00:02 / 01-06-2025
Bu gün Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günüdür
23:15 / 31-05-2025
General sərəncama götürülüb
22:00 / 31-05-2025
Hikmət Hacıyev: “Azərbaycanda mina terroru qalmaqdadır"
17:10 / 31-05-2025
Füzuli Hüseynov: "Mən belə aktyor tanımıram"
16:59 / 31-05-2025
Rüfət Səfərovun həbs müddəti uzadılıb
16:52 / 31-05-2025
Laçına növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
16:29 / 31-05-2025
Mal-qara otaran şəxs minaya düşüb - (Yenilənib)
16:07 / 31-05-2025
Saleh Səmədov həbs olunub
12:17 / 31-05-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
11:39 / 31-05-2025
Kurska hücumdan zərərçəkənlərin sayı artıb
10:38 / 31-05-2025
“Yanar bulaq” təbiətin möcüzəsidir - Foto
09:52 / 31-05-2025
Xəzər dənizində yenidən zəlzələ olub
09:01 / 31-05-2025
Goranboyda qardaş bacısını bıçaqlayıb
21:41 / 30-05-2025
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
21:33 / 30-05-2025
Ağdərədə mülki şəxs minaya düşüb - (Yenilənib)
20:32 / 30-05-2025
Gəncəni bombalayan Ermənistan hərbçilərinin adları məhkəmədə elan olunub
19:29 / 30-05-2025
Azərbaycan və BƏƏ prezidentləri telefonla danışıblar
19:22 / 30-05-2025
Aktyoru Bədii Şura üzvlüyündən azad edib, töhmət veriblər
19:17 / 30-05-2025
Putini Hitlerə bənzətmək qadağan olunub - Fotolar
18:57 / 30-05-2025
Teleşoudan qovulan Hollivud ulduzunu Rusiyaya dəvət ediblər - Foto
18:30 / 30-05-2025
Asim Mollazadə: Azərbaycan və müttəfiqləri qitələrarası sistem yaradır
18:13 / 30-05-2025
Putin Ukraynadan sonra Litvaya hücum edəcək
18:10 / 30-05-2025
“TikTok”da qadınları şantaj edən gənc tutulub
18:00 / 30-05-2025
Aparat rəhbəri vəzifədən çıxarılıb
17:50 / 30-05-2025
Çin ABŞ-a etiraz notası verib
17:38 / 30-05-2025
İqtisadi Şuranın növbəti iclası keçirilib - Fotolar
17:34 / 30-05-2025
May ayında 89 mindən çox Rusiya hədəfi vurulub - Sırski
17:33 / 30-05-2025
İki məcəlləyə dəyişiklik edilib
17:28 / 30-05-2025
Apellyasiya Məhkəməsi Trampa 9 gün vaxt verib
17:22 / 30-05-2025
Bakıda narkokuryerlərə qarşı əməliyyat: saxlanılanlar var
14:03 / 27-05-2025

00:01 / 28-05-2025

19:52 / 27-05-2025

14:56 / 27-05-2025

13:51 / 27-05-2025

16:59 / 27-05-2025

16:02 / 29-05-2025

08:19 / 27-05-2025

20:06 / 27-05-2025

08:49 / 27-05-2025

16:52 / 31-05-2025

07:07 / 27-05-2025

Adı yurdu ilə eyni rəngə çalan Şair…
Tarix: 13-06-2024 16:24 | Bölmə: Xəbərlər

Nigar HAQVERDİYEVA
ADU-nun baş müəllimi
Adı yurdu ilə eyni rəngdə olan Şair, bəli, bu belədir, adının rəngi də yurdunun rəngindədir, özü də bilmədən, ya da bilərəkdən bilmirəm, amma rəssamlıq sevdasından da ola bilər, şairlik dünyasından da… nə fərqi ki, hər ikisini birləşdirən bir ruh, duyum, anlamdan gəlir bəlkə də… necə oxşayırlar, necə tamamlayırlar bir-birilərini - Ağdam və Ağsəs… nədənsə, ilk dəfədir ki, yurduna çevrilmiş İnsan gördüm onu oxuyarkən, müsahibələrini dinlərkən…
Yuxarı başına keçən kafirə
yuxarıdan aşağı baxan,
Allahdan da çəkinməyən,
bircə əsarətdən qorxan!
Ağ alınlı qızılı atların vətəni,
seyid cəddinə içilən andların vətəni!
Sən dar gündə
Şuşaya arxa,
Xocalıya ümid oldun.
Son nəfəsəcən döyüşdün,
son nəfərəcən şəhid oldun...
Ağam şəhərim!
Əgər bir müəllifi oxuyarkən istər-istəməz onun haqqında öz-özünlə danışmağa başlaylırsansa, özün də hiss etmədən əlin qələmə doğru gedirsə, demək ki, əsl ƏDƏBİ adama rast gəlmisən…indi yazan çoxdu, kitab da çoxdu, amma lazım olan, əsl söz, fikir, ruh aləmi, mənəvi dünya, bəşəri hisslər, pak duyum, təmiz ağrı, vicdan siziltisi, gizli, qapalı daxili mənin zahiri mənlə aşkar, heyrətamiz vəhdəti, sözün ucuz məqama çevirildiyi bir bəsit aləmdən sözün ədiblər dəyərinə, əksinə, Tanrının ilkinə, imzasına belə hörmətsiz yanaşıldığı bir dönəmdə öz kamil məqamına qaldırıldığı bir ağ səsə, ağ sözə rast gəlirsən…
Uzun zaman rastıma çıxan “yazı”lardan çox bayağı qeydlər olan söz yığınağından sonra təsadüfən onun haqqında yazıya, paylaşıma rast gəldim və bu rastlaşma gözəl bir təsadüfə bağlandı və bu gözəl tədadüf aydın bir yola çıxartdı və bu aydın yol özü demiş “ən böyük yüksəklik olan Ruh yüksəkliyinə” qaldırdı və bu Ruh yüksəkliyi sözün əsl mənasında Ağ Səsə apardı, apardı və apardı... Ağ Səs varsa demək ki, hələ dünyadan əlimiz üzülməyəcək ümid var, işıq var, ağ səs var....
Hansı şeirlərinizi deyim ki, Qulu Müəllim, bir deyil, iki deyil, hamısında o ağ səs duyulur:
“Müharibə əlili”, “İşdi-qəzadı səndən əvvəl ölsəm...”, “Hərdən anamdan xəlvət...”, “Dağa bax, sən allah...”, “Sağ-salamat ölsəydim...”, “Nə olar, bir səhər durub görəsən...”, “Rum rəqəmiylə onuncu...”, “Ağaclar hamısı kürəkən, qayın”, “Bəlkə də bu qanundu...”, “Görsən ki, qaranlıq çökür aləmə...”, “Nöqtələr”, “Ömrümdən neçə gün qalıb, neçə saat, İlahi?”, “Görsən üşüyürsən...”, “Tövbə, görünməyib fəlakət belə...” və s.,və s...
Bu sözləri hər yerdə daim məhşur Albinoni haqda deyərdim, “Adagio” əsərinə görə, ilk dəfə Ağsəs haqda da deyə bilərəm ki, bir insanda nə qədər böyük ürək, nə qədər böyük işıq olar, bir şair nə qədər dərinduyumlu olar, bir insan nə qədər özü olar - insan olar...
Onun yazılarından, fikirlərindən keçmiş Kişilərin avazı gəlir, Azərbaycan kişisinin məni görünür... ancaq günümüzlə səsləşən avazdır bu... Qulu Ağsəsin Ağdam şeiri, Şuşa şeiri və ya digər şeirləri ilə tanış olarkən bu aydın sezilir. Şairin dərdi, ağrı-acısı, yaşadıqları, gördükləri, sarsıntıları onu nə qədər incitsə də, rahatlığına qənim kəsilsə də, o, bunu mərdanə qarşılayir, qürurunda gizlədir, necə deyərlər ağayana yanaşır, onun şeirlərinə ağ səs salan fikirləri artıq fərdiliyi aşaraq bəşəri xarakter alır.

(Qulu Ağsəs)
Hər gözünü sıxanda şəhid anası əri dişini sıxar:
"Olmadı,
bu ki olmadı!".
...Dörd şəhid atasının
dişlərini saydım
otuz iki olmadı...
Qulu Ağsəs şeirlərində məkan və zaman vəhdəti, keçmiş və indi anlamı, ruh və yaddaş birliyi ilə qəribə, qeyri-adi sintez təşkil edir. Buna misal olaraq onun işğal vaxtı və işğaldan azad olunandan sonra Şuşaya həsr etdiyi ikili yanaşmada yazdığı hər iki şeirində aydın görmək olar. Özü fərqində olsa da, olmasa da, o, dünənin adamıdır amma bü gündə yaşayan, əksini də demək olar, bu günün adamıdır, keçmişi özüylə daşıyan...əslində bilirik ki, insan bütövlükdə keçmişlə indinin vəhdətindən ibarətdir...bax elə, bu vəhdət Ağsəs dünyasından qırmızı xətlə keçir...
Xoş gördük,
əyil qulağına söz deyim, Şuşam:
nə vaxtdı,
yad səslərdən yağır qulağına...
mən pambıq götürüm,
sənsə çöp götür,
enək İsa bulağına –
təmizləyək nisgilin,
28 bəlaya gəlmiş ilin!
...Bir də xoş gördük,
əyil qulağına söz deyim, Şuşam:
da-rıx-mı-şam!..
O bir söz sahibi olsa da inanclı bir şairdir həm də, ancaq, sözə inanclı biri... “Mən sözə inanıram. Əgər bu dünya və o biri dünya deyilirsə, o biri dünya da var.” Q.A.
Qulu Müəllim şeirlərindəki ağ səsi ilə dünyadan böyük olan az ədiblərdəndir. Şeirlərində insanı oxuyur, yurdunu arayır, əslində o yurdda özünü arayır, tapmağa çalışır... sanki yol gedən, özünü axtaran Qoca Müdrikdir...Həm şerlərində, həm də müsahibələrində dediyi hər fikri bir kəlamdır, hər kəlməsi bir yanğıdir, bir səsdir.
Görsən üşüyürsən yandır özünü!
Yazın Qulu Müəllim, yazın ki, üşüyəndə yana bilək!
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 13-06-2024 16:24 | Bölmə: Xəbərlər

Nigar HAQVERDİYEVA
ADU-nun baş müəllimi
Adı yurdu ilə eyni rəngdə olan Şair, bəli, bu belədir, adının rəngi də yurdunun rəngindədir, özü də bilmədən, ya da bilərəkdən bilmirəm, amma rəssamlıq sevdasından da ola bilər, şairlik dünyasından da… nə fərqi ki, hər ikisini birləşdirən bir ruh, duyum, anlamdan gəlir bəlkə də… necə oxşayırlar, necə tamamlayırlar bir-birilərini - Ağdam və Ağsəs… nədənsə, ilk dəfədir ki, yurduna çevrilmiş İnsan gördüm onu oxuyarkən, müsahibələrini dinlərkən…
Yuxarı başına keçən kafirə
yuxarıdan aşağı baxan,
Allahdan da çəkinməyən,
bircə əsarətdən qorxan!
Ağ alınlı qızılı atların vətəni,
seyid cəddinə içilən andların vətəni!
Sən dar gündə
Şuşaya arxa,
Xocalıya ümid oldun.
Son nəfəsəcən döyüşdün,
son nəfərəcən şəhid oldun...
Ağam şəhərim!
Əgər bir müəllifi oxuyarkən istər-istəməz onun haqqında öz-özünlə danışmağa başlaylırsansa, özün də hiss etmədən əlin qələmə doğru gedirsə, demək ki, əsl ƏDƏBİ adama rast gəlmisən…indi yazan çoxdu, kitab da çoxdu, amma lazım olan, əsl söz, fikir, ruh aləmi, mənəvi dünya, bəşəri hisslər, pak duyum, təmiz ağrı, vicdan siziltisi, gizli, qapalı daxili mənin zahiri mənlə aşkar, heyrətamiz vəhdəti, sözün ucuz məqama çevirildiyi bir bəsit aləmdən sözün ədiblər dəyərinə, əksinə, Tanrının ilkinə, imzasına belə hörmətsiz yanaşıldığı bir dönəmdə öz kamil məqamına qaldırıldığı bir ağ səsə, ağ sözə rast gəlirsən…
Uzun zaman rastıma çıxan “yazı”lardan çox bayağı qeydlər olan söz yığınağından sonra təsadüfən onun haqqında yazıya, paylaşıma rast gəldim və bu rastlaşma gözəl bir təsadüfə bağlandı və bu gözəl tədadüf aydın bir yola çıxartdı və bu aydın yol özü demiş “ən böyük yüksəklik olan Ruh yüksəkliyinə” qaldırdı və bu Ruh yüksəkliyi sözün əsl mənasında Ağ Səsə apardı, apardı və apardı... Ağ Səs varsa demək ki, hələ dünyadan əlimiz üzülməyəcək ümid var, işıq var, ağ səs var....
Hansı şeirlərinizi deyim ki, Qulu Müəllim, bir deyil, iki deyil, hamısında o ağ səs duyulur:
“Müharibə əlili”, “İşdi-qəzadı səndən əvvəl ölsəm...”, “Hərdən anamdan xəlvət...”, “Dağa bax, sən allah...”, “Sağ-salamat ölsəydim...”, “Nə olar, bir səhər durub görəsən...”, “Rum rəqəmiylə onuncu...”, “Ağaclar hamısı kürəkən, qayın”, “Bəlkə də bu qanundu...”, “Görsən ki, qaranlıq çökür aləmə...”, “Nöqtələr”, “Ömrümdən neçə gün qalıb, neçə saat, İlahi?”, “Görsən üşüyürsən...”, “Tövbə, görünməyib fəlakət belə...” və s.,və s...
Bu sözləri hər yerdə daim məhşur Albinoni haqda deyərdim, “Adagio” əsərinə görə, ilk dəfə Ağsəs haqda da deyə bilərəm ki, bir insanda nə qədər böyük ürək, nə qədər böyük işıq olar, bir şair nə qədər dərinduyumlu olar, bir insan nə qədər özü olar - insan olar...
Onun yazılarından, fikirlərindən keçmiş Kişilərin avazı gəlir, Azərbaycan kişisinin məni görünür... ancaq günümüzlə səsləşən avazdır bu... Qulu Ağsəsin Ağdam şeiri, Şuşa şeiri və ya digər şeirləri ilə tanış olarkən bu aydın sezilir. Şairin dərdi, ağrı-acısı, yaşadıqları, gördükləri, sarsıntıları onu nə qədər incitsə də, rahatlığına qənim kəsilsə də, o, bunu mərdanə qarşılayir, qürurunda gizlədir, necə deyərlər ağayana yanaşır, onun şeirlərinə ağ səs salan fikirləri artıq fərdiliyi aşaraq bəşəri xarakter alır.

(Qulu Ağsəs)
Hər gözünü sıxanda şəhid anası əri dişini sıxar:
"Olmadı,
bu ki olmadı!".
...Dörd şəhid atasının
dişlərini saydım
otuz iki olmadı...
Qulu Ağsəs şeirlərində məkan və zaman vəhdəti, keçmiş və indi anlamı, ruh və yaddaş birliyi ilə qəribə, qeyri-adi sintez təşkil edir. Buna misal olaraq onun işğal vaxtı və işğaldan azad olunandan sonra Şuşaya həsr etdiyi ikili yanaşmada yazdığı hər iki şeirində aydın görmək olar. Özü fərqində olsa da, olmasa da, o, dünənin adamıdır amma bü gündə yaşayan, əksini də demək olar, bu günün adamıdır, keçmişi özüylə daşıyan...əslində bilirik ki, insan bütövlükdə keçmişlə indinin vəhdətindən ibarətdir...bax elə, bu vəhdət Ağsəs dünyasından qırmızı xətlə keçir...
Xoş gördük,
əyil qulağına söz deyim, Şuşam:
nə vaxtdı,
yad səslərdən yağır qulağına...
mən pambıq götürüm,
sənsə çöp götür,
enək İsa bulağına –
təmizləyək nisgilin,
28 bəlaya gəlmiş ilin!
...Bir də xoş gördük,
əyil qulağına söz deyim, Şuşam:
da-rıx-mı-şam!..
O bir söz sahibi olsa da inanclı bir şairdir həm də, ancaq, sözə inanclı biri... “Mən sözə inanıram. Əgər bu dünya və o biri dünya deyilirsə, o biri dünya da var.” Q.A.
Qulu Müəllim şeirlərindəki ağ səsi ilə dünyadan böyük olan az ədiblərdəndir. Şeirlərində insanı oxuyur, yurdunu arayır, əslində o yurdda özünü arayır, tapmağa çalışır... sanki yol gedən, özünü axtaran Qoca Müdrikdir...Həm şerlərində, həm də müsahibələrində dediyi hər fikri bir kəlamdır, hər kəlməsi bir yanğıdir, bir səsdir.
Görsən üşüyürsən yandır özünü!
Yazın Qulu Müəllim, yazın ki, üşüyəndə yana bilək!
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 23:15
General sərəncama götürülüb
Dünən, 10:38
“Yanar bulaq” təbiətin möcüzəsidir - Foto
Dünən, 09:52
Xəzər dənizində yenidən zəlzələ olub
30-05-2025, 21:41
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
30-05-2025, 18:10
“TikTok”da qadınları şantaj edən gənc tutulub
30-05-2025, 18:00
Aparat rəhbəri vəzifədən çıxarılıb
30-05-2025, 17:50
Çin ABŞ-a etiraz notası verib
30-05-2025, 14:38
Bələdiyyələrin vahid informasiya sistemi yaradılır
30-05-2025, 13:42
Məhkəmə qərarlarının icrası ilə bağlı dəyişiklik qəbul olunub
30-05-2025, 12:50
Xəzər dənizində zəlzələ olub
30-05-2025, 12:30
Ukrayna ordusunun təchizat yolu bağlanıb
30-05-2025, 11:41
Müsavatın keçmiş təşkilat sədri intihar edib
30-05-2025, 09:11
70 yaşlı qadın Kür çayında boğulub
30-05-2025, 09:03
Cəlilabadda 37 yaşlı şəxs öldürülüb - (Yenilənib)
30-05-2025, 08:17
Ərdoğan çempion “Qalatasaray”ın heyəti ilə görüşüb
29-05-2025, 18:14
Dünyanın ən hündür göydələnini tikirlər - Foto
29-05-2025, 15:42
Universitetdə tələbə bıçaqlanıb
29-05-2025, 15:35
Araz Musayev: "...killer göndərib məni vurdular"
29-05-2025, 13:35
Rusiya yenidən hücuma hazırlaşır
29-05-2025, 13:22
Senator Stiv Deyns Bakıya gəlib - Yenilənib
29-05-2025, 12:29
Elgün binadan yıxılıb - Üç qurumdan birgə məlumat
29-05-2025, 11:46
Mayora hücum edən kikboksçuların ittihamı ağırlaşdırılıb
29-05-2025, 11:37
MN: "Azərbaycan Ordusu atəş açmayıb"
29-05-2025, 10:49
Göygöl rayonunda qadın müəllimlər dalaşıblar
29-05-2025, 09:37
Moskva Kanberranı cəzalandırır
29-05-2025, 09:31
“Gənc qazilər” İctimai Birliyi fəaliyyətini dayandırıb
29-05-2025, 00:32
BMT: "İsrail bütün təklifləri rədd etdi"
28-05-2025, 14:11
İlham Əliyevlə Ərdoğan təkbətək görüşüb
28-05-2025, 08:59
Marko Rubio Azərbaycan xalqını təbrik edib
27-05-2025, 23:48
Trampdan Putinə təhdid: "Odla oynayırsan!”
27-05-2025, 17:30
Sabiq icra başçısının əmlakı ilə bağlı qərar verilib
27-05-2025, 17:10
Deputatlar daha 10 məsələni müzakirəyə çıxaracaq
27-05-2025, 15:45
İlham Əliyev Laçın sakinləri ilə görüşüb - Fotolar (Yenilənib)
27-05-2025, 15:17
Çeçenistan prezidenti ölüm ayağındadır?
27-05-2025, 14:32
Şəhid Əsəddin Novruzov dəfn olunub
27-05-2025, 12:42
Həkimlərin sertifikasiyası: yaş həddi artırılır
27-05-2025, 12:28
Şəmkir sakini yanaraq ölüb
27-05-2025, 12:24
Putin İlham Əliyevə məktub göndərib
27-05-2025, 12:24
Şirazda məhkəmə hakimi öldürülüb
27-05-2025, 08:25
Polkovnik: “NATO yeriyən cəsəddir”
26-05-2025, 23:42
Putinlə Fidan arasında görüş olub
26-05-2025, 19:55
Ərdoğan İlham Əliyevə məktub göndərib
26-05-2025, 17:57
Fondda yeni təyinatlar olub
26-05-2025, 17:54
Nazarbayev İlham Əliyevi təbrik edib
26-05-2025, 15:56
Məhərrəm ayı iyunun 26-da başlayacaq
26-05-2025, 15:34
Hərbçimizin ölümü araşdırılır
26-05-2025, 13:33
Yarış zamanı avtomobil tamaşaçılara çırpılıb
26-05-2025, 12:05
Ağdamda insan skeleti aşkar edilib
26-05-2025, 11:44
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam edir