09:48 / 19-01-2025
Bu gün magistraturalara sınaq imtahanıdır
23:57 / 18-01-2025
“Azersun Holding”in rəhbəri vəfat edib
21:47 / 18-01-2025
Milli Qəhrəmanın atasının kartından oğurlanan 80 min manat geri qaytarılıb - Yenilənib
21:27 / 18-01-2025
DYP maşını İmişlidə məktəbliləri vurub, ölən və yaralılar var - (Yenilənib)
20:21 / 18-01-2025
ABŞ Konqresinin üzvləri 20 Yanvar faciəsinin ildönümü ilə bağlı bəyanatlar yayıblar
11:53 / 18-01-2025
Prezident İlham Əliyev Hakan Fidanı qəbul edib
11:09 / 18-01-2025
Azərbaycanda meymunçiçəyi virusuna ilk yoluxma qeydə alınıb
09:53 / 18-01-2025
Nüvə silahı istehsalı artır - Foto
09:30 / 18-01-2025
Tramp üç kino ulduzunu xüsusi elçi təyin edib - Fotolar
09:17 / 18-01-2025
Cəbrayıla daha bir köç karvanı gedib
23:53 / 17-01-2025
Abşeronda yaşayış evində partlayış: beş nəfər yaralanıb
21:19 / 17-01-2025
Xərçəng xəstəliyindən ölüm nisbəti ikiqat artıb
20:42 / 17-01-2025
Ukraynalı qaçqınların 61 faizi vətənə qayıtmaq istəyir
20:35 / 17-01-2025
Məşhur rejissorun yeni filmi nümayiş olunacaq - Foto
19:59 / 17-01-2025
Almaniyada immiqrasiya nisbəti iki dəfə azalıb
18:38 / 17-01-2025
Rejissor Devid Linç vəfat edib
18:35 / 17-01-2025
Los-Anceles sakinlərinə psixoloji yardım ediləcək
18:28 / 17-01-2025
"Toplum TV" işi üzrə daha iki nəfər saxlanılıb
18:17 / 17-01-2025
Tallin “Atəş!” əmri verəcək
18:14 / 17-01-2025
Məhkəmə prezidenti həbsdə saxlayıb
18:10 / 17-01-2025
Reper aktrisanın çılpaq video-görüntülərini yayıb
18:08 / 17-01-2025
Cahangir Əsgərovun həyat yoldaşı vəfat edib
18:03 / 17-01-2025
300 yaşı olan nəhəng su heyvanı tapılıb
18:00 / 17-01-2025
Netanyahu müharibəni bərpa edəcək?
17:55 / 17-01-2025
Şəki, Şamaxı, Qobustanda yağış, Şahdağda isə qar yağır
17:44 / 17-01-2025
İrakli Kobaxidzenin Azərbaycana səfəri başa çatıb
17:28 / 17-01-2025
İlham Əliyevin Gürcüstanın baş naziri ilə geniş tərkibdə görüşü olub
17:19 / 17-01-2025
İki milyon manata yaxın mənimsəmə işi: məhkəmə istintaqı yekunlaşıb
16:57 / 17-01-2025
“Toplum TV” işi üzrə həbs edilən şəxslərə əlavə ittiham verilib
14:12 / 15-01-2025
Əfsanəvi metalın sirrini açıblar
21:47 / 18-01-2025
Milli Qəhrəmanın atasının kartından oğurlanan 80 min manat geri qaytarılıb - Yenilənib
00:11 / 16-01-2025
Dünya ərzaq böhranı ilə üzləşir - Xəbərdarlıq
13:43 / 14-01-2025
Tramp niyə Qrelandiyanı almağa can atır?
21:56 / 15-01-2025
Fərhad Əhmədovun mühafizəçisi qəzada ölüb
16:00 / 15-01-2025
Məşhur alim həyəcan təbili çalır: süni intellekt bəşəriyyəti məhv edəcək!
19:46 / 15-01-2025
Azərbaycan-Türkiyə hərbi təlimi başlayır - Video
00:23 / 16-01-2025
"Bred Pitt" fransız qadının 830 min avrosunu mənimsəyib
22:52 / 15-01-2025
"Qarabağ" Juninyonun transferi barədə açıqlama yayıb
11:03 / 16-01-2025
Analar inananda - Fotolar
16:49 / 14-01-2025
Kikboksinq Federasiyası fəaliyyətini dayandırıb
12:12 / 15-01-2025
Stallonenin yeni filmi nümayiş olunacaq
Həm axtarışda olan terrorçu, həm də Əsədin yerinə namizəd - Colani kimdir?
Tarix: 04-12-2024 11:57 | Bölmə: Slayd
Əbu Məhəmməd əl-Colani 2003-cü ilin martında Dəməşqdə avtobusa minərək, Amerikanın İraqa yaxınlaşan işğalını dəf etmək istəyən könüllü yoldaşları ilə səhradan Bağdada doğru yola düşdü. O, 2011-ci ildə İraqda Amerikanın idarə etdiyi əsir düşərgəsində 5 il qaldıqdan sonra vətənə qayıdanda İŞİD-in qurucusu Əbubəkr əl-Bağdadinin emissarı idi. Colani Suriyaya nağd pul dolu çantalar və ekstremist hərəkatı dünyaya çatdırmaq missiyası ilə gəlmişdi.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Wall Street Journal” yazıb.
Təhlildə qeyd olunur:
Keçən həftə 42 yaşlı Colani Suriyanın ikinci ən böyük şəhəri Hələbə qruplaşmasının dominantlıq etdiyi “Heyət Təhrir əl-Şam”ın (HTŞ) - Türkiyənin dəstəklədiyi üsyançı qüvvələrin aparıcı komandiri kimi zəfərlə daxil oldu. Onun gözlənilməz və sürətli qələbəsi, dramaturgiyadan məhrum olmayan Yaxın Şərqdə ən dramatik anlardan birini qeyd edir.
İŞİD-in 2014-cü ildə İraqın ikinci ən böyük şəhəri Mosulu ələ keçirməsi ilə müqayisədə şok dəyəri və strateji əhəmiyyəti ilə Hələbin süqutu indiyədək çox fərqli bir hadisə olub.
Yaxın Şərq Media Tədqiqat İnstitutunun vitse-prezidenti və Dövlət Departamentinin terrorla mübarizə üzrə keçmiş koordinatoru Alberto Miguel Fernandes bildirib: "Onlar oyunu necə oynamağı öyrəndilər. Onlarda hələ də ekstremist ideologiya adlandıracağımız şey var, lakin axmaq ekstremist deyillər, millətçi ekstremistlərdir. Covlani bilir ki, o, məsələn, azlıqlara münasibətdə tonunu mülayimləşdirməlidir, çünki bu, Qərbdəki insanların onun üzünə atacağı bir şeydir”.
Colaninin transformasiyasının nə dərəcədə həqiqi olduğu və onun mötədilliyə çağırışlarının Əsəd rejimini dəyişdirmək axtarışlarını davam etdirərkən nə dərəcədə digər suriyalıları və Qərbi rahatlığa sövq etmək məqsədi daşıdığı bəlli deyil. Əfqanıstandakı “Taliban” da 2021-ci ildə hakimiyyəti ələ keçirməzdən əvvəl inklüziv hökumət və qadınların hüquqlarına daha çox hörmət vəd edib, lakin o vaxtdan qadınları iş yerindən və təhsildən sıxışdırıb, 2001-ci ilə, ABŞ-nın işğalından əvvəl idarə etdiyi üsula qayıdıb.
“İraqda kiçik bir suriyalı cihadçıdan Suriya inqilabının liderinə çevrilmə? Mən çox şübhələnirəm, - bunu Lion 2 Universitetinin Suriya üzrə mütəxəssisi Fabris Balanş deyib:
- Bəli, Colani yəqin ki, yaşlandıqca daha burjua olub və ola bilsin, radikal ideologiyasının bir hissəsindən imtina edib. Amma məncə, onun əsl niyyətlərini gizlədərək təqiyyə oyunu oynaması ehtimalı daha çoxdur”.
Hüquq müdafiəçiləri HTŞ-yə tənqidi fikirlər səsləndirən fəalları, jurnalistləri və digər mülki şəxsləri özbaşına həbs etməkdə günahlandırıb və həbsdə olanların işgəncə və pis rəftara məruz qaldığını iddia edib. Colani bu ittihamları rədd edir.
“Onlar qlobal cihaddan yerli rejimə keçdilər və indi avtoritar meyllərinə görə ərəb dünyasındakı bir çox rejimlərə bənzəyirlər”.
Afinalı xarici siyasət analitiki Corc Meneşyanın sözlərinə görə, Hələbi zəbt etdikdən sonra Colani döyüşçüləri bəzi xristian evlərinin qapılarını döyüb və sakinlərə sülhlə gəldiklərini söyləyiblər. “Onlara deyiblər ki, Milad bayramınızı qeyd edə bilərsiniz”.
HTŞ-nin Hələbi ələ keçirməsindən sonra əsasən xristianların yaşadığı məhəllədəki bazarda lentə alınan videoda Milad ağacı görünür. Bu təminatlara baxmayaraq, çoxları ehtiyatlı davranır. Meneşyan bildirib:
“Onların rəhbərliyi azlıqlara hörmət edəcəklərini söyləsə belə, hər bir döyüşçünü idarə edə bilməzlər”.
Həqiqətən də, HTŞ sıralarında yüzlərlə, hətta minlərlə xarici döyüşçünün – çeçenlər, türklər, iraqlılar, orta asiyalılar və xüsusən də Çinin Sincan şəhərindən olan uyğurların olması beynəlxalq ictimaiyyət üçün əsas məsələdir. 2020-ci ildə Beynəlxalq Böhran Qrupu ilə görüşdə bu adamlar haqqında soruşduqda Colani Suriyadan kənarda heç kim üçün təhlükə yaratmadıqlarını söyləyib.
“Uyğurlar Çində təqiblərlə üzləşir və bunu qətiyyətlə pisləyirik. Onların gedəcək başqa yerləri yoxdur. Təbii ki, onlara rəğbət bəsləyirəm. Ancaq onların Çindəki mübarizəsi bizim deyil, ona görə də deyirik ki, qaydalarımıza əməl etdikləri müddətcə burada xoş qarşılanırlar”.
2021-ci ildə Suriyanın İdlib şəhərində verdiyi müsahibədə Colani 2001-ci ilin 11 sentyabrını, “Əl-Qaidə”nin Amerikaya hücumlarını və ya İraqda ABŞ qoşunlarına qarşı döyüşməsini qeyd etdiyinə görə peşman olmadığını söyləyib.
“Əgər Amerikanın iştirakı olmasaydı, müqavimət də olmazdı. O zaman İslam və ya Ərəb dünyasında yaşayan hər kəs [11 sentyabr hücumlarından] məmnun olmadığını deyərsə, yalan danışar. Amma insanlar, şübhəsiz ki, günahsız insanların öldürülməsinə təəssüflənirlər”.
Hələbdə adının açıqlanmasını istəməyən bir xristian qadın dedi: “Onlar Hələbi ələ keçirdiklərini dedikləri gün sanki “Titanik” batdı. Lakin qarət olmadı və ertəsi gün mağazalar və restoranlar açıldı. Hər kəs şokda idi, çünki onlar bizimlə gözəl rəftar edirdilər. Onlar qorxulu görünürlər”.
Colanini ABŞ hələ də terrorçu kimi səciyyələndirirlər. Vaşinqton Colanini tutana 10 milyon dollar mükafat təklif edir. Lakin Bəşər Əsəd rejiminin süqutu halında Suriyanın hakimi olmaq üçün potensial namizəd kimi təqdim edir.
Əsl adı Əhməd Hüseyn əl-Şaraa olan Colani 1967-ci ildə İsrailin işğal etdiyi Colan Təpələrində doğulub. O, köklərinə istinad edən Colani adını qəbul edib. 2012-ci ildə İŞİD-lə, “Əl-Qaidə” ilə əlaqələrini kəsib. 2016-cı ildə və o vaxtdan bəri hər iki təşkilatla qanlı kampaniyalarda vuruşub.
“Onun və qrupunun İŞİD və “Əl-Qaidə” ilə əlaqəsi çox səmimidir”, - bunu Vaşinqton Yaxın Şərq Siyasəti İnstitutunun baş elmi işçisi Aaron Zelin bildirib.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-12-2024 11:57 | Bölmə: Slayd
Əbu Məhəmməd əl-Colani 2003-cü ilin martında Dəməşqdə avtobusa minərək, Amerikanın İraqa yaxınlaşan işğalını dəf etmək istəyən könüllü yoldaşları ilə səhradan Bağdada doğru yola düşdü. O, 2011-ci ildə İraqda Amerikanın idarə etdiyi əsir düşərgəsində 5 il qaldıqdan sonra vətənə qayıdanda İŞİD-in qurucusu Əbubəkr əl-Bağdadinin emissarı idi. Colani Suriyaya nağd pul dolu çantalar və ekstremist hərəkatı dünyaya çatdırmaq missiyası ilə gəlmişdi.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Wall Street Journal” yazıb.
Təhlildə qeyd olunur:
Keçən həftə 42 yaşlı Colani Suriyanın ikinci ən böyük şəhəri Hələbə qruplaşmasının dominantlıq etdiyi “Heyət Təhrir əl-Şam”ın (HTŞ) - Türkiyənin dəstəklədiyi üsyançı qüvvələrin aparıcı komandiri kimi zəfərlə daxil oldu. Onun gözlənilməz və sürətli qələbəsi, dramaturgiyadan məhrum olmayan Yaxın Şərqdə ən dramatik anlardan birini qeyd edir.
İŞİD-in 2014-cü ildə İraqın ikinci ən böyük şəhəri Mosulu ələ keçirməsi ilə müqayisədə şok dəyəri və strateji əhəmiyyəti ilə Hələbin süqutu indiyədək çox fərqli bir hadisə olub.
Yaxın Şərq Media Tədqiqat İnstitutunun vitse-prezidenti və Dövlət Departamentinin terrorla mübarizə üzrə keçmiş koordinatoru Alberto Miguel Fernandes bildirib: "Onlar oyunu necə oynamağı öyrəndilər. Onlarda hələ də ekstremist ideologiya adlandıracağımız şey var, lakin axmaq ekstremist deyillər, millətçi ekstremistlərdir. Covlani bilir ki, o, məsələn, azlıqlara münasibətdə tonunu mülayimləşdirməlidir, çünki bu, Qərbdəki insanların onun üzünə atacağı bir şeydir”.
Colaninin transformasiyasının nə dərəcədə həqiqi olduğu və onun mötədilliyə çağırışlarının Əsəd rejimini dəyişdirmək axtarışlarını davam etdirərkən nə dərəcədə digər suriyalıları və Qərbi rahatlığa sövq etmək məqsədi daşıdığı bəlli deyil. Əfqanıstandakı “Taliban” da 2021-ci ildə hakimiyyəti ələ keçirməzdən əvvəl inklüziv hökumət və qadınların hüquqlarına daha çox hörmət vəd edib, lakin o vaxtdan qadınları iş yerindən və təhsildən sıxışdırıb, 2001-ci ilə, ABŞ-nın işğalından əvvəl idarə etdiyi üsula qayıdıb.
“İraqda kiçik bir suriyalı cihadçıdan Suriya inqilabının liderinə çevrilmə? Mən çox şübhələnirəm, - bunu Lion 2 Universitetinin Suriya üzrə mütəxəssisi Fabris Balanş deyib:
- Bəli, Colani yəqin ki, yaşlandıqca daha burjua olub və ola bilsin, radikal ideologiyasının bir hissəsindən imtina edib. Amma məncə, onun əsl niyyətlərini gizlədərək təqiyyə oyunu oynaması ehtimalı daha çoxdur”.
Hüquq müdafiəçiləri HTŞ-yə tənqidi fikirlər səsləndirən fəalları, jurnalistləri və digər mülki şəxsləri özbaşına həbs etməkdə günahlandırıb və həbsdə olanların işgəncə və pis rəftara məruz qaldığını iddia edib. Colani bu ittihamları rədd edir.
“Onlar qlobal cihaddan yerli rejimə keçdilər və indi avtoritar meyllərinə görə ərəb dünyasındakı bir çox rejimlərə bənzəyirlər”.
Afinalı xarici siyasət analitiki Corc Meneşyanın sözlərinə görə, Hələbi zəbt etdikdən sonra Colani döyüşçüləri bəzi xristian evlərinin qapılarını döyüb və sakinlərə sülhlə gəldiklərini söyləyiblər. “Onlara deyiblər ki, Milad bayramınızı qeyd edə bilərsiniz”.
HTŞ-nin Hələbi ələ keçirməsindən sonra əsasən xristianların yaşadığı məhəllədəki bazarda lentə alınan videoda Milad ağacı görünür. Bu təminatlara baxmayaraq, çoxları ehtiyatlı davranır. Meneşyan bildirib:
“Onların rəhbərliyi azlıqlara hörmət edəcəklərini söyləsə belə, hər bir döyüşçünü idarə edə bilməzlər”.
Həqiqətən də, HTŞ sıralarında yüzlərlə, hətta minlərlə xarici döyüşçünün – çeçenlər, türklər, iraqlılar, orta asiyalılar və xüsusən də Çinin Sincan şəhərindən olan uyğurların olması beynəlxalq ictimaiyyət üçün əsas məsələdir. 2020-ci ildə Beynəlxalq Böhran Qrupu ilə görüşdə bu adamlar haqqında soruşduqda Colani Suriyadan kənarda heç kim üçün təhlükə yaratmadıqlarını söyləyib.
“Uyğurlar Çində təqiblərlə üzləşir və bunu qətiyyətlə pisləyirik. Onların gedəcək başqa yerləri yoxdur. Təbii ki, onlara rəğbət bəsləyirəm. Ancaq onların Çindəki mübarizəsi bizim deyil, ona görə də deyirik ki, qaydalarımıza əməl etdikləri müddətcə burada xoş qarşılanırlar”.
2021-ci ildə Suriyanın İdlib şəhərində verdiyi müsahibədə Colani 2001-ci ilin 11 sentyabrını, “Əl-Qaidə”nin Amerikaya hücumlarını və ya İraqda ABŞ qoşunlarına qarşı döyüşməsini qeyd etdiyinə görə peşman olmadığını söyləyib.
“Əgər Amerikanın iştirakı olmasaydı, müqavimət də olmazdı. O zaman İslam və ya Ərəb dünyasında yaşayan hər kəs [11 sentyabr hücumlarından] məmnun olmadığını deyərsə, yalan danışar. Amma insanlar, şübhəsiz ki, günahsız insanların öldürülməsinə təəssüflənirlər”.
Hələbdə adının açıqlanmasını istəməyən bir xristian qadın dedi: “Onlar Hələbi ələ keçirdiklərini dedikləri gün sanki “Titanik” batdı. Lakin qarət olmadı və ertəsi gün mağazalar və restoranlar açıldı. Hər kəs şokda idi, çünki onlar bizimlə gözəl rəftar edirdilər. Onlar qorxulu görünürlər”.
Colanini ABŞ hələ də terrorçu kimi səciyyələndirirlər. Vaşinqton Colanini tutana 10 milyon dollar mükafat təklif edir. Lakin Bəşər Əsəd rejiminin süqutu halında Suriyanın hakimi olmaq üçün potensial namizəd kimi təqdim edir.
Əsl adı Əhməd Hüseyn əl-Şaraa olan Colani 1967-ci ildə İsrailin işğal etdiyi Colan Təpələrində doğulub. O, köklərinə istinad edən Colani adını qəbul edib. 2012-ci ildə İŞİD-lə, “Əl-Qaidə” ilə əlaqələrini kəsib. 2016-cı ildə və o vaxtdan bəri hər iki təşkilatla qanlı kampaniyalarda vuruşub.
“Onun və qrupunun İŞİD və “Əl-Qaidə” ilə əlaqəsi çox səmimidir”, - bunu Vaşinqton Yaxın Şərq Siyasəti İnstitutunun baş elmi işçisi Aaron Zelin bildirib.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 09:48
Bu gün magistraturalara sınaq imtahanıdır
Dünən, 11:53
Prezident İlham Əliyev Hakan Fidanı qəbul edib
Dünən, 09:53
Nüvə silahı istehsalı artır - Foto
Dünən, 09:17
Cəbrayıla daha bir köç karvanı gedib
17-01-2025, 21:19
Xərçəng xəstəliyindən ölüm nisbəti ikiqat artıb
17-01-2025, 18:28
"Toplum TV" işi üzrə daha iki nəfər saxlanılıb
17-01-2025, 14:18
Azərbaycanla Gürcüstan arasında dörd sənəd imzalanıb - Fotolar
17-01-2025, 00:17
Kosmosda nəhəng elektrik stansiyası qurmaq istəyirlər
16-01-2025, 11:36
İrəvanın Aİ-ABŞ həmləsi: Ermənistan Trampa ümid edə bilərmi?
16-01-2025, 09:49
London və Paris Ukraynaya qoşun göndərməyi müzakirə edirlər
16-01-2025, 00:11
Dünya ərzaq böhranı ilə üzləşir - Xəbərdarlıq
15-01-2025, 19:46
Azərbaycan-Türkiyə hərbi təlimi başlayır - Video
15-01-2025, 17:04
Rusiya-Ukrayna müharibəsi başa çatır?
15-01-2025, 15:50
ABŞ üstünlüyünü itirə bilər
15-01-2025, 13:46
Qarabağa növbəti köç karvanları gedib - (Yenilənib)
15-01-2025, 11:22
“Gürcü arzusu” müxalifəti yer üzündən silmək istəyir
15-01-2025, 09:31
Azərbaycanda 35 minə yaxın şəxs peyvənd olunub
14-01-2025, 15:02
İki şəhər mühasirəyə alınır
14-01-2025, 13:43
Tramp niyə Qrelandiyanı almağa can atır?
14-01-2025, 12:21
İlham Əliyev Əbu-Dabi Dayanıqlılıq Həftəsinin açılışında iştirak edib - (Yenilənib) - Fotolar
14-01-2025, 11:57
Müctəbai Xamnəinin varisliyi: atadan oğula keçid olacaqmı?
14-01-2025, 10:25
Lavrovun adından Bayramova saxta məktub göndəriblər
14-01-2025, 10:03
Rus ordusu Ukraynanın yeni ərazilərini işğal edib
14-01-2025, 09:49
Tramp Putinlə görüşə tələsir
14-01-2025, 09:23
Dini icma üzvünə sui-qəsd hazırlayanlar saxlanılıb
13-01-2025, 19:54
Nüvə müharibəsi təhlükəsi artır
13-01-2025, 14:14
İlham Əliyev Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə işgüzar səfərə gedib - (Yenilənib) - Fotolar
13-01-2025, 13:50
Cəbrayıl şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - Yenilənib
13-01-2025, 13:29
Vəzifəli şəxslər həbs olunub - Prokurorluq açıqlama yayıb
13-01-2025, 12:57
Bəxtiyar Hacıyevə hökm oxunub
13-01-2025, 11:53
İqtisad Universitetində nöqsanlar aşkarlanıb
13-01-2025, 11:13
Ceyhun Bayramovun qardaşı nazir əvəzi təyin olunub
13-01-2025, 07:37
Tramp ilə Putin arasında danışıqlar başlayır
11-01-2025, 10:47
Zamanın sirri: başqa planetlərdə ilin və günün müddəti nə qədərdir?
10-01-2025, 17:53
Buraxılış və magistratura imtahanlarının vaxtı açıqlanıb
10-01-2025, 16:11
Bir sıra təşkilatlarda çalışanların vəzifə maaşları artırılıb
10-01-2025, 15:09
Avropa İttifaqı Azərbaycan-Ermənistan sərhədində missiya müddətini uzatmaq istəyir
10-01-2025, 14:58
“Rəqəmsal ekologiya” informasiya sistemi yaradılıb - Fərman
10-01-2025, 14:37
Rusiya səması mülki təyyarələr üçün təhlükəlidir - Xəbərdarlıq
10-01-2025, 14:06
Tramp-Putin görüşünə münasibət necədir? - Kremlin şərhi
10-01-2025, 12:54
Samir Şərifov maliyyə naziri vəzifəsindən azad edilib - Yeni təyinat
10-01-2025, 12:43
Bir qrup vəzifəli şəxs həbs olunub
10-01-2025, 11:27
İrəvana təzyiq artır - Avropa İttifaqı xilasedici kəmər olacaqmı?