07:58 / 22-10-2025
Ərdoğan Qətərə səfər edib
07:43 / 22-10-2025
Çin eyni anda 15 947 dron qaldırıb - Video
07:34 / 22-10-2025
NASA Maskın şirkətindən imtina edə bilər - Foto
07:16 / 22-10-2025
Luvr muzeyinə dəymiş zərər 88 milyon avrodur
00:11 / 22-10-2025
Azərbaycan-İran dövlət sərhədinin tam nəzarətə götürülməsindən beş il ötür
23:44 / 21-10-2025
Əli Əsədov Gürcüstana səfər edib
23:39 / 21-10-2025
İlham Əliyevin Qazaxıstana dövlət səfəri başa çatıb - Foto
23:28 / 21-10-2025
Biləsuvarda 45 yaşlı kişi bıçaqlanıb
19:15 / 21-10-2025
Həcc ziyarətinə sənəd qəbulu başlayır
18:51 / 21-10-2025
Yüksək temperatura dözümlü metal ixtira ediblər
18:00 / 21-10-2025
“Atletik”in baş məşqçisi: "Qarabağ” turnir cədvəlində yuxarı pillədədir, amma biz..."
17:59 / 21-10-2025
Astanada Əliyevlə Tokayev təkbətək görüşüb, birgə bəyanat veriblər - (Yenilənib) - Fotolar
17:48 / 21-10-2025
Muxtar Babayev keçmiş işçisinə vəzifə verib
17:24 / 21-10-2025
İlham Əliyev Tokayevi Azərbaycana dəvət edib
17:11 / 21-10-2025
Bıçaqlanan mətbuat katibi evə buraxılıb
16:53 / 21-10-2025
Əliyev və Tokayev "Alem.ai" Beynəlxalq Süni İntellekt Mərkəzində olublar
16:50 / 21-10-2025
Ali Məhkəməyə iki hakim təyinatı olacaq
16:36 / 21-10-2025
“Ulduz” jurnalının oktyabr sayı işıq üzü görüb - Foto
16:26 / 21-10-2025
Ən maraqlı yeddi körpü - Fotolar
16:23 / 21-10-2025
Sumqayıtda iynə vurulan 43 yaşlı kişi ölüb
16:21 / 21-10-2025
Milli Məclis daha 17 məsələyə baxacaq
16:05 / 21-10-2025
Akademikin armudu stəkanındakı limon
15:54 / 21-10-2025
Azərbaycanda SSRİ və imperiya maraqlarına xidmət xülyası ilə yaşayanlar var
15:41 / 21-10-2025
Deputat: "Ramiz Mehdiyev də, mən də sovet adamlarıyıq"
15:34 / 21-10-2025
"Qarabağ” azarkeşlərə müraciət edib
14:55 / 21-10-2025
Azərbaycan-Qazaxıstan sənədləri mübadilə olunub - (Yenilənib) - Fotolar
14:50 / 21-10-2025
İlham Əliyev Qazaxıstanın milli geyimində - Video
14:40 / 21-10-2025
Hikmət Hacıyev: "Qazax qardaşlarımız hörmət nümunəsi olaraq..."
12:11 / 17-10-2025
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
12:00 / 21-10-2025
Xankəndi: böyük qələbəmiz - Rauf Rəcəbov yazır
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
15:51 / 20-10-2025
Ramiz Mehdiyev dövlətə təhlükə yaradıb - Professor
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
16:07 / 20-10-2025
Mollazadə: Putin-Tramp görüşündə müsbət nəticə əldə edilməyəcək
16:05 / 21-10-2025
Akademikin armudu stəkanındakı limon
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
14:28 / 20-10-2025
ANAMA əməkdaşı Xocavənddə minaya düşüb
19:14 / 18-10-2025
İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul edib - Fotolar
18:38 / 17-10-2025
Prezident yeni səfirlik təsis edib - Sərəncam
13:12 / 21-10-2025
Daş Veysəlli kəndində Şəhidlər Abidə Kompleksi yaradılıb - Fotolar
Erməni diasporunun Türkiyə və Azərbaycanla danışıqlara təsiri azalır
Tarix: 25-06-2022 11:42 | Bölmə: Slayd
Ermənistan Azərbaycan və Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa doğru irəlilədikcə, qlobal erməni diasporunun bəzi hissələrinin reaksiyası sərt oldu. Bəs həmin müxalifətin bu potensial tarixi prosesin gedişinə hər hansı təsiri olacaqmı?
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “bne Intellinews” saytı yazıb.
Təhlildə qeyd olunur:
Dünyada rəsmi olaraq təxminən 7 milyona çatan erməni diasporu ənənəvi olaraq milli məsələlərə dərin sərmayə qoyub: diasporun bir çoxu “erməni soyqırımı”ndan sağ çıxanların nəslindəndir və Azərbaycanla daha yaxın vaxtlarda baş verən münaqişə ermənilər tərəfindən çox vaxt münaqişə kimi qəbul edilir.
İndi Yerevan 2020-ci il müharibəsindən sonra Azərbaycanla sülh razılaşması əldə etməyə, eyni zamanda Türkiyə ilə əlaqələrin bərpasına çalışır. Müharibədəki məğlubiyyətdən hələ də sarsıntı keçirən bir çox ermənilər milli maraqlarının satılması kimi proseslərə qarşı çıxıblar.
Bu əhval-ruhiyyə xüsusilə diaspora üzvləri arasında kəskindir.
Diaspor mediası və sosial media normallaşma proseslərinə qarşı qəzəbli ritorika ilə doludur və Ermənistan İnqilabi Federasiyası - Daşnaksütyun (ARF) kimi diaspor siyasi təşkilatları onlara qarşı etiraz aksiyaları təşkil edir.
ABŞ-dakı ən böyük erməni diaspor lobbi təşkilatı, ARF ilə güclü əlaqələri olan, lakin ənənəvi olaraq Ermənistanın daxili siyasətindən kənarda qalmağa çalışan Amerika Erməni Milli Komitəsi (ANCA) açıq şəkildə baş nazir Nikol Paşinyana qarşı çıxıb.
May ayında verdiyi müsahibədə Ermənistanın diaspor təmsilçisi Zare Sinanyan ARF-nin Paşinyana qarşı çıxmasını “vətənə xəyanət” adlandırıb və o, ABŞ-a növbəti turu zamanı dəfələrlə onu və Paşinyanı satqın olmaqda ittiham edən düşmən izdihamla üzləşib.
Diaspor qəzeti “Horizon Weekly” belə epizodlardan biri haqqında yazıb:
“Nimayişçilər Sinanyana diasporun Ermənistanın gələcəyi ilə bağlı ayıq-sayıq qalmağa davam edəcəyini və onun və rəhbərinin diasporu susdurmağa cəhd etdiklərinə görə əsl satqın olduğunu xatırladıblar”.
İrəvanda hökumətin normallaşma istiqamətində atdığı addımlara qarşı son etiraz dalğası Ermənistanda olan diaspor üzvləri və təşkilatlar tərəfindən ciddi şəkildə dəstəklənib.
47 yaşlı Kanada əsilli erməni investisiya bankiri Qaren Meqerdiçyan 2015-ci ildə Ermənistana köçüb. O, ailəsi ilə birlikdə etiraz aksiyalarının daimi iştirakçısı olub, çünki hökumətin Ankaranın Türkiyəni tanımasını tələb etmədən Türkiyə ilə normallaşmaya davam etməsinin yanlış olduğunu deyir. (“Soyqırımı” və ermənilərə təzminat ödənməsini təklif edir. Halbuki rəsmi İrəvan “ilkin şərt olmadan” danışıqlar apardığını bildirib.)
“Azərbaycan və Türkiyə ilə istənilən normallaşma prosesinin davamlı olması üçün tarixi ədalət təmin edilməli və Ermənistanın milli təhlükəsizliyinə hörmət edilməlidir, - deyə Qaren Meqerdiçyan “Eurasianet”-ə bildirib. – Yalnız bundan sonra regionda davamlı sülhün təmin edilməsinə yönəlmiş normallaşma prosesinə nail olmaq olar”.
Meqerdiçyan bildirib ki, o, etirazların Paşinyanı və hazırkı hökuməti istefaya məcbur edəcəyinə və onun yerinə keçid hökumətinin gətirilməsinə ümid etdiyini bildirib. Lakin onlar indiyə qədər diqqəti cəlb edə bilməyiblər.
Diaspora çox vaxt monolit kütlətək düşünülsə də, siyasi baxışlarda və iştirak səviyyəsində ciddi fərqlər var. Onlar xüsusilə “soyqırımı”ndan qaçan, ya da Sovet İttifaqının dağılmasından sonra mühacirət dalğasından asılıdır.
Kanada əsilli erməni tarixçi və politoloq, portuqaliyalı Kalust Gulbenkyan Fondunun Erməni İcmaları Departamentinin direktoru Razmik Panossyan deyib: “Normallaşmaya səsli etiraz və ya biganə qalma, ya da güzəştə daha çox meylli olan səssiz əksəriyyət var”.
Güzəştə meylli diaspora nümunələrindən biri də Paşinyanı və danışıqlar prosesini müdafiə edən və nəticədə “satqın” damğası almış açıq sözlü erməni-amerikan rok ulduzu Serj Tankyandır. O, iyun ayında erməni birliyi ilə yeni mahnı diski buraxıb.
Bu yaxınlarda dərc olunan açıq məktubunda o yazıb: "Parçalanma, zorakılıq və xəyanətkar qınaqlar zaman keçdikcə metastaz verdi və nəzarətdən çıxdı... Onlar Ermənistanda və diasporda parçalanma və nifrət yaradırlar. Bunu dayandırmağın vaxtıdır”.
Dəyişən rol
Ermənistanın Azərbaycana uduzduğu və 1990-cı illərdə iki tərəf arasında birinci müharibədə qazandığı ərazilərin əksəriyyətinə nəzarəti itirdiyi 2020-ci il müharibəsi diasporla Ermənistan arasında münasibətlərdə dönüş nöqtəsi olub. Bu, bir çox ermənini diasporun ölkənin işlərində oynaya biləcəyi rola dair məyus edib.
Müharibə “diasporu xeyli canlandırdı, lakin məğlubiyyət, sonrakı ümidsizlik və mövcud siyasi böhran bir çoxlarını Ermənistan və regionun siyasətindən uzaqlaşdırmağa vadar etdi”, - bunu Panossyan deyib.
Livan əsilli erməni jurnalist və alim Vikken Çeteryan deyib ki, Paşinyanın 2020-ci il müharibəsi zamanı "Biz qalib gələcəyik" mesajından indi kəskin şəkildə sülhə meyillənməsini diasporada bir çoxları diqqətdən yayındırıb.
“Müharibənin fəlakətli bitməsindən bəri baş verənlərlə bağlı heç bir izahat verilməyib. Nəticədə, 2020-ci ildə səfərbər olunan diasporun resurs kimi istifadə oluna bilən hissəsi boşalır. Sonra qəzəblə reaksiya verən, “satqın” axtaran və İrəvanda küçə müxalifətinin şüarlarını izləyən başqa bir kəsim yaranıb. Diaspor nə Azərbaycan, nə də Türkiyə ilə bağlı dərin təhlil aparmır, sadəcə qorxur ki, bu iki dövlət Ermənistana və Qarabağdakı ermənilərə düşmən münasibət bəsləyər”.
“Ermənilərin çoxu keçmişdə diasporu Azərbaycanın böyüklüyü və neft sərvətinə görə üstünlüyünü ört-basdır etmək üçün bir vasitə kimi istifadə edib, amma bu mifi 2020-ci il müharibəsi deşib”, - bunu İrəvan Siyasi və Araşdırma Mərkəzinin rəhbəri Benyamin Poqosyan bildirib.
O deyib: “Həmişə belə bir müqayisə aparılıb ki, onların nefti var, bizim də diasporumuz. Amma diaspora müharibənin qarşısını ala bilmədi. Bu, həm də diasporda belə bir çaşqınlıq yaratdı ki, 20-25 ildir təhlükəsizliyin təmin olunacağına ümid edərək Ermənistana pul göndəririk, lakin “Artsax”ı itirdik. Beləliklə, müharibə diaspora və Ermənistana inamsızlıqla, ya da mifin sonu ilə nəticələndi”.
Siyasi təsir
İrəvanın siyasi qərarlarına, xüsusən də Türkiyəyə münasibətdə diasporun böyük təsirə malik olması ilə bağlı geniş yayılmış fikir olsa da, bu, şişirdilmiş ola bilər.
Çeteryan deyib ki, diaspor erməniləri yüksək səslə ictimai etirazlar edə bilərlər, lakin onların real siyasi təsiri minimaldır. “Diaspor siyasi qüvvə ola bilmədi, çünki diaspora siyasət haqqında düşünmür, Ermənistana təsir etmək üçün siyasi institutlar inkişaf etdirməyib. Onun təsiri marjinaldır”.
2009-cu ildə Ermənistanla Türkiyə arasında münasibətləri normallaşdırmaq cəhdi zamanı ARF yumşaq spoyler rolunu oynaya bildi, çünki o, o vaxtkı prezidentin hakim Ermənistan Respublika Partiyası ilə koalisiya tərəfdaşı idi və normallaşma prosesinə etiraz olaraq koalisiyanı tərk etdi.
İndi isə ARF müxalifətdədir və davam edən küçə etirazlarının liderlərindən biridir.
Diaspor təmsilçisi Sinanyan deyib: “2009-cu ildən fərq çox böyükdür. Prezident Sarkisyana ARF koalisiyası lazım idi və daxilində heç bir siyasi legitimliyi olmayan Sarkisyan diasporadakı mövcudluğu ilə ona müəyyən dərəcədə siyasi legitimlik təmin etmək üçün ARF-yə arxalanırdı. İndiki hökumət daha heç bir siyasi legitimlik ölçüsü üçün diaspora etibar etmir. Əslində, ARF indiki hakimiyyətə düşmən mövqe tutaraq, bununla da hökumətə təsirini minimuma endirib”.
Bir qayda olaraq, Ermənistan hökuməti xaricdəki lobbiçilik səylərini əsas diqqəti soyqırımın tanınması kimi məsələlərə yönəltmiş diaspor təşkilatlarına tapşırıb. Lakin Paşinyan 2018-ci ildə hakimiyyətə gəldikdən sonra onun hökuməti ABŞ-da öz lobbiçilərini işə götürməyə çalışıb.
"Ermənistanın seçilmiş hökuməti ölkənin xarici siyasətini müəyyən etməlidir, diaspor siyasi və vətəndaş cəmiyyəti təşkilatları istədikləri mövzuda səfərbər olmaq və lobbiçilik etməkdə azad olmalıdırlar", - kanadalı erməni politoloq Panossyan deyib. - İdeal olaraq, millətin iki hissəsi bir-biri ilə məsləhətləşməli və səylərini əlaqələndirməlidir. Bu, həqiqətən də son 30 ildə baş verməyib və yaxın gələcəkdə də bunun baş verməsi şansı yoxdur”.
Ermənistanda diasporun işlərinə baxan iqtisadi alətlər azdır. Ən böyük diaspor xeyriyyə təşkilatı olan Bütün Ermənistan Fondunun illik büdcəsi təxminən 11 milyon dollardır. Bu arada “Ermənistan 700 milyon dollarlıq avrobond buraxa bilib. Aİ-dən 2,6 milyard dollarla bağlı müzakirələr gedir. Xeyr, diaspor nə vəziyyətdədir, nə də dövləti maliyyələşdirmir. Mən vəsaitləri kəsə bilərəm və ermənilər real çətinliklərlə üzləşəcək”, - Siyasi və İqtisadi Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin əməkdaşı Poqosyan bildirib.
“Hətta bir çox diasporun normallaşma proseslərinə qarşı çıxmasına baxmayaraq, Ermənistanın onları həyata keçirməkdən başqa çarəsi yoxdur, - adının açıqlanmasını istəməyən yüksək səviyyəli hökumət rəsmilərindən biri bildirib:
“Ermənistan hökuməti bilir ki, bir çox diaspor təşkilatları və ümumilikdə insanlar sərhədlərin açılması ideyasına çox qarşıdırlar, lakin reallıq budur ki, çox az şey etmək olar. Bu, başa düşüləndir, kartlar pisdir, lakin hökumət pis ələ baxmayaraq, onları yaxşı oynamağa çalışmalıdır. Nə qədər ağlasığmaz olsa da, Avropanın bir çox ölkələri kimi biz də bir-birimizin yanında yaşaya, ünsiyyət qura və bir-birimizi bəyənməməyə davam edə bilərik. Biz yaşamaqdan danışırıq... əxlaq və duyğulardan yox. Yeni ticarət yolları yaranır və biz onlardan kənarda qalsaq, kasıb qalırıq; yoxsul olsaq, özümüzü müdafiə edə bilmərik”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 25-06-2022 11:42 | Bölmə: Slayd
Ermənistan Azərbaycan və Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa doğru irəlilədikcə, qlobal erməni diasporunun bəzi hissələrinin reaksiyası sərt oldu. Bəs həmin müxalifətin bu potensial tarixi prosesin gedişinə hər hansı təsiri olacaqmı?
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “bne Intellinews” saytı yazıb.
Təhlildə qeyd olunur:
Dünyada rəsmi olaraq təxminən 7 milyona çatan erməni diasporu ənənəvi olaraq milli məsələlərə dərin sərmayə qoyub: diasporun bir çoxu “erməni soyqırımı”ndan sağ çıxanların nəslindəndir və Azərbaycanla daha yaxın vaxtlarda baş verən münaqişə ermənilər tərəfindən çox vaxt münaqişə kimi qəbul edilir.
İndi Yerevan 2020-ci il müharibəsindən sonra Azərbaycanla sülh razılaşması əldə etməyə, eyni zamanda Türkiyə ilə əlaqələrin bərpasına çalışır. Müharibədəki məğlubiyyətdən hələ də sarsıntı keçirən bir çox ermənilər milli maraqlarının satılması kimi proseslərə qarşı çıxıblar.
Bu əhval-ruhiyyə xüsusilə diaspora üzvləri arasında kəskindir.
Diaspor mediası və sosial media normallaşma proseslərinə qarşı qəzəbli ritorika ilə doludur və Ermənistan İnqilabi Federasiyası - Daşnaksütyun (ARF) kimi diaspor siyasi təşkilatları onlara qarşı etiraz aksiyaları təşkil edir.
ABŞ-dakı ən böyük erməni diaspor lobbi təşkilatı, ARF ilə güclü əlaqələri olan, lakin ənənəvi olaraq Ermənistanın daxili siyasətindən kənarda qalmağa çalışan Amerika Erməni Milli Komitəsi (ANCA) açıq şəkildə baş nazir Nikol Paşinyana qarşı çıxıb.
May ayında verdiyi müsahibədə Ermənistanın diaspor təmsilçisi Zare Sinanyan ARF-nin Paşinyana qarşı çıxmasını “vətənə xəyanət” adlandırıb və o, ABŞ-a növbəti turu zamanı dəfələrlə onu və Paşinyanı satqın olmaqda ittiham edən düşmən izdihamla üzləşib.
Diaspor qəzeti “Horizon Weekly” belə epizodlardan biri haqqında yazıb:
“Nimayişçilər Sinanyana diasporun Ermənistanın gələcəyi ilə bağlı ayıq-sayıq qalmağa davam edəcəyini və onun və rəhbərinin diasporu susdurmağa cəhd etdiklərinə görə əsl satqın olduğunu xatırladıblar”.
İrəvanda hökumətin normallaşma istiqamətində atdığı addımlara qarşı son etiraz dalğası Ermənistanda olan diaspor üzvləri və təşkilatlar tərəfindən ciddi şəkildə dəstəklənib.
47 yaşlı Kanada əsilli erməni investisiya bankiri Qaren Meqerdiçyan 2015-ci ildə Ermənistana köçüb. O, ailəsi ilə birlikdə etiraz aksiyalarının daimi iştirakçısı olub, çünki hökumətin Ankaranın Türkiyəni tanımasını tələb etmədən Türkiyə ilə normallaşmaya davam etməsinin yanlış olduğunu deyir. (“Soyqırımı” və ermənilərə təzminat ödənməsini təklif edir. Halbuki rəsmi İrəvan “ilkin şərt olmadan” danışıqlar apardığını bildirib.)
“Azərbaycan və Türkiyə ilə istənilən normallaşma prosesinin davamlı olması üçün tarixi ədalət təmin edilməli və Ermənistanın milli təhlükəsizliyinə hörmət edilməlidir, - deyə Qaren Meqerdiçyan “Eurasianet”-ə bildirib. – Yalnız bundan sonra regionda davamlı sülhün təmin edilməsinə yönəlmiş normallaşma prosesinə nail olmaq olar”.
Meqerdiçyan bildirib ki, o, etirazların Paşinyanı və hazırkı hökuməti istefaya məcbur edəcəyinə və onun yerinə keçid hökumətinin gətirilməsinə ümid etdiyini bildirib. Lakin onlar indiyə qədər diqqəti cəlb edə bilməyiblər.
Diaspora çox vaxt monolit kütlətək düşünülsə də, siyasi baxışlarda və iştirak səviyyəsində ciddi fərqlər var. Onlar xüsusilə “soyqırımı”ndan qaçan, ya da Sovet İttifaqının dağılmasından sonra mühacirət dalğasından asılıdır.
Kanada əsilli erməni tarixçi və politoloq, portuqaliyalı Kalust Gulbenkyan Fondunun Erməni İcmaları Departamentinin direktoru Razmik Panossyan deyib: “Normallaşmaya səsli etiraz və ya biganə qalma, ya da güzəştə daha çox meylli olan səssiz əksəriyyət var”.
Güzəştə meylli diaspora nümunələrindən biri də Paşinyanı və danışıqlar prosesini müdafiə edən və nəticədə “satqın” damğası almış açıq sözlü erməni-amerikan rok ulduzu Serj Tankyandır. O, iyun ayında erməni birliyi ilə yeni mahnı diski buraxıb.
Bu yaxınlarda dərc olunan açıq məktubunda o yazıb: "Parçalanma, zorakılıq və xəyanətkar qınaqlar zaman keçdikcə metastaz verdi və nəzarətdən çıxdı... Onlar Ermənistanda və diasporda parçalanma və nifrət yaradırlar. Bunu dayandırmağın vaxtıdır”.
Dəyişən rol
Ermənistanın Azərbaycana uduzduğu və 1990-cı illərdə iki tərəf arasında birinci müharibədə qazandığı ərazilərin əksəriyyətinə nəzarəti itirdiyi 2020-ci il müharibəsi diasporla Ermənistan arasında münasibətlərdə dönüş nöqtəsi olub. Bu, bir çox ermənini diasporun ölkənin işlərində oynaya biləcəyi rola dair məyus edib.
Müharibə “diasporu xeyli canlandırdı, lakin məğlubiyyət, sonrakı ümidsizlik və mövcud siyasi böhran bir çoxlarını Ermənistan və regionun siyasətindən uzaqlaşdırmağa vadar etdi”, - bunu Panossyan deyib.
Livan əsilli erməni jurnalist və alim Vikken Çeteryan deyib ki, Paşinyanın 2020-ci il müharibəsi zamanı "Biz qalib gələcəyik" mesajından indi kəskin şəkildə sülhə meyillənməsini diasporada bir çoxları diqqətdən yayındırıb.
“Müharibənin fəlakətli bitməsindən bəri baş verənlərlə bağlı heç bir izahat verilməyib. Nəticədə, 2020-ci ildə səfərbər olunan diasporun resurs kimi istifadə oluna bilən hissəsi boşalır. Sonra qəzəblə reaksiya verən, “satqın” axtaran və İrəvanda küçə müxalifətinin şüarlarını izləyən başqa bir kəsim yaranıb. Diaspor nə Azərbaycan, nə də Türkiyə ilə bağlı dərin təhlil aparmır, sadəcə qorxur ki, bu iki dövlət Ermənistana və Qarabağdakı ermənilərə düşmən münasibət bəsləyər”.
“Ermənilərin çoxu keçmişdə diasporu Azərbaycanın böyüklüyü və neft sərvətinə görə üstünlüyünü ört-basdır etmək üçün bir vasitə kimi istifadə edib, amma bu mifi 2020-ci il müharibəsi deşib”, - bunu İrəvan Siyasi və Araşdırma Mərkəzinin rəhbəri Benyamin Poqosyan bildirib.
O deyib: “Həmişə belə bir müqayisə aparılıb ki, onların nefti var, bizim də diasporumuz. Amma diaspora müharibənin qarşısını ala bilmədi. Bu, həm də diasporda belə bir çaşqınlıq yaratdı ki, 20-25 ildir təhlükəsizliyin təmin olunacağına ümid edərək Ermənistana pul göndəririk, lakin “Artsax”ı itirdik. Beləliklə, müharibə diaspora və Ermənistana inamsızlıqla, ya da mifin sonu ilə nəticələndi”.
Siyasi təsir
İrəvanın siyasi qərarlarına, xüsusən də Türkiyəyə münasibətdə diasporun böyük təsirə malik olması ilə bağlı geniş yayılmış fikir olsa da, bu, şişirdilmiş ola bilər.
Çeteryan deyib ki, diaspor erməniləri yüksək səslə ictimai etirazlar edə bilərlər, lakin onların real siyasi təsiri minimaldır. “Diaspor siyasi qüvvə ola bilmədi, çünki diaspora siyasət haqqında düşünmür, Ermənistana təsir etmək üçün siyasi institutlar inkişaf etdirməyib. Onun təsiri marjinaldır”.
2009-cu ildə Ermənistanla Türkiyə arasında münasibətləri normallaşdırmaq cəhdi zamanı ARF yumşaq spoyler rolunu oynaya bildi, çünki o, o vaxtkı prezidentin hakim Ermənistan Respublika Partiyası ilə koalisiya tərəfdaşı idi və normallaşma prosesinə etiraz olaraq koalisiyanı tərk etdi.
İndi isə ARF müxalifətdədir və davam edən küçə etirazlarının liderlərindən biridir.
Diaspor təmsilçisi Sinanyan deyib: “2009-cu ildən fərq çox böyükdür. Prezident Sarkisyana ARF koalisiyası lazım idi və daxilində heç bir siyasi legitimliyi olmayan Sarkisyan diasporadakı mövcudluğu ilə ona müəyyən dərəcədə siyasi legitimlik təmin etmək üçün ARF-yə arxalanırdı. İndiki hökumət daha heç bir siyasi legitimlik ölçüsü üçün diaspora etibar etmir. Əslində, ARF indiki hakimiyyətə düşmən mövqe tutaraq, bununla da hökumətə təsirini minimuma endirib”.
Bir qayda olaraq, Ermənistan hökuməti xaricdəki lobbiçilik səylərini əsas diqqəti soyqırımın tanınması kimi məsələlərə yönəltmiş diaspor təşkilatlarına tapşırıb. Lakin Paşinyan 2018-ci ildə hakimiyyətə gəldikdən sonra onun hökuməti ABŞ-da öz lobbiçilərini işə götürməyə çalışıb.
"Ermənistanın seçilmiş hökuməti ölkənin xarici siyasətini müəyyən etməlidir, diaspor siyasi və vətəndaş cəmiyyəti təşkilatları istədikləri mövzuda səfərbər olmaq və lobbiçilik etməkdə azad olmalıdırlar", - kanadalı erməni politoloq Panossyan deyib. - İdeal olaraq, millətin iki hissəsi bir-biri ilə məsləhətləşməli və səylərini əlaqələndirməlidir. Bu, həqiqətən də son 30 ildə baş verməyib və yaxın gələcəkdə də bunun baş verməsi şansı yoxdur”.
Ermənistanda diasporun işlərinə baxan iqtisadi alətlər azdır. Ən böyük diaspor xeyriyyə təşkilatı olan Bütün Ermənistan Fondunun illik büdcəsi təxminən 11 milyon dollardır. Bu arada “Ermənistan 700 milyon dollarlıq avrobond buraxa bilib. Aİ-dən 2,6 milyard dollarla bağlı müzakirələr gedir. Xeyr, diaspor nə vəziyyətdədir, nə də dövləti maliyyələşdirmir. Mən vəsaitləri kəsə bilərəm və ermənilər real çətinliklərlə üzləşəcək”, - Siyasi və İqtisadi Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin əməkdaşı Poqosyan bildirib.
“Hətta bir çox diasporun normallaşma proseslərinə qarşı çıxmasına baxmayaraq, Ermənistanın onları həyata keçirməkdən başqa çarəsi yoxdur, - adının açıqlanmasını istəməyən yüksək səviyyəli hökumət rəsmilərindən biri bildirib:
“Ermənistan hökuməti bilir ki, bir çox diaspor təşkilatları və ümumilikdə insanlar sərhədlərin açılması ideyasına çox qarşıdırlar, lakin reallıq budur ki, çox az şey etmək olar. Bu, başa düşüləndir, kartlar pisdir, lakin hökumət pis ələ baxmayaraq, onları yaxşı oynamağa çalışmalıdır. Nə qədər ağlasığmaz olsa da, Avropanın bir çox ölkələri kimi biz də bir-birimizin yanında yaşaya, ünsiyyət qura və bir-birimizi bəyənməməyə davam edə bilərik. Biz yaşamaqdan danışırıq... əxlaq və duyğulardan yox. Yeni ticarət yolları yaranır və biz onlardan kənarda qalsaq, kasıb qalırıq; yoxsul olsaq, özümüzü müdafiə edə bilmərik”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 19:15
Həcc ziyarətinə sənəd qəbulu başlayır
Dünən, 17:59
Astanada Əliyevlə Tokayev təkbətək görüşüb, birgə bəyanat veriblər - (Yenilənib) - Fotolar
Dünən, 13:59
Ukrayna parçalana bilər
Dünən, 08:24
Ərdoğanın Yaxın Şərq turnesi başlayır
20-10-2025, 16:39
Keçmiş baş nazirdən xəyanət şübhəsi var
20-10-2025, 16:07
Mollazadə: Putin-Tramp görüşündə müsbət nəticə əldə edilməyəcək
20-10-2025, 15:51
Ramiz Mehdiyev dövlətə təhlükə yaradıb - Professor
20-10-2025, 14:28
ANAMA əməkdaşı Xocavənddə minaya düşüb
20-10-2025, 11:59
Prezident 10 məmuru təltif edib - Siyahı
20-10-2025, 09:21
Dayanıqlı iqtisadiyyatı olan ölkələrin reytinqi açıqlanıb - Siyahı
20-10-2025, 00:01
Zəngilanın azad edilməsindən 5 il ötür
19-10-2025, 09:43
Pakistanın qara səhifəsi - Fotolar
18-10-2025, 16:37
Vatikan zəfəri - Foto
18-10-2025, 16:15
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
18-10-2025, 16:01
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
17-10-2025, 13:17
Dövlət qulluğuna qəbul qaydaları dəyişəcək
17-10-2025, 12:43
Paşinyan katolikosun ailəsinə hücum edir
17-10-2025, 12:11
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
17-10-2025, 11:17
Bir qrup QHT rəhbəri cinayət məsuliyyətinə cəlb olunub
16-10-2025, 15:17
Avropanın müharibəyə hazırlaşmaq üçün beş il vaxtı var
16-10-2025, 14:10
“Ramiz Mehdiyev anti-milli ünsürdür” - DQC sədri
16-10-2025, 12:02
Rusiya təcavüzün ikinci mərhələsinə hazırlaşır
16-10-2025, 11:33
Ramiz Mehdiyevlə əlaqəli şəxslər həbs edilə bilər
16-10-2025, 11:16
Çin Britaniyanın məxfi kompüter sistemlərinə daxil olub
15-10-2025, 13:28
Zülfüqarov: Yaxın Şərq probleminin həlli uzaqdadır
15-10-2025, 11:59
Ərdoğan Netanyahunu zirvəyə buraxmayıb
15-10-2025, 09:39
Süni intellekt təhlükəyə çevrilir - Xəbərdarlıq
14-10-2025, 22:14
Ramiz Mehdiyevə 4 aylıq ev dustağı cəzası verilib - (Yenilənib)
14-10-2025, 13:01
ABŞ psevdo-vətəndaş müharibəsinə doğru gedir - Proqnoz
14-10-2025, 08:30
Liderlər sülh sazişini imzalayıblar - (Yenilənib) - Foto
13-10-2025, 21:18
Donald Tramp: İlham Əliyev çox güclü liderdir
13-10-2025, 12:32
Rəhmon varisini təqdim edib
13-10-2025, 11:39
ABŞ Çinlə müharibəyə hazırlaşır - Foto
13-10-2025, 10:12
Girovların dəyişdirilməsinə başlayıblar - Canlı yayım
13-10-2025, 08:06
Yer kürəsində gözlənilməz hadisə qeydə alınıb
12-10-2025, 09:24
Yarım əsrin ən ağır təyyarə qəzaları…
10-10-2025, 14:36
Professor: Düşənbə görüşü Azərbaycan üçün kifayət qədər uğurludur
10-10-2025, 13:54
İsrailin İranla müharibəyə marağı niyə itib?
10-10-2025, 11:37
Azərbaycan-Rusiya münasibətləri normallaşır
10-10-2025, 09:42
Xəbərdarlıq: kiberdələduzluq halları artır
ADP sədri ehtimal edir ki, “Tərtər işi” yaxşı araşdırılsa, onun da altından Mehdiyev və əlaltıları çıxacaq
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
