15:29 / 22-10-2025
Bakıda arvad öldürdüyü ərini həyətdə gizli basdırıb
15:07 / 22-10-2025
Beynəlxalq səyyahlar Xankəndiyə səfər ediblər - (Yenilənib) - Fotolar
14:50 / 22-10-2025
Mərkəzi Xəstəxananın direktoru vəzifədən azad olunub
14:41 / 22-10-2025
Yeni medal təsis edilib
14:29 / 22-10-2025
General-mayora yüksək vəzifə verilib
14:13 / 22-10-2025
XİN başçısı: "Orta Dəhlizin ikinci xətti Ermənistanı tranzit ölkəsinə çevirə bilər"
14:08 / 22-10-2025
Müharibə bir ilə bitəcək? - Nurlan Umudov yazır
14:05 / 22-10-2025
"Zirə" Vinsent Tillə vidalaşıb
14:03 / 22-10-2025
Xəstə əməliyyat zamanı klarnet çalıb
13:55 / 22-10-2025
Ramiz Mehdiyevin bankında problem yaranıb?
13:54 / 22-10-2025
Məşhur kino şirkətini satışa çıxarıblar
13:33 / 22-10-2025
Mərkəzi Asiyadakı qaz kəməri...
13:27 / 22-10-2025
Estoniya Azərbaycanda səfirlik açacaq
13:03 / 22-10-2025
Birinci Türkoloji Qurultayın 100 illik yubileyi keçiriləcək - Sərəncam
12:56 / 22-10-2025
Müğənni: "Musa əvvəl rəhmətə getsin ki, onu şanlı-şöhrətli dəfn etdirim"
12:41 / 22-10-2025
Sabah bəzi ərazilərə yağış yağacaq
12:39 / 22-10-2025
Axtarışda olan 4 nəfər Azərbaycana gətirilib
12:36 / 22-10-2025
Estoniyanın xarici işlər naziri Bakıya gəlib - Fotolar
12:19 / 22-10-2025
Mal əti bahalaşıb - Yeni qiymətlər
11:58 / 22-10-2025
İsrail türk ordusunun Qəzzaya gəlişini istəmir
11:46 / 22-10-2025
İki keçmiş hakim Vəkillər Kollegiyasına üzv olub
11:26 / 22-10-2025
Uqandadakı qəzada 63 nəfər həyatını itirib
11:24 / 22-10-2025
Azərbaycanın valyuta ehtiyatları 80 milyard dolları ötüb
11:19 / 22-10-2025
Qəzzaya görə İsrail, Misir və ABŞ arasında problem yaranıb
11:05 / 22-10-2025
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsi barədə qərar verib
10:47 / 22-10-2025
Nikol Paşinyan: İlham Əliyev çox pozitiv addım atdı
10:35 / 22-10-2025
Rusların Ukraynaya hücumu davam edir
10:34 / 22-10-2025
AZAL-ın təyyarəsi uzun fasilədən sonra İrəvana eniş edib
10:28 / 22-10-2025
Əli Əsədov ədliyyə orqanlarına köçürülən vəsaitlə bağlı qərar imzalayıb
12:00 / 21-10-2025
Xankəndi: böyük qələbəmiz - Rauf Rəcəbov yazır
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
15:51 / 20-10-2025
Ramiz Mehdiyev dövlətə təhlükə yaradıb - Professor
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
16:07 / 20-10-2025
Mollazadə: Putin-Tramp görüşündə müsbət nəticə əldə edilməyəcək
16:05 / 21-10-2025
Akademikin armudu stəkanındakı limon
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
14:28 / 20-10-2025
ANAMA əməkdaşı Xocavənddə minaya düşüb
19:14 / 18-10-2025
İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul edib - Fotolar
18:38 / 17-10-2025
Prezident yeni səfirlik təsis edib - Sərəncam
13:12 / 21-10-2025
Daş Veysəlli kəndində Şəhidlər Abidə Kompleksi yaradılıb - Fotolar
14:39 / 19-10-2025
Ayı ata və oğula hücum edib
Gizli siyasi fəaliyyətin qanlı sonluğu: Moskvada terror törədən üç ermənini güllələyiblər - Fotolar
Tarix: 12-01-2020 14:41 | Bölmə: Slayd
Erməni millətçilərinin qrupu SSRİ-nin paytaxtında bir ildə 3 terror aktı təşkil ediblər. Onları xoşbəxt bir təsadüf sayəsində həbs etmək mümkün olub.
1977-ci il yanvarın 8-də Moskva şəhərinin mərkəzində bir neçə dəqiqəlik ara ilə 3 partlayış baş verir. Hətta belə təxribatçı terror aktları paytaxtda vətəndaş müharibəsi illərində də baş verməmişdi. Hadisəni şəxsən Leonid Brejnev, “KQB”nin və Daxili İşlər Nazirliyinin bütün qüvvələri nəzarət altına alırlar. Lakin cinayətkarların axtarışlarına nə qədər qüvvə cəlb edilsə belə, amma əvvəlcə istintaqın heç bir ciddi ipuçları yox idi. Yalnız 10 ay sonra, yeni terrorun qarşısı alınanda, cinayətkarlar yaxalanırlar. Onlar müstəqil respublikanın lehinə çıxış edən 3 erməni millətçisi idi.
Yerevandakı gizli fəaliyyət
Stepan Zatikyan 1946-cı ildə Yerevanda anadan olub. Məktəbi əla qiymətlərlə bitirəndən sonra Yerevan Politexnik İnstitutuna qəbul olur. Tələbəlik illərində siyasətlə maraqlanır. Üçüncü kursda (1966-cı ildə) gizli Milli birlik partiyasını yaradanlardan və rəhbərlərindən biri olur.
Ancaq bu hərəkatla əlaqəli söz birləşməsi bir qədər şişirdilir. Təşkilat üzvləri daha sonra xatırladırdılar ki, populyarlıq zirvəsində olsa da, ən optimist hesablamalara görə onların hərəkatının üzvləri 400 nəfərdən çox olmayıb.
Təşkilat anti-sovet və separatçı bir platforma üzərində dayanırdı. Əsas siyasi məqsəd müstəqil respublika elan etmək və sovet Ermənistanını Türkiyədə iddialı olduqları ərazi ilə birləşdirmək olur. Müstəqilliyə nail olmağı respublika referendumu təşkil etməklə planlaşdırırdılar.
Təşkilatda əsasən gənclər çoxluq təşkil etsə də, komsomolun özünəməxsus bənzəri olan öz gənclər filalı vardı. Təşkilat gizli fəaliyyət göstərirdi, üzvlük zamanı hər bir fəal and içir, sədaqətlik vədi verir və hər şeyə görə komandirlərə tabe olmaq öhdəliyi götürürdü. Partiyanın öz bayrağı, emblemi və hətta gizli nəşriyyatı da vardı. Orada elanlar və müraciətlər dərc edilirdi.
Əslində, partiyanın gizli fəaliyyəti daha çox elanları yazmaq və divarları öz şüarları ilə rəngləməkdən ibarət idi.
Məyusluq
1968-ci ildə gizli qrup “KQB” tərəfindən aşkar edilir. Təşkilatın liderləri SSRİ əleyhinə təbliğat və anti-sovet təşkilatına üzvlüyə görə müxtəlif müddətə həbs cəzası alırlar. Zatikyan 4 il azadlıqdan məhrum olunur və Dubravlaqa göndərilir. Çoxsaylı rejim qaydaları pozğunluğuna görə oradan Vladimir mərkəzinə köçürülür, 1972-ci ildə azadlığa buraxılır. Yerevana qayıdan Zatikyan yerli elekrtik mexanika zavoduna işə düzəlir. Bu vaxta qədər keçmiş mübarizə formalarından məyus olur. Fəallar Ermənistana qayıtmağa başlayanda partiyanın gələcəyi məsələsi ortaya çıxır. Zatikyan “KQB” qarşısında “yanan” təşkilatın yenidən bərpasının mənasını görmür və yenidən ifşa olunacaqlarını da göz önünə alır. İnsan hüquqları metodları ilə dissident mübarizəsinə də inanmır. Yekunda Zatikyan Milli birlik partiyasından uzaqlaşır, sonradan daha radikal anti-sovet şüarlarından da imtina edir, ancaq həmişəki kimi müstəqil respublika ideyasını müdafiə edir.
Zatikyan SSRİ-dən köçmək qərarına gəlir. Lakin 70-ci illərin ortalarında Sovet İttifaqını tərk etmək o qədər də asan deyildi. Zatikyan turist səfəri zamanı qaça bilməzdi, çünki siyasi məhkumluğu vardı, xaricə isə yalnız nümunəvi vətəndaşlar buraxılırdı.
Zatikyanın bir neçə vəsatəti Pasport və Qeydiyyat İdarəsi tərəfindən rədd edilmişdi. SSRİ vətəndaşlığından imtina edib ölkəni tərk etmək də uğursuz olur. Görünür, niyyətləri uğrunda mübarizənin bütün mülayim yollarından məyus olaraq, terrora keçmək qərarına gəlirlər.
Qanlı yanvar
1977-ci il yanvarın 8-də 37 dəqiqə ara ilə Moskvanın mərkəzində 3 partlayış baş verir. Birinci, ən dağıdıcı “İzmaylovskaya” və “Pervomaysk” metro stansiyaları arasında törədilir. İkincisi Lubyanka yaxınlığındakı ərzaq mağazasının binasında baş verir. Bomba mallar yığılan rəfin altına gizlədilir. Üçüncü Nikolski küçəsindəki ərzaq mağazasında qeydə alınır. Partlayıcı qurğu zibil yeşiyinə qoyulur.
İlk partlayış nəticələrinə görə ən dağıdıcı olur. Saat 17:33-də sərnişinlərlə dolu metro vaqonunda partlayan bomba nəticəsində 7 nəfər ölür. Qalan partlayışlarda heç kim həlak olmur. Ümumi yaralananların sayı 33 nəfərə çatır.
İsti izlərlə şahidlərin dindirilməsi heç bir nəticə vermir. Bir neçə nəfər xatırlayır ki, partlayışa bir neçə dəqiqə qalmış bəzi qıvrım saçlı brunettaları görüblər, lakin onların dəqiq sayını deməyiblər (əksəriyyətin dediyinə görə, onlar iki nəfər olub, bəziləri isə 3-nü, kimsə isə yalnız birini görüb). Ancaq hansısa bəzi nəzərə çarpan əlamətləri qeyd etməkdə çətinlik çəkiblər.
Ukrayna izi, neo-kommunistlər və…
Bombaların üçü də eyni sxem üzrə yığılmışdı. Bu, istintaqa çox zəif olmasına baxmayaraq, dörd ipucu verir. Bombanın korpusunda qalın divarları olan metal hissə Xarkovda istehsal edilmişdi. Partlayıcı qurğunu yığmaq üçün yalnız müdafiə müəssisələrində istifadə olunan bir qaynaq elektrodundan yararlanmışdılar. Cihazlarda istifadə edilən saat mexanizmi Yerevanda istehsal olunan həyəcan siqnallarından götürülmüşdü. Bombalar yol çantalarında gizlədilmişdi, lakin onların harada istehsal edildiyi bölgəni dərhal müəyyənləşdirmək mümkün olmayıb.
İlk şübhəli, bombanın bir hissəsi Xarkovda istehsal edildiyindən, ukraynalı radikallar olurlar. Lakin Ukrayna izi üzərində iş heç bir fayda vermir. Tanınmış radikalların əksəriyyəti ya həbsxanada idi, ya da “KQB”nin nəzarəti altında saxlanılırdılar və dəmir alibləri vardı. Bombalarda istifadə olunan Xarkovda istehsal edilən hissə Sovet İttifaqının bir neçə şəhərində və respublikasında satışa çıxarılırdı.
Sonra məhz Moskvada fəal olan SSRİ Neokommunistlər partiyasındakı solçu dissidentlərdən şübhələnirlər. 1977-ci ilin aprelində partlayış işi üzrə təşkilatın lideri Aleksandr Tarasov saxlanılır, lakin tezliklə buraxılır, o, uzun müddət xəstəxanada müalicə olunur və alibi vardı.
Sonra Tambovda bir nəfər saxlanılır. Meşəçi ilə mübahisə edən yerli gözətçi, onun daxmasını əldəqayırma bomba ilə partlatmağa cəhd etmişdi. Yerli milislərin əlinə keçən kimi dərhal Moskvadakı terror aktlarında iştirakını da etiraf edir. Lakin paytaxtdan gələn “KQB” əməkdaşları vəziyyəti bir ay araşdıraraq baş düşürlər ki, həmin kişinin Moskvadakı partlayışlara aidiyyətı yoxdur və həmin terror aktlarını milislərin təzyiqi altında boynuna götürüb.
Yalnız payızda istintaq terrorçuların real izinə düşməyə nail olur. Daşkənd hava limanında əvvəlkilərə bənzər çantada bomba qoyan bir qadın saxlanılır. Məlum olur ki, bu çantalar məhdud sayda Yerevanda istehsal olunur və yalnız orada satılır.
Kurskda tapıntı
Oktyabr ayının sonunda Kursk vağzalında sahibsiz çantada daha bir oxşar partlayıcı tapılır. Bu dəfə partlayış yalnız təsadüfdən baş vermir, səbəb mexanizmin batareyasının tükənməsi olur. Çantada bombadan savayı bir neçə tükü qalan kişi kepkası, eləcə də idman kostyumunun olimpiya köynəyi tapılır.
Cinayətkarlar gözləmə zalında oturub qatarı gözləyirdilər. Onlar oranı tərk edəndə çantanı saxlamalı idilər. Ancaq gözlənilməz bir vəziyyət səbəbindən günahkarlardan biri isti paltarını bomba olan çantada saxlamalı olur. Çox güman ki, buna səbəb gözləmə otağında sənədlərin yoxlanılması olur. O zamanlar milis tez-tez belə tədbir keçirərdi. Milislərin zala girdiyini görən terrorçular gizlənməyə macal tapsalar da, lakin diqqəti cəlb etməkdən qorxduqlarından çantada qalan əşyalarını götürmürlər. Bir müddət sonra gözləmə zalında olanlar sahibsiz çanta ilə maraqlanırlar, içərisində qəribə bir mexanizm aşkar edildiyindən milis çağırırlar.
Həbslər
Dəmir yolu vağzalındakı milislərin hamısı Qafqaz respublikalarından birindən olan baqajsız, papaqsız və mavi rəngli şalvar geyinmiş bir adamın tapılmasına yönəlirlər. Gürcüstan və Ermənistan SSR sərhədindəki yoxlama zamanı kupelərdən birində tamamilə həmin əlamətləri olan bir kişini tapırlar. O, Akop Stepanyan idi. Dostu, rəssam Zaven Baqdasaryan da onunla birlikdə gedirdi. Kişilər inandırıcı şəkildə izah edə bilmirlər ki, soyuq mövsümə baxmayaraq, Stepanyanın bəzi geyim əşyaları və çamadanı niyə yoxa çıxıb.
Onlar saxlanılırlar, bomba üçün nəzərdə tutulan çantanı isə Stepanyanın anasının yanına gətirirlər. Qadın əminliklə çantanın oğluna məxsus olduğunu təsdiqləyir. Stepanyanın üzərində axtarış zamanı Moskva metrosunun sxemi, bir neçə keçid açarı və bomba üçün nəzərdə tutulan tellərin sarğıları aşkar olunur. Baqdasaryandan iddia irəli sürülməsinə əsas verəcək heç nə tapılmasa da, ancaq günahını etiraf edir və qonşuluqda yaşayan Zatikyanın göstərişi ilə hərəkət etdiyini bildirir.
Keçmiş dissident rəssama güclü təsir göstərmək gücündə olur. Stepanyan əhəmiyyətli sübutların qarşılığında günahını etiraf edir, lakin Zatikyanla əlaqəsini boynuna almır.
Noyabrın əvvəlində Yerevanı tərk etməyən Zatikyanın evində axtarış aparılır. Oradan da partlayıcı qurğu hazırlamaq üçün istifadə olunan xeyli sayda dəlil-sübut aşkarlanır. Onların arasında ən vacibi – partlayış həlqəsinin sxemi də olur.
Zatikyanın iştirakının lehinə başqa bir ciddi arqument də var idi. O, Müdafiə Nazirliyinin sifarişlərini də yerinə yetirən zavodda çilingər idi, bu da istintaq üçün ən vacib elementlərdən biri sayılır.
Ancaq az təcrübəli Stepanyan və Bağdasaryandan fərqli olaraq, Zatikyan partlayışlarda iştirakını qəti şəkildə rədd edir və ümumiyyətlə, Sovet məhkəməsini tanımadığını bildirir.
1979-cu ilin yanvar ayında keçirilən məhkəmə prosesi qapalı olur. Bununla belə, təqsirli bilinən şəxslərin çıxışlarının bir neçəsi videolentə alınır. Hakimlər hesab edirlər ki, əldə olunan dəlillər Zatikyanı paytaxtdakı terror aktlarının ilhamçısı və təşkilatçısı, Stepanyan və Baqdasaryanı isə onların birbaşa icraçısı kimi tanımaq üçün kifayətdir.
Əfv ərizəsi rədd edilir, onların üçü barəsində ölüm hökmü çıxarılır və güllələnirlər. Beləliklə, Yerevanın 3 sakininin saxlanılmasından və məhkum olunmasından sonra Moskvada həmin dövr üçün bir daha terror baş vermir.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-01-2020 14:41 | Bölmə: Slayd
Erməni millətçilərinin qrupu SSRİ-nin paytaxtında bir ildə 3 terror aktı təşkil ediblər. Onları xoşbəxt bir təsadüf sayəsində həbs etmək mümkün olub.
1977-ci il yanvarın 8-də Moskva şəhərinin mərkəzində bir neçə dəqiqəlik ara ilə 3 partlayış baş verir. Hətta belə təxribatçı terror aktları paytaxtda vətəndaş müharibəsi illərində də baş verməmişdi. Hadisəni şəxsən Leonid Brejnev, “KQB”nin və Daxili İşlər Nazirliyinin bütün qüvvələri nəzarət altına alırlar. Lakin cinayətkarların axtarışlarına nə qədər qüvvə cəlb edilsə belə, amma əvvəlcə istintaqın heç bir ciddi ipuçları yox idi. Yalnız 10 ay sonra, yeni terrorun qarşısı alınanda, cinayətkarlar yaxalanırlar. Onlar müstəqil respublikanın lehinə çıxış edən 3 erməni millətçisi idi.
Yerevandakı gizli fəaliyyət
Stepan Zatikyan 1946-cı ildə Yerevanda anadan olub. Məktəbi əla qiymətlərlə bitirəndən sonra Yerevan Politexnik İnstitutuna qəbul olur. Tələbəlik illərində siyasətlə maraqlanır. Üçüncü kursda (1966-cı ildə) gizli Milli birlik partiyasını yaradanlardan və rəhbərlərindən biri olur.
Ancaq bu hərəkatla əlaqəli söz birləşməsi bir qədər şişirdilir. Təşkilat üzvləri daha sonra xatırladırdılar ki, populyarlıq zirvəsində olsa da, ən optimist hesablamalara görə onların hərəkatının üzvləri 400 nəfərdən çox olmayıb.
Təşkilat anti-sovet və separatçı bir platforma üzərində dayanırdı. Əsas siyasi məqsəd müstəqil respublika elan etmək və sovet Ermənistanını Türkiyədə iddialı olduqları ərazi ilə birləşdirmək olur. Müstəqilliyə nail olmağı respublika referendumu təşkil etməklə planlaşdırırdılar.
Təşkilatda əsasən gənclər çoxluq təşkil etsə də, komsomolun özünəməxsus bənzəri olan öz gənclər filalı vardı. Təşkilat gizli fəaliyyət göstərirdi, üzvlük zamanı hər bir fəal and içir, sədaqətlik vədi verir və hər şeyə görə komandirlərə tabe olmaq öhdəliyi götürürdü. Partiyanın öz bayrağı, emblemi və hətta gizli nəşriyyatı da vardı. Orada elanlar və müraciətlər dərc edilirdi.
Əslində, partiyanın gizli fəaliyyəti daha çox elanları yazmaq və divarları öz şüarları ilə rəngləməkdən ibarət idi.
Məyusluq
1968-ci ildə gizli qrup “KQB” tərəfindən aşkar edilir. Təşkilatın liderləri SSRİ əleyhinə təbliğat və anti-sovet təşkilatına üzvlüyə görə müxtəlif müddətə həbs cəzası alırlar. Zatikyan 4 il azadlıqdan məhrum olunur və Dubravlaqa göndərilir. Çoxsaylı rejim qaydaları pozğunluğuna görə oradan Vladimir mərkəzinə köçürülür, 1972-ci ildə azadlığa buraxılır. Yerevana qayıdan Zatikyan yerli elekrtik mexanika zavoduna işə düzəlir. Bu vaxta qədər keçmiş mübarizə formalarından məyus olur. Fəallar Ermənistana qayıtmağa başlayanda partiyanın gələcəyi məsələsi ortaya çıxır. Zatikyan “KQB” qarşısında “yanan” təşkilatın yenidən bərpasının mənasını görmür və yenidən ifşa olunacaqlarını da göz önünə alır. İnsan hüquqları metodları ilə dissident mübarizəsinə də inanmır. Yekunda Zatikyan Milli birlik partiyasından uzaqlaşır, sonradan daha radikal anti-sovet şüarlarından da imtina edir, ancaq həmişəki kimi müstəqil respublika ideyasını müdafiə edir.
Zatikyan SSRİ-dən köçmək qərarına gəlir. Lakin 70-ci illərin ortalarında Sovet İttifaqını tərk etmək o qədər də asan deyildi. Zatikyan turist səfəri zamanı qaça bilməzdi, çünki siyasi məhkumluğu vardı, xaricə isə yalnız nümunəvi vətəndaşlar buraxılırdı.
Zatikyanın bir neçə vəsatəti Pasport və Qeydiyyat İdarəsi tərəfindən rədd edilmişdi. SSRİ vətəndaşlığından imtina edib ölkəni tərk etmək də uğursuz olur. Görünür, niyyətləri uğrunda mübarizənin bütün mülayim yollarından məyus olaraq, terrora keçmək qərarına gəlirlər.
Qanlı yanvar
1977-ci il yanvarın 8-də 37 dəqiqə ara ilə Moskvanın mərkəzində 3 partlayış baş verir. Birinci, ən dağıdıcı “İzmaylovskaya” və “Pervomaysk” metro stansiyaları arasında törədilir. İkincisi Lubyanka yaxınlığındakı ərzaq mağazasının binasında baş verir. Bomba mallar yığılan rəfin altına gizlədilir. Üçüncü Nikolski küçəsindəki ərzaq mağazasında qeydə alınır. Partlayıcı qurğu zibil yeşiyinə qoyulur.
İlk partlayış nəticələrinə görə ən dağıdıcı olur. Saat 17:33-də sərnişinlərlə dolu metro vaqonunda partlayan bomba nəticəsində 7 nəfər ölür. Qalan partlayışlarda heç kim həlak olmur. Ümumi yaralananların sayı 33 nəfərə çatır.
İsti izlərlə şahidlərin dindirilməsi heç bir nəticə vermir. Bir neçə nəfər xatırlayır ki, partlayışa bir neçə dəqiqə qalmış bəzi qıvrım saçlı brunettaları görüblər, lakin onların dəqiq sayını deməyiblər (əksəriyyətin dediyinə görə, onlar iki nəfər olub, bəziləri isə 3-nü, kimsə isə yalnız birini görüb). Ancaq hansısa bəzi nəzərə çarpan əlamətləri qeyd etməkdə çətinlik çəkiblər.
Ukrayna izi, neo-kommunistlər və…
Bombaların üçü də eyni sxem üzrə yığılmışdı. Bu, istintaqa çox zəif olmasına baxmayaraq, dörd ipucu verir. Bombanın korpusunda qalın divarları olan metal hissə Xarkovda istehsal edilmişdi. Partlayıcı qurğunu yığmaq üçün yalnız müdafiə müəssisələrində istifadə olunan bir qaynaq elektrodundan yararlanmışdılar. Cihazlarda istifadə edilən saat mexanizmi Yerevanda istehsal olunan həyəcan siqnallarından götürülmüşdü. Bombalar yol çantalarında gizlədilmişdi, lakin onların harada istehsal edildiyi bölgəni dərhal müəyyənləşdirmək mümkün olmayıb.
İlk şübhəli, bombanın bir hissəsi Xarkovda istehsal edildiyindən, ukraynalı radikallar olurlar. Lakin Ukrayna izi üzərində iş heç bir fayda vermir. Tanınmış radikalların əksəriyyəti ya həbsxanada idi, ya da “KQB”nin nəzarəti altında saxlanılırdılar və dəmir alibləri vardı. Bombalarda istifadə olunan Xarkovda istehsal edilən hissə Sovet İttifaqının bir neçə şəhərində və respublikasında satışa çıxarılırdı.
Sonra məhz Moskvada fəal olan SSRİ Neokommunistlər partiyasındakı solçu dissidentlərdən şübhələnirlər. 1977-ci ilin aprelində partlayış işi üzrə təşkilatın lideri Aleksandr Tarasov saxlanılır, lakin tezliklə buraxılır, o, uzun müddət xəstəxanada müalicə olunur və alibi vardı.
Sonra Tambovda bir nəfər saxlanılır. Meşəçi ilə mübahisə edən yerli gözətçi, onun daxmasını əldəqayırma bomba ilə partlatmağa cəhd etmişdi. Yerli milislərin əlinə keçən kimi dərhal Moskvadakı terror aktlarında iştirakını da etiraf edir. Lakin paytaxtdan gələn “KQB” əməkdaşları vəziyyəti bir ay araşdıraraq baş düşürlər ki, həmin kişinin Moskvadakı partlayışlara aidiyyətı yoxdur və həmin terror aktlarını milislərin təzyiqi altında boynuna götürüb.
Yalnız payızda istintaq terrorçuların real izinə düşməyə nail olur. Daşkənd hava limanında əvvəlkilərə bənzər çantada bomba qoyan bir qadın saxlanılır. Məlum olur ki, bu çantalar məhdud sayda Yerevanda istehsal olunur və yalnız orada satılır.
Kurskda tapıntı
Oktyabr ayının sonunda Kursk vağzalında sahibsiz çantada daha bir oxşar partlayıcı tapılır. Bu dəfə partlayış yalnız təsadüfdən baş vermir, səbəb mexanizmin batareyasının tükənməsi olur. Çantada bombadan savayı bir neçə tükü qalan kişi kepkası, eləcə də idman kostyumunun olimpiya köynəyi tapılır.
Cinayətkarlar gözləmə zalında oturub qatarı gözləyirdilər. Onlar oranı tərk edəndə çantanı saxlamalı idilər. Ancaq gözlənilməz bir vəziyyət səbəbindən günahkarlardan biri isti paltarını bomba olan çantada saxlamalı olur. Çox güman ki, buna səbəb gözləmə otağında sənədlərin yoxlanılması olur. O zamanlar milis tez-tez belə tədbir keçirərdi. Milislərin zala girdiyini görən terrorçular gizlənməyə macal tapsalar da, lakin diqqəti cəlb etməkdən qorxduqlarından çantada qalan əşyalarını götürmürlər. Bir müddət sonra gözləmə zalında olanlar sahibsiz çanta ilə maraqlanırlar, içərisində qəribə bir mexanizm aşkar edildiyindən milis çağırırlar.
Həbslər
Dəmir yolu vağzalındakı milislərin hamısı Qafqaz respublikalarından birindən olan baqajsız, papaqsız və mavi rəngli şalvar geyinmiş bir adamın tapılmasına yönəlirlər. Gürcüstan və Ermənistan SSR sərhədindəki yoxlama zamanı kupelərdən birində tamamilə həmin əlamətləri olan bir kişini tapırlar. O, Akop Stepanyan idi. Dostu, rəssam Zaven Baqdasaryan da onunla birlikdə gedirdi. Kişilər inandırıcı şəkildə izah edə bilmirlər ki, soyuq mövsümə baxmayaraq, Stepanyanın bəzi geyim əşyaları və çamadanı niyə yoxa çıxıb.
Onlar saxlanılırlar, bomba üçün nəzərdə tutulan çantanı isə Stepanyanın anasının yanına gətirirlər. Qadın əminliklə çantanın oğluna məxsus olduğunu təsdiqləyir. Stepanyanın üzərində axtarış zamanı Moskva metrosunun sxemi, bir neçə keçid açarı və bomba üçün nəzərdə tutulan tellərin sarğıları aşkar olunur. Baqdasaryandan iddia irəli sürülməsinə əsas verəcək heç nə tapılmasa da, ancaq günahını etiraf edir və qonşuluqda yaşayan Zatikyanın göstərişi ilə hərəkət etdiyini bildirir.
Keçmiş dissident rəssama güclü təsir göstərmək gücündə olur. Stepanyan əhəmiyyətli sübutların qarşılığında günahını etiraf edir, lakin Zatikyanla əlaqəsini boynuna almır.
Noyabrın əvvəlində Yerevanı tərk etməyən Zatikyanın evində axtarış aparılır. Oradan da partlayıcı qurğu hazırlamaq üçün istifadə olunan xeyli sayda dəlil-sübut aşkarlanır. Onların arasında ən vacibi – partlayış həlqəsinin sxemi də olur.
Zatikyanın iştirakının lehinə başqa bir ciddi arqument də var idi. O, Müdafiə Nazirliyinin sifarişlərini də yerinə yetirən zavodda çilingər idi, bu da istintaq üçün ən vacib elementlərdən biri sayılır.
Ancaq az təcrübəli Stepanyan və Bağdasaryandan fərqli olaraq, Zatikyan partlayışlarda iştirakını qəti şəkildə rədd edir və ümumiyyətlə, Sovet məhkəməsini tanımadığını bildirir.
1979-cu ilin yanvar ayında keçirilən məhkəmə prosesi qapalı olur. Bununla belə, təqsirli bilinən şəxslərin çıxışlarının bir neçəsi videolentə alınır. Hakimlər hesab edirlər ki, əldə olunan dəlillər Zatikyanı paytaxtdakı terror aktlarının ilhamçısı və təşkilatçısı, Stepanyan və Baqdasaryanı isə onların birbaşa icraçısı kimi tanımaq üçün kifayətdir.
Əfv ərizəsi rədd edilir, onların üçü barəsində ölüm hökmü çıxarılır və güllələnirlər. Beləliklə, Yerevanın 3 sakininin saxlanılmasından və məhkum olunmasından sonra Moskvada həmin dövr üçün bir daha terror baş vermir.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 13:33
Mərkəzi Asiyadakı qaz kəməri...
Bu gün, 10:47
Nikol Paşinyan: İlham Əliyev çox pozitiv addım atdı
Bu gün, 10:25
Tibb işçilərinin əməkhaqlarına əlavənin müddəti uzadılıb
Dünən, 19:15
Həcc ziyarətinə sənəd qəbulu başlayır
Dünən, 17:59
Astanada Əliyevlə Tokayev təkbətək görüşüb, birgə bəyanat veriblər - (Yenilənib) - Fotolar
Dünən, 13:59
Ukrayna parçalana bilər
Dünən, 08:24
Ərdoğanın Yaxın Şərq turnesi başlayır
20-10-2025, 16:39
Keçmiş baş nazirdən xəyanət şübhəsi var
20-10-2025, 16:07
Mollazadə: Putin-Tramp görüşündə müsbət nəticə əldə edilməyəcək
20-10-2025, 15:51
Ramiz Mehdiyev dövlətə təhlükə yaradıb - Professor
20-10-2025, 14:28
ANAMA əməkdaşı Xocavənddə minaya düşüb
20-10-2025, 11:59
Prezident 10 məmuru təltif edib - Siyahı
20-10-2025, 09:21
Dayanıqlı iqtisadiyyatı olan ölkələrin reytinqi açıqlanıb - Siyahı
20-10-2025, 00:01
Zəngilanın azad edilməsindən 5 il ötür
19-10-2025, 09:43
Pakistanın qara səhifəsi - Fotolar
18-10-2025, 16:37
Vatikan zəfəri - Foto
18-10-2025, 16:15
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
18-10-2025, 16:01
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
17-10-2025, 13:17
Dövlət qulluğuna qəbul qaydaları dəyişəcək
17-10-2025, 12:43
Paşinyan katolikosun ailəsinə hücum edir
17-10-2025, 12:11
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
17-10-2025, 11:17
Bir qrup QHT rəhbəri cinayət məsuliyyətinə cəlb olunub
16-10-2025, 15:17
Avropanın müharibəyə hazırlaşmaq üçün beş il vaxtı var
16-10-2025, 14:10
“Ramiz Mehdiyev anti-milli ünsürdür” - DQC sədri
16-10-2025, 12:02
Rusiya təcavüzün ikinci mərhələsinə hazırlaşır
16-10-2025, 11:33
Ramiz Mehdiyevlə əlaqəli şəxslər həbs edilə bilər
16-10-2025, 11:16
Çin Britaniyanın məxfi kompüter sistemlərinə daxil olub
15-10-2025, 13:28
Zülfüqarov: Yaxın Şərq probleminin həlli uzaqdadır
15-10-2025, 11:59
Ərdoğan Netanyahunu zirvəyə buraxmayıb
15-10-2025, 09:39
Süni intellekt təhlükəyə çevrilir - Xəbərdarlıq
14-10-2025, 22:14
Ramiz Mehdiyevə 4 aylıq ev dustağı cəzası verilib - (Yenilənib)
14-10-2025, 13:01
ABŞ psevdo-vətəndaş müharibəsinə doğru gedir - Proqnoz
14-10-2025, 08:30
Liderlər sülh sazişini imzalayıblar - (Yenilənib) - Foto
13-10-2025, 21:18
Donald Tramp: İlham Əliyev çox güclü liderdir
13-10-2025, 12:32
Rəhmon varisini təqdim edib
13-10-2025, 11:39
ABŞ Çinlə müharibəyə hazırlaşır - Foto
13-10-2025, 10:12
Girovların dəyişdirilməsinə başlayıblar - Canlı yayım
13-10-2025, 08:06
Yer kürəsində gözlənilməz hadisə qeydə alınıb
ADP sədri ehtimal edir ki, “Tərtər işi” yaxşı araşdırılsa, onun da altından Mehdiyev və əlaltıları çıxacaq
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
