Rusiya Türkiyəyə şübhə ilə boylanır
Tarix: 06-09-2023 11:17 | Bölmə: Slayd
Rusiya Türkiyəyə şübhə ilə boylanır

Türkiyənin Soçidə Ukraynanın maraqlarını lobbiləşdirməsi təkcə iqtisadi deyil, həm də hərbi səbəblərə görə uğursuz oldu. Moskva Kiyevə qoşunlarını “qidalandırmaq” və döyüş əməliyyatlarını təşkil etmək üçün əlavə gəlir əldə etmə şansı vermədi. Eyni zamanda, Rusiyanın müdafiə naziri Sergey Şoyqunun avqustun 5-də keçirdiyi iclasda dediyi kimi, “3 aylıq əks-hücum əməliyyatı zamanı Ukrayna Silahlı Qüvvələri heç bir istiqamət üzrə öz məqsədlərinə nail olmayıb”.

Reyting.az
xəbər verir ki, bunu “Nezavisimaya qazeta” yazıb.

Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:

Rusiya müdafiə naziri bildirib: “Ukrayna rəhbərliyi ümidsiz şəkildə Qərb kuratorlarına hərbi və iqtisadi yardımı daha da əldə etmək üçün hücum əməliyyatlarında ən azı bir qədər uğur nümayiş etdirməyə çalışır ki, bu da münaqişəni yalnız uzadır”.

Onun sözlərinə görə, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin (USQ) əks-hücum zamanı itkiləri 66 min nəfərdən çox, o cümlədən 7,5 min silah-sursat təşkil edib.

Məlum olduğu kimi, Ukraynaya “hərbi-iqtisadi yardım” tədarükçülərinin mühüm iştirakçılarından biri də Türkiyədir. Soçidə “taxıl sazişi”nin müddətinin uzadılmasını təmin edə bilməyən Ankara Tokio və Kiyev arasında üçtərəfli görüş hazırlayır və bu görüşdə hərbi əməliyyatlar başa çatdıqdan sonra Ukraynanın bərpası üçün müfəssəl planın hazırlanması planlaşdırılır.

“Nikkei Asia”nın məlumatına görə, Türkiyə, Yaponiya və Ukrayna şirkətlərinin nümayəndələri və bu məqsədlər üçün rəsmi şəxslər sentyabrın 21-də İstanbulda ilk üçtərəfli biznes forumunda bir araya gələcəklər. Türkiyə artıq Ukraynada dəyəri 9,3 milyard dollar olan 262 bərpa layihəsində iştirak edir. Bu rəqəm rublla ifadədə Rusiya Federasiyasının 2023-cü il üçün bütün müdafiə büdcəsinin demək olar ki, üçdə birini təşkil edir.

Türkiyə-Ukrayna layihələrinin böyük əksəriyyəti hərbi sənaye kompleksinə yönəlib. Bu cür fəaliyyətlərin əsasını Ankara ilə Kiyev arasında ölkənin yenidən qurulmasına dair anlaşma memorandumu, habelə Ukrayna və Türkiyə arasında 23 yanvar 2023-cü ildə qüvvəyə minən yüksək texnologiyalar, aviasiya və kosmik sənaye sahəsində əməkdaşlıq haqqında hökumətlərarası saziş təşkil edir.

Türkiyə Podratçılar Birliyinin sədri Erdal Eren “Nikkei Asia”-ya bildirib ki, “Türk şirkətləri artıq Kiyev və İrpin yaxınlığındakı mühüm körpülərin təmiri ilə bağlı münaqişə kontekstində əsas layihələrdə iştirak etməyə başlayıblar”. Ancaq bu, necə deyərlər, aysberqin görünən hissəsidir.

2022-ci ilin payızında Türkiyənin “Baykar” şirkəti Ukraynada “Bayraktar” hücum pilotsuz uçuş aparatlarının (PUA) istehsalı zavodunun tikintisinə başlayıb. 2025-ci il “Bayraktar TB2” və “Akıncı” PUA istehsal edəcək zavodun açılışı üçün hədəf tarixdir. Müəssisənin tikintisi texnologiyanın transferini və istehsalın lokallaşdırılmasını nəzərdə tutur.

Eyni zamanda, 2023-cü il iyulun 31-də Ukrayna Müdafiə Nazirliyi ilə Türkiyənin “Baykar” şirkəti arasında “Bayraktar” pilotsuz uçan aparatlarının təmiri və texniki xidməti üzrə zavod və xidmət mərkəzinə əlavə olaraq Ukraynada tikintiyə dair müqavilə imzalanıb.

Açıq mənbələrdən əldə edilən məlumatlara görə, Ukrayna Türkiyənin beşinci nəsil qırıcı “TF-X Kaan” üçün mühərrikin hazırlanması üzrə tenderdə iştirak edir. İndi bu döyüş təyyarələrinin prototiplərində Amerikanın F110 turbofan mühərrikləri quraşdırılır (KAAN qırıcısının ilk 20 ədədi onlarla təchiz olunacaq). Tenderdə Britaniyanın “Rolls Royce” şirkəti də iştirak edir. Lakin Qərb mətbuatının yazdığına görə, Ukrayna Türkiyənin maliyyə və maddi-texniki dəstəyi ilə öz müəssisələrində belə bir mühərrikin yaradılmasına başlamağa hazırdır. Bildirilib ki, Ukraynada bu layihə üzrə tender TEI və “İvçenko-Proqres” şirkətləri tərəfindən verilib, baş podratçısı isə “TRMotor” şirkəti olub. “Bu firmaların adları ümumiyyətlə heç nə demir. Ancaq sual yaranır: nə üçün Ukraynada bir il yarımdan çox davam edən xüsusi əməliyyatdan sonra hələ də yüksək texnoloji müdafiə məhsulları istehsal edə bilən müəssisələr və sənayelər var?” - deyə hərbi ekspert, istefada olan polkovnik Vladimir Popov deyir.

O, “İvçenko-Proqres” konserninin son bir neçə ildə Türkiyəyə türk pilotsuz təyyarələrində quraşdırılan Aİ-25 və AI-322 turbofan mühərrikləri tədarük etdiyinə diqqət çəkir. AI-450S turbovintli mühərriklər isə Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Ukraynada da istehsal olunacaq uzun mənzilli yüksək hündürlükdə uçan “Akıncı” pilotsuz təyyarələrinin təchiz edilməsində istifadə olunur.

Ekspert bildirir ki, 2023-cü il avqustun 18-də Türkiyədə Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi, vitse-admiral Andrey Tarasov və Ukrayna müdafiə nazirinin müavini Vladimir Qavrilovun da daxil olduğu nümayəndə heyətinin iştirakı ilə təntənəli abidənin qoyulması mərasimi keçirilib. Bundan əlavə, Türkiyə Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələri üçün artıq 2022-ci ilin oktyabrında istifadəyə verilmiş “Hetman İvan Mazepa” korvetini inşa edir.

“Açıq məlumatlara görə, 2022-ci ildə Ankara Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə elektron döyüş texnikası, “Kirpi” zirehli texnikası, minaatan və sursat tədarük edib. Onlardan əlavə, Ukrayna Silahlı Qüvvələri “TRLG-230” və “Bayraktar TB2” üçün infraqırmızı təyinatlı başlıqlı “hava-hava” tipli raket sistemləri (MLRS) alıb”, - Popov qeyd edir.

“Rusiya Türkiyə ilə də hərbi-texniki əməkdaşlıq edir, 2017-2018-ci illərdə bu ölkənin Silahlı Qüvvələrinə hava hücumundan müdafiə üçün dörd divizion S-400 zenit-raket kompleksləri (SAM) verib. Bu hava hücumundan müdafiə sistemlərinin gələcək tədarükləri və Ankaraya “Su-35” qırıcıları və beşinci nəsil “Su-57” təyyarələrinin tədarükü ilə bağlı mümkün danışıqlarla bağlı məsələlər müzakirə edilib. Lakin bütün bu silahların NATO-ya və ola bilsin ki, Rusiya Federasiyasının xüsusi əməliyyat keçirdiyi Ukraynaya kopyalanacağını düşünməyə əsas var”, - hərbi ekspert, istefada olan general-leytenant Yuri Netkaçev deyib.

O qeyd edib ki, Soçidəki danışıqlarda Ərdoğandan başqa Türkiyə müdafiə və təhlükəsizlik bürokratiyasının əsas nümayəndələri: xarici işlər naziri Hakan Fidan, milli müdafiə naziri Yaşar Gülər, Milli Kəşfiyyat Təşkilatının rəhbəri İbrahim Kalın və müdafiə sənayesinin rəhbəri Haluk Görgün də iştirak edib. "Rəsmi məlumatlara görə, Soçidə bu insanlarla heç bir sövdələşmə aparılmayıb", - deyə general bildirib.

Y. QACAR




Bölməyə aid digər xəbərlər