09:59 / 09-05-2025
Prezident və birinci xanım Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
09:32 / 09-05-2025
SOCAR-da yeni təyinat olub
09:05 / 09-05-2025
Anqola prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
08:55 / 09-05-2025
Putin qədəhini “Qələbə və Sülhün şərəfinə!” qaldırıb
08:50 / 09-05-2025
Bayden: Trampın hakimiyyətə gəlməsində məsuliyyətim var
08:45 / 09-05-2025
Rumiyna göndərdiyi yardıma görə Kiyevdən təzminat umur
08:29 / 09-05-2025
Tramp “Dünya gözəli”nin təkilatçısı kimi danışır
08:15 / 09-05-2025
Si Cinpin: “Böhranın səbəbləri aradan qaldırılmalıdır”
00:03 / 09-05-2025
Prezident Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
23:44 / 08-05-2025
Pakistan Hindistana raketlərlə cavab verib
22:40 / 08-05-2025
BƏƏ prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
21:05 / 08-05-2025
Məhkəmə: Kəlbəcərin işğalını əks etdirən videomaterial nümayiş olunub - (Yenilənib)
20:33 / 08-05-2025
Zəvvarlar üçün Həcc ayinlərinin vaxtı elan olunub
20:17 / 08-05-2025
Məşhur rejissor böyük faciəni ekranlaşdıracaq
19:31 / 08-05-2025
Putin və Si Cinpinin danışıqları 7 saatdan çox davam edib
18:40 / 08-05-2025
Pakistan Hindistanın 25 PUA-sını vurub
18:28 / 08-05-2025
95 milyard avroluq məhsula rüsum tətbiqinə hazırlaşırlar
18:15 / 08-05-2025
Azərbaycan və Türkiyə Milli Müdafiə Universitetləri Yüksək Dialoqa yekun vurub - Fotolar
18:05 / 08-05-2025
AFFA klublara Premyer Liqada iştirak üçün lisenziya verib
17:59 / 08-05-2025
27 yaşlı gənc tikinti obyektində yıxılaraq ölüb
17:46 / 08-05-2025
DTX və DSX-dən birgə əməliyyat: bir nəfər saxlanılıb
17:30 / 08-05-2025
Tofiq Yaqublu ilə bağlı Azərbaycan prezidentinə müraciət ediblər
17:27 / 08-05-2025
Putinin “parad atəşkəsi” 734 dəfə pozulub
17:08 / 08-05-2025
Prezident mədəniyyət və elm xadimləri ilə bağlı sərəncam imzalayıb
17:07 / 08-05-2025
Nazirliyə 5 milyon manat ayrılıb
16:58 / 08-05-2025
İncəsənət xadimlərinə Prezident mükafatı verilib - (Siyahı)
16:51 / 08-05-2025
Tramp Ərdoğanı Rusiya ilə Ukrayna arasında vasitəçilik etməyə çağırır
16:37 / 08-05-2025
Hindistan-Pakistan döyüşündə 125 qırıcı iştirak edib
16:31 / 08-05-2025
Fikrət Qocanın 90 illik yubileyi qeyd olunacaq
16:28 / 08-05-2025
"Səhiyyə TV"nin adı dəyişib
16:55 / 04-05-2025
“Ötən günlər”ə səyahət - Fəxri Müslüm yazır
13:57 / 04-05-2025
Azərbaycanın deputatı Moskvada saxlanılıb
14:14 / 04-05-2025
Sabah Bakıya leysan, rayonlara sulu qar yağacaq
10:50 / 05-05-2025
Diktatorun qızı siyasi debüt edir
09:59 / 04-05-2025
Ulduz aktyorun xanımına qadağa tətbiq oluna bilər
00:06 / 05-05-2025
Leyla Əliyeva və Arzu Əliyeva Beynəlxalq Xalça Festivalını ziyarət ediblər
19:52 / 04-05-2025
Ərdoğan hücuma məruz qalan partiya sədrinə zəng edib - Video
11:11 / 04-05-2025
Milli Müdafiə Universiteti Bakı marafonuna qoşulub - Fotolar
23:43 / 05-05-2025
İsrail Yəməndəki husilərə hücum edib
07:53 / 05-05-2025
Ledi Qaqanı öldürmək istəyiblər
21:00 / 05-05-2025
Həsrət dağarcığı atama - Oqtay Qorçu yazır
21:33 / 05-05-2025
Tramp: "Ərdoğanla işləməyi səbirsizliklə gözləyirəm"
Ermənistan kəskin demoqrafik problemlər yaşayır
Tarix: 13-10-2020 16:00 | Bölmə: Dünya
“Beynəlxalq səviyyədə Azərbaycanın tərkib hissəsi kimi tanınan və ermənilərin nəzarətində olan Dağlıq Qarabağda Azərbaycan və Ermənistan arasında hərbi toqquşmalar daha da intensivləşib. Regionda yaranan bu vəziyyət qlobal səviyyədə diqqətin Cənubi Qafqaz ölkələrinə yönəldilməsinə səbəb olub”.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin (İİTKM) açıqlamasında bildirilir.
Araşdırmasına görə, 3 milyona yaxın əhalisi olan Ermənistan müstəqillik qazandığı gündən indiyə qədər kəskin demoqrafik problemlər yaşayır.
"BMT-nin 2019-cu il üzrə Beynəlxalq Miqrasiya hesabatına əsasən, 1990-cı ildən bu günədək Ermənistanda ölkə əhalisi təxminən 16% azalıb. Bu cür kəskin azalma tendensiyası ölkədə doğum nisbətinin aşağı düşməsi, daha da önəmlisi isə miqrasiya səviyyəsinin artması ilə əlaqədardır. 2018-ci ilin hesablamalarına görə, bu ölkədə xalis miqrasiya əmsalı mənfi olub və hər 1000 nəfərə 5.6 mühacir təşkil edib.
Ermənistandakı ümumi sosial-demoqrafik mənzərə bizə əsaslı olaraq iddia etməyə imkan verir ki, mühacirətin davamlı xarakter alması bu ölkə üçün tükəndirici faktora çevrilə bilər və hazırda elə həm də çevrilməkdədir. Demoqraflar həyəcan təbili çalaraq bildirirlər ki, Ermənistan “yaşlanır” və bunun əsas səbəblərindən biri də miqrasiyadır. Ölkədən gedən insanların yaş qrupları üzrə bölgüsünə baxdıqda problemin daha da dərin olduğunu görürük. 2019-cu il dövlət büdcəsi layihəsinin parlamentdə müzakirəsi zamanı millət vəkili Ruzanna Arakelyan Ermənistanın bəzi kəndlərindən böyük sayda mühacirət olduğunu və kəndlərdə artıq gənclərin demək olar ki, qalmadığını söyləyib (Armenpress.am). UNFPA layihə koordinatoru Anna Hovhannisyan bildirirdi ki, “Ölkədən miqrasiya axını yaş qruplarının tərkibində ciddi kənarlaşmalara səbəb olur” . Son 30 ildəki illik emiqrasiya səviyyəsini nəzərə aldıqda, bu fikirlər təəccüb doğurmur.
Ermənistanda miqrasiya heç də yeni fenomen deyil. Ölkənin müstəqillikdən sonrakı dövrü davamlı olaraq ölkədən miqrant axını ilə xarakterizə olunur. 1990-cı illərdə miqrasiya daha sərt xarakter almış, bir milyondan çox insan ölkəni tərk edib. Sovet İttifaqının dağılmasından sonra ölkənin üzləşdiyi ağır iqtisadi böhran, habelə Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsinə nəzarətin ələ keçirilməsi uğrunda müharibənin ağır yükü bu illərdə ölkədən miqrasiyanın artmasına səbəb olan əsas amillərdəndir. Müstəqilliyin ilk illərində təqribən 20 faiz əhalinin ölkədən getməsinin ölkədə sosial-iqtisadi və siyasi problemləri daha da dərinləşdirdiyi fikri ilə yəqin ki, bir çoxları razılaşar.
Beləliklə, heç bir mübaliğəyə yol vermədən deyə bilərik ki, miqrasiya və çoxtərkibli diaspora (olduqca həssas və mübahisəli məsələdir) bir tərəfdən Ermənistanın iqtisadi həyatından qaynaqlanır, digər tərəfdən ona ciddi təsir göstərir. Mütəxəssislərin hesablamalarına görə, Ermənistandakı ailələrin üçdə biri miqrantların, xüsusilə mövsümi əmək miqrantlarının evlərinə göndərdikləri pul köçürmələri hesabına yaşayırlar . Qısamüddətli perspektivdə ölkənin tədiyyə balansı üçün müsbət amil kimi görünsə də, uzunmüddətli perspektivdə xaricdən pul köçürmələrindən bu cür asılılıq ölkənin xarici iqtisadi şoklara qarşı həssaslığını olduqca artırır.
Bundan əlavə, mütəxəssislərin qısamüddətli miqrant ailələri ilə müsahibələri də göstərir ki, pul köçürmələri əsasən yaşamaq üçün ən vacib olan gündəlik ehtiyaclar üçün istifadə olunur [və bəzən bu köçürmələr yaşayış xərclərini qarşılamaq üçün ailənin yeganə gəlir mənbəyi olur] və “əsas qayğı yemək almaq və ailəni saxlamaqdır... ”. Ümumilikdə, bu kimi tendensiyalar yavaş-yavaş Ermənistanda istehlak yönümlü iqtisadiyyatın formalaşmasına gətirib çıxarıb.
Digər tərəfdən, erməni diasporunun ölkə iqtisadiyyatına töhfəsi əsasən investisiya və ianələr şəklində həyata keçirilir. Hökumət də dünyadakı erməni diasporalarını ölkənin iqtisadi inkişafına töhfə verməyə çağırır ki, bu da, öz növbəsində, mahiyyət etibarilə diasporanın siyasətdə də iştirakına gətirib çıxara bilir. Bu cür iştirakın ölkənin çiçəklənməsi baxımından nə qədər effektiv olması aydın deyildir, lakin görünən budur ki, artıq miqrasiya hökuməti tənqid etmək istəyən, ölkənin siyasi mənzərəsinə təsir etməyə çalışan siyasi müxalifət üçün aktual mövzuya çevrilir.
Bu cür təzyiqləri aradan qaldırmaq məqsədilə hökumət vaxtaşırı olaraq diasporanın ölkəyə qayıtması üçün təşəbbüslər irəli sürür. Bu gün Ermənistan hökuməti iddia edir ki, o ölkədən mühacirəti sürətləndirən bir neçə faktoru, məsələn, “müxtəlif təzyiq mexanizmləri, hüquq-mühafizə orqanları əməkdaşlarının qanunsuz hərəkətləri, iqtisadi fəaliyyətlərə tətbiq olunan məhdudiyyətləri” və s. artıq aradan qaldırıb. "(Armenpress.am). Bu iddiaların nə dərəcədə gerçək olduğunu dəqiq söyləmək mümkün deyildir. Buna baxmayaraq, həyat şəraitini yaxşılaşdıra bilmək üçün hər il on minlərlə insanın ölkəni tərk etməsi göstərir ki, Ermənistanı “yaşamaq üçün ən yaxşı yer” halına gətirmək üçün bu ölkədə hələ də görüləsi işlər çoxdur", - deyə İİTKM bəyan edib.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 13-10-2020 16:00 | Bölmə: Dünya
“Beynəlxalq səviyyədə Azərbaycanın tərkib hissəsi kimi tanınan və ermənilərin nəzarətində olan Dağlıq Qarabağda Azərbaycan və Ermənistan arasında hərbi toqquşmalar daha da intensivləşib. Regionda yaranan bu vəziyyət qlobal səviyyədə diqqətin Cənubi Qafqaz ölkələrinə yönəldilməsinə səbəb olub”.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin (İİTKM) açıqlamasında bildirilir.
Araşdırmasına görə, 3 milyona yaxın əhalisi olan Ermənistan müstəqillik qazandığı gündən indiyə qədər kəskin demoqrafik problemlər yaşayır.
"BMT-nin 2019-cu il üzrə Beynəlxalq Miqrasiya hesabatına əsasən, 1990-cı ildən bu günədək Ermənistanda ölkə əhalisi təxminən 16% azalıb. Bu cür kəskin azalma tendensiyası ölkədə doğum nisbətinin aşağı düşməsi, daha da önəmlisi isə miqrasiya səviyyəsinin artması ilə əlaqədardır. 2018-ci ilin hesablamalarına görə, bu ölkədə xalis miqrasiya əmsalı mənfi olub və hər 1000 nəfərə 5.6 mühacir təşkil edib.
Ermənistandakı ümumi sosial-demoqrafik mənzərə bizə əsaslı olaraq iddia etməyə imkan verir ki, mühacirətin davamlı xarakter alması bu ölkə üçün tükəndirici faktora çevrilə bilər və hazırda elə həm də çevrilməkdədir. Demoqraflar həyəcan təbili çalaraq bildirirlər ki, Ermənistan “yaşlanır” və bunun əsas səbəblərindən biri də miqrasiyadır. Ölkədən gedən insanların yaş qrupları üzrə bölgüsünə baxdıqda problemin daha da dərin olduğunu görürük. 2019-cu il dövlət büdcəsi layihəsinin parlamentdə müzakirəsi zamanı millət vəkili Ruzanna Arakelyan Ermənistanın bəzi kəndlərindən böyük sayda mühacirət olduğunu və kəndlərdə artıq gənclərin demək olar ki, qalmadığını söyləyib (Armenpress.am). UNFPA layihə koordinatoru Anna Hovhannisyan bildirirdi ki, “Ölkədən miqrasiya axını yaş qruplarının tərkibində ciddi kənarlaşmalara səbəb olur” . Son 30 ildəki illik emiqrasiya səviyyəsini nəzərə aldıqda, bu fikirlər təəccüb doğurmur.
Ermənistanda miqrasiya heç də yeni fenomen deyil. Ölkənin müstəqillikdən sonrakı dövrü davamlı olaraq ölkədən miqrant axını ilə xarakterizə olunur. 1990-cı illərdə miqrasiya daha sərt xarakter almış, bir milyondan çox insan ölkəni tərk edib. Sovet İttifaqının dağılmasından sonra ölkənin üzləşdiyi ağır iqtisadi böhran, habelə Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsinə nəzarətin ələ keçirilməsi uğrunda müharibənin ağır yükü bu illərdə ölkədən miqrasiyanın artmasına səbəb olan əsas amillərdəndir. Müstəqilliyin ilk illərində təqribən 20 faiz əhalinin ölkədən getməsinin ölkədə sosial-iqtisadi və siyasi problemləri daha da dərinləşdirdiyi fikri ilə yəqin ki, bir çoxları razılaşar.
Beləliklə, heç bir mübaliğəyə yol vermədən deyə bilərik ki, miqrasiya və çoxtərkibli diaspora (olduqca həssas və mübahisəli məsələdir) bir tərəfdən Ermənistanın iqtisadi həyatından qaynaqlanır, digər tərəfdən ona ciddi təsir göstərir. Mütəxəssislərin hesablamalarına görə, Ermənistandakı ailələrin üçdə biri miqrantların, xüsusilə mövsümi əmək miqrantlarının evlərinə göndərdikləri pul köçürmələri hesabına yaşayırlar . Qısamüddətli perspektivdə ölkənin tədiyyə balansı üçün müsbət amil kimi görünsə də, uzunmüddətli perspektivdə xaricdən pul köçürmələrindən bu cür asılılıq ölkənin xarici iqtisadi şoklara qarşı həssaslığını olduqca artırır.
Bundan əlavə, mütəxəssislərin qısamüddətli miqrant ailələri ilə müsahibələri də göstərir ki, pul köçürmələri əsasən yaşamaq üçün ən vacib olan gündəlik ehtiyaclar üçün istifadə olunur [və bəzən bu köçürmələr yaşayış xərclərini qarşılamaq üçün ailənin yeganə gəlir mənbəyi olur] və “əsas qayğı yemək almaq və ailəni saxlamaqdır... ”. Ümumilikdə, bu kimi tendensiyalar yavaş-yavaş Ermənistanda istehlak yönümlü iqtisadiyyatın formalaşmasına gətirib çıxarıb.
Digər tərəfdən, erməni diasporunun ölkə iqtisadiyyatına töhfəsi əsasən investisiya və ianələr şəklində həyata keçirilir. Hökumət də dünyadakı erməni diasporalarını ölkənin iqtisadi inkişafına töhfə verməyə çağırır ki, bu da, öz növbəsində, mahiyyət etibarilə diasporanın siyasətdə də iştirakına gətirib çıxara bilir. Bu cür iştirakın ölkənin çiçəklənməsi baxımından nə qədər effektiv olması aydın deyildir, lakin görünən budur ki, artıq miqrasiya hökuməti tənqid etmək istəyən, ölkənin siyasi mənzərəsinə təsir etməyə çalışan siyasi müxalifət üçün aktual mövzuya çevrilir.
Bu cür təzyiqləri aradan qaldırmaq məqsədilə hökumət vaxtaşırı olaraq diasporanın ölkəyə qayıtması üçün təşəbbüslər irəli sürür. Bu gün Ermənistan hökuməti iddia edir ki, o ölkədən mühacirəti sürətləndirən bir neçə faktoru, məsələn, “müxtəlif təzyiq mexanizmləri, hüquq-mühafizə orqanları əməkdaşlarının qanunsuz hərəkətləri, iqtisadi fəaliyyətlərə tətbiq olunan məhdudiyyətləri” və s. artıq aradan qaldırıb. "(Armenpress.am). Bu iddiaların nə dərəcədə gerçək olduğunu dəqiq söyləmək mümkün deyildir. Buna baxmayaraq, həyat şəraitini yaxşılaşdıra bilmək üçün hər il on minlərlə insanın ölkəni tərk etməsi göstərir ki, Ermənistanı “yaşamaq üçün ən yaxşı yer” halına gətirmək üçün bu ölkədə hələ də görüləsi işlər çoxdur", - deyə İİTKM bəyan edib.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 08:45
Rumiyna göndərdiyi yardıma görə Kiyevdən təzminat umur
Bu gün, 08:15
Si Cinpin: “Böhranın səbəbləri aradan qaldırılmalıdır”
Dünən, 18:40
Pakistan Hindistanın 25 PUA-sını vurub
Dünən, 16:37
Hindistan-Pakistan döyüşündə 125 qırıcı iştirak edib
Dünən, 11:48
Aleksandr Vuçiç: “Serbiya Avropa yolunda qalacaq”
Dünən, 08:22
Pxenyan Yapon dənizinə daha bir raket atıb
Dünən, 08:11
Estoniya baş nazirin Moskva səfərini pozmağa çalışıb
Dünən, 08:03
Almaniyalı deputatlar Moskvaya parada gələcəklər
7-05-2025, 15:59
Rusiya yenidən güc nümayiş etdirəcək
7-05-2025, 14:26
Pakistan hökuməti orduya geniş səlahiyyət verib
7-05-2025, 08:11
Maduro Moskvaya həyat yoldaşı ilə gəlib
7-05-2025, 07:58
Paris Roma Papası seçkisinə qarışmır
6-05-2025, 15:04
“F-16”-larla bağlı qalmaqal baş verib
6-05-2025, 14:05
Litva Rusiyadan qorunmaq üçün əlavə bir milyard avro xərcləyəcək
6-05-2025, 12:33
Xarkov şəhəri yenidən hücuma məruz qalıb
6-05-2025, 12:22
7 vilayətdə terrorçulara qarşı əməliyyat keçirilib
6-05-2025, 12:07
Ordu komandanlığı, hava limanı və otel vurulub
6-05-2025, 09:50
Rusiya üzərində daha 105 PUA vurulub
6-05-2025, 08:06
ABŞ prezidenti: “COVID-19 Çindən yayılıb”
6-05-2025, 07:59
Olaf Şolts vida nitqində nə deyib?
6-05-2025, 07:55
Vyetnam KP MK-nın baş katibi Qazaxıstana gəlib
5-05-2025, 23:43
İsrail Yəməndəki husilərə hücum edib
5-05-2025, 17:34
Rusiyayönümlü partiya əks-kəşfiyyat xidmətini məhkəməyə verib
5-05-2025, 14:40
İki Qələbə Günü qeyd olunacaq
5-05-2025, 14:06
Kursk yaxınlığındakı bufer zona aktuallığını qoruyur
5-05-2025, 13:02
Kim Çen İn Rusiyaya təkcə ordu göndərmir, həm də...
5-05-2025, 11:51
İsrail səmasını blokadaya almaq istəyirlər
5-05-2025, 08:25
Konsulluğun binasına tüpürən şəxsi 7 min frank cərimələyiblər
5-05-2025, 08:08
Praqa Kiyevə ağır döyüş sursatı tədarükünü incələyir
5-05-2025, 08:02
Fiko Zelenskinin qərarını şərh edib
5-05-2025, 07:48
Hindistanla Pakistan arasında gərginlik pik həddə çatıb
2-05-2025, 15:14
ABŞ iki yeni PUA təqdim edib
2-05-2025, 14:10
8 May və 11 Noyabr ABŞ-da Qələbə Günü elan edilib
2-05-2025, 13:48
Rusiyayönlü AfD partiyası ekstremist elan edilib
2-05-2025, 09:10
ABŞ-nın yardımı töhfə olub, yoxsa biznes?
2-05-2025, 08:12
Polşanın bir limanına 20 mindən çox NATO əsgəri gətirilib
1-05-2025, 14:50
Ukrayna ruslara qarşı dron hücumlarını artırıb
1-05-2025, 14:42
Tramp Ukraynaya silah satışını təsdiqləyib
1-05-2025, 13:37
Keniyada deputat güllələnib
1-05-2025, 11:48
Odessaya hücum: ölənlər və çoxsaylı yaralı var - Foto
1-05-2025, 10:32
Avtomobil bir qrup məktəblini vurub
1-05-2025, 08:28
Husilər Təl-Əvivi vurublar
30-04-2025, 17:38
Vals: Trampın səfəri münaqişələrin bitməsinə kömək edəcək
30-04-2025, 15:01
Müdafiə nazirinin sosial media hesabı bloklanıb
30-04-2025, 14:55
Rusiyanın müharibədə qısa fasilələr təklifinə səbəb nədir?
30-04-2025, 14:25
Ukrayna dronları cihazqayırma zavodunu vurub
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
