00:12 / 02-07-2025
Azərbaycan diasporunun lideri sərbəst buraxılıb - (Yenilənib)
23:39 / 01-07-2025
Bakıda Rusiya vətəndaşlarından ibarət dəstə üzvləri həbs olunub (Yenilənuib) - Fotolar
22:54 / 01-07-2025
Sumqayıtda qadın bıçaqlanıb
21:50 / 01-07-2025
Milli Məclis dezinformasiya kampaniyasına dair açıqlama yayıb
19:14 / 01-07-2025
Zelenski Əliyevə zəng edib
18:34 / 01-07-2025
Baş naziri vəzifədən uzaqlaşdırıblar
18:26 / 01-07-2025
Nəhəng ekzoplanetin görüntüsünü əldə ediblər - Fotolar
18:10 / 01-07-2025
İsrailin gizli planı üzə çıxıb - Foto
18:04 / 01-07-2025
“Sputnik Azərbaycan” işi üzrə 7 nəfər saxlanılıb - (Yenilənib) - Fotolar
17:45 / 01-07-2025
İşğal Azərbaycana 150 milyard dollar zərər vurub
17:39 / 01-07-2025
XİN Rusiyanı Azərbaycanın daxili işlərinə qarışmamağa çağırır
17:31 / 01-07-2025
Moskva ilə münasibətlər niyə pisləşir?
17:23 / 01-07-2025
Vəzifəli şəxslərin cinayət işini məhkəməyə göndəriblər
17:04 / 01-07-2025
Rusiya Azərbaycana nota verib
16:50 / 01-07-2025
Məhkəmələrə hakim təyinatları olub - Siyahı
16:26 / 01-07-2025
Beş şagirdimiz Azərbaycanı Yunanıstanda təmsil edəcək - Fotolar
16:16 / 01-07-2025
Rusiya NATO ölkələrinə təhdidlərini davam etdirir
15:47 / 01-07-2025
Professor zəlzələ ilə bağlı xəbərdarlıq edir - Foto
15:26 / 01-07-2025
Rusiyanın müdafiə sistemləri istehsal edən zavodu vurulub
15:10 / 01-07-2025
Rezidenturaya qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
14:53 / 01-07-2025
Təkrar sertifikatlaşdırma: 2006 müəllim keçid balını toplaya bilməyib
14:08 / 01-07-2025
Fransada istilər səbəbindən məktəblər bağlanıb
13:59 / 01-07-2025
Rusiya iqtisadiyyatı tənəzzül həddinə çatır, sənaye böyük itki ilə üzləşir
13:34 / 01-07-2025
Baş prokuror Səfərovların öldürülməsi faktı ilə bağlı cinayət işi başladıb
13:01 / 01-07-2025
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
12:39 / 01-07-2025
Azərbaycan Dünya Bankı ilə 173,5 milyon dollarlıq kredit sazişi imzalayıb
12:33 / 01-07-2025
Almaniya Rusiyaya qarşı hərbi gəmilər göndərəcək
12:16 / 01-07-2025
Avropa İttifaqına sədrlik Danimarkaya keçib
12:10 / 01-07-2025
İran nüvə danışıqları üçün şərtlər irəli sürür
11:56 / 01-07-2025
Deputat azərbaycanlılara qarşı törədilmiş cinayəti pisləyir
13:16 / 29-06-2025
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
12:57 / 27-06-2025
Prokurorluq Bakıdakı partlayış hadisəsini araşdırır
08:55 / 28-06-2025
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
00:01 / 28-06-2025
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
17:57 / 30-06-2025
Bakıda əməliyyat: FTX-nın iki əməkdaşı saxlanılıb - (Yenilənib) - Fotolar
15:08 / 30-06-2025
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
11:12 / 28-06-2025
Rəsmi Bakı Rusiyada azərbaycanlılara hücumlarla bağlı bəyanat yayıb
13:20 / 29-06-2025
Rezidenturaya qəbul imtahanı keçirilib - (Yenilənib)
21:03 / 30-06-2025
Rusiyada öldürülən qardaşların cənazəsi Azərbaycana gətirilib - (Yenilənib)
11:32 / 27-06-2025
Nazirlik və dövlət komitəsi vətəndaşlara müraciət edib
23:20 / 27-06-2025
XİN İran səfirindən təkzib tələb edir
09:57 / 28-06-2025
İki məşhur aktyor 24 ildən sonra yenidən görüşüb
İqtisadçı-ekspert: "Yerli istehsalın artım tempini biz görmürük"
Tarix: 14-02-2024 17:08 | Bölmə: İqtisadiyyat
Azərbaycanda sənaye istehsalı 20 faiz azalıb.
Belə ki, bu ilin yanvar ayında Azərbaycandakı sənaye müəssisələri və bu sahədə fəaliyyət göstərən fərdi sahibkarlar 5,2 milyard manatlıq və yaxud ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 20 faiz az sənaye məhsulu istehsal edib. Dövlət Statistika Komitəsinə istinadən xəbərlərə görə, son 1 ildə neft-qaz sektorunda məhsul istehsalı 2,5 % azalıb, qeyri neft-qaz sektorunda 8,9 % artıb.
Sənaye məhsulunun 66,6 %-i mədənçıxarma sektorunda, 27,1 %-i emal sektorunda, 5,6 %-i elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı sektorunda, 0,7 %-i isə su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sektorunda istehsal olunub. Mədənçıxarma sektorunda əmtəəlik neft hasilatı 8,3 % azalıb, əmtəəlik qaz hasilatı isə 4,2 % artıb. Emal sektorunda əczaçılıq məhsullarının istehsalı 2,8 dəfə, dəri və dəri məmulatlarının, ayaqqabıların istehsalı 2,1 dəfə, kompüter, elektron və optik məhsulların istehsalı 67,9 %, avtomobil, qoşqu və yarımqoşquların istehsalı 54,1 %, metallurgiya sənayesi məhsullarının istehsalı 48,7 %, rezin və plastik kütlə məmulatlarının istehsalı 41 %, mebel istehsalı 40,5 %, maşın və avadanlıqların quraşdırılması və təmiri işləri 35 %, tikinti materiallarının istehsalı 34,5 %, tütün məmulatlarının istehsalı 28,3 %, geyim istehsalı 27,5 %, elektrik avadanlıqlarının istehsalı 24,9 %, hazır metal məmulatlarının istehsalı 18,3 %, toxuculuq sənayesi məhsullarının istehsalı 18 %, qida məhsullarının istehsalı 8,7 %, içkilərin istehsalı 6,3 % artıb, poliqrafiya məhsullarının istehsalı 0,8%, kağız və karton istehsalı 1,3 %, kimya sənayesi məhsullarının istehsalı 1,4 %, neft məhsullarının istehsalı 9,6 %, sair sənaye məhsullarının istehsalı 13,7 %, ağacın emalı və ağacdan məmulatların istehsalı 48,4 %, sair nəqliyyat vasitələrinin istehsalı 66,5 % azalıb.
Elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı sektorunda istehsalın həcmi 11 % azalıb, su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sektorunda isə 0,2 % artıb.
Qeyd edək ki, mövcud statistika ölkədə bir çox sahələrdə istehsalın azaldığını göstərir. Yerli istehsalın azalması idxalın artımına gətirib çıxarır. İdxalın artması isə ölkədən valyuta axını ilə yanaşı, bazarda bahalığın daha da artmasına gətirib çıxarır.
Mövcud şəraitdə problemin həlli yolu nədir və bu şəraitdə növbəti bahalıq gözlənilirmi?
İqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli “Cebhe.info”-ya bildirib ki, Azərbaycanda sənaye istehsalının azalması uzun illərdir davam edir, yeni deyil, son illər də bu sürət artıb:
“Ölkədə neft hasilatı, istehsalı OPEC dövrünə nisbətən az qala 2 dəfə aşağı düşüb. Bu, ciddi şəkildə bütün makroiqtisadi göstəricilərə də təsir göstərir. Ancaq digər sahələrdə də bunu kompensasiya edəcək aktivlik yoxdur. Yəni neft hasilatının azalması bütün makroiqtisadi göstəricilərə mənfi əsir göstərir. Bu, onu göstərir ki, hökumətin tez-tez elan etdiyi qeyri-neft sektoru ilə bağlı kağız üzərində olan irəliləyişlər reallıqda öz əksini tapmır.
Yəni yerli istehsalın artım tempini biz görmürük. Neft hasilatı azalırsa, hökumət doğru siyasət yürütsəydi, qeyri-neft sektorunda ciddi artım görərdik, mal və məhsul bolluğu yaranardı. Heç olmasa, çox sadə istehsal sahələri yaranardı. Məsələn, elektrotexnika daha ağırdır, onun istehsalını təşkil etmək üçün mütəxəssislərə, elmi bazaya ehtiyac var. Ancaq yüngül sənaye, paltar, o cümlədən corab istehsalı çox yüngüldür və dünyanın istənilən ölkəsində bunu təşkil etmək olar.
Ancaq biz təəssüf ki, buna da nail ola bilmədik. Yüngül sənaye məmulatlarının istehsalı bizdə yox dərəcəsindədir, çox azdır. Bütün bunlar onu deməyə əsas verir ki, Azərbaycan hökumətinin sənayeləşmə, qeyri-neft sektorunun inkişafı ilə bağlı atdığı addımlar effekt vermir. Demək ki, bu addımlarda dəyişikliyə getməyə, yeni bir konsepsiyanın qəbul olunmasına ehtiyac var”.
Ekspertin sözlərinə görə, əgər bir ölkə öz istehesalından yox, xaricdəki istehsaldan asılıdırsa, istənilən halda xaricdəki qiymət dəyişiklikləri də öz təsirini göstərəcək:
“Yeri gəlmişkən, indi də yeni bir problem yaranıb. Logistika bahalaşıb. Yəni Yaxın Şərqdəki gərginliklə əlaqəli yol xərcləri artıb. Əgər xaricdən mal alırsıqsa, təbii ki, ölkə olaraq yol xərclərini də bunun üzərinə gəlib idxal edirik. O zaman bu baxımdan da xaricdəki qiymət artımı, yol xərclərinin bahalaşması Azərbaycan bazarına mütləq təsir göstərəcək”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-02-2024 17:08 | Bölmə: İqtisadiyyat
Azərbaycanda sənaye istehsalı 20 faiz azalıb.
Belə ki, bu ilin yanvar ayında Azərbaycandakı sənaye müəssisələri və bu sahədə fəaliyyət göstərən fərdi sahibkarlar 5,2 milyard manatlıq və yaxud ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 20 faiz az sənaye məhsulu istehsal edib. Dövlət Statistika Komitəsinə istinadən xəbərlərə görə, son 1 ildə neft-qaz sektorunda məhsul istehsalı 2,5 % azalıb, qeyri neft-qaz sektorunda 8,9 % artıb.
Sənaye məhsulunun 66,6 %-i mədənçıxarma sektorunda, 27,1 %-i emal sektorunda, 5,6 %-i elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı sektorunda, 0,7 %-i isə su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sektorunda istehsal olunub. Mədənçıxarma sektorunda əmtəəlik neft hasilatı 8,3 % azalıb, əmtəəlik qaz hasilatı isə 4,2 % artıb. Emal sektorunda əczaçılıq məhsullarının istehsalı 2,8 dəfə, dəri və dəri məmulatlarının, ayaqqabıların istehsalı 2,1 dəfə, kompüter, elektron və optik məhsulların istehsalı 67,9 %, avtomobil, qoşqu və yarımqoşquların istehsalı 54,1 %, metallurgiya sənayesi məhsullarının istehsalı 48,7 %, rezin və plastik kütlə məmulatlarının istehsalı 41 %, mebel istehsalı 40,5 %, maşın və avadanlıqların quraşdırılması və təmiri işləri 35 %, tikinti materiallarının istehsalı 34,5 %, tütün məmulatlarının istehsalı 28,3 %, geyim istehsalı 27,5 %, elektrik avadanlıqlarının istehsalı 24,9 %, hazır metal məmulatlarının istehsalı 18,3 %, toxuculuq sənayesi məhsullarının istehsalı 18 %, qida məhsullarının istehsalı 8,7 %, içkilərin istehsalı 6,3 % artıb, poliqrafiya məhsullarının istehsalı 0,8%, kağız və karton istehsalı 1,3 %, kimya sənayesi məhsullarının istehsalı 1,4 %, neft məhsullarının istehsalı 9,6 %, sair sənaye məhsullarının istehsalı 13,7 %, ağacın emalı və ağacdan məmulatların istehsalı 48,4 %, sair nəqliyyat vasitələrinin istehsalı 66,5 % azalıb.
Elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı sektorunda istehsalın həcmi 11 % azalıb, su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sektorunda isə 0,2 % artıb.
Qeyd edək ki, mövcud statistika ölkədə bir çox sahələrdə istehsalın azaldığını göstərir. Yerli istehsalın azalması idxalın artımına gətirib çıxarır. İdxalın artması isə ölkədən valyuta axını ilə yanaşı, bazarda bahalığın daha da artmasına gətirib çıxarır.
Mövcud şəraitdə problemin həlli yolu nədir və bu şəraitdə növbəti bahalıq gözlənilirmi?
İqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli “Cebhe.info”-ya bildirib ki, Azərbaycanda sənaye istehsalının azalması uzun illərdir davam edir, yeni deyil, son illər də bu sürət artıb:
“Ölkədə neft hasilatı, istehsalı OPEC dövrünə nisbətən az qala 2 dəfə aşağı düşüb. Bu, ciddi şəkildə bütün makroiqtisadi göstəricilərə də təsir göstərir. Ancaq digər sahələrdə də bunu kompensasiya edəcək aktivlik yoxdur. Yəni neft hasilatının azalması bütün makroiqtisadi göstəricilərə mənfi əsir göstərir. Bu, onu göstərir ki, hökumətin tez-tez elan etdiyi qeyri-neft sektoru ilə bağlı kağız üzərində olan irəliləyişlər reallıqda öz əksini tapmır.
Yəni yerli istehsalın artım tempini biz görmürük. Neft hasilatı azalırsa, hökumət doğru siyasət yürütsəydi, qeyri-neft sektorunda ciddi artım görərdik, mal və məhsul bolluğu yaranardı. Heç olmasa, çox sadə istehsal sahələri yaranardı. Məsələn, elektrotexnika daha ağırdır, onun istehsalını təşkil etmək üçün mütəxəssislərə, elmi bazaya ehtiyac var. Ancaq yüngül sənaye, paltar, o cümlədən corab istehsalı çox yüngüldür və dünyanın istənilən ölkəsində bunu təşkil etmək olar.
Ancaq biz təəssüf ki, buna da nail ola bilmədik. Yüngül sənaye məmulatlarının istehsalı bizdə yox dərəcəsindədir, çox azdır. Bütün bunlar onu deməyə əsas verir ki, Azərbaycan hökumətinin sənayeləşmə, qeyri-neft sektorunun inkişafı ilə bağlı atdığı addımlar effekt vermir. Demək ki, bu addımlarda dəyişikliyə getməyə, yeni bir konsepsiyanın qəbul olunmasına ehtiyac var”.
Ekspertin sözlərinə görə, əgər bir ölkə öz istehesalından yox, xaricdəki istehsaldan asılıdırsa, istənilən halda xaricdəki qiymət dəyişiklikləri də öz təsirini göstərəcək:
“Yeri gəlmişkən, indi də yeni bir problem yaranıb. Logistika bahalaşıb. Yəni Yaxın Şərqdəki gərginliklə əlaqəli yol xərcləri artıb. Əgər xaricdən mal alırsıqsa, təbii ki, ölkə olaraq yol xərclərini də bunun üzərinə gəlib idxal edirik. O zaman bu baxımdan da xaricdəki qiymət artımı, yol xərclərinin bahalaşması Azərbaycan bazarına mütləq təsir göstərəcək”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 10:33
Ağdamda İƏT-in Forumu keçirilir - Fotolar
30-06-2025, 17:34
Şuşada biznes forum keçiriləcək
30-06-2025, 17:03
Beş ölkədən Azərbayacana quş əti idxalına məhdudiyyət qoyulub
30-06-2025, 15:20
Dərmanların qiyməti yenidən tənzimlənib
30-06-2025, 13:43
Çin Azərbaycan vasitəsilə Avropaya yeni yük marşrutu istifadəyə verib
30-06-2025, 11:33
Dünya bazarında neft ucuzlaşır
28-06-2025, 11:31
AZAL Bakı-Təl-Əviv-Bakı reyslərini bərpa edir
25-06-2025, 15:04
“Kontakt Home” qanunu pozub
24-06-2025, 19:09
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib, aidiyyəti qurumlara müvafiq tapşırıqlar verilib
24-06-2025, 14:08
“Dövlət borcu haqqında” qanuna dəyişiklik edilir
23-06-2025, 17:20
Agentlik TƏBİB-in 17 milyonluq tenderini ləğv edib
23-06-2025, 12:41
Vüqar Bayramov: "Yeni dəyişikliklər bu boşluğu aradan qaldıracaq"
23-06-2025, 10:16
“Azərişığ”ın milyonluq tenderi - Əmək Müfəttişliyinin cəzalandırdığı şirkət "qalib gəlib"
23-06-2025, 09:18
TƏBİB-in 3.6 milyonluq tenderi ləğv olunub
21-06-2025, 18:07
AMEA-nın tenderi ləğv olunub
21-06-2025, 17:57
Dövlət Neft Fondunda yoxlama aparılıb
21-06-2025, 17:31
"Büdcə sistemi haqqında" qanun dəyişir - Detallar
21-06-2025, 11:37
Bank kartlarından pul oğurluğu davam edir
21-06-2025, 11:11
“Yaşayış minimumu haqqında” qanun dəyişib
21-06-2025, 10:44
Agentlik unun tpdansatış qiymətini açıqlayıb
21-06-2025, 10:12
Peşəkar mühasib sertifikatının verilməsi qaydası dəyişib
20-06-2025, 21:13
Avropa Rusiya qazından imtinaya görə 200 milyard avro itirib
20-06-2025, 18:23
Putin: Rusiya Avropada birinci, dünyada dördüncüdür
20-06-2025, 17:39
Növbəti depozit hərracı keçirilib
20-06-2025, 12:43
Dövlət mülkiyyətindəki avtomobillər satışa çıxarılıb
20-06-2025, 11:55
Peyk görüntüləri: İran neft ixracını sürətləndirib - Foto
20-06-2025, 10:21
Bağlanmış bankların əmlakları satışa çıxarılıb
20-06-2025, 09:59
"Bal Badem”in fəaliyyəti dayandırılıb
20-06-2025, 09:25
Neft Fondunun tenderi ləğv olunub
19-06-2025, 17:55
Azərbaycandan 17 ölkəyə neft ixrac olunub - Siyahı
19-06-2025, 16:37
Əli Əsədov BP şirkətinin baş icraçı direktoru ilə görüşüb
19-06-2025, 15:11
Milyarderin 100 milyon dollarlıq təklifi cavabsız qalıb
19-06-2025, 12:04
İsrail-İran savaşı bahalaşmaya səbəb olub
19-06-2025, 10:01
Vüqar Bayramov: "...qadınlar, bəzi hallarda isə kişilər 5 il tez pensiyaya çıxacaq"
19-06-2025, 09:31
Ağdamda 9.4 milyonluq tender ləğv olunub
18-06-2025, 15:21
ASC və MMC-yə məxsus əmlaklar hərraca çıxarılacaq
18-06-2025, 09:30
Sadiq Qurbanov: "Bu xətt Naxçıvanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynayacaq” - Video
17-06-2025, 14:36
"Əmək pensiyaları haqqında” qanun dəyişib
17-06-2025, 13:01
AYNA-nın tenderi ləğv olunub
17-06-2025, 10:11
Naxçıvan Aqrar Sığorta Fondu ləğv edilib
17-06-2025, 09:53
2025-ci ilin büdcəsinə dəyişikliklər olacaq? - Açıqlama
16-06-2025, 17:32
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
14-06-2025, 19:00
AZAL uçuşların sayını artırır
12-06-2025, 17:38
ƏƏSMN: "Yeni sosial islahat paketi 3 milyon insanı əhatə edir"
12-06-2025, 09:41
DSMF sədrinə yeni müşavir təyin olunub
12-06-2025, 07:42
Astana “Power Central Asia+China” forumuna hazırlaşır
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
