15:09 / 09-09-2025
Azərbaycanın U-19 millisi Polşaya böyük hesabla uduzub
15:04 / 09-09-2025
Daxili qoşunların əməkdaşlarına bir sıra hallarda polisin vəzifələri şamil olunacaq
14:52 / 09-09-2025
Azərbaycan Kuboku: püşkatma mərasimi olacaq
14:38 / 09-09-2025
Ukraynaya 2 milyon mərmi çatdırmağı planlaşdırırlar
14:34 / 09-09-2025
Şuşada polis postunun suyunu qəsdən kəsən hotel sahibi həbs olunub
14:18 / 09-09-2025
İftixar Piriyev İrəvan Teatrının direktoru vəzifəsindən azad olunub
13:55 / 09-09-2025
Bakıda çoxmillətli birgə xüsusi təyinatlı qüvvələr təlimi keçirilir
13:25 / 09-09-2025
Milli Məclisdə xüsusi iclas keçirilib - (Yenilənib)
13:15 / 09-09-2025
Sabahın hava proqnozu açqlanıb
13:11 / 09-09-2025
Avropa çempionatı: millimiz bu gün oyuna çıxacaq
13:08 / 09-09-2025
Cəlaloğlu: Azərbaycan və Ermənistan arasında əməkdaşlıq formasına keçid baş verib
13:02 / 09-09-2025
Sumqayıtda avtoxuliqanlar saxlanılıb
12:51 / 09-09-2025
Mərkəzi Bankın sədri: "Azərbaycanla sülh sazişi ölkəmizə investisiyaları artıracaq"
12:45 / 09-09-2025
Əli Əhmədov: "Zəngəzur dəhlizi İlham Əliyevin adını daşımalıdır"
12:31 / 09-09-2025
Nazir: Yaxın gələcəkdə Ukraynada sülh olmayacaq
12:24 / 09-09-2025
Saatlıda qadın tutulub - Narkotiklə
12:15 / 09-09-2025
Gəncədən Kəlbəcərə ilk avtobus reysi açılıb
12:02 / 09-09-2025
Bakıda evdən oğurluq edən qadın saxlanılıb
12:00 / 09-09-2025
Bakı metrosunda üz tanıma ilə ödəniş sisteminin tətbiqinə hazırlıq gedir
11:56 / 09-09-2025
Dünya bazarında qızıl rekord qiymətədir
11:50 / 09-09-2025
Gənc almanlar məcburi hərbi xidmətin əleyhinədir
11:44 / 09-09-2025
"15 sentyabrda dərs olacaq" - Nazirlikdən açıqlama
11:42 / 09-09-2025
Ermənistan ABŞ-la “Tramp yolu”nu müzakirə edəcək
11:33 / 09-09-2025
Sualtı silahlanma yarışı sürətlənir
11:23 / 09-09-2025
Kolleclərə qeydiyyat başlayır
11:14 / 09-09-2025
Ukrayna Nazirlər Kabinetini vuran raketdə ABŞ komponenti tapılıb
11:01 / 09-09-2025
Yasda ehsan ləğv edilir? - Açqlama
10:57 / 09-09-2025
Baş nazirin partiyası seçkilərdə qalib gəlib
16:06 / 04-09-2025

18:25 / 06-09-2025

22:31 / 05-09-2025

18:12 / 04-09-2025

18:42 / 05-09-2025

18:05 / 07-09-2025

13:20 / 07-09-2025

22:21 / 05-09-2025

16:22 / 04-09-2025

15:49 / 04-09-2025

23:31 / 08-09-2025

08:57 / 05-09-2025

Marsa yağış və qar yağması elmi təsdiqini tapır
Tarix: 26-04-2025 09:52 | Bölmə: Slayd

Mars planetinə yağış və qar yağdığı təsdiqlənib. Amerikalı alimlər bildiriblər ki, onlar hətta bunu elmi baxımdan sübut etmək üçün simulyasiya yaradaraq Mars planetinin indiki mənzərəsi ilə müqayisə ediblər.
Reyting.az-ın xəbərinə görə, araşdırmalar nəticəsində məlum olub ki, qədim Mars, mövsümi yağışın, qarın, səthi boyunca axan gur çayların olduğu mülayim iqlimə malik bir planet kimi formalaşıb.
Qırmızı planetin qədim iqlimini və müasir landşaftını nəzərə almaqla, Marsın dəqiq oxşarını modelləşdirən ABŞ-nın Kolorado Universitetinin alimləri belə nəticəyə gəliblər ki, bu planetə uzun müddət qar və yağış yağıb. Mütəxəssislərin fikrincə, bu cür yağıntılar Mars planetinin iqliminə xas olan normal bir şəraitdə baş verib. Onların tapıntıları göstərib ki, güclü yağışlar milyardlarla il əvvəl Marsın səthini formalaşdıran bütün kanal şəbəkələrini qidalandırıb.
Elm adamlarının əksəriyyəti təxminən 4,1-3,7 milyard il əvvəl Marsın səthində müəyyən miqdarda suyun olması barədə fikirlərlə razılaşırlar. Bununla belə, tədqiqatçılar vurğulayıblar ki, suyun əsl mənşəyi elmə dəqiq bəlli deyil.
Bəzi alimlərin izahına görə, o zaman gənc günəş indikindən cəmi 75 faiz daha parlaq olub. Daha bir nəzəriyyə isə Mars ekvatoru ətrafındakı yüksəklikləri tam əhatə edən nəhəng buz örtüklərinin vaxtaşırı əriməsi ilə əlaqələndirilir.

Yeni araşdırmalar zamanı tədqiqatçılar ekvatorun yaxınlığında həmin planetə bənzəyən mənzərənin kompüter simulyasiyalarından peşəkarlıqla istifadə edəndən sonra ssenarilərə uyğun modelə yağış şəklində su əlavə ediblər. Müqayisə üçün digərlərində buzlaqların əriməsi prosesini nəzərə almaqla, fərqli görüntü yaradıblar. Elmi tədqiqatların nəticələri göstərib ki, onlar Mars planetində suyun on, yaxud da yüz minlərlə il ərzində necə axmasını müasir texnologiyaların köməyi ilə seyr edirlər. Əldə edilən nəticələrdən sonra elm adamlarına aydın olub ki, Mars planetində bu gün də, mövcud olan xeyli dərələr və başlanğıcdan axan sular ancaq qar və yağış səbəbindən, güclü yağıntılar nəticəsində əmələ gələ bilərdi. Qar və yağış, ümumilikdə isə bu yağıntılar olmadan buzlaqların mövsümi əriməsi, oradakı çayların, su hövzələrinin yaranması mümkün deyildi.
Tədqiqatçılar qrupuna daxil olan alimlərdən biri deyib ki, Mars planetində qar da yağıb, yağış da:
“Ümumilikdə, yekun nəticə çıxarmaq hələ çox çətindir, lakin bu vadilərin müxtəlif hündürlüklərdən başlaması aydın nəzərə çarpır ki, bunu da, yalnız buz örtüklərinin vaxtaşırı əriməsi ilə izah etmək mübahisə doğuran məsələdir".
Tədqiqatçılar modelin nəticələrini NASA-nın "Mars Global Surveyor", eyni zamanda, "Mars Odyssey" kosmik gəmisi tərəfindən Marsdan əldə edilmiş faktiki məlumatlarla müqayisə ediblər. Məlum olub ki, əslində, baş vermiş yağıntıların daxil olduğu bu simulyasiyalar Mars planetinin real mənzərəsini dəqiq əks etdirir.
Elm adamları vurğulayıblar ki, nəticələr planetin qədim iqlimi ilə bağlı bütün suallara cavab vermir. Alimlərin fikrincə, araşdırmaların ən önəmli sahəsi Mars planetində mövcud iqlim şəraitinin qar və yağış üçün kifayət qədər stabil qalan isti temperaturu necə saxlaya biləcəyinin sirrini açmaqdır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-04-2025 09:52 | Bölmə: Slayd

Mars planetinə yağış və qar yağdığı təsdiqlənib. Amerikalı alimlər bildiriblər ki, onlar hətta bunu elmi baxımdan sübut etmək üçün simulyasiya yaradaraq Mars planetinin indiki mənzərəsi ilə müqayisə ediblər.
Reyting.az-ın xəbərinə görə, araşdırmalar nəticəsində məlum olub ki, qədim Mars, mövsümi yağışın, qarın, səthi boyunca axan gur çayların olduğu mülayim iqlimə malik bir planet kimi formalaşıb.
Qırmızı planetin qədim iqlimini və müasir landşaftını nəzərə almaqla, Marsın dəqiq oxşarını modelləşdirən ABŞ-nın Kolorado Universitetinin alimləri belə nəticəyə gəliblər ki, bu planetə uzun müddət qar və yağış yağıb. Mütəxəssislərin fikrincə, bu cür yağıntılar Mars planetinin iqliminə xas olan normal bir şəraitdə baş verib. Onların tapıntıları göstərib ki, güclü yağışlar milyardlarla il əvvəl Marsın səthini formalaşdıran bütün kanal şəbəkələrini qidalandırıb.
Elm adamlarının əksəriyyəti təxminən 4,1-3,7 milyard il əvvəl Marsın səthində müəyyən miqdarda suyun olması barədə fikirlərlə razılaşırlar. Bununla belə, tədqiqatçılar vurğulayıblar ki, suyun əsl mənşəyi elmə dəqiq bəlli deyil.
Bəzi alimlərin izahına görə, o zaman gənc günəş indikindən cəmi 75 faiz daha parlaq olub. Daha bir nəzəriyyə isə Mars ekvatoru ətrafındakı yüksəklikləri tam əhatə edən nəhəng buz örtüklərinin vaxtaşırı əriməsi ilə əlaqələndirilir.

Yeni araşdırmalar zamanı tədqiqatçılar ekvatorun yaxınlığında həmin planetə bənzəyən mənzərənin kompüter simulyasiyalarından peşəkarlıqla istifadə edəndən sonra ssenarilərə uyğun modelə yağış şəklində su əlavə ediblər. Müqayisə üçün digərlərində buzlaqların əriməsi prosesini nəzərə almaqla, fərqli görüntü yaradıblar. Elmi tədqiqatların nəticələri göstərib ki, onlar Mars planetində suyun on, yaxud da yüz minlərlə il ərzində necə axmasını müasir texnologiyaların köməyi ilə seyr edirlər. Əldə edilən nəticələrdən sonra elm adamlarına aydın olub ki, Mars planetində bu gün də, mövcud olan xeyli dərələr və başlanğıcdan axan sular ancaq qar və yağış səbəbindən, güclü yağıntılar nəticəsində əmələ gələ bilərdi. Qar və yağış, ümumilikdə isə bu yağıntılar olmadan buzlaqların mövsümi əriməsi, oradakı çayların, su hövzələrinin yaranması mümkün deyildi.
Tədqiqatçılar qrupuna daxil olan alimlərdən biri deyib ki, Mars planetində qar da yağıb, yağış da:
“Ümumilikdə, yekun nəticə çıxarmaq hələ çox çətindir, lakin bu vadilərin müxtəlif hündürlüklərdən başlaması aydın nəzərə çarpır ki, bunu da, yalnız buz örtüklərinin vaxtaşırı əriməsi ilə izah etmək mübahisə doğuran məsələdir".
Tədqiqatçılar modelin nəticələrini NASA-nın "Mars Global Surveyor", eyni zamanda, "Mars Odyssey" kosmik gəmisi tərəfindən Marsdan əldə edilmiş faktiki məlumatlarla müqayisə ediblər. Məlum olub ki, əslində, baş vermiş yağıntıların daxil olduğu bu simulyasiyalar Mars planetinin real mənzərəsini dəqiq əks etdirir.
Elm adamları vurğulayıblar ki, nəticələr planetin qədim iqlimi ilə bağlı bütün suallara cavab vermir. Alimlərin fikrincə, araşdırmaların ən önəmli sahəsi Mars planetində mövcud iqlim şəraitinin qar və yağış üçün kifayət qədər stabil qalan isti temperaturu necə saxlaya biləcəyinin sirrini açmaqdır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 11:33
Sualtı silahlanma yarışı sürətlənir
Bu gün, 09:10
Etibar Məmmədov aktiv siyasətə qayıda bilər
Bu gün, 08:20
Netanyahu Qəzza əhalisini bölgəni tərk etməyə çağırır
Dünən, 23:20
ABŞ düşüncələrə nəzarət etməyə çalışır
Dünən, 17:09
Ali təhsil müəssisələrinə qeydiyyat müddəti uzadılıb
Dünən, 15:43
Prezident Təşkilat Komitəsi yaradıb - Sərəncam
Dünən, 15:40
Professor: Rusiya tədricən Çinin təsirinə düşür
Dünən, 12:43
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiyalar hazırlanır
Dünən, 11:09
Ukraynanı üç hissəyə bölürlər
Dünən, 00:57
İlin son Ay tutulması başa çatıb - (Yenilənib)
7-09-2025, 13:20
Bu gün əlavə imtahan keçirilib - (Yenilənib)
7-09-2025, 10:47
Kiyev "İskəndər" raketlərinin hədəfinə çevrilib - Foto
5-09-2025, 22:21
Bakı-Tehran-Bakı aviareysi bərpa olunur
5-09-2025, 15:46
ABŞ altı ölkəni böyük təhlükə ilə üz-üzə qoyur
5-09-2025, 12:56
Rusiya XİN AZAL-ın vurulan təyyarəsi ilə bağlı yalan məlumat yayıb
5-09-2025, 11:39
Ukraynaya 10 min sülhməramlı yerləşdirmək istəyirlər
5-09-2025, 11:19
Əfqanıstanda zəlzələ: 2200-dən çox insan ölüb
4-09-2025, 16:06
Çin dünyaya meydan oxuyur - Hərbi ekspert
4-09-2025, 11:53
100 min əsgər hücuma hazırlaşır
4-09-2025, 11:13
ŞƏT-də daxili didişmələr: Azərbaycan hansı tərəfdədir?
4-09-2025, 10:22
ABŞ nümayəndələri Zəngəzur dəhlizini müzakirə etməyə gəlirlər
4-09-2025, 08:01
Asteroid Yer kürəsinin yanından keçib
3-09-2025, 19:08
Putin: Azərbaycanla Rusiya arasında problemlər var, amma...
3-09-2025, 18:40
Universitetlərin boş qalan yerlərinə qəbulun nəticələri elan olunub
3-09-2025, 18:03
Putin Zelenskini Moskvaya dəvət edib
3-09-2025, 13:51
İsrail təyyarələri Türkiyə səmasından istifadə edirmi?
3-09-2025, 12:48
Dünyanı məhv etmək gücünə malik raketlər nümayiş olunub
3-09-2025, 12:27
Daha bir güclü zəlzələ: 1400-dən çox insan həyatını itirib
2-09-2025, 16:05
Cəlaloğlu: Milli Məclis aprel işğalına siyasi qiymət verməlidir
2-09-2025, 15:28
Deputat: Hindistan Cənubi Qafqazda gərginlik yaratmağa çalışır
2-09-2025, 13:56
Rusiya Avropanın iki ölkəsində gərginlik yaradıb
2-09-2025, 12:16
Kiyevə hücum: insanlar metro stansiyalarına sığınıb
2-09-2025, 11:47
ABŞ və İsrailin müdaxiləsi: İranda nə rejim dəyişdi, nə də...
2-09-2025, 11:19
Elm və Təhsil Nazirliyində iki təyinat olub - Fotolar
2-09-2025, 07:40
Yerdə güclü geomaqnit qasırğası başlayıb
2-09-2025, 07:33
Masazırdakı yanğında iki nəfər ölüb - (Video)
1-09-2025, 18:10
Keçmiş sovet ölkələri sürətlə Rusiyadan uzaqlaşmağa məcburdur
1-09-2025, 16:45
Çində Azərbaycanla bağlı tarixi qərar verilə bilər
1-09-2025, 15:17
ATƏT-in Minsk Prosesi bağlanır - Qərar verilib
1-09-2025, 13:53
Kriminal avtoritet həbs olunub - Foto
1-09-2025, 12:31
Ərəb dünyası İsraildən uzaqlaşır, bəs Azərbaycan və Qazaxıstan?
1-09-2025, 08:55
Çində Əliyev-Ərdoğan görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Foto
1-09-2025, 07:23
20-yə yaxın gəmi Qəzzanın blokadasını yarmağa gedir
31-08-2025, 15:02
İlham Əliyev Çində görüşlər keçirib - (Yenilənib) - Fotolar