17:08 / 12-06-2025
Paşinyan Türkiyəyə gedir
Ermənistanın yeni himayəçi axtarışı: bu, ABŞ-Rusiya arasında yeni qarşıdurmaya səbəb olacaqmı?
Tarix: 15-09-2023 11:47 | Bölmə: Slayd
Ermənistanın yeni himayəçi axtarışı: bu, ABŞ-Rusiya arasında yeni qarşıdurmaya səbəb olacaqmı?

ABŞ və Ermənistan hazırda İrəvan yaxınlığında yüksək riskli hərbi manevrlər həyata keçirirlər. Sentyabrın 11-dən sentyabrın 20-dək planlaşdırılan bu təlim sadəcə hərbi şücaətin müntəzəm nümayişi deyil. Bu, Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın Qərbin dəstəyi ilə meydan oxumaq və ya bəzi fərziyyələrə görə, Rusiyanın lələklərini qarışdırmaq üçün strateji oyundur.

Reyting.az
xəbər verir ki, bu barədə “Daily Sabah” yazıb.

Türk nəşrinin təhlilində qeyd olunur:

İtaliyanın “La Repubblica” qəzetinə verdiyi son müsahibədə Paşinyan cəsarətlə Ermənistanın təhlükəsizlik baxımından Rusiyadan tarixi asılılığını böyük “strateji səhv” adlandırıb. “Ermənistanın təhlükəsizlik arxitekturası 99,999 faizi Rusiya ilə bağlı idi, o cümlədən silah və sursatların alınmasına gəldikdə”, - Paşinyan “La Repubblica”-ya deyib.

“Amma bu gün biz görürük ki, Rusiyanın özünün silaha və sursata (Ukraynadakı müharibə üçün) ehtiyacı var və bu vəziyyətdə Rusiya Federasiyasının arzulasa belə, Ermənistanın təhlükəsizlik ehtiyaclarını ödəyə bilməyəcəyini başa düşmək olar.

Bu nümunə bizə göstərməlidir ki, təhlükəsizlik məsələlərində yalnız bir tərəfdaşdan asılılıq strateji səhvdir", - Ermənistanın baş naziri deyib.

Rusiya isə qıcıq və sayıqlıq qarışığı ilə Ermənistanın dönəmini izləyir. Ukraynanın hələ də döyüş meydanı olduğu bir vaxtda Moskva əhəmiyyətli resursları və diqqəti yeni geosiyasi teatra yönəltməkdən ehtiyat edir. Ermənistanın strateji sürüklənməsinə cavab olaraq Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi Ermənistan səfirini çağıraraq, Ermənistan rəhbərliyinin bir sıra “dostluqdan kənar addımlar” adlandırmasından narazılığını qeyd edib. Bunlara Ermənistan ərazisində ABŞ-ın hərbi təlimləri, Ermənistan baş nazirinin həyat yoldaşının Kiyevə səfəri və Ermənistanın Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinə (ICC) qoşulmaq barədə təəccüblü qərarı var.

NATO üzrə Avropa Komitəsinin sədri Günter Fehlinger oda yağ əlavə edərək, “Ermənistanın NATO-ya üzvlüyünü araşdırmalıdır”, - deyib.

Rusiya prezidenti Vladimir Putin bu yaxınlarda çıxışı zamanı Ermənistanın münasibətlərə toxunub. O, Qarabağ məsələsinin artıq qapalı olduğunu, Ermənistanın Qarabağı rəsmən Azərbaycan ərazisi kimi tanıdığını vurğulayıb. Putinin bu sözləri Ermənistanın onsuz da təhlükəli regionda hərəkətlərinə incə bir xəbərdarlıq kimi oxunur.

Ermənistanın Qarabağdan sonrakı məğlubiyyəti onun rəhbərliyini həssas vəziyyətə salaraq, onu daha geniş Qərb-Rusiya geosiyasi rəqabətində “piyada” kimi təqdim edib. Davam edən sülh təşəbbüslərinə və regional barışıq səylərinə baxmayaraq, İrəvan qonşularına qarşı təxribat törətməkdə davam edir. Bu mövqe regional sabitlik və əməkdaşlığın Azərbaycanla danışıqlara konstruktiv töhfələrlə birləşərək Ermənistanın maraqlarına xidmət edəcəyi reallığına uyğun gəlmir.

Cənubi Qafqazda gərginlik

Ermənistanın inkişaf edən uyğunlaşması və paradiqma dəyişikliyi çox böyük strateji əhəmiyyətə malik olan Cənubi Qafqazda mövcud gərginliyi daha da artıra bilər.

Şərqi Avropa və Qərbi Asiyanın kəsişməsində yerləşən, təbii sərvətləri, tarixi əhəmiyyəti və davam edən regional münaqişələri ilə unikal məkan olan regiona Ermənistan, Azərbaycan və Gürcüstan daxildir. O, neft və təbii qaz üçün mühüm enerji tranzit mərkəzidir ki, bu da Avropanın enerji təhlükəsizliyi üçün çox vacibdir. Bundan əlavə, bu, Asiyanı Avropa ilə birləşdirən, insanların və yüklərin Mərkəzi Asiyadan Avropaya daşınmasını təmin edən avtomobil yolları və dəmir yolları ilə mühüm nəqliyyat dəhlizidir. Çinin “Bir Kəmər və Bir Yol Təşəbbüsü” (BRI) də bu bölgədən keçir.

Sovet İttifaqının dağılmasından və Soyuq müharibədən sonrakı dövrdə ikiqütblülüyün süqutundan bəri dünya yeni qlobal nizam axtarışında hərəkətə keçdi. Çoxqütblülük yüksələn Çin və Hindistan iqtisadiyyatları və digərləri ilə ortaya çıxsa da, Soyuq müharibə dövrünün böyük güc rəqabətinin qalıqları, xüsusən də Cənubi Qafqaz kimi bir vaxtlar sovet hakimiyyəti altında olan regionlarda hələ də davam edir. Rusiyanın Ukraynaya təcavüzü bu mübarizənin təcəssümüdür, Cənubi Qafqaz isə keçmiş ikiqütblü dövrdən davamlı böyük güc rəqabətinin nümunəsidir.

Əvvəllər Rusiyanın orbitinə bağlı olan Ermənistan indi bu birləşməni şübhə altına alır və bunu “strateji səhv” kimi qiymətləndirir. Bununla belə, Qərb müttəfiqlərinə yaxınlaşmaq Ermənistanı potensial olaraq ABŞ/NATO və Rusiya arasında təhlükəli çəkişməyə qarışdıra bilər.

Ermənistanın ən yaxşı yolu regional sabitliyə və sülhə üstünlük verməkdən keçir. Bu marşrut öz vətəndaşları üçün təhlükəsiz və firavan gələcəyə aparan ən etibarlı yoldur. Prezident Rəcəb Tayyip Ərdoğanın rəhbərlik etdiyi konstruktiv gündəmlə dəstəklənən Türkiyə ilə perspektivli normallaşma prosesi artıq davam edir. Bundan əlavə, İrəvan Türkiyə ilə Azərbaycan arasında “Bir millət - iki dövlət” prinsipi əsasında qurulmuş möhkəm strateji tərəfdaşlığı da nəzərə almalı və Türkiyə ilə normallaşmanın gələcəyinin Azərbaycanla gərginliyin artmasından ayrılmasının mümkün olmadığını başa düşməlidir.

Y. QACAR




Bölməyə aid digər xəbərlər