09:56 / 19-10-2025
Cüdoçularımız 2 qızıl, 1 bürünc medal qazanıblar
09:43 / 19-10-2025
Pakistanın qara səhifəsi - Fotolar
09:07 / 19-10-2025
Avropa Ukraynaya hərbi yardımı azaldıb
08:12 / 19-10-2025
Azərbaycan diplomatiyasının Qızıl Dövrünə düşən 15 gün
07:56 / 19-10-2025
Zahid Oruc ittihamlarla razılaşmır
19:14 / 18-10-2025
İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul edib - Fotolar
18:04 / 18-10-2025
Rusiyalı bloqer evində ölü tapılıb
16:37 / 18-10-2025
Vatikan zəfəri - Foto
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
11:54 / 18-10-2025
İlham Əliyev “Kazinform”a müsahibə verib
11:14 / 18-10-2025
Azərbaycanın Müqəddəs Taxt-Tacdakı səfirliyinin inzibati ofisi açılıb
10:26 / 18-10-2025
Mehriban Əliyeva: "Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi, suverenliyi..." - Foto
09:13 / 18-10-2025
Premyer Liqa: Bu gün daha iki görüş baş tutacaq
00:03 / 18-10-2025
Bu gün Azərbaycanın Müstəqilliyinin Bərpası Günüdür
23:44 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Vatikanın dövlət katibi ilə görüşüb - Foto
23:09 / 17-10-2025
Zelenski ilə Tramp Ağ evdə görüşüblər - Yenilənib
21:40 / 17-10-2025
"Qarabağ" "Turan Tovuz"a qalib gəlib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
19:50 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşüb - Fotolar
19:38 / 17-10-2025
Deportasiyadan bəhs edən kitabın təqdimatı olub - Fotolar
19:17 / 17-10-2025
Macarıstan Putini həbs etməyəcək
19:11 / 17-10-2025
NATO Avropada dron təxribatlarına qarşı tədbirləri gücləndirib
18:53 / 17-10-2025
Kreml Donald Trampı çaşdırır
18:38 / 17-10-2025
Prezident yeni səfirlik təsis edib - Sərəncam
18:08 / 17-10-2025
Ceyhun Bayramov İƏT Əmək Mərkəzinin baş direktoru ilə görüşüb
18:02 / 17-10-2025
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
17:55 / 17-10-2025
HƏMAS-İsrail sülhü davamlı olacaqmı?
17:16 / 17-10-2025
Azərbaycanın əsas neft ixrac etdiyi ilk 5 ölkə - Siyahı
16:57 / 17-10-2025
Ramiz Mehdiyev ev dustaqlığını bu villasında çəkir - Fotolar
12:11 / 17-10-2025
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
17:37 / 15-10-2025
Cəlaloğlu: Məsələ Ramiz Mehdiyevin həbsi ilə məhdudlaşmamalıdır - Müsahibə
14:10 / 16-10-2025
“Ramiz Mehdiyev anti-milli ünsürdür” - DQC sədri
22:14 / 14-10-2025
Ramiz Mehdiyevə 4 aylıq ev dustağı cəzası verilib - (Yenilənib)
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
13:21 / 15-10-2025
Prezident yeni idarə yaradıb - Fərman
11:33 / 16-10-2025
Ramiz Mehdiyevlə əlaqəli şəxslər həbs edilə bilər
13:05 / 16-10-2025
Təndir çörəyinin ətri - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
23:49 / 15-10-2025
Vahid Əhmədovdan Ramiz Mehdiyev haqqında - Açıqlama
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
11:59 / 15-10-2025
Ərdoğan Netanyahunu zirvəyə buraxmayıb
İnsan öləndən sonra beyni sağ qalır
Tarix: 14-04-2025 16:51 | Bölmə: Xəbərlər
İnsanın beyni min illərlə yaşaya bilər. Hətta insan bədəni toza çevrilsə belə, onun beyni özünü mühafizə etməyə qadir orqandır. Bu, inandırıcı təsir bağışlamasa və elmi fantastika filmlərinin süjeti kimi səslənsə də, təkzibedilməz elmi faktdır.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Oksford Universiteti tədqiqatçılarının elmi araşdırmaları insan beyni ilə bağlı qeyri-adi nəticələr verib. Alimlər qədim dövrlərdə yaşamış insanların beynində tapılmış 4400-dən çox yeni hadisəni çox diqqətlə təhlil ediblər. Onların yaşı 4000 ilə 12000 il arasında dəyişir.
Təəccüb doğuran elmi nəticə odur ki, qədim insanların beyni bütün digər yumşaq toxumaların çoxdan yox ola biləcəyi barədə fərziyyələrdən və ehtimallardan sonra belə öz funksional sistemini tamamilə qoruyub.
Son vaxtlara qədər dünya elm aləmində qəbul edildiyi kimi, alimlər inanırdı ki, insanın bədənindəki bu hissə də ölümdən sonra parçalanmağa başlayan ilk sürətli orqanlardan biridir. Üstəlik, illərlə bütün dünya ölkələrində fəaliyyət göstərən və nəticələrin dəqiqliyini iddia edən məhkəmə-tibb ekspertizaları da buna əsaslanırdı. Lakin, üzə çıxan yeni kəşf hazırda bu sahədə mövcud olan baxışları dəyişmək üzrədir.
Tədqiqatçılar qrupunun apardığı elmi araşdırma və müşahidələrin demək olar, üçdə birində, yəni 1308 nümunənin üzərindəki nəticələrdən məlum olur ki, insan beynində yeganə sağ qalan və məhv olmayan yumşaq toxumalardır. Bu barədə açıqlama yayan elm adamlarının fikrincə, ən qəribəsi də odur ki, belə hallara ən qədim qalıqlarda daha çox rast gəlinir.
Alimlər bildiriblər ki, əldə edilən nümunələr heyrətləndiricidir:
"Llullaillaco" vulkanının ətəyindəki İnca ritual qurbanlarının beyinləri (təxminən 1450 ədəd).
Eramızdan əvvəl, təxminən 4-5-ci əsrlərə aid olan Tollund Adamı. Danimarkadakı torf bataqlığından tapılmış kəllə.
İspaniyada Vətəndaş Müharibəsi zamanı kütləvi məzarlıqdan tapılan insanlardan alınmış nümunələr. Bəzilərinin başından güllə ilə vurulub, lakin onların beyni bir müddət sağ qalıb.
Qalıqları Misir səhralarından və həmçinin qədim Skandinaviya gölləri sahillərindən tapılan nümunələr (tamamilə təbii, süni qorunma olmadan).
Alimlər bu cür mexanizmin eyni zamanda beynin biokimyası ilə bağlı ola biləcəyini də irəli sürüblər.
Tədqiqatçılar deyiblər ki, müəyyən molekullar, o cümlədən də zülallar, şəkərlər, lipidlərin mis tərkibinə bənzəyən metallarla reaksiyaya girməklə, beynin sabit birləşmələrini əmələ gətirə bilərdi. Tədqiqatçıların fikrincə, ancaq bu cür proses toxumaları çürümədən qoruyardı.
Alimlərin yeni elmi nəzəriyyəsi tam öz təsdiqini tapacağı təqdirdə, elm adamları daha bir istəklərini də dilə gətiriblər. Bir qrup elm adamı bu tədqiqatların davamı kimi ölümündən sonra insanın beynində olan informasiyaların, yaddaş blokunun digər aləmə köçürülməsi ilə bağlı ortaya çıxmış fərziyyələrin yeni kəşfin bir hissəsi kimi geniş araşdırılmasını istəyib.
Elmi sirr olmaqla yanaşı, bu kəşf həm də beynin təkamülünü və bəzi xəstəliklərin inkişafını, idrak funksiyasını, hətta insan tarixini ətraflı anlamaq üçün alimlərə bir çox yeniliklərə sahiblənmək baxımından ipucları verə bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-04-2025 16:51 | Bölmə: Xəbərlər
İnsanın beyni min illərlə yaşaya bilər. Hətta insan bədəni toza çevrilsə belə, onun beyni özünü mühafizə etməyə qadir orqandır. Bu, inandırıcı təsir bağışlamasa və elmi fantastika filmlərinin süjeti kimi səslənsə də, təkzibedilməz elmi faktdır.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Oksford Universiteti tədqiqatçılarının elmi araşdırmaları insan beyni ilə bağlı qeyri-adi nəticələr verib. Alimlər qədim dövrlərdə yaşamış insanların beynində tapılmış 4400-dən çox yeni hadisəni çox diqqətlə təhlil ediblər. Onların yaşı 4000 ilə 12000 il arasında dəyişir.
Təəccüb doğuran elmi nəticə odur ki, qədim insanların beyni bütün digər yumşaq toxumaların çoxdan yox ola biləcəyi barədə fərziyyələrdən və ehtimallardan sonra belə öz funksional sistemini tamamilə qoruyub.
Son vaxtlara qədər dünya elm aləmində qəbul edildiyi kimi, alimlər inanırdı ki, insanın bədənindəki bu hissə də ölümdən sonra parçalanmağa başlayan ilk sürətli orqanlardan biridir. Üstəlik, illərlə bütün dünya ölkələrində fəaliyyət göstərən və nəticələrin dəqiqliyini iddia edən məhkəmə-tibb ekspertizaları da buna əsaslanırdı. Lakin, üzə çıxan yeni kəşf hazırda bu sahədə mövcud olan baxışları dəyişmək üzrədir.
Tədqiqatçılar qrupunun apardığı elmi araşdırma və müşahidələrin demək olar, üçdə birində, yəni 1308 nümunənin üzərindəki nəticələrdən məlum olur ki, insan beynində yeganə sağ qalan və məhv olmayan yumşaq toxumalardır. Bu barədə açıqlama yayan elm adamlarının fikrincə, ən qəribəsi də odur ki, belə hallara ən qədim qalıqlarda daha çox rast gəlinir.
Alimlər bildiriblər ki, əldə edilən nümunələr heyrətləndiricidir:
"Llullaillaco" vulkanının ətəyindəki İnca ritual qurbanlarının beyinləri (təxminən 1450 ədəd).
Eramızdan əvvəl, təxminən 4-5-ci əsrlərə aid olan Tollund Adamı. Danimarkadakı torf bataqlığından tapılmış kəllə.
İspaniyada Vətəndaş Müharibəsi zamanı kütləvi məzarlıqdan tapılan insanlardan alınmış nümunələr. Bəzilərinin başından güllə ilə vurulub, lakin onların beyni bir müddət sağ qalıb.
Qalıqları Misir səhralarından və həmçinin qədim Skandinaviya gölləri sahillərindən tapılan nümunələr (tamamilə təbii, süni qorunma olmadan).
Alimlər bu cür mexanizmin eyni zamanda beynin biokimyası ilə bağlı ola biləcəyini də irəli sürüblər.
Tədqiqatçılar deyiblər ki, müəyyən molekullar, o cümlədən də zülallar, şəkərlər, lipidlərin mis tərkibinə bənzəyən metallarla reaksiyaya girməklə, beynin sabit birləşmələrini əmələ gətirə bilərdi. Tədqiqatçıların fikrincə, ancaq bu cür proses toxumaları çürümədən qoruyardı.
Alimlərin yeni elmi nəzəriyyəsi tam öz təsdiqini tapacağı təqdirdə, elm adamları daha bir istəklərini də dilə gətiriblər. Bir qrup elm adamı bu tədqiqatların davamı kimi ölümündən sonra insanın beynində olan informasiyaların, yaddaş blokunun digər aləmə köçürülməsi ilə bağlı ortaya çıxmış fərziyyələrin yeni kəşfin bir hissəsi kimi geniş araşdırılmasını istəyib.
Elmi sirr olmaqla yanaşı, bu kəşf həm də beynin təkamülünü və bəzi xəstəliklərin inkişafını, idrak funksiyasını, hətta insan tarixini ətraflı anlamaq üçün alimlərə bir çox yeniliklərə sahiblənmək baxımından ipucları verə bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 09:07
Avropa Ukraynaya hərbi yardımı azaldıb
Bu gün, 07:56
Zahid Oruc ittihamlarla razılaşmır
Dünən, 18:04
Rusiyalı bloqer evində ölü tapılıb
17-10-2025, 23:44
Mehriban Əliyeva Vatikanın dövlət katibi ilə görüşüb - Foto
17-10-2025, 23:09
Zelenski ilə Tramp Ağ evdə görüşüblər - Yenilənib
17-10-2025, 19:51
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
17-10-2025, 19:50
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşüb - Fotolar
17-10-2025, 17:55
HƏMAS-İsrail sülhü davamlı olacaqmı?
17-10-2025, 16:46
AMEA Ramiz Mehdiyevlə bağlı məhkəmə qərarını gözləyir
17-10-2025, 16:20
Departament rəisi vəzifədən azad edilib
17-10-2025, 15:30
Ramiz Mehdiyev 7 saat dindirilib?
17-10-2025, 13:49
Robot azyaşlı dostu ilə kövrək şəkildə vidalaşıb
17-10-2025, 13:01
Qurban Qurbanov yeni biznesə başlayıb
17-10-2025, 11:57
Yasamaldakı silahlı insident: iki nəfər saxlanılıb
17-10-2025, 10:57
Üç tanınmış hakim təqaüdə göndərilir
17-10-2025, 10:47
Ruslar Krivoy Roqa kütləvi hücuma keçib
17-10-2025, 10:12
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasından çıxarılacaq
17-10-2025, 10:10
Bakıda iki nəfər bıçaqlanıb
17-10-2025, 10:01
Rusiyalı müxalifətçini öldürmək istəyənlər ələ keçib
17-10-2025, 08:52
Kürdəmirdəki uşaq bağçasında yanğın olub
17-10-2025, 08:36
ABŞ ordusu gəmiyə hücum edib
16-10-2025, 22:40
Mehriban Əliyeva Vatikanda - Fotolar - Yenilənib
16-10-2025, 22:06
Abid Şərifov insult keçirib, vəziyyəti ağırdır
16-10-2025, 21:46
Trampla Putin Budapeştdə görüşəcəklər
16-10-2025, 20:20
Ermənilər Bakıda hakim qarşısına çıxarılıblar
16-10-2025, 19:43
Döyüş robotu müharibəyə hazırdır
16-10-2025, 16:56
Müdafiə Nazirliyi paradla bağlı məlumat yayıb
16-10-2025, 15:43
Keçmiş diplomata hökm oxunub
16-10-2025, 15:02
Xalq artisti II Fəxri xiyabanda dəfn olunub
16-10-2025, 14:56
Məhkəmə hakiminin fəaliyyətinə xitam verilib - Foto
16-10-2025, 13:05
Təndir çörəyinin ətri - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16-10-2025, 11:48
Xocavəndə növbəti köç olacaq
16-10-2025, 10:43
Konvertoplan digər dronları üstələyir - Foto
16-10-2025, 10:09
Deputat: "Biz inzibati yollarla taksiləri sıradan çıxarsaq..."
16-10-2025, 08:56
Avropanın “Dron divarı” planı baş tutmayıb
15-10-2025, 17:44
İranın hərbi gəmiləri Azərbaycana gəlib - Fotolar
15-10-2025, 17:28
Bakıda Zəfər Günü parad olacaq
15-10-2025, 16:17
Deputatın mandatına xitam verilib
15-10-2025, 15:39
Dolu siniflər, çətin dərsliklər və… - Vüqar Vəliyev yazır
15-10-2025, 14:38
Rusiya dəmir yollarına hücumları artırıb
15-10-2025, 13:34
Dövlət Xidməti işçilərinin sayı artırılıb
15-10-2025, 13:25
Prezident MDB ilə bağlı sazişi təsdiqləyib
15-10-2025, 12:54
Füzuli yaradıcılığına fərqli baxış - Cəbrayıloğlu yazır
15-10-2025, 12:46
Məşhur YAP-çıdan Ramiz Mehdiyevlə bağlı - Açıqlama
15-10-2025, 11:57
Xırdalanda 20 yaşlı gənc öldürülüb
15-10-2025, 10:37
"Azneft”in direktoru vəzifədən azad olunub
15-10-2025, 10:15
Xalq artisti Ramiz Quliyev vəfat edib
15-10-2025, 08:21
Suriyanın yeni lideri Moskvaya gəlir
14-10-2025, 21:22
Vardanyanın məhkəməsində ifadələr dinlənilib
14-10-2025, 19:04
Metroda izdiham yaranıb, saatlardır kart işləmir
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
