14:22 / 19-04-2024
Bakı Fransız Liseyi fəaliyyətini dayandırır
14:19 / 19-04-2024
MKİ direktorundan xəbərdarlıq: "...Ukrayna ilin sonunadək müharibəni uduza bilər"
13:56 / 19-04-2024
Aİ-dən İsrail və İrana çağırış: "Təmkinli olun!"
13:48 / 19-04-2024
Vaksinasiyadan kənarda qalan uşaqlara peyvənd vurulacaq
13:15 / 19-04-2024
Hal şahidləri ilə bağlı qanuna dəyişiklik olub
13:12 / 19-04-2024
Bu şəxslər pensiyaya daha tez çıxacaq - Qanun dəyişib
13:08 / 19-04-2024
Vergi orqanlarının vəzifəli şəxslərinin maaşı artırılır
12:56 / 19-04-2024
Milli Məclis Hesablama Palatasının hesabatını qəbul edib
12:49 / 19-04-2024
Naxçıvanda 15 yoxlama materialı Baş Prokurorluğa və DTX-yə göndərilib
12:43 / 19-04-2024
Komitə sədri: "Dövlət orqanlarında daxili nəzarət mühiti gücləndirilməlidir"
12:30 / 19-04-2024
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:16 / 19-04-2024
Xocavənddə fermada partlayıcı qurğu və maddə aşkarlanıb
12:02 / 19-04-2024
Kəmaləddin Heydərov polkovniki yüksək vəzifəyə təyin edib
11:52 / 19-04-2024
BDU tələbəsi intihar edib
11:47 / 19-04-2024
Razi Nurullayev: "Yeni agentlik və ya komitə yaradılsın"
11:41 / 19-04-2024
MN: "Rusiyanın bombardmançı təyyarəsini vurduq"
11:34 / 19-04-2024
Deputat Milli Məclisdə: "Sülhməramlıların Qarabağdan çıxarılması..."
11:19 / 19-04-2024
Hərbi Dəniz Qüvvələri Xəzər dənizində taktiki təlim keçirib - Video
11:16 / 19-04-2024
Premyer Liqası: növbəti turun təqvim və hakim təyinatları açıqlanıb
11:13 / 19-04-2024
Daha bir ölkə fransız diplomatlarını qovub
11:04 / 19-04-2024
Milli Məclisin növbəti iclası başlayıb
10:59 / 19-04-2024
Kamran Həsənli “Yaxşı verilişlərin aparıcılarının "saxlayanı" var”
10:48 / 19-04-2024
S&P İsrailin kredit reytinqini aşağı salıb
10:39 / 19-04-2024
Bitcoin ucuzlaşıb
10:17 / 19-04-2024
Kluba ayrılan pullar mənimsənilib, oyun "satış"ı iddiası var - "İrəvan"da "xal" qalmadı...
09:59 / 19-04-2024
Avstraliya vətəndaşlarını İsraildən çıxmağa çağırıb
09:47 / 19-04-2024
"Fənərbağça"nın baş məşqçisi: "Azarkeşlərimizdən utandıq"
09:37 / 19-04-2024
Türkiyə səfirliyinin yeni mətbuat katibi Bakıya gəlib
09:31 / 19-04-2024
Xankəndidə yenidən silah-sursat aşkarlanıb
09:19 / 19-04-2024
Bu gün səhərə yaxın İsrail İrana zərbələr endirib
18:06 / 14-04-2024
İordaniya Kralı COP29-a dəvət olunub
00:02 / 15-04-2024
Ceyhun Bayramov Özbəkistana gedib - Yenilənib
20:08 / 15-04-2024
Rusiya Ukrayna ilə savaşa özgələri göndərir
23:11 / 14-04-2024
Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
18:51 / 15-04-2024
“Şəhid Əhməd – Oğluma məktub” filminin təqdimatı keçirilib - Fotolar
22:33 / 14-04-2024
İsrail prezidenti: "Bu, əsil müharibə elanıdır"
15:07 / 17-04-2024
Hikmət Hacıyev: “Sülhməramlıların Azərbaycandan çıxarılması barədə qərar qəbul edilib”
13:58 / 16-04-2024
Agentlik sədri vəzifədən azad edilib - Yeni təyinat
14:31 / 14-04-2024
Paris-2024: Azərbaycan millisi lisenziya qazanıb
10:57 / 18-04-2024
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
13:03 / 15-04-2024
Məşhur aktyor kinodan qovulub
09:07 / 15-04-2024
Puqaçova qastollardan nə qədər qazanacaq?
Gizli siyasi fəaliyyətin qanlı sonluğu: Moskvada terror törədən üç ermənini güllələyiblər - Fotolar
Tarix: 12-01-2020 14:41 | Bölmə: Slayd
Erməni millətçilərinin qrupu SSRİ-nin paytaxtında bir ildə 3 terror aktı təşkil ediblər. Onları xoşbəxt bir təsadüf sayəsində həbs etmək mümkün olub.
1977-ci il yanvarın 8-də Moskva şəhərinin mərkəzində bir neçə dəqiqəlik ara ilə 3 partlayış baş verir. Hətta belə təxribatçı terror aktları paytaxtda vətəndaş müharibəsi illərində də baş verməmişdi. Hadisəni şəxsən Leonid Brejnev, “KQB”nin və Daxili İşlər Nazirliyinin bütün qüvvələri nəzarət altına alırlar. Lakin cinayətkarların axtarışlarına nə qədər qüvvə cəlb edilsə belə, amma əvvəlcə istintaqın heç bir ciddi ipuçları yox idi. Yalnız 10 ay sonra, yeni terrorun qarşısı alınanda, cinayətkarlar yaxalanırlar. Onlar müstəqil respublikanın lehinə çıxış edən 3 erməni millətçisi idi.
Yerevandakı gizli fəaliyyət
Stepan Zatikyan 1946-cı ildə Yerevanda anadan olub. Məktəbi əla qiymətlərlə bitirəndən sonra Yerevan Politexnik İnstitutuna qəbul olur. Tələbəlik illərində siyasətlə maraqlanır. Üçüncü kursda (1966-cı ildə) gizli Milli birlik partiyasını yaradanlardan və rəhbərlərindən biri olur.
Ancaq bu hərəkatla əlaqəli söz birləşməsi bir qədər şişirdilir. Təşkilat üzvləri daha sonra xatırladırdılar ki, populyarlıq zirvəsində olsa da, ən optimist hesablamalara görə onların hərəkatının üzvləri 400 nəfərdən çox olmayıb.
Təşkilat anti-sovet və separatçı bir platforma üzərində dayanırdı. Əsas siyasi məqsəd müstəqil respublika elan etmək və sovet Ermənistanını Türkiyədə iddialı olduqları ərazi ilə birləşdirmək olur. Müstəqilliyə nail olmağı respublika referendumu təşkil etməklə planlaşdırırdılar.
Təşkilatda əsasən gənclər çoxluq təşkil etsə də, komsomolun özünəməxsus bənzəri olan öz gənclər filalı vardı. Təşkilat gizli fəaliyyət göstərirdi, üzvlük zamanı hər bir fəal and içir, sədaqətlik vədi verir və hər şeyə görə komandirlərə tabe olmaq öhdəliyi götürürdü. Partiyanın öz bayrağı, emblemi və hətta gizli nəşriyyatı da vardı. Orada elanlar və müraciətlər dərc edilirdi.
Əslində, partiyanın gizli fəaliyyəti daha çox elanları yazmaq və divarları öz şüarları ilə rəngləməkdən ibarət idi.
Məyusluq
1968-ci ildə gizli qrup “KQB” tərəfindən aşkar edilir. Təşkilatın liderləri SSRİ əleyhinə təbliğat və anti-sovet təşkilatına üzvlüyə görə müxtəlif müddətə həbs cəzası alırlar. Zatikyan 4 il azadlıqdan məhrum olunur və Dubravlaqa göndərilir. Çoxsaylı rejim qaydaları pozğunluğuna görə oradan Vladimir mərkəzinə köçürülür, 1972-ci ildə azadlığa buraxılır. Yerevana qayıdan Zatikyan yerli elekrtik mexanika zavoduna işə düzəlir. Bu vaxta qədər keçmiş mübarizə formalarından məyus olur. Fəallar Ermənistana qayıtmağa başlayanda partiyanın gələcəyi məsələsi ortaya çıxır. Zatikyan “KQB” qarşısında “yanan” təşkilatın yenidən bərpasının mənasını görmür və yenidən ifşa olunacaqlarını da göz önünə alır. İnsan hüquqları metodları ilə dissident mübarizəsinə də inanmır. Yekunda Zatikyan Milli birlik partiyasından uzaqlaşır, sonradan daha radikal anti-sovet şüarlarından da imtina edir, ancaq həmişəki kimi müstəqil respublika ideyasını müdafiə edir.
Zatikyan SSRİ-dən köçmək qərarına gəlir. Lakin 70-ci illərin ortalarında Sovet İttifaqını tərk etmək o qədər də asan deyildi. Zatikyan turist səfəri zamanı qaça bilməzdi, çünki siyasi məhkumluğu vardı, xaricə isə yalnız nümunəvi vətəndaşlar buraxılırdı.
Zatikyanın bir neçə vəsatəti Pasport və Qeydiyyat İdarəsi tərəfindən rədd edilmişdi. SSRİ vətəndaşlığından imtina edib ölkəni tərk etmək də uğursuz olur. Görünür, niyyətləri uğrunda mübarizənin bütün mülayim yollarından məyus olaraq, terrora keçmək qərarına gəlirlər.
Qanlı yanvar
1977-ci il yanvarın 8-də 37 dəqiqə ara ilə Moskvanın mərkəzində 3 partlayış baş verir. Birinci, ən dağıdıcı “İzmaylovskaya” və “Pervomaysk” metro stansiyaları arasında törədilir. İkincisi Lubyanka yaxınlığındakı ərzaq mağazasının binasında baş verir. Bomba mallar yığılan rəfin altına gizlədilir. Üçüncü Nikolski küçəsindəki ərzaq mağazasında qeydə alınır. Partlayıcı qurğu zibil yeşiyinə qoyulur.
İlk partlayış nəticələrinə görə ən dağıdıcı olur. Saat 17:33-də sərnişinlərlə dolu metro vaqonunda partlayan bomba nəticəsində 7 nəfər ölür. Qalan partlayışlarda heç kim həlak olmur. Ümumi yaralananların sayı 33 nəfərə çatır.
İsti izlərlə şahidlərin dindirilməsi heç bir nəticə vermir. Bir neçə nəfər xatırlayır ki, partlayışa bir neçə dəqiqə qalmış bəzi qıvrım saçlı brunettaları görüblər, lakin onların dəqiq sayını deməyiblər (əksəriyyətin dediyinə görə, onlar iki nəfər olub, bəziləri isə 3-nü, kimsə isə yalnız birini görüb). Ancaq hansısa bəzi nəzərə çarpan əlamətləri qeyd etməkdə çətinlik çəkiblər.
Ukrayna izi, neo-kommunistlər və…
Bombaların üçü də eyni sxem üzrə yığılmışdı. Bu, istintaqa çox zəif olmasına baxmayaraq, dörd ipucu verir. Bombanın korpusunda qalın divarları olan metal hissə Xarkovda istehsal edilmişdi. Partlayıcı qurğunu yığmaq üçün yalnız müdafiə müəssisələrində istifadə olunan bir qaynaq elektrodundan yararlanmışdılar. Cihazlarda istifadə edilən saat mexanizmi Yerevanda istehsal olunan həyəcan siqnallarından götürülmüşdü. Bombalar yol çantalarında gizlədilmişdi, lakin onların harada istehsal edildiyi bölgəni dərhal müəyyənləşdirmək mümkün olmayıb.
İlk şübhəli, bombanın bir hissəsi Xarkovda istehsal edildiyindən, ukraynalı radikallar olurlar. Lakin Ukrayna izi üzərində iş heç bir fayda vermir. Tanınmış radikalların əksəriyyəti ya həbsxanada idi, ya da “KQB”nin nəzarəti altında saxlanılırdılar və dəmir alibləri vardı. Bombalarda istifadə olunan Xarkovda istehsal edilən hissə Sovet İttifaqının bir neçə şəhərində və respublikasında satışa çıxarılırdı.
Sonra məhz Moskvada fəal olan SSRİ Neokommunistlər partiyasındakı solçu dissidentlərdən şübhələnirlər. 1977-ci ilin aprelində partlayış işi üzrə təşkilatın lideri Aleksandr Tarasov saxlanılır, lakin tezliklə buraxılır, o, uzun müddət xəstəxanada müalicə olunur və alibi vardı.
Sonra Tambovda bir nəfər saxlanılır. Meşəçi ilə mübahisə edən yerli gözətçi, onun daxmasını əldəqayırma bomba ilə partlatmağa cəhd etmişdi. Yerli milislərin əlinə keçən kimi dərhal Moskvadakı terror aktlarında iştirakını da etiraf edir. Lakin paytaxtdan gələn “KQB” əməkdaşları vəziyyəti bir ay araşdıraraq baş düşürlər ki, həmin kişinin Moskvadakı partlayışlara aidiyyətı yoxdur və həmin terror aktlarını milislərin təzyiqi altında boynuna götürüb.
Yalnız payızda istintaq terrorçuların real izinə düşməyə nail olur. Daşkənd hava limanında əvvəlkilərə bənzər çantada bomba qoyan bir qadın saxlanılır. Məlum olur ki, bu çantalar məhdud sayda Yerevanda istehsal olunur və yalnız orada satılır.
Kurskda tapıntı
Oktyabr ayının sonunda Kursk vağzalında sahibsiz çantada daha bir oxşar partlayıcı tapılır. Bu dəfə partlayış yalnız təsadüfdən baş vermir, səbəb mexanizmin batareyasının tükənməsi olur. Çantada bombadan savayı bir neçə tükü qalan kişi kepkası, eləcə də idman kostyumunun olimpiya köynəyi tapılır.
Cinayətkarlar gözləmə zalında oturub qatarı gözləyirdilər. Onlar oranı tərk edəndə çantanı saxlamalı idilər. Ancaq gözlənilməz bir vəziyyət səbəbindən günahkarlardan biri isti paltarını bomba olan çantada saxlamalı olur. Çox güman ki, buna səbəb gözləmə otağında sənədlərin yoxlanılması olur. O zamanlar milis tez-tez belə tədbir keçirərdi. Milislərin zala girdiyini görən terrorçular gizlənməyə macal tapsalar da, lakin diqqəti cəlb etməkdən qorxduqlarından çantada qalan əşyalarını götürmürlər. Bir müddət sonra gözləmə zalında olanlar sahibsiz çanta ilə maraqlanırlar, içərisində qəribə bir mexanizm aşkar edildiyindən milis çağırırlar.
Həbslər
Dəmir yolu vağzalındakı milislərin hamısı Qafqaz respublikalarından birindən olan baqajsız, papaqsız və mavi rəngli şalvar geyinmiş bir adamın tapılmasına yönəlirlər. Gürcüstan və Ermənistan SSR sərhədindəki yoxlama zamanı kupelərdən birində tamamilə həmin əlamətləri olan bir kişini tapırlar. O, Akop Stepanyan idi. Dostu, rəssam Zaven Baqdasaryan da onunla birlikdə gedirdi. Kişilər inandırıcı şəkildə izah edə bilmirlər ki, soyuq mövsümə baxmayaraq, Stepanyanın bəzi geyim əşyaları və çamadanı niyə yoxa çıxıb.
Onlar saxlanılırlar, bomba üçün nəzərdə tutulan çantanı isə Stepanyanın anasının yanına gətirirlər. Qadın əminliklə çantanın oğluna məxsus olduğunu təsdiqləyir. Stepanyanın üzərində axtarış zamanı Moskva metrosunun sxemi, bir neçə keçid açarı və bomba üçün nəzərdə tutulan tellərin sarğıları aşkar olunur. Baqdasaryandan iddia irəli sürülməsinə əsas verəcək heç nə tapılmasa da, ancaq günahını etiraf edir və qonşuluqda yaşayan Zatikyanın göstərişi ilə hərəkət etdiyini bildirir.
Keçmiş dissident rəssama güclü təsir göstərmək gücündə olur. Stepanyan əhəmiyyətli sübutların qarşılığında günahını etiraf edir, lakin Zatikyanla əlaqəsini boynuna almır.
Noyabrın əvvəlində Yerevanı tərk etməyən Zatikyanın evində axtarış aparılır. Oradan da partlayıcı qurğu hazırlamaq üçün istifadə olunan xeyli sayda dəlil-sübut aşkarlanır. Onların arasında ən vacibi – partlayış həlqəsinin sxemi də olur.
Zatikyanın iştirakının lehinə başqa bir ciddi arqument də var idi. O, Müdafiə Nazirliyinin sifarişlərini də yerinə yetirən zavodda çilingər idi, bu da istintaq üçün ən vacib elementlərdən biri sayılır.
Ancaq az təcrübəli Stepanyan və Bağdasaryandan fərqli olaraq, Zatikyan partlayışlarda iştirakını qəti şəkildə rədd edir və ümumiyyətlə, Sovet məhkəməsini tanımadığını bildirir.
1979-cu ilin yanvar ayında keçirilən məhkəmə prosesi qapalı olur. Bununla belə, təqsirli bilinən şəxslərin çıxışlarının bir neçəsi videolentə alınır. Hakimlər hesab edirlər ki, əldə olunan dəlillər Zatikyanı paytaxtdakı terror aktlarının ilhamçısı və təşkilatçısı, Stepanyan və Baqdasaryanı isə onların birbaşa icraçısı kimi tanımaq üçün kifayətdir.
Əfv ərizəsi rədd edilir, onların üçü barəsində ölüm hökmü çıxarılır və güllələnirlər. Beləliklə, Yerevanın 3 sakininin saxlanılmasından və məhkum olunmasından sonra Moskvada həmin dövr üçün bir daha terror baş vermir.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-01-2020 14:41 | Bölmə: Slayd
Erməni millətçilərinin qrupu SSRİ-nin paytaxtında bir ildə 3 terror aktı təşkil ediblər. Onları xoşbəxt bir təsadüf sayəsində həbs etmək mümkün olub.
1977-ci il yanvarın 8-də Moskva şəhərinin mərkəzində bir neçə dəqiqəlik ara ilə 3 partlayış baş verir. Hətta belə təxribatçı terror aktları paytaxtda vətəndaş müharibəsi illərində də baş verməmişdi. Hadisəni şəxsən Leonid Brejnev, “KQB”nin və Daxili İşlər Nazirliyinin bütün qüvvələri nəzarət altına alırlar. Lakin cinayətkarların axtarışlarına nə qədər qüvvə cəlb edilsə belə, amma əvvəlcə istintaqın heç bir ciddi ipuçları yox idi. Yalnız 10 ay sonra, yeni terrorun qarşısı alınanda, cinayətkarlar yaxalanırlar. Onlar müstəqil respublikanın lehinə çıxış edən 3 erməni millətçisi idi.
Yerevandakı gizli fəaliyyət
Stepan Zatikyan 1946-cı ildə Yerevanda anadan olub. Məktəbi əla qiymətlərlə bitirəndən sonra Yerevan Politexnik İnstitutuna qəbul olur. Tələbəlik illərində siyasətlə maraqlanır. Üçüncü kursda (1966-cı ildə) gizli Milli birlik partiyasını yaradanlardan və rəhbərlərindən biri olur.
Ancaq bu hərəkatla əlaqəli söz birləşməsi bir qədər şişirdilir. Təşkilat üzvləri daha sonra xatırladırdılar ki, populyarlıq zirvəsində olsa da, ən optimist hesablamalara görə onların hərəkatının üzvləri 400 nəfərdən çox olmayıb.
Təşkilat anti-sovet və separatçı bir platforma üzərində dayanırdı. Əsas siyasi məqsəd müstəqil respublika elan etmək və sovet Ermənistanını Türkiyədə iddialı olduqları ərazi ilə birləşdirmək olur. Müstəqilliyə nail olmağı respublika referendumu təşkil etməklə planlaşdırırdılar.
Təşkilatda əsasən gənclər çoxluq təşkil etsə də, komsomolun özünəməxsus bənzəri olan öz gənclər filalı vardı. Təşkilat gizli fəaliyyət göstərirdi, üzvlük zamanı hər bir fəal and içir, sədaqətlik vədi verir və hər şeyə görə komandirlərə tabe olmaq öhdəliyi götürürdü. Partiyanın öz bayrağı, emblemi və hətta gizli nəşriyyatı da vardı. Orada elanlar və müraciətlər dərc edilirdi.
Əslində, partiyanın gizli fəaliyyəti daha çox elanları yazmaq və divarları öz şüarları ilə rəngləməkdən ibarət idi.
Məyusluq
1968-ci ildə gizli qrup “KQB” tərəfindən aşkar edilir. Təşkilatın liderləri SSRİ əleyhinə təbliğat və anti-sovet təşkilatına üzvlüyə görə müxtəlif müddətə həbs cəzası alırlar. Zatikyan 4 il azadlıqdan məhrum olunur və Dubravlaqa göndərilir. Çoxsaylı rejim qaydaları pozğunluğuna görə oradan Vladimir mərkəzinə köçürülür, 1972-ci ildə azadlığa buraxılır. Yerevana qayıdan Zatikyan yerli elekrtik mexanika zavoduna işə düzəlir. Bu vaxta qədər keçmiş mübarizə formalarından məyus olur. Fəallar Ermənistana qayıtmağa başlayanda partiyanın gələcəyi məsələsi ortaya çıxır. Zatikyan “KQB” qarşısında “yanan” təşkilatın yenidən bərpasının mənasını görmür və yenidən ifşa olunacaqlarını da göz önünə alır. İnsan hüquqları metodları ilə dissident mübarizəsinə də inanmır. Yekunda Zatikyan Milli birlik partiyasından uzaqlaşır, sonradan daha radikal anti-sovet şüarlarından da imtina edir, ancaq həmişəki kimi müstəqil respublika ideyasını müdafiə edir.
Zatikyan SSRİ-dən köçmək qərarına gəlir. Lakin 70-ci illərin ortalarında Sovet İttifaqını tərk etmək o qədər də asan deyildi. Zatikyan turist səfəri zamanı qaça bilməzdi, çünki siyasi məhkumluğu vardı, xaricə isə yalnız nümunəvi vətəndaşlar buraxılırdı.
Zatikyanın bir neçə vəsatəti Pasport və Qeydiyyat İdarəsi tərəfindən rədd edilmişdi. SSRİ vətəndaşlığından imtina edib ölkəni tərk etmək də uğursuz olur. Görünür, niyyətləri uğrunda mübarizənin bütün mülayim yollarından məyus olaraq, terrora keçmək qərarına gəlirlər.
Qanlı yanvar
1977-ci il yanvarın 8-də 37 dəqiqə ara ilə Moskvanın mərkəzində 3 partlayış baş verir. Birinci, ən dağıdıcı “İzmaylovskaya” və “Pervomaysk” metro stansiyaları arasında törədilir. İkincisi Lubyanka yaxınlığındakı ərzaq mağazasının binasında baş verir. Bomba mallar yığılan rəfin altına gizlədilir. Üçüncü Nikolski küçəsindəki ərzaq mağazasında qeydə alınır. Partlayıcı qurğu zibil yeşiyinə qoyulur.
İlk partlayış nəticələrinə görə ən dağıdıcı olur. Saat 17:33-də sərnişinlərlə dolu metro vaqonunda partlayan bomba nəticəsində 7 nəfər ölür. Qalan partlayışlarda heç kim həlak olmur. Ümumi yaralananların sayı 33 nəfərə çatır.
İsti izlərlə şahidlərin dindirilməsi heç bir nəticə vermir. Bir neçə nəfər xatırlayır ki, partlayışa bir neçə dəqiqə qalmış bəzi qıvrım saçlı brunettaları görüblər, lakin onların dəqiq sayını deməyiblər (əksəriyyətin dediyinə görə, onlar iki nəfər olub, bəziləri isə 3-nü, kimsə isə yalnız birini görüb). Ancaq hansısa bəzi nəzərə çarpan əlamətləri qeyd etməkdə çətinlik çəkiblər.
Ukrayna izi, neo-kommunistlər və…
Bombaların üçü də eyni sxem üzrə yığılmışdı. Bu, istintaqa çox zəif olmasına baxmayaraq, dörd ipucu verir. Bombanın korpusunda qalın divarları olan metal hissə Xarkovda istehsal edilmişdi. Partlayıcı qurğunu yığmaq üçün yalnız müdafiə müəssisələrində istifadə olunan bir qaynaq elektrodundan yararlanmışdılar. Cihazlarda istifadə edilən saat mexanizmi Yerevanda istehsal olunan həyəcan siqnallarından götürülmüşdü. Bombalar yol çantalarında gizlədilmişdi, lakin onların harada istehsal edildiyi bölgəni dərhal müəyyənləşdirmək mümkün olmayıb.
İlk şübhəli, bombanın bir hissəsi Xarkovda istehsal edildiyindən, ukraynalı radikallar olurlar. Lakin Ukrayna izi üzərində iş heç bir fayda vermir. Tanınmış radikalların əksəriyyəti ya həbsxanada idi, ya da “KQB”nin nəzarəti altında saxlanılırdılar və dəmir alibləri vardı. Bombalarda istifadə olunan Xarkovda istehsal edilən hissə Sovet İttifaqının bir neçə şəhərində və respublikasında satışa çıxarılırdı.
Sonra məhz Moskvada fəal olan SSRİ Neokommunistlər partiyasındakı solçu dissidentlərdən şübhələnirlər. 1977-ci ilin aprelində partlayış işi üzrə təşkilatın lideri Aleksandr Tarasov saxlanılır, lakin tezliklə buraxılır, o, uzun müddət xəstəxanada müalicə olunur və alibi vardı.
Sonra Tambovda bir nəfər saxlanılır. Meşəçi ilə mübahisə edən yerli gözətçi, onun daxmasını əldəqayırma bomba ilə partlatmağa cəhd etmişdi. Yerli milislərin əlinə keçən kimi dərhal Moskvadakı terror aktlarında iştirakını da etiraf edir. Lakin paytaxtdan gələn “KQB” əməkdaşları vəziyyəti bir ay araşdıraraq baş düşürlər ki, həmin kişinin Moskvadakı partlayışlara aidiyyətı yoxdur və həmin terror aktlarını milislərin təzyiqi altında boynuna götürüb.
Yalnız payızda istintaq terrorçuların real izinə düşməyə nail olur. Daşkənd hava limanında əvvəlkilərə bənzər çantada bomba qoyan bir qadın saxlanılır. Məlum olur ki, bu çantalar məhdud sayda Yerevanda istehsal olunur və yalnız orada satılır.
Kurskda tapıntı
Oktyabr ayının sonunda Kursk vağzalında sahibsiz çantada daha bir oxşar partlayıcı tapılır. Bu dəfə partlayış yalnız təsadüfdən baş vermir, səbəb mexanizmin batareyasının tükənməsi olur. Çantada bombadan savayı bir neçə tükü qalan kişi kepkası, eləcə də idman kostyumunun olimpiya köynəyi tapılır.
Cinayətkarlar gözləmə zalında oturub qatarı gözləyirdilər. Onlar oranı tərk edəndə çantanı saxlamalı idilər. Ancaq gözlənilməz bir vəziyyət səbəbindən günahkarlardan biri isti paltarını bomba olan çantada saxlamalı olur. Çox güman ki, buna səbəb gözləmə otağında sənədlərin yoxlanılması olur. O zamanlar milis tez-tez belə tədbir keçirərdi. Milislərin zala girdiyini görən terrorçular gizlənməyə macal tapsalar da, lakin diqqəti cəlb etməkdən qorxduqlarından çantada qalan əşyalarını götürmürlər. Bir müddət sonra gözləmə zalında olanlar sahibsiz çanta ilə maraqlanırlar, içərisində qəribə bir mexanizm aşkar edildiyindən milis çağırırlar.
Həbslər
Dəmir yolu vağzalındakı milislərin hamısı Qafqaz respublikalarından birindən olan baqajsız, papaqsız və mavi rəngli şalvar geyinmiş bir adamın tapılmasına yönəlirlər. Gürcüstan və Ermənistan SSR sərhədindəki yoxlama zamanı kupelərdən birində tamamilə həmin əlamətləri olan bir kişini tapırlar. O, Akop Stepanyan idi. Dostu, rəssam Zaven Baqdasaryan da onunla birlikdə gedirdi. Kişilər inandırıcı şəkildə izah edə bilmirlər ki, soyuq mövsümə baxmayaraq, Stepanyanın bəzi geyim əşyaları və çamadanı niyə yoxa çıxıb.
Onlar saxlanılırlar, bomba üçün nəzərdə tutulan çantanı isə Stepanyanın anasının yanına gətirirlər. Qadın əminliklə çantanın oğluna məxsus olduğunu təsdiqləyir. Stepanyanın üzərində axtarış zamanı Moskva metrosunun sxemi, bir neçə keçid açarı və bomba üçün nəzərdə tutulan tellərin sarğıları aşkar olunur. Baqdasaryandan iddia irəli sürülməsinə əsas verəcək heç nə tapılmasa da, ancaq günahını etiraf edir və qonşuluqda yaşayan Zatikyanın göstərişi ilə hərəkət etdiyini bildirir.
Keçmiş dissident rəssama güclü təsir göstərmək gücündə olur. Stepanyan əhəmiyyətli sübutların qarşılığında günahını etiraf edir, lakin Zatikyanla əlaqəsini boynuna almır.
Noyabrın əvvəlində Yerevanı tərk etməyən Zatikyanın evində axtarış aparılır. Oradan da partlayıcı qurğu hazırlamaq üçün istifadə olunan xeyli sayda dəlil-sübut aşkarlanır. Onların arasında ən vacibi – partlayış həlqəsinin sxemi də olur.
Zatikyanın iştirakının lehinə başqa bir ciddi arqument də var idi. O, Müdafiə Nazirliyinin sifarişlərini də yerinə yetirən zavodda çilingər idi, bu da istintaq üçün ən vacib elementlərdən biri sayılır.
Ancaq az təcrübəli Stepanyan və Bağdasaryandan fərqli olaraq, Zatikyan partlayışlarda iştirakını qəti şəkildə rədd edir və ümumiyyətlə, Sovet məhkəməsini tanımadığını bildirir.
1979-cu ilin yanvar ayında keçirilən məhkəmə prosesi qapalı olur. Bununla belə, təqsirli bilinən şəxslərin çıxışlarının bir neçəsi videolentə alınır. Hakimlər hesab edirlər ki, əldə olunan dəlillər Zatikyanı paytaxtdakı terror aktlarının ilhamçısı və təşkilatçısı, Stepanyan və Baqdasaryanı isə onların birbaşa icraçısı kimi tanımaq üçün kifayətdir.
Əfv ərizəsi rədd edilir, onların üçü barəsində ölüm hökmü çıxarılır və güllələnirlər. Beləliklə, Yerevanın 3 sakininin saxlanılmasından və məhkum olunmasından sonra Moskvada həmin dövr üçün bir daha terror baş vermir.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 09:19
Bu gün səhərə yaxın İsrail İrana zərbələr endirib
Dünən, 14:20
QHT-lər Nobel Komitəsinə məktub göndərib
Dünən, 12:24
İsrail İrana zərbəni niyə ləngidir?
Dünən, 11:51
46 mindən çox şagird buraxılış imtahanı verəcək
Dünən, 11:09
Prezident nazir müavini təyin edib - Sərəncam
Dünən, 10:57
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
Dünən, 10:00
Dövlət Departamenti Rusiya sülhməramlılarının Qarabağı tərk etməsinə münasibət bildirib
Dünən, 00:40
Ermənistan qanunsuz mühacir alverinə qoşulur
17-04-2024, 19:37
Bir milyard insana və böyük iqtisadiyyata təhlükə yaranıb - Xəbərdarlıq
17-04-2024, 14:06
Rusiya sülhməramlıları Qarabağı tərk edir
17-04-2024, 12:15
İsrail-İran müharibəsi kölgədən çıxır - 2-ci raund olacaq?
17-04-2024, 10:53
Ermənistanın kvadrokopteri zərərsizləşdirilib - Fotolar
17-04-2024, 10:48
İrana yeni sanksiyalar tətbiq olunacaq
17-04-2024, 10:42
Fransa Azərbaycan-Ermənistan əlaqələrinin normallaşmasına imkan vermir
17-04-2024, 10:33
Kəşfiyyat Komitəsi Kiyevə yardımı dəstəkləməyə çağırır
17-04-2024, 09:33
Ərdoğan Putini Türkiyədə gözləyir
16-04-2024, 19:15
Siqaretin insan orqanizminə daha bir zərəri üzə çıxıb
16-04-2024, 16:27
Ukraynanın ikinci böyük şəhərini ələ keçirmək istəyirlər
16-04-2024, 13:34
Yaxın Şərq böyük müharibəyə daha yaxındır
16-04-2024, 13:25
İlham Əliyev Şirvan suvarma kanalının təməlini qoyub, tədbirdə çıxış edib - (Yenilənib)
16-04-2024, 11:57
Qarabağ Universiteti ilə bağlı daha bir qərar verilib
16-04-2024, 11:05
İsrail İrandan qisas almağa hazırlaşır
16-04-2024, 10:42
MAQATE İranın nüvə proqramından məlumatsızdır
15-04-2024, 20:08
Rusiya Ukrayna ilə savaşa özgələri göndərir
15-04-2024, 18:20
Ordunun illik xərci: İran 9, İsrail 24 milyard dollar ayırıb
15-04-2024, 17:41
Britaniya Rusiyanın aktivlərini müsadirə edə bilməyəcək
15-04-2024, 12:27
Tokayev və Paşinyan İrəvanda nəyi müzakirə edəcəklər?
15-04-2024, 12:07
Bayden vəziyyətə nəzarəti itirib
15-04-2024, 11:52
COP29-un keçiriləcəyi tarix bəlli olub
15-04-2024, 11:46
Yadplanetlilərin daha bir sirri açılır - Foto
15-04-2024, 11:24
Nazirlər Kabineti komitənin departamentini ləğv edib
15-04-2024, 11:08
Saxta müfəttişlər sahibkarları cərimə ilə təhdid edərək yoxlama aparıb
15-04-2024, 08:41
Yaxın Şərq dünya müharibəsi ilə üz-üzədir
14-04-2024, 00:07
İran İsrailə PUA-larla hücum edib
13-04-2024, 09:44
Tovuzun kəndi atəşə tutulub
12-04-2024, 20:16
Rusiyanın vaxtı daralır: 2025-ci ildə köhnə tanklar qalmayacaq
12-04-2024, 19:51
Ermənistan Rusiya ilə müzakirələrdən yayınır - Politoloq
12-04-2024, 19:33
İran İsrailə hücuma hazırlaşır
10-04-2024, 23:21
Paşinyan: “Qarabağ məsələsi çoxdan həll edilib”
10-04-2024, 18:06
Ermənilərdən daha bir təxribat: sərhədçimiz yaralanıb
9-04-2024, 18:36
Ermənilər növbəti təxribata əl atıb
9-04-2024, 15:38
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
9-04-2024, 13:41
İran Cənubi Qafqazda dəyişmiş geosiyasi mənzərəyə uyğunlaşır
9-04-2024, 11:56
İsrail İranın nüvə obyektlərinə zərbələr endirməyə hazırlaşır