Bu gün Azərbaycanda Milli Musiqi Günüdür

Xəbər lenti

17:17 / 10-01-2025

Litva prezidenti Kalininqradı ölkəsinin tarixi hissəsi adlandırıb

17:14 / 10-01-2025

İlham Əliyev yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - (Yenilənib) - Fotolar

17:11 / 10-01-2025

Tramp Qrenlandiyanı seçim qarşısında qoyub

16:52 / 10-01-2025

Cərrah mama-ginekoloq və tibb işçiləri cərimələnib

16:41 / 10-01-2025

Ancelina Coli başqa ölkəyə köçür

16:40 / 10-01-2025

Hakimi təhqir edən koordinator cəzalandırılıb

16:29 / 10-01-2025

Oleq Bakinskinin məhkəməsi başlayıb - Yenilənib

16:26 / 10-01-2025

Şahdəniz yatağında problem yaranıb - Sualtı boru kəmərində

16:20 / 10-01-2025

Si Cinpin Donald Trampın andiçmə mərasiminə kimi göndərir?

16:12 / 10-01-2025

Rusiya gəmilərini Tartus limanına buraxmırlar

16:11 / 10-01-2025

Bir sıra təşkilatlarda çalışanların vəzifə maaşları artırılıb

16:06 / 10-01-2025

Mərdan Əliyev vəzifəsindən azad edilib

15:50 / 10-01-2025

Samir Şərifov: "Çalışacam ki, bu etimadı doğruldum"

15:32 / 10-01-2025

Kriminal avtoriteti həbsxanada döyüb öldürüblər

15:21 / 10-01-2025

İcra başçısının qalmaqallı sabiq müavini seçki mübarizəsindən çəkilib

15:09 / 10-01-2025

Avropa İttifaqı Azərbaycan-Ermənistan sərhədində missiya müddətini uzatmaq istəyir

15:06 / 10-01-2025

Prezident İlham Əliyev daha bir fərman imzalayıb

14:58 / 10-01-2025

“Rəqəmsal ekologiya” informasiya sistemi yaradılıb - Fərman

14:54 / 10-01-2025

Rusiyanın 3 milyard avrosu Ukraynaya ötürülüb

14:38 / 10-01-2025

Bələdiyyə seçkilərində "exit poll" keçirilməyəcək

14:37 / 10-01-2025

Rusiya səması mülki təyyarələr üçün təhlükəlidir - Xəbərdarlıq

14:26 / 10-01-2025

Azərbaycanın Los Ancelesdəki Baş konsulluğu evakuasiya olunub

14:22 / 10-01-2025

Şolts Kiyevə əlavə 3 milyard avroluq silah tədarükünü əngəlləyir

14:10 / 10-01-2025

Məhkəmə hakimi müəmmalı şəkildə ölüb

14:06 / 10-01-2025

Tramp-Putin görüşünə münasibət necədir? - Kremlin şərhi

13:59 / 10-01-2025

XİN: "Los Ancelesdəki Baş Konsulluq..."

13:41 / 10-01-2025

Sabah yağış yağacaq

13:40 / 10-01-2025

Rusiyada iki böyük zavod yanıb

13:19 / 10-01-2025

Agentliyin vəsaitindən istifadə qaydası təsdiqlənib

13:11 / 10-01-2025

10-cu sinif şagirdinə xəsarət yetirən məktəbli məktəbdən uzaqlaşdırılıb

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

10:49 / 08-01-2025

“Kino adamı kimi bir çox şeylər məni qane etmir” - Müsahibə

17:23 / 05-01-2025

Buzlaqların altında yadplanetlilərin stansiyası tapılıb - Foto

15:36 / 06-01-2025

Laçındakı mövqelərimiz yenidən atəşə tutulub

21:52 / 05-01-2025

Polşa XİN başçısı Ceyhun Bayramova zəng edib

00:02 / 06-01-2025

Bu şəxslər təltif olunub - Siyahı

18:43 / 05-01-2025

Bakıda bir qrup idmançı saxlanılıb - Yenilənib

10:05 / 06-01-2025

“Qızıl Qlobus” mükafatı: qaliblər seçilib

13:25 / 06-01-2025

Məşhur teleaparıcı özünü dilə-dişə salıb

11:22 / 06-01-2025

"Zirə" klubu Abbas İbrahimlə vidalaşıb

18:47 / 05-01-2025

Bakıdan Varşavaya uçan təyyarədə texniki nasazlıq yaranıb

15:08 / 06-01-2025

Elçin Göyçaylı: "Əgər qadınları fahişəliyə cəlb etmişəmsə, niyə azadlıqdayam?"

16:35 / 06-01-2025

“Sağlığında yaxınlaşmayanlar indi şou göstərirlər” - Aygün Bəylərin ailəsində qalmaqal

Bu gün Azərbaycanda Milli Musiqi Günüdür
Tarix: 18-09-2021 00:05 | Bölmə: Mədəniyyət

Şirift ölçüsü:

Bu gün Azərbaycanda Milli Musiqi Günüdür.

Reyting.az xatırladır ki, 1885-ci il sentyabrın 18-də dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəyli dünyaya göz açıb.

Bu tarix ölkəmizdə Milli Musiqi Günü kimi qeyd olunur və 2009-cu ildən başlayaraq Ü.Hacıbəyliyə həsr olunmuş Beynəlxalq Musiqi Festivalı keçirilir.

Builki Milli Musiqi Günü xüsusilə əlamətdar olacaq. Çünki 30 ildən sonra işğaldan azad edilən Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı Şuşada ilk dəfə Beynəlxalq Musiqi Festivalı keçiriləcək. Belə ki, Şuşada Xalq artisti Ağaverdi Paşayevin rəhbərliyi altında F.Əmirov adına Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs Ansamblı, eləcə də tanınmış solistlərin iştirakı ilə açıq havada konsert təşkil olunacaq.

Qeyd edək ki, Heydər Əliyev Fondunun və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə təşkil olunan bu festival hər il sentyabrın bu günündə açıq elan edilir və 10 gün davam edir.

Builki festivalda ABŞ, Rusiya, Çin, Türkiyə, İtaliya, Özbəkistan, Belarus, Bolqarıstan, Ukrayna, Gürcüstandan tanınmış musiqiçi və kollektivlərin iştirakı nəzərdə tutulub.

Onlar arasında Türkiyənin Çukurova Dövlət Simfonik Orkestri, Çin Xalq Respublikasının “Silk Road” Filarmonik Orkestri, Sergey Roldugin, Xatia Buniatişvili, Alyona Bayeva, Miroslav Kultışev, Sergey Doqadin, Filip Kopaçevski, Veliçka Yoçeva, Yevgeni Avramenko, Lorenzo Tazzieri, Dmitri Xoxlov, Aleksandr Hacıyev, Marqarita Aleksandroviç, Murat Səlim Tokac, Regina Rüstəmova, Cəbrayıl İdrisov, Giorgi Çelidze, Ümid İsrailov, habelə Azərbaycan sənətçiləri Rauf Abdullayev, Ülviyyə Hacıbəyova, Yeganə Axundova, Fəxrəddin Kərimov, Murad Adıgözəlzadə, Murad Hüseynov, Əyyub Quliyev, Mustafa Mehmandarov və başqaları var. Festival çərçivəsində 40-a yaxın tədbirin keçirilməsi planlaşdırılır.

Üzeyir Hacıbəyli bəstəkar, alim, yazıçı, publisist, ictimai və siyasi xadim kimi çoxşaxəli fəaliyyəti ilə yanaşı, Şərqdə ilk operanın banisi kimi tanınan sənətkardır. Məhz onun fədakar əməyi sayəsində Azərbaycan milli opera sənətinin tarixi 110 il bundan öncə tamaşaya qoyulan “Leyli və Məcnun” operası ilə başlanıb. Operanın ilk dirijoru Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev, rejissoru Hüseyn Ərəblinski olub. Məcnun rolunda ölməz sənətkar Hüseynqulu Sarabski, Leyli rolunda isə aşpaz şagirdi Əbdürrəhim Fərəcov çıxış ediblər. İlk tamaşa 1908-ci il yanvarın 12-də (25-də) Bakıda Hacı Zeynalabdin Tağıyevin teatrında oynanılıb.

Dahi Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzulinin eyniadlı poeması əsasında hazırlanmış “Leyli və Məcnun” yalnız Azərbaycanın deyil, həm də Şərqin ilk operasıdır. Qoca Şərqin opera tarixi məhz bu gündən başlanıb. İlk operanın uğurlarından ruhlanan Üzeyir bəy bir-birinin ardınca “Şeyx Sənan” (1909), “Rüstəm və Söhrab” (1910), “Şah Abbas və Xurşidbanu”, “Əsli və Kərəm” (1912), “Harun və Leyla” (1915) kimi milli operalar yazıb.

Üzeyir Hacıbəyli yaradıcılığının zirvəsi “Koroğlu” operasıdır. “Koroğlu” təkcə Azərbaycan mədəniyyətində deyil, dünya operalarının sırasında əzəmətlə dayanan parlaq nümunələrdən biridir. “Koroğlu” operası Moskva tamaşaçılarını da məftun edib. Taleyi uğurlu gətirmiş bu nəhəng əsər keçmiş sovet respublikalarının opera və balet teatrlarında dəfələrlə göstərilib.

Üzeyir Hacıbəylinin “Füruzə” adlı yarımçıq qalmış bir operası da olub. Xalq rəvayətləri əsasında hazırlanan bu operanın musiqi parçaları arasında “Füruzə”nin ariyası xüsusilə diqqətəlayiqdir. Bəlkə elə buna görədir ki, opera yarımçıq qalsa da, ariya uzun illər müğənnilər tərəfindən məharətlə ifa edilib.

Şərqdə ilk operetta janrının yaranması da Üzeyir Hacıbəylinin adı ilə bağlıdır. Dahi bəstəkarın ilk musiqili komediyası üç pərdədən ibarət “Ər və arvad”dır. Bu əsər Azərbaycanda musiqili komediyanın ilk nümunəsidir. Əsərin ilk tamaşası 1910-cu ildə olub. Rollarda H.Sarabski (Mərcan bəy), Ə.Ağdamski (Minnət xanım) və başqaları çıxış ediblər.

Müəllifin ikinci musiqili komediyası “O olmasın, bu olsun”dur. Əsərin ilk tamaşası 1911-ci ilin aprelində Bakıda olub. Sonralar musiqili komediya müxtəlif dillərə tərcümə olunaraq səhnələşdirilib.

Ölməz sənətkarın üçüncü və sonuncu musiqili komediyası “Arşın mal alan”dır. Bu operetta 70-ə yaxın xarici dilə tərcümə edilib, 100-dən çox teatrın səhnəsində oynanılıb. “Arşın mal alan” beş dəfə ekranlaşdırılıb, dəfələrlə qrammofon valına yazılıb. Bu musiqili komediya əsasında ilk bədii film 1916-cı ildə çəkilib. Bu, səssiz film olub.

Üzeyir Hacıbəylinin ədəbi irsi də çox zəngin və qiymətlidir. Bütün ömrü boyu Azərbaycan mədəniyyətinə, musiqisinə xidmət edən bu unudulmaz şəxsiyyət 300-dən çox xalq mahnısını nota salıb, marş, kantata, fantaziya, mahnı və romanslar, kamera və xor əsərləri yazıb. Maraqlıdır ki, həm Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin, həm də sovet Azərbaycanının himnləri dahi sənətkara məxsus olub. Müstəqilliyimizi qazandıqdan sonra xalqımıza azadlıq şərafəti çatdıran ilk himni biz bu gün yenə də məhəbbətlə səsləndiririk.

Üzeyir Hacıbəyli təkcə musiqi bəstələmirdi, həm də xalq musiqisinin nəzəri əsaslarını gələcək nəslə çatdırmaq üçün müxtəlif vəsaitlər hazırlayırdı. 1945-ci ildə nəşr edilmiş “Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları” adlı elmi əsəri Üzeyir Hacıbəylinin musiqişünas-alim olaraq mükəmməl fəaliyyətinin yadigarı kimi bu gün də musiqi dərsliyi kimi istifadə edilir. Bütün ömrü boyu Azərbaycan mədəniyyətinə, musiqisinə xidmət edən bu unudulmaz şəxsiyyət 300-dən çox xalq mahnısını nota salaraq, marş, kantata, fantaziya, mahnı və romanslar, kamera və xor əsərləri yazıb, yaradıb. O, Azərbaycan musiqisində köklü dönüş yaratmış əsl dahidir. Bu gün adını çox iftixarla qeyd etdiyimiz Üzeyir Hacıbəyli Azərbaycan musiqi mədəniyyəti tarixində yeni gəlişmə yollarının və milli bəstəkarlıq məktəbinin özülünü qoymaqla yanaşı, Azərbaycan musiqisi tarixində ilk opera, ilk musiqili komediya və bir sıra digər janrlarda ilk nümunələrin yaradıcısı kimi xatırlanır. Onun işıqlı xatirəsi xalqının qəlbində əbədi olaraq daim yaşayacaq.

Ana səhifəyə dön