Bu gün Azərbaycanda Milli Musiqi Günüdür

Xəbər lenti

22:31 / 05-09-2025

İşçi qrupu növbəti iclasını keçirib - Fotolar

22:21 / 05-09-2025

Bakı-Tehran-Bakı aviareysi bərpa olunur

18:42 / 05-09-2025

Daşkəsənin Alaxançallı kəndində sel fəsadlar törədib

18:05 / 05-09-2025

Britaniya baş nazirinin müavini istefa verib

17:49 / 05-09-2025

Astarada kütləvi zəhərlənmə olub - Yenilənib

17:32 / 05-09-2025

Azərbaycan və Macarıstan arasında yeni sənədlər imzalanıb

17:30 / 05-09-2025

Bəxtiyar Məmmədova Alay komandiri vəzifəsi həvalə olunub

17:07 / 05-09-2025

Əli Əsədov qərar imzalayıb

16:58 / 05-09-2025

Qadını maşınla vuran sürücü döyülüb

16:41 / 05-09-2025

Bakıda evlərə girən qadın saxlanııb - Video

16:11 / 05-09-2025

Atletlər Komissiyanın sədri dəyişib

15:46 / 05-09-2025

ABŞ altı ölkəni böyük təhlükə ilə üz-üzə qoyur

15:46 / 05-09-2025

Tramp: "ABŞ Rusiya və Hindistanı Çinə uduzub"

15:19 / 05-09-2025

Kreml: Ukrayna ərazisində Şimali Koreya hərbçiləri yoxdur

15:13 / 05-09-2025

"Tərtər işi": cinayət işi üzrə qərar verilib

15:09 / 05-09-2025

Kabab qonaqlığı - Hekayə

14:52 / 05-09-2025

Təqsirləndirilən şəxs: "Vardanyanın yaratdığı silahlı birləşməyə qoşulmuşam"

14:40 / 05-09-2025

Azərbaycanın üzvlüyünün bloklanması... - Rusiya da yaxından iştirak edib

13:41 / 05-09-2025

"Teleqram" üzərindən hücumlarla bağlı araşdırmanın nəticələri açıqlanıb

13:36 / 05-09-2025

Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz

13:17 / 05-09-2025

Mask Trampın dəvətini qəbul etməyib

13:05 / 05-09-2025

Qarabağdan köçənlər Ermənistanda vətəndaşlıq alır

13:01 / 05-09-2025

Prezident yol tikintisinə 2 milyon manat ayrıb - Sərəncam

12:56 / 05-09-2025

Rusiya XİN AZAL-ın vurulan təyyarəsi ilə bağlı yalan məlumat yayıb

12:51 / 05-09-2025

İsrail ordusu Qəzzanın 40 faizini nəzarətə götürüb

12:46 / 05-09-2025

ABŞ və OPEC+ neftin qiymətlərini aşağı salır

12:37 / 05-09-2025

Füzulidə yanğın törədən şəxs tutulub

12:34 / 05-09-2025

Putin: Zelenskiyə təhlükəsizlik zəmanəti verməyə hazırıq

12:33 / 05-09-2025

İçərişəhərdə yeni Xidmət Mərkəzi fəaliyyətə başlayıb

12:28 / 05-09-2025

Adəm Məmmədov azadlığa buraxılıb - Fotolar

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

08:55 / 01-09-2025

Çində Əliyev-Ərdoğan görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Foto

18:10 / 01-09-2025

Keçmiş sovet ölkələri sürətlə Rusiyadan uzaqlaşmağa məcburdur

16:05 / 02-09-2025

Cəlaloğlu: Milli Məclis aprel işğalına siyasi qiymət verməlidir

19:51 / 02-09-2025

Məşhur aktyor aktrisaya cinsi təcavüzə görə həbs oluna bilər

16:45 / 01-09-2025

Çində Azərbaycanla bağlı tarixi qərar verilə bilər

19:47 / 01-09-2025

Qaya Məmmədov: Minsk Prosesinin bağlanması ilə uğursuz bir diplomatik yanaşma sona çatıb

07:40 / 02-09-2025

Yerdə güclü geomaqnit qasırğası başlayıb

07:23 / 01-09-2025

20-yə yaxın gəmi Qəzzanın blokadasını yarmağa gedir

22:48 / 02-09-2025

Tiktoker Xosrov həbs olunub

13:53 / 01-09-2025

Kriminal avtoritet həbs olunub - Foto

15:59 / 01-09-2025

İlham Əliyev "ŞƏT plyus" formatındakı görüşdə çıxış edib - Yenilənib

15:28 / 02-09-2025

Deputat: Hindistan Cənubi Qafqazda gərginlik yaratmağa çalışır

Bu gün Azərbaycanda Milli Musiqi Günüdür
Tarix: 18-09-2021 00:05 | Bölmə: Mədəniyyət

Şirift ölçüsü:

Bu gün Azərbaycanda Milli Musiqi Günüdür.

Reyting.az xatırladır ki, 1885-ci il sentyabrın 18-də dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəyli dünyaya göz açıb.

Bu tarix ölkəmizdə Milli Musiqi Günü kimi qeyd olunur və 2009-cu ildən başlayaraq Ü.Hacıbəyliyə həsr olunmuş Beynəlxalq Musiqi Festivalı keçirilir.

Builki Milli Musiqi Günü xüsusilə əlamətdar olacaq. Çünki 30 ildən sonra işğaldan azad edilən Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı Şuşada ilk dəfə Beynəlxalq Musiqi Festivalı keçiriləcək. Belə ki, Şuşada Xalq artisti Ağaverdi Paşayevin rəhbərliyi altında F.Əmirov adına Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs Ansamblı, eləcə də tanınmış solistlərin iştirakı ilə açıq havada konsert təşkil olunacaq.

Qeyd edək ki, Heydər Əliyev Fondunun və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə təşkil olunan bu festival hər il sentyabrın bu günündə açıq elan edilir və 10 gün davam edir.

Builki festivalda ABŞ, Rusiya, Çin, Türkiyə, İtaliya, Özbəkistan, Belarus, Bolqarıstan, Ukrayna, Gürcüstandan tanınmış musiqiçi və kollektivlərin iştirakı nəzərdə tutulub.

Onlar arasında Türkiyənin Çukurova Dövlət Simfonik Orkestri, Çin Xalq Respublikasının “Silk Road” Filarmonik Orkestri, Sergey Roldugin, Xatia Buniatişvili, Alyona Bayeva, Miroslav Kultışev, Sergey Doqadin, Filip Kopaçevski, Veliçka Yoçeva, Yevgeni Avramenko, Lorenzo Tazzieri, Dmitri Xoxlov, Aleksandr Hacıyev, Marqarita Aleksandroviç, Murat Səlim Tokac, Regina Rüstəmova, Cəbrayıl İdrisov, Giorgi Çelidze, Ümid İsrailov, habelə Azərbaycan sənətçiləri Rauf Abdullayev, Ülviyyə Hacıbəyova, Yeganə Axundova, Fəxrəddin Kərimov, Murad Adıgözəlzadə, Murad Hüseynov, Əyyub Quliyev, Mustafa Mehmandarov və başqaları var. Festival çərçivəsində 40-a yaxın tədbirin keçirilməsi planlaşdırılır.

Üzeyir Hacıbəyli bəstəkar, alim, yazıçı, publisist, ictimai və siyasi xadim kimi çoxşaxəli fəaliyyəti ilə yanaşı, Şərqdə ilk operanın banisi kimi tanınan sənətkardır. Məhz onun fədakar əməyi sayəsində Azərbaycan milli opera sənətinin tarixi 110 il bundan öncə tamaşaya qoyulan “Leyli və Məcnun” operası ilə başlanıb. Operanın ilk dirijoru Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev, rejissoru Hüseyn Ərəblinski olub. Məcnun rolunda ölməz sənətkar Hüseynqulu Sarabski, Leyli rolunda isə aşpaz şagirdi Əbdürrəhim Fərəcov çıxış ediblər. İlk tamaşa 1908-ci il yanvarın 12-də (25-də) Bakıda Hacı Zeynalabdin Tağıyevin teatrında oynanılıb.

Dahi Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzulinin eyniadlı poeması əsasında hazırlanmış “Leyli və Məcnun” yalnız Azərbaycanın deyil, həm də Şərqin ilk operasıdır. Qoca Şərqin opera tarixi məhz bu gündən başlanıb. İlk operanın uğurlarından ruhlanan Üzeyir bəy bir-birinin ardınca “Şeyx Sənan” (1909), “Rüstəm və Söhrab” (1910), “Şah Abbas və Xurşidbanu”, “Əsli və Kərəm” (1912), “Harun və Leyla” (1915) kimi milli operalar yazıb.

Üzeyir Hacıbəyli yaradıcılığının zirvəsi “Koroğlu” operasıdır. “Koroğlu” təkcə Azərbaycan mədəniyyətində deyil, dünya operalarının sırasında əzəmətlə dayanan parlaq nümunələrdən biridir. “Koroğlu” operası Moskva tamaşaçılarını da məftun edib. Taleyi uğurlu gətirmiş bu nəhəng əsər keçmiş sovet respublikalarının opera və balet teatrlarında dəfələrlə göstərilib.

Üzeyir Hacıbəylinin “Füruzə” adlı yarımçıq qalmış bir operası da olub. Xalq rəvayətləri əsasında hazırlanan bu operanın musiqi parçaları arasında “Füruzə”nin ariyası xüsusilə diqqətəlayiqdir. Bəlkə elə buna görədir ki, opera yarımçıq qalsa da, ariya uzun illər müğənnilər tərəfindən məharətlə ifa edilib.

Şərqdə ilk operetta janrının yaranması da Üzeyir Hacıbəylinin adı ilə bağlıdır. Dahi bəstəkarın ilk musiqili komediyası üç pərdədən ibarət “Ər və arvad”dır. Bu əsər Azərbaycanda musiqili komediyanın ilk nümunəsidir. Əsərin ilk tamaşası 1910-cu ildə olub. Rollarda H.Sarabski (Mərcan bəy), Ə.Ağdamski (Minnət xanım) və başqaları çıxış ediblər.

Müəllifin ikinci musiqili komediyası “O olmasın, bu olsun”dur. Əsərin ilk tamaşası 1911-ci ilin aprelində Bakıda olub. Sonralar musiqili komediya müxtəlif dillərə tərcümə olunaraq səhnələşdirilib.

Ölməz sənətkarın üçüncü və sonuncu musiqili komediyası “Arşın mal alan”dır. Bu operetta 70-ə yaxın xarici dilə tərcümə edilib, 100-dən çox teatrın səhnəsində oynanılıb. “Arşın mal alan” beş dəfə ekranlaşdırılıb, dəfələrlə qrammofon valına yazılıb. Bu musiqili komediya əsasında ilk bədii film 1916-cı ildə çəkilib. Bu, səssiz film olub.

Üzeyir Hacıbəylinin ədəbi irsi də çox zəngin və qiymətlidir. Bütün ömrü boyu Azərbaycan mədəniyyətinə, musiqisinə xidmət edən bu unudulmaz şəxsiyyət 300-dən çox xalq mahnısını nota salıb, marş, kantata, fantaziya, mahnı və romanslar, kamera və xor əsərləri yazıb. Maraqlıdır ki, həm Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin, həm də sovet Azərbaycanının himnləri dahi sənətkara məxsus olub. Müstəqilliyimizi qazandıqdan sonra xalqımıza azadlıq şərafəti çatdıran ilk himni biz bu gün yenə də məhəbbətlə səsləndiririk.

Üzeyir Hacıbəyli təkcə musiqi bəstələmirdi, həm də xalq musiqisinin nəzəri əsaslarını gələcək nəslə çatdırmaq üçün müxtəlif vəsaitlər hazırlayırdı. 1945-ci ildə nəşr edilmiş “Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları” adlı elmi əsəri Üzeyir Hacıbəylinin musiqişünas-alim olaraq mükəmməl fəaliyyətinin yadigarı kimi bu gün də musiqi dərsliyi kimi istifadə edilir. Bütün ömrü boyu Azərbaycan mədəniyyətinə, musiqisinə xidmət edən bu unudulmaz şəxsiyyət 300-dən çox xalq mahnısını nota salaraq, marş, kantata, fantaziya, mahnı və romanslar, kamera və xor əsərləri yazıb, yaradıb. O, Azərbaycan musiqisində köklü dönüş yaratmış əsl dahidir. Bu gün adını çox iftixarla qeyd etdiyimiz Üzeyir Hacıbəyli Azərbaycan musiqi mədəniyyəti tarixində yeni gəlişmə yollarının və milli bəstəkarlıq məktəbinin özülünü qoymaqla yanaşı, Azərbaycan musiqisi tarixində ilk opera, ilk musiqili komediya və bir sıra digər janrlarda ilk nümunələrin yaradıcısı kimi xatırlanır. Onun işıqlı xatirəsi xalqının qəlbində əbədi olaraq daim yaşayacaq.

Ana səhifəyə dön