00:09 / 20-04-2025
Toydan 2 yaşlı uşağı qaçıran şəxs saxlanılıb
21:33 / 19-04-2025
İran-ABŞ danışıqlarının növbəti mərhələsi Omanda keçiriləcək
18:10 / 19-04-2025
Yardımlıda zəlzələ olub
17:45 / 19-04-2025
Milli Müdafiə Universiteti əsgərlərə təhsil imkanı yaradıb - Foto
14:08 / 19-04-2025
Dövlət sərhədində əməliyyat: saxlanılanlar var
12:27 / 19-04-2025
Bakıdakı toyda kütləvi zəhərlənmə olub - (Yenilənib)
12:24 / 19-04-2025
Dövlət Nəzarəti Xidmətinin ştat vahidi artırılıb
12:21 / 19-04-2025
“Kredit büroları haqqında” qanun dəyişib
11:49 / 19-04-2025
Prezident Qarabağ zonası üzrə yeni qanunu təsdiqləyib
11:40 / 19-04-2025
General "Bakı Korpusu"nun komandiri təyin olunub
11:17 / 19-04-2025
DİN: "Bank məlumatlarını naməlum şəxslərə verməyin"
09:12 / 19-04-2025
Azərbaycan Ordusunun mövqelərini atəşə tutulub
00:06 / 19-04-2025
"Qalatasaray" 32-ci turu qələbə ilə başa vurub
23:47 / 18-04-2025
Məhkəmədə Ermənistanın törətdiyi Xocalı soyqırımı ilə bağlı faktlar nümayiş olunub - Fotolar
20:35 / 18-04-2025
Rusiyaya qarşı sanksiyaları ləğv etmək istəyirlər
19:21 / 18-04-2025
ABŞ əsgərləri üç məntəqədən geri çəkilib
19:18 / 18-04-2025
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva “Sea Breeze”də - (Yenilənib) - Fotolar
19:08 / 18-04-2025
ABŞ-dan sonra ikinci müttəfiq: İsraili Bakı ilə nə birləşdirir?
18:45 / 18-04-2025
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti 105 milyonluq tender elan edib
18:00 / 18-04-2025
Oleq Bakinskinin məhkəməsi: barışıq üçün danışıqlar aparılır
17:57 / 18-04-2025
ƏƏSMN: "Müavinət və təqaüdlər artırılacaq"
17:45 / 18-04-2025
Aktyor teatr direktorunu korrupsiyada ittiham edir
17:33 / 18-04-2025
Azərbaycanın dövlət borcu nə qədərdir? - Açıqlama
17:09 / 18-04-2025
AFFA “Turan Tovuz”un şikayətini təmin etməyib
17:03 / 18-04-2025
Qanunsuz ağac kəsimi ilə bağlı prokurorluğa müraciət olunacaq
16:35 / 18-04-2025
"Sevimli dad"ın kolbasası zay çıxıb - Foto
16:31 / 18-04-2025
Üzeyir Cəfərov: "Tanınmış şəxslərin çoxu hərbi xidmətdə olmayıblar
16:27 / 18-04-2025
İlham Əliyev Azərbaycanın xristian icmasını təbrik edib
16:06 / 18-04-2025
Azərbaycanda yeni fırıldaq növü yayılıb: "Kabus toxunuşu"
17:56 / 16-04-2025
Deputat: Vəziyyət ağırdır, hökumət ciddi bir iş görmür
09:26 / 15-04-2025
ABŞ Konqresi Rusiyaya təzyiqə başlayır
15:58 / 15-04-2025
Prezident məhkəmələrə sədr və hakimlər təyin edib - Siyahı
18:09 / 15-04-2025
Maliyyə nazirinə birinci müavin təyin olunub
00:07 / 16-04-2025
Gözəllik müsabiqəsinin qalibləri bəlli olub - Foto
08:26 / 16-04-2025
Bakının bəzi yollarında nəqliyyatın hərəkətinə məhdudiyyətlər tətbiq edilib
13:41 / 16-04-2025
Mərkəzi Asiya respublikalarının xəyanəti: Kipr dilemması
16:40 / 15-04-2025
Gürcüstan prezidenti Azərbaycana gəlib - (Yenilənib)
17:08 / 15-04-2025
Müğənni Nura “Azercell”i qınayıb
12:12 / 15-04-2025
Dövlət qurumlarında qanun pozuntuları aşkar edilib
14:08 / 17-04-2025
Qeyri-adi planet sistemi kəşf olunub
10:51 / 15-04-2025
97 ildə ilk dəfə: bikini qadağası tətbiq olunub - Səbəb
İqtisadçı-ekspert: "Yerli istehsalın artım tempini biz görmürük"
Tarix: 14-02-2024 17:08 | Bölmə: İqtisadiyyat
Azərbaycanda sənaye istehsalı 20 faiz azalıb.
Belə ki, bu ilin yanvar ayında Azərbaycandakı sənaye müəssisələri və bu sahədə fəaliyyət göstərən fərdi sahibkarlar 5,2 milyard manatlıq və yaxud ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 20 faiz az sənaye məhsulu istehsal edib. Dövlət Statistika Komitəsinə istinadən xəbərlərə görə, son 1 ildə neft-qaz sektorunda məhsul istehsalı 2,5 % azalıb, qeyri neft-qaz sektorunda 8,9 % artıb.
Sənaye məhsulunun 66,6 %-i mədənçıxarma sektorunda, 27,1 %-i emal sektorunda, 5,6 %-i elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı sektorunda, 0,7 %-i isə su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sektorunda istehsal olunub. Mədənçıxarma sektorunda əmtəəlik neft hasilatı 8,3 % azalıb, əmtəəlik qaz hasilatı isə 4,2 % artıb. Emal sektorunda əczaçılıq məhsullarının istehsalı 2,8 dəfə, dəri və dəri məmulatlarının, ayaqqabıların istehsalı 2,1 dəfə, kompüter, elektron və optik məhsulların istehsalı 67,9 %, avtomobil, qoşqu və yarımqoşquların istehsalı 54,1 %, metallurgiya sənayesi məhsullarının istehsalı 48,7 %, rezin və plastik kütlə məmulatlarının istehsalı 41 %, mebel istehsalı 40,5 %, maşın və avadanlıqların quraşdırılması və təmiri işləri 35 %, tikinti materiallarının istehsalı 34,5 %, tütün məmulatlarının istehsalı 28,3 %, geyim istehsalı 27,5 %, elektrik avadanlıqlarının istehsalı 24,9 %, hazır metal məmulatlarının istehsalı 18,3 %, toxuculuq sənayesi məhsullarının istehsalı 18 %, qida məhsullarının istehsalı 8,7 %, içkilərin istehsalı 6,3 % artıb, poliqrafiya məhsullarının istehsalı 0,8%, kağız və karton istehsalı 1,3 %, kimya sənayesi məhsullarının istehsalı 1,4 %, neft məhsullarının istehsalı 9,6 %, sair sənaye məhsullarının istehsalı 13,7 %, ağacın emalı və ağacdan məmulatların istehsalı 48,4 %, sair nəqliyyat vasitələrinin istehsalı 66,5 % azalıb.
Elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı sektorunda istehsalın həcmi 11 % azalıb, su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sektorunda isə 0,2 % artıb.
Qeyd edək ki, mövcud statistika ölkədə bir çox sahələrdə istehsalın azaldığını göstərir. Yerli istehsalın azalması idxalın artımına gətirib çıxarır. İdxalın artması isə ölkədən valyuta axını ilə yanaşı, bazarda bahalığın daha da artmasına gətirib çıxarır.
Mövcud şəraitdə problemin həlli yolu nədir və bu şəraitdə növbəti bahalıq gözlənilirmi?
İqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli “Cebhe.info”-ya bildirib ki, Azərbaycanda sənaye istehsalının azalması uzun illərdir davam edir, yeni deyil, son illər də bu sürət artıb:
“Ölkədə neft hasilatı, istehsalı OPEC dövrünə nisbətən az qala 2 dəfə aşağı düşüb. Bu, ciddi şəkildə bütün makroiqtisadi göstəricilərə də təsir göstərir. Ancaq digər sahələrdə də bunu kompensasiya edəcək aktivlik yoxdur. Yəni neft hasilatının azalması bütün makroiqtisadi göstəricilərə mənfi əsir göstərir. Bu, onu göstərir ki, hökumətin tez-tez elan etdiyi qeyri-neft sektoru ilə bağlı kağız üzərində olan irəliləyişlər reallıqda öz əksini tapmır.
Yəni yerli istehsalın artım tempini biz görmürük. Neft hasilatı azalırsa, hökumət doğru siyasət yürütsəydi, qeyri-neft sektorunda ciddi artım görərdik, mal və məhsul bolluğu yaranardı. Heç olmasa, çox sadə istehsal sahələri yaranardı. Məsələn, elektrotexnika daha ağırdır, onun istehsalını təşkil etmək üçün mütəxəssislərə, elmi bazaya ehtiyac var. Ancaq yüngül sənaye, paltar, o cümlədən corab istehsalı çox yüngüldür və dünyanın istənilən ölkəsində bunu təşkil etmək olar.
Ancaq biz təəssüf ki, buna da nail ola bilmədik. Yüngül sənaye məmulatlarının istehsalı bizdə yox dərəcəsindədir, çox azdır. Bütün bunlar onu deməyə əsas verir ki, Azərbaycan hökumətinin sənayeləşmə, qeyri-neft sektorunun inkişafı ilə bağlı atdığı addımlar effekt vermir. Demək ki, bu addımlarda dəyişikliyə getməyə, yeni bir konsepsiyanın qəbul olunmasına ehtiyac var”.
Ekspertin sözlərinə görə, əgər bir ölkə öz istehesalından yox, xaricdəki istehsaldan asılıdırsa, istənilən halda xaricdəki qiymət dəyişiklikləri də öz təsirini göstərəcək:
“Yeri gəlmişkən, indi də yeni bir problem yaranıb. Logistika bahalaşıb. Yəni Yaxın Şərqdəki gərginliklə əlaqəli yol xərcləri artıb. Əgər xaricdən mal alırsıqsa, təbii ki, ölkə olaraq yol xərclərini də bunun üzərinə gəlib idxal edirik. O zaman bu baxımdan da xaricdəki qiymət artımı, yol xərclərinin bahalaşması Azərbaycan bazarına mütləq təsir göstərəcək”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-02-2024 17:08 | Bölmə: İqtisadiyyat
Azərbaycanda sənaye istehsalı 20 faiz azalıb.
Belə ki, bu ilin yanvar ayında Azərbaycandakı sənaye müəssisələri və bu sahədə fəaliyyət göstərən fərdi sahibkarlar 5,2 milyard manatlıq və yaxud ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 20 faiz az sənaye məhsulu istehsal edib. Dövlət Statistika Komitəsinə istinadən xəbərlərə görə, son 1 ildə neft-qaz sektorunda məhsul istehsalı 2,5 % azalıb, qeyri neft-qaz sektorunda 8,9 % artıb.
Sənaye məhsulunun 66,6 %-i mədənçıxarma sektorunda, 27,1 %-i emal sektorunda, 5,6 %-i elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı sektorunda, 0,7 %-i isə su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sektorunda istehsal olunub. Mədənçıxarma sektorunda əmtəəlik neft hasilatı 8,3 % azalıb, əmtəəlik qaz hasilatı isə 4,2 % artıb. Emal sektorunda əczaçılıq məhsullarının istehsalı 2,8 dəfə, dəri və dəri məmulatlarının, ayaqqabıların istehsalı 2,1 dəfə, kompüter, elektron və optik məhsulların istehsalı 67,9 %, avtomobil, qoşqu və yarımqoşquların istehsalı 54,1 %, metallurgiya sənayesi məhsullarının istehsalı 48,7 %, rezin və plastik kütlə məmulatlarının istehsalı 41 %, mebel istehsalı 40,5 %, maşın və avadanlıqların quraşdırılması və təmiri işləri 35 %, tikinti materiallarının istehsalı 34,5 %, tütün məmulatlarının istehsalı 28,3 %, geyim istehsalı 27,5 %, elektrik avadanlıqlarının istehsalı 24,9 %, hazır metal məmulatlarının istehsalı 18,3 %, toxuculuq sənayesi məhsullarının istehsalı 18 %, qida məhsullarının istehsalı 8,7 %, içkilərin istehsalı 6,3 % artıb, poliqrafiya məhsullarının istehsalı 0,8%, kağız və karton istehsalı 1,3 %, kimya sənayesi məhsullarının istehsalı 1,4 %, neft məhsullarının istehsalı 9,6 %, sair sənaye məhsullarının istehsalı 13,7 %, ağacın emalı və ağacdan məmulatların istehsalı 48,4 %, sair nəqliyyat vasitələrinin istehsalı 66,5 % azalıb.
Elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı sektorunda istehsalın həcmi 11 % azalıb, su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sektorunda isə 0,2 % artıb.
Qeyd edək ki, mövcud statistika ölkədə bir çox sahələrdə istehsalın azaldığını göstərir. Yerli istehsalın azalması idxalın artımına gətirib çıxarır. İdxalın artması isə ölkədən valyuta axını ilə yanaşı, bazarda bahalığın daha da artmasına gətirib çıxarır.
Mövcud şəraitdə problemin həlli yolu nədir və bu şəraitdə növbəti bahalıq gözlənilirmi?
İqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli “Cebhe.info”-ya bildirib ki, Azərbaycanda sənaye istehsalının azalması uzun illərdir davam edir, yeni deyil, son illər də bu sürət artıb:
“Ölkədə neft hasilatı, istehsalı OPEC dövrünə nisbətən az qala 2 dəfə aşağı düşüb. Bu, ciddi şəkildə bütün makroiqtisadi göstəricilərə də təsir göstərir. Ancaq digər sahələrdə də bunu kompensasiya edəcək aktivlik yoxdur. Yəni neft hasilatının azalması bütün makroiqtisadi göstəricilərə mənfi əsir göstərir. Bu, onu göstərir ki, hökumətin tez-tez elan etdiyi qeyri-neft sektoru ilə bağlı kağız üzərində olan irəliləyişlər reallıqda öz əksini tapmır.
Yəni yerli istehsalın artım tempini biz görmürük. Neft hasilatı azalırsa, hökumət doğru siyasət yürütsəydi, qeyri-neft sektorunda ciddi artım görərdik, mal və məhsul bolluğu yaranardı. Heç olmasa, çox sadə istehsal sahələri yaranardı. Məsələn, elektrotexnika daha ağırdır, onun istehsalını təşkil etmək üçün mütəxəssislərə, elmi bazaya ehtiyac var. Ancaq yüngül sənaye, paltar, o cümlədən corab istehsalı çox yüngüldür və dünyanın istənilən ölkəsində bunu təşkil etmək olar.
Ancaq biz təəssüf ki, buna da nail ola bilmədik. Yüngül sənaye məmulatlarının istehsalı bizdə yox dərəcəsindədir, çox azdır. Bütün bunlar onu deməyə əsas verir ki, Azərbaycan hökumətinin sənayeləşmə, qeyri-neft sektorunun inkişafı ilə bağlı atdığı addımlar effekt vermir. Demək ki, bu addımlarda dəyişikliyə getməyə, yeni bir konsepsiyanın qəbul olunmasına ehtiyac var”.
Ekspertin sözlərinə görə, əgər bir ölkə öz istehesalından yox, xaricdəki istehsaldan asılıdırsa, istənilən halda xaricdəki qiymət dəyişiklikləri də öz təsirini göstərəcək:
“Yeri gəlmişkən, indi də yeni bir problem yaranıb. Logistika bahalaşıb. Yəni Yaxın Şərqdəki gərginliklə əlaqəli yol xərcləri artıb. Əgər xaricdən mal alırsıqsa, təbii ki, ölkə olaraq yol xərclərini də bunun üzərinə gəlib idxal edirik. O zaman bu baxımdan da xaricdəki qiymət artımı, yol xərclərinin bahalaşması Azərbaycan bazarına mütləq təsir göstərəcək”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 12:21
“Kredit büroları haqqında” qanun dəyişib
18-04-2025, 18:45
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti 105 milyonluq tender elan edib
18-04-2025, 17:57
ƏƏSMN: "Müavinət və təqaüdlər artırılacaq"
18-04-2025, 17:33
Azərbaycanın dövlət borcu nə qədərdir? - Açıqlama
18-04-2025, 16:35
"Sevimli dad"ın kolbasası zay çıxıb - Foto
18-04-2025, 16:06
Azərbaycanda yeni fırıldaq növü yayılıb: "Kabus toxunuşu"
18-04-2025, 15:14
Marketdə saxta spirtli içkilər aşkarlanıb
18-04-2025, 13:23
İcra Hakimiyyəti 150 min manatlıq ağac və kol alır
18-04-2025, 11:15
Bağlanmış bankların əmlakları hərraca çıxarılıb
18-04-2025, 09:45
Su Ehtiyatları Agentliyində ciddi nöqsanlar aşkarlanıb
17-04-2025, 17:28
İşsizlikdən Sığorta Fondunda qanunsuzluq üzə çıxarılıb
17-04-2025, 16:05
Kliniki Tibbi Mərkəzdə nöqsanlar aşkarlanıb
17-04-2025, 15:03
ARDNF-in aktivləri artıb
17-04-2025, 14:52
Azərbaycan daha 3 ölkədən qızıl almağa başlayıb
17-04-2025, 09:04
Avropa İttifaqı Rusiya qazına sanksiya məsələsində tərəddüd edir
16-04-2025, 15:35
Ukrayna və ABŞ bu həftə saziş imzalaya bilər
15-04-2025, 18:02
Çin “Boeing” təyyarələrinin alışını dayandırır
15-04-2025, 16:18
Sahil Babayev Məmməd Musayevi yola salıb
15-04-2025, 16:13
Bakıda ekoloji pozuntulara yol verən şirkət rəhbərləri cəzalandırılıb
15-04-2025, 12:12
Dövlət qurumlarında qanun pozuntuları aşkar edilib
14-04-2025, 11:33
Avtomobil yolunun təmiri üçün vəsait ayrılıb
14-04-2025, 10:13
Vətəndaşların bank kartlarından oğurluqlar davam edir
14-04-2025, 08:43
Qazaxıstan-Çin yeni əməkdaşlıq rejimi işə düşüb
11-04-2025, 19:24
Maliyyə Nazirliyi depozit hərracı keçirib
11-04-2025, 16:24
Məşhur moda şirkətini 1,375 milyard dollara satıblar
11-04-2025, 12:59
ABŞ və Çin dünya bazarlarında şok yaradıb
11-04-2025, 12:27
Bir qrup sahibkar axtarışa verilib
11-04-2025, 00:06
Avropa İttifaqı və Çin ABŞ-a qarşı birləşir
11-04-2025, 00:05
UNEC-də 54 mühafizəçinin hər birinə günlük 100 manat veriləcək
10-04-2025, 13:29
Tokayev: Dünya ən ağır böhranlardan birinin astanasındadır
10-04-2025, 12:59
Mərkəzi Bnak kiberdələduzluqla bağlı banklara göstəriş verib
10-04-2025, 10:12
Daha bir qazdoldurma məntəqəsinin fəaliyyəti dayandırılıb
10-04-2025, 09:46
Vətəndaşların bank kartlarından oğurluq halları artıb
9-04-2025, 22:01
ABŞ Çinə gömrük tarifini rekord həddə qaldırıb
9-04-2025, 17:19
Bağlanmış 4 bankın əmanətçilərinin pullarını alma müddəti başa çatır
9-04-2025, 17:01
Trampın qərarı özünə yarım milyard dollar ziyan vurub
9-04-2025, 15:49
Çin ABŞ məhsullarına 84 faiz rüsum tətbiq edir
8-04-2025, 17:24
Sumqayıtda şadlıq evinin fəaliyyəti dayandırılıb - Video
8-04-2025, 16:51
Daha 32 nəqliyyat vasitəsi özəlləşdirilib
8-04-2025, 15:45
Trampın qərarı zənginləri 500 milyard dollar zərərlə üzləşdirib
8-04-2025, 13:33
Cəbrayılda smart televizorlar istehsal olunacaq
8-04-2025, 12:25
“SOCAR Trading”in baş icraçı direktoru vəzifəsinə təyinat olub
8-04-2025, 11:53
Çin ABŞ-a meydan oxuyur
8-04-2025, 08:50
Mask Trampdan tariflərə yenidən baxmağı xahiş edib
8-04-2025, 07:57
Tramp: Aİ bizdən enerji almağa məcburdur
7-04-2025, 18:49
Tramp birja böhranı fonunda seçiciləri sakitləşdirməyə çalışır
7-04-2025, 18:15
ABŞ-nın fond bazarı çökür
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
