19:22 / 23-11-2024
Məşhur idmançı 250 min avro cərimələnib - Foto
18:55 / 23-11-2024
Qəzzaya son hücumlarda 120 fələstinli öldürülüb
18:48 / 23-11-2024
NATO-nun baş katibi Trampla danışıqlar aparıb
18:40 / 23-11-2024
Avropa enerji böhranı ilə üz-üzədir
18:08 / 23-11-2024
Novella Cəfəroğlu: "İndi normal pensiya alıram, məbləği açıqlamaq istəmirəm"
17:57 / 23-11-2024
Prezident Su Təchizatı Xidmətinin fəaliyyət sahəsini genişləndirib
17:50 / 23-11-2024
“Azərenerji” və “Azərişıq”a yeni səlahiyyət verilib - Fərman
17:25 / 23-11-2024
Müğənni Nadir Qafarzadə: "Torpaq alıb neyləyəcəm ki?!"
17:04 / 23-11-2024
1-ci siniflərin yerdəyişmə prosesinə start verilir
16:47 / 23-11-2024
Keçmiş icra başçısı vəfat edib
16:39 / 23-11-2024
Agentlik sədrinin birinci müavini təyin olunan Xəyyam Məmmədov kimdir?
16:11 / 23-11-2024
Prezident hərbi xidmətə çağırışla bağlı sərəncam imzalayıb
16:05 / 23-11-2024
Prezident bir qrup şəxsi təltif edib - Siyahı
16:02 / 23-11-2024
Milli Müdafiə Universiteti ilə bağlı daha bir qərar imzalanıb
15:57 / 23-11-2024
Türkiyədə 3 ton saxta spirtli içki ələ keçirilib
15:45 / 23-11-2024
Nazirlər Kabineti daha bir qərar verib
15:28 / 23-11-2024
Agentlik sədrinə yeni müavinlər təyin olunub - Sərəncam
15:08 / 23-11-2024
Temperatur düşəcək, leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
14:31 / 23-11-2024
Müdafiə Nazirliyində xidməti müşavirə keçirilib
13:28 / 23-11-2024
COP29 zolaqlarında yol nişanları sökülür
12:30 / 23-11-2024
Azərbaycanda zəlzələ olub
12:10 / 23-11-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:01 / 23-11-2024
"Sektorlar üzrə strateji planların hazırlanması Qaydası” təsdiqlənib
11:56 / 23-11-2024
Azərbaycanda saxlanılan rəis müavini həbsdən buraxılıb - 200 milyon ödəyib
11:29 / 23-11-2024
Milli Məclisin bəzi deputatlarına mənzil verilib
11:05 / 23-11-2024
Ceyms Bondun ifaçısı bu dəfə "Serjant Rok"-da oynayacaq
11:03 / 23-11-2024
Türkiyədə 70 kq qızılla tutulan azərbaycanlı diplomatdır? - (Yenilənib)
10:37 / 23-11-2024
Ukrayna cəbhəsi: ruslar əlavə ehtiyat toplayır
12:05 / 19-11-2024
MMC vətəndaşın mənzilini dağıdıb, indi də obyektini ələ keçirmək istəyir - Fotolar
13:32 / 21-11-2024
Dünyanın ən güclü donanmaları... - Qardaş Türkiyə siyahıda neçəncidir?
19:50 / 19-11-2024
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
16:45 / 20-11-2024
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
16:22 / 20-11-2024
“Real Betis” klubunun nümayəndəsi Bakıda nəyə təəccüblənib? - Foto
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
09:37 / 21-11-2024
Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb
00:07 / 22-11-2024
Hikmət Hacıyev: “Politico”nun üzr istəməsini tələb edirik!”
10:03 / 20-11-2024
Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar
00:45 / 22-11-2024
Məşhur yazıçının yeni romanı nəşr edilib - Foto
11:03 / 23-11-2024
Türkiyədə 70 kq qızılla tutulan azərbaycanlı diplomatdır? - (Yenilənib)
Antarktidada nəhəng çay tapılıb - Foto
Tarix: 09-06-2024 08:28 | Bölmə: Cəmiyyət
Antarktidada buzların altında nəhəng çay sistemi tapılıb. Alimlərin fikrincə, bu qitənin ərazisi bir vaxtlar yaşıllıq olub.
Reyting.az-ın məlumatına görə, alimlər bildiriblər ki, təxminən 40 milyon il əvvəl Antarktidanın çox hissəsini buzlaqsız ərazilər təşkil edib. Bunun elmi izahını verənlər deyirlər ki, o dövrlərdə yer üzü hətta indikindən daha çox isti iqlimə malik olub. Amma bütün qeyd edilən səbəblərlə yanaşı bu qitənin fərqli, özünəməxsus xüsusiyyətləri daima elm adamlarının diqqətini cəlb edib. Fakt budur ki, daima güclü okean cərəyanları ekvatordan Antarktidaya qızdırılan suyu daşıyaraq oradakı iqlimi yumşalır, üstəlik, bu davamlılıq Antarktika Dairəvi Qütb Cərəyanı sudaşınma prosesinin materikə çıxışını bağlayana qədər davam edir.
Alimlərin ehtimalına görə, vaxtilə Antarktida yüksəkliklərində buzlar olsa da, düzənlikləri yaşıl sahələrlə örtülü olub və çaylar onların arasından keçə bilərdi. Ancaq indiki çay sisteminin necə olduğunu müəyyən etmək olduqca çətindir. Bununla belə, çətinliklərin öhdəsindən gəlməyə çalışan və həmçinin dünya elminə yeni töhfələr vermək üçün araşdırmalar aparan alimlər, yəni Bremen Universitetinin tədqiqatçılar qrupu uğur əldə edərək Antarktidanın uzaq keçmişi ilə bağlı daha çox öyrənmək üçün bir yol tapa biliblər.
Almaniyalı tədqiqatçılardan ibarət böyük bir qrup "Polarstern" buzqıran gəmisində qitənin qərb sahilləri istiqamətinə doğru elmi ekspedisiyaya yola düşüblər. Alimlər çöküntü süxurlarını ətraflı tədqiq ediblər. Nəticədə tədqiqatçılar 17 metrdən 24 metrə qədər dərinlikdəki həmin təsiredici çöküntü təbəqələrini üzə çıxara biliblər.
Tədqiqatçıların fikrincə, əldə edilən nümunələrin heç biri Qərbi Antarktidanın torpaqlarına uyğun gəlməyən elmi dəlillərdir. Araşdırmaların nəticəsi olaraq almaniyalı tədqiqatçıların və alimlərin iştirakı ilə müəyyən edilib ki, bu cins torpaq çöküntüsü Antarktidanın Şərqini Qərbindən ayıran Transantarktika dağlarından gətirilib.
Tədqiqatçılardan biri buna belə bir izah verib: "Çökmə zonası onları dağın zirvələrindən yuyub gətirən keçmiş çay deltasını təmsil edir, nəticədə isə burada buz bu axını yaradaraq sonra dondurur. Fikrimizcə, dağların yerini dəqiq öyrənməklə çayın təxmini yolunu müəyyən etmək mümkündür. Çünki belə bir uzun çay ən azı 1500 kilometrə qədər uzanmalı idi, üstəlik də yaşıllığın yadigarı olan həmin çay mütləq mənada bu buzlu qitənin ekosistemində əhəmiyyətli və çox mühüm rol oynamalı idi".
Alimlər qeyd ediblər ki, çöküntülərin qalınlığı çayın Transantarktika dağlarından indiki Amundsen dənizinə qədər təxminən 10 milyon il axdığını göstərir. Bu isə bir daha sübut edir ki, bölgədəki iqlim və landşaft təxmin edildiyi kimi 40 milyon il əvvəl dəyişməyə başlayıb və bunun nəticəsində 34 milyon il əvvəl çöküntülərin axması dayanıb. Almaniyalı alimlər məhz elə bu səbəbdən belə güman edirlər ki, buna görə də çay donub və yaxud məcrasını dəyişərək itib.
Hazırda qlobal istiləşmə səbəbindən daha sürətlə buzlaqları əriyən ərazi Qərbi Antarktidadır. Amma qitənin buzlaqlarının bir hissəsi ərisə belə, yenə də çayın əvvəlki məcrasına qayıtmasını gözləmək olmaz.
Tədqiqatçıların fikrincə, milyonlarla il ərzində eroziya öz axınının keçdiyi ərazini dəyişdiyində bu qədim çayın yenidən özünü bərpa etməsi elmi baxımdan tamamilə mümkünsüzdür.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-06-2024 08:28 | Bölmə: Cəmiyyət
Antarktidada buzların altında nəhəng çay sistemi tapılıb. Alimlərin fikrincə, bu qitənin ərazisi bir vaxtlar yaşıllıq olub.
Reyting.az-ın məlumatına görə, alimlər bildiriblər ki, təxminən 40 milyon il əvvəl Antarktidanın çox hissəsini buzlaqsız ərazilər təşkil edib. Bunun elmi izahını verənlər deyirlər ki, o dövrlərdə yer üzü hətta indikindən daha çox isti iqlimə malik olub. Amma bütün qeyd edilən səbəblərlə yanaşı bu qitənin fərqli, özünəməxsus xüsusiyyətləri daima elm adamlarının diqqətini cəlb edib. Fakt budur ki, daima güclü okean cərəyanları ekvatordan Antarktidaya qızdırılan suyu daşıyaraq oradakı iqlimi yumşalır, üstəlik, bu davamlılıq Antarktika Dairəvi Qütb Cərəyanı sudaşınma prosesinin materikə çıxışını bağlayana qədər davam edir.
Alimlərin ehtimalına görə, vaxtilə Antarktida yüksəkliklərində buzlar olsa da, düzənlikləri yaşıl sahələrlə örtülü olub və çaylar onların arasından keçə bilərdi. Ancaq indiki çay sisteminin necə olduğunu müəyyən etmək olduqca çətindir. Bununla belə, çətinliklərin öhdəsindən gəlməyə çalışan və həmçinin dünya elminə yeni töhfələr vermək üçün araşdırmalar aparan alimlər, yəni Bremen Universitetinin tədqiqatçılar qrupu uğur əldə edərək Antarktidanın uzaq keçmişi ilə bağlı daha çox öyrənmək üçün bir yol tapa biliblər.
Almaniyalı tədqiqatçılardan ibarət böyük bir qrup "Polarstern" buzqıran gəmisində qitənin qərb sahilləri istiqamətinə doğru elmi ekspedisiyaya yola düşüblər. Alimlər çöküntü süxurlarını ətraflı tədqiq ediblər. Nəticədə tədqiqatçılar 17 metrdən 24 metrə qədər dərinlikdəki həmin təsiredici çöküntü təbəqələrini üzə çıxara biliblər.
Tədqiqatçıların fikrincə, əldə edilən nümunələrin heç biri Qərbi Antarktidanın torpaqlarına uyğun gəlməyən elmi dəlillərdir. Araşdırmaların nəticəsi olaraq almaniyalı tədqiqatçıların və alimlərin iştirakı ilə müəyyən edilib ki, bu cins torpaq çöküntüsü Antarktidanın Şərqini Qərbindən ayıran Transantarktika dağlarından gətirilib.
Tədqiqatçılardan biri buna belə bir izah verib: "Çökmə zonası onları dağın zirvələrindən yuyub gətirən keçmiş çay deltasını təmsil edir, nəticədə isə burada buz bu axını yaradaraq sonra dondurur. Fikrimizcə, dağların yerini dəqiq öyrənməklə çayın təxmini yolunu müəyyən etmək mümkündür. Çünki belə bir uzun çay ən azı 1500 kilometrə qədər uzanmalı idi, üstəlik də yaşıllığın yadigarı olan həmin çay mütləq mənada bu buzlu qitənin ekosistemində əhəmiyyətli və çox mühüm rol oynamalı idi".
Alimlər qeyd ediblər ki, çöküntülərin qalınlığı çayın Transantarktika dağlarından indiki Amundsen dənizinə qədər təxminən 10 milyon il axdığını göstərir. Bu isə bir daha sübut edir ki, bölgədəki iqlim və landşaft təxmin edildiyi kimi 40 milyon il əvvəl dəyişməyə başlayıb və bunun nəticəsində 34 milyon il əvvəl çöküntülərin axması dayanıb. Almaniyalı alimlər məhz elə bu səbəbdən belə güman edirlər ki, buna görə də çay donub və yaxud məcrasını dəyişərək itib.
Hazırda qlobal istiləşmə səbəbindən daha sürətlə buzlaqları əriyən ərazi Qərbi Antarktidadır. Amma qitənin buzlaqlarının bir hissəsi ərisə belə, yenə də çayın əvvəlki məcrasına qayıtmasını gözləmək olmaz.
Tədqiqatçıların fikrincə, milyonlarla il ərzində eroziya öz axınının keçdiyi ərazini dəyişdiyində bu qədim çayın yenidən özünü bərpa etməsi elmi baxımdan tamamilə mümkünsüzdür.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:04
1-ci siniflərin yerdəyişmə prosesinə start verilir
Bu gün, 16:47
Keçmiş icra başçısı vəfat edib
Bu gün, 15:08
Temperatur düşəcək, leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
Bu gün, 13:28
COP29 zolaqlarında yol nişanları sökülür
Bu gün, 12:10
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 18:23
Ölmüş şəxsin gözü oğurlanıb
Dünən, 14:59
Arvadını öldürən vəzifəli şəxsə bir il cəza verilib
Dünən, 12:47
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 11:45
Polkovnikin oğlu ev dustaqlığına buraxılıb
Dünən, 09:46
İcra başçısının birinci müavini məhkəmədə uduzub
21-11-2024, 16:00
Gömrük orqanlarına qəbul imtahanı keçiriləcək
21-11-2024, 12:24
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
21-11-2024, 11:15
Bakıda daha 46 marşrutun fəaliyyəti bərpa olunur
21-11-2024, 09:26
Mask Trampın dəstəyi ilə almanlara meydan oxuyur
20-11-2024, 23:46
"Nazir məni kasıblara kömək üçün göndərib" deyən şəxsə hökm oxunub
20-11-2024, 21:34
Səudiyyə Ərəbistanında 100-dən çox əcnəbini edam ediblər
20-11-2024, 18:00
İTV-yə xəbərdarlıq olunub
20-11-2024, 17:34
Daha 20 min müəllim sertifikatlaşdırmaya cəlb olunacaq
20-11-2024, 15:26
Deputat Elm və Təhsil fondlarının birləşdirilməsini təklif edib
20-11-2024, 15:23
Xəzəryanı ölkələrin ekoloji təşkilatları memorandum imzalayıb
20-11-2024, 13:02
Biləsuvar sakini dəm qazından boğularaq ölüb
20-11-2024, 12:19
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
20-11-2024, 11:57
PA rəmisi: "COP29-da iştirak etmək böyük şərəfdir, çünki..."
20-11-2024, 11:38
Hərbi xidmətdən yayınan daha bir gənc həbs edilib
20-11-2024, 11:02
Tramp türk həkimə yüksək vəzifə təklif edib
20-11-2024, 10:03
Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar
19-11-2024, 21:26
50-yə yaxın saxta plastik cərrahın siyahısını paylaşan jurnalistin hesabı bloklanıb
19-11-2024, 13:28
Norveç şahzadəsinin oğlu zorlamaya görə həbs edilib
19-11-2024, 12:53
Sabah yağış yağacaq
19-11-2024, 11:09
Ağcabədidə qanunsuz ov edən şəxslər saxlanılıb
19-11-2024, 10:42
Milli Məclisin baş məsləhətçisi qəfil ölüb
19-11-2024, 10:19
Azərbaycanda İran vətəndaşı itkin düşüb
19-11-2024, 09:50
67 yaşlı kişi dəm qazından boğulub
19-11-2024, 09:02
Mask Sorosun yeni pandemiya ilə bağlı qorxulu proqnozunu ələ salıb
18-11-2024, 23:44
Bakıdan Neftçalaya qonaq gələn uşaq suda boğulub
18-11-2024, 15:06
Qarajda gizlətdiyi raketi çıxararaq insanlara tuşlayıb - Video
18-11-2024, 12:54
Sabah yağış yağacaq
18-11-2024, 11:35
Qarabağda daha 972.6 hektar ərazi minalardan təmizlənib
18-11-2024, 10:21
Daha altı marşrut xəttinin fəaliyyəti bərpa olunub
18-11-2024, 09:32
KTMT qeyri-leqal miqrasiyaya qarşı mübarizə aparacaq
16-11-2024, 15:34
Qubadlıda fəhlə iş başında yıxılaraq ölüb
16-11-2024, 12:41
Sabah dağlıq ərazilərə qar yağacaq
16-11-2024, 12:39
Kolleclərə yeni təyinatlar olub
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
