-07-2025
Alla Puqaçovanın səhhətində problemlər yaranıb
09:04 / 08-07-2025
İcra başçısının nümayəndəsi həbs edilib
08:59 / 08-07-2025
Netanyahu Trampla İranda hakimiyyət dəyişikliyindən danışıb
08:55 / 08-07-2025
Polşada Avropanın ən güclü ordusu yarana bilər
08:49 / 08-07-2025
Sərnişin qatarları yay qrafikinə keçir
08:44 / 08-07-2025
Pentaqon Ukraynaya yeni silah tədarükü elan edib
22:43 / 07-07-2025
Böyük Britaniya Rusiyaya yeni sanksiyalar tətbiq edib
20:50 / 07-07-2025
Baş naziri əsgər ölümlərinə görə ittiham edirlər
20:12 / 07-07-2025
DTX və DSX sərhəddə birgə əməliyyat keçirib - Foto
18:33 / 07-07-2025
Bu il sülh sazişi imzalana bilər
18:01 / 07-07-2025
Siyəzəndə qadın paraşütlə qayaya çırpılaraq ölüb
17:43 / 07-07-2025
Mirzoyan: "Biz Azərbaycanla sazişi imzalamağa hazırıq"
17:43 / 07-07-2025
Türkiyə hərbi büdcəni böyüdür
17:22 / 07-07-2025
Zooparkdan qaçan aslan insana hücum edib
17:19 / 07-07-2025
Nazir vəzifəsindən azad edilən şəxs özünü güllələyib
17:16 / 07-07-2025
Rusiyanın neft emalı zavodunu partladıblar
17:08 / 07-07-2025
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
17:03 / 07-07-2025
Pezeşkian: İsrail mənə sui-qəsdə cəhd etdi, amma...
17:03 / 07-07-2025
Rusiyanın fövqəladə hallar naziri Bakıya gəlib
16:49 / 07-07-2025
“İşsizlikdən sığorta vəsaitlərinin uçotu" barədə qaydaya dəyişiklik edilib
16:37 / 07-07-2025
Peskovdan Azərbaycan-Rusiya münasibətləri haqda - Açıqlama
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
14:40 / 03-07-2025
İlham Əliyev Qarabağa səfər edib - (Yenilənib+) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
08:03 / 04-07-2025
Ruslar Kiyevi “Xəncər”lə vurur
11:51 / 04-07-2025
Avropada həyəcan təbili çalınır: ölənlər və xəstəxanaya yerləşdirilənlər var
13:08 / 03-07-2025
Ermənistan Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışır
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
07:37 / 04-07-2025
Hollivudun ulduz aktyoru vəfat edib
13:08 / 04-07-2025
Professor: Xankəndidə müşahidə etdiklərimiz Azərbaycanın böyük uğurudur
14:34 / 03-07-2025
İki prezident Füzuli rayonuna səfər edib - Foto
23:20 / 03-07-2025
Günay Qurbanova yenidən Avropa çempionu olub
Gizli siyasi fəaliyyətin qanlı sonluğu: Moskvada terror törədən üç ermənini güllələyiblər - Fotolar
Tarix: 12-01-2020 14:41 | Bölmə: Slayd
Erməni millətçilərinin qrupu SSRİ-nin paytaxtında bir ildə 3 terror aktı təşkil ediblər. Onları xoşbəxt bir təsadüf sayəsində həbs etmək mümkün olub.
1977-ci il yanvarın 8-də Moskva şəhərinin mərkəzində bir neçə dəqiqəlik ara ilə 3 partlayış baş verir. Hətta belə təxribatçı terror aktları paytaxtda vətəndaş müharibəsi illərində də baş verməmişdi. Hadisəni şəxsən Leonid Brejnev, “KQB”nin və Daxili İşlər Nazirliyinin bütün qüvvələri nəzarət altına alırlar. Lakin cinayətkarların axtarışlarına nə qədər qüvvə cəlb edilsə belə, amma əvvəlcə istintaqın heç bir ciddi ipuçları yox idi. Yalnız 10 ay sonra, yeni terrorun qarşısı alınanda, cinayətkarlar yaxalanırlar. Onlar müstəqil respublikanın lehinə çıxış edən 3 erməni millətçisi idi.
Yerevandakı gizli fəaliyyət
Stepan Zatikyan 1946-cı ildə Yerevanda anadan olub. Məktəbi əla qiymətlərlə bitirəndən sonra Yerevan Politexnik İnstitutuna qəbul olur. Tələbəlik illərində siyasətlə maraqlanır. Üçüncü kursda (1966-cı ildə) gizli Milli birlik partiyasını yaradanlardan və rəhbərlərindən biri olur.
Ancaq bu hərəkatla əlaqəli söz birləşməsi bir qədər şişirdilir. Təşkilat üzvləri daha sonra xatırladırdılar ki, populyarlıq zirvəsində olsa da, ən optimist hesablamalara görə onların hərəkatının üzvləri 400 nəfərdən çox olmayıb.
Təşkilat anti-sovet və separatçı bir platforma üzərində dayanırdı. Əsas siyasi məqsəd müstəqil respublika elan etmək və sovet Ermənistanını Türkiyədə iddialı olduqları ərazi ilə birləşdirmək olur. Müstəqilliyə nail olmağı respublika referendumu təşkil etməklə planlaşdırırdılar.
Təşkilatda əsasən gənclər çoxluq təşkil etsə də, komsomolun özünəməxsus bənzəri olan öz gənclər filalı vardı. Təşkilat gizli fəaliyyət göstərirdi, üzvlük zamanı hər bir fəal and içir, sədaqətlik vədi verir və hər şeyə görə komandirlərə tabe olmaq öhdəliyi götürürdü. Partiyanın öz bayrağı, emblemi və hətta gizli nəşriyyatı da vardı. Orada elanlar və müraciətlər dərc edilirdi.
Əslində, partiyanın gizli fəaliyyəti daha çox elanları yazmaq və divarları öz şüarları ilə rəngləməkdən ibarət idi.
Məyusluq
1968-ci ildə gizli qrup “KQB” tərəfindən aşkar edilir. Təşkilatın liderləri SSRİ əleyhinə təbliğat və anti-sovet təşkilatına üzvlüyə görə müxtəlif müddətə həbs cəzası alırlar. Zatikyan 4 il azadlıqdan məhrum olunur və Dubravlaqa göndərilir. Çoxsaylı rejim qaydaları pozğunluğuna görə oradan Vladimir mərkəzinə köçürülür, 1972-ci ildə azadlığa buraxılır. Yerevana qayıdan Zatikyan yerli elekrtik mexanika zavoduna işə düzəlir. Bu vaxta qədər keçmiş mübarizə formalarından məyus olur. Fəallar Ermənistana qayıtmağa başlayanda partiyanın gələcəyi məsələsi ortaya çıxır. Zatikyan “KQB” qarşısında “yanan” təşkilatın yenidən bərpasının mənasını görmür və yenidən ifşa olunacaqlarını da göz önünə alır. İnsan hüquqları metodları ilə dissident mübarizəsinə də inanmır. Yekunda Zatikyan Milli birlik partiyasından uzaqlaşır, sonradan daha radikal anti-sovet şüarlarından da imtina edir, ancaq həmişəki kimi müstəqil respublika ideyasını müdafiə edir.
Zatikyan SSRİ-dən köçmək qərarına gəlir. Lakin 70-ci illərin ortalarında Sovet İttifaqını tərk etmək o qədər də asan deyildi. Zatikyan turist səfəri zamanı qaça bilməzdi, çünki siyasi məhkumluğu vardı, xaricə isə yalnız nümunəvi vətəndaşlar buraxılırdı.
Zatikyanın bir neçə vəsatəti Pasport və Qeydiyyat İdarəsi tərəfindən rədd edilmişdi. SSRİ vətəndaşlığından imtina edib ölkəni tərk etmək də uğursuz olur. Görünür, niyyətləri uğrunda mübarizənin bütün mülayim yollarından məyus olaraq, terrora keçmək qərarına gəlirlər.
Qanlı yanvar
1977-ci il yanvarın 8-də 37 dəqiqə ara ilə Moskvanın mərkəzində 3 partlayış baş verir. Birinci, ən dağıdıcı “İzmaylovskaya” və “Pervomaysk” metro stansiyaları arasında törədilir. İkincisi Lubyanka yaxınlığındakı ərzaq mağazasının binasında baş verir. Bomba mallar yığılan rəfin altına gizlədilir. Üçüncü Nikolski küçəsindəki ərzaq mağazasında qeydə alınır. Partlayıcı qurğu zibil yeşiyinə qoyulur.
İlk partlayış nəticələrinə görə ən dağıdıcı olur. Saat 17:33-də sərnişinlərlə dolu metro vaqonunda partlayan bomba nəticəsində 7 nəfər ölür. Qalan partlayışlarda heç kim həlak olmur. Ümumi yaralananların sayı 33 nəfərə çatır.
İsti izlərlə şahidlərin dindirilməsi heç bir nəticə vermir. Bir neçə nəfər xatırlayır ki, partlayışa bir neçə dəqiqə qalmış bəzi qıvrım saçlı brunettaları görüblər, lakin onların dəqiq sayını deməyiblər (əksəriyyətin dediyinə görə, onlar iki nəfər olub, bəziləri isə 3-nü, kimsə isə yalnız birini görüb). Ancaq hansısa bəzi nəzərə çarpan əlamətləri qeyd etməkdə çətinlik çəkiblər.
Ukrayna izi, neo-kommunistlər və…
Bombaların üçü də eyni sxem üzrə yığılmışdı. Bu, istintaqa çox zəif olmasına baxmayaraq, dörd ipucu verir. Bombanın korpusunda qalın divarları olan metal hissə Xarkovda istehsal edilmişdi. Partlayıcı qurğunu yığmaq üçün yalnız müdafiə müəssisələrində istifadə olunan bir qaynaq elektrodundan yararlanmışdılar. Cihazlarda istifadə edilən saat mexanizmi Yerevanda istehsal olunan həyəcan siqnallarından götürülmüşdü. Bombalar yol çantalarında gizlədilmişdi, lakin onların harada istehsal edildiyi bölgəni dərhal müəyyənləşdirmək mümkün olmayıb.
İlk şübhəli, bombanın bir hissəsi Xarkovda istehsal edildiyindən, ukraynalı radikallar olurlar. Lakin Ukrayna izi üzərində iş heç bir fayda vermir. Tanınmış radikalların əksəriyyəti ya həbsxanada idi, ya da “KQB”nin nəzarəti altında saxlanılırdılar və dəmir alibləri vardı. Bombalarda istifadə olunan Xarkovda istehsal edilən hissə Sovet İttifaqının bir neçə şəhərində və respublikasında satışa çıxarılırdı.
Sonra məhz Moskvada fəal olan SSRİ Neokommunistlər partiyasındakı solçu dissidentlərdən şübhələnirlər. 1977-ci ilin aprelində partlayış işi üzrə təşkilatın lideri Aleksandr Tarasov saxlanılır, lakin tezliklə buraxılır, o, uzun müddət xəstəxanada müalicə olunur və alibi vardı.
Sonra Tambovda bir nəfər saxlanılır. Meşəçi ilə mübahisə edən yerli gözətçi, onun daxmasını əldəqayırma bomba ilə partlatmağa cəhd etmişdi. Yerli milislərin əlinə keçən kimi dərhal Moskvadakı terror aktlarında iştirakını da etiraf edir. Lakin paytaxtdan gələn “KQB” əməkdaşları vəziyyəti bir ay araşdıraraq baş düşürlər ki, həmin kişinin Moskvadakı partlayışlara aidiyyətı yoxdur və həmin terror aktlarını milislərin təzyiqi altında boynuna götürüb.
Yalnız payızda istintaq terrorçuların real izinə düşməyə nail olur. Daşkənd hava limanında əvvəlkilərə bənzər çantada bomba qoyan bir qadın saxlanılır. Məlum olur ki, bu çantalar məhdud sayda Yerevanda istehsal olunur və yalnız orada satılır.
Kurskda tapıntı
Oktyabr ayının sonunda Kursk vağzalında sahibsiz çantada daha bir oxşar partlayıcı tapılır. Bu dəfə partlayış yalnız təsadüfdən baş vermir, səbəb mexanizmin batareyasının tükənməsi olur. Çantada bombadan savayı bir neçə tükü qalan kişi kepkası, eləcə də idman kostyumunun olimpiya köynəyi tapılır.
Cinayətkarlar gözləmə zalında oturub qatarı gözləyirdilər. Onlar oranı tərk edəndə çantanı saxlamalı idilər. Ancaq gözlənilməz bir vəziyyət səbəbindən günahkarlardan biri isti paltarını bomba olan çantada saxlamalı olur. Çox güman ki, buna səbəb gözləmə otağında sənədlərin yoxlanılması olur. O zamanlar milis tez-tez belə tədbir keçirərdi. Milislərin zala girdiyini görən terrorçular gizlənməyə macal tapsalar da, lakin diqqəti cəlb etməkdən qorxduqlarından çantada qalan əşyalarını götürmürlər. Bir müddət sonra gözləmə zalında olanlar sahibsiz çanta ilə maraqlanırlar, içərisində qəribə bir mexanizm aşkar edildiyindən milis çağırırlar.
Həbslər
Dəmir yolu vağzalındakı milislərin hamısı Qafqaz respublikalarından birindən olan baqajsız, papaqsız və mavi rəngli şalvar geyinmiş bir adamın tapılmasına yönəlirlər. Gürcüstan və Ermənistan SSR sərhədindəki yoxlama zamanı kupelərdən birində tamamilə həmin əlamətləri olan bir kişini tapırlar. O, Akop Stepanyan idi. Dostu, rəssam Zaven Baqdasaryan da onunla birlikdə gedirdi. Kişilər inandırıcı şəkildə izah edə bilmirlər ki, soyuq mövsümə baxmayaraq, Stepanyanın bəzi geyim əşyaları və çamadanı niyə yoxa çıxıb.
Onlar saxlanılırlar, bomba üçün nəzərdə tutulan çantanı isə Stepanyanın anasının yanına gətirirlər. Qadın əminliklə çantanın oğluna məxsus olduğunu təsdiqləyir. Stepanyanın üzərində axtarış zamanı Moskva metrosunun sxemi, bir neçə keçid açarı və bomba üçün nəzərdə tutulan tellərin sarğıları aşkar olunur. Baqdasaryandan iddia irəli sürülməsinə əsas verəcək heç nə tapılmasa da, ancaq günahını etiraf edir və qonşuluqda yaşayan Zatikyanın göstərişi ilə hərəkət etdiyini bildirir.
Keçmiş dissident rəssama güclü təsir göstərmək gücündə olur. Stepanyan əhəmiyyətli sübutların qarşılığında günahını etiraf edir, lakin Zatikyanla əlaqəsini boynuna almır.
Noyabrın əvvəlində Yerevanı tərk etməyən Zatikyanın evində axtarış aparılır. Oradan da partlayıcı qurğu hazırlamaq üçün istifadə olunan xeyli sayda dəlil-sübut aşkarlanır. Onların arasında ən vacibi – partlayış həlqəsinin sxemi də olur.
Zatikyanın iştirakının lehinə başqa bir ciddi arqument də var idi. O, Müdafiə Nazirliyinin sifarişlərini də yerinə yetirən zavodda çilingər idi, bu da istintaq üçün ən vacib elementlərdən biri sayılır.
Ancaq az təcrübəli Stepanyan və Bağdasaryandan fərqli olaraq, Zatikyan partlayışlarda iştirakını qəti şəkildə rədd edir və ümumiyyətlə, Sovet məhkəməsini tanımadığını bildirir.
1979-cu ilin yanvar ayında keçirilən məhkəmə prosesi qapalı olur. Bununla belə, təqsirli bilinən şəxslərin çıxışlarının bir neçəsi videolentə alınır. Hakimlər hesab edirlər ki, əldə olunan dəlillər Zatikyanı paytaxtdakı terror aktlarının ilhamçısı və təşkilatçısı, Stepanyan və Baqdasaryanı isə onların birbaşa icraçısı kimi tanımaq üçün kifayətdir.
Əfv ərizəsi rədd edilir, onların üçü barəsində ölüm hökmü çıxarılır və güllələnirlər. Beləliklə, Yerevanın 3 sakininin saxlanılmasından və məhkum olunmasından sonra Moskvada həmin dövr üçün bir daha terror baş vermir.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-01-2020 14:41 | Bölmə: Slayd
Erməni millətçilərinin qrupu SSRİ-nin paytaxtında bir ildə 3 terror aktı təşkil ediblər. Onları xoşbəxt bir təsadüf sayəsində həbs etmək mümkün olub.
1977-ci il yanvarın 8-də Moskva şəhərinin mərkəzində bir neçə dəqiqəlik ara ilə 3 partlayış baş verir. Hətta belə təxribatçı terror aktları paytaxtda vətəndaş müharibəsi illərində də baş verməmişdi. Hadisəni şəxsən Leonid Brejnev, “KQB”nin və Daxili İşlər Nazirliyinin bütün qüvvələri nəzarət altına alırlar. Lakin cinayətkarların axtarışlarına nə qədər qüvvə cəlb edilsə belə, amma əvvəlcə istintaqın heç bir ciddi ipuçları yox idi. Yalnız 10 ay sonra, yeni terrorun qarşısı alınanda, cinayətkarlar yaxalanırlar. Onlar müstəqil respublikanın lehinə çıxış edən 3 erməni millətçisi idi.
Yerevandakı gizli fəaliyyət
Stepan Zatikyan 1946-cı ildə Yerevanda anadan olub. Məktəbi əla qiymətlərlə bitirəndən sonra Yerevan Politexnik İnstitutuna qəbul olur. Tələbəlik illərində siyasətlə maraqlanır. Üçüncü kursda (1966-cı ildə) gizli Milli birlik partiyasını yaradanlardan və rəhbərlərindən biri olur.
Ancaq bu hərəkatla əlaqəli söz birləşməsi bir qədər şişirdilir. Təşkilat üzvləri daha sonra xatırladırdılar ki, populyarlıq zirvəsində olsa da, ən optimist hesablamalara görə onların hərəkatının üzvləri 400 nəfərdən çox olmayıb.
Təşkilat anti-sovet və separatçı bir platforma üzərində dayanırdı. Əsas siyasi məqsəd müstəqil respublika elan etmək və sovet Ermənistanını Türkiyədə iddialı olduqları ərazi ilə birləşdirmək olur. Müstəqilliyə nail olmağı respublika referendumu təşkil etməklə planlaşdırırdılar.
Təşkilatda əsasən gənclər çoxluq təşkil etsə də, komsomolun özünəməxsus bənzəri olan öz gənclər filalı vardı. Təşkilat gizli fəaliyyət göstərirdi, üzvlük zamanı hər bir fəal and içir, sədaqətlik vədi verir və hər şeyə görə komandirlərə tabe olmaq öhdəliyi götürürdü. Partiyanın öz bayrağı, emblemi və hətta gizli nəşriyyatı da vardı. Orada elanlar və müraciətlər dərc edilirdi.
Əslində, partiyanın gizli fəaliyyəti daha çox elanları yazmaq və divarları öz şüarları ilə rəngləməkdən ibarət idi.
Məyusluq
1968-ci ildə gizli qrup “KQB” tərəfindən aşkar edilir. Təşkilatın liderləri SSRİ əleyhinə təbliğat və anti-sovet təşkilatına üzvlüyə görə müxtəlif müddətə həbs cəzası alırlar. Zatikyan 4 il azadlıqdan məhrum olunur və Dubravlaqa göndərilir. Çoxsaylı rejim qaydaları pozğunluğuna görə oradan Vladimir mərkəzinə köçürülür, 1972-ci ildə azadlığa buraxılır. Yerevana qayıdan Zatikyan yerli elekrtik mexanika zavoduna işə düzəlir. Bu vaxta qədər keçmiş mübarizə formalarından məyus olur. Fəallar Ermənistana qayıtmağa başlayanda partiyanın gələcəyi məsələsi ortaya çıxır. Zatikyan “KQB” qarşısında “yanan” təşkilatın yenidən bərpasının mənasını görmür və yenidən ifşa olunacaqlarını da göz önünə alır. İnsan hüquqları metodları ilə dissident mübarizəsinə də inanmır. Yekunda Zatikyan Milli birlik partiyasından uzaqlaşır, sonradan daha radikal anti-sovet şüarlarından da imtina edir, ancaq həmişəki kimi müstəqil respublika ideyasını müdafiə edir.
Zatikyan SSRİ-dən köçmək qərarına gəlir. Lakin 70-ci illərin ortalarında Sovet İttifaqını tərk etmək o qədər də asan deyildi. Zatikyan turist səfəri zamanı qaça bilməzdi, çünki siyasi məhkumluğu vardı, xaricə isə yalnız nümunəvi vətəndaşlar buraxılırdı.
Zatikyanın bir neçə vəsatəti Pasport və Qeydiyyat İdarəsi tərəfindən rədd edilmişdi. SSRİ vətəndaşlığından imtina edib ölkəni tərk etmək də uğursuz olur. Görünür, niyyətləri uğrunda mübarizənin bütün mülayim yollarından məyus olaraq, terrora keçmək qərarına gəlirlər.
Qanlı yanvar
1977-ci il yanvarın 8-də 37 dəqiqə ara ilə Moskvanın mərkəzində 3 partlayış baş verir. Birinci, ən dağıdıcı “İzmaylovskaya” və “Pervomaysk” metro stansiyaları arasında törədilir. İkincisi Lubyanka yaxınlığındakı ərzaq mağazasının binasında baş verir. Bomba mallar yığılan rəfin altına gizlədilir. Üçüncü Nikolski küçəsindəki ərzaq mağazasında qeydə alınır. Partlayıcı qurğu zibil yeşiyinə qoyulur.
İlk partlayış nəticələrinə görə ən dağıdıcı olur. Saat 17:33-də sərnişinlərlə dolu metro vaqonunda partlayan bomba nəticəsində 7 nəfər ölür. Qalan partlayışlarda heç kim həlak olmur. Ümumi yaralananların sayı 33 nəfərə çatır.
İsti izlərlə şahidlərin dindirilməsi heç bir nəticə vermir. Bir neçə nəfər xatırlayır ki, partlayışa bir neçə dəqiqə qalmış bəzi qıvrım saçlı brunettaları görüblər, lakin onların dəqiq sayını deməyiblər (əksəriyyətin dediyinə görə, onlar iki nəfər olub, bəziləri isə 3-nü, kimsə isə yalnız birini görüb). Ancaq hansısa bəzi nəzərə çarpan əlamətləri qeyd etməkdə çətinlik çəkiblər.
Ukrayna izi, neo-kommunistlər və…
Bombaların üçü də eyni sxem üzrə yığılmışdı. Bu, istintaqa çox zəif olmasına baxmayaraq, dörd ipucu verir. Bombanın korpusunda qalın divarları olan metal hissə Xarkovda istehsal edilmişdi. Partlayıcı qurğunu yığmaq üçün yalnız müdafiə müəssisələrində istifadə olunan bir qaynaq elektrodundan yararlanmışdılar. Cihazlarda istifadə edilən saat mexanizmi Yerevanda istehsal olunan həyəcan siqnallarından götürülmüşdü. Bombalar yol çantalarında gizlədilmişdi, lakin onların harada istehsal edildiyi bölgəni dərhal müəyyənləşdirmək mümkün olmayıb.
İlk şübhəli, bombanın bir hissəsi Xarkovda istehsal edildiyindən, ukraynalı radikallar olurlar. Lakin Ukrayna izi üzərində iş heç bir fayda vermir. Tanınmış radikalların əksəriyyəti ya həbsxanada idi, ya da “KQB”nin nəzarəti altında saxlanılırdılar və dəmir alibləri vardı. Bombalarda istifadə olunan Xarkovda istehsal edilən hissə Sovet İttifaqının bir neçə şəhərində və respublikasında satışa çıxarılırdı.
Sonra məhz Moskvada fəal olan SSRİ Neokommunistlər partiyasındakı solçu dissidentlərdən şübhələnirlər. 1977-ci ilin aprelində partlayış işi üzrə təşkilatın lideri Aleksandr Tarasov saxlanılır, lakin tezliklə buraxılır, o, uzun müddət xəstəxanada müalicə olunur və alibi vardı.
Sonra Tambovda bir nəfər saxlanılır. Meşəçi ilə mübahisə edən yerli gözətçi, onun daxmasını əldəqayırma bomba ilə partlatmağa cəhd etmişdi. Yerli milislərin əlinə keçən kimi dərhal Moskvadakı terror aktlarında iştirakını da etiraf edir. Lakin paytaxtdan gələn “KQB” əməkdaşları vəziyyəti bir ay araşdıraraq baş düşürlər ki, həmin kişinin Moskvadakı partlayışlara aidiyyətı yoxdur və həmin terror aktlarını milislərin təzyiqi altında boynuna götürüb.
Yalnız payızda istintaq terrorçuların real izinə düşməyə nail olur. Daşkənd hava limanında əvvəlkilərə bənzər çantada bomba qoyan bir qadın saxlanılır. Məlum olur ki, bu çantalar məhdud sayda Yerevanda istehsal olunur və yalnız orada satılır.
Kurskda tapıntı
Oktyabr ayının sonunda Kursk vağzalında sahibsiz çantada daha bir oxşar partlayıcı tapılır. Bu dəfə partlayış yalnız təsadüfdən baş vermir, səbəb mexanizmin batareyasının tükənməsi olur. Çantada bombadan savayı bir neçə tükü qalan kişi kepkası, eləcə də idman kostyumunun olimpiya köynəyi tapılır.
Cinayətkarlar gözləmə zalında oturub qatarı gözləyirdilər. Onlar oranı tərk edəndə çantanı saxlamalı idilər. Ancaq gözlənilməz bir vəziyyət səbəbindən günahkarlardan biri isti paltarını bomba olan çantada saxlamalı olur. Çox güman ki, buna səbəb gözləmə otağında sənədlərin yoxlanılması olur. O zamanlar milis tez-tez belə tədbir keçirərdi. Milislərin zala girdiyini görən terrorçular gizlənməyə macal tapsalar da, lakin diqqəti cəlb etməkdən qorxduqlarından çantada qalan əşyalarını götürmürlər. Bir müddət sonra gözləmə zalında olanlar sahibsiz çanta ilə maraqlanırlar, içərisində qəribə bir mexanizm aşkar edildiyindən milis çağırırlar.
Həbslər
Dəmir yolu vağzalındakı milislərin hamısı Qafqaz respublikalarından birindən olan baqajsız, papaqsız və mavi rəngli şalvar geyinmiş bir adamın tapılmasına yönəlirlər. Gürcüstan və Ermənistan SSR sərhədindəki yoxlama zamanı kupelərdən birində tamamilə həmin əlamətləri olan bir kişini tapırlar. O, Akop Stepanyan idi. Dostu, rəssam Zaven Baqdasaryan da onunla birlikdə gedirdi. Kişilər inandırıcı şəkildə izah edə bilmirlər ki, soyuq mövsümə baxmayaraq, Stepanyanın bəzi geyim əşyaları və çamadanı niyə yoxa çıxıb.
Onlar saxlanılırlar, bomba üçün nəzərdə tutulan çantanı isə Stepanyanın anasının yanına gətirirlər. Qadın əminliklə çantanın oğluna məxsus olduğunu təsdiqləyir. Stepanyanın üzərində axtarış zamanı Moskva metrosunun sxemi, bir neçə keçid açarı və bomba üçün nəzərdə tutulan tellərin sarğıları aşkar olunur. Baqdasaryandan iddia irəli sürülməsinə əsas verəcək heç nə tapılmasa da, ancaq günahını etiraf edir və qonşuluqda yaşayan Zatikyanın göstərişi ilə hərəkət etdiyini bildirir.
Keçmiş dissident rəssama güclü təsir göstərmək gücündə olur. Stepanyan əhəmiyyətli sübutların qarşılığında günahını etiraf edir, lakin Zatikyanla əlaqəsini boynuna almır.
Noyabrın əvvəlində Yerevanı tərk etməyən Zatikyanın evində axtarış aparılır. Oradan da partlayıcı qurğu hazırlamaq üçün istifadə olunan xeyli sayda dəlil-sübut aşkarlanır. Onların arasında ən vacibi – partlayış həlqəsinin sxemi də olur.
Zatikyanın iştirakının lehinə başqa bir ciddi arqument də var idi. O, Müdafiə Nazirliyinin sifarişlərini də yerinə yetirən zavodda çilingər idi, bu da istintaq üçün ən vacib elementlərdən biri sayılır.
Ancaq az təcrübəli Stepanyan və Bağdasaryandan fərqli olaraq, Zatikyan partlayışlarda iştirakını qəti şəkildə rədd edir və ümumiyyətlə, Sovet məhkəməsini tanımadığını bildirir.
1979-cu ilin yanvar ayında keçirilən məhkəmə prosesi qapalı olur. Bununla belə, təqsirli bilinən şəxslərin çıxışlarının bir neçəsi videolentə alınır. Hakimlər hesab edirlər ki, əldə olunan dəlillər Zatikyanı paytaxtdakı terror aktlarının ilhamçısı və təşkilatçısı, Stepanyan və Baqdasaryanı isə onların birbaşa icraçısı kimi tanımaq üçün kifayətdir.
Əfv ərizəsi rədd edilir, onların üçü barəsində ölüm hökmü çıxarılır və güllələnirlər. Beləliklə, Yerevanın 3 sakininin saxlanılmasından və məhkum olunmasından sonra Moskvada həmin dövr üçün bir daha terror baş vermir.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 11:06
İsrailin növbəti hədəfi Türkiyə ola bilər
Bu gün, 10:58
Rusiya Cənubi Qafqazda nüfuzunu itirir
Dünən, 20:12
DTX və DSX sərhəddə birgə əməliyyat keçirib - Foto
Dünən, 18:33
Bu il sülh sazişi imzalana bilər
Dünən, 17:43
Türkiyə hərbi büdcəni böyüdür
Dünən, 14:39
Prezident instituta rektor təyin edib - Foto
Dünən, 12:36
Dağıdıcı fəlakətlər artır - Xəbərdarlıq
Dünən, 11:01
Paşinyanın əleyhdarları ona yumruq silkələyir
3-07-2025, 13:08
Ermənistan Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışır
2-07-2025, 16:55
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
2-07-2025, 15:56
Azərbaycan Rusiyadan tam uzaqlaşır?
2-07-2025, 15:33
Rusiya daha da aqressivləşir
2-07-2025, 14:37
Avropa müharibəyə hazırlaşır - Foto
2-07-2025, 11:25
İran ABŞ və İsraildən kiberqisas alır?
1-07-2025, 16:50
Məhkəmələrə hakim təyinatları olub - Siyahı
1-07-2025, 13:01
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
1-07-2025, 10:45
Rusiya yeni ərazilərin işğalına hazırlaşır
1-07-2025, 09:03
Süni intellekt dünyanı ələ keçirir - Foto
30-06-2025, 16:27
Şahın atom bombası istəyi: ABŞ bunun qarşısını necə alıb?
30-06-2025, 15:08
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
30-06-2025, 12:21
Paşinyan onu “Dəccal” adlandıran kilsəyə müharibə elan edib
30-06-2025, 11:03
Rusiya ilə bağlı dəhşətli statistika açıqlanıb
30-06-2025, 10:57
Ağdamda polis minaya düşüb - (Yenilənib)
30-06-2025, 08:19
Sedna planetinin sirri açılacaq
29-06-2025, 13:16
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
29-06-2025, 11:16
Yekaterinburqda saxlanılan azərbaycanlılar hakim qarşısına çıxarılıb - (Yenilənib) - Fotolar
29-06-2025, 10:35
Deputat: Rusiyanın təzyiqləri həm də Azərbaycanın xarici siyasəti ilə əlaqədar ola bilər
28-06-2025, 11:12
Rəsmi Bakı Rusiyada azərbaycanlılara hücumlarla bağlı bəyanat yayıb
28-06-2025, 08:55
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
28-06-2025, 00:01
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
26-06-2025, 08:51
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
25-06-2025, 13:50
Nüvə müharibəsi... - Böyük fəlakətdən iki ölkə qurtulacaq
25-06-2025, 13:03
İsrail-İran müharibəsi Zəngəzur yolunu aça bilər
25-06-2025, 11:20
Beş hərbçiyə general-mayor rütbəsi verilib
25-06-2025, 10:56
Ermənistanda dövlət çevrilişi etmək istəyiblər
24-06-2025, 14:42
Beş ölkə Rusiyanın işğalından qorunmaq üçün milyonlarla mina basdıracaq
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
