11:54 / 26-04-2025
Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi Ermənistanın iddialarını rədd edib
11:29 / 26-04-2025
Təzə dil açan uşaq - Hekayə
10:54 / 26-04-2025
Dəniz kənarındakı qanunsuz tikili sökülüb - Video
10:16 / 26-04-2025
37 yaşlı kişi özünü asıb
10:11 / 26-04-2025
Ötən gün bank kartlarından 21 min manat oğurlanıb
10:06 / 26-04-2025
Fransa Rusiyanın qeyri-biometrik pasportlarını tanımayacaq
09:52 / 26-04-2025
Marsa yağış və qar yağması elmi təsdiqini tapır
09:26 / 26-04-2025
Tanınmış şəxsləri xarici agent elan ediblər - Siyahı
21:22 / 25-04-2025
Məhkəmədəki ifadəm - Hikmət Sabiroğlu yazır
20:48 / 25-04-2025
Dəryalardakı 6 təhlükə: onlar gəmi və sualtı qayıqları əjdaha kimi udurlar
18:28 / 25-04-2025
Ukrayna ABŞ-nın danışıqlardan çıxa biləcəyini ciddiyə almır
18:21 / 25-04-2025
Putinlə Trampın xüsusi elçisi görüşüb - (Yenilənib)
18:12 / 25-04-2025
Keçmiş prezidentin xanımı məhkəməyə müraciət edib
18:12 / 25-04-2025
İnvestisiya Holdinqinin iclası keçirilib
18:06 / 25-04-2025
Oleq Bakinski ev dustaqlığına buraxılmayıb
17:47 / 25-04-2025
Zəlzələ proqnozu verən astroloq həbs edilib
17:44 / 25-04-2025
Hərbi geyimlə bağlı yeni qanun təsdiqlənib
17:40 / 25-04-2025
Orban: Ukraynanın macarların üstündən keçməsinə imkan verməyəcəyik
17:38 / 25-04-2025
Prezident Anar Quliyevi yeni vəzifəyə təyin edib
17:33 / 25-04-2025
Milli mətbuatın 150 illik yubileyi keçiriləcək - Sərəncam
17:32 / 25-04-2025
Keçmiş prezident saxlanılıb
17:18 / 25-04-2025
Leysan yağacaq, çaylardan sel keçəcək - Proqnoz
17:10 / 25-04-2025
Polşadan Putinə məsləhət: Vladivostoku Çinə verin!
17:08 / 25-04-2025
Ceyhun Bayramov ATƏT-in Baş katibi ilə görüşüb
16:55 / 25-04-2025
İki bankın əmlakı hərraca çıxarılıb
16:29 / 25-04-2025
Əvəz Zeynallı sərbəst buraxılıb
16:24 / 25-04-2025
Regional kollecdə yeni təyinatlar olub
16:00 / 25-04-2025
Novella Cəfəroğlu: “Hökumətlə işləməyin nəyi pisdir?”
15:39 / 25-04-2025
Nazirlər Kabineti mülki PUA-larla bağlı qərar verib
13:16 / 21-04-2025
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
18:54 / 22-04-2025
İlham Əliyev Çində: yeni sənədlər imzalanıb - (Yenilənib) - Fotolar
11:02 / 23-04-2025
Azərbaycan ilə Çin 18 maddəlik Birgə Bəyanat imzalayıblar
12:53 / 23-04-2025
Prezident İlham Əliyevin Çində rəsmi qarşılanma mərasimi keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
11:36 / 24-04-2025
Nüvə müharibəsi: 72 dəqiqəyə 5 milyard insanı ölə və yalnız iki ölkə sağ qala bilər
19:38 / 22-04-2025
Azərbaycan kommunistlərinin lideri Moskvaya gedib - Foto
13:22 / 21-04-2025
Xalq yazıçısı Anarın əsəri səhnələşdirilib
15:44 / 21-04-2025
Papaya görə futbol oyunları təxirə salınıb
13:45 / 22-04-2025
Ağdərəyə daha bir köç karvanı gedib - (Yenilənib) - Fotolar
07:31 / 22-04-2025
"Ulduz"lu görüşlər" çərçivəsində Etimad Başkeçidlə görüş keçirilib - Fotolar
12:29 / 23-04-2025
ABŞ Ukrayna və Rusiyaya ultimatum verib
Marsa yağış və qar yağması elmi təsdiqini tapır
Tarix: 26-04-2025 09:52 | Bölmə: Slayd
Mars planetinə yağış və qar yağdığı təsdiqlənib. Amerikalı alimlər bildiriblər ki, onlar hətta bunu elmi baxımdan sübut etmək üçün simulyasiya yaradaraq Mars planetinin indiki mənzərəsi ilə müqayisə ediblər.
Reyting.az-ın xəbərinə görə, araşdırmalar nəticəsində məlum olub ki, qədim Mars, mövsümi yağışın, qarın, səthi boyunca axan gur çayların olduğu mülayim iqlimə malik bir planet kimi formalaşıb.
Qırmızı planetin qədim iqlimini və müasir landşaftını nəzərə almaqla, Marsın dəqiq oxşarını modelləşdirən ABŞ-nın Kolorado Universitetinin alimləri belə nəticəyə gəliblər ki, bu planetə uzun müddət qar və yağış yağıb. Mütəxəssislərin fikrincə, bu cür yağıntılar Mars planetinin iqliminə xas olan normal bir şəraitdə baş verib. Onların tapıntıları göstərib ki, güclü yağışlar milyardlarla il əvvəl Marsın səthini formalaşdıran bütün kanal şəbəkələrini qidalandırıb.
Elm adamlarının əksəriyyəti təxminən 4,1-3,7 milyard il əvvəl Marsın səthində müəyyən miqdarda suyun olması barədə fikirlərlə razılaşırlar. Bununla belə, tədqiqatçılar vurğulayıblar ki, suyun əsl mənşəyi elmə dəqiq bəlli deyil.
Bəzi alimlərin izahına görə, o zaman gənc günəş indikindən cəmi 75 faiz daha parlaq olub. Daha bir nəzəriyyə isə Mars ekvatoru ətrafındakı yüksəklikləri tam əhatə edən nəhəng buz örtüklərinin vaxtaşırı əriməsi ilə əlaqələndirilir.
Yeni araşdırmalar zamanı tədqiqatçılar ekvatorun yaxınlığında həmin planetə bənzəyən mənzərənin kompüter simulyasiyalarından peşəkarlıqla istifadə edəndən sonra ssenarilərə uyğun modelə yağış şəklində su əlavə ediblər. Müqayisə üçün digərlərində buzlaqların əriməsi prosesini nəzərə almaqla, fərqli görüntü yaradıblar. Elmi tədqiqatların nəticələri göstərib ki, onlar Mars planetində suyun on, yaxud da yüz minlərlə il ərzində necə axmasını müasir texnologiyaların köməyi ilə seyr edirlər. Əldə edilən nəticələrdən sonra elm adamlarına aydın olub ki, Mars planetində bu gün də, mövcud olan xeyli dərələr və başlanğıcdan axan sular ancaq qar və yağış səbəbindən, güclü yağıntılar nəticəsində əmələ gələ bilərdi. Qar və yağış, ümumilikdə isə bu yağıntılar olmadan buzlaqların mövsümi əriməsi, oradakı çayların, su hövzələrinin yaranması mümkün deyildi.
Tədqiqatçılar qrupuna daxil olan alimlərdən biri deyib ki, Mars planetində qar da yağıb, yağış da:
“Ümumilikdə, yekun nəticə çıxarmaq hələ çox çətindir, lakin bu vadilərin müxtəlif hündürlüklərdən başlaması aydın nəzərə çarpır ki, bunu da, yalnız buz örtüklərinin vaxtaşırı əriməsi ilə izah etmək mübahisə doğuran məsələdir".
Tədqiqatçılar modelin nəticələrini NASA-nın "Mars Global Surveyor", eyni zamanda, "Mars Odyssey" kosmik gəmisi tərəfindən Marsdan əldə edilmiş faktiki məlumatlarla müqayisə ediblər. Məlum olub ki, əslində, baş vermiş yağıntıların daxil olduğu bu simulyasiyalar Mars planetinin real mənzərəsini dəqiq əks etdirir.
Elm adamları vurğulayıblar ki, nəticələr planetin qədim iqlimi ilə bağlı bütün suallara cavab vermir. Alimlərin fikrincə, araşdırmaların ən önəmli sahəsi Mars planetində mövcud iqlim şəraitinin qar və yağış üçün kifayət qədər stabil qalan isti temperaturu necə saxlaya biləcəyinin sirrini açmaqdır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-04-2025 09:52 | Bölmə: Slayd
Mars planetinə yağış və qar yağdığı təsdiqlənib. Amerikalı alimlər bildiriblər ki, onlar hətta bunu elmi baxımdan sübut etmək üçün simulyasiya yaradaraq Mars planetinin indiki mənzərəsi ilə müqayisə ediblər.
Reyting.az-ın xəbərinə görə, araşdırmalar nəticəsində məlum olub ki, qədim Mars, mövsümi yağışın, qarın, səthi boyunca axan gur çayların olduğu mülayim iqlimə malik bir planet kimi formalaşıb.
Qırmızı planetin qədim iqlimini və müasir landşaftını nəzərə almaqla, Marsın dəqiq oxşarını modelləşdirən ABŞ-nın Kolorado Universitetinin alimləri belə nəticəyə gəliblər ki, bu planetə uzun müddət qar və yağış yağıb. Mütəxəssislərin fikrincə, bu cür yağıntılar Mars planetinin iqliminə xas olan normal bir şəraitdə baş verib. Onların tapıntıları göstərib ki, güclü yağışlar milyardlarla il əvvəl Marsın səthini formalaşdıran bütün kanal şəbəkələrini qidalandırıb.
Elm adamlarının əksəriyyəti təxminən 4,1-3,7 milyard il əvvəl Marsın səthində müəyyən miqdarda suyun olması barədə fikirlərlə razılaşırlar. Bununla belə, tədqiqatçılar vurğulayıblar ki, suyun əsl mənşəyi elmə dəqiq bəlli deyil.
Bəzi alimlərin izahına görə, o zaman gənc günəş indikindən cəmi 75 faiz daha parlaq olub. Daha bir nəzəriyyə isə Mars ekvatoru ətrafındakı yüksəklikləri tam əhatə edən nəhəng buz örtüklərinin vaxtaşırı əriməsi ilə əlaqələndirilir.
Yeni araşdırmalar zamanı tədqiqatçılar ekvatorun yaxınlığında həmin planetə bənzəyən mənzərənin kompüter simulyasiyalarından peşəkarlıqla istifadə edəndən sonra ssenarilərə uyğun modelə yağış şəklində su əlavə ediblər. Müqayisə üçün digərlərində buzlaqların əriməsi prosesini nəzərə almaqla, fərqli görüntü yaradıblar. Elmi tədqiqatların nəticələri göstərib ki, onlar Mars planetində suyun on, yaxud da yüz minlərlə il ərzində necə axmasını müasir texnologiyaların köməyi ilə seyr edirlər. Əldə edilən nəticələrdən sonra elm adamlarına aydın olub ki, Mars planetində bu gün də, mövcud olan xeyli dərələr və başlanğıcdan axan sular ancaq qar və yağış səbəbindən, güclü yağıntılar nəticəsində əmələ gələ bilərdi. Qar və yağış, ümumilikdə isə bu yağıntılar olmadan buzlaqların mövsümi əriməsi, oradakı çayların, su hövzələrinin yaranması mümkün deyildi.
Tədqiqatçılar qrupuna daxil olan alimlərdən biri deyib ki, Mars planetində qar da yağıb, yağış da:
“Ümumilikdə, yekun nəticə çıxarmaq hələ çox çətindir, lakin bu vadilərin müxtəlif hündürlüklərdən başlaması aydın nəzərə çarpır ki, bunu da, yalnız buz örtüklərinin vaxtaşırı əriməsi ilə izah etmək mübahisə doğuran məsələdir".
Tədqiqatçılar modelin nəticələrini NASA-nın "Mars Global Surveyor", eyni zamanda, "Mars Odyssey" kosmik gəmisi tərəfindən Marsdan əldə edilmiş faktiki məlumatlarla müqayisə ediblər. Məlum olub ki, əslində, baş vermiş yağıntıların daxil olduğu bu simulyasiyalar Mars planetinin real mənzərəsini dəqiq əks etdirir.
Elm adamları vurğulayıblar ki, nəticələr planetin qədim iqlimi ilə bağlı bütün suallara cavab vermir. Alimlərin fikrincə, araşdırmaların ən önəmli sahəsi Mars planetində mövcud iqlim şəraitinin qar və yağış üçün kifayət qədər stabil qalan isti temperaturu necə saxlaya biləcəyinin sirrini açmaqdır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 09:52
Marsa yağış və qar yağması elmi təsdiqini tapır
Dünən, 18:21
Putinlə Trampın xüsusi elçisi görüşüb - (Yenilənib)
Dünən, 16:29
Əvəz Zeynallı sərbəst buraxılıb
Dünən, 15:02
Tramp: Krım Rusiyanın tərkibində qalacaq
Dünən, 13:19
İlham Əliyev Kaya Kallası qəbul edib - (Yenilənib)
Dünən, 12:58
Sülh üçün 5 tələb irəli sürülüb
Dünən, 11:16
Müəllimlər üçün vakansiya seçimi başlayıb
Dünən, 10:58
“Hizbullah” kabusu: reallıq və uydurmalar
Dünən, 10:13
Kibertəhlükə artır - Video
Dünən, 09:21
Britaniya Ukrayna ilə bağlı planını dəyişir
24-04-2025, 13:31
Prezident qızının milyonları geri qaytarılır
24-04-2025, 11:36
Nüvə müharibəsi: 72 dəqiqəyə 5 milyard insanı ölə və yalnız iki ölkə sağ qala bilər
24-04-2025, 11:12
Varis planı: DİN rəhbəri niyə istefaya göndərilib?
24-04-2025, 10:24
Dünyanın sonu ilə bağlı tarix açıqlanıb
24-04-2025, 09:07
İlham Əliyev “Energy China” şirkətinin sədri ilə görüşüb - Fotolar
23-04-2025, 17:24
Türkiyə təhlükədə: güclü zəlzələ ilə bağlı narahatlıqlar davam edir
23-04-2025, 16:48
Trampın qərarı ABŞ-a ciddi problem yaradıb
23-04-2025, 15:54
Azərbaycan Çindən nə umur?
23-04-2025, 14:05
Professor: Prezident Əliyevin Çinə səfəri böyük siyasi hadisədir
23-04-2025, 12:01
Uşaqların cinsi istismarı... - Katolik Kilsə problemi həll edə bilmir
23-04-2025, 11:02
Azərbaycan ilə Çin 18 maddəlik Birgə Bəyanat imzalayıblar
22-04-2025, 12:36
Sonuncu Papa? - Yeni Qiyamət Günü proqnozu verilir
22-04-2025, 10:42
Görmə qabiliyyətini bərpa edən dərman tapılıb
22-04-2025, 09:56
Putin Ukrayna ilə birbaşa danışıqlar təklif edib
22-04-2025, 09:47
Təhsil sektorunda yeni təyinatlar olub - Foto
21-04-2025, 20:43
Qukasyan: Xankəndidə Xocalıdan gətirilmiş yüzlərlə azərbaycanlı var idi - (Yenilənib) - Fotolar
21-04-2025, 20:31
İlham Əliyev "Sinxua" agentliyinə müsahibə verib
21-04-2025, 16:58
Professor: Dünyanı iqtisadi zəlzələ gözləyir
21-04-2025, 14:10
Putinin vasitəçiliyi İran və İsrailə sərf edirmi?
21-04-2025, 13:16
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
21-04-2025, 12:11
Ukrayna əhalisi 8 milyon azalıb
21-04-2025, 11:30
Ticarət savaşı: qızıl bahalaşır, dollar dəyər itirir
21-04-2025, 10:46
Təhsil idarələrinə müdirlər təyin olunub - Siyahı
21-04-2025, 08:08
Avropa su altında qala bilər
19-04-2025, 09:12
Azərbaycan Ordusunun mövqelərini atəşə tutulub
18-04-2025, 19:08
ABŞ-dan sonra ikinci müttəfiq: İsraili Bakı ilə nə birləşdirir?
18-04-2025, 10:03
Təhsil Tələbə Krediti Fondunda qanunsuzluqlar üzə çıxarılıb
18-04-2025, 08:52
Başqa planetdə həyat əlamətləri aşkar edilib
18-04-2025, 08:43
Türkiyə və İsrail döyüş meydanında qarşılaşmaq istəmirlər
18-04-2025, 01:00
İranın nüvə obyektlərinə hücum təxirə salınıb
18-04-2025, 00:45
Başlıbel qətliamından 32 il ötür
17-04-2025, 17:23
Agentlikdə maliyyə fırıldaqlarına yol verilib
17-04-2025, 16:09
"İçərişəhər"də yoxlama aparılıb - Ciddi maliyyə pozuntuları aşkarlanıb
17-04-2025, 14:08
Qeyri-adi planet sistemi kəşf olunub
17-04-2025, 13:09
Mirzoyan: Azərbaycanla sülh müqaviləsi ikitərəfli komissiyanın yaradılmasını nəzərdə tutur
17-04-2025, 12:47
42 həkimin plastik cərrah kimi fəaliyyətinə icazə verilib - Siyahı
17-04-2025, 12:33
Bakıdan sonra Vaşinqton araya girib - Türkiyədən nə tələb olunur?
17-04-2025, 11:46
Ticarət savaşı: Çinə tətbiq edilən tariflər 245 faizə çatıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
