21:39 / 14-07-2025
Azərbaycanlılara işgəncə... - Videokadrlar məhkəmədə nümayiş etdirilib
20:41 / 14-07-2025
Tramp: Azərbaycan-Ermənistan danışıqları uğurlu nəticə verəcək
19:42 / 14-07-2025
Sabah Abşeronda qızmar diskomfort hava olacaq
18:24 / 14-07-2025
Araz çayında batan uşağın meyiti tapılıb
18:19 / 14-07-2025
Rüfət Səfərovun məhkəməsində ittiham aktı elan olunub
18:07 / 14-07-2025
Kənd təsərrüfatının siyahıyaalınması ilə bağlı qanun dəyişib
17:56 / 14-07-2025
Azərbaycanda 4000-dən çox qanunsuz miqrant saxlanılıb
17:53 / 14-07-2025
Məhkəmə yazıçıya 14 il həbs cəzası verib
17:33 / 14-07-2025
Tiktoker Rəşad Abdullayev ev dustaqlığına buraxılıb
17:08 / 14-07-2025
Telman Adıgözəlovun oğlu: "Bəlkə atama düz diaqnoz qoyulsaydı..." - Müsahibə
17:01 / 14-07-2025
Hərbi Prokurorluqda yeni təyinatlar olub
16:42 / 14-07-2025
Prezident “İstilik təchizatı haqqında” qanunu təsdiqləyib
16:21 / 14-07-2025
Prezident iki yeni milli park yaradıb - Sərəncam
16:04 / 14-07-2025
"Dənizkənarı Bulvar İdarəsi”nin sabiq sədrinin məhkəməsi başlayıb
15:55 / 14-07-2025
Qalada iki min il əvvəlin ayaqqabılarını tapıblar - Foto
14:59 / 14-07-2025
Oftalmoloq Cahid Şahbazova cinayət işi açılıb - Yenilənib
14:48 / 14-07-2025
AK sədri: "Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh müqaviləsi..."
14:30 / 14-07-2025
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14:26 / 14-07-2025
Universitetdə biabırçılıq: tələbələrə qiymət qarşılığında cinsi əlaqə təklif olunub - Foto
14:18 / 14-07-2025
Anar: “Söz verdiyim kimi vəzifəmdən gedirəm..."
14:15 / 14-07-2025
Şimali Koreya ordusu ciddi irəliləyiş əldə edib
14:11 / 14-07-2025
Tərbiyəçi-müəllimlərin işə qəbulu üzrə müsabiqə başlayır
14:08 / 14-07-2025
Müəllimlərin attestasiyası ilə bağlı daha bir rəsmi - Açıqlama
13:51 / 14-07-2025
31 yaşlı şəxsi Ağdərədə elektrik cərəyan vurub öldürüb
13:39 / 14-07-2025
Rusiya miqrantlarla bağlı qanunu sərtləşdirir
13:27 / 14-07-2025
Baş nazirə qarşı məhkəmə başlayıb
13:03 / 14-07-2025
Bakıda suşi emalı müəssisəsində nöqsanlar aşkarlanıb
12:58 / 14-07-2025
Ruslar yeni qətllər törədib, yaralılar var - Foto
12:47 / 14-07-2025
Suriya-Azərbaycan münasibətləri daha da inkişaf edəcək - Professor
14:53 / 10-07-2025

00:11 / 11-07-2025

13:38 / 11-07-2025

16:28 / 10-07-2025

12:27 / 12-07-2025

13:42 / 10-07-2025

14:09 / 11-07-2025

14:26 / 14-07-2025

13:51 / 11-07-2025

12:34 / 11-07-2025

15:19 / 12-07-2025

11:31 / 10-07-2025

Marsa yağış və qar yağması elmi təsdiqini tapır
Tarix: 26-04-2025 09:52 | Bölmə: Slayd

Mars planetinə yağış və qar yağdığı təsdiqlənib. Amerikalı alimlər bildiriblər ki, onlar hətta bunu elmi baxımdan sübut etmək üçün simulyasiya yaradaraq Mars planetinin indiki mənzərəsi ilə müqayisə ediblər.
Reyting.az-ın xəbərinə görə, araşdırmalar nəticəsində məlum olub ki, qədim Mars, mövsümi yağışın, qarın, səthi boyunca axan gur çayların olduğu mülayim iqlimə malik bir planet kimi formalaşıb.
Qırmızı planetin qədim iqlimini və müasir landşaftını nəzərə almaqla, Marsın dəqiq oxşarını modelləşdirən ABŞ-nın Kolorado Universitetinin alimləri belə nəticəyə gəliblər ki, bu planetə uzun müddət qar və yağış yağıb. Mütəxəssislərin fikrincə, bu cür yağıntılar Mars planetinin iqliminə xas olan normal bir şəraitdə baş verib. Onların tapıntıları göstərib ki, güclü yağışlar milyardlarla il əvvəl Marsın səthini formalaşdıran bütün kanal şəbəkələrini qidalandırıb.
Elm adamlarının əksəriyyəti təxminən 4,1-3,7 milyard il əvvəl Marsın səthində müəyyən miqdarda suyun olması barədə fikirlərlə razılaşırlar. Bununla belə, tədqiqatçılar vurğulayıblar ki, suyun əsl mənşəyi elmə dəqiq bəlli deyil.
Bəzi alimlərin izahına görə, o zaman gənc günəş indikindən cəmi 75 faiz daha parlaq olub. Daha bir nəzəriyyə isə Mars ekvatoru ətrafındakı yüksəklikləri tam əhatə edən nəhəng buz örtüklərinin vaxtaşırı əriməsi ilə əlaqələndirilir.

Yeni araşdırmalar zamanı tədqiqatçılar ekvatorun yaxınlığında həmin planetə bənzəyən mənzərənin kompüter simulyasiyalarından peşəkarlıqla istifadə edəndən sonra ssenarilərə uyğun modelə yağış şəklində su əlavə ediblər. Müqayisə üçün digərlərində buzlaqların əriməsi prosesini nəzərə almaqla, fərqli görüntü yaradıblar. Elmi tədqiqatların nəticələri göstərib ki, onlar Mars planetində suyun on, yaxud da yüz minlərlə il ərzində necə axmasını müasir texnologiyaların köməyi ilə seyr edirlər. Əldə edilən nəticələrdən sonra elm adamlarına aydın olub ki, Mars planetində bu gün də, mövcud olan xeyli dərələr və başlanğıcdan axan sular ancaq qar və yağış səbəbindən, güclü yağıntılar nəticəsində əmələ gələ bilərdi. Qar və yağış, ümumilikdə isə bu yağıntılar olmadan buzlaqların mövsümi əriməsi, oradakı çayların, su hövzələrinin yaranması mümkün deyildi.
Tədqiqatçılar qrupuna daxil olan alimlərdən biri deyib ki, Mars planetində qar da yağıb, yağış da:
“Ümumilikdə, yekun nəticə çıxarmaq hələ çox çətindir, lakin bu vadilərin müxtəlif hündürlüklərdən başlaması aydın nəzərə çarpır ki, bunu da, yalnız buz örtüklərinin vaxtaşırı əriməsi ilə izah etmək mübahisə doğuran məsələdir".
Tədqiqatçılar modelin nəticələrini NASA-nın "Mars Global Surveyor", eyni zamanda, "Mars Odyssey" kosmik gəmisi tərəfindən Marsdan əldə edilmiş faktiki məlumatlarla müqayisə ediblər. Məlum olub ki, əslində, baş vermiş yağıntıların daxil olduğu bu simulyasiyalar Mars planetinin real mənzərəsini dəqiq əks etdirir.
Elm adamları vurğulayıblar ki, nəticələr planetin qədim iqlimi ilə bağlı bütün suallara cavab vermir. Alimlərin fikrincə, araşdırmaların ən önəmli sahəsi Mars planetində mövcud iqlim şəraitinin qar və yağış üçün kifayət qədər stabil qalan isti temperaturu necə saxlaya biləcəyinin sirrini açmaqdır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-04-2025 09:52 | Bölmə: Slayd

Mars planetinə yağış və qar yağdığı təsdiqlənib. Amerikalı alimlər bildiriblər ki, onlar hətta bunu elmi baxımdan sübut etmək üçün simulyasiya yaradaraq Mars planetinin indiki mənzərəsi ilə müqayisə ediblər.
Reyting.az-ın xəbərinə görə, araşdırmalar nəticəsində məlum olub ki, qədim Mars, mövsümi yağışın, qarın, səthi boyunca axan gur çayların olduğu mülayim iqlimə malik bir planet kimi formalaşıb.
Qırmızı planetin qədim iqlimini və müasir landşaftını nəzərə almaqla, Marsın dəqiq oxşarını modelləşdirən ABŞ-nın Kolorado Universitetinin alimləri belə nəticəyə gəliblər ki, bu planetə uzun müddət qar və yağış yağıb. Mütəxəssislərin fikrincə, bu cür yağıntılar Mars planetinin iqliminə xas olan normal bir şəraitdə baş verib. Onların tapıntıları göstərib ki, güclü yağışlar milyardlarla il əvvəl Marsın səthini formalaşdıran bütün kanal şəbəkələrini qidalandırıb.
Elm adamlarının əksəriyyəti təxminən 4,1-3,7 milyard il əvvəl Marsın səthində müəyyən miqdarda suyun olması barədə fikirlərlə razılaşırlar. Bununla belə, tədqiqatçılar vurğulayıblar ki, suyun əsl mənşəyi elmə dəqiq bəlli deyil.
Bəzi alimlərin izahına görə, o zaman gənc günəş indikindən cəmi 75 faiz daha parlaq olub. Daha bir nəzəriyyə isə Mars ekvatoru ətrafındakı yüksəklikləri tam əhatə edən nəhəng buz örtüklərinin vaxtaşırı əriməsi ilə əlaqələndirilir.

Yeni araşdırmalar zamanı tədqiqatçılar ekvatorun yaxınlığında həmin planetə bənzəyən mənzərənin kompüter simulyasiyalarından peşəkarlıqla istifadə edəndən sonra ssenarilərə uyğun modelə yağış şəklində su əlavə ediblər. Müqayisə üçün digərlərində buzlaqların əriməsi prosesini nəzərə almaqla, fərqli görüntü yaradıblar. Elmi tədqiqatların nəticələri göstərib ki, onlar Mars planetində suyun on, yaxud da yüz minlərlə il ərzində necə axmasını müasir texnologiyaların köməyi ilə seyr edirlər. Əldə edilən nəticələrdən sonra elm adamlarına aydın olub ki, Mars planetində bu gün də, mövcud olan xeyli dərələr və başlanğıcdan axan sular ancaq qar və yağış səbəbindən, güclü yağıntılar nəticəsində əmələ gələ bilərdi. Qar və yağış, ümumilikdə isə bu yağıntılar olmadan buzlaqların mövsümi əriməsi, oradakı çayların, su hövzələrinin yaranması mümkün deyildi.
Tədqiqatçılar qrupuna daxil olan alimlərdən biri deyib ki, Mars planetində qar da yağıb, yağış da:
“Ümumilikdə, yekun nəticə çıxarmaq hələ çox çətindir, lakin bu vadilərin müxtəlif hündürlüklərdən başlaması aydın nəzərə çarpır ki, bunu da, yalnız buz örtüklərinin vaxtaşırı əriməsi ilə izah etmək mübahisə doğuran məsələdir".
Tədqiqatçılar modelin nəticələrini NASA-nın "Mars Global Surveyor", eyni zamanda, "Mars Odyssey" kosmik gəmisi tərəfindən Marsdan əldə edilmiş faktiki məlumatlarla müqayisə ediblər. Məlum olub ki, əslində, baş vermiş yağıntıların daxil olduğu bu simulyasiyalar Mars planetinin real mənzərəsini dəqiq əks etdirir.
Elm adamları vurğulayıblar ki, nəticələr planetin qədim iqlimi ilə bağlı bütün suallara cavab vermir. Alimlərin fikrincə, araşdırmaların ən önəmli sahəsi Mars planetində mövcud iqlim şəraitinin qar və yağış üçün kifayət qədər stabil qalan isti temperaturu necə saxlaya biləcəyinin sirrini açmaqdır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:01
Hərbi Prokurorluqda yeni təyinatlar olub
Bu gün, 14:30
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
Bu gün, 14:26
Universitetdə biabırçılıq: tələbələrə qiymət qarşılığında cinsi əlaqə təklif olunub - Foto
Bu gün, 11:18
Rusiya gizli nüvə bazalarında sürətli işlərə başlayıb
12-07-2025, 12:27
Rusiya qonşu ölkələrdə gərginlik yaratmağa çalışır
11-07-2025, 17:32
Aİ Azərbaycan və Ermənistana çağırış edib: sülh sazişini tezləşdirin!
11-07-2025, 14:09
Mollazadə: “Danışıqlardan müsbət nəticə gözləyirik”
11-07-2025, 13:51
Cəlaloğlu: Vasitəçilər olmadan belə bir görüşün baş tutması böyük əhəmiyyətə malikdir
11-07-2025, 13:38
Ukrayna üçün final faciəli olacaq
11-07-2025, 12:34
Əliyev və Paşinyanın Əbu-Dabi görüşü yeni mərhələnin başlanğıcıdır
11-07-2025, 00:11
Ərdoğan kürd məsələsində ən riskli addımını atır
10-07-2025, 16:28
DTX-nın saxladığı "Vaqner"çi azərbaycanlılar həbs edilib
10-07-2025, 15:55
Azərbaycan ilə Ermənistan delimitasiya prosesini sürətləndirir
10-07-2025, 13:42
Ağdərədə mina partlayıb, yaralı var - (Yenilənib)
10-07-2025, 12:11
Rusiyaya və müttəfiqlərinə qarşı ölümcül sanksiya hazırlanır
10-07-2025, 10:20
Ukrayna daha bir şəhərini itirmək üzrədir
10-07-2025, 08:43
Transxəzər marşrutu işə düşür
9-07-2025, 17:21
Kremlin planı Rusiyanı xilas edə bilməyəcək
9-07-2025, 14:27
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində təxribatlar ola bilər - Ekspert
9-07-2025, 10:14
İsrailin Türkiyə qorxusu artır
8-07-2025, 14:39
Tramp Ukrayna ilə bağlı inadından əl çəkir
8-07-2025, 13:58
Cəlaloğlu: Tehran-Bakı münasibətlərini pozmağa çalışırlar
8-07-2025, 12:16
Azad edilmiş ərazilərə səfər üçün icazənin müddəti artırılıb
8-07-2025, 11:06
İsrailin növbəti hədəfi Türkiyə ola bilər
8-07-2025, 10:58
Rusiya Cənubi Qafqazda nüfuzunu itirir
8-07-2025, 09:34
Hikmət Hacıyev: "Sülh var, Ermənistan-Azərbaycan sərhədi sabitdir"
7-07-2025, 18:33
Bu il sülh sazişi imzalana bilər
7-07-2025, 17:43
Türkiyə hərbi büdcəni böyüdür
7-07-2025, 12:36
Dağıdıcı fəlakətlər artır - Xəbərdarlıq
7-07-2025, 11:15
Rusiya daha iki yaşayış məntəqəsini ələ keçirib - Foto
7-07-2025, 11:01
Paşinyanın əleyhdarları ona yumruq silkələyir
7-07-2025, 08:53
Tramp indi də BRİKS-i dəstəkləyən ölkələri “cəzalandırır”
3-07-2025, 13:08
Ermənistan Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışır
2-07-2025, 16:55
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
2-07-2025, 15:56
Azərbaycan Rusiyadan tam uzaqlaşır?
2-07-2025, 15:33
Rusiya daha da aqressivləşir
2-07-2025, 14:37
Avropa müharibəyə hazırlaşır - Foto