10:17 / 18-09-2025
Gürcüstanda SOCAR-ın avtomobilinə silahlı hücum olub
09:22 / 18-09-2025
Azərbaycanda Milli Musiqi Günü qeyd olunur
09:16 / 18-09-2025
Putinin müharibə əleyhdarı olan silahdaşı istefa verib
09:05 / 18-09-2025
Ərdoğan: Haram əllərin müqəddəs Qüdsü ləkələməsinə izn vermərik!
08:59 / 18-09-2025
“Digital Week 2025” Beynəlxalq Forumu başlayıb
08:52 / 18-09-2025
“Qızıl günbəz” ABŞ-a 175 milyard dollara başa gələcək
08:47 / 18-09-2025
Vens Kirkin qətli ilə bağlı kobud sözlər işlədib
08:41 / 18-09-2025
Kiyev yenə PUA-ların hücumuna məruz qalıb
08:37 / 18-09-2025
Obama Trampın qüsurunu açıqlayıb
23:29 / 17-09-2025
“Qarabağ” UEFA reytinqində irəliləyib
22:16 / 17-09-2025
Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması prosesi başlayır
18:00 / 17-09-2025
1, 3 və 5 qəpikliklər dövriyyədən çıxarılacaq? - Açıqlama
17:54 / 17-09-2025
Prezident Dövlət Proqramını təsdiqləyib
17:50 / 17-09-2025
Maşın alverçiləri həbs olunub - Yarım milyonluq dələduzluq işi
17:44 / 17-09-2025
Fətəli xan Xoyskinin 150 illik yubileyi keçiriləcək - Sərəncam
17:26 / 17-09-2025
Aktyorun adı ilə dələduzluq ediblər
16:59 / 17-09-2025
Məşhur aktrisalar yenidən cadugərlik edəcəklər - Fotolar
16:56 / 17-09-2025
Aİ komissarı Azərbaycana gəlir
16:39 / 17-09-2025
Keçmiş səfirin qızına cinayət işi açılıb
16:27 / 17-09-2025
Qarabağ Universitetinin yataqxanası istifadəyə verilib - Fotolar
16:23 / 17-09-2025
Azərbaycanlı deputatın şirkətinə cinayət işi açılıb
16:02 / 17-09-2025
Bakı metrosunda iş rejimi uzadılıb
15:57 / 17-09-2025
Azərbaycan Kubokunun 2025/2026 mövsümünün püşkü atılıb
15:30 / 17-09-2025
Yağışlı hava sentyabrın 21-dək davam edəcək
15:17 / 17-09-2025
Alim Qasımov: "Arvaddır, boşayıram, yenə alacağam..."
15:01 / 17-09-2025
Vəkil Cavidan Osmanlıya cinayət işi açılıb
14:49 / 17-09-2025
Azərbaycanlı diaspor sədrinin vətəndaşlığı ləğv edilib
14:27 / 17-09-2025
Toxunuş qızılın kütləsini azaldır
14:00 / 17-09-2025
Müdafiə nazirinin mərhum müavininin cinayət işi üzrə məhkəmə yekunlaşıb
13:31 / 16-09-2025

20:48 / 13-09-2025

18:40 / 14-09-2025

15:37 / 14-09-2025

13:50 / 14-09-2025

13:02 / 15-09-2025

13:17 / 14-09-2025

15:11 / 15-09-2025

13:27 / 13-09-2025

13:39 / 16-09-2025

00:04 / 16-09-2025

450 milyon yaşı olan qızıl böcək tapılıb
Tarix: 04-11-2024 11:08 | Bölmə: Cəmiyyət

Arxeoloqlar əqrəb və hörümçəklərin 450 milyon illik "qohumu"-nu aşkar ediblər.
Reyting.az-ın məlumatına görə, paleontoloqlar Nyu-Yorkun mərkəzindəki boş torpaq ərazisində 450 milyon il əvvəl uzanılı vəziyyətdə qızıl qatının altında basdırılmış şəkildə qalan çox qədim, həm də qeyri-adi növ olan böcəyin qalıqlarını tapıblar.
Bu yeni növün "Lomankus edgecombei" və yaxud at nalı xərçəngləri, həmçinin əqrəblərlə, hörümçəklərlə, eləcə də digər oxşar növlərlə uzaq qohumluq əlaqələrinin olduğu düşünülür.
Alimlərin fikrincə, başqa meqaçeiralar kimi, yenicə üzə çıxan bu böcək növünün də xüsusi bədən quruluşu, daha doğrusu, qədim böcəyin naviqasiya məqsədilə, həmçinin qida əldə etməyə köməklik göstərən uzun bayraqlı ön ayaqları olub.

"Lomancus" fosillərinin parlaq qızılı rəngi məxluqun qalıqlarını, yumşaq toxumasını qoruyub saxlayan pirit, yaxud da "axmaq qızılı" təbəqələri ilə bağlıdır.
Nyu-York şəhərinin yaxınlığında yerləşən və piritlə çox zəngin olan Biçer yatağının ərazisi unikal detalları keyfiyyətli şəkildə qorumağı bacaran, mineralların tədricən üzvi maddələri əvəz etdiyi ideal bir mühit olduğunu çoxdan sübuta yetirib.
Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, bu qiymətli tapıntı həm elm aləminə maraqlı bilgilər, həm də okeanlarda həyat təkamülü haqqında qiymətli məlumatlar verir.
Yel Peabodi Muzeyinin kuratoru, bu tədqiqatın həmmüəllifi Dereka Briqqs deyib ki, həşəratın toxumalarının sürətlə əvəzlənməsi həm qədim böcəkdəki anatomik detallarını qoruyub saxlamasını, həm də Biçer Formasiyasının unikal xüsusiyyətə malik olduğunu göstərir.
Qədim böcək qalıqları üzərində aparılmış bu tədqiqatın digər həmmüəllifi, Oksford Universitetinin dosenti Lyuk Perri bildirib ki, xüsusi ön ayaqlar buğumayaqlılara bir çox əhəmiyyətli üstünlük verir. Belə çıxır ki, bu cür üzvlər, bioloji cəhətdən İsveçrə bıçağı kimi, ətraf mühiti hiss etmək, həm də ovlamaq üçün uyğunlaşdırılıb.
Bu qədim böcək meqaçeyraların çoxunun nəsli kəsilmiş Ordovik dövründə belə sərt okean şəraitində, hətta buzlu sularda da sağ qala bilən növlər içərisində ən böyük müqavimətə malik nadir nümunələrdən biridir.
Müəyyən dövr ərzində belə böcəklərin tədricən qızılı rəngi əxz etməsinin izahı hələ də yoxdur.
Meqaçeyra sinfindən olan bu qızılı rəngli böcək nəsli kəsilmiş dəniz artropodları sinfinə aiddir. Həşəratın təsnifatı əslində tam aydın da deyil. Bəzi alimlərə görə, bu heyvanları xərçəngkimilər sinfinə, digər elm adamlarının fikrincə, xeliseratlara aid etmək olar. Bir qrup tədqiqatçı isə ehtimal edir ki, qədim böcəyi "Proschizoramia" qrupuna və ya da Araxnomorplar ailəsinə aid etmək mümkündür.
Tədqiqatçılar bildiriblər ki, 450 milyon il əvvəl yaşamış və qızıl qatında daşlaşıb qalan, eləcə də qızılı rəngə boyanan belə bir nadir növün tapılması elm aləmində ilk yenilikdir.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-11-2024 11:08 | Bölmə: Cəmiyyət

Arxeoloqlar əqrəb və hörümçəklərin 450 milyon illik "qohumu"-nu aşkar ediblər.
Reyting.az-ın məlumatına görə, paleontoloqlar Nyu-Yorkun mərkəzindəki boş torpaq ərazisində 450 milyon il əvvəl uzanılı vəziyyətdə qızıl qatının altında basdırılmış şəkildə qalan çox qədim, həm də qeyri-adi növ olan böcəyin qalıqlarını tapıblar.
Bu yeni növün "Lomankus edgecombei" və yaxud at nalı xərçəngləri, həmçinin əqrəblərlə, hörümçəklərlə, eləcə də digər oxşar növlərlə uzaq qohumluq əlaqələrinin olduğu düşünülür.
Alimlərin fikrincə, başqa meqaçeiralar kimi, yenicə üzə çıxan bu böcək növünün də xüsusi bədən quruluşu, daha doğrusu, qədim böcəyin naviqasiya məqsədilə, həmçinin qida əldə etməyə köməklik göstərən uzun bayraqlı ön ayaqları olub.

"Lomancus" fosillərinin parlaq qızılı rəngi məxluqun qalıqlarını, yumşaq toxumasını qoruyub saxlayan pirit, yaxud da "axmaq qızılı" təbəqələri ilə bağlıdır.
Nyu-York şəhərinin yaxınlığında yerləşən və piritlə çox zəngin olan Biçer yatağının ərazisi unikal detalları keyfiyyətli şəkildə qorumağı bacaran, mineralların tədricən üzvi maddələri əvəz etdiyi ideal bir mühit olduğunu çoxdan sübuta yetirib.
Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, bu qiymətli tapıntı həm elm aləminə maraqlı bilgilər, həm də okeanlarda həyat təkamülü haqqında qiymətli məlumatlar verir.
Yel Peabodi Muzeyinin kuratoru, bu tədqiqatın həmmüəllifi Dereka Briqqs deyib ki, həşəratın toxumalarının sürətlə əvəzlənməsi həm qədim böcəkdəki anatomik detallarını qoruyub saxlamasını, həm də Biçer Formasiyasının unikal xüsusiyyətə malik olduğunu göstərir.
Qədim böcək qalıqları üzərində aparılmış bu tədqiqatın digər həmmüəllifi, Oksford Universitetinin dosenti Lyuk Perri bildirib ki, xüsusi ön ayaqlar buğumayaqlılara bir çox əhəmiyyətli üstünlük verir. Belə çıxır ki, bu cür üzvlər, bioloji cəhətdən İsveçrə bıçağı kimi, ətraf mühiti hiss etmək, həm də ovlamaq üçün uyğunlaşdırılıb.
Bu qədim böcək meqaçeyraların çoxunun nəsli kəsilmiş Ordovik dövründə belə sərt okean şəraitində, hətta buzlu sularda da sağ qala bilən növlər içərisində ən böyük müqavimətə malik nadir nümunələrdən biridir.
Müəyyən dövr ərzində belə böcəklərin tədricən qızılı rəngi əxz etməsinin izahı hələ də yoxdur.
Meqaçeyra sinfindən olan bu qızılı rəngli böcək nəsli kəsilmiş dəniz artropodları sinfinə aiddir. Həşəratın təsnifatı əslində tam aydın da deyil. Bəzi alimlərə görə, bu heyvanları xərçəngkimilər sinfinə, digər elm adamlarının fikrincə, xeliseratlara aid etmək olar. Bir qrup tədqiqatçı isə ehtimal edir ki, qədim böcəyi "Proschizoramia" qrupuna və ya da Araxnomorplar ailəsinə aid etmək mümkündür.
Tədqiqatçılar bildiriblər ki, 450 milyon il əvvəl yaşamış və qızıl qatında daşlaşıb qalan, eləcə də qızılı rəngə boyanan belə bir nadir növün tapılması elm aləmində ilk yenilikdir.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 16:02
Bakı metrosunda iş rejimi uzadılıb
Dünən, 15:30
Yağışlı hava sentyabrın 21-dək davam edəcək
Dünən, 13:44
"Azərpoçt"un adından saxta mesajlar yayılır
Dünən, 12:47
Sabah bəzi rayonlara leysan yağacaq - Proqnoz
Dünən, 12:18
Daşkəsən sakini 12 kq narkotiklə tutulub
16-09-2025, 21:03
Sumqayıtda yaşayış binasında yanğın olub
16-09-2025, 17:08
Sabah leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
16-09-2025, 16:35
Zaqatala sakini bağında döyülüb
16-09-2025, 13:27
Sabah yağış yağacaq
16-09-2025, 12:39
“Qərbi Azərbaycanın Səsi”nin əhəmiyyəti hiss olunur
16-09-2025, 12:05
Məleykə Abbaszadə: "İmtahanlarda ən aşağı nəticə coğrafiya və kimya fənləri üzrədir"
16-09-2025, 10:05
Vəkillər Kollegiyasının orqan və qurumlarının sayı artırılır
16-09-2025, 09:49
Biləsuvar sakini 6 kq narkotiklə saxlanılıb
16-09-2025, 09:40
Feldşer Müdafiə Nazirliyini məhkəməyə verib
16-09-2025, 08:06
Dini liderlər Astanada toplaşıb
15-09-2025, 16:52
İcra başçısının sabiq müavini dələduzluqda ittiham olunur
15-09-2025, 16:39
Mərkəzi Bank üç kredit ittifaqına icrası məcburi göstəriş verib
15-09-2025, 15:00
Həkim Azər Maqsudovun məhkəməsi qapalı keçiriləcək
15-09-2025, 13:13
Masazırda 57 yaşlı kişini "tok" vurub
15-09-2025, 12:58
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
15-09-2025, 10:28
Sabirabadda 42 yaşlı şəxs qətlə yetirilib
15-09-2025, 09:14
Məşhur media şirkəti "Google"-ni məhkəməyə verib
15-09-2025, 08:13
Çində uçan naməlum obyekt vurulub?
14-09-2025, 13:22
Sabah yağış yağacaq
13-09-2025, 15:48
Sabah Bakıda intensiv yağış yağacaq - Xəbərdarlıq
12-09-2025, 18:29
Külək Yasamalda yaşayış binasında təhlükəli vəziyyət yaradıb - Video
12-09-2025, 17:23
Xırdalan–Sumqayıt–Xırdalan xətti üzrə sərnişin qatarlarının fəaliyyəti dayandırılır
12-09-2025, 16:15
BDU-da bəzi ixtisaslar üzrə dərslər 4 gün keçiriləcək
12-09-2025, 14:35
Bakıda 35 min manatlıq dələduzluq edən şəxslər saxlanılıb
12-09-2025, 14:18
Gəncədə evdə partlayış olub, xəsarət alan var
12-09-2025, 12:53
Sabah yağış yağacaq
12-09-2025, 11:16
Bakıda güclü külək ağacı yola aşırıb
12-09-2025, 10:51
Elektron Təhlükəsizlik Xidmətində təyinat olub
12-09-2025, 10:01
Lənkəran sakini 13 kq narkotiklə saxlanılıb
12-09-2025, 00:55
Çimərlikdə qadınları videoya çəkən şəxs həbs edilib - Foto
11-09-2025, 22:53
Qubada güclü sel körpünü dağıdıb
11-09-2025, 17:43
Keçmiş sevgilisindən Hidayətə ittihamlar - “550 min pulumu ələ keçirib, məni dəfələrlə döyüb”
11-09-2025, 17:06
Onlayn bilet satışı adı altında kiberdələduzluq halları artır
11-09-2025, 12:13
Mars üçün könüllülər seçiblər - Foto
11-09-2025, 10:13
“Habertürk” və “Show TV” dövlət nəzarətinə götürülüb
11-09-2025, 09:28
Dövlət sərhədimizi pozan iki iranlı saxlanılıb
10-09-2025, 17:54
Prokurorluq keçmiş memarın barəsindəki hökmdən protest verib
10-09-2025, 17:16
"Coca-Cola" Rusiya şirkətini məhkəməyə verib
10-09-2025, 12:59
Azərbaycanda havadan su əldə ediləcək
10-09-2025, 12:14
Sabah hava yağışlı olacaq - Proqnoz
10-09-2025, 11:03
Ağdamda 16 yaşlı qızı zorlayıblar - 4 nəfər saxlanılıb