09:51 / 16-07-2025
Berdiməhəmmədov Azərbaycana gəlib
09:25 / 16-07-2025
Teymur Əmrah: “Evlənmədim, çox xoşbəxtəm...”
09:05 / 16-07-2025
Sabirabadda arvad ərini bıçaqlayıb
08:44 / 16-07-2025
İtkin düşən helikopterin qalıqları tapılıb
08:39 / 16-07-2025
Astana və Pekin əməkdaşlıqdan məmnundur
08:30 / 16-07-2025
İctimaiyyət İlon Maskın məxfi “açarı”ndan xəbər tutub
08:25 / 16-07-2025
Fələstinin Avropa İttifaqından umacağı var
08:20 / 16-07-2025
Donald Tramp 50 gün səbr edəcəkmi?
08:13 / 16-07-2025
Bu gündən Azərbaycanla Çin arasında viza rejimi ləğv edilir
07:40 / 16-07-2025
Şahin Şıxlinskinin oğlu saxlanılıb, özünə cinayət işi açıblar - (Yenilənib)
20:30 / 15-07-2025
Dağlıq ərazidə güclü yanğın başlayıb - (Yenilənib)
20:13 / 15-07-2025
Sabir Rüstəmxanlı: "Tüpürüm sənin menecerinə də..."
18:03 / 15-07-2025
Azərbaycan "OPEC+" kvotasından gündəlik 87 min barel geri qalıb
17:57 / 15-07-2025
Ruben Vardanyanın cinayət işi üzrə məhkəmə keçirilib - (Yenilənib)
17:48 / 15-07-2025
Keçmiş futbolçu AFFA-da şöbə rəisi təyin olunub
17:37 / 15-07-2025
Əraqçi: 120-dən çox ölkə İrana hücumları pisləyib
17:35 / 15-07-2025
Bakda Avropa Kuboku keçiriləcək
16:53 / 15-07-2025
Ukraynanın baş naziri istefa verib
16:33 / 15-07-2025
Avropanı genişmiqyaslı müharibəyə hazırlaşmağa çağırırlar
16:19 / 15-07-2025
"Neftçi” Venesuela millisinin yarımmüdafiəçisi ilə anlaşıb
16:18 / 15-07-2025
İki dövlət qurumu Şamaxıda birgə konfrans keçirir - Foto
15:44 / 15-07-2025
UEFA Azərbaycanın 9 klubuna pul köçürüb
15:25 / 15-07-2025
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
15:13 / 15-07-2025
Şəxsi məlumatları xarici kiberbunkerlərə ötürən dələduz haker saxlanılıb
14:49 / 15-07-2025
Kamran Əliyev daha iki prokurorla bağlı əmr imzalayıb
14:21 / 15-07-2025
Cəlilabadda meşəlik ərazidə yanğın başlayıb
14:20 / 15-07-2025
Avropa Rusiyanın 245 milyard dollarını Ukrayna üçün xərcləmək istəyir
14:16 / 15-07-2025
Afaq Bəşirqızı: "Xalq artisti adını sənə bibin, dayın, əmin verdirə bilər, amma..."
13:52 / 15-07-2025
Kamran Əliyevi iki prokuror təyin edib
13:47 / 15-07-2025
Rusiyanın NATO-ya hücum planı var
14:26 / 14-07-2025

13:38 / 11-07-2025

12:27 / 12-07-2025

14:09 / 11-07-2025

13:51 / 11-07-2025

12:34 / 11-07-2025

15:19 / 12-07-2025

06:13 / 13-07-2025

14:30 / 14-07-2025

13:30 / 13-07-2025

11:52 / 11-07-2025

11:41 / 11-07-2025

Koronavirusun ən yeni variantı alimlərdə çaşqınlıq yaradıb
Tarix: 05-07-2021 15:35 | Bölmə: Cəmiyyət

Böyük Britaniyanın “Financial Times” qəzetində “Koronavirusun lambda variantının qeyri-adi mutasiyaları alimlərdə çaşqınlıq yaradıb” başlıqlı məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifləri İngiltərənin London şəhərindən Klayv Kukson, Kolumbiyanın Boqota şəhərindən Gideon Lonqdur.
Reyting.az-ın məlumatına görə, məqalədə koronavirusun ən yeni variantı olan lambdanın Dünya Səhiyyə Təşkilatının diqqət mərkəzində olduğu qeyd edilir:
Yeni ştam Latın Amerikası ölkələrini təşvişə salıb. Onun qeyri-adi mutasiyaları alimləri çaşqınlıq içində qoyub.
Əvvəlcə C.37 adlandırılan lambda variantı ilk dəfə ötən ilin sonlarında Peruda aşkarlanıb. Hazırda 27 ölkəyə yayılıb. Bu ölkələr içərisində Böyük Britaniya da var.
İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti bəyan edib ki, ölkənin müxtəlif yerlərində lambda ştamına yoluxma halları qeydə alınsa da, bu varianta yoluxanların ümumi sayı azdır.
Perunun paytaxtı Lima şəhərində yerləşən Kayetano Heredia Universitetinin molekulyar mikrobiologiya üzrə professoru Pablo Tsukayamanın sözlərinə görə, lambda ştamı ilk dəfə ötən ilin dekabrında aşkarlanarkən hər 200 nümunədən yalnız biri bu ştamın payına düşürdü: “Sonradan vəziyyət pisləşməyə başladı. Mart ayında Limadakı analiz nümunələrinin artıq 50 faizi lambdanın payına düşürdü. İndi isə bu göstərici 80 faizə yaxınlaşıb. Bu statistika lambdanın digər variantlardan daha sürətlə yayıldığını göstərir”.
Dünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, lambda ştamı koronavirusdan ölüm səviyyəsinin çox yüksək olduğu Peruda may və iyun aylarındakı yoluxmaların 82 faizini təşkil edib.
Qonşu Çilidə yeni yoluxma hallarının təxminən üçdə biri lambda ştamının payına düşür.
Buna baxmayaraq alimlər lambda variantının daha yoluxucu olub-olmadığı barədə dəqiq fikir bildirməkdə acizdirlər.
“Hazırda lambdanın digər variantlardan daha yoluxucu olduğunu deməyə heç bir əsas yoxdur. Onun yoluxuculuq qabiliyyəti daha yüksək ola bilər. Lakin bunu sübut etmək üçün çoxlu araşdırma aparmaq lazımdır” – Panamerika Səhiyyə Təşkilatının yeni yaranan virus xəstəlikləri üzrə məsləhətçisi Hairo Mendez Riko belə deyib.
İyunda Dünya Səhiyyə Təşkilatı virusun yeddinci variantına lambda adını verib. Təşkilat lambdanı koronavirusun ilk dəfə Böyük Britaniya (alfa), Cənubi Afrika (beta), Braziliya (qamma) və Hindistanda (delta) aşkarlanan ştamları qədər təhlükəli saymasa da, onun daha ətraflı araşdırılmalı olduğunu bəyan edib.
Dünya Səhiyyə Təşkilatının açıqlamasından bir həftə sonra – iyunun 23-də İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti lambdanı araşdırma altında olan variant elan edib. Xidmət bu qərarını yoluxmanın beynəlxalq səviyyədə genişlənməsi və bir neçə qeyri-adi mutasiyanın qeydə alınması ilə əlaqələndirib.
İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti lambdanın daha yoluxucu olması və peyvəndlərə müqavimət göstərməsi barədə heç bir sübutun olmadığını vurğulayıb.
Böyük Britaniyanın Senqer İnstitutunun COVİD-19 genomikası təşəbbüsünün direktoru Ceff Barrett deyib: “Digər variantlarla müqayisədə lambdanın mutasiyaları qeyri-adi olduğuna görə statistika və laboratoriya məlumatları bu variantın yaratdığı təhlükələr barədə əsaslı fikir söyləməyə kifayət etmir”.
Barrett həmçinin bildirib ki, Latın Amerikası ölkələrində genetik sekvenirləşmə vasitələrinin olmaması lambdanın regiondakı yoluxma hallarına necə təsir etdiyini öyrənməyi çətinləşdirib.
Lambdanın araşdırılması zamanı məlum olub ki, onun peplomerində (virusun insan orqanizmindəki hüceyrələrə yoluxmaq üçün istifadə etdiyi zülal) yeddi unikal mutasiya mövcuddur. Tədqiqatçılar xüsusilə L452Q adlandırılan mutasiya sarıdan narahatdırlar. Bu mutasiya delta variantının yoluxuculuq qabiliyyətinin ən yüksək səviyyəyə çatmasına səbəb olan L452R mutasiyasına bənzəyir.
Santyaqoda yerləşən Çili Universitetinin professoru Monika Asevedo və digər mütəxəssislər lambda variantı ilə bağlı araşdırma aparıblar. Onlar Çinin “CoronaVac” peyvəndinin hər iki dozasını vurdurmuş tibb işçilərinin qan nümunələrindən istifadə etməklə lambdanın virusun ümumi yoluxuculuq qabiliyyətinə necə təsir etdiyini öyrəniblər. Nəticələr lambdanın qamma və alfa variantlarından daha yoluxucu olduğunu və peyvəndin yaratdığı antitellərdən daha yaxşı yayına bildiyini göstərib.
Beləliklə, Çili alimlərinin tədqiqatı ilk dəfə olaraq lambda peplomerindəki mutasiyaların antitelləri neytrallaşdırdığını və yoluxuculuğu artırdığını təsdiqləyib.
Qamma variantı ucbatından koronavirus infeksiyasının geniş vüsət aldığı Braziliyanın Portu-Aleqri şəhərində yerləşən bir xəstəxanada tədqiqat qrupu lambda variantına yoluxan pasiyent üzərində tədqiqat aparıb.
Tədqiqat qrupunun dərc etdirdiyi məqalədə bildirilib: “Lambdanın Peru, Ekvador, Çili və Argentinada sürətlə yayıldığını nəzərə alsaq, onu ciddi narahatlıq doğuran variant hesab etmək olar”.
Latın Amerikası dünyada pandemiyanın ən iflic vəziyyətə saldığı bir regiondur. Dünya əhalisinin yalnız 8 faizi bu regionun payına düşdüyü halda koronavirusa yoluxma hallarının 20 faizi burada qeydə alınıb.
Son həftələrdə Kolumbiya, Paraqvay və Uruqvayda yoluxma hallarında kəskin artım müşahidə olunub.
“Şimal yarımkürəsində yerləşən ölkələrdə yoluxma halları bir qədər səngisə də, regionumuzun əksər ölkəsi üçün pandemiyanın başa çatacağı tarixin hələ çox uzaqda olduğunu düşünürəm” – bu fikirləri Panamerika Səhiyyə Təşkilatının direktoru Karissa Etien səsləndirib.
O, Kolumbiya, Braziliya, Boliviya, Uruqvay və digər ölkələrdə yoluxma hallarının davam etdiyini və xəstəxanalarda reanimasiya şöbələrinin genişləndirilməsi üçün tədbirlər görüldüyünü deyib: “Regiondakı acınacaqlı vəziyyətə baxmayaraq, Latın Amerikası və Karib hövzəsi ölkələrində hər 10 insandan yalnız biri koronavirus əleyhinə tam peyvənd olunub. Bu göstərici həqiqətən də ağlasığmazdır”.(Mənbə:Novator.az)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 05-07-2021 15:35 | Bölmə: Cəmiyyət

Böyük Britaniyanın “Financial Times” qəzetində “Koronavirusun lambda variantının qeyri-adi mutasiyaları alimlərdə çaşqınlıq yaradıb” başlıqlı məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifləri İngiltərənin London şəhərindən Klayv Kukson, Kolumbiyanın Boqota şəhərindən Gideon Lonqdur.
Reyting.az-ın məlumatına görə, məqalədə koronavirusun ən yeni variantı olan lambdanın Dünya Səhiyyə Təşkilatının diqqət mərkəzində olduğu qeyd edilir:
Yeni ştam Latın Amerikası ölkələrini təşvişə salıb. Onun qeyri-adi mutasiyaları alimləri çaşqınlıq içində qoyub.
Əvvəlcə C.37 adlandırılan lambda variantı ilk dəfə ötən ilin sonlarında Peruda aşkarlanıb. Hazırda 27 ölkəyə yayılıb. Bu ölkələr içərisində Böyük Britaniya da var.
İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti bəyan edib ki, ölkənin müxtəlif yerlərində lambda ştamına yoluxma halları qeydə alınsa da, bu varianta yoluxanların ümumi sayı azdır.
Perunun paytaxtı Lima şəhərində yerləşən Kayetano Heredia Universitetinin molekulyar mikrobiologiya üzrə professoru Pablo Tsukayamanın sözlərinə görə, lambda ştamı ilk dəfə ötən ilin dekabrında aşkarlanarkən hər 200 nümunədən yalnız biri bu ştamın payına düşürdü: “Sonradan vəziyyət pisləşməyə başladı. Mart ayında Limadakı analiz nümunələrinin artıq 50 faizi lambdanın payına düşürdü. İndi isə bu göstərici 80 faizə yaxınlaşıb. Bu statistika lambdanın digər variantlardan daha sürətlə yayıldığını göstərir”.
Dünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, lambda ştamı koronavirusdan ölüm səviyyəsinin çox yüksək olduğu Peruda may və iyun aylarındakı yoluxmaların 82 faizini təşkil edib.
Qonşu Çilidə yeni yoluxma hallarının təxminən üçdə biri lambda ştamının payına düşür.
Buna baxmayaraq alimlər lambda variantının daha yoluxucu olub-olmadığı barədə dəqiq fikir bildirməkdə acizdirlər.
“Hazırda lambdanın digər variantlardan daha yoluxucu olduğunu deməyə heç bir əsas yoxdur. Onun yoluxuculuq qabiliyyəti daha yüksək ola bilər. Lakin bunu sübut etmək üçün çoxlu araşdırma aparmaq lazımdır” – Panamerika Səhiyyə Təşkilatının yeni yaranan virus xəstəlikləri üzrə məsləhətçisi Hairo Mendez Riko belə deyib.
İyunda Dünya Səhiyyə Təşkilatı virusun yeddinci variantına lambda adını verib. Təşkilat lambdanı koronavirusun ilk dəfə Böyük Britaniya (alfa), Cənubi Afrika (beta), Braziliya (qamma) və Hindistanda (delta) aşkarlanan ştamları qədər təhlükəli saymasa da, onun daha ətraflı araşdırılmalı olduğunu bəyan edib.
Dünya Səhiyyə Təşkilatının açıqlamasından bir həftə sonra – iyunun 23-də İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti lambdanı araşdırma altında olan variant elan edib. Xidmət bu qərarını yoluxmanın beynəlxalq səviyyədə genişlənməsi və bir neçə qeyri-adi mutasiyanın qeydə alınması ilə əlaqələndirib.
İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti lambdanın daha yoluxucu olması və peyvəndlərə müqavimət göstərməsi barədə heç bir sübutun olmadığını vurğulayıb.
Böyük Britaniyanın Senqer İnstitutunun COVİD-19 genomikası təşəbbüsünün direktoru Ceff Barrett deyib: “Digər variantlarla müqayisədə lambdanın mutasiyaları qeyri-adi olduğuna görə statistika və laboratoriya məlumatları bu variantın yaratdığı təhlükələr barədə əsaslı fikir söyləməyə kifayət etmir”.
Barrett həmçinin bildirib ki, Latın Amerikası ölkələrində genetik sekvenirləşmə vasitələrinin olmaması lambdanın regiondakı yoluxma hallarına necə təsir etdiyini öyrənməyi çətinləşdirib.
Lambdanın araşdırılması zamanı məlum olub ki, onun peplomerində (virusun insan orqanizmindəki hüceyrələrə yoluxmaq üçün istifadə etdiyi zülal) yeddi unikal mutasiya mövcuddur. Tədqiqatçılar xüsusilə L452Q adlandırılan mutasiya sarıdan narahatdırlar. Bu mutasiya delta variantının yoluxuculuq qabiliyyətinin ən yüksək səviyyəyə çatmasına səbəb olan L452R mutasiyasına bənzəyir.
Santyaqoda yerləşən Çili Universitetinin professoru Monika Asevedo və digər mütəxəssislər lambda variantı ilə bağlı araşdırma aparıblar. Onlar Çinin “CoronaVac” peyvəndinin hər iki dozasını vurdurmuş tibb işçilərinin qan nümunələrindən istifadə etməklə lambdanın virusun ümumi yoluxuculuq qabiliyyətinə necə təsir etdiyini öyrəniblər. Nəticələr lambdanın qamma və alfa variantlarından daha yoluxucu olduğunu və peyvəndin yaratdığı antitellərdən daha yaxşı yayına bildiyini göstərib.
Beləliklə, Çili alimlərinin tədqiqatı ilk dəfə olaraq lambda peplomerindəki mutasiyaların antitelləri neytrallaşdırdığını və yoluxuculuğu artırdığını təsdiqləyib.
Qamma variantı ucbatından koronavirus infeksiyasının geniş vüsət aldığı Braziliyanın Portu-Aleqri şəhərində yerləşən bir xəstəxanada tədqiqat qrupu lambda variantına yoluxan pasiyent üzərində tədqiqat aparıb.
Tədqiqat qrupunun dərc etdirdiyi məqalədə bildirilib: “Lambdanın Peru, Ekvador, Çili və Argentinada sürətlə yayıldığını nəzərə alsaq, onu ciddi narahatlıq doğuran variant hesab etmək olar”.
Latın Amerikası dünyada pandemiyanın ən iflic vəziyyətə saldığı bir regiondur. Dünya əhalisinin yalnız 8 faizi bu regionun payına düşdüyü halda koronavirusa yoluxma hallarının 20 faizi burada qeydə alınıb.
Son həftələrdə Kolumbiya, Paraqvay və Uruqvayda yoluxma hallarında kəskin artım müşahidə olunub.
“Şimal yarımkürəsində yerləşən ölkələrdə yoluxma halları bir qədər səngisə də, regionumuzun əksər ölkəsi üçün pandemiyanın başa çatacağı tarixin hələ çox uzaqda olduğunu düşünürəm” – bu fikirləri Panamerika Səhiyyə Təşkilatının direktoru Karissa Etien səsləndirib.
O, Kolumbiya, Braziliya, Boliviya, Uruqvay və digər ölkələrdə yoluxma hallarının davam etdiyini və xəstəxanalarda reanimasiya şöbələrinin genişləndirilməsi üçün tədbirlər görüldüyünü deyib: “Regiondakı acınacaqlı vəziyyətə baxmayaraq, Latın Amerikası və Karib hövzəsi ölkələrində hər 10 insandan yalnız biri koronavirus əleyhinə tam peyvənd olunub. Bu göstərici həqiqətən də ağlasığmazdır”.(Mənbə:Novator.az)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 09:05
Sabirabadda arvad ərini bıçaqlayıb
Bu gün, 08:44
İtkin düşən helikopterin qalıqları tapılıb
Bu gün, 08:30
İctimaiyyət İlon Maskın məxfi “açarı”ndan xəbər tutub
Dünən, 15:25
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
Dünən, 14:21
Cəlilabadda meşəlik ərazidə yanğın başlayıb
Dünən, 13:46
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 11:43
Tələbələrin köçürülməsinə start verilir
Dünən, 10:49
Xəstəxanaya yerləşdirilən məktəbli vəfat edib
Dünən, 10:27
Kəlbəcərdə 3 tondan artıq çətənə bitkisi məhv edilib
14-07-2025, 17:53
Məhkəmə yazıçıya 14 il həbs cəzası verib
14-07-2025, 17:33
Tiktoker Rəşad Abdullayev ev dustaqlığına buraxılıb
14-07-2025, 16:04
"Dənizkənarı Bulvar İdarəsi”nin sabiq sədrinin məhkəməsi başlayıb
14-07-2025, 15:55
Qalada iki min il əvvəlin ayaqqabılarını tapıblar - Foto
14-07-2025, 14:11
Tərbiyəçi-müəllimlərin işə qəbulu üzrə müsabiqə başlayır
14-07-2025, 14:08
Müəllimlərin attestasiyası ilə bağlı daha bir rəsmi - Açıqlama
14-07-2025, 13:51
31 yaşlı şəxsi Ağdərədə elektrik cərəyan vurub öldürüb
14-07-2025, 12:42
DİM: "Yüksək nəticə göstərən abituriyentlərin böyük əksəriyyətinin..."
14-07-2025, 12:37
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
14-07-2025, 12:15
Borclunun üzərinə həbs qoyulmuş əmlakının satış qaydası dəyişib
14-07-2025, 10:24
Bakıda ağır qəza: ölən və yaralılar var
14-07-2025, 08:52
Göydələn Ginnesin Rekordlar Kitabına düşüb - Foto
13-07-2025, 16:39
Yol qəzasında 3 nəfər ölüb
13-07-2025, 13:30
Ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanı keçirilib - (Yenilənib)
12-07-2025, 12:18
Sabah 41 dərəcə isti olacaq - Proqnoz
12-07-2025, 10:21
Şəkidə 87 yaşlı kişini elektrik cərəyanı vuraraq öldürüb
12-07-2025, 09:21
İsmayıllı rayonunda zəlzələ olub
11-07-2025, 17:59
Yerə düşən Mars parçası satışa çıxarılır
11-07-2025, 17:47
Könül İbrahimlinin ölümü ilə bağlı cinayət işi açılıb
11-07-2025, 17:24
Bakı və daha üç bölgədə yaşıllıqlar məhv edilib
11-07-2025, 16:57
Prorektor vəzifədən azad olunub
11-07-2025, 16:06
Ekspert: “Əgər məsuliyyətə cəlb olunmalı bir nəfər varsa, o da Emin Əmrullayevdir"
11-07-2025, 13:03
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
11-07-2025, 12:58
Lisey və gimnaziyalara qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
11-07-2025, 12:00
Müəllimlərin işə qəbulu: test imtahanı mərhələsi başa çatıb
11-07-2025, 11:33
Bağçalara uşaq qəbul başlayır
11-07-2025, 09:58
Şirvanda əməliyyat: saxlanılan var
10-07-2025, 23:08
ANAMA-nın əməkdaşı Füzulidə yol qəzasına düşüb, xəsarət alanlar var
10-07-2025, 17:51
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
10-07-2025, 16:20
Gəncədə evdən tibb bacısının meyiti tapılıb
10-07-2025, 15:26
Emin Əmrullayev: "Vətəndaşlar, müəllimlər bizi aldatmağa çalışmasınlar"
10-07-2025, 13:48
Bəzi kondisionerlər təhlükə mənbəyinə çevrilib - Xəbərdarlıq
10-07-2025, 12:54
Bakıda iki nəfər saxlanılıb - 22 kq narkotiklə
10-07-2025, 12:23
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
10-07-2025, 11:58
Məktəb direktorlarının 20 faizi məhkəmə yolu ilə vəzifəsinə bərpa olunub
10-07-2025, 11:31
Bir çörəyin taleyi - UNESCO-nun qapısındakı erməni yalanı