18:45 / 18-04-2025
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti 105 milyonluq tender elan edib
18:00 / 18-04-2025
Oleq Bakinskinin məhkəməsi: barışıq üçün danışıqlar aparılır
17:57 / 18-04-2025
ƏƏSMN: "Müavinət və təqaüdlər artırılacaq"
17:45 / 18-04-2025
Aktyor teatr direktorunu korrupsiyada ittiham edir
17:33 / 18-04-2025
Azərbaycanın dövlət borcu nə qədərdir? - Açıqlama
17:09 / 18-04-2025
AFFA “Turan Tovuz”un şikayətini təmin etməyib
17:03 / 18-04-2025
Qanunsuz ağac kəsimi ilə bağlı prokurorluğa müraciət olunacaq
16:35 / 18-04-2025
"Sevimli dad"ın kolbasası zay çıxıb - Foto
16:31 / 18-04-2025
Üzeyir Cəfərov: "Tanınmış şəxslərin çoxu hərbi xidmətdə olmayıblar
16:27 / 18-04-2025
İlham Əliyev Azərbaycanın xristian icmasını təbrik edib
16:06 / 18-04-2025
Azərbaycanda yeni fırıldaq növü yayılıb: "Kabus toxunuşu"
15:41 / 18-04-2025
Sabahdan bu yollar bağlancaq
15:18 / 18-04-2025
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva “Sea Breeze”də layihələrlə tanış olublar
15:14 / 18-04-2025
Marketdə saxta spirtli içkilər aşkarlanıb
14:36 / 18-04-2025
Ukraynada azərbaycanlı hərbçi itkin düşüb
14:21 / 18-04-2025
Nazirlik adı siyahıda olmayan plastik cərrahlarla bağlı izahat yayıb
14:00 / 18-04-2025
Şəhid Ələsgər Mirzəliyev “Lələtəpə”də dəfn olunub
13:46 / 18-04-2025
"Xozeyn"in həbs müddəti uzadılıb
13:42 / 18-04-2025
İran prezidenti Azərbaycana gəlir
13:38 / 18-04-2025
Gənc Qazilər Birliyi sədrinin həbs müddəti uzadılıb
13:32 / 18-04-2025
Aktyor Vahid Əliyev xəstəxanaya yerləşdirilib
13:23 / 18-04-2025
İcra Hakimiyyəti 150 min manatlıq ağac və kol alır
12:55 / 18-04-2025
İlham Əliyev Mövlud Çavuşoğluya başsağlığı verib
12:53 / 18-04-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:24 / 18-04-2025
“Kameral vergi yoxlamalarının aparılmasına dair Qaydalar”a dəyişiklik edilib
12:11 / 18-04-2025
Gəncədə qadın müğənni qardaşı tərəfindən öldürülüb
11:49 / 18-04-2025
"Yeni Klinika"nın mətbuat katibi vəzifədən ayrılıb
11:38 / 18-04-2025
“WhatsApp”da bu işarə varsa mesajları başqası oxuyur
11:30 / 18-04-2025
XİN: "Bu cür cinayətlər heç vaxt cavabsız qalmamalıdır"
11:15 / 18-04-2025
Bağlanmış bankların əmlakları hərraca çıxarılıb
21:48 / 14-04-2025
Əvəz Zeynallı ilə bağlı prezidentə müraciət ünvanlanıb
17:56 / 16-04-2025
Deputat: Vəziyyət ağırdır, hökumət ciddi bir iş görmür
20:26 / 13-04-2025
Türkiyədə 4,7 maqnitudalı zəlzələ olub
19:37 / 13-04-2025
Firuzə İbadova yıxılıb
09:26 / 15-04-2025
ABŞ Konqresi Rusiyaya təzyiqə başlayır
10:19 / 14-04-2025
Pittin şirkəti yeni serialın davamını çəkəcək
00:44 / 14-04-2025
Putinin sözçüsü: "Ukraynanın razılaşmaya əməl etməməsi fəlakətdir”
15:52 / 14-04-2025
"Kimyagər" romanı ekranlaşdırılacaq
09:04 / 14-04-2025
Millimiz 2-ci dəfə Avropa çempionu titulunu qazanıb
08:52 / 14-04-2025
Qlobal istiləşmə Xəzəri təhdid edir
18:09 / 15-04-2025
Maliyyə nazirinə birinci müavin təyin olunub
15:58 / 15-04-2025
Prezident məhkəmələrə sədr və hakimlər təyin edib - Siyahı
COP29 - Dünyanı sevindirən 13 gün: nəticələr və perspektivlər
Tarix: 25-11-2024 08:28 | Bölmə: Slayd
COP29-un keçirildiyi 13 gün ərzində dünyanın gözü Bakıda idi. Bəşəriyyəti ciddi şəkildə narahat edən problemlərin həlli yollarının tapılması əsas məqsəd kimi qarşıya qoyulmuşdu. 100 milyonlarla insan həyəcanla qəbul ediləcək qərarları gözləyirdi. Bakı dünyanın ümid mərkəzinə çevrilmişdi və əvvəlcədən deyək ki, bu gözləntilər özünü doğrultdu.
Bakıda keçirilən COP29-u boykot etmək istəyənlərin riyakar niyyətləri və bədxah arzuları puç oldu. Xüsusilə, Fransanın müxtəlif strukturlar vasitəsilə COP29-u boykot etmək çağırışları tərs şapalaq kimi bunu həyata keçirmək istəyənlərin üzlərinə çırpıldı. Yüz illərdir dünya xalqlarının sərvətlərini talayan və dünyaya “demokratiya” sırıyanların bəd niyyətləri baş tutmadı. COP29 yüksək səviyyədə və analoji keçirilən COP-lara etalon kimi reallaşdı. Hər xırda detal belə təşkilatçılar tərəfindən nəzərə alınmışdı. Müxtəlif ölkələrdən gələn iştirakçıların COP29 haqqında müsbət fikirləri və heyranlıqları bütün dünyanı dolaşmaqdadır.
Tədbirin təşkilatçısı olan BMT rəhbərliyinin fikirləri də deyilənləri təsdiqləyir. Baş katib Antonio Quterreşə görə, COP29-da əldə olunan razılaşma qlobal istiləşməni 1,5°C-də saxlamaq məqsədini qorumaq üçün həyati əhəmiyyət daşıyır. Ölkələr vəzifənin öhdəsindən gəlib.
Xatırladaq ki, COP29-da 196 ölkənin nümayəndəsi iştirak edib. 80 dövlətin prezident, vitse-prezident və baş nazirlərinin iştirakı qeydə alınıb. Bunlarla bağlı Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev deyib:
“Biz 80 dövlət və hökumət başçısının, qeydiyyatdan keçmiş 76 mindən çox iştirakçının qatıldığı COP29-un çox yaxşı təşkil olunması ilə bağlı qonaqlardan yüksək qiymət almaqdan qürur duyuruq”.
Daha sonra, dövlət başçısına görə “Yaşıl dünya naminə həmrəylik” şüarını rəhbər tutan Azərbaycan bitərəf vasitəçi kimi çıxış edərək danışıqların qərəzsiz aparılması üçün bütün imkanları yaradıb.
13 gün ərzində keçirilən COP29 sessiyasının 13 yekununu və nəticələrini daha çox fərqləndirmişik:
1. COP29-un keçirilməsi ilə bağlı yaradılan şərait, təşkilati tədbirlər bütün iştirakçıların məmnunluğuna səbəb oldu. Təhlükəsizlik tədbirləri, nəqliyyat sistemi və qonaqların yerləşdirilməsi məsələləri ən yüksək səviyyədə həll edildi.
2. 2015-ci ildə Paris sazişində iqlim dəyişkilikləri ilə bağlı danışıqların əsas iştirakçı dövlətlərinə 2025-ci ilədək yeni sazişi hazırlamaq vəzifəsi hədəf kimi irəli sürülmüşdü və Bakıda keçirilən COP29-da bu gözləntilər reallaşdırıldı.
3. Paris sazişinin 6-cı maddəsi real işlək rejimə gətirildi. Bu isə ətraf mühitin qorunmasının kompleks baxılması, şəffaflığın, həmçinin karbon bazarlarının dayanıqlılığının təmin olunması baxımından müstəsna əhəmiyyət kəsb edir.
4. COP29-da Bakı Maliyyə Məqsədi barəsində razılığa nail olunub. Məhz bu sənəd əsasında inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün 1,3 trilyon dollar həcmində iqlim maliyyəsinin yönəldilməsini özündə ehtiva edən yeni öhdəliklər formalaşdırıldı. 2035-ci ilədək hər il 300 milyard dollar vəsaitin cəlb edilməsi əsas hədəflər kimi qəbul olundu.
5. Bu mötəbər tədbirdə Dünya Liderlərinin İqlim Fəaliyyəti Sammitində 80 dövlət və hökumət başçısı və vitse-prezidentlər Paris Sazişinin irəlilədilməsini və iqlim tədbirlərinə öhdəlik götürmələrini açıqlayaraq, mitiqasiya və adaptasiya üzrə ambisiyanı artırmaq zərurətini qeyd etdilər.
6. COP29-da İtki və Zərər Fondunun təşkilati problemləri əsasən həll olundu. Bu fondun başlıca missiyası iqlim dəyişmələrinin təsirlərinə daha çox məruz qalan ölkələrə maliyyə yardımını təmin etməkdir. Artıq Fondun 2025-ci ildən fəaliyyətə başlaması üçün ciddi maneə yoxdur. Bu Fondun ölkələr tərəfindən vəd edilən maliyyə vəsaitinin həcmi 730 milyon dollar səviyyəsindədir.
7. Bakıda keçirilən tarixi tədbir qlobal iqlim dəyişkliyi problemlərindən daha çox zərər çəkən kiçik ada dövlətlərinin qarşılaşdığı çətinliklərin həlli baxımından böyük önəm kəsb edir. İtki və Zərər Fondunun gələn ildən fəaliyyətə başlaması bu problemlərin həllinə əməli töhfələr verəcəkdir.
8. Paris sazişinin 13-cü maddəsi üzrə İkillik Şəffalıq Hesabatlarının hazırlanması, həmçinin inkişaf etməkdə olan ölkələrə maliyyə və texniki dəstəyin göstərilməsinə dair qərar qəbul edilib.
9. Qlobal İqlim Şəffaflığı Platforması yaradılıb və Plenar iclasın davamında yeni iqlim hədəfi qəbul edilib. Yəni, COP29-un başlıca prioritet məsələlərindən biri kimi – İqlim maliyyəsi üzrə Yeni Kollektiv Kəmiyyət Hədəfi razılaşdırılıb.
10. COP29-da Bakı Adaptasiya Yol Xəritəsi yaradılıb. Bu platformanın əsas missiyası dialoqların təşkili və inkişaf etməkdə olan ölkələrin maraqları kontekstində adaptasiya məsələsinin hər il keçiriləcək COP-larda müzakirə olunmasının təmin edilməsidir.
11. Bakıda keçirilən COP29 həm də İqlim dəyişmələri ilə mübarizədə dönüş nöqtəsi adlandırılıb. Eyni zamanda, 10 illik Yenilənmiş Gender üzrə Lima İş Proqramı qəbul olunub, halbuki bu istiqamətdə uzun illərdir yalnız danışıqlar gedirdi.
12. Hələ əvvəlcədən COP29-u İqlim Maliyyəsi tədbiri kimi xarakterizə edirdilər. Deyə bilərik ki, bu gözləntilər özünü doğrultdu. Bakıda keçirilən tədbirdə İqlim Maliyyəsi, İnvestisiya və Ticarət üzrə Bakı Təşəbbüsü əsasında Kiçik və orta sahibkarlığın yaşıl keçidi üzrə yeni Bakı İqlim Koalisiyası elan olundu.
13. Yaşıl enerji layihələri prioritetlik səviyyəsinə qaldırıldı. Təmiz enerji təşəbbüslərindən ötrü 193 milyon dollarlıq maliyyə paketi dəstəkləndi. Enerji saxlama, şəbəkələr, zonalar, dəhlizlər və hidrogen mövzularında öhdəliklər və bəyanatlar təqdim edildi və bunlar 150 Tərəf tərəfindən təsdiq olundu. Azərbaycandan dünyaya yaşıl enerji təşəbbüsləri barədə ciddi mesajlar verildi. Tədbir çərçivəsində bir sıra yaşıl enerji layihələri üzrə razılıqlar əldə olundu, niyyət memorandumları imzalandı. Enerji üzrə öhdəliklər və bəyanatlar: COP29 Sədrliyi enerji saxlama, şəbəkələr, zonalar, dəhlizlər və hidrogen mövzularında öhdəliklər və bəyanatlar təqdim etdi, bunlar 150 Tərəf tərəfindən təsdiq olundu. Avropa Birliyi və 25 ölkə enerji sistemlərində yeni açıq kömürün istifadəsini tamamilə dayandırmaqla bağlı milli iqlim planlarını təqdimetmə niyyətlərini bildiriblər və s.
Bunlarla bərabər, COP29-da Yaşıl Rəqəmsal Fəaliyyət Bəyanatı qəbul olunub, İqlim Davamlılığı üçün İnsan İnkişafı üzrə Bakı Təşəbbüsü əsasında Bakı COP Sədrliklərinin İqlim və Səhiyyə üzrə Davamlılıq Koalisiyası yaradılıb. Digər tərəfdən, Üzvi Tullantılardan Metanın Azaldılmasına dair Bəyannamə qəbul olunub və əsas məqsəd üzvi tullantı metan emissiyalarının azaldılmasıdır. Həmçinin Davamlı və Sağlam Şəhərlər üçün Çoxsahəli Fəaliyyət Yolları Bəyannaməsinin qəbul edilməsini, Şəhər, Çoxsahəli və Çoxsəviyyəli İqlim Fəaliyyəti üzrə Bakı Davamlılıq Koalisiyasının yaradılmasını, Turizm sektorunda Təkmilləşdirilmiş İqlim Fəaliyyəti üzrə COP29 Bakı Bəyannaməsini və İqlim Fəaliyyəti naminə COP29 Bəyannaməsini qeyd etmək mümkündür.
Bunlarla yanaşı, Çoxtərəfli İnkişaf Bankları 2030-cu ilə qədər olan dövr üçün iqlim tədbirlərinə ildə 170 milyard ABŞ dolları yönəltməyi hədəfləyiblər. Təqdirəlayiq haldır ki, bunun 120 milyard dolları aşağı və orta gəlirli ölkələrə veriləcəkdir. Biznes İnvestisiyaları və Xeyriyyəçilik İqlimi Platformasında müxtəlif investor qruplarının iqlim bazarlarına özəl kapital yerləşdirilməsi hədəfi qarşıya qoyulub.
Əminliklə demək olar ki, Bakıda keçirilən COP29-da nəzərdə tutulan və hədəflənən təşəbbüslər və məsələlər yüksək səviyyədə əsasən öz həllini tapıb. Bakı - sivilizasiyanın iqlim dəyişkiliyi problemlərindən qorunmasına ciddi töhfələr verib. Hesab edirik ki, COP29-da əldə olunan nəticələr və nailiyyətlər yaxın və uzaq perspektivdə qlobal iqlim problemlərinin aradan qaldırılmasında tarixi strateji rol oynaycaqdır.
Şəfa ƏLİYEV,
İqtisad elmləri direktoru,
Sumqayıt Dövlət Universitetinin professoru
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 25-11-2024 08:28 | Bölmə: Slayd
COP29-un keçirildiyi 13 gün ərzində dünyanın gözü Bakıda idi. Bəşəriyyəti ciddi şəkildə narahat edən problemlərin həlli yollarının tapılması əsas məqsəd kimi qarşıya qoyulmuşdu. 100 milyonlarla insan həyəcanla qəbul ediləcək qərarları gözləyirdi. Bakı dünyanın ümid mərkəzinə çevrilmişdi və əvvəlcədən deyək ki, bu gözləntilər özünü doğrultdu.
Bakıda keçirilən COP29-u boykot etmək istəyənlərin riyakar niyyətləri və bədxah arzuları puç oldu. Xüsusilə, Fransanın müxtəlif strukturlar vasitəsilə COP29-u boykot etmək çağırışları tərs şapalaq kimi bunu həyata keçirmək istəyənlərin üzlərinə çırpıldı. Yüz illərdir dünya xalqlarının sərvətlərini talayan və dünyaya “demokratiya” sırıyanların bəd niyyətləri baş tutmadı. COP29 yüksək səviyyədə və analoji keçirilən COP-lara etalon kimi reallaşdı. Hər xırda detal belə təşkilatçılar tərəfindən nəzərə alınmışdı. Müxtəlif ölkələrdən gələn iştirakçıların COP29 haqqında müsbət fikirləri və heyranlıqları bütün dünyanı dolaşmaqdadır.
Tədbirin təşkilatçısı olan BMT rəhbərliyinin fikirləri də deyilənləri təsdiqləyir. Baş katib Antonio Quterreşə görə, COP29-da əldə olunan razılaşma qlobal istiləşməni 1,5°C-də saxlamaq məqsədini qorumaq üçün həyati əhəmiyyət daşıyır. Ölkələr vəzifənin öhdəsindən gəlib.
Xatırladaq ki, COP29-da 196 ölkənin nümayəndəsi iştirak edib. 80 dövlətin prezident, vitse-prezident və baş nazirlərinin iştirakı qeydə alınıb. Bunlarla bağlı Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev deyib:
“Biz 80 dövlət və hökumət başçısının, qeydiyyatdan keçmiş 76 mindən çox iştirakçının qatıldığı COP29-un çox yaxşı təşkil olunması ilə bağlı qonaqlardan yüksək qiymət almaqdan qürur duyuruq”.
Daha sonra, dövlət başçısına görə “Yaşıl dünya naminə həmrəylik” şüarını rəhbər tutan Azərbaycan bitərəf vasitəçi kimi çıxış edərək danışıqların qərəzsiz aparılması üçün bütün imkanları yaradıb.
13 gün ərzində keçirilən COP29 sessiyasının 13 yekununu və nəticələrini daha çox fərqləndirmişik:
1. COP29-un keçirilməsi ilə bağlı yaradılan şərait, təşkilati tədbirlər bütün iştirakçıların məmnunluğuna səbəb oldu. Təhlükəsizlik tədbirləri, nəqliyyat sistemi və qonaqların yerləşdirilməsi məsələləri ən yüksək səviyyədə həll edildi.
2. 2015-ci ildə Paris sazişində iqlim dəyişkilikləri ilə bağlı danışıqların əsas iştirakçı dövlətlərinə 2025-ci ilədək yeni sazişi hazırlamaq vəzifəsi hədəf kimi irəli sürülmüşdü və Bakıda keçirilən COP29-da bu gözləntilər reallaşdırıldı.
3. Paris sazişinin 6-cı maddəsi real işlək rejimə gətirildi. Bu isə ətraf mühitin qorunmasının kompleks baxılması, şəffaflığın, həmçinin karbon bazarlarının dayanıqlılığının təmin olunması baxımından müstəsna əhəmiyyət kəsb edir.
4. COP29-da Bakı Maliyyə Məqsədi barəsində razılığa nail olunub. Məhz bu sənəd əsasında inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün 1,3 trilyon dollar həcmində iqlim maliyyəsinin yönəldilməsini özündə ehtiva edən yeni öhdəliklər formalaşdırıldı. 2035-ci ilədək hər il 300 milyard dollar vəsaitin cəlb edilməsi əsas hədəflər kimi qəbul olundu.
5. Bu mötəbər tədbirdə Dünya Liderlərinin İqlim Fəaliyyəti Sammitində 80 dövlət və hökumət başçısı və vitse-prezidentlər Paris Sazişinin irəlilədilməsini və iqlim tədbirlərinə öhdəlik götürmələrini açıqlayaraq, mitiqasiya və adaptasiya üzrə ambisiyanı artırmaq zərurətini qeyd etdilər.
6. COP29-da İtki və Zərər Fondunun təşkilati problemləri əsasən həll olundu. Bu fondun başlıca missiyası iqlim dəyişmələrinin təsirlərinə daha çox məruz qalan ölkələrə maliyyə yardımını təmin etməkdir. Artıq Fondun 2025-ci ildən fəaliyyətə başlaması üçün ciddi maneə yoxdur. Bu Fondun ölkələr tərəfindən vəd edilən maliyyə vəsaitinin həcmi 730 milyon dollar səviyyəsindədir.
7. Bakıda keçirilən tarixi tədbir qlobal iqlim dəyişkliyi problemlərindən daha çox zərər çəkən kiçik ada dövlətlərinin qarşılaşdığı çətinliklərin həlli baxımından böyük önəm kəsb edir. İtki və Zərər Fondunun gələn ildən fəaliyyətə başlaması bu problemlərin həllinə əməli töhfələr verəcəkdir.
8. Paris sazişinin 13-cü maddəsi üzrə İkillik Şəffalıq Hesabatlarının hazırlanması, həmçinin inkişaf etməkdə olan ölkələrə maliyyə və texniki dəstəyin göstərilməsinə dair qərar qəbul edilib.
9. Qlobal İqlim Şəffaflığı Platforması yaradılıb və Plenar iclasın davamında yeni iqlim hədəfi qəbul edilib. Yəni, COP29-un başlıca prioritet məsələlərindən biri kimi – İqlim maliyyəsi üzrə Yeni Kollektiv Kəmiyyət Hədəfi razılaşdırılıb.
10. COP29-da Bakı Adaptasiya Yol Xəritəsi yaradılıb. Bu platformanın əsas missiyası dialoqların təşkili və inkişaf etməkdə olan ölkələrin maraqları kontekstində adaptasiya məsələsinin hər il keçiriləcək COP-larda müzakirə olunmasının təmin edilməsidir.
11. Bakıda keçirilən COP29 həm də İqlim dəyişmələri ilə mübarizədə dönüş nöqtəsi adlandırılıb. Eyni zamanda, 10 illik Yenilənmiş Gender üzrə Lima İş Proqramı qəbul olunub, halbuki bu istiqamətdə uzun illərdir yalnız danışıqlar gedirdi.
12. Hələ əvvəlcədən COP29-u İqlim Maliyyəsi tədbiri kimi xarakterizə edirdilər. Deyə bilərik ki, bu gözləntilər özünü doğrultdu. Bakıda keçirilən tədbirdə İqlim Maliyyəsi, İnvestisiya və Ticarət üzrə Bakı Təşəbbüsü əsasında Kiçik və orta sahibkarlığın yaşıl keçidi üzrə yeni Bakı İqlim Koalisiyası elan olundu.
13. Yaşıl enerji layihələri prioritetlik səviyyəsinə qaldırıldı. Təmiz enerji təşəbbüslərindən ötrü 193 milyon dollarlıq maliyyə paketi dəstəkləndi. Enerji saxlama, şəbəkələr, zonalar, dəhlizlər və hidrogen mövzularında öhdəliklər və bəyanatlar təqdim edildi və bunlar 150 Tərəf tərəfindən təsdiq olundu. Azərbaycandan dünyaya yaşıl enerji təşəbbüsləri barədə ciddi mesajlar verildi. Tədbir çərçivəsində bir sıra yaşıl enerji layihələri üzrə razılıqlar əldə olundu, niyyət memorandumları imzalandı. Enerji üzrə öhdəliklər və bəyanatlar: COP29 Sədrliyi enerji saxlama, şəbəkələr, zonalar, dəhlizlər və hidrogen mövzularında öhdəliklər və bəyanatlar təqdim etdi, bunlar 150 Tərəf tərəfindən təsdiq olundu. Avropa Birliyi və 25 ölkə enerji sistemlərində yeni açıq kömürün istifadəsini tamamilə dayandırmaqla bağlı milli iqlim planlarını təqdimetmə niyyətlərini bildiriblər və s.
Bunlarla bərabər, COP29-da Yaşıl Rəqəmsal Fəaliyyət Bəyanatı qəbul olunub, İqlim Davamlılığı üçün İnsan İnkişafı üzrə Bakı Təşəbbüsü əsasında Bakı COP Sədrliklərinin İqlim və Səhiyyə üzrə Davamlılıq Koalisiyası yaradılıb. Digər tərəfdən, Üzvi Tullantılardan Metanın Azaldılmasına dair Bəyannamə qəbul olunub və əsas məqsəd üzvi tullantı metan emissiyalarının azaldılmasıdır. Həmçinin Davamlı və Sağlam Şəhərlər üçün Çoxsahəli Fəaliyyət Yolları Bəyannaməsinin qəbul edilməsini, Şəhər, Çoxsahəli və Çoxsəviyyəli İqlim Fəaliyyəti üzrə Bakı Davamlılıq Koalisiyasının yaradılmasını, Turizm sektorunda Təkmilləşdirilmiş İqlim Fəaliyyəti üzrə COP29 Bakı Bəyannaməsini və İqlim Fəaliyyəti naminə COP29 Bəyannaməsini qeyd etmək mümkündür.
Bunlarla yanaşı, Çoxtərəfli İnkişaf Bankları 2030-cu ilə qədər olan dövr üçün iqlim tədbirlərinə ildə 170 milyard ABŞ dolları yönəltməyi hədəfləyiblər. Təqdirəlayiq haldır ki, bunun 120 milyard dolları aşağı və orta gəlirli ölkələrə veriləcəkdir. Biznes İnvestisiyaları və Xeyriyyəçilik İqlimi Platformasında müxtəlif investor qruplarının iqlim bazarlarına özəl kapital yerləşdirilməsi hədəfi qarşıya qoyulub.
Əminliklə demək olar ki, Bakıda keçirilən COP29-da nəzərdə tutulan və hədəflənən təşəbbüslər və məsələlər yüksək səviyyədə əsasən öz həllini tapıb. Bakı - sivilizasiyanın iqlim dəyişkiliyi problemlərindən qorunmasına ciddi töhfələr verib. Hesab edirik ki, COP29-da əldə olunan nəticələr və nailiyyətlər yaxın və uzaq perspektivdə qlobal iqlim problemlərinin aradan qaldırılmasında tarixi strateji rol oynaycaqdır.
Şəfa ƏLİYEV,
İqtisad elmləri direktoru,
Sumqayıt Dövlət Universitetinin professoru
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 08:52
Başqa planetdə həyat əlamətləri aşkar edilib
Bu gün, 01:00
İranın nüvə obyektlərinə hücum təxirə salınıb
Bu gün, 00:45
Başlıbel qətliamından 32 il ötür
Dünən, 17:23
Agentlikdə maliyyə fırıldaqlarına yol verilib
Dünən, 14:08
Qeyri-adi planet sistemi kəşf olunub
Dünən, 13:09
Mirzoyan: Azərbaycanla sülh müqaviləsi ikitərəfli komissiyanın yaradılmasını nəzərdə tutur
16-04-2025, 17:56
Deputat: Vəziyyət ağırdır, hökumət ciddi bir iş görmür
16-04-2025, 15:49
Professor: Turanın yaranmaması üçün əllərindən gələni edirlər
16-04-2025, 13:41
Mərkəzi Asiya respublikalarının xəyanəti: Kipr dilemması
16-04-2025, 11:40
Dövlət Sosial Müdafiə Fonduna sədr təyin edilib
16-04-2025, 09:53
Narışkin dörd ölkəni hədələyir
15-04-2025, 18:09
Maliyyə nazirinə birinci müavin təyin olunub
15-04-2025, 14:54
Hərbi ekspert: Tramp sülhə nail ola bilməyəcək
15-04-2025, 11:29
Tramp Tehranın nüvə ayğırını cilovlaya biləcəkmi?
15-04-2025, 09:26
ABŞ Konqresi Rusiyaya təzyiqə başlayır
15-04-2025, 09:11
Avropa Birliyi İsrail və Fələstini təcili danışıqlara çağırır
15-04-2025, 08:05
Bu gün nadir astronomik hadisə baş verəcək
14-04-2025, 23:24
Erməniəsilli şəxslər Bakıda hakim qarşısına çıxarılıb
14-04-2025, 21:48
Əvəz Zeynallı ilə bağlı prezidentə müraciət ünvanlanıb
14-04-2025, 14:17
Türkiyə-İsrail qarşıdurmasında maraqlı qüvvələr var - Deputat
14-04-2025, 12:03
Oman danışıqları: ABŞ İranın könlünü ala biləcəkmi?
14-04-2025, 08:52
Qlobal istiləşmə Xəzəri təhdid edir
14-04-2025, 08:31
Dünya müharibəsi təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
12-04-2025, 18:05
Keçmiş rektor istintaqa çağırılıb
12-04-2025, 10:04
Mövqelərimiz yenə atəşə tutulub
11-04-2025, 15:05
Deputat: Heç kim Azərbaycanla təzyiq dilində danışa bilməz
11-04-2025, 13:50
Cəlaloğlu: Türk Dövlətləri Təşkilatı məsələsində tələsmək lazımdır
11-04-2025, 11:53
Professor: Qərbi Azərbaycan ərazilərini də boşalda bilərlər
11-04-2025, 11:24
İran üçün “Liviya modeli”: ya müharibə, ya da saziş
11-04-2025, 08:41
Ordumuzun mövqeləri atəşə tutulub
10-04-2025, 23:36
Mask Marsı işğal etməyə tələsir - Foto
10-04-2025, 19:51
Xaricdə təhsil üzrə Dövlət Proqramı çərçivəsində sənəd qəbulu başlayıb
10-04-2025, 11:19
Sərhəd mübahisəsi: Orta Asiya liderləri necə barışıb?
10-04-2025, 08:15
Ermənistan hərbçiləri daha bir təxribata əl atıb
10-04-2025, 08:12
İlham Əliyev forumda mühüm mesajlar verib - (Yenilənib) - Video, Fotolar
10-04-2025, 07:40
Ağdama növbəti köç karvanı yola salınıb
9-04-2025, 15:11
Azərbaycan Türkiyə-İsrail münasibətlərinin normallaşmasına çalışır
9-04-2025, 12:48
ABŞ ilə Çin arasında ticarət müharibəsi güclənir
9-04-2025, 11:01
Rəsmi İrəvan anti-Rusiya siyasətinə böyük sərmayə qoyub
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
