18:09 / 05-07-2025
Mingəçevirdə iki qayıq toqquşub - Beş nəfər xəsarət alıb
14:30 / 05-07-2025
Sabah yağış yağacaq
14:16 / 05-07-2025
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
12:19 / 05-07-2025
“AzerGold”-un qiymətli metal satışından gəlirləri artıb
12:09 / 05-07-2025
Beş kollecə direktor təyin ediblər - Siyahı
12:04 / 05-07-2025
Sadiq Qurbanov: “Xankəndidə keçirilən ECO Zirvəsi Azərbaycanın qələbəsidir”
10:36 / 05-07-2025
DTX-nin Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - Video
10:35 / 05-07-2025
Türkiyəyə güclü qar yağıb
10:31 / 05-07-2025
Kürdə boğulan 19 yaşlı gəncin meyiti tapılıb
10:09 / 05-07-2025
Azərbaycanlı “qanuni oğru”lar barədə qərar verilib
09:26 / 05-07-2025
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
19:49 / 04-07-2025
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
19:46 / 04-07-2025
Qərbi Azərbaycana qayıdışın hüquqi əsasları müzakirə olunub - Fotolar
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
18:42 / 04-07-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında görüş olub - Fotolar (Yenilənib)
18:35 / 04-07-2025
Ukrayna və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
18:25 / 04-07-2025
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
18:19 / 04-07-2025
DTX-nın saxladığı sabiq diplomatın məhkəməsi başlayıb
18:01 / 04-07-2025
Ali Məhkəmə inzibati mübahisələrə dair işlərlə bağlı qərar qəbul edib
17:42 / 04-07-2025
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatıb
17:21 / 04-07-2025
Deputatlar daha 15 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
17:05 / 04-07-2025
Fransada “səssiz etiraz”: ABŞ demokratiyasına şübhə ilə yanaşırlar
16:59 / 04-07-2025
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb
16:33 / 04-07-2025
ECO-nun növbəti sammiti İranda keçiriləcək
16:31 / 04-07-2025
Ərdoğan ilə Pezeşkian Xankəndidə görüşüblər
16:20 / 04-07-2025
Meyxanaçı azadlığa buraxılıb
16:17 / 04-07-2025
Azərbaycan diaspor rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarılıb
16:01 / 04-07-2025
Xankəndidə 17-ci Zirvə görüşü: ölkə başçıları mesajlar verir - (Yenilənib) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
21:03 / 30-06-2025

13:01 / 01-07-2025

13:16 / 02-07-2025

14:40 / 03-07-2025

07:52 / 01-07-2025

12:16 / 02-07-2025

19:48 / 04-07-2025

10:26 / 02-07-2025

15:33 / 02-07-2025

14:53 / 01-07-2025

16:55 / 02-07-2025

Həm axtarışda olan terrorçu, həm də Əsədin yerinə namizəd - Colani kimdir?
Tarix: 04-12-2024 11:57 | Bölmə: Slayd

Əbu Məhəmməd əl-Colani 2003-cü ilin martında Dəməşqdə avtobusa minərək, Amerikanın İraqa yaxınlaşan işğalını dəf etmək istəyən könüllü yoldaşları ilə səhradan Bağdada doğru yola düşdü. O, 2011-ci ildə İraqda Amerikanın idarə etdiyi əsir düşərgəsində 5 il qaldıqdan sonra vətənə qayıdanda İŞİD-in qurucusu Əbubəkr əl-Bağdadinin emissarı idi. Colani Suriyaya nağd pul dolu çantalar və ekstremist hərəkatı dünyaya çatdırmaq missiyası ilə gəlmişdi.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Wall Street Journal” yazıb.
Təhlildə qeyd olunur:
Keçən həftə 42 yaşlı Colani Suriyanın ikinci ən böyük şəhəri Hələbə qruplaşmasının dominantlıq etdiyi “Heyət Təhrir əl-Şam”ın (HTŞ) - Türkiyənin dəstəklədiyi üsyançı qüvvələrin aparıcı komandiri kimi zəfərlə daxil oldu. Onun gözlənilməz və sürətli qələbəsi, dramaturgiyadan məhrum olmayan Yaxın Şərqdə ən dramatik anlardan birini qeyd edir.
İŞİD-in 2014-cü ildə İraqın ikinci ən böyük şəhəri Mosulu ələ keçirməsi ilə müqayisədə şok dəyəri və strateji əhəmiyyəti ilə Hələbin süqutu indiyədək çox fərqli bir hadisə olub.
Yaxın Şərq Media Tədqiqat İnstitutunun vitse-prezidenti və Dövlət Departamentinin terrorla mübarizə üzrə keçmiş koordinatoru Alberto Miguel Fernandes bildirib: "Onlar oyunu necə oynamağı öyrəndilər. Onlarda hələ də ekstremist ideologiya adlandıracağımız şey var, lakin axmaq ekstremist deyillər, millətçi ekstremistlərdir. Covlani bilir ki, o, məsələn, azlıqlara münasibətdə tonunu mülayimləşdirməlidir, çünki bu, Qərbdəki insanların onun üzünə atacağı bir şeydir”.
Colaninin transformasiyasının nə dərəcədə həqiqi olduğu və onun mötədilliyə çağırışlarının Əsəd rejimini dəyişdirmək axtarışlarını davam etdirərkən nə dərəcədə digər suriyalıları və Qərbi rahatlığa sövq etmək məqsədi daşıdığı bəlli deyil. Əfqanıstandakı “Taliban” da 2021-ci ildə hakimiyyəti ələ keçirməzdən əvvəl inklüziv hökumət və qadınların hüquqlarına daha çox hörmət vəd edib, lakin o vaxtdan qadınları iş yerindən və təhsildən sıxışdırıb, 2001-ci ilə, ABŞ-nın işğalından əvvəl idarə etdiyi üsula qayıdıb.
“İraqda kiçik bir suriyalı cihadçıdan Suriya inqilabının liderinə çevrilmə? Mən çox şübhələnirəm, - bunu Lion 2 Universitetinin Suriya üzrə mütəxəssisi Fabris Balanş deyib:
- Bəli, Colani yəqin ki, yaşlandıqca daha burjua olub və ola bilsin, radikal ideologiyasının bir hissəsindən imtina edib. Amma məncə, onun əsl niyyətlərini gizlədərək təqiyyə oyunu oynaması ehtimalı daha çoxdur”.
Hüquq müdafiəçiləri HTŞ-yə tənqidi fikirlər səsləndirən fəalları, jurnalistləri və digər mülki şəxsləri özbaşına həbs etməkdə günahlandırıb və həbsdə olanların işgəncə və pis rəftara məruz qaldığını iddia edib. Colani bu ittihamları rədd edir.
“Onlar qlobal cihaddan yerli rejimə keçdilər və indi avtoritar meyllərinə görə ərəb dünyasındakı bir çox rejimlərə bənzəyirlər”.
Afinalı xarici siyasət analitiki Corc Meneşyanın sözlərinə görə, Hələbi zəbt etdikdən sonra Colani döyüşçüləri bəzi xristian evlərinin qapılarını döyüb və sakinlərə sülhlə gəldiklərini söyləyiblər. “Onlara deyiblər ki, Milad bayramınızı qeyd edə bilərsiniz”.
HTŞ-nin Hələbi ələ keçirməsindən sonra əsasən xristianların yaşadığı məhəllədəki bazarda lentə alınan videoda Milad ağacı görünür. Bu təminatlara baxmayaraq, çoxları ehtiyatlı davranır. Meneşyan bildirib:
“Onların rəhbərliyi azlıqlara hörmət edəcəklərini söyləsə belə, hər bir döyüşçünü idarə edə bilməzlər”.
Həqiqətən də, HTŞ sıralarında yüzlərlə, hətta minlərlə xarici döyüşçünün – çeçenlər, türklər, iraqlılar, orta asiyalılar və xüsusən də Çinin Sincan şəhərindən olan uyğurların olması beynəlxalq ictimaiyyət üçün əsas məsələdir. 2020-ci ildə Beynəlxalq Böhran Qrupu ilə görüşdə bu adamlar haqqında soruşduqda Colani Suriyadan kənarda heç kim üçün təhlükə yaratmadıqlarını söyləyib.
“Uyğurlar Çində təqiblərlə üzləşir və bunu qətiyyətlə pisləyirik. Onların gedəcək başqa yerləri yoxdur. Təbii ki, onlara rəğbət bəsləyirəm. Ancaq onların Çindəki mübarizəsi bizim deyil, ona görə də deyirik ki, qaydalarımıza əməl etdikləri müddətcə burada xoş qarşılanırlar”.
2021-ci ildə Suriyanın İdlib şəhərində verdiyi müsahibədə Colani 2001-ci ilin 11 sentyabrını, “Əl-Qaidə”nin Amerikaya hücumlarını və ya İraqda ABŞ qoşunlarına qarşı döyüşməsini qeyd etdiyinə görə peşman olmadığını söyləyib.
“Əgər Amerikanın iştirakı olmasaydı, müqavimət də olmazdı. O zaman İslam və ya Ərəb dünyasında yaşayan hər kəs [11 sentyabr hücumlarından] məmnun olmadığını deyərsə, yalan danışar. Amma insanlar, şübhəsiz ki, günahsız insanların öldürülməsinə təəssüflənirlər”.
Hələbdə adının açıqlanmasını istəməyən bir xristian qadın dedi: “Onlar Hələbi ələ keçirdiklərini dedikləri gün sanki “Titanik” batdı. Lakin qarət olmadı və ertəsi gün mağazalar və restoranlar açıldı. Hər kəs şokda idi, çünki onlar bizimlə gözəl rəftar edirdilər. Onlar qorxulu görünürlər”.
Colanini ABŞ hələ də terrorçu kimi səciyyələndirirlər. Vaşinqton Colanini tutana 10 milyon dollar mükafat təklif edir. Lakin Bəşər Əsəd rejiminin süqutu halında Suriyanın hakimi olmaq üçün potensial namizəd kimi təqdim edir.
Əsl adı Əhməd Hüseyn əl-Şaraa olan Colani 1967-ci ildə İsrailin işğal etdiyi Colan Təpələrində doğulub. O, köklərinə istinad edən Colani adını qəbul edib. 2012-ci ildə İŞİD-lə, “Əl-Qaidə” ilə əlaqələrini kəsib. 2016-cı ildə və o vaxtdan bəri hər iki təşkilatla qanlı kampaniyalarda vuruşub.
“Onun və qrupunun İŞİD və “Əl-Qaidə” ilə əlaqəsi çox səmimidir”, - bunu Vaşinqton Yaxın Şərq Siyasəti İnstitutunun baş elmi işçisi Aaron Zelin bildirib.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-12-2024 11:57 | Bölmə: Slayd

Əbu Məhəmməd əl-Colani 2003-cü ilin martında Dəməşqdə avtobusa minərək, Amerikanın İraqa yaxınlaşan işğalını dəf etmək istəyən könüllü yoldaşları ilə səhradan Bağdada doğru yola düşdü. O, 2011-ci ildə İraqda Amerikanın idarə etdiyi əsir düşərgəsində 5 il qaldıqdan sonra vətənə qayıdanda İŞİD-in qurucusu Əbubəkr əl-Bağdadinin emissarı idi. Colani Suriyaya nağd pul dolu çantalar və ekstremist hərəkatı dünyaya çatdırmaq missiyası ilə gəlmişdi.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Wall Street Journal” yazıb.
Təhlildə qeyd olunur:
Keçən həftə 42 yaşlı Colani Suriyanın ikinci ən böyük şəhəri Hələbə qruplaşmasının dominantlıq etdiyi “Heyət Təhrir əl-Şam”ın (HTŞ) - Türkiyənin dəstəklədiyi üsyançı qüvvələrin aparıcı komandiri kimi zəfərlə daxil oldu. Onun gözlənilməz və sürətli qələbəsi, dramaturgiyadan məhrum olmayan Yaxın Şərqdə ən dramatik anlardan birini qeyd edir.
İŞİD-in 2014-cü ildə İraqın ikinci ən böyük şəhəri Mosulu ələ keçirməsi ilə müqayisədə şok dəyəri və strateji əhəmiyyəti ilə Hələbin süqutu indiyədək çox fərqli bir hadisə olub.
Yaxın Şərq Media Tədqiqat İnstitutunun vitse-prezidenti və Dövlət Departamentinin terrorla mübarizə üzrə keçmiş koordinatoru Alberto Miguel Fernandes bildirib: "Onlar oyunu necə oynamağı öyrəndilər. Onlarda hələ də ekstremist ideologiya adlandıracağımız şey var, lakin axmaq ekstremist deyillər, millətçi ekstremistlərdir. Covlani bilir ki, o, məsələn, azlıqlara münasibətdə tonunu mülayimləşdirməlidir, çünki bu, Qərbdəki insanların onun üzünə atacağı bir şeydir”.
Colaninin transformasiyasının nə dərəcədə həqiqi olduğu və onun mötədilliyə çağırışlarının Əsəd rejimini dəyişdirmək axtarışlarını davam etdirərkən nə dərəcədə digər suriyalıları və Qərbi rahatlığa sövq etmək məqsədi daşıdığı bəlli deyil. Əfqanıstandakı “Taliban” da 2021-ci ildə hakimiyyəti ələ keçirməzdən əvvəl inklüziv hökumət və qadınların hüquqlarına daha çox hörmət vəd edib, lakin o vaxtdan qadınları iş yerindən və təhsildən sıxışdırıb, 2001-ci ilə, ABŞ-nın işğalından əvvəl idarə etdiyi üsula qayıdıb.
“İraqda kiçik bir suriyalı cihadçıdan Suriya inqilabının liderinə çevrilmə? Mən çox şübhələnirəm, - bunu Lion 2 Universitetinin Suriya üzrə mütəxəssisi Fabris Balanş deyib:
- Bəli, Colani yəqin ki, yaşlandıqca daha burjua olub və ola bilsin, radikal ideologiyasının bir hissəsindən imtina edib. Amma məncə, onun əsl niyyətlərini gizlədərək təqiyyə oyunu oynaması ehtimalı daha çoxdur”.
Hüquq müdafiəçiləri HTŞ-yə tənqidi fikirlər səsləndirən fəalları, jurnalistləri və digər mülki şəxsləri özbaşına həbs etməkdə günahlandırıb və həbsdə olanların işgəncə və pis rəftara məruz qaldığını iddia edib. Colani bu ittihamları rədd edir.
“Onlar qlobal cihaddan yerli rejimə keçdilər və indi avtoritar meyllərinə görə ərəb dünyasındakı bir çox rejimlərə bənzəyirlər”.
Afinalı xarici siyasət analitiki Corc Meneşyanın sözlərinə görə, Hələbi zəbt etdikdən sonra Colani döyüşçüləri bəzi xristian evlərinin qapılarını döyüb və sakinlərə sülhlə gəldiklərini söyləyiblər. “Onlara deyiblər ki, Milad bayramınızı qeyd edə bilərsiniz”.
HTŞ-nin Hələbi ələ keçirməsindən sonra əsasən xristianların yaşadığı məhəllədəki bazarda lentə alınan videoda Milad ağacı görünür. Bu təminatlara baxmayaraq, çoxları ehtiyatlı davranır. Meneşyan bildirib:
“Onların rəhbərliyi azlıqlara hörmət edəcəklərini söyləsə belə, hər bir döyüşçünü idarə edə bilməzlər”.
Həqiqətən də, HTŞ sıralarında yüzlərlə, hətta minlərlə xarici döyüşçünün – çeçenlər, türklər, iraqlılar, orta asiyalılar və xüsusən də Çinin Sincan şəhərindən olan uyğurların olması beynəlxalq ictimaiyyət üçün əsas məsələdir. 2020-ci ildə Beynəlxalq Böhran Qrupu ilə görüşdə bu adamlar haqqında soruşduqda Colani Suriyadan kənarda heç kim üçün təhlükə yaratmadıqlarını söyləyib.
“Uyğurlar Çində təqiblərlə üzləşir və bunu qətiyyətlə pisləyirik. Onların gedəcək başqa yerləri yoxdur. Təbii ki, onlara rəğbət bəsləyirəm. Ancaq onların Çindəki mübarizəsi bizim deyil, ona görə də deyirik ki, qaydalarımıza əməl etdikləri müddətcə burada xoş qarşılanırlar”.
2021-ci ildə Suriyanın İdlib şəhərində verdiyi müsahibədə Colani 2001-ci ilin 11 sentyabrını, “Əl-Qaidə”nin Amerikaya hücumlarını və ya İraqda ABŞ qoşunlarına qarşı döyüşməsini qeyd etdiyinə görə peşman olmadığını söyləyib.
“Əgər Amerikanın iştirakı olmasaydı, müqavimət də olmazdı. O zaman İslam və ya Ərəb dünyasında yaşayan hər kəs [11 sentyabr hücumlarından] məmnun olmadığını deyərsə, yalan danışar. Amma insanlar, şübhəsiz ki, günahsız insanların öldürülməsinə təəssüflənirlər”.
Hələbdə adının açıqlanmasını istəməyən bir xristian qadın dedi: “Onlar Hələbi ələ keçirdiklərini dedikləri gün sanki “Titanik” batdı. Lakin qarət olmadı və ertəsi gün mağazalar və restoranlar açıldı. Hər kəs şokda idi, çünki onlar bizimlə gözəl rəftar edirdilər. Onlar qorxulu görünürlər”.
Colanini ABŞ hələ də terrorçu kimi səciyyələndirirlər. Vaşinqton Colanini tutana 10 milyon dollar mükafat təklif edir. Lakin Bəşər Əsəd rejiminin süqutu halında Suriyanın hakimi olmaq üçün potensial namizəd kimi təqdim edir.
Əsl adı Əhməd Hüseyn əl-Şaraa olan Colani 1967-ci ildə İsrailin işğal etdiyi Colan Təpələrində doğulub. O, köklərinə istinad edən Colani adını qəbul edib. 2012-ci ildə İŞİD-lə, “Əl-Qaidə” ilə əlaqələrini kəsib. 2016-cı ildə və o vaxtdan bəri hər iki təşkilatla qanlı kampaniyalarda vuruşub.
“Onun və qrupunun İŞİD və “Əl-Qaidə” ilə əlaqəsi çox səmimidir”, - bunu Vaşinqton Yaxın Şərq Siyasəti İnstitutunun baş elmi işçisi Aaron Zelin bildirib.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 09:26
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
Dünən, 15:47
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
3-07-2025, 13:08
Ermənistan Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışır
2-07-2025, 16:55
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
2-07-2025, 15:56
Azərbaycan Rusiyadan tam uzaqlaşır?
2-07-2025, 15:33
Rusiya daha da aqressivləşir
2-07-2025, 14:37
Avropa müharibəyə hazırlaşır - Foto
2-07-2025, 11:25
İran ABŞ və İsraildən kiberqisas alır?
1-07-2025, 16:50
Məhkəmələrə hakim təyinatları olub - Siyahı
1-07-2025, 13:01
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
1-07-2025, 10:45
Rusiya yeni ərazilərin işğalına hazırlaşır
1-07-2025, 09:03
Süni intellekt dünyanı ələ keçirir - Foto
30-06-2025, 16:27
Şahın atom bombası istəyi: ABŞ bunun qarşısını necə alıb?
30-06-2025, 15:08
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
30-06-2025, 12:21
Paşinyan onu “Dəccal” adlandıran kilsəyə müharibə elan edib
30-06-2025, 11:03
Rusiya ilə bağlı dəhşətli statistika açıqlanıb
30-06-2025, 10:57
Ağdamda polis minaya düşüb - (Yenilənib)
30-06-2025, 08:19
Sedna planetinin sirri açılacaq
29-06-2025, 13:16
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
29-06-2025, 11:16
Yekaterinburqda saxlanılan azərbaycanlılar hakim qarşısına çıxarılıb - (Yenilənib) - Fotolar
29-06-2025, 10:35
Deputat: Rusiyanın təzyiqləri həm də Azərbaycanın xarici siyasəti ilə əlaqədar ola bilər
28-06-2025, 11:12
Rəsmi Bakı Rusiyada azərbaycanlılara hücumlarla bağlı bəyanat yayıb
28-06-2025, 08:55
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
28-06-2025, 00:01
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
26-06-2025, 08:51
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
25-06-2025, 13:50
Nüvə müharibəsi... - Böyük fəlakətdən iki ölkə qurtulacaq
25-06-2025, 13:03
İsrail-İran müharibəsi Zəngəzur yolunu aça bilər
25-06-2025, 11:20
Beş hərbçiyə general-mayor rütbəsi verilib
25-06-2025, 10:56
Ermənistanda dövlət çevrilişi etmək istəyiblər
24-06-2025, 14:42
Beş ölkə Rusiyanın işğalından qorunmaq üçün milyonlarla mina basdıracaq
24-06-2025, 12:51
“Qiyamət planı” üzə çıxıb - Fotolar
23-06-2025, 19:12
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
23-06-2025, 18:53
Yeni dünya düzəni Yaxın Şərqin simasını dəyişir
23-06-2025, 15:14
İran MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandırmaq istəyir
23-06-2025, 14:49
Neftin qiyməti son beş ayda ən yüksək həddə çatıb
23-06-2025, 14:23
İlham Əliyev Goranboyda müəssisənin açılışını edib - (Yenilənib)
23-06-2025, 13:56
Prezident Yevlaxa gedib - (Yenilənib) - Fotolar
23-06-2025, 11:57
Xüsusi karantin rejiminin müddəti uzadılıb