13:07 / 16-05-2025
Şəhid Elşən Ərzumanovun dəfn mərasimi olub
13:02 / 16-05-2025
İlham Əliyev Zirvə toplantısının açılışında iştirak edir
12:56 / 16-05-2025
Şəhid Yusif Məmmədov Sumqayıtda dəfn olunub
12:53 / 16-05-2025
Əli Əsədov Milli Məclisdə hesabat verəcək - Bu tarixdə
12:53 / 16-05-2025
Putinə qarşı ən sərt tədbirlər görməyə başlayırlar
12:37 / 16-05-2025
Rəsmi Bakı: "Bu, sülh üçün əsas şərtdir və..."
12:30 / 16-05-2025
Ölkədən çıxışı məhdudlaşdırılan şəxslərə SMS göndəriləcək
12:23 / 16-05-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:21 / 16-05-2025
General Milli Məclisə hesabat verib - Yenilənib
12:20 / 16-05-2025
“Əmək pensiyaları haqqında” qanun dəyişib
12:08 / 16-05-2025
Rusiya donanması ciddi problemlə üzləşib
12:07 / 16-05-2025
İlham Əliyev Avropa İttifaqı rəhbərləri ilə görüşüb - Fotolar
12:04 / 16-05-2025
Qüdrət Həsənquliyev: "Bu sahədə vəziyyət nəzarətdədir”
11:58 / 16-05-2025
Fazil Mustafa: "Küçədə dilənçilik edən hansı uşaq tutulsa..."
11:44 / 16-05-2025
Ukrayna sayca üçüncü F-16 qırıcısını itirib
11:31 / 16-05-2025
Odessaya dron hücumu: evlər dağılıb, heyvanlar zooparkdan qaçıb
11:22 / 16-05-2025
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətində yoxlama başlayıb
11:12 / 16-05-2025
Kirayə mənzillər layihəsində dələduzluq: kreditlər necə "fırladılır"? - Açıqlamalar
11:02 / 16-05-2025
Nazirliyin keçmiş vəzifəli şəxsi həbsdə ölüb
10:33 / 16-05-2025
Həbsdəki oğluna narkotik keçirmək istəyən qadın saxlanılıb
10:25 / 16-05-2025
Polşa Ukraynaya hərbi yardım paketi hazırlayır
10:04 / 16-05-2025
Şəhidin nəşini Naxçıvana gətiriblər - (Yenilənib) - Fotolar
09:52 / 16-05-2025
DİN: "Naməlum zənglər dərhal bloklanmalıdır"
09:51 / 16-05-2025
Professor: Əsas şüar “Vahid vətən, vahid dövlət, vahid bayraq!” ola bilər
09:43 / 16-05-2025
Küləkli hava ilə bağlı xəbərdarlıq edilib
09:41 / 16-05-2025
Bu gün Əfv Məsələləri Komissiyasının iclası keçiriləcək
09:20 / 16-05-2025
Tədris Cərrahiyyə Klinikası deputatın şirkətindən 1.2 milyonluq dərman alır
08:45 / 16-05-2025
Çindən Qazaxıstana turist axını var
08:33 / 16-05-2025
Məşhur müğənni hücuma görə həbs edilib
08:28 / 16-05-2025
Pələng beş gündə altı qadını parçalayıb
13:04 / 13-05-2025
Elnur Zeynalov: “Ağdam Muğam Mərkəzində solo-konsert verməyi düşünürəm”
16:13 / 12-05-2025
Mollazadə: PKK kürd məsələsi deyil, Sovet İttifaqının Türkiyəyə yaratdığı problemdir
09:28 / 12-05-2025
Terrorçuluqda şübhəli şəxsləri Azərbaycana gətiriblər
22:28 / 11-05-2025
"Qarabağ" "Araz-Naxçıvan"ı məğlub edib
15:32 / 12-05-2025
Prezident İlahiyyat İnstitutuna rektor təyin edib - Foto
11:15 / 12-05-2025
Paşinyan peşman olub: İrəvan yenidən Rusiyaya meyllənir
17:48 / 12-05-2025
İsazadə: Ərdoğan Rusiya ilə Ukrayna arasında vasitəçi kimi uğur qazana bilər
18:10 / 13-05-2025
Aydan Nuriyevanın musiqi dünyası - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
17:13 / 13-05-2025
Azərbaycanın Hərbi prokuroru təyin edilib - Sərəncam
08:33 / 14-05-2025
Putini İstanbulda Uşakov və Lavrov əvəz edə bilər
00:01 / 12-05-2025
Ceyhun Bayramov BƏƏ XİN başçısı ilə müzakirə aparıb
Nazirlik: "Xəzərdə suyun kəskin azalacağı proqnozunun heç bir tarixi əsası yoxdur"
Tarix: 22-01-2021 11:22 | Bölmə: Cəmiyyət
"Son vaxtlar Xəzər dənizinin səviyyəsi ilə bağlı müxtəlif fikirlər mətbuatda yer alır. Bəzi xarici tədqiqatçılar öz elmi araşdırmalarında rəqəmli modellərin nəticələrini açıqlayaraq əhalidə ciddi narahatlıq yaradan fərziyyələr səsləndirirlər".
Reyting.az xəbər verir ki, Milli Hidrometeorologiya Xidmətinin rəisi Umayra Tağıyeva fərziyələrdən birinin dənizin gələcəkdə 9-18 metr aşağı düşəcəyi haqqında proqnozla bağlı olduğunu deyib.
Onun sözlərinə görə, Xəzər dənizinin səviyyə dəyişmələrinə aid açıqlamalar vaxtaşırı mütəxəssislər tərəfindən daim işıqlandırılır: "Bu cür proqnozların heç bir tarixi əsası yoxdur və yalnız yüzdə bir faiz ehtimal oluna biləcək bir fərziyyə kimi nəzərə alınmalıdır".
U.Tağıyeva qeyd edib ki, ötən əsrin ikinci yarısında Xəzər dənizinin səviyyəsində müşahidə olunan səviyyə tərəddüdləri mütəmadi xarakter daşıyıb: "Belə ki, 1977-ci ildə dənizin səviyyəsi XX əsrdə müşahidə olunan ən aşağı həddə - Baltik sistemi ilə -29 metrə qədər azalıb və sonradan dənizdə suyun səviyyəsi qısa tarixi dövr ərzində (1977-1995-ci illər) 2,5 metr artaraq -26,5 metrə çatıb”.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Coğrafiya İnstitutunun direktoru Ramiz Məmmədovun sözlərinə görə, Xəzər dənizi üzərində aparılmış uzunmüddətli müşahidələrə əsasən dənizin səviyyəsinin dəyişmə amplitudası son 100 ildə 3 metrdən artıq olmayıb: "“Avropalı alimlərin verdiyi proqnoz, onların Xəzər dənizinin cazibə səviyyəsi barədə anlayışlarının olmadığını göstərir. Cazibə səviyyəsi o deməkdir ki, dənizin səviyyəsi qaxdıqca güclü buxarlanma baş verir və səviyyənin aşağı düşməsinə səbəb olur. Səviyyə azalanda dənizdə buxarlanma da azalır və nəticədə suyun səviyyəsinin yenidən qalxır.
Riyazi modellərin nəticələrinin təhlilində istənilən ərazinin təbii-coğrafi şəraiti nəzərə alınmalıdır. Əks halda həqiqətəuyğun olmayan bu cür yanlış proqnozlar üzə çıxmış olur. Dəniz səviyyəsinin dinamikası barədə uzunmüddətli proqnoz vermək mümkün deyil. Bunun səbəbi iqlim faktoru ilə bağlı kifayət qədər qeyri-müəyyənliklərin olması, dənizə tökülən iri çayların sululuğunun həcmi, baş verən dənizdibi tektonik proseslər və digər amillərlə izah edilir".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 22-01-2021 11:22 | Bölmə: Cəmiyyət
"Son vaxtlar Xəzər dənizinin səviyyəsi ilə bağlı müxtəlif fikirlər mətbuatda yer alır. Bəzi xarici tədqiqatçılar öz elmi araşdırmalarında rəqəmli modellərin nəticələrini açıqlayaraq əhalidə ciddi narahatlıq yaradan fərziyyələr səsləndirirlər".
Reyting.az xəbər verir ki, Milli Hidrometeorologiya Xidmətinin rəisi Umayra Tağıyeva fərziyələrdən birinin dənizin gələcəkdə 9-18 metr aşağı düşəcəyi haqqında proqnozla bağlı olduğunu deyib.
Onun sözlərinə görə, Xəzər dənizinin səviyyə dəyişmələrinə aid açıqlamalar vaxtaşırı mütəxəssislər tərəfindən daim işıqlandırılır: "Bu cür proqnozların heç bir tarixi əsası yoxdur və yalnız yüzdə bir faiz ehtimal oluna biləcək bir fərziyyə kimi nəzərə alınmalıdır".
U.Tağıyeva qeyd edib ki, ötən əsrin ikinci yarısında Xəzər dənizinin səviyyəsində müşahidə olunan səviyyə tərəddüdləri mütəmadi xarakter daşıyıb: "Belə ki, 1977-ci ildə dənizin səviyyəsi XX əsrdə müşahidə olunan ən aşağı həddə - Baltik sistemi ilə -29 metrə qədər azalıb və sonradan dənizdə suyun səviyyəsi qısa tarixi dövr ərzində (1977-1995-ci illər) 2,5 metr artaraq -26,5 metrə çatıb”.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Coğrafiya İnstitutunun direktoru Ramiz Məmmədovun sözlərinə görə, Xəzər dənizi üzərində aparılmış uzunmüddətli müşahidələrə əsasən dənizin səviyyəsinin dəyişmə amplitudası son 100 ildə 3 metrdən artıq olmayıb: "“Avropalı alimlərin verdiyi proqnoz, onların Xəzər dənizinin cazibə səviyyəsi barədə anlayışlarının olmadığını göstərir. Cazibə səviyyəsi o deməkdir ki, dənizin səviyyəsi qaxdıqca güclü buxarlanma baş verir və səviyyənin aşağı düşməsinə səbəb olur. Səviyyə azalanda dənizdə buxarlanma da azalır və nəticədə suyun səviyyəsinin yenidən qalxır.
Riyazi modellərin nəticələrinin təhlilində istənilən ərazinin təbii-coğrafi şəraiti nəzərə alınmalıdır. Əks halda həqiqətəuyğun olmayan bu cür yanlış proqnozlar üzə çıxmış olur. Dəniz səviyyəsinin dinamikası barədə uzunmüddətli proqnoz vermək mümkün deyil. Bunun səbəbi iqlim faktoru ilə bağlı kifayət qədər qeyri-müəyyənliklərin olması, dənizə tökülən iri çayların sululuğunun həcmi, baş verən dənizdibi tektonik proseslər və digər amillərlə izah edilir".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 12:23
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Bu gün, 11:02
Nazirliyin keçmiş vəzifəli şəxsi həbsdə ölüb
Bu gün, 08:19
Rusiya jurnalist və siyasi fəal İlya Azarı axtarır
Dünən, 23:13
İcraçı direktor vəzifədən azad olunub
Dünən, 16:25
Ölən ulduzun səs yazısını mahnıya çeviriblər
Dünən, 13:41
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
14-05-2025, 23:10
İnsanlar Marsda yaşaya bilərmi?
14-05-2025, 19:38
Rusiya azərbaycanlı blogeri axtarışa verib - Foto
14-05-2025, 17:47
Zəngin qadın bahalı çanta götürməyi utancverici sayır
14-05-2025, 17:44
Bakıda Nobel qardaşlarının tikdiyi bina sökülür
14-05-2025, 17:02
Maşın 11-ci sinif şagirdini vuraraq öldürüb
14-05-2025, 16:01
İlhamə Elşadqızı: "Narkoman deyiləm..."
14-05-2025, 15:20
Keçmiş mətbuat katibi İcra Hakimiyyətindəki vəzifəsindən ayrılııb
14-05-2025, 12:42
Nazirliyin sabiq idarə rəisinin cəzası azaldılıb
14-05-2025, 12:29
Sabah leysan yağacaq
14-05-2025, 09:43
Ay torpağından oksigen hasil edəcəklər - Fotolar
13-05-2025, 23:00
Xəstəxanaya direktor təyinatı olub
13-05-2025, 21:12
Nalayiq hərəkətlər edən vəzifəli şəxs işdən qovulub
13-05-2025, 16:00
Magistraturalara imtahanın nəticələri elan olunub
13-05-2025, 15:02
Şərurlu İsfəndiyar məhkəməyə gəlib - Qalmaqal
13-05-2025, 12:46
Müəllimlərin sertifikasiya imtahanının vaxtı bəlli olub
13-05-2025, 12:34
Sabah yağış yağacaq
13-05-2025, 10:37
İnsan alveri: 11 nəfər beynəlxalq axtarışa verilib
13-05-2025, 09:48
İcra başçısı Ali Məhkəmənin qərarını icra etmir
13-05-2025, 08:21
Sakit okeanda zəlzələ baş verib
13-05-2025, 00:33
Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin hakimi qəfil vəfat edib
12-05-2025, 21:24
"Son zəng" üçün pul tələb edən məktəb direktoru vəzifədən çıxarılıb
12-05-2025, 18:26
Bir milyon dollarlıq qarışqa yükü tutulub - Foto
12-05-2025, 17:18
1868 müəllim iş yerini dəyişib
12-05-2025, 15:07
Daha 77 mina, 274 PHS aşkar ediblər - Foto
12-05-2025, 13:41
Leysan yağacaq, dolu düşəcək - Proqnoz
12-05-2025, 12:50
Buraxılış imtahanının cavabları açıqlanıb
12-05-2025, 12:37
GEM qızılca ilə bağlı məlumat yayıb
12-05-2025, 10:02
Rabitə naqilini dirəkdən kəsib oğurlayanlar tutulublar
12-05-2025, 08:12
Yerin nüvəsindən siqnallar gəlir
10-05-2025, 12:10
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
9-05-2025, 19:20
207 nömrəli məktəbdə 150 manatdan pul yığılması iddiası araşdırılır
8-05-2025, 20:33
Zəvvarlar üçün Həcc ayinlərinin vaxtı elan olunub
8-05-2025, 18:15
Azərbaycan və Türkiyə Milli Müdafiə Universitetləri Yüksək Dialoqa yekun vurub - Fotolar
8-05-2025, 17:59
27 yaşlı gənc tikinti obyektində yıxılaraq ölüb
8-05-2025, 15:06
Axtarışda olan daha dörd nəfər Azərbaycana ekstradisiya edilib
8-05-2025, 14:56
İcra Hakimiyyətinin işçiləri qəzaya düşüblər - Xəsarət alanlar var
8-05-2025, 14:26
Rasim Məmmədov əmlaklarını geri istəyir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
