23:44 / 12-09-2025
Aİ Rusiyaya qarşı sanksiyaların müddətini uzadıb
22:10 / 12-09-2025
Salyanda 62 yaşlı kişi güllələnib
18:29 / 12-09-2025
Külək Yasamalda yaşayış binasında təhlükəli vəziyyət yaradıb - Video
18:00 / 12-09-2025
“Slavyanka” sularından kəskin qoxu gəlir - AQTA məsələni araşdırır
17:50 / 12-09-2025
Sədr müavini: "Metroda gələcəkdə diferensial qiymət artımı ola bilər"
17:40 / 12-09-2025
Xocalının daha iki kəndinə köç olacaq
17:23 / 12-09-2025
Xırdalan–Sumqayıt–Xırdalan xətti üzrə sərnişin qatarlarının fəaliyyəti dayandırılır
17:12 / 12-09-2025
Premyer Liqada V və VI turun oyun proqramı açıqlanıb
17:01 / 12-09-2025
Donald Tramp: "Biz çox sərt hərəkət etməli olacağıq"
16:55 / 12-09-2025
Milli Süni İntellekt Mərkəzinə direktor təyin olunub
16:15 / 12-09-2025
BDU-da bəzi ixtisaslar üzrə dərslər 4 gün keçiriləcək
15:54 / 12-09-2025
Azərbaycanlı girovların öldürülməsi üzrə sənədlər elan olunub
15:43 / 12-09-2025
Kürşad Zorlu Naxçıvana gəlib - Yenilənib
15:33 / 12-09-2025
Qobustanda şəhidlə vida mərasimi olub
15:14 / 12-09-2025
Qarabağa daha iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14:58 / 12-09-2025
İcra Hakimiyyətinin tenderi baş tutmayıb
14:55 / 12-09-2025
Azərbaycan III Türk Dövlətləri Universiadasının qalibi olub
14:49 / 12-09-2025
Qəbələdə şəhidlə vida mərasimi keçirilib
14:45 / 12-09-2025
Daha bir şəhidimiz Qubada torpağa tapşırılıb
14:35 / 12-09-2025
Bakıda 35 min manatlıq dələduzluq edən şəxslər saxlanılıb
14:18 / 12-09-2025
Gəncədə evdə partlayış olub, xəsarət alan var
13:34 / 12-09-2025
Deputat: "Ətin qiyməti yüksəkdir"
13:13 / 12-09-2025
Şəhidimiz Göyçayda dəfn olunub - Yenilənib
12:53 / 12-09-2025
Sabah yağış yağacaq
12:46 / 12-09-2025
Laçında söyüş söyən vəzifəli şəxslər həbs olunub
12:38 / 12-09-2025
"Avroviziya"da iştirak üçün yeni şərt qoyublar
12:30 / 12-09-2025
Xalq artistinin səhhəti barədə açıqlama yayılıb
12:05 / 12-09-2025
“Rabitəbank" keşbeki azaldıb
12:00 / 12-09-2025
Ekspert naziri debata çağırıb
11:40 / 12-09-2025
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi keçirilir
09:10 / 09-09-2025

06:10 / 11-09-2025

23:31 / 08-09-2025

23:10 / 08-09-2025

15:20 / 08-09-2025

00:57 / 08-09-2025

11:56 / 08-09-2025

16:29 / 08-09-2025

23:20 / 08-09-2025

00:04 / 08-09-2025

11:09 / 08-09-2025

09:20 / 08-09-2025

Koronavirusun ən yeni variantı alimlərdə çaşqınlıq yaradıb
Tarix: 05-07-2021 15:35 | Bölmə: Cəmiyyət

Böyük Britaniyanın “Financial Times” qəzetində “Koronavirusun lambda variantının qeyri-adi mutasiyaları alimlərdə çaşqınlıq yaradıb” başlıqlı məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifləri İngiltərənin London şəhərindən Klayv Kukson, Kolumbiyanın Boqota şəhərindən Gideon Lonqdur.
Reyting.az-ın məlumatına görə, məqalədə koronavirusun ən yeni variantı olan lambdanın Dünya Səhiyyə Təşkilatının diqqət mərkəzində olduğu qeyd edilir:
Yeni ştam Latın Amerikası ölkələrini təşvişə salıb. Onun qeyri-adi mutasiyaları alimləri çaşqınlıq içində qoyub.
Əvvəlcə C.37 adlandırılan lambda variantı ilk dəfə ötən ilin sonlarında Peruda aşkarlanıb. Hazırda 27 ölkəyə yayılıb. Bu ölkələr içərisində Böyük Britaniya da var.
İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti bəyan edib ki, ölkənin müxtəlif yerlərində lambda ştamına yoluxma halları qeydə alınsa da, bu varianta yoluxanların ümumi sayı azdır.
Perunun paytaxtı Lima şəhərində yerləşən Kayetano Heredia Universitetinin molekulyar mikrobiologiya üzrə professoru Pablo Tsukayamanın sözlərinə görə, lambda ştamı ilk dəfə ötən ilin dekabrında aşkarlanarkən hər 200 nümunədən yalnız biri bu ştamın payına düşürdü: “Sonradan vəziyyət pisləşməyə başladı. Mart ayında Limadakı analiz nümunələrinin artıq 50 faizi lambdanın payına düşürdü. İndi isə bu göstərici 80 faizə yaxınlaşıb. Bu statistika lambdanın digər variantlardan daha sürətlə yayıldığını göstərir”.
Dünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, lambda ştamı koronavirusdan ölüm səviyyəsinin çox yüksək olduğu Peruda may və iyun aylarındakı yoluxmaların 82 faizini təşkil edib.
Qonşu Çilidə yeni yoluxma hallarının təxminən üçdə biri lambda ştamının payına düşür.
Buna baxmayaraq alimlər lambda variantının daha yoluxucu olub-olmadığı barədə dəqiq fikir bildirməkdə acizdirlər.
“Hazırda lambdanın digər variantlardan daha yoluxucu olduğunu deməyə heç bir əsas yoxdur. Onun yoluxuculuq qabiliyyəti daha yüksək ola bilər. Lakin bunu sübut etmək üçün çoxlu araşdırma aparmaq lazımdır” – Panamerika Səhiyyə Təşkilatının yeni yaranan virus xəstəlikləri üzrə məsləhətçisi Hairo Mendez Riko belə deyib.
İyunda Dünya Səhiyyə Təşkilatı virusun yeddinci variantına lambda adını verib. Təşkilat lambdanı koronavirusun ilk dəfə Böyük Britaniya (alfa), Cənubi Afrika (beta), Braziliya (qamma) və Hindistanda (delta) aşkarlanan ştamları qədər təhlükəli saymasa da, onun daha ətraflı araşdırılmalı olduğunu bəyan edib.
Dünya Səhiyyə Təşkilatının açıqlamasından bir həftə sonra – iyunun 23-də İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti lambdanı araşdırma altında olan variant elan edib. Xidmət bu qərarını yoluxmanın beynəlxalq səviyyədə genişlənməsi və bir neçə qeyri-adi mutasiyanın qeydə alınması ilə əlaqələndirib.
İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti lambdanın daha yoluxucu olması və peyvəndlərə müqavimət göstərməsi barədə heç bir sübutun olmadığını vurğulayıb.
Böyük Britaniyanın Senqer İnstitutunun COVİD-19 genomikası təşəbbüsünün direktoru Ceff Barrett deyib: “Digər variantlarla müqayisədə lambdanın mutasiyaları qeyri-adi olduğuna görə statistika və laboratoriya məlumatları bu variantın yaratdığı təhlükələr barədə əsaslı fikir söyləməyə kifayət etmir”.
Barrett həmçinin bildirib ki, Latın Amerikası ölkələrində genetik sekvenirləşmə vasitələrinin olmaması lambdanın regiondakı yoluxma hallarına necə təsir etdiyini öyrənməyi çətinləşdirib.
Lambdanın araşdırılması zamanı məlum olub ki, onun peplomerində (virusun insan orqanizmindəki hüceyrələrə yoluxmaq üçün istifadə etdiyi zülal) yeddi unikal mutasiya mövcuddur. Tədqiqatçılar xüsusilə L452Q adlandırılan mutasiya sarıdan narahatdırlar. Bu mutasiya delta variantının yoluxuculuq qabiliyyətinin ən yüksək səviyyəyə çatmasına səbəb olan L452R mutasiyasına bənzəyir.
Santyaqoda yerləşən Çili Universitetinin professoru Monika Asevedo və digər mütəxəssislər lambda variantı ilə bağlı araşdırma aparıblar. Onlar Çinin “CoronaVac” peyvəndinin hər iki dozasını vurdurmuş tibb işçilərinin qan nümunələrindən istifadə etməklə lambdanın virusun ümumi yoluxuculuq qabiliyyətinə necə təsir etdiyini öyrəniblər. Nəticələr lambdanın qamma və alfa variantlarından daha yoluxucu olduğunu və peyvəndin yaratdığı antitellərdən daha yaxşı yayına bildiyini göstərib.
Beləliklə, Çili alimlərinin tədqiqatı ilk dəfə olaraq lambda peplomerindəki mutasiyaların antitelləri neytrallaşdırdığını və yoluxuculuğu artırdığını təsdiqləyib.
Qamma variantı ucbatından koronavirus infeksiyasının geniş vüsət aldığı Braziliyanın Portu-Aleqri şəhərində yerləşən bir xəstəxanada tədqiqat qrupu lambda variantına yoluxan pasiyent üzərində tədqiqat aparıb.
Tədqiqat qrupunun dərc etdirdiyi məqalədə bildirilib: “Lambdanın Peru, Ekvador, Çili və Argentinada sürətlə yayıldığını nəzərə alsaq, onu ciddi narahatlıq doğuran variant hesab etmək olar”.
Latın Amerikası dünyada pandemiyanın ən iflic vəziyyətə saldığı bir regiondur. Dünya əhalisinin yalnız 8 faizi bu regionun payına düşdüyü halda koronavirusa yoluxma hallarının 20 faizi burada qeydə alınıb.
Son həftələrdə Kolumbiya, Paraqvay və Uruqvayda yoluxma hallarında kəskin artım müşahidə olunub.
“Şimal yarımkürəsində yerləşən ölkələrdə yoluxma halları bir qədər səngisə də, regionumuzun əksər ölkəsi üçün pandemiyanın başa çatacağı tarixin hələ çox uzaqda olduğunu düşünürəm” – bu fikirləri Panamerika Səhiyyə Təşkilatının direktoru Karissa Etien səsləndirib.
O, Kolumbiya, Braziliya, Boliviya, Uruqvay və digər ölkələrdə yoluxma hallarının davam etdiyini və xəstəxanalarda reanimasiya şöbələrinin genişləndirilməsi üçün tədbirlər görüldüyünü deyib: “Regiondakı acınacaqlı vəziyyətə baxmayaraq, Latın Amerikası və Karib hövzəsi ölkələrində hər 10 insandan yalnız biri koronavirus əleyhinə tam peyvənd olunub. Bu göstərici həqiqətən də ağlasığmazdır”.(Mənbə:Novator.az)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 05-07-2021 15:35 | Bölmə: Cəmiyyət

Böyük Britaniyanın “Financial Times” qəzetində “Koronavirusun lambda variantının qeyri-adi mutasiyaları alimlərdə çaşqınlıq yaradıb” başlıqlı məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifləri İngiltərənin London şəhərindən Klayv Kukson, Kolumbiyanın Boqota şəhərindən Gideon Lonqdur.
Reyting.az-ın məlumatına görə, məqalədə koronavirusun ən yeni variantı olan lambdanın Dünya Səhiyyə Təşkilatının diqqət mərkəzində olduğu qeyd edilir:
Yeni ştam Latın Amerikası ölkələrini təşvişə salıb. Onun qeyri-adi mutasiyaları alimləri çaşqınlıq içində qoyub.
Əvvəlcə C.37 adlandırılan lambda variantı ilk dəfə ötən ilin sonlarında Peruda aşkarlanıb. Hazırda 27 ölkəyə yayılıb. Bu ölkələr içərisində Böyük Britaniya da var.
İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti bəyan edib ki, ölkənin müxtəlif yerlərində lambda ştamına yoluxma halları qeydə alınsa da, bu varianta yoluxanların ümumi sayı azdır.
Perunun paytaxtı Lima şəhərində yerləşən Kayetano Heredia Universitetinin molekulyar mikrobiologiya üzrə professoru Pablo Tsukayamanın sözlərinə görə, lambda ştamı ilk dəfə ötən ilin dekabrında aşkarlanarkən hər 200 nümunədən yalnız biri bu ştamın payına düşürdü: “Sonradan vəziyyət pisləşməyə başladı. Mart ayında Limadakı analiz nümunələrinin artıq 50 faizi lambdanın payına düşürdü. İndi isə bu göstərici 80 faizə yaxınlaşıb. Bu statistika lambdanın digər variantlardan daha sürətlə yayıldığını göstərir”.
Dünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, lambda ştamı koronavirusdan ölüm səviyyəsinin çox yüksək olduğu Peruda may və iyun aylarındakı yoluxmaların 82 faizini təşkil edib.
Qonşu Çilidə yeni yoluxma hallarının təxminən üçdə biri lambda ştamının payına düşür.
Buna baxmayaraq alimlər lambda variantının daha yoluxucu olub-olmadığı barədə dəqiq fikir bildirməkdə acizdirlər.
“Hazırda lambdanın digər variantlardan daha yoluxucu olduğunu deməyə heç bir əsas yoxdur. Onun yoluxuculuq qabiliyyəti daha yüksək ola bilər. Lakin bunu sübut etmək üçün çoxlu araşdırma aparmaq lazımdır” – Panamerika Səhiyyə Təşkilatının yeni yaranan virus xəstəlikləri üzrə məsləhətçisi Hairo Mendez Riko belə deyib.
İyunda Dünya Səhiyyə Təşkilatı virusun yeddinci variantına lambda adını verib. Təşkilat lambdanı koronavirusun ilk dəfə Böyük Britaniya (alfa), Cənubi Afrika (beta), Braziliya (qamma) və Hindistanda (delta) aşkarlanan ştamları qədər təhlükəli saymasa da, onun daha ətraflı araşdırılmalı olduğunu bəyan edib.
Dünya Səhiyyə Təşkilatının açıqlamasından bir həftə sonra – iyunun 23-də İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti lambdanı araşdırma altında olan variant elan edib. Xidmət bu qərarını yoluxmanın beynəlxalq səviyyədə genişlənməsi və bir neçə qeyri-adi mutasiyanın qeydə alınması ilə əlaqələndirib.
İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti lambdanın daha yoluxucu olması və peyvəndlərə müqavimət göstərməsi barədə heç bir sübutun olmadığını vurğulayıb.
Böyük Britaniyanın Senqer İnstitutunun COVİD-19 genomikası təşəbbüsünün direktoru Ceff Barrett deyib: “Digər variantlarla müqayisədə lambdanın mutasiyaları qeyri-adi olduğuna görə statistika və laboratoriya məlumatları bu variantın yaratdığı təhlükələr barədə əsaslı fikir söyləməyə kifayət etmir”.
Barrett həmçinin bildirib ki, Latın Amerikası ölkələrində genetik sekvenirləşmə vasitələrinin olmaması lambdanın regiondakı yoluxma hallarına necə təsir etdiyini öyrənməyi çətinləşdirib.
Lambdanın araşdırılması zamanı məlum olub ki, onun peplomerində (virusun insan orqanizmindəki hüceyrələrə yoluxmaq üçün istifadə etdiyi zülal) yeddi unikal mutasiya mövcuddur. Tədqiqatçılar xüsusilə L452Q adlandırılan mutasiya sarıdan narahatdırlar. Bu mutasiya delta variantının yoluxuculuq qabiliyyətinin ən yüksək səviyyəyə çatmasına səbəb olan L452R mutasiyasına bənzəyir.
Santyaqoda yerləşən Çili Universitetinin professoru Monika Asevedo və digər mütəxəssislər lambda variantı ilə bağlı araşdırma aparıblar. Onlar Çinin “CoronaVac” peyvəndinin hər iki dozasını vurdurmuş tibb işçilərinin qan nümunələrindən istifadə etməklə lambdanın virusun ümumi yoluxuculuq qabiliyyətinə necə təsir etdiyini öyrəniblər. Nəticələr lambdanın qamma və alfa variantlarından daha yoluxucu olduğunu və peyvəndin yaratdığı antitellərdən daha yaxşı yayına bildiyini göstərib.
Beləliklə, Çili alimlərinin tədqiqatı ilk dəfə olaraq lambda peplomerindəki mutasiyaların antitelləri neytrallaşdırdığını və yoluxuculuğu artırdığını təsdiqləyib.
Qamma variantı ucbatından koronavirus infeksiyasının geniş vüsət aldığı Braziliyanın Portu-Aleqri şəhərində yerləşən bir xəstəxanada tədqiqat qrupu lambda variantına yoluxan pasiyent üzərində tədqiqat aparıb.
Tədqiqat qrupunun dərc etdirdiyi məqalədə bildirilib: “Lambdanın Peru, Ekvador, Çili və Argentinada sürətlə yayıldığını nəzərə alsaq, onu ciddi narahatlıq doğuran variant hesab etmək olar”.
Latın Amerikası dünyada pandemiyanın ən iflic vəziyyətə saldığı bir regiondur. Dünya əhalisinin yalnız 8 faizi bu regionun payına düşdüyü halda koronavirusa yoluxma hallarının 20 faizi burada qeydə alınıb.
Son həftələrdə Kolumbiya, Paraqvay və Uruqvayda yoluxma hallarında kəskin artım müşahidə olunub.
“Şimal yarımkürəsində yerləşən ölkələrdə yoluxma halları bir qədər səngisə də, regionumuzun əksər ölkəsi üçün pandemiyanın başa çatacağı tarixin hələ çox uzaqda olduğunu düşünürəm” – bu fikirləri Panamerika Səhiyyə Təşkilatının direktoru Karissa Etien səsləndirib.
O, Kolumbiya, Braziliya, Boliviya, Uruqvay və digər ölkələrdə yoluxma hallarının davam etdiyini və xəstəxanalarda reanimasiya şöbələrinin genişləndirilməsi üçün tədbirlər görüldüyünü deyib: “Regiondakı acınacaqlı vəziyyətə baxmayaraq, Latın Amerikası və Karib hövzəsi ölkələrində hər 10 insandan yalnız biri koronavirus əleyhinə tam peyvənd olunub. Bu göstərici həqiqətən də ağlasığmazdır”.(Mənbə:Novator.az)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 16:15
BDU-da bəzi ixtisaslar üzrə dərslər 4 gün keçiriləcək
Bu gün, 14:18
Gəncədə evdə partlayış olub, xəsarət alan var
Bu gün, 12:53
Sabah yağış yağacaq
Bu gün, 11:16
Bakıda güclü külək ağacı yola aşırıb
Bu gün, 10:51
Elektron Təhlükəsizlik Xidmətində təyinat olub
Bu gün, 10:01
Lənkəran sakini 13 kq narkotiklə saxlanılıb
Dünən, 22:53
Qubada güclü sel körpünü dağıdıb
Dünən, 17:43
Keçmiş sevgilisindən Hidayətə ittihamlar - “550 min pulumu ələ keçirib, məni dəfələrlə döyüb”
Dünən, 12:13
Mars üçün könüllülər seçiblər - Foto
Dünən, 10:13
“Habertürk” və “Show TV” dövlət nəzarətinə götürülüb
Dünən, 09:28
Dövlət sərhədimizi pozan iki iranlı saxlanılıb
10-09-2025, 17:54
Prokurorluq keçmiş memarın barəsindəki hökmdən protest verib
10-09-2025, 17:16
"Coca-Cola" Rusiya şirkətini məhkəməyə verib
10-09-2025, 12:59
Azərbaycanda havadan su əldə ediləcək
10-09-2025, 12:14
Sabah hava yağışlı olacaq - Proqnoz
10-09-2025, 11:03
Ağdamda 16 yaşlı qızı zorlayıblar - 4 nəfər saxlanılıb
10-09-2025, 10:49
Sərhədimizi pozan əcnəbi saxlanılıb
10-09-2025, 10:24
Sabirabadda 14 yaşlı qızla 20 yaşlı oğlan nişanlanıb, ata həbs edilib
10-09-2025, 10:00
Bakıya narkotik gətirməyi planlaşdıran şəxs tutulub
9-09-2025, 19:05
Müəllimlərin işə qəbulu: apellyasiya nəticələri elan olunub
9-09-2025, 15:53
Qüdrət Həsənquliyev: "Zabitlərə ev verməkdənsə, onlara..."
9-09-2025, 15:52
Şirkət direktoru və digərlərinin cəzası azaldılıb
9-09-2025, 14:34
Şuşada polis postunun suyunu qəsdən kəsən hotel sahibi həbs olunub
9-09-2025, 13:15
Sabahın hava proqnozu açqlanıb
9-09-2025, 13:02
Sumqayıtda avtoxuliqanlar saxlanılıb
9-09-2025, 12:24
Saatlıda qadın tutulub - Narkotiklə
9-09-2025, 12:15
Gəncədən Kəlbəcərə ilk avtobus reysi açılıb
9-09-2025, 12:02
Bakıda evdən oğurluq edən qadın saxlanılıb
9-09-2025, 11:01
Yasda ehsan ləğv edilir? - Açqlama
9-09-2025, 10:22
Gəncə hava limanında qızıl-zinət əşyaları oğurlanıb
9-09-2025, 08:14
Qatilin vəkili üçün pul toplayırlar - Foto
8-09-2025, 18:14
TƏBİB-in elektron sistemində problem yaranıb
8-09-2025, 17:11
Xəzər dənizində brakonyer saxlanılıb - Video
8-09-2025, 17:09
Ali təhsil müəssisələrinə qeydiyyat müddəti uzadılıb
8-09-2025, 16:35
Milli Məclisə yeni qanun layihəsi göndərilib
8-09-2025, 15:39
"Bulvar"ın keçmiş rəhbəri özünü təqsirli saymır - Məhkəmə prosesi
8-09-2025, 14:05
Laçında traktor dərəyə aşıb: bir nəfər ölüb
8-09-2025, 13:59
İcraçı direktor vəzifədən azad olunub
8-09-2025, 12:34
Sabah yağış yağacaq
8-09-2025, 10:02
Britaniyada mağaza binasının altında 317 skelet tapılıb
7-09-2025, 18:05
Şəmkirdə təcili yardım maşını körpüdən aşıb, xəsarət alanlar var
7-09-2025, 12:15
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
5-09-2025, 18:42
Daşkəsənin Alaxançallı kəndində sel fəsadlar törədib