19:28 / 17-05-2025
İranın konsorsium ideyası... - Tehran Körfəz qonşularına arxalanmaq istəyir
19:28 / 17-05-2025
General vəzifədən çıxarılıb
18:30 / 17-05-2025
Gəncədə 18 yaşlı gənc bıçaqlanıb
15:54 / 17-05-2025
Ədalət Partiyasına yeni sədr seçiblər - Yenilənib
13:59 / 17-05-2025
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
13:15 / 17-05-2025
Dövlət qulluqçularının reyestri aparılacaq - Fərman
13:00 / 17-05-2025
İlham Əliyev Tokayevə zəng edib
12:52 / 17-05-2025
Prokurorluq və DİN məktəblinin ölümü ilə bağlı birgə məlumat yayıb
12:06 / 17-05-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
10:38 / 17-05-2025
Venera planetində yaşayış mümkündür
09:35 / 17-05-2025
Kim Çen In orduya "müharibəyə hazır ol" tapşırığı verib
09:32 / 17-05-2025
Səfir Trampa görə istefa verib
09:18 / 17-05-2025
Gəncə Dövlət Filarmoniyasına direktor təyin olunub
00:07 / 17-05-2025
İlham Əliyev Azərbaycana dönüb
21:39 / 16-05-2025
Sumqayıtda daha bir nəfər dəm qazından ölüb
21:31 / 16-05-2025
Ermənistan ordusunun cinayətləri ilə bağlı hesabat məhkəmədə nümayiş olunub - Yenilənib
19:47 / 16-05-2025
Bu generallar üçün yaş məhdudiyyəti ləğv edilir
19:17 / 16-05-2025
Oleq Bakinskinin məhkəməsində mülki iddia qaldırılıb
18:31 / 16-05-2025
Gizlədilmiş üç vaqon qızılın yerini müəyyən ediblər - Foto
18:20 / 16-05-2025
MDB-nin təhlükəsizlik orqanlarının növbəti iclası keçirilib - Fotolar
17:38 / 16-05-2025
Bu gün Əfv Komissiyası 100-dən çox müraciətə baxıb - (Yenilənib)
17:37 / 16-05-2025
Türkiyənin qlobal rolu artır, təsir imkanları genişlənir - Partiya sədri
16:02 / 16-05-2025
İlham Əliyev Albaniyada Zirvə toplantısında - Yenilənib - Foto
15:57 / 16-05-2025
Qurani-Kərimi yandıran siyasətçini deportasiya ediblər
15:02 / 16-05-2025
15 gün sovetlərsiz yaşayan Lənkəran...
14:52 / 16-05-2025
Makron Azərbaycan prezidenti ilə görüşüb
14:28 / 16-05-2025
Prezident Jelka Tsviyanoviç ilə görüşüb
14:21 / 16-05-2025
İlham Əliyev Avropa İttifaqı rəhbərləri ilə görüşüb - Fotolar
14:11 / 16-05-2025
Bank hesablarından oğurluq: şikayətə 24 saat ərzində baxılacaq
14:03 / 16-05-2025
İlham Əliyev Nikol Paşinyanla görüşüb
13:04 / 13-05-2025

18:10 / 13-05-2025

17:13 / 13-05-2025

08:33 / 14-05-2025

23:22 / 14-05-2025

21:28 / 13-05-2025

10:14 / 15-05-2025

10:51 / 13-05-2025

11:28 / 13-05-2025

09:43 / 13-05-2025

07:33 / 13-05-2025

Koronavirusun ən yeni variantı alimlərdə çaşqınlıq yaradıb
Tarix: 05-07-2021 15:35 | Bölmə: Cəmiyyət

Böyük Britaniyanın “Financial Times” qəzetində “Koronavirusun lambda variantının qeyri-adi mutasiyaları alimlərdə çaşqınlıq yaradıb” başlıqlı məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifləri İngiltərənin London şəhərindən Klayv Kukson, Kolumbiyanın Boqota şəhərindən Gideon Lonqdur.
Reyting.az-ın məlumatına görə, məqalədə koronavirusun ən yeni variantı olan lambdanın Dünya Səhiyyə Təşkilatının diqqət mərkəzində olduğu qeyd edilir:
Yeni ştam Latın Amerikası ölkələrini təşvişə salıb. Onun qeyri-adi mutasiyaları alimləri çaşqınlıq içində qoyub.
Əvvəlcə C.37 adlandırılan lambda variantı ilk dəfə ötən ilin sonlarında Peruda aşkarlanıb. Hazırda 27 ölkəyə yayılıb. Bu ölkələr içərisində Böyük Britaniya da var.
İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti bəyan edib ki, ölkənin müxtəlif yerlərində lambda ştamına yoluxma halları qeydə alınsa da, bu varianta yoluxanların ümumi sayı azdır.
Perunun paytaxtı Lima şəhərində yerləşən Kayetano Heredia Universitetinin molekulyar mikrobiologiya üzrə professoru Pablo Tsukayamanın sözlərinə görə, lambda ştamı ilk dəfə ötən ilin dekabrında aşkarlanarkən hər 200 nümunədən yalnız biri bu ştamın payına düşürdü: “Sonradan vəziyyət pisləşməyə başladı. Mart ayında Limadakı analiz nümunələrinin artıq 50 faizi lambdanın payına düşürdü. İndi isə bu göstərici 80 faizə yaxınlaşıb. Bu statistika lambdanın digər variantlardan daha sürətlə yayıldığını göstərir”.
Dünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, lambda ştamı koronavirusdan ölüm səviyyəsinin çox yüksək olduğu Peruda may və iyun aylarındakı yoluxmaların 82 faizini təşkil edib.
Qonşu Çilidə yeni yoluxma hallarının təxminən üçdə biri lambda ştamının payına düşür.
Buna baxmayaraq alimlər lambda variantının daha yoluxucu olub-olmadığı barədə dəqiq fikir bildirməkdə acizdirlər.
“Hazırda lambdanın digər variantlardan daha yoluxucu olduğunu deməyə heç bir əsas yoxdur. Onun yoluxuculuq qabiliyyəti daha yüksək ola bilər. Lakin bunu sübut etmək üçün çoxlu araşdırma aparmaq lazımdır” – Panamerika Səhiyyə Təşkilatının yeni yaranan virus xəstəlikləri üzrə məsləhətçisi Hairo Mendez Riko belə deyib.
İyunda Dünya Səhiyyə Təşkilatı virusun yeddinci variantına lambda adını verib. Təşkilat lambdanı koronavirusun ilk dəfə Böyük Britaniya (alfa), Cənubi Afrika (beta), Braziliya (qamma) və Hindistanda (delta) aşkarlanan ştamları qədər təhlükəli saymasa da, onun daha ətraflı araşdırılmalı olduğunu bəyan edib.
Dünya Səhiyyə Təşkilatının açıqlamasından bir həftə sonra – iyunun 23-də İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti lambdanı araşdırma altında olan variant elan edib. Xidmət bu qərarını yoluxmanın beynəlxalq səviyyədə genişlənməsi və bir neçə qeyri-adi mutasiyanın qeydə alınması ilə əlaqələndirib.
İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti lambdanın daha yoluxucu olması və peyvəndlərə müqavimət göstərməsi barədə heç bir sübutun olmadığını vurğulayıb.
Böyük Britaniyanın Senqer İnstitutunun COVİD-19 genomikası təşəbbüsünün direktoru Ceff Barrett deyib: “Digər variantlarla müqayisədə lambdanın mutasiyaları qeyri-adi olduğuna görə statistika və laboratoriya məlumatları bu variantın yaratdığı təhlükələr barədə əsaslı fikir söyləməyə kifayət etmir”.
Barrett həmçinin bildirib ki, Latın Amerikası ölkələrində genetik sekvenirləşmə vasitələrinin olmaması lambdanın regiondakı yoluxma hallarına necə təsir etdiyini öyrənməyi çətinləşdirib.
Lambdanın araşdırılması zamanı məlum olub ki, onun peplomerində (virusun insan orqanizmindəki hüceyrələrə yoluxmaq üçün istifadə etdiyi zülal) yeddi unikal mutasiya mövcuddur. Tədqiqatçılar xüsusilə L452Q adlandırılan mutasiya sarıdan narahatdırlar. Bu mutasiya delta variantının yoluxuculuq qabiliyyətinin ən yüksək səviyyəyə çatmasına səbəb olan L452R mutasiyasına bənzəyir.
Santyaqoda yerləşən Çili Universitetinin professoru Monika Asevedo və digər mütəxəssislər lambda variantı ilə bağlı araşdırma aparıblar. Onlar Çinin “CoronaVac” peyvəndinin hər iki dozasını vurdurmuş tibb işçilərinin qan nümunələrindən istifadə etməklə lambdanın virusun ümumi yoluxuculuq qabiliyyətinə necə təsir etdiyini öyrəniblər. Nəticələr lambdanın qamma və alfa variantlarından daha yoluxucu olduğunu və peyvəndin yaratdığı antitellərdən daha yaxşı yayına bildiyini göstərib.
Beləliklə, Çili alimlərinin tədqiqatı ilk dəfə olaraq lambda peplomerindəki mutasiyaların antitelləri neytrallaşdırdığını və yoluxuculuğu artırdığını təsdiqləyib.
Qamma variantı ucbatından koronavirus infeksiyasının geniş vüsət aldığı Braziliyanın Portu-Aleqri şəhərində yerləşən bir xəstəxanada tədqiqat qrupu lambda variantına yoluxan pasiyent üzərində tədqiqat aparıb.
Tədqiqat qrupunun dərc etdirdiyi məqalədə bildirilib: “Lambdanın Peru, Ekvador, Çili və Argentinada sürətlə yayıldığını nəzərə alsaq, onu ciddi narahatlıq doğuran variant hesab etmək olar”.
Latın Amerikası dünyada pandemiyanın ən iflic vəziyyətə saldığı bir regiondur. Dünya əhalisinin yalnız 8 faizi bu regionun payına düşdüyü halda koronavirusa yoluxma hallarının 20 faizi burada qeydə alınıb.
Son həftələrdə Kolumbiya, Paraqvay və Uruqvayda yoluxma hallarında kəskin artım müşahidə olunub.
“Şimal yarımkürəsində yerləşən ölkələrdə yoluxma halları bir qədər səngisə də, regionumuzun əksər ölkəsi üçün pandemiyanın başa çatacağı tarixin hələ çox uzaqda olduğunu düşünürəm” – bu fikirləri Panamerika Səhiyyə Təşkilatının direktoru Karissa Etien səsləndirib.
O, Kolumbiya, Braziliya, Boliviya, Uruqvay və digər ölkələrdə yoluxma hallarının davam etdiyini və xəstəxanalarda reanimasiya şöbələrinin genişləndirilməsi üçün tədbirlər görüldüyünü deyib: “Regiondakı acınacaqlı vəziyyətə baxmayaraq, Latın Amerikası və Karib hövzəsi ölkələrində hər 10 insandan yalnız biri koronavirus əleyhinə tam peyvənd olunub. Bu göstərici həqiqətən də ağlasığmazdır”.(Mənbə:Novator.az)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 05-07-2021 15:35 | Bölmə: Cəmiyyət

Böyük Britaniyanın “Financial Times” qəzetində “Koronavirusun lambda variantının qeyri-adi mutasiyaları alimlərdə çaşqınlıq yaradıb” başlıqlı məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifləri İngiltərənin London şəhərindən Klayv Kukson, Kolumbiyanın Boqota şəhərindən Gideon Lonqdur.
Reyting.az-ın məlumatına görə, məqalədə koronavirusun ən yeni variantı olan lambdanın Dünya Səhiyyə Təşkilatının diqqət mərkəzində olduğu qeyd edilir:
Yeni ştam Latın Amerikası ölkələrini təşvişə salıb. Onun qeyri-adi mutasiyaları alimləri çaşqınlıq içində qoyub.
Əvvəlcə C.37 adlandırılan lambda variantı ilk dəfə ötən ilin sonlarında Peruda aşkarlanıb. Hazırda 27 ölkəyə yayılıb. Bu ölkələr içərisində Böyük Britaniya da var.
İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti bəyan edib ki, ölkənin müxtəlif yerlərində lambda ştamına yoluxma halları qeydə alınsa da, bu varianta yoluxanların ümumi sayı azdır.
Perunun paytaxtı Lima şəhərində yerləşən Kayetano Heredia Universitetinin molekulyar mikrobiologiya üzrə professoru Pablo Tsukayamanın sözlərinə görə, lambda ştamı ilk dəfə ötən ilin dekabrında aşkarlanarkən hər 200 nümunədən yalnız biri bu ştamın payına düşürdü: “Sonradan vəziyyət pisləşməyə başladı. Mart ayında Limadakı analiz nümunələrinin artıq 50 faizi lambdanın payına düşürdü. İndi isə bu göstərici 80 faizə yaxınlaşıb. Bu statistika lambdanın digər variantlardan daha sürətlə yayıldığını göstərir”.
Dünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, lambda ştamı koronavirusdan ölüm səviyyəsinin çox yüksək olduğu Peruda may və iyun aylarındakı yoluxmaların 82 faizini təşkil edib.
Qonşu Çilidə yeni yoluxma hallarının təxminən üçdə biri lambda ştamının payına düşür.
Buna baxmayaraq alimlər lambda variantının daha yoluxucu olub-olmadığı barədə dəqiq fikir bildirməkdə acizdirlər.
“Hazırda lambdanın digər variantlardan daha yoluxucu olduğunu deməyə heç bir əsas yoxdur. Onun yoluxuculuq qabiliyyəti daha yüksək ola bilər. Lakin bunu sübut etmək üçün çoxlu araşdırma aparmaq lazımdır” – Panamerika Səhiyyə Təşkilatının yeni yaranan virus xəstəlikləri üzrə məsləhətçisi Hairo Mendez Riko belə deyib.
İyunda Dünya Səhiyyə Təşkilatı virusun yeddinci variantına lambda adını verib. Təşkilat lambdanı koronavirusun ilk dəfə Böyük Britaniya (alfa), Cənubi Afrika (beta), Braziliya (qamma) və Hindistanda (delta) aşkarlanan ştamları qədər təhlükəli saymasa da, onun daha ətraflı araşdırılmalı olduğunu bəyan edib.
Dünya Səhiyyə Təşkilatının açıqlamasından bir həftə sonra – iyunun 23-də İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti lambdanı araşdırma altında olan variant elan edib. Xidmət bu qərarını yoluxmanın beynəlxalq səviyyədə genişlənməsi və bir neçə qeyri-adi mutasiyanın qeydə alınması ilə əlaqələndirib.
İngiltərənin İctimai Səhiyyə Xidməti lambdanın daha yoluxucu olması və peyvəndlərə müqavimət göstərməsi barədə heç bir sübutun olmadığını vurğulayıb.
Böyük Britaniyanın Senqer İnstitutunun COVİD-19 genomikası təşəbbüsünün direktoru Ceff Barrett deyib: “Digər variantlarla müqayisədə lambdanın mutasiyaları qeyri-adi olduğuna görə statistika və laboratoriya məlumatları bu variantın yaratdığı təhlükələr barədə əsaslı fikir söyləməyə kifayət etmir”.
Barrett həmçinin bildirib ki, Latın Amerikası ölkələrində genetik sekvenirləşmə vasitələrinin olmaması lambdanın regiondakı yoluxma hallarına necə təsir etdiyini öyrənməyi çətinləşdirib.
Lambdanın araşdırılması zamanı məlum olub ki, onun peplomerində (virusun insan orqanizmindəki hüceyrələrə yoluxmaq üçün istifadə etdiyi zülal) yeddi unikal mutasiya mövcuddur. Tədqiqatçılar xüsusilə L452Q adlandırılan mutasiya sarıdan narahatdırlar. Bu mutasiya delta variantının yoluxuculuq qabiliyyətinin ən yüksək səviyyəyə çatmasına səbəb olan L452R mutasiyasına bənzəyir.
Santyaqoda yerləşən Çili Universitetinin professoru Monika Asevedo və digər mütəxəssislər lambda variantı ilə bağlı araşdırma aparıblar. Onlar Çinin “CoronaVac” peyvəndinin hər iki dozasını vurdurmuş tibb işçilərinin qan nümunələrindən istifadə etməklə lambdanın virusun ümumi yoluxuculuq qabiliyyətinə necə təsir etdiyini öyrəniblər. Nəticələr lambdanın qamma və alfa variantlarından daha yoluxucu olduğunu və peyvəndin yaratdığı antitellərdən daha yaxşı yayına bildiyini göstərib.
Beləliklə, Çili alimlərinin tədqiqatı ilk dəfə olaraq lambda peplomerindəki mutasiyaların antitelləri neytrallaşdırdığını və yoluxuculuğu artırdığını təsdiqləyib.
Qamma variantı ucbatından koronavirus infeksiyasının geniş vüsət aldığı Braziliyanın Portu-Aleqri şəhərində yerləşən bir xəstəxanada tədqiqat qrupu lambda variantına yoluxan pasiyent üzərində tədqiqat aparıb.
Tədqiqat qrupunun dərc etdirdiyi məqalədə bildirilib: “Lambdanın Peru, Ekvador, Çili və Argentinada sürətlə yayıldığını nəzərə alsaq, onu ciddi narahatlıq doğuran variant hesab etmək olar”.
Latın Amerikası dünyada pandemiyanın ən iflic vəziyyətə saldığı bir regiondur. Dünya əhalisinin yalnız 8 faizi bu regionun payına düşdüyü halda koronavirusa yoluxma hallarının 20 faizi burada qeydə alınıb.
Son həftələrdə Kolumbiya, Paraqvay və Uruqvayda yoluxma hallarında kəskin artım müşahidə olunub.
“Şimal yarımkürəsində yerləşən ölkələrdə yoluxma halları bir qədər səngisə də, regionumuzun əksər ölkəsi üçün pandemiyanın başa çatacağı tarixin hələ çox uzaqda olduğunu düşünürəm” – bu fikirləri Panamerika Səhiyyə Təşkilatının direktoru Karissa Etien səsləndirib.
O, Kolumbiya, Braziliya, Boliviya, Uruqvay və digər ölkələrdə yoluxma hallarının davam etdiyini və xəstəxanalarda reanimasiya şöbələrinin genişləndirilməsi üçün tədbirlər görüldüyünü deyib: “Regiondakı acınacaqlı vəziyyətə baxmayaraq, Latın Amerikası və Karib hövzəsi ölkələrində hər 10 insandan yalnız biri koronavirus əleyhinə tam peyvənd olunub. Bu göstərici həqiqətən də ağlasığmazdır”.(Mənbə:Novator.az)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 13:59
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
Bu gün, 12:06
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 21:39
Sumqayıtda daha bir nəfər dəm qazından ölüb
Dünən, 12:23
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 11:02
Nazirliyin keçmiş vəzifəli şəxsi həbsdə ölüb
Dünən, 08:19
Rusiya jurnalist və siyasi fəal İlya Azarı axtarır
15-05-2025, 23:13
İcraçı direktor vəzifədən azad olunub
15-05-2025, 18:45
“Ulduz”lu görüşlər”in növbəti qonağı Elçin Mirzəbəyli olub - Fotolar
15-05-2025, 16:25
Ölən ulduzun səs yazısını mahnıya çeviriblər
15-05-2025, 14:16
Vəzifə arzusu həkimə baha başa gəlib - Məhkəmə prosesi
15-05-2025, 13:41
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
15-05-2025, 11:44
Natiq Məmmədli: "Gənc jurnalistlərə demək istəyirəm ki..."
15-05-2025, 11:30
Məmurların cinayət işində prokurorluq əməkdaşı ifadə verib
15-05-2025, 09:58
Dövlətə xəyanətdə təqsirləndirilən şəxsin məhkəməsi başlayıb
15-05-2025, 00:12
Azərbaycanlı tələbənin meyiti 40 gün sonra Kür çayından tapılıb
14-05-2025, 23:10
İnsanlar Marsda yaşaya bilərmi?
14-05-2025, 19:38
Rusiya azərbaycanlı blogeri axtarışa verib - Foto
14-05-2025, 17:47
Zəngin qadın bahalı çanta götürməyi utancverici sayır
14-05-2025, 17:44
Bakıda Nobel qardaşlarının tikdiyi bina sökülür
14-05-2025, 17:02
Maşın 11-ci sinif şagirdini vuraraq öldürüb
14-05-2025, 16:01
İlhamə Elşadqızı: "Narkoman deyiləm..."
14-05-2025, 15:20
Keçmiş mətbuat katibi İcra Hakimiyyətindəki vəzifəsindən ayrılııb
14-05-2025, 12:42
Nazirliyin sabiq idarə rəisinin cəzası azaldılıb
14-05-2025, 12:29
Sabah leysan yağacaq
14-05-2025, 09:43
Ay torpağından oksigen hasil edəcəklər - Fotolar
13-05-2025, 23:00
Xəstəxanaya direktor təyinatı olub
13-05-2025, 21:12
Nalayiq hərəkətlər edən vəzifəli şəxs işdən qovulub
13-05-2025, 16:00
Magistraturalara imtahanın nəticələri elan olunub
13-05-2025, 15:02
Şərurlu İsfəndiyar məhkəməyə gəlib - Qalmaqal
13-05-2025, 12:46
Müəllimlərin sertifikasiya imtahanının vaxtı bəlli olub
13-05-2025, 12:34
Sabah yağış yağacaq
13-05-2025, 10:37
İnsan alveri: 11 nəfər beynəlxalq axtarışa verilib
13-05-2025, 09:48
İcra başçısı Ali Məhkəmənin qərarını icra etmir
13-05-2025, 08:21
Sakit okeanda zəlzələ baş verib
13-05-2025, 00:33
Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin hakimi qəfil vəfat edib
12-05-2025, 21:24
"Son zəng" üçün pul tələb edən məktəb direktoru vəzifədən çıxarılıb
12-05-2025, 18:26
Bir milyon dollarlıq qarışqa yükü tutulub - Foto
12-05-2025, 17:18
1868 müəllim iş yerini dəyişib
12-05-2025, 15:07
Daha 77 mina, 274 PHS aşkar ediblər - Foto
12-05-2025, 13:41
Leysan yağacaq, dolu düşəcək - Proqnoz
12-05-2025, 12:50
Buraxılış imtahanının cavabları açıqlanıb
12-05-2025, 12:37
GEM qızılca ilə bağlı məlumat yayıb
12-05-2025, 10:02
Rabitə naqilini dirəkdən kəsib oğurlayanlar tutulublar
12-05-2025, 08:12
Yerin nüvəsindən siqnallar gəlir
10-05-2025, 12:10
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
9-05-2025, 19:20
207 nömrəli məktəbdə 150 manatdan pul yığılması iddiası araşdırılır
8-05-2025, 20:33
Zəvvarlar üçün Həcc ayinlərinin vaxtı elan olunub
8-05-2025, 18:15
Azərbaycan və Türkiyə Milli Müdafiə Universitetləri Yüksək Dialoqa yekun vurub - Fotolar