23:35 / 15-04-2025
ABŞ Ermənistana yardımı dayandırıb
21:29 / 15-04-2025
Bakı Təşəbbüs Qrupu öz saytında petisiya başladıb
20:47 / 15-04-2025
Gürcüstan prezidenti Bakıda Əli Əsədovla görüşüb
20:15 / 15-04-2025
Mehriban Əliyeva Bakıda körpələr və uşaq evlərində olub - Fotolar
18:51 / 15-04-2025
Vardanyanın məhkəməsində zərərçəkmişlər ifadə verib - Fotolar
18:47 / 15-04-2025
Zelenski Trampın xüsusi elçisindən narazıdır
18:23 / 15-04-2025
Dənizdə bulvara yaxın ərazidə meyit tapılıb
18:15 / 15-04-2025
DSMF sədri vəzifədən azad edilib - Yeni təyinat
18:09 / 15-04-2025
Maliyyə nazirinə birinci müavin təyin olunub
18:02 / 15-04-2025
Çin “Boeing” təyyarələrinin alışını dayandırır
18:00 / 15-04-2025
Emil Pənahov AZCON-da yüksək vəzifəyə təyin olunub
17:55 / 15-04-2025
36 məktəb direktoru işdən çıxarılıb
17:35 / 15-04-2025
Ceyhun Bayramov Çin səfirinin etimadnaməsinin surətini qəbul edib
17:21 / 15-04-2025
"Azərlotereya", "Topaz", yoxsa klub rəhbələri? - AFFA rəhbəri fırıldaqçıları hədələyib
17:19 / 15-04-2025
Ukrayna yaşayış məntəqəsinə nəzarəti bərpa edib
17:14 / 15-04-2025
Bakıda yaşayış binası yanıb - (Yenilənib)
17:13 / 15-04-2025
Nazirlikdən manatın məzənnəsi barədə - Açıqlama
17:08 / 15-04-2025
Müğənni Nura “Azercell”i qınayıb
16:40 / 15-04-2025
Gürcüstan prezidenti Azərbaycana gəlib - (Yenilənib)
16:22 / 15-04-2025
Ukrayna bir gündə Kurskda 200-ə qədər hərbçi itirib
16:18 / 15-04-2025
Sahil Babayev Məmməd Musayevi yola salıb
16:13 / 15-04-2025
Bakıda ekoloji pozuntulara yol verən şirkət rəhbərləri cəzalandırılıb
15:58 / 15-04-2025
Prezident məhkəmələrə sədr və hakimlər təyin edib - Siyahı
15:23 / 15-04-2025
Avtomobildən 29 kiloqram narkotik götürülüb - Video
14:54 / 15-04-2025
Hərbi ekspert: Tramp sülhə nail ola bilməyəcək
14:19 / 15-04-2025
“TikTok”lərin həbs müddəti uzadılıb
13:42 / 15-04-2025
Prodüser azadlığa çıxmaq istəyir
13:37 / 15-04-2025
Avropa İttifaqı “B planı” hazırlayır
13:19 / 15-04-2025
Ukraynalı uşaqlar Azərbaycana gətirilib
12:54 / 15-04-2025
Güclü yağış və qar yağacaq - Proqnoz
23:36 / 10-04-2025
Mask Marsı işğal etməyə tələsir - Foto
12:07 / 11-04-2025
Trampın elçisi Putinlə görüşmək üçün Rusiyaya gəlib
00:06 / 11-04-2025
Avropa İttifaqı və Çin ABŞ-a qarşı birləşir
11:24 / 11-04-2025
İran üçün “Liviya modeli”: ya müharibə, ya da saziş
19:24 / 11-04-2025
Maliyyə Nazirliyi depozit hərracı keçirib
00:05 / 11-04-2025
UNEC-də 54 mühafizəçinin hər birinə günlük 100 manat veriləcək
11:53 / 11-04-2025
Professor: Qərbi Azərbaycan ərazilərini də boşalda bilərlər
23:50 / 12-04-2025
Ceyhun Bayramov Antalyada Hakan Fidanla görüşüb
00:14 / 12-04-2025
Putin Trampın xüsusi elçisi ilə dörd saatdan çox müzakirə aparıb
13:50 / 11-04-2025
Cəlaloğlu: Türk Dövlətləri Təşkilatı məsələsində tələsmək lazımdır
10:09 / 11-04-2025
Hollivud filmlərinin idxalı məhdudlaşdırılacaq
19:33 / 12-04-2025
İlham Əliyevin Türkiyəyə səfəri başa çatıb - Fotolar
İnsan öləndən sonra beyni sağ qalır
Tarix: 14-04-2025 16:51 | Bölmə: Xəbərlər
İnsanın beyni min illərlə yaşaya bilər. Hətta insan bədəni toza çevrilsə belə, onun beyni özünü mühafizə etməyə qadir orqandır. Bu, inandırıcı təsir bağışlamasa və elmi fantastika filmlərinin süjeti kimi səslənsə də, təkzibedilməz elmi faktdır.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Oksford Universiteti tədqiqatçılarının elmi araşdırmaları insan beyni ilə bağlı qeyri-adi nəticələr verib. Alimlər qədim dövrlərdə yaşamış insanların beynində tapılmış 4400-dən çox yeni hadisəni çox diqqətlə təhlil ediblər. Onların yaşı 4000 ilə 12000 il arasında dəyişir.
Təəccüb doğuran elmi nəticə odur ki, qədim insanların beyni bütün digər yumşaq toxumaların çoxdan yox ola biləcəyi barədə fərziyyələrdən və ehtimallardan sonra belə öz funksional sistemini tamamilə qoruyub.
Son vaxtlara qədər dünya elm aləmində qəbul edildiyi kimi, alimlər inanırdı ki, insanın bədənindəki bu hissə də ölümdən sonra parçalanmağa başlayan ilk sürətli orqanlardan biridir. Üstəlik, illərlə bütün dünya ölkələrində fəaliyyət göstərən və nəticələrin dəqiqliyini iddia edən məhkəmə-tibb ekspertizaları da buna əsaslanırdı. Lakin, üzə çıxan yeni kəşf hazırda bu sahədə mövcud olan baxışları dəyişmək üzrədir.
Tədqiqatçılar qrupunun apardığı elmi araşdırma və müşahidələrin demək olar, üçdə birində, yəni 1308 nümunənin üzərindəki nəticələrdən məlum olur ki, insan beynində yeganə sağ qalan və məhv olmayan yumşaq toxumalardır. Bu barədə açıqlama yayan elm adamlarının fikrincə, ən qəribəsi də odur ki, belə hallara ən qədim qalıqlarda daha çox rast gəlinir.
Alimlər bildiriblər ki, əldə edilən nümunələr heyrətləndiricidir:
"Llullaillaco" vulkanının ətəyindəki İnca ritual qurbanlarının beyinləri (təxminən 1450 ədəd).
Eramızdan əvvəl, təxminən 4-5-ci əsrlərə aid olan Tollund Adamı. Danimarkadakı torf bataqlığından tapılmış kəllə.
İspaniyada Vətəndaş Müharibəsi zamanı kütləvi məzarlıqdan tapılan insanlardan alınmış nümunələr. Bəzilərinin başından güllə ilə vurulub, lakin onların beyni bir müddət sağ qalıb.
Qalıqları Misir səhralarından və həmçinin qədim Skandinaviya gölləri sahillərindən tapılan nümunələr (tamamilə təbii, süni qorunma olmadan).
Alimlər bu cür mexanizmin eyni zamanda beynin biokimyası ilə bağlı ola biləcəyini də irəli sürüblər.
Tədqiqatçılar deyiblər ki, müəyyən molekullar, o cümlədən də zülallar, şəkərlər, lipidlərin mis tərkibinə bənzəyən metallarla reaksiyaya girməklə, beynin sabit birləşmələrini əmələ gətirə bilərdi. Tədqiqatçıların fikrincə, ancaq bu cür proses toxumaları çürümədən qoruyardı.
Alimlərin yeni elmi nəzəriyyəsi tam öz təsdiqini tapacağı təqdirdə, elm adamları daha bir istəklərini də dilə gətiriblər. Bir qrup elm adamı bu tədqiqatların davamı kimi ölümündən sonra insanın beynində olan informasiyaların, yaddaş blokunun digər aləmə köçürülməsi ilə bağlı ortaya çıxmış fərziyyələrin yeni kəşfin bir hissəsi kimi geniş araşdırılmasını istəyib.
Elmi sirr olmaqla yanaşı, bu kəşf həm də beynin təkamülünü və bəzi xəstəliklərin inkişafını, idrak funksiyasını, hətta insan tarixini ətraflı anlamaq üçün alimlərə bir çox yeniliklərə sahiblənmək baxımından ipucları verə bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-04-2025 16:51 | Bölmə: Xəbərlər
İnsanın beyni min illərlə yaşaya bilər. Hətta insan bədəni toza çevrilsə belə, onun beyni özünü mühafizə etməyə qadir orqandır. Bu, inandırıcı təsir bağışlamasa və elmi fantastika filmlərinin süjeti kimi səslənsə də, təkzibedilməz elmi faktdır.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Oksford Universiteti tədqiqatçılarının elmi araşdırmaları insan beyni ilə bağlı qeyri-adi nəticələr verib. Alimlər qədim dövrlərdə yaşamış insanların beynində tapılmış 4400-dən çox yeni hadisəni çox diqqətlə təhlil ediblər. Onların yaşı 4000 ilə 12000 il arasında dəyişir.
Təəccüb doğuran elmi nəticə odur ki, qədim insanların beyni bütün digər yumşaq toxumaların çoxdan yox ola biləcəyi barədə fərziyyələrdən və ehtimallardan sonra belə öz funksional sistemini tamamilə qoruyub.
Son vaxtlara qədər dünya elm aləmində qəbul edildiyi kimi, alimlər inanırdı ki, insanın bədənindəki bu hissə də ölümdən sonra parçalanmağa başlayan ilk sürətli orqanlardan biridir. Üstəlik, illərlə bütün dünya ölkələrində fəaliyyət göstərən və nəticələrin dəqiqliyini iddia edən məhkəmə-tibb ekspertizaları da buna əsaslanırdı. Lakin, üzə çıxan yeni kəşf hazırda bu sahədə mövcud olan baxışları dəyişmək üzrədir.
Tədqiqatçılar qrupunun apardığı elmi araşdırma və müşahidələrin demək olar, üçdə birində, yəni 1308 nümunənin üzərindəki nəticələrdən məlum olur ki, insan beynində yeganə sağ qalan və məhv olmayan yumşaq toxumalardır. Bu barədə açıqlama yayan elm adamlarının fikrincə, ən qəribəsi də odur ki, belə hallara ən qədim qalıqlarda daha çox rast gəlinir.
Alimlər bildiriblər ki, əldə edilən nümunələr heyrətləndiricidir:
"Llullaillaco" vulkanının ətəyindəki İnca ritual qurbanlarının beyinləri (təxminən 1450 ədəd).
Eramızdan əvvəl, təxminən 4-5-ci əsrlərə aid olan Tollund Adamı. Danimarkadakı torf bataqlığından tapılmış kəllə.
İspaniyada Vətəndaş Müharibəsi zamanı kütləvi məzarlıqdan tapılan insanlardan alınmış nümunələr. Bəzilərinin başından güllə ilə vurulub, lakin onların beyni bir müddət sağ qalıb.
Qalıqları Misir səhralarından və həmçinin qədim Skandinaviya gölləri sahillərindən tapılan nümunələr (tamamilə təbii, süni qorunma olmadan).
Alimlər bu cür mexanizmin eyni zamanda beynin biokimyası ilə bağlı ola biləcəyini də irəli sürüblər.
Tədqiqatçılar deyiblər ki, müəyyən molekullar, o cümlədən də zülallar, şəkərlər, lipidlərin mis tərkibinə bənzəyən metallarla reaksiyaya girməklə, beynin sabit birləşmələrini əmələ gətirə bilərdi. Tədqiqatçıların fikrincə, ancaq bu cür proses toxumaları çürümədən qoruyardı.
Alimlərin yeni elmi nəzəriyyəsi tam öz təsdiqini tapacağı təqdirdə, elm adamları daha bir istəklərini də dilə gətiriblər. Bir qrup elm adamı bu tədqiqatların davamı kimi ölümündən sonra insanın beynində olan informasiyaların, yaddaş blokunun digər aləmə köçürülməsi ilə bağlı ortaya çıxmış fərziyyələrin yeni kəşfin bir hissəsi kimi geniş araşdırılmasını istəyib.
Elmi sirr olmaqla yanaşı, bu kəşf həm də beynin təkamülünü və bəzi xəstəliklərin inkişafını, idrak funksiyasını, hətta insan tarixini ətraflı anlamaq üçün alimlərə bir çox yeniliklərə sahiblənmək baxımından ipucları verə bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 23:35
ABŞ Ermənistana yardımı dayandırıb
Bu gün, 21:29
Bakı Təşəbbüs Qrupu öz saytında petisiya başladıb
Bu gün, 20:47
Gürcüstan prezidenti Bakıda Əli Əsədovla görüşüb
Bu gün, 18:23
Dənizdə bulvara yaxın ərazidə meyit tapılıb
Bu gün, 17:14
Bakıda yaşayış binası yanıb - (Yenilənib)
Bu gün, 17:13
Nazirlikdən manatın məzənnəsi barədə - Açıqlama
Bu gün, 13:19
Ukraynalı uşaqlar Azərbaycana gətirilib
Bu gün, 10:43
18 yaşlı gənc atasının silahı ilə canına qıyıb
Bu gün, 10:41
Vətən xainini kosmosa göndəriblər
Bu gün, 10:31
Azərbaycanda əhali artır
Bu gün, 08:20
Trampa daha sərt davranmağı məsləhət görürlər
Bu gün, 08:10
Kiyev Kurska yeni tip PUA-larla hücum edib
Bu gün, 07:59
Uitkoff: Qlobal dəyişikliyin astanasındayıq
Dünən, 23:57
ABŞ İrana zərbəyə hazırlaşır
Dünən, 21:12
Yorulmayan müəllifin tükənməyən sətirləri
Dünən, 17:56
Göydələnlər şəhərinin yeni görüntüsü yayılıb - Foto
Dünən, 17:47
Müğənninin əsl qatili azadlıqdadır
Dünən, 17:17
Ordumuzun qadın hərbçisi Kəlbəcərdə həlak olub
Dünən, 16:51
İnsan öləndən sonra beyni sağ qalır
Dünən, 14:10
Xəzər dənizində zəlzələ baş verib
Dünən, 11:02
Dinozavrları ovlayan "cəhənnəm qurbağası"...
Dünən, 08:08
Səfir: ATƏT-in deqradasiyası fantastik həddə çatıb
13-04-2025, 14:02
Əvəz Zeynallıya xərçəng diaqnozu qoyulub
13-04-2025, 09:14
Tacikistanda güclü zəlzələ qeydə alınıb
12-04-2025, 19:32
Azərbaycanın daha bir rayonunda zəlzələ olub
12-04-2025, 15:59
Şamaxı rayonunda zəlzələ baş verib
12-04-2025, 10:52
Qobu və Masazırda silah-sursat aşkar edilib - Video
11-04-2025, 23:01
Axtarışda olan 4 nəfər Azərbaycana təhvil verilib
11-04-2025, 13:01
Kursantlarla bağlı yeni qanun qəbul olunub
11-04-2025, 12:42
İldırım vurması nəticəsində 5 uşaq xəsarət alıb
11-04-2025, 12:30
Mülki helikopter çaya düşüb, ölənlər var - Yenilənib
11-04-2025, 12:15
Naxçıvan Ali Məhkəməsinə hakim təyin edilib
11-04-2025, 11:45
Xanlar Vəliyev məhkəmə hakimi təyin olunub
11-04-2025, 10:55
Tovuzda beş məktəbli zəhərlənib
11-04-2025, 09:57
Qarabağda kimlərə pulsuz torpaq icarəyə veriləcək? - Video
11-04-2025, 08:53
Hakimiyyət dəyişikliyi müharibəyə son qoyacaq?
11-04-2025, 00:06
Avropa İttifaqı və Çin ABŞ-a qarşı birləşir
10-04-2025, 20:08
Bloger İmaməddin Əhlimanov istintaqa çağırılıb
10-04-2025, 17:34
Gəncədə şagirdlər müəllimi döyüblər - Yenilənib
10-04-2025, 14:55
Ağstafada 9-cu sinif şagirdi bıçaqlanıb - Yenilənib
10-04-2025, 14:32
Daha bir erməni Bakıda hakim qarşısına çıxarılıb
10-04-2025, 13:29
Tokayev: Dünya ən ağır böhranlardan birinin astanasındadır
10-04-2025, 11:40
ABŞ Panamaya qoşun yeridir?
10-04-2025, 11:29
Erməniəsilli şəxslərin məhkəmə iclası başlayıb
10-04-2025, 10:23
Avropa İttifaqı Ukraynaya 9 milyard avro ayıracaq
10-04-2025, 08:48
160 milyon yaşı olan parazit tapılıb
10-04-2025, 08:43
Avropa İttifaqı 2040-cı ilə qədər dağılacaq?
10-04-2025, 08:37
Carlson Baydenin səhvindən yazıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
