Bu gün Azərbaycanda Milli Musiqi Günüdür

Xəbər lenti

15:15 / 18-09-2025

Milli Məclisdə tələbələrin iştirakı ilə ictimai dinləmə keçiriləcək

15:04 / 18-09-2025

"Plastik cərrah"la bağlı sensasiyalı xəbər yayılıb

14:30 / 18-09-2025

Paşinyan: "İranla sərhəd körpüsünün tikintisi gündəlikdə qalır"

14:16 / 18-09-2025

Ölkəmizdə ət bahalaşıb

14:14 / 18-09-2025

Taylandla Kamboca arasında gərginlik yenidən artıb

13:42 / 18-09-2025

Bişkekdə TDT ölkələrinin hökumət başçılarının görüşü başlayıb

13:20 / 18-09-2025

Su problemi milyardlarla insanı risk altında qoyur

13:09 / 18-09-2025

Naxçıvanda kişi geyimində oğurluq edən qadın tutulub

12:57 / 18-09-2025

Zakir Həsənov Çinə gedib

12:49 / 18-09-2025

İlham Əliyev Avropa İttifaqının komissarını qəbul edib - Fotolar

12:47 / 18-09-2025

Sabah yağış yağacaq

12:36 / 18-09-2025

Azərbaycan yığması 124-cü sıraya yüksəlib

12:30 / 18-09-2025

"Grok 5" ümumi süni intellekt sistemi olacaq - Foto

12:24 / 18-09-2025

Bakıya əlavə yol-patrul naryadları cəlb ediblər

12:16 / 18-09-2025

Dronlar Rusiyaya zərbələr endirib

12:08 / 18-09-2025

Əli Əsədov Qırğızıstana gedib

12:08 / 18-09-2025

Dünyanın ən böyük polad sifarişi veriləcək - Fotolar

11:56 / 18-09-2025

Milli Məclisdə dinləmə keçiriləcək

11:55 / 18-09-2025

Trampın əlində bitkoin tutan qızıl heykəli ucaldılıb

11:50 / 18-09-2025

Deputatdan narazılıq: "Bizi o Foruma niyə dəvət etmədilər?"

11:44 / 18-09-2025

FED-in yeni faiz qərarı fonunda dollar bahalaşıb

11:35 / 18-09-2025

Daha bir asteroid sürətlə Yerə doğru irəliləyir

11:20 / 18-09-2025

Makron həyat yoldaşının qadın olduğunu sübut etməyə çalışacaq

11:16 / 18-09-2025

Ermənilərin məhkəməsi gələn həftə keçiriləcək

11:09 / 18-09-2025

"Vahid Mədəniyyət Reyestri" sistemi yaradılacaq

10:57 / 18-09-2025

Yaponiya 100 illik rekorda imza atıb

10:57 / 18-09-2025

Məzahir Pənahovun oğlu keçmiş arvadına uduzub - 300 minlik əmlakı qaytaracaq

10:53 / 18-09-2025

Rusiyada azərbaycanlı iş adamını həbs etmək istəyirlər

10:52 / 18-09-2025

Trampın xanımı ukraynalı uşaqlardan xüsusi hədiyyə alacaq

10:42 / 18-09-2025

Ukrayna dəmir yollarına yenidən zərbələr endirilib

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

13:31 / 16-09-2025

Zülfüqarov: Xankəndidə terror törətməklə bir neçə məqsədə çatmaq istəyiblər

22:57 / 14-09-2025

Xankəndidə terrora cəhd edən erməni saxlanılıb, yaralı var - Video - Yenilənib

20:48 / 13-09-2025

Deputat 120 şagirdə məktəb ləvazimatları verib - Fotolar

18:40 / 14-09-2025

İlham Əliyev Qırmızı Bazar, Hadrut qəsəbələri və Sos kəndinin sakinləri ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar

13:50 / 14-09-2025

İlham Əliyev Hadrut qəsəbəsində olub - (Yenilənib) - Fotolar

15:37 / 14-09-2025

İlham Əliyev Xocavəndin Qırmızı Bazar qəsəbəsində olub - Fotolar

13:02 / 15-09-2025

Qarabağda ermənilərin gizli silah anbarları var

13:17 / 14-09-2025

Prezident Füzulidə - Qaraxanbəyli kəndinin təməli qoyulub - Fotolar

15:11 / 15-09-2025

Kəlbəcərə köç karvanı gedib - (Yenilənib)

13:39 / 16-09-2025

Prezidentlər Füzulidən sonra Şuşaya gediblər - Fotolar

00:04 / 16-09-2025

Qurban Qurbanov: “Benfika” ilə oyuna yaxşı hazırlaşa bilmədik”

16:41 / 13-09-2025

İqtisadi Şuranın iclası keçirilib - Fotolar

Bu gün Azərbaycanda Milli Musiqi Günüdür
Tarix: 18-09-2021 00:05 | Bölmə: Mədəniyyət

Şirift ölçüsü:

Bu gün Azərbaycanda Milli Musiqi Günüdür.

Reyting.az xatırladır ki, 1885-ci il sentyabrın 18-də dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəyli dünyaya göz açıb.

Bu tarix ölkəmizdə Milli Musiqi Günü kimi qeyd olunur və 2009-cu ildən başlayaraq Ü.Hacıbəyliyə həsr olunmuş Beynəlxalq Musiqi Festivalı keçirilir.

Builki Milli Musiqi Günü xüsusilə əlamətdar olacaq. Çünki 30 ildən sonra işğaldan azad edilən Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı Şuşada ilk dəfə Beynəlxalq Musiqi Festivalı keçiriləcək. Belə ki, Şuşada Xalq artisti Ağaverdi Paşayevin rəhbərliyi altında F.Əmirov adına Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs Ansamblı, eləcə də tanınmış solistlərin iştirakı ilə açıq havada konsert təşkil olunacaq.

Qeyd edək ki, Heydər Əliyev Fondunun və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə təşkil olunan bu festival hər il sentyabrın bu günündə açıq elan edilir və 10 gün davam edir.

Builki festivalda ABŞ, Rusiya, Çin, Türkiyə, İtaliya, Özbəkistan, Belarus, Bolqarıstan, Ukrayna, Gürcüstandan tanınmış musiqiçi və kollektivlərin iştirakı nəzərdə tutulub.

Onlar arasında Türkiyənin Çukurova Dövlət Simfonik Orkestri, Çin Xalq Respublikasının “Silk Road” Filarmonik Orkestri, Sergey Roldugin, Xatia Buniatişvili, Alyona Bayeva, Miroslav Kultışev, Sergey Doqadin, Filip Kopaçevski, Veliçka Yoçeva, Yevgeni Avramenko, Lorenzo Tazzieri, Dmitri Xoxlov, Aleksandr Hacıyev, Marqarita Aleksandroviç, Murat Səlim Tokac, Regina Rüstəmova, Cəbrayıl İdrisov, Giorgi Çelidze, Ümid İsrailov, habelə Azərbaycan sənətçiləri Rauf Abdullayev, Ülviyyə Hacıbəyova, Yeganə Axundova, Fəxrəddin Kərimov, Murad Adıgözəlzadə, Murad Hüseynov, Əyyub Quliyev, Mustafa Mehmandarov və başqaları var. Festival çərçivəsində 40-a yaxın tədbirin keçirilməsi planlaşdırılır.

Üzeyir Hacıbəyli bəstəkar, alim, yazıçı, publisist, ictimai və siyasi xadim kimi çoxşaxəli fəaliyyəti ilə yanaşı, Şərqdə ilk operanın banisi kimi tanınan sənətkardır. Məhz onun fədakar əməyi sayəsində Azərbaycan milli opera sənətinin tarixi 110 il bundan öncə tamaşaya qoyulan “Leyli və Məcnun” operası ilə başlanıb. Operanın ilk dirijoru Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev, rejissoru Hüseyn Ərəblinski olub. Məcnun rolunda ölməz sənətkar Hüseynqulu Sarabski, Leyli rolunda isə aşpaz şagirdi Əbdürrəhim Fərəcov çıxış ediblər. İlk tamaşa 1908-ci il yanvarın 12-də (25-də) Bakıda Hacı Zeynalabdin Tağıyevin teatrında oynanılıb.

Dahi Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzulinin eyniadlı poeması əsasında hazırlanmış “Leyli və Məcnun” yalnız Azərbaycanın deyil, həm də Şərqin ilk operasıdır. Qoca Şərqin opera tarixi məhz bu gündən başlanıb. İlk operanın uğurlarından ruhlanan Üzeyir bəy bir-birinin ardınca “Şeyx Sənan” (1909), “Rüstəm və Söhrab” (1910), “Şah Abbas və Xurşidbanu”, “Əsli və Kərəm” (1912), “Harun və Leyla” (1915) kimi milli operalar yazıb.

Üzeyir Hacıbəyli yaradıcılığının zirvəsi “Koroğlu” operasıdır. “Koroğlu” təkcə Azərbaycan mədəniyyətində deyil, dünya operalarının sırasında əzəmətlə dayanan parlaq nümunələrdən biridir. “Koroğlu” operası Moskva tamaşaçılarını da məftun edib. Taleyi uğurlu gətirmiş bu nəhəng əsər keçmiş sovet respublikalarının opera və balet teatrlarında dəfələrlə göstərilib.

Üzeyir Hacıbəylinin “Füruzə” adlı yarımçıq qalmış bir operası da olub. Xalq rəvayətləri əsasında hazırlanan bu operanın musiqi parçaları arasında “Füruzə”nin ariyası xüsusilə diqqətəlayiqdir. Bəlkə elə buna görədir ki, opera yarımçıq qalsa da, ariya uzun illər müğənnilər tərəfindən məharətlə ifa edilib.

Şərqdə ilk operetta janrının yaranması da Üzeyir Hacıbəylinin adı ilə bağlıdır. Dahi bəstəkarın ilk musiqili komediyası üç pərdədən ibarət “Ər və arvad”dır. Bu əsər Azərbaycanda musiqili komediyanın ilk nümunəsidir. Əsərin ilk tamaşası 1910-cu ildə olub. Rollarda H.Sarabski (Mərcan bəy), Ə.Ağdamski (Minnət xanım) və başqaları çıxış ediblər.

Müəllifin ikinci musiqili komediyası “O olmasın, bu olsun”dur. Əsərin ilk tamaşası 1911-ci ilin aprelində Bakıda olub. Sonralar musiqili komediya müxtəlif dillərə tərcümə olunaraq səhnələşdirilib.

Ölməz sənətkarın üçüncü və sonuncu musiqili komediyası “Arşın mal alan”dır. Bu operetta 70-ə yaxın xarici dilə tərcümə edilib, 100-dən çox teatrın səhnəsində oynanılıb. “Arşın mal alan” beş dəfə ekranlaşdırılıb, dəfələrlə qrammofon valına yazılıb. Bu musiqili komediya əsasında ilk bədii film 1916-cı ildə çəkilib. Bu, səssiz film olub.

Üzeyir Hacıbəylinin ədəbi irsi də çox zəngin və qiymətlidir. Bütün ömrü boyu Azərbaycan mədəniyyətinə, musiqisinə xidmət edən bu unudulmaz şəxsiyyət 300-dən çox xalq mahnısını nota salıb, marş, kantata, fantaziya, mahnı və romanslar, kamera və xor əsərləri yazıb. Maraqlıdır ki, həm Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin, həm də sovet Azərbaycanının himnləri dahi sənətkara məxsus olub. Müstəqilliyimizi qazandıqdan sonra xalqımıza azadlıq şərafəti çatdıran ilk himni biz bu gün yenə də məhəbbətlə səsləndiririk.

Üzeyir Hacıbəyli təkcə musiqi bəstələmirdi, həm də xalq musiqisinin nəzəri əsaslarını gələcək nəslə çatdırmaq üçün müxtəlif vəsaitlər hazırlayırdı. 1945-ci ildə nəşr edilmiş “Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları” adlı elmi əsəri Üzeyir Hacıbəylinin musiqişünas-alim olaraq mükəmməl fəaliyyətinin yadigarı kimi bu gün də musiqi dərsliyi kimi istifadə edilir. Bütün ömrü boyu Azərbaycan mədəniyyətinə, musiqisinə xidmət edən bu unudulmaz şəxsiyyət 300-dən çox xalq mahnısını nota salaraq, marş, kantata, fantaziya, mahnı və romanslar, kamera və xor əsərləri yazıb, yaradıb. O, Azərbaycan musiqisində köklü dönüş yaratmış əsl dahidir. Bu gün adını çox iftixarla qeyd etdiyimiz Üzeyir Hacıbəyli Azərbaycan musiqi mədəniyyəti tarixində yeni gəlişmə yollarının və milli bəstəkarlıq məktəbinin özülünü qoymaqla yanaşı, Azərbaycan musiqisi tarixində ilk opera, ilk musiqili komediya və bir sıra digər janrlarda ilk nümunələrin yaradıcısı kimi xatırlanır. Onun işıqlı xatirəsi xalqının qəlbində əbədi olaraq daim yaşayacaq.

Ana səhifəyə dön