13:55 / 29-04-2024
Hərbçimiz Qazaxda minaya düşüb - Yenilənib
13:49 / 29-04-2024
İlham Əliyev Çin Xalq Assosiasiyasının sədrini qəbul edib - Fotolar
13:37 / 29-04-2024
Məşhur aktyoru cinsi təcavüzə görə həbs etmək istəyirlər
13:25 / 29-04-2024
Tanınmış MMA idmançısı yenidən həbs olunub
12:54 / 29-04-2024
Prezident iki nazir müavini təyin edib
12:45 / 29-04-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:30 / 29-04-2024
Mayın 5-də növbəti imtahan keçiriləcək
12:20 / 29-04-2024
Prezident icra başçısı təyin edib - Sərəncam
12:15 / 29-04-2024
Nazim Bəydəmirlinin məhkəməsi başlayıb
12:09 / 29-04-2024
Prezident Ərdoğan MHP lideri ilə görüşəcək
12:00 / 29-04-2024
Bakıda Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu keçiriləcək
11:46 / 29-04-2024
Qərb Tiflisi Rusiyaya görə cəzalandırır
11:17 / 29-04-2024
İlham Əliyev Malayziyanın Parlament Senatının prezidentini qəbul edib
11:07 / 29-04-2024
Türkiyədə daha bir FETÖ əməliyyatı: saxlanılanlar var
10:52 / 29-04-2024
Bakıda 70 yaşlı kişi adam öldürüb
10:47 / 29-04-2024
Xalq artisti ilə həkimin məhkəməsi yenidən başlayır
10:33 / 29-04-2024
Mikayıl Cabbarov: "İslam İnkişaf Bankı ilə əlaqələrdən məmnunuq"
10:04 / 29-04-2024
Qəzzada daha 22 fələstinli həlak olub
09:47 / 29-04-2024
Dövlət Neft Fondu iki məşhur şirkətdən səhm alıb
09:46 / 29-04-2024
Gürcüstanda etiraz: keçmiş nazir də aksiyada saxlanılıb
09:41 / 29-04-2024
İki gimnastımız beş medal qazanıb
09:22 / 29-04-2024
Ermənistanın Azərbaycana hərbi təcavüzü nəticəsində itkin düşənlərin yeni sayı açıqlanıb - Foto
09:06 / 29-04-2024
Abşeronda ər 48 yaşlı arvadını öldürüb
08:18 / 29-04-2024
Ukrayna hərbçiləri yeni taktikadan yararlanır
08:14 / 29-04-2024
Qazaxıstanda anomal hava şəraiti barədə xəbərdarlıq edilib
08:03 / 29-04-2024
Polis prezidentliyə namizədi saxlayıb
07:57 / 29-04-2024
Tbilisiyə xüsusi təyinatlı qüvvə yeridilib
07:48 / 29-04-2024
ABŞ husilərin beş PUA-sını vurub
07:37 / 29-04-2024
94 ildən sonra II Ramzesin heykəlinin yarısı da tapılıb - Foto
07:11 / 29-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb
14:03 / 24-04-2024
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
17:30 / 26-04-2024
İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
17:29 / 24-04-2024
24 Aprel - Erməni Yalanı Günüdür
10:09 / 27-04-2024
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
13:07 / 26-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14:30 / 24-04-2024
İlham Əliyevlə Sadır Japarov görüşüb, yeni sənədlər imzalanıb - (Yenilənib)
21:36 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyevin Almaniyaya işgüzar səfəri başa çatıb - Fotolar
10:48 / 25-04-2024
Fatih Terimin komandası darmadağınla uduzub
18:49 / 27-04-2024
Abşeronda qətl törədilib
14:35 / 25-04-2024
Rasim Balayev: "Onlara baş qoşası deyiləm"
14:16 / 24-04-2024
Nəzir - Akif Abbasov yazır
07:32 / 26-04-2024
Yəhudi qızın portreti 30 milyon avroya satılıb - Fotolar
Fellininin Qarabağdan keçən “Yol”u - Vahid Qazi yazır
Tarix: 01-04-2021 11:37 | Bölmə: Xəbərlər
Bir də, görəndə İsa Məsihə deyəcəm ki…
Qış aylarında ağaclar yarpaqsız olurdu deyə evimizin pəncərəsindən uzaq Xıdırlı dağlarının qarlı zirvələri aydın görünürdü. Bayram günlərində, başqa qonaqlıqlarda taxtapuşa saman altda qışa saxladığımız alma, heyva, nar düşürməyə çıxanda o qarlı dağları ətəklərinəcən rahatca seyr edə bilirdim. Soyuq olduğundan dama çıxmazdım, eləcə taxtapuşun dama açılan yumru nəfəsliyindən başımı çıxarıb qarlı dağlara tamaşa edərdim.
Qar dağların ilahi haləsidir, sanki, onun müqəddəslik yarlığıdır. Bu fikir ağlıma sonralar gələcəkdi…
Federiko Fellininin “Yol” filmində bir yer var. Filmin qəhrəmanları sərgərdan sirk artistləri – rəhmsiz, qoluzorlu Zampano, ona baraban, şeypur çalmaqla assistentlik edən uşaq qəlbli, mələk üzlü Gelsomina qarlı təpələr, dağlar fonunda dağılmış evin uçuq divarları altında gecələyirlər. Zampano qızı anasından neçə min lirəyəsə almışdı.
Federiko Fellininin “Yol” filmindən kadr
Yox, fikrim filmdən danışmaq deyil, zəif Xeyirin güclü Şəri yenməsi misalı çox nümunələr bilirsiniz. Mən o filmin məhz qarlı dağlar fonunda dağılmış evin divarları əks olunan o kadrları, bir də o divar dibində Zampanonun Gelsominaya söylədiklərini yadınıza salmaq istəyirəm. Dünənəcən qızla kobud davranan, gözünün qabağında qadınlarla əylənən allahsız Zampano mərhəmətə gəlib on gündü kədərə qərq olmuş Gelsominadan soruşur: “İstəyirsən səni evinə aparım? Anana qayıtmaq istəyirsən?”
…Uzun illərdi Ağdamın qışını Xıdırlı dağları ilə xatırlayıram. Bəlkə yüz kərə evimizin uçuq divarlarına qısılıb o qarlı dağlara baxmışam xəyallarımda. Yuxuya keçmişəm beləcə. Amma mənə “İstəyirsən səni evinə, anana aparım” deyən olmurdu.
Səadət Məmmədovanın “Ağdam və mən” filmindən kadr
Yutubda jurnalist Səadət Məmmədovanın “Ağdam və mən” filminə baxıram. Bir yerində uçuq evlər fonunda qarlı dağlar görünür. Səadət mənim 30 illik “xəlvəti yerimi” faş edib hamıya göstərirdi sanki. “Yerimi” tapmışdı, bəs, o uçuq divara söykənib üzü qarlı dağlara baxan yerdə don vurmuş balaca Vahidi necə, görmüşdümü görən?…
***
Belə bilirəm, böyük sənətkarlarda istedad vicdanla təndir. Hər halda bacardıqca vicdanlarını satmamağa çalışırlar. Sovet dövrünün məşhur aktyoru Armen Cigərxanyan belələrindən idi, məncə.
Bir dəfə Qarabağ münaqişəsinin həll yolları barədə suala cavabında İsa peyğəmbərin bu sözlərini misal çəkmişdi: “Sənə ağırdısa, yanıma gəl, əlindən tutum, keçirim, kömək edim, amma… GERİYƏ BAXMA!”. Sonra da əlavə eləmişdi: “Geriyə baxma! İsa bizə xəbərdarlıq edir ki, çevrilsən, mütləq nəsə mane olacaq”.
Əgər doğrudan da o biri dünya varsa, mütləq tapacam o qoca aktyoru. Deyəcəm: “Apar məni İsanın yanına”. Aparacaq – dedim axı, vicdansız deyildi. Bax onda, o böyük erməni sənətkarının yanında müqəddəs İsaya bir söz deyəcəm.
Ağdam xarabalıqları və Xıdırlı dağları
Deyəcəm ki, Sənin “Geriyə baxma” təliminə əməl elədik. 100 il qabaq ermənilərin Qarabağda, Bakıda, Qubada, Zəngəzurda, Urmiyada və başqa neçə yerdə qanına qəltan etdikləri on minlərlə Azərbaycan qadınını, uşağını, qocasını unutduq – GERİYƏ BAXMADIQ. İndi Tanrının bu uca dərgahından özün əyil, aşağı bax! Gör 100 il sonra daha nələr etdilər, Sənin dininə ilk gəldiklərini iddia edənlər! O aşağıda gördüyün mənim şəhərimdir. Xarabaza çevrilən şəhərimdə insan nədi, quş da qalmayıb, ağac da. Qəbirdən babalarımın, Sənin mələklərinə bənzəyən ayüzlü Münəvvər nənəmin sümüklərini belə çıxarıb aparıblar. Yerini şumlayıblar.
Sonra əlimi İsa Məsihə uzadıb deyəcəm: “Gəl, əlindən tutum, səni şəhərimə aparım. Müqəddəs kitabında bəhs etdiyin Qiyamət gününün şəhərinə. Bu qoca aktyor da gəlsin bizimlə. Birlikdə gəzək ruhlar oylağını. Sən Tanrı oğlusan, bacararsan, bir ilahi əfsunla dirilt bu ruhları, qaytar hər şeyi əvvəlki yerinə qoy. Evimin damından bir də görüm qarlı dağları. Söz verirəm – yenə GERİYƏ BAXMAYACAM”.
…Əvvəllər – şəhərin evləri, meşə kimi sıx bağları olanda o dağlar çox uzaq görünürdü. İndi nə o evlər var, nə dağları gizlədən ağaclar – dağlar yaxındılar. Elə bil şəhərin ölüm harayına çatmaq üçün dağlar da ayağıyalın yüyürüb gəlibmişlər!
***
Bu gecə yenə o uçuq divarın dibində yatmışdım. Bir əl silkələyib oyatdı məni. İsa Məsih idi. Soruşurdu: “Evinə qayıtmaq istəyirsən aparım səni?”
“Yol” filmindən kadr
Eynən Gelsominanın Zampanoya cavabı kimi dedim: “Mən də getsəm, bəs, Səninlə kim qalacaq?”
Evimə – Qarabağa gedən yolun yarıda qaldığını isə ona deməyəcəm, giley olar. Elə işlər var ki, Tanrılıq deyil, onu bəndələr özləri etməlidilər. Yarım qalan yolu sonacan getmək kimi…
Vahid Qazi
Mart 2021
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 01-04-2021 11:37 | Bölmə: Xəbərlər
Bir də, görəndə İsa Məsihə deyəcəm ki…
Qış aylarında ağaclar yarpaqsız olurdu deyə evimizin pəncərəsindən uzaq Xıdırlı dağlarının qarlı zirvələri aydın görünürdü. Bayram günlərində, başqa qonaqlıqlarda taxtapuşa saman altda qışa saxladığımız alma, heyva, nar düşürməyə çıxanda o qarlı dağları ətəklərinəcən rahatca seyr edə bilirdim. Soyuq olduğundan dama çıxmazdım, eləcə taxtapuşun dama açılan yumru nəfəsliyindən başımı çıxarıb qarlı dağlara tamaşa edərdim.
Qar dağların ilahi haləsidir, sanki, onun müqəddəslik yarlığıdır. Bu fikir ağlıma sonralar gələcəkdi…
Federiko Fellininin “Yol” filmində bir yer var. Filmin qəhrəmanları sərgərdan sirk artistləri – rəhmsiz, qoluzorlu Zampano, ona baraban, şeypur çalmaqla assistentlik edən uşaq qəlbli, mələk üzlü Gelsomina qarlı təpələr, dağlar fonunda dağılmış evin uçuq divarları altında gecələyirlər. Zampano qızı anasından neçə min lirəyəsə almışdı.
Federiko Fellininin “Yol” filmindən kadr
Yox, fikrim filmdən danışmaq deyil, zəif Xeyirin güclü Şəri yenməsi misalı çox nümunələr bilirsiniz. Mən o filmin məhz qarlı dağlar fonunda dağılmış evin divarları əks olunan o kadrları, bir də o divar dibində Zampanonun Gelsominaya söylədiklərini yadınıza salmaq istəyirəm. Dünənəcən qızla kobud davranan, gözünün qabağında qadınlarla əylənən allahsız Zampano mərhəmətə gəlib on gündü kədərə qərq olmuş Gelsominadan soruşur: “İstəyirsən səni evinə aparım? Anana qayıtmaq istəyirsən?”
…Uzun illərdi Ağdamın qışını Xıdırlı dağları ilə xatırlayıram. Bəlkə yüz kərə evimizin uçuq divarlarına qısılıb o qarlı dağlara baxmışam xəyallarımda. Yuxuya keçmişəm beləcə. Amma mənə “İstəyirsən səni evinə, anana aparım” deyən olmurdu.
Səadət Məmmədovanın “Ağdam və mən” filmindən kadr
Yutubda jurnalist Səadət Məmmədovanın “Ağdam və mən” filminə baxıram. Bir yerində uçuq evlər fonunda qarlı dağlar görünür. Səadət mənim 30 illik “xəlvəti yerimi” faş edib hamıya göstərirdi sanki. “Yerimi” tapmışdı, bəs, o uçuq divara söykənib üzü qarlı dağlara baxan yerdə don vurmuş balaca Vahidi necə, görmüşdümü görən?…
***
Belə bilirəm, böyük sənətkarlarda istedad vicdanla təndir. Hər halda bacardıqca vicdanlarını satmamağa çalışırlar. Sovet dövrünün məşhur aktyoru Armen Cigərxanyan belələrindən idi, məncə.
Bir dəfə Qarabağ münaqişəsinin həll yolları barədə suala cavabında İsa peyğəmbərin bu sözlərini misal çəkmişdi: “Sənə ağırdısa, yanıma gəl, əlindən tutum, keçirim, kömək edim, amma… GERİYƏ BAXMA!”. Sonra da əlavə eləmişdi: “Geriyə baxma! İsa bizə xəbərdarlıq edir ki, çevrilsən, mütləq nəsə mane olacaq”.
Əgər doğrudan da o biri dünya varsa, mütləq tapacam o qoca aktyoru. Deyəcəm: “Apar məni İsanın yanına”. Aparacaq – dedim axı, vicdansız deyildi. Bax onda, o böyük erməni sənətkarının yanında müqəddəs İsaya bir söz deyəcəm.
Ağdam xarabalıqları və Xıdırlı dağları
Deyəcəm ki, Sənin “Geriyə baxma” təliminə əməl elədik. 100 il qabaq ermənilərin Qarabağda, Bakıda, Qubada, Zəngəzurda, Urmiyada və başqa neçə yerdə qanına qəltan etdikləri on minlərlə Azərbaycan qadınını, uşağını, qocasını unutduq – GERİYƏ BAXMADIQ. İndi Tanrının bu uca dərgahından özün əyil, aşağı bax! Gör 100 il sonra daha nələr etdilər, Sənin dininə ilk gəldiklərini iddia edənlər! O aşağıda gördüyün mənim şəhərimdir. Xarabaza çevrilən şəhərimdə insan nədi, quş da qalmayıb, ağac da. Qəbirdən babalarımın, Sənin mələklərinə bənzəyən ayüzlü Münəvvər nənəmin sümüklərini belə çıxarıb aparıblar. Yerini şumlayıblar.
Sonra əlimi İsa Məsihə uzadıb deyəcəm: “Gəl, əlindən tutum, səni şəhərimə aparım. Müqəddəs kitabında bəhs etdiyin Qiyamət gününün şəhərinə. Bu qoca aktyor da gəlsin bizimlə. Birlikdə gəzək ruhlar oylağını. Sən Tanrı oğlusan, bacararsan, bir ilahi əfsunla dirilt bu ruhları, qaytar hər şeyi əvvəlki yerinə qoy. Evimin damından bir də görüm qarlı dağları. Söz verirəm – yenə GERİYƏ BAXMAYACAM”.
…Əvvəllər – şəhərin evləri, meşə kimi sıx bağları olanda o dağlar çox uzaq görünürdü. İndi nə o evlər var, nə dağları gizlədən ağaclar – dağlar yaxındılar. Elə bil şəhərin ölüm harayına çatmaq üçün dağlar da ayağıyalın yüyürüb gəlibmişlər!
***
Bu gecə yenə o uçuq divarın dibində yatmışdım. Bir əl silkələyib oyatdı məni. İsa Məsih idi. Soruşurdu: “Evinə qayıtmaq istəyirsən aparım səni?”
“Yol” filmindən kadr
Eynən Gelsominanın Zampanoya cavabı kimi dedim: “Mən də getsəm, bəs, Səninlə kim qalacaq?”
Evimə – Qarabağa gedən yolun yarıda qaldığını isə ona deməyəcəm, giley olar. Elə işlər var ki, Tanrılıq deyil, onu bəndələr özləri etməlidilər. Yarım qalan yolu sonacan getmək kimi…
Vahid Qazi
Mart 2021
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 13:55
Hərbçimiz Qazaxda minaya düşüb - Yenilənib
Bu gün, 12:30
Mayın 5-də növbəti imtahan keçiriləcək
Bu gün, 10:52
Bakıda 70 yaşlı kişi adam öldürüb
Bu gün, 09:06
Abşeronda ər 48 yaşlı arvadını öldürüb
Bu gün, 00:01
Ukraynaya daha 95 milyon dollarlıq hərbi yardım ayrılıb
Dünən, 11:09
Ukraynaya məxsus 17 PUA vurulub
27-04-2024, 18:49
Abşeronda qətl törədilib
27-04-2024, 18:15
DİN: "Toplum TV”-nin əməkdaşı saxlanılmayıb"
27-04-2024, 17:09
Hərbçilərimiz Türkiyədə beynəlxalq təlimdə iştirak edir
27-04-2024, 15:53
Ali Məhkəmənin hakimi özünü öldürüb
27-04-2024, 12:45
Laçının Sus kəndinə ilk köç olacaq - Fotolar
27-04-2024, 10:14
Xankəndidə silah və sursatlar aşkarlanıb
26-04-2024, 18:08
Erməni deputatlar saxlanılıb
26-04-2024, 11:05
Ən yaşlı albatros "aktiv görüş" rejiminə keçib
26-04-2024, 09:51
"Yeni Klinika"nın mühafizə rəisi saxlanııb
26-04-2024, 09:27
Keçmiş icra başçısı mülk davasına başlayıb
26-04-2024, 08:47
Bayden Trampın məhkəməsini izləməyə vaxt tapmır
26-04-2024, 08:26
Ruslar ABŞ-a məxsus "Patriot" sistemini oğurlayır
26-04-2024, 07:32
Yəhudi qızın portreti 30 milyon avroya satılıb - Fotolar
25-04-2024, 18:02
Naxçıvanda fond sədri vəzifədən çıxarılıb
25-04-2024, 17:25
Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə edilib - Fotolar
25-04-2024, 14:29
Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır
25-04-2024, 12:39
Gəncədə 32 yaşlı kişi bıçaqlanıb
25-04-2024, 12:25
Bakıda üç məktəbin direktoru cəzalandırılıb
25-04-2024, 11:03
İordan çayının qərb sahilində gərginlik böyüyür
25-04-2024, 09:52
Xankəndidə yenə silah-sursat tapılıb
25-04-2024, 07:39
Tramp: “Bayden yəhudilərə nifrət edir”
25-04-2024, 07:34
Fransızların ardınca amerikalılar...
24-04-2024, 19:16
“Su-35”-lər "Patriot"-u aldada bilir
24-04-2024, 17:04
Keçmiş nazirin meyiti tapılıb
24-04-2024, 16:26
Sabiq icra başçısının növbəti məhkəməsi keçirilib
24-04-2024, 15:26
Borrell: "İranla diplomatik münasibətləri kəsmək olmaz"
24-04-2024, 14:30
Şuşaya ilkin mərhələdə 50 ailə köçürüləcək
24-04-2024, 13:00
Prezident generalı təltif edib - Sərəncam
24-04-2024, 10:23
Xankəndidə yenə silah-sursat tapılıb
24-04-2024, 08:46
Qəbiristanlıqda rəqsə görə 18 sutka cəza verilib
24-04-2024, 08:37
Narkotikə görə daha 4 nəfər həbs edilib - Fotolar
24-04-2024, 08:23
Pekin taykonavtların adını açıqlayıb
24-04-2024, 08:20
Argentina iranlı nazirin həbsini tələb edir
24-04-2024, 08:11
ABŞ Senatı xarici yardım paketini təsdiqləyib
24-04-2024, 00:08
Britaniya döyüş təyyarələrini Polşaya göndərəcək
23-04-2024, 23:09
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb
23-04-2024, 18:05
Makron Zelenskiyə yalan vədlər verib
23-04-2024, 16:14
İlham Əliyev geri qaytarılan 4 kənddən danışıb
23-04-2024, 14:37
Astara sakini 51 kq narkotiklə tutulub
23-04-2024, 12:11
Əliyev Zelenskini COP29-a dəvət edib
23-04-2024, 11:10
Məhkəmə Əvəz Zeynallı ilə bağlı qərar verib
23-04-2024, 10:04
Xankəndidə silah-sursat aşkarlanıb
23-04-2024, 09:54
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub