11:24 / 09-10-2024
İsrail “İran bağçasında” bayraq qaldırıb - Fotolar
11:24 / 09-10-2024
Almaniya Ukraynaya əlavə 400 milyon avro ayırıb
11:19 / 09-10-2024
Novella Cəfəroğlu DSMF-ni məhkəməyə verib
10:59 / 09-10-2024
Bakıda müğənni bıçaqlanıb
10:49 / 09-10-2024
Erməni əsgərləri Türkiyə və İran sərhədinə yerləşdiriləcək
10:49 / 09-10-2024
AHİK-in “kurortlar naziri”nin səlahiyyəti genişləndirilib
10:39 / 09-10-2024
Peşə təhsili üzrə yeni ixtisaslar yaradılıb
10:35 / 09-10-2024
Prezident: Rusiya Avropa üçün ən böyük təhlükədir - Foto
10:10 / 09-10-2024
Kərim Vəliyev NATO nümayəndə heyəti ilə görüşüb - Video
09:54 / 09-10-2024
Sabirabadda 5 uşaq atası özünə qəsd edib
09:36 / 09-10-2024
NASA Marsın aydın görüntüsünü yayımlayıb - Video
09:35 / 09-10-2024
Füzulidə avtomobil aşıb, ölən var
09:19 / 09-10-2024
İsrail ordusu yenidən paytaxt şəhərini vurub
09:08 / 09-10-2024
Koreya yarımadasında vəziyyət daha da gərginləşir
08:53 / 09-10-2024
Florida sakinləri təcili köçürülür - Təhlükə
08:38 / 09-10-2024
Ruslar bir gecədə 47 PUA vurub
08:14 / 09-10-2024
ABŞ-nın xarici ticarət kəsiri azalıb
00:06 / 09-10-2024
İlham Əliyev: "Sanksiya siyasətinin mövcud olmağa haqqı yoxdur"
00:01 / 09-10-2024
Hadrutun işğaldan azad olunmasından 4 il ötür
23:26 / 08-10-2024
Naxçıvan Mərkəzi Seçki Komissiyasının sədri vəfat edib
20:40 / 08-10-2024
İsrail İrandakı nüvə obyektləri əvəzinə hərbi bazaları hədəfə alacaq
20:32 / 08-10-2024
İlham Əliyev Moskvada rəsmi qəbulda iştirak edib
20:28 / 08-10-2024
Baydenin Almaniyaya səfəri təxirə salınıb
19:39 / 08-10-2024
Şimali Koreya Ukraynaya qoşun yeridə bilər
19:33 / 08-10-2024
Bakı “Əmək Şöhrəti Şəhəri” adına layiq görülə bilər
19:21 / 08-10-2024
Macarıstan Kiyevə ayrılan 50 milyard dollar krediti əngəlləyib
19:04 / 08-10-2024
Elektrik avtomobili almaq istəyənlərə yeni imkanlar yaranır
18:54 / 08-10-2024
Milyarder həyat yoldaşına unikal avtomobil hədiyyə edib
18:42 / 08-10-2024
İlham Əliyev MDB Dövlət Başçıları Şurasının iclasına qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
18:42 / 08-10-2024
Azərbaycana turist axını artıb
15:14 / 04-10-2024
Bakı sakininə 60 min manatlıq zərər vurublar - Fotolar
18:25 / 04-10-2024
Rekordlar adamı Vəli Qasımov
17:08 / 04-10-2024
Böyük təhlükə: İran Rusiyadan kömək istəyir
16:52 / 04-10-2024
Rusiyanın neft anbarlarına hücum davam edir
11:39 / 04-10-2024
Qətər əmiri Livanla bağlı təcili göstəriş verib
11:31 / 04-10-2024
Sürixdə 5 yaşlı türk uşağı bıçaqlanıb
11:34 / 04-10-2024
İsrail Livan-Suriya sərhədinə zərbələr endirib
11:32 / 04-10-2024
Zahid Oruc: "Velosiped üçün yol yaratsaq da, onu sürən yoxdur"
16:46 / 04-10-2024
Uşaq müəssisələrinə nəzarət artırılır
16:25 / 04-10-2024
Yasamalda çoxillik ağaclar kəsilib
14:01 / 04-10-2024
Güclü geomaqnit qasırğası olacaq
Vüsal Qasımlı: "Qeyri-neft ixracının yeni erası başlayır”
Tarix: 04-02-2020 15:56 | Bölmə: İqtisadiyyat
“Möhtərəm cənab Prezidentin təşəbbüsü və liderliyi ilə həyata keçirilən regionların sosial-iqtisadi inkişafına həsr olunan 4 dövlət proqramı nəticəsində son 16 ildə xarici ticarət dövriyyəsi 6,4 dəfə, ixrac 7,6 dəfə, o cümlədən qeyri-neft ixracı 5,2 dəfə artıb. 2017-ci ildə qeyri-neft ixracımız 24 faiz, 2018-ci ildə 10 faiz, 2019-cu ildə isə 14 faiz artıb. Son üç ildə qeyri-neft ixracının kumulyativ artımı 55 faizi ötüb. Dövlət adından ixraca dəstək üçün Azexport.az portalı, Bir Pəncərə İxraca Dəstək Mərkəzi, ticarət evləri, ticarət nümayəndələri, ixrac subsidiyaları, ixrac missiyaları, beynəlxalq sərgilərdə iştirak və s. kimi dəstəkləyici tədbirlərdən uğurla istifadə edilib. Əldə olunmuş uğurlardan sonra 4-cü sənaye inqilabının tələblərinə uyğun şəkildə Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə qeyri-neft ixracının yeni erası başlayır”.
Reyting.az-ın əlumatına görə, bunu İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin icraçı direktoru Vüsal Qasımlı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev “Regionların 2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın icrasının birinci ilinin yekunlarına həsr olunan konfransda həm də qeyri-neft ixracatının artırılması istiqamətində tapşırıqlar verməsi ilə bağlı deyib.
V. Qasımlı bildirib ki, strateji yol xəritələrinə əsasən qeyri-neft sektoru üzrə ixracın hazırda adambaşına 200 ABŞ dollarından 2025-ci ildə ən azı 450 ABŞ dollarına qaldırılması hədəflənib: “Başqa sözlə, bu il də daxil olmaqla biz qeyri-neft ixracını illik 15 faiz artırmalıyıq ki, hədəfimizə çataq. Azərbaycan iqtisadiyyatının idxal tələbi adambaşına ortalama 1000 ABŞ dollarıdır. İdxalı tarazlaşdırmaq üçün Azərbaycandan hazırda adambaşına 2 min ABŞ dolları həcmində məhsul ixrac olunur ki, bunun da 90 faizini getdikcə əlavə dəyəri azalan və qiymətləri dəyişkən olan neft-qaz təşkil edir. Deməli, qeyri-neft ixracının artımı iqtisadi təhlükəsizlik və makro sabitlik üçün strateji əhəmiyyətlidir. Amma qeyri-neft ixracının artımı kəmiyyət deyil, keyfiyyət baxımından, başqa sözlə, yaradılan mənfəət baxımından daha əhəmiyyətlidir. Nazirlər Kabinetinin “Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sədrliyi ilə keçirilən 2019-cu ilin yekunlarına həsr olunmuş müşavirədən irəli gələn tapşırıqların icrasının təmin edilməsi üzrə Tədbirlər Planı”nda nəzərdə tutulur ki, 2020-ci ilin iyul ayınadək yeni qeyri-neft ixracı strategiyası hazırlansın.
Cənab Prezidentin həyata keçirdiyi ixracın dəstəklənməsi siyasətində dünya təcrübəsində mümkün olan hər üç istiqamət uğurla əhatə olunub: standart ticarət, qlobal dəyər zəncirləri və klasterial yanaşma.
Birincisi ondan başlayaq ki, müasir dünyada standart ticarətə nisbətən qlobal dəyər zəncirləri önəmini daha da artırır. Dünya Bankının hesablamalarına görə, dəyər zəncirində iştirakın 1 faiz artması hər nəfərə gəliri 1 faizdən də çox artırır, hansı ki standart ticarətdə bu göstərici 0,2 faizdi. İxracda e-ticarət və e-kommersiya önə çıxır. Azərbaycan UNESCAP-ın hesablamalarına görə, kağızsız ticarət və ticarətin asanlaşdırılması kriteriyalarına görə Cənubi Avropadan başlamış Çinə qədər geniş bir coğrafiyada lider ölkədir. Azərbaycan eyni zamanda standart ticarət imkanlarından geniş yararlanır. Məsələn, keçən il biz əlavə 800 meqavat elektrik enerjisi almaq hesabına elektrik enerjisi ixracını 17 faiz artırmışıq”.
İcraçı direktor qeyd edib ki, Azərbaycan qlobal dəyər zəncirlərinə qoşulanda məhsulun istehsalının bütün mərhələlərini (upstream, midstream və downstream) deyil, rəqabət üstünlüyü olan mərhələsində fokuslanmalıdır: “Məsələn, Banqladeş, Kamboca və Vyetnam geyim sənayesini inkişaf etdirməklə xammal ixracatından hazır məhsul ixracına keçidin yaxşı nümunəsini sərgilədilər. Amma hər üç ölkə hazır paltar ixracını tekstili idxal etməklə həyata keçirdilər. Təsəvvür edin ki, hər bir kiloqram pambıq mahlıcının ixracına nisbətən pambıq paltarın ixracı üç dəfədən də çox gəlir gətirir. Azərbaycan ötən il 122 milyon dollar pambıq mahlıcı ixrac etmişdir ki, bunun da son məhsula çevrilməsi təxminən 400 milyon dollar gətirə bilərdi. Biz hazırda pambıq lifinin hər tonunu orta hesabla 1500 dollara satırıq, bir addım emal dərinliyini artıranda, yəni pambıq ipliyi ixrac edəndə hər tonda orta hesabla 2500 dollar qazanırıq. Beləliklə, cənab Prezidentin bildirdiyi kimi, emal dərinliyinin artırılması üçün sahibkarlar daha çox sərmayə yatırmalıdırlar. Bu sahibkarların gəlirlərini daha çox artıracaq və “Adam Smitin görünməz əli” ilə yeni iş yerləri, əlavə dəyər, ixrac və vergi bazası baxımından faydalı olacaq. Cənab Prezidentin qarşıya qoyduğu yeni vəzifələrə uyğun olaraq meyvə-tərəvəz, tütün, kartof, üzüm və digər aqrar məhsulların son məhsula çevrilməsi çox vacibdir. Bu yolla Azərbaycan həm ixracını genişləndirə, həm də idxalı əvəzləşdirə bilər”.
V. Qasımlının sözlərinə görə, qlobal dəyər zəncirlərində ölkə, sektor və ya şirkət səviyyəsində iştirak etmək olar: “Burada iki formanı fərqləndimək mümkündür: hörümçək formalı və ilan formalı.
Məsələn, Azərbaycanda avtomobil istehsalı daha çox hörümçək formalı dəyər zəncirinə oxşayır. Müxtəlif ölkələrdən gətirilən avtomobil hissələri bizdə yığılır və son məhsula çevrilir, dəyərin bir hissəsi də bizdə qalır. Hörümçək formalı dəyər zəncirlərində üç məsələyə daha çox fikir verməliyik: məhsuldarlıq, bazarlara çıxış və dəyər zəncirində daha dərinə gedib istehsalı genişləndirmək.
İlan formalı dəyər zəncirlərini biz nəqliyyat dəhlizlərinin üzərində qura bilərik. Məsələn, Çindən Avropaya gedən fiberoptik kabel imkan verəcək ki, biz Azərbaycanda Data Mərkəzi yaradıb əldə olunmuş dataları emal edərək sataq. Hazırda dünyada da belə bir tendensiya var ki, qlobal dəyər zəncirləri həm də data axınlarının üzərində qurulur. Eyni prinsipi tətbiq etməklə Ələt Limanında Azad İqtisadi Zonanın ərazisində Orta Asiyadan gələn məhsulları emal edərək Avropaya satmaq mümkündür”.
V. Qasımlı qeyd edib ki, ölkələrin dəyər zəncirlərində iştirakı da müxtəlif səviyyələrdədir: “Avropa və Şərqi Asiyada qlobal dəyər zəncirləri daha çox regionun daxilində ticarətin hesabına inkişaf edir, Şimali Amerikanın yaratdığı dəyər zəncirləri isə daha çox qlobal xarakter daşıyır. Avropa və Şərqi Asiyanın geoiqtisadi tarazlıq mərkəzində yerləşən Azərbaycan bu iki nəhəng dəyər zəncirləri kompleksinin inteqrasiyasında əlverişli mövqelərə çıxa bilər.
Qlobal dəyər zəncirləri dərin ixtisaslaşmaya aparır ki, hazırda Azərbaycanın buna ehtiyacı var. Biz post-neft dövrünün əsas drayverlərini – sektorlarını əsasən müəyyənləşdirmişik: turizm, aqrobiznes, nəqliyyat-logistika, neft-qaz kimyası, İKT və metallurgiya. İndi lazımdır ki, daha dərinə gedərək subsektorları seçək və ixtisaslaşaq”.
İcraçı direktorun fikrincə, inkişaf səviyyəsinə görə ölkələrin dəyər zəncirlərində iştirakı dörd səviyyədə ola bilər: xammal, məhdud istehsal, qabaqcıl istehsal və xidmətlər, innovativ fəaliyyətlər.
“Dəyər zəncirlərinə qoşulan şirkətlər daha məhsuldar və kapital-tutumlu olmağa çalışırlar, beləliklə, istehsalı genişləndirirlər və məşğulluğu təmin edirlər. Belədə dəyər zəncirlərinə qoşulan şirkətlər inkişaf edən ölkələrdə məşğul əhalinin az məhsuldar sahələrdən daha məhsuldar istehsal və xidmət sahələrinə keçidini təmin edirlər. bir müşahidəni deyim ki, dünya üzrə göstəricilər sübut edir ki, dəyər zəncirlərinə qoşulmaqla qadın məşğulluğu daha sürətlə artır”, - deyə o vurğulayıb.
V. Qasımlı Prezidentin müşavirədə klasterial inkişafla bağlı çox vacib məqama toxunduğunu da diqqətə çatdırıb: “Cənab Prezident bildirdi ki, SOCAR Polymer zavodunun istehsal etdiyi polimerlərin əsasında klaster yaratmalıyıq. Azərbaycan SOCAR Polimeri istifadəyə verməklə qabaqcıl istehsalı yaradıb. Belə ki, burada illik 300 min ton məhsul istehsal olunacaq və məhsulun 70 faizi xarici bazarlara ixrac ediləcək. Göründüyü kimi biz xammaldan məhsul istehsalına keçməklə daha çox dəyəri ölkədə saxlayırıq. Digər bir tərəfdən SOCAR Polimer multiplikasiya effekti yaradaraq ölkədə bir sıra sənaye sahələrinin inkişafını təmin edə bilər. Ötən il Azərbaycanın ixracının artmasında SOCAR Polimer və SOCAR Karbamid kimi zavodların əhəmiyyətli rolu olub. SOCAR Polimer layihəsinin müddətində 6, 6 milyard dollar gəlir gətirməsi proqnozlaşdırılır. Bu gəlirin də təxminən 30 faizi xalis mənfəətdir. Buradan bizim büdcəyə 400 milyon dollar mənfəət vergisi gələcək və 450 milyon dollar da əlavə dəyər vergisi gəliri təmin olunacaq. SOCAR Polymerin istehsal etdiyi polietilen və polipropilen imkan verəcək ki, biz həmin məhsulları Azərbaycanda son məhsula çevirək.
Cənab Prezident müşavirədə həm də xidmət ixracının da əhəmiyyətini qeyd etdi və bildirdi ki, keçən il xarici turistlər Azərbaycanda 4,3 milyard manat pul xərcləyiblər. Yəni, turizm neftdən sonra ikinci ən gəlirli sahədir. 2020-2023-cü illərdə turizmdə artım tempi 30 faizdən çox olacaq ki, bu da xidmət ixracının daha da artmasına zəmin hazırlayacaq. Bu gün Azərbaycan rezidentləri turizmlə yanaşı informasiya-kommunikasiya, nəqliyyat-logistika, təhsil, səhiyyə, maliyyə-bank, tikinti, kosmik xidmətlər sahəsində ixrac imkanlarını daha da genişləndirə bilərlər.
Azərbaycandan “kreativ ixrac” da genişlənir. Yaradıcı və sənaye sahələri (film, foto, heykəltaraşlıq, musiqi, ədəbiyyat, media və s.) üzrə ixrac imkanlarımız da yeni qeyri-neft ixrac strategiyasında nəzərə alınası məqamdır.
Cənab Prezidentin qeyri-neft ixracı ilə bağlı qarşıya qoyduğu əsas məqsəd ixracın daha çox mənfəət gətirməsi, regionlarımızın ixraca qoşulması, ixracın coğrafiyasının şaxələndililməsi və ixraca daha çox KOB subyektələrinin cəlb olunmasıdır”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-02-2020 15:56 | Bölmə: İqtisadiyyat
“Möhtərəm cənab Prezidentin təşəbbüsü və liderliyi ilə həyata keçirilən regionların sosial-iqtisadi inkişafına həsr olunan 4 dövlət proqramı nəticəsində son 16 ildə xarici ticarət dövriyyəsi 6,4 dəfə, ixrac 7,6 dəfə, o cümlədən qeyri-neft ixracı 5,2 dəfə artıb. 2017-ci ildə qeyri-neft ixracımız 24 faiz, 2018-ci ildə 10 faiz, 2019-cu ildə isə 14 faiz artıb. Son üç ildə qeyri-neft ixracının kumulyativ artımı 55 faizi ötüb. Dövlət adından ixraca dəstək üçün Azexport.az portalı, Bir Pəncərə İxraca Dəstək Mərkəzi, ticarət evləri, ticarət nümayəndələri, ixrac subsidiyaları, ixrac missiyaları, beynəlxalq sərgilərdə iştirak və s. kimi dəstəkləyici tədbirlərdən uğurla istifadə edilib. Əldə olunmuş uğurlardan sonra 4-cü sənaye inqilabının tələblərinə uyğun şəkildə Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə qeyri-neft ixracının yeni erası başlayır”.
Reyting.az-ın əlumatına görə, bunu İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin icraçı direktoru Vüsal Qasımlı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev “Regionların 2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın icrasının birinci ilinin yekunlarına həsr olunan konfransda həm də qeyri-neft ixracatının artırılması istiqamətində tapşırıqlar verməsi ilə bağlı deyib.
V. Qasımlı bildirib ki, strateji yol xəritələrinə əsasən qeyri-neft sektoru üzrə ixracın hazırda adambaşına 200 ABŞ dollarından 2025-ci ildə ən azı 450 ABŞ dollarına qaldırılması hədəflənib: “Başqa sözlə, bu il də daxil olmaqla biz qeyri-neft ixracını illik 15 faiz artırmalıyıq ki, hədəfimizə çataq. Azərbaycan iqtisadiyyatının idxal tələbi adambaşına ortalama 1000 ABŞ dollarıdır. İdxalı tarazlaşdırmaq üçün Azərbaycandan hazırda adambaşına 2 min ABŞ dolları həcmində məhsul ixrac olunur ki, bunun da 90 faizini getdikcə əlavə dəyəri azalan və qiymətləri dəyişkən olan neft-qaz təşkil edir. Deməli, qeyri-neft ixracının artımı iqtisadi təhlükəsizlik və makro sabitlik üçün strateji əhəmiyyətlidir. Amma qeyri-neft ixracının artımı kəmiyyət deyil, keyfiyyət baxımından, başqa sözlə, yaradılan mənfəət baxımından daha əhəmiyyətlidir. Nazirlər Kabinetinin “Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sədrliyi ilə keçirilən 2019-cu ilin yekunlarına həsr olunmuş müşavirədən irəli gələn tapşırıqların icrasının təmin edilməsi üzrə Tədbirlər Planı”nda nəzərdə tutulur ki, 2020-ci ilin iyul ayınadək yeni qeyri-neft ixracı strategiyası hazırlansın.
Cənab Prezidentin həyata keçirdiyi ixracın dəstəklənməsi siyasətində dünya təcrübəsində mümkün olan hər üç istiqamət uğurla əhatə olunub: standart ticarət, qlobal dəyər zəncirləri və klasterial yanaşma.
Birincisi ondan başlayaq ki, müasir dünyada standart ticarətə nisbətən qlobal dəyər zəncirləri önəmini daha da artırır. Dünya Bankının hesablamalarına görə, dəyər zəncirində iştirakın 1 faiz artması hər nəfərə gəliri 1 faizdən də çox artırır, hansı ki standart ticarətdə bu göstərici 0,2 faizdi. İxracda e-ticarət və e-kommersiya önə çıxır. Azərbaycan UNESCAP-ın hesablamalarına görə, kağızsız ticarət və ticarətin asanlaşdırılması kriteriyalarına görə Cənubi Avropadan başlamış Çinə qədər geniş bir coğrafiyada lider ölkədir. Azərbaycan eyni zamanda standart ticarət imkanlarından geniş yararlanır. Məsələn, keçən il biz əlavə 800 meqavat elektrik enerjisi almaq hesabına elektrik enerjisi ixracını 17 faiz artırmışıq”.
İcraçı direktor qeyd edib ki, Azərbaycan qlobal dəyər zəncirlərinə qoşulanda məhsulun istehsalının bütün mərhələlərini (upstream, midstream və downstream) deyil, rəqabət üstünlüyü olan mərhələsində fokuslanmalıdır: “Məsələn, Banqladeş, Kamboca və Vyetnam geyim sənayesini inkişaf etdirməklə xammal ixracatından hazır məhsul ixracına keçidin yaxşı nümunəsini sərgilədilər. Amma hər üç ölkə hazır paltar ixracını tekstili idxal etməklə həyata keçirdilər. Təsəvvür edin ki, hər bir kiloqram pambıq mahlıcının ixracına nisbətən pambıq paltarın ixracı üç dəfədən də çox gəlir gətirir. Azərbaycan ötən il 122 milyon dollar pambıq mahlıcı ixrac etmişdir ki, bunun da son məhsula çevrilməsi təxminən 400 milyon dollar gətirə bilərdi. Biz hazırda pambıq lifinin hər tonunu orta hesabla 1500 dollara satırıq, bir addım emal dərinliyini artıranda, yəni pambıq ipliyi ixrac edəndə hər tonda orta hesabla 2500 dollar qazanırıq. Beləliklə, cənab Prezidentin bildirdiyi kimi, emal dərinliyinin artırılması üçün sahibkarlar daha çox sərmayə yatırmalıdırlar. Bu sahibkarların gəlirlərini daha çox artıracaq və “Adam Smitin görünməz əli” ilə yeni iş yerləri, əlavə dəyər, ixrac və vergi bazası baxımından faydalı olacaq. Cənab Prezidentin qarşıya qoyduğu yeni vəzifələrə uyğun olaraq meyvə-tərəvəz, tütün, kartof, üzüm və digər aqrar məhsulların son məhsula çevrilməsi çox vacibdir. Bu yolla Azərbaycan həm ixracını genişləndirə, həm də idxalı əvəzləşdirə bilər”.
V. Qasımlının sözlərinə görə, qlobal dəyər zəncirlərində ölkə, sektor və ya şirkət səviyyəsində iştirak etmək olar: “Burada iki formanı fərqləndimək mümkündür: hörümçək formalı və ilan formalı.
Məsələn, Azərbaycanda avtomobil istehsalı daha çox hörümçək formalı dəyər zəncirinə oxşayır. Müxtəlif ölkələrdən gətirilən avtomobil hissələri bizdə yığılır və son məhsula çevrilir, dəyərin bir hissəsi də bizdə qalır. Hörümçək formalı dəyər zəncirlərində üç məsələyə daha çox fikir verməliyik: məhsuldarlıq, bazarlara çıxış və dəyər zəncirində daha dərinə gedib istehsalı genişləndirmək.
İlan formalı dəyər zəncirlərini biz nəqliyyat dəhlizlərinin üzərində qura bilərik. Məsələn, Çindən Avropaya gedən fiberoptik kabel imkan verəcək ki, biz Azərbaycanda Data Mərkəzi yaradıb əldə olunmuş dataları emal edərək sataq. Hazırda dünyada da belə bir tendensiya var ki, qlobal dəyər zəncirləri həm də data axınlarının üzərində qurulur. Eyni prinsipi tətbiq etməklə Ələt Limanında Azad İqtisadi Zonanın ərazisində Orta Asiyadan gələn məhsulları emal edərək Avropaya satmaq mümkündür”.
V. Qasımlı qeyd edib ki, ölkələrin dəyər zəncirlərində iştirakı da müxtəlif səviyyələrdədir: “Avropa və Şərqi Asiyada qlobal dəyər zəncirləri daha çox regionun daxilində ticarətin hesabına inkişaf edir, Şimali Amerikanın yaratdığı dəyər zəncirləri isə daha çox qlobal xarakter daşıyır. Avropa və Şərqi Asiyanın geoiqtisadi tarazlıq mərkəzində yerləşən Azərbaycan bu iki nəhəng dəyər zəncirləri kompleksinin inteqrasiyasında əlverişli mövqelərə çıxa bilər.
Qlobal dəyər zəncirləri dərin ixtisaslaşmaya aparır ki, hazırda Azərbaycanın buna ehtiyacı var. Biz post-neft dövrünün əsas drayverlərini – sektorlarını əsasən müəyyənləşdirmişik: turizm, aqrobiznes, nəqliyyat-logistika, neft-qaz kimyası, İKT və metallurgiya. İndi lazımdır ki, daha dərinə gedərək subsektorları seçək və ixtisaslaşaq”.
İcraçı direktorun fikrincə, inkişaf səviyyəsinə görə ölkələrin dəyər zəncirlərində iştirakı dörd səviyyədə ola bilər: xammal, məhdud istehsal, qabaqcıl istehsal və xidmətlər, innovativ fəaliyyətlər.
“Dəyər zəncirlərinə qoşulan şirkətlər daha məhsuldar və kapital-tutumlu olmağa çalışırlar, beləliklə, istehsalı genişləndirirlər və məşğulluğu təmin edirlər. Belədə dəyər zəncirlərinə qoşulan şirkətlər inkişaf edən ölkələrdə məşğul əhalinin az məhsuldar sahələrdən daha məhsuldar istehsal və xidmət sahələrinə keçidini təmin edirlər. bir müşahidəni deyim ki, dünya üzrə göstəricilər sübut edir ki, dəyər zəncirlərinə qoşulmaqla qadın məşğulluğu daha sürətlə artır”, - deyə o vurğulayıb.
V. Qasımlı Prezidentin müşavirədə klasterial inkişafla bağlı çox vacib məqama toxunduğunu da diqqətə çatdırıb: “Cənab Prezident bildirdi ki, SOCAR Polymer zavodunun istehsal etdiyi polimerlərin əsasında klaster yaratmalıyıq. Azərbaycan SOCAR Polimeri istifadəyə verməklə qabaqcıl istehsalı yaradıb. Belə ki, burada illik 300 min ton məhsul istehsal olunacaq və məhsulun 70 faizi xarici bazarlara ixrac ediləcək. Göründüyü kimi biz xammaldan məhsul istehsalına keçməklə daha çox dəyəri ölkədə saxlayırıq. Digər bir tərəfdən SOCAR Polimer multiplikasiya effekti yaradaraq ölkədə bir sıra sənaye sahələrinin inkişafını təmin edə bilər. Ötən il Azərbaycanın ixracının artmasında SOCAR Polimer və SOCAR Karbamid kimi zavodların əhəmiyyətli rolu olub. SOCAR Polimer layihəsinin müddətində 6, 6 milyard dollar gəlir gətirməsi proqnozlaşdırılır. Bu gəlirin də təxminən 30 faizi xalis mənfəətdir. Buradan bizim büdcəyə 400 milyon dollar mənfəət vergisi gələcək və 450 milyon dollar da əlavə dəyər vergisi gəliri təmin olunacaq. SOCAR Polymerin istehsal etdiyi polietilen və polipropilen imkan verəcək ki, biz həmin məhsulları Azərbaycanda son məhsula çevirək.
Cənab Prezident müşavirədə həm də xidmət ixracının da əhəmiyyətini qeyd etdi və bildirdi ki, keçən il xarici turistlər Azərbaycanda 4,3 milyard manat pul xərcləyiblər. Yəni, turizm neftdən sonra ikinci ən gəlirli sahədir. 2020-2023-cü illərdə turizmdə artım tempi 30 faizdən çox olacaq ki, bu da xidmət ixracının daha da artmasına zəmin hazırlayacaq. Bu gün Azərbaycan rezidentləri turizmlə yanaşı informasiya-kommunikasiya, nəqliyyat-logistika, təhsil, səhiyyə, maliyyə-bank, tikinti, kosmik xidmətlər sahəsində ixrac imkanlarını daha da genişləndirə bilərlər.
Azərbaycandan “kreativ ixrac” da genişlənir. Yaradıcı və sənaye sahələri (film, foto, heykəltaraşlıq, musiqi, ədəbiyyat, media və s.) üzrə ixrac imkanlarımız da yeni qeyri-neft ixrac strategiyasında nəzərə alınası məqamdır.
Cənab Prezidentin qeyri-neft ixracı ilə bağlı qarşıya qoyduğu əsas məqsəd ixracın daha çox mənfəət gətirməsi, regionlarımızın ixraca qoşulması, ixracın coğrafiyasının şaxələndililməsi və ixraca daha çox KOB subyektələrinin cəlb olunmasıdır”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 08:14
ABŞ-nın xarici ticarət kəsiri azalıb
Dünən, 18:42
Azərbaycana turist axını artıb
Dünən, 18:31
"Porsche Taycan" avromobili "Tesla"-nı üstələyib
Dünən, 16:13
Şirkət direktorunun cinayət işi məhkəməyə göndərilib
Dünən, 08:52
COVİD-19-a qarşı peyvəndi icad edən şirkəti satıblar
7-10-2024, 16:40
"Lalə-Tekstil" MMC cəzalandırılıb
7-10-2024, 11:46
“The Crown”da saxta spirtli içkilər aşkarlanıb - Fotolar
7-10-2024, 09:35
Asiya İnkişaf Bankının Azərbaycan üzrə yeni direktoru təyin edilib
7-10-2024, 08:43
Neftlə bağlı tarixi qərar verilib
7-10-2024, 08:26
Məşhur milyarder ucuz avtomobil sürür - Foto
4-10-2024, 16:11
“İnci Group of Companies” QSC cərimələnib
4-10-2024, 13:58
Əli Əsədov Minsk Avtomobil Zavodunda olub
4-10-2024, 13:13
TƏBİB-in daha 4 tenderi ləğv olunub
3-10-2024, 15:46
Birdəfəlik müavinətin məbləği artırılacaq
3-10-2024, 13:21
Qaraçaydan çınqıl-qum qarışığı götürən vəzifəli şəxslər cərimələnib
3-10-2024, 11:44
Dövlət Neft Şirkətinin tabeliyindəki idarə cərimələnib
3-10-2024, 10:44
Kənar dövlət maliyyə nəzarəti obyektlərinin siyahısı genişləndirilir
1-10-2024, 16:32
Universitet əməkdaşlarının maaşı artırılıb
1-10-2024, 15:43
Azərbaycan Səudiyyə Ərəbistanında Ticarət Evi açmaq istəyir
1-10-2024, 15:34
DTX-nin hərbi qulluqçularının maaşları barədə qərar verilib
1-10-2024, 12:42
“Aqrar Tədarük və Təchizat”a yeni sədr təyin edilib
1-10-2024, 10:31
Əlaqələndirmə və monitorinq üzrə İşçi Qrupun növbəti iclası olub
1-10-2024, 10:00
Kamran Əliyev: "Bu il korrupsiya ilə bağlı 36 əməliyyat keçirilib"
1-10-2024, 08:34
Zukerberqin sərvəti 201 milyard dollara çatıb
1-10-2024, 08:19
Rusiyanın 2025-ci ildə hərbi xərcləri 13,5 trilyon olacaq
30-09-2024, 17:36
Mərkəzi Bank "Xalq Sığorta"nın vəzifəli şəxsini cərimələyib
30-09-2024, 16:09
İcra Hakimiyyəti üç sanitar qovşağı 175 min manata inşa etdirəcək
30-09-2024, 14:12
Deputat: "Bank kartlarına nəzarət gücləndirilməlidir"
30-09-2024, 10:50
Mikayıl Cabbarov: "Enerji keçidi prosesində mühüm təşəbbüslərimiz var"
27-09-2024, 16:40
MİDA Sumqayıt və Lənkəranda güzəştli qiymətə mənzillər satacaq
26-09-2024, 16:08
Mərkəzi Bank bankların Müşahidə Şurası ilə bağlı qərar verib
26-09-2024, 16:00
2025-ci il üzrə dövlət büdcəsi İlham Əliyevə təqdim edilib
26-09-2024, 15:00
İşçi qrupun növbəti iclası keçirilib
26-09-2024, 11:19
Elm və Təhsil Nazirliyində şübhəli tender: 600 min manat kimin şirkətinə köçürülüb?
25-09-2024, 17:24
“Gəncə Quşçuluq”, “Neftçala Ət”, “Salyan broyler”... - Bu dövlət obyetləri hərraca çıxarılıb
25-09-2024, 12:21
Keçmiş nazir müavininə Nazirlər Kabinetində vəzifə verilib
25-09-2024, 11:23
Azərbaycanda su ehtiyatı 30-35 faiz azalacaq
25-09-2024, 07:52
Afina əhali hesabına “yaşıl iqtisadiyyata” keçidi yanlış sayır
24-09-2024, 21:49
"Azərsun Holdinq"in tabeliyində olan şirkət məhkəməyə verilib
24-09-2024, 18:35
Baş nazir Əli Əsədovun sədrliyi ilə iclas keçirilib
24-09-2024, 18:00
İdxal-ixrac əməliyyatlarının tənzimlənməsi qaydaları dəyişib - Fərman