09:29 / 13-09-2025
Kamçatkada 7,1 maqnitudalı zəlzələ olub
23:44 / 12-09-2025
Aİ Rusiyaya qarşı sanksiyaların müddətini uzadıb
22:10 / 12-09-2025
Salyanda 62 yaşlı kişi güllələnib
18:29 / 12-09-2025
Külək Yasamalda yaşayış binasında təhlükəli vəziyyət yaradıb - Video
18:00 / 12-09-2025
“Slavyanka” sularından kəskin qoxu gəlir - AQTA məsələni araşdırır
17:50 / 12-09-2025
Sədr müavini: "Metroda gələcəkdə diferensial qiymət artımı ola bilər"
17:40 / 12-09-2025
Xocalının daha iki kəndinə köç olacaq
17:23 / 12-09-2025
Xırdalan–Sumqayıt–Xırdalan xətti üzrə sərnişin qatarlarının fəaliyyəti dayandırılır
17:12 / 12-09-2025
Premyer Liqada V və VI turun oyun proqramı açıqlanıb
17:01 / 12-09-2025
Donald Tramp: "Biz çox sərt hərəkət etməli olacağıq"
16:55 / 12-09-2025
Milli Süni İntellekt Mərkəzinə direktor təyin olunub
16:15 / 12-09-2025
BDU-da bəzi ixtisaslar üzrə dərslər 4 gün keçiriləcək
15:54 / 12-09-2025
Azərbaycanlı girovların öldürülməsi üzrə sənədlər elan olunub
15:43 / 12-09-2025
Kürşad Zorlu Naxçıvana gəlib - Yenilənib
15:33 / 12-09-2025
Qobustanda şəhidlə vida mərasimi olub
15:14 / 12-09-2025
Qarabağa daha iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14:58 / 12-09-2025
İcra Hakimiyyətinin tenderi baş tutmayıb
14:55 / 12-09-2025
Azərbaycan III Türk Dövlətləri Universiadasının qalibi olub
14:49 / 12-09-2025
Qəbələdə şəhidlə vida mərasimi keçirilib
14:45 / 12-09-2025
Daha bir şəhidimiz Qubada torpağa tapşırılıb
14:35 / 12-09-2025
Bakıda 35 min manatlıq dələduzluq edən şəxslər saxlanılıb
14:18 / 12-09-2025
Gəncədə evdə partlayış olub, xəsarət alan var
13:34 / 12-09-2025
Deputat: "Ətin qiyməti yüksəkdir"
13:13 / 12-09-2025
Şəhidimiz Göyçayda dəfn olunub - Yenilənib
12:53 / 12-09-2025
Sabah yağış yağacaq
12:46 / 12-09-2025
Laçında söyüş söyən vəzifəli şəxslər həbs olunub
12:38 / 12-09-2025
"Avroviziya"da iştirak üçün yeni şərt qoyublar
12:30 / 12-09-2025
Xalq artistinin səhhəti barədə açıqlama yayılıb
12:05 / 12-09-2025
“Rabitəbank" keşbeki azaldıb
12:00 / 12-09-2025
Ekspert naziri debata çağırıb
09:10 / 09-09-2025

06:10 / 11-09-2025

23:31 / 08-09-2025

23:10 / 08-09-2025

15:20 / 08-09-2025

11:56 / 08-09-2025

16:29 / 08-09-2025

23:20 / 08-09-2025

11:09 / 08-09-2025

10:19 / 10-09-2025

12:43 / 08-09-2025

13:31 / 11-09-2025

Saturnun peykində buzaltı okean aşkar edilib
Tarix: 08-02-2024 10:42 | Bölmə: Cəmiyyət

Paris Universitetinin tədqiqatçısı Valeri Laininin rəhbərlik etdiyi bir qrup avropalı və çinli astronom Saturnun ən yaxın peyki olan Mimasın buzlu səthinin altında 20-30 kilometr dərinlikdə buzaltı okeanın olduğuna dair Cassini zondunun məlumatlarında sübut tapıb.
Reyting.az-ın xəbərinə görə, alimlər “Nature” jurnalında qeyd ediblər ki, bu okean 25 milyon ildən az əvvəl əmələ gəldiyi üçün bu ayın səthində onun mövcudluğuna dair izlər hələ də yoxdur.
Alimlər 2004-cü ildən 2017-ci ilə qədər Cassini planetlərarası stansiyası tərəfindən toplanmış Saturnun peyklərinin hərəkəti haqqında məlumatları öyrənərkən buzaltı okeanın olması qənaətinə gəliblər.
Qeyd olunur ki, alimləri Mimasın sözdə librasiyaları, fırlanmasındakı dövri yavaşlamalar və sürətlənmələr, eləcə də orbitinin mövqeyində sürüşmələr maraqlandırırmış. Planetoloqların izah etdiyi kimi, fırlanma təbiətində və orbitin mövqeyində bu cür sürüşmələrin olmasının gücü və faktı planetlərin daxili quruluşunu, o cümlədən onların dərinliklərində maddənin qeyri-bərabər paylanmasının təbiətini və mövcudluğunu əks etdirir. Bu mülahizə əsasında alimlər Mimasın interyerinin strukturunun müxtəlif modellərinin mümkünlüyünü qiymətləndirmək üçün Cassininin məlumatlarından istifadə ediblər.
Hesablamalar göstərir ki, Mimasın içərisində, çox böyük dərinliklərdə, 25 milyon ildən az bir müddət əvvəl kosmik mənada əmələ gələn qlobal buzaltı okean var. O, böyüməyə və xassələrində dəyişməyə davam edir - yuxarı sərhədi tədricən yuxarıya doğru hərəkət edir və təxminən 2-3 milyon il əvvəl, Mimas səthindən 20-30 km məsafəyə çatıb. Sonuncu, elm adamlarının izah etdiyi kimi, Mimasın səthində niyə Avropa və Enseladda tapılan qeyzerlərin xarakterik qıvrımları, çatları və izlərinin olmadığını izah edir. Alimlər belə qənaətə gəliblər ki, bu strukturlar Saturnun ən yaxın peykində onun buzaltı okeanının qısa müddət ərzində mövcud olması və eyni zamanda bu yaxınlarda yerüstü buz yataqlarına çatması səbəbindən onun ən yaxın peykində formalaşmağa hələ vaxt tapmayıb.
V. QULİYEV
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 08-02-2024 10:42 | Bölmə: Cəmiyyət

Paris Universitetinin tədqiqatçısı Valeri Laininin rəhbərlik etdiyi bir qrup avropalı və çinli astronom Saturnun ən yaxın peyki olan Mimasın buzlu səthinin altında 20-30 kilometr dərinlikdə buzaltı okeanın olduğuna dair Cassini zondunun məlumatlarında sübut tapıb.
Reyting.az-ın xəbərinə görə, alimlər “Nature” jurnalında qeyd ediblər ki, bu okean 25 milyon ildən az əvvəl əmələ gəldiyi üçün bu ayın səthində onun mövcudluğuna dair izlər hələ də yoxdur.
Alimlər 2004-cü ildən 2017-ci ilə qədər Cassini planetlərarası stansiyası tərəfindən toplanmış Saturnun peyklərinin hərəkəti haqqında məlumatları öyrənərkən buzaltı okeanın olması qənaətinə gəliblər.
Qeyd olunur ki, alimləri Mimasın sözdə librasiyaları, fırlanmasındakı dövri yavaşlamalar və sürətlənmələr, eləcə də orbitinin mövqeyində sürüşmələr maraqlandırırmış. Planetoloqların izah etdiyi kimi, fırlanma təbiətində və orbitin mövqeyində bu cür sürüşmələrin olmasının gücü və faktı planetlərin daxili quruluşunu, o cümlədən onların dərinliklərində maddənin qeyri-bərabər paylanmasının təbiətini və mövcudluğunu əks etdirir. Bu mülahizə əsasında alimlər Mimasın interyerinin strukturunun müxtəlif modellərinin mümkünlüyünü qiymətləndirmək üçün Cassininin məlumatlarından istifadə ediblər.
Hesablamalar göstərir ki, Mimasın içərisində, çox böyük dərinliklərdə, 25 milyon ildən az bir müddət əvvəl kosmik mənada əmələ gələn qlobal buzaltı okean var. O, böyüməyə və xassələrində dəyişməyə davam edir - yuxarı sərhədi tədricən yuxarıya doğru hərəkət edir və təxminən 2-3 milyon il əvvəl, Mimas səthindən 20-30 km məsafəyə çatıb. Sonuncu, elm adamlarının izah etdiyi kimi, Mimasın səthində niyə Avropa və Enseladda tapılan qeyzerlərin xarakterik qıvrımları, çatları və izlərinin olmadığını izah edir. Alimlər belə qənaətə gəliblər ki, bu strukturlar Saturnun ən yaxın peykində onun buzaltı okeanının qısa müddət ərzində mövcud olması və eyni zamanda bu yaxınlarda yerüstü buz yataqlarına çatması səbəbindən onun ən yaxın peykində formalaşmağa hələ vaxt tapmayıb.
V. QULİYEV
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 14:18
Gəncədə evdə partlayış olub, xəsarət alan var
Dünən, 12:53
Sabah yağış yağacaq
Dünən, 11:16
Bakıda güclü külək ağacı yola aşırıb
Dünən, 10:51
Elektron Təhlükəsizlik Xidmətində təyinat olub
Dünən, 10:01
Lənkəran sakini 13 kq narkotiklə saxlanılıb
11-09-2025, 22:53
Qubada güclü sel körpünü dağıdıb
11-09-2025, 17:43
Keçmiş sevgilisindən Hidayətə ittihamlar - “550 min pulumu ələ keçirib, məni dəfələrlə döyüb”
11-09-2025, 17:06
Onlayn bilet satışı adı altında kiberdələduzluq halları artır
11-09-2025, 12:13
Mars üçün könüllülər seçiblər - Foto
11-09-2025, 10:13
“Habertürk” və “Show TV” dövlət nəzarətinə götürülüb
11-09-2025, 09:28
Dövlət sərhədimizi pozan iki iranlı saxlanılıb
10-09-2025, 17:54
Prokurorluq keçmiş memarın barəsindəki hökmdən protest verib
10-09-2025, 17:16
"Coca-Cola" Rusiya şirkətini məhkəməyə verib
10-09-2025, 12:59
Azərbaycanda havadan su əldə ediləcək
10-09-2025, 12:14
Sabah hava yağışlı olacaq - Proqnoz
10-09-2025, 11:03
Ağdamda 16 yaşlı qızı zorlayıblar - 4 nəfər saxlanılıb
10-09-2025, 10:49
Sərhədimizi pozan əcnəbi saxlanılıb
10-09-2025, 10:24
Sabirabadda 14 yaşlı qızla 20 yaşlı oğlan nişanlanıb, ata həbs edilib
10-09-2025, 10:00
Bakıya narkotik gətirməyi planlaşdıran şəxs tutulub
9-09-2025, 19:05
Müəllimlərin işə qəbulu: apellyasiya nəticələri elan olunub
9-09-2025, 15:53
Qüdrət Həsənquliyev: "Zabitlərə ev verməkdənsə, onlara..."
9-09-2025, 15:52
Şirkət direktoru və digərlərinin cəzası azaldılıb
9-09-2025, 14:34
Şuşada polis postunun suyunu qəsdən kəsən hotel sahibi həbs olunub
9-09-2025, 13:15
Sabahın hava proqnozu açqlanıb
9-09-2025, 13:02
Sumqayıtda avtoxuliqanlar saxlanılıb
9-09-2025, 12:24
Saatlıda qadın tutulub - Narkotiklə
9-09-2025, 12:15
Gəncədən Kəlbəcərə ilk avtobus reysi açılıb
9-09-2025, 12:02
Bakıda evdən oğurluq edən qadın saxlanılıb
9-09-2025, 11:01
Yasda ehsan ləğv edilir? - Açqlama
9-09-2025, 10:22
Gəncə hava limanında qızıl-zinət əşyaları oğurlanıb
9-09-2025, 08:14
Qatilin vəkili üçün pul toplayırlar - Foto
8-09-2025, 18:14
TƏBİB-in elektron sistemində problem yaranıb
8-09-2025, 17:11
Xəzər dənizində brakonyer saxlanılıb - Video
8-09-2025, 17:09
Ali təhsil müəssisələrinə qeydiyyat müddəti uzadılıb
8-09-2025, 16:35
Milli Məclisə yeni qanun layihəsi göndərilib
8-09-2025, 15:39
"Bulvar"ın keçmiş rəhbəri özünü təqsirli saymır - Məhkəmə prosesi
8-09-2025, 14:05
Laçında traktor dərəyə aşıb: bir nəfər ölüb
8-09-2025, 13:59
İcraçı direktor vəzifədən azad olunub
8-09-2025, 12:34
Sabah yağış yağacaq
8-09-2025, 10:02
Britaniyada mağaza binasının altında 317 skelet tapılıb
7-09-2025, 18:05
Şəmkirdə təcili yardım maşını körpüdən aşıb, xəsarət alanlar var
7-09-2025, 12:15
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
5-09-2025, 18:42
Daşkəsənin Alaxançallı kəndində sel fəsadlar törədib