7500 yaşı olan zəhər aşkar edilib

Xəbər lenti

12:50 / 28-11-2024

Dövlət borcu açıqlanıb

12:41 / 28-11-2024

Tramp Ukrayna və Rusiya üzrə xüsusi nümayəndəliyə namizədini açıqlayıb

12:38 / 28-11-2024

Naxçıvanın Boks Federasiyası fəaliyyətini dayandırıb

12:34 / 28-11-2024

Hələbə hücum: Rusiya aviasiyası HTŞ bazalarını bombalayır

12:26 / 28-11-2024

Avropa Rusiya ilə müharibə vəziyyətindədir

12:08 / 28-11-2024

Sabah yağış yağacaq

12:03 / 28-11-2024

Polşanın Azərbaycandakı müvəqqəti işlər vəkili XİN-ə çağırılıb

12:01 / 28-11-2024

İş və istirahət günlərinin yerləri dəyişdirilib

11:43 / 28-11-2024

Polis 40 kiloqram narkotik aşkarlayıb, saxlanılanlar var - Foto

11:30 / 28-11-2024

FHN dəm qazı təhlükəsi ilə bağlı əhaliyə müraciət edib

11:27 / 28-11-2024

Komitə sədri: "Heç bir ölkənin gündəmində pensiya yaşının azaldılması yoxdur"

11:22 / 28-11-2024

İlham Əliyev Albaniya prezidentini təbrik edib

11:01 / 28-11-2024

KOBİA-nın sədr müavini vəzifədən azad edilib

10:57 / 28-11-2024

Almaniya kəşfiyyatının rəhbəri: Rusiya NATO-nu parçalamağa çalışacaq

10:48 / 28-11-2024

Tovuzda qəzada ölən hərbçilərə şəhid statusu veriləcək? - Açıqlama

10:47 / 28-11-2024

7500 yaşı olan zəhər aşkar edilib

10:30 / 28-11-2024

Çin Aya taykonavt göndərəcək - Foto

10:11 / 28-11-2024

Ekspert: "Məşğulluq Agentliyinin nümayəndələri korrupsiya ilə məşğuldur"

10:09 / 28-11-2024

İsrail Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinə etiraz edir

09:59 / 28-11-2024

Bolqarıstan və Rumıniya Şengenə qoşulub - 20 illik gözləntidən sonra

09:51 / 28-11-2024

İsveçli iqlim fəalı Türkiyədə terrora dəstək verir

09:48 / 28-11-2024

Doktorantlar xarici dillər üzrə fəlsəfə doktoru imtahanı verəcək

09:34 / 28-11-2024

Bakıda qarlı havalara hazırlıq işləri görülür - Fotolar

09:33 / 28-11-2024

Məhkəmə 1 milyon 515 min manat tələb olunan sahibkara bəraət verib

09:14 / 28-11-2024

Putin təhdid edir: Səbrimiz bir gün mütləq tükənəcək

09:03 / 28-11-2024

Kosmik raket partlayıb - Video

08:57 / 28-11-2024

Ruslar Ukraynanı “Kalibr” və qanadlı raketlərlə vurub

08:48 / 28-11-2024

Ən böyük kərtənkələnin qalıqları tapılıb

08:44 / 28-11-2024

Bayden narkobaronlarla müqayisə olunur

08:39 / 28-11-2024

Çində güclü zəlzələ baş verib

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

21:06 / 25-11-2024

Direktor və dəstəsi oğurluğa cəhd edərkən yaxalanıb - Fotolar

22:45 / 27-11-2024

Tovuzda ağır qəza: 5 hərbçi həyatını itirib - (Yenilənib)

14:10 / 25-11-2024

Azərbaycanda yeni bələdiyyələr yaradılıb - Siyahı

13:56 / 27-11-2024

Partiya sədri, deputat qızı və ailənin digər üzvləri məhkəməyə verilib

22:10 / 25-11-2024

70 kq qızılla tutulan diplomat haqqında həbs qərarı verilib - (Yenilənib)

18:00 / 25-11-2024

Hərbi ekspert Ədalət Verdiyev həbs edilib

16:59 / 24-11-2024

“COP29 kimi qlobal tədbiri MDB-də yalnız Azərbaycan keçirə bilərdi” - Professor

08:28 / 25-11-2024

COP29 - Dünyanı sevindirən 13 gün: nəticələr və perspektivlər

12:23 / 26-11-2024

Vəzifəli şəxslər həbs olunub

11:14 / 26-11-2024

Tramp üç ölkəyə xəbərdarlıq edib

14:00 / 25-11-2024

Nazirlik Boradigah sakinlərinə müsbət cavab verib

18:04 / 26-11-2024

Rusiyanın 300 milyard dolları Ukraynaya verilə bilər

7500 yaşı olan zəhər aşkar edilib
Tarix: 28-11-2024 10:47 | Bölmə: Xəbərlər

Şirift ölçüsü:

Afrikalı arxeoloqlar çox qədim dövrlərdə yaşamış insanların istifadə etdikləri 7500 il yaşı olan ov zəhəri aşkar ediblər.

Reyting.az-ın məlumatına görə, bir müddət öncə Cənubi Afrikada fəaliyyət göstərən yerli arxeoloqlar tarixi qədim olan Kruqer mağarasını araşdıran zaman müasir elm aləmində yenilik sayıla biləcək unikal kəşfə imza atıblar.

Onlar sümük oxlarının qalıqlarını, həm də çoxkomponentli zəhərin olduğu 7500 illik sümük qutusu tapıblar.

Mütəxəssislərin apardıqları elmi təhlillər göstərir ki, bu qədim zəhərin tərkibində çox təhlükəli, həm də güclü təsirə malik kardiotoksinlər, diqitoxin və strofantidin, həmçinin tərkibində risin varlığını sübut edən risinoleik turşusu var. Bu maddələr isə qədim tayfaların mürəkkəb zəhərlərin hazırlanmasında yüksək biliyə malik olduğunu göstərir.

Bu yeni kəşf Cənubi Afrika qəbilələrinin böyük heyvanları ovlamaq, həmçinin öz düşmənlərindən qorunmaq məqsədilə zəhərlərdən istifadə etdiyini təsdiqləyir. Belə güclü təsiredici zəhərlərin tamamilə hazır hala gətirilib yaradılması prosesi isə məlum olduğu kimi, qədim bir ənənə kimi nəsildən-nəslə ötürülüb. Müdafiə və ov üçün istifadə edilən belə qarışıq tərkibli, etibarlı olduğu qədər də ölümcül, həmçinin istifadədə çox etibarlı olan mürəkkəb zəhərin necə hazırlandığı isə ancaq qəbilə üzvlərinə məlum olub, xüsusi sirr kimi qorunub.

Arxeoloqların fikrincə, tapıntının utilitar funksiyasına əlavə güc təlqin etmək məqsədilə dualar oxunanda hətta bu cür zəhərlər müəyyən şansı qazanmaqdan ötrü həmin ayinlərdə də istifadə olunub.

10.000 il əvvəl Cənubi Afrika qitəsindəki bu ərazilərdə məskən salmış insanların və hal-hazırda Cənubi Afrika Respublikasına aid olan ərazidə yaşamış qədim insanlara məxsus Kruqer mağarasından tapılan bu nadir nümunə, elmi kəşf tamamilə həmin dövrlərdəki tayfa həyatının və ənənələrin mühüm tərəflərini ortaya qoyur.

Mütəxəssislərin sözlərinə görə, yeni elmi kəşf və tutarlı sübut bir daha göstərir ki, belə ovçular, döyüşçülər, qədim dövr insanları yaşadıqları çətin mühitə uyğunlaşmaqla yanaşı, mürəkkəb texnologiyaları öyrənib sınaqdan keçirməyi və müəyyən şəraitdə savaş, ov məqsədilə istifadə etməyi belə məharətlə bacarıblar.

Oqtay QORÇU

Ana səhifəyə dön