00:40 / 29-06-2025
Rusiya baş nazirinin müavini Azərbaycana səfəri ləğv olunub
23:57 / 28-06-2025
Yekaterinburqda işgəncə görən azərbaycanlı: "Kafeyə basqın edib, bizi döyə-döyə kabab bişirtdirdilər”
21:41 / 28-06-2025
Zaxarovadan azərbaycanlılarıın saxlanılması haqqında - Açıqlama
18:01 / 28-06-2025
Səbinə Əliyeva Rusiya Ombudsmanına məktub ünvanlayıb
13:41 / 28-06-2025
Hacızadə: İran səfirinin Qərbi Azərbaycan İcması ilə bağlı təhrifəri qəzəb doğurur
11:31 / 28-06-2025
AZAL Bakı-Təl-Əviv-Bakı reyslərini bərpa edir
11:12 / 28-06-2025
Rəsmi Bakı Rusiyada azərbaycanlılara hücumlarla bağlı bəyanat yayıb
09:57 / 28-06-2025
İki məşhur aktyor 24 ildən sonra yenidən görüşüb
08:55 / 28-06-2025
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
08:32 / 28-06-2025
Beş ay əvvəl Kürdə batan şəxsin meyiti tapılıb
00:01 / 28-06-2025
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
23:20 / 27-06-2025
XİN İran səfirindən təkzib tələb edir
12:57 / 27-06-2025
Prokurorluq Bakıdakı partlayış hadisəsini araşdırır
11:32 / 27-06-2025
Nazirlik və dövlət komitəsi vətəndaşlara müraciət edib
09:33 / 27-06-2025
Qaxda zəlzələ olub
00:25 / 27-06-2025
"Azərbaycanfilm"in ərazisindəki yanğın söndürülüb - (Yenilənib)
00:02 / 27-06-2025
Emil Mehtiyev idarə rəisi təyin olunub
18:04 / 26-06-2025
Narkotik satan ata və oğlu tutulub
16:30 / 26-06-2025
Azərbaycandakı dinlərarası harmoniya Tolerantlıq Evində müzakirə olunub
16:17 / 26-06-2025
Azərbaycanı gülüstana çevirənlər! - Zahid Oruc yazır
13:15 / 26-06-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:14 / 26-06-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında telefon danışığı olub
11:02 / 26-06-2025
Kəlbəcərdə yük maşını çaya aşıb, sürücü ölüb
10:29 / 26-06-2025
Prezident Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə paylaşım edib
09:25 / 26-06-2025
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
08:51 / 26-06-2025
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
00:00 / 26-06-2025
Bu gün Silahlı Qüvvələri Günüdür
22:36 / 25-06-2025
MÜTDA: "7 müəllimin nəticəsi ləğv ediləcək"
21:49 / 25-06-2025
Tovuzda kütləvi zəhərlənmə olub - Yenilənib
19:56 / 25-06-2025
Ceyhun Bayramov İranın yeni səfirini qəbul edib
09:25 / 26-06-2025
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
14:55 / 25-06-2025
Rəşad Əhmədzadə: “Beynəlxalq festivallarda iştirakımız ölkə teatrları üçün də uğurdur” - Müsahibə
10:14 / 24-06-2025
Tramp dünyanı aldadıb: atəşkəs yoxdur, İsrail İrana ağır zərbələr endirir
07:09 / 24-06-2025
İran və İsrail atəşkəsə razılaşıblar?
00:39 / 25-06-2025
NATO: Ukraynada 250 min rus hərbçisi həlak olub
08:27 / 25-06-2025
Üç mindən çox avtomobili daşıyan gəmi üç həftə yandıqdan sonra batıb
19:40 / 24-06-2025
“Qərbi Azərbaycan İrsi” kitabının təqdimatı olub - Fotolar
13:50 / 25-06-2025
Nüvə müharibəsi... - Böyük fəlakətdən iki ölkə qurtulacaq
16:09 / 24-06-2025
İsazadə: “Əməliyyatlar İranın nüvə texnologiyasının durumundan asılı olacaq”
11:20 / 25-06-2025
Beş hərbçiyə general-mayor rütbəsi verilib
12:32 / 24-06-2025
Prezident İlham Əliyev Mingəçevirə gedib - (Yenilənib) - Fotolar
Türkiyə Çinin borc toruna düşəcəkmi? - Kanal İstanbul layihəsi
Tarix: 13-04-2021 18:04 | Bölmə: İqtisadiyyat
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın 2011-ci ildə ilk dəfə nümayiş etdirib “çılğın bir layihə” adlandırdığı Kanal İstanbul “Bir kəmər-Bir yol” Təşəbbüsünün bir hissəsi kimi Çinin marağına səbəb olub.
Reyting.az “Al-Monitor”-a istinadla xəbər verir ki, Çin şirkətləri indi 9 milyard dollarlıq su yolu tenderinə qoşulub.
Ərdoğan inşaatın yayda başlayacağını açıqlasa da, Türkiyənin iqtisadi çətinlikləri səbəbindən su yolunun maliyyələşdirmə problemləri var.
Bəs, 45 kilometrlik su yolunun tikintisini kimlər aparaçaq?
Türk ekspert Jale Özgentürkə görə, Çindən bir maliyyə təklifi gəlib. “Ankara mövzu üzərində işləyir. Qarşıdakı tender üçün hazırda dörd təklif var və hamısı Çin şirkətlərindəndir”.
Serpil Yılmazın sözlərinə görə, “ICBC” və Honq-Konq mərkəzli İngiltərə bankı HSBC, layihənin gələcək maliyyələşdiriciləri olaraq təqdim edilir. ICBC-nin kanalın tikintisini maliyyələşdirmək üçün bir konsorsium yaratmağa çalışdığı bildirilir.
Əvvəlki illərdə “Bank of China”-nın Türkiyə şöbəsinin müdiri bankının Türkiyədəki infrastruktur layihələrini maliyyələşdirməyə can atdığını, Kanal İstanbulla maraqlanan Çin şirkətləri arasında “Çin Milli Maşınları” və “Çin Rabitə İnşaatı”nın da olduğu söylənib.
Bununla birlikdə, Kanal İstanbulu çinlilərə verməklə, Türkiyə tələ ilə qarşılaşa bilər.
Birincisi, çinlilərin iş rejimindən qaynaqlanan risklər var.
Türk mediasının yazdığına görə, iki il əvvəl Çinin təklifi, genişlənən proyektin bir hissəsi olaraq su yolunun inşaasını maliyyələşdirmək üçün kreditlər və digər investisiyalar da daxil olmaqla, 65 milyard dollara qədər vəsait cəlb olunub.
Çoxları Çinin iddia etdiyi "borc tələsi" diplomatiyasını mif kimi qəbul etsə də, Türkiyədəki Çin variantının əleyhdarları çoxdur. Belə layihələrdə çinlilər adətən borc verir və eyni zamanda tikintini öz üzərlərinə götürürlər, əsasən Çindən gələn işçilərdən və materiallardan istifadə edirlər.
Dekabr ayında Ərdoğanın keçmiş Baş naziri və hazırda bir müxalifət partiyasına rəhbərlik edən Xarici işlər naziri Əhməd Davudoğlu Kanal İstanbul ətrafında Çinə torpaq ayırma planları iddialarını gündəmə gətirib və belə bir hərəkətin “həm milli suverenliyi, həm də iqtisadi dayanıqlığı aradan qaldıracağı” xəbərdarlığını edib.
İkinci riskə gəlincə, Ankara yeni kanalı Vaşinqtona yaxınlaşmağı ümid edərək Montro Konvensiyasını adlamağın bir yolu görür. Ancaq ABŞ-ın Çini cilovlamağa çalışdığı bir vaxtda bu, Pekinə Avropa və Asiyanın görüş nöqtəsində onlara geostrateji üstünlük verəcək. Boğazın altındakı dəmir yolu tuneli və Asiya və Avropa sahillərini birləşdirən üçüncü körpü kimi strateji marşrutlara artıq pul qoyan çinlilər, şübhəsiz ki, Kanal İstanbulu “Bir kəmər-Bir yol” layihəsində qiymətli bir kart olaraq görürlər.
Digər iki potensial layihə “Kəmər-Yol” üçün dəyəri artıra bilər.
Birincisi, hazırda çox uzaq bir perspektiv kimi görünən, Orta Asiyaya açılan bir qapı olaraq bu, Qara dənizi Xəzər dənizinə birləşdirən bir kanaldır.
Digəri, Çanaqqala boğazının şimal girişindən şimala doğru Saros körfəzinə uzanan, Çanaqqala alternativi təklif edən Kanal İstanbula bənzər bir su yoludur. Bu təklif yalnız Kanal İstanbul üçün ətraf qiymətləndirmə hesabatında bir dipnotda qeyd edilib. Ancaq yenə də inteqrasiya edilmiş bir planlaşdırma əlaməti kimi görünür.
Çinin maliyyələşdirmə perspektivi Ankaranın Uyğur məsələsindəki siyasətinə təsir göstərir. Uyğur diasporasının Çinə qarşı qurduğu kampaniya qarşısında Ankaranın Çinə laqeyd və hətta sakit mövqeyi ortaya çıxıb. Martın 10-da hakim partiyanın millət vəkilləri müxalifətdəki İyi Partiyanın Çindəki uyğurlara qarşı “qeyri-insani təcrübələr” barədə parlament araşdırması təklifinə səs veriblər.
Ankaranın siyasəti Çin diplomatlarını uyğurlara dəstək olan türk siyasətçilərinə barmaq silkələməyə cəsarət vermiş kimi görünür.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 13-04-2021 18:04 | Bölmə: İqtisadiyyat
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın 2011-ci ildə ilk dəfə nümayiş etdirib “çılğın bir layihə” adlandırdığı Kanal İstanbul “Bir kəmər-Bir yol” Təşəbbüsünün bir hissəsi kimi Çinin marağına səbəb olub.
Reyting.az “Al-Monitor”-a istinadla xəbər verir ki, Çin şirkətləri indi 9 milyard dollarlıq su yolu tenderinə qoşulub.
Ərdoğan inşaatın yayda başlayacağını açıqlasa da, Türkiyənin iqtisadi çətinlikləri səbəbindən su yolunun maliyyələşdirmə problemləri var.
Bəs, 45 kilometrlik su yolunun tikintisini kimlər aparaçaq?
Türk ekspert Jale Özgentürkə görə, Çindən bir maliyyə təklifi gəlib. “Ankara mövzu üzərində işləyir. Qarşıdakı tender üçün hazırda dörd təklif var və hamısı Çin şirkətlərindəndir”.
Serpil Yılmazın sözlərinə görə, “ICBC” və Honq-Konq mərkəzli İngiltərə bankı HSBC, layihənin gələcək maliyyələşdiriciləri olaraq təqdim edilir. ICBC-nin kanalın tikintisini maliyyələşdirmək üçün bir konsorsium yaratmağa çalışdığı bildirilir.
Əvvəlki illərdə “Bank of China”-nın Türkiyə şöbəsinin müdiri bankının Türkiyədəki infrastruktur layihələrini maliyyələşdirməyə can atdığını, Kanal İstanbulla maraqlanan Çin şirkətləri arasında “Çin Milli Maşınları” və “Çin Rabitə İnşaatı”nın da olduğu söylənib.
Bununla birlikdə, Kanal İstanbulu çinlilərə verməklə, Türkiyə tələ ilə qarşılaşa bilər.
Birincisi, çinlilərin iş rejimindən qaynaqlanan risklər var.
Türk mediasının yazdığına görə, iki il əvvəl Çinin təklifi, genişlənən proyektin bir hissəsi olaraq su yolunun inşaasını maliyyələşdirmək üçün kreditlər və digər investisiyalar da daxil olmaqla, 65 milyard dollara qədər vəsait cəlb olunub.
Çoxları Çinin iddia etdiyi "borc tələsi" diplomatiyasını mif kimi qəbul etsə də, Türkiyədəki Çin variantının əleyhdarları çoxdur. Belə layihələrdə çinlilər adətən borc verir və eyni zamanda tikintini öz üzərlərinə götürürlər, əsasən Çindən gələn işçilərdən və materiallardan istifadə edirlər.
Dekabr ayında Ərdoğanın keçmiş Baş naziri və hazırda bir müxalifət partiyasına rəhbərlik edən Xarici işlər naziri Əhməd Davudoğlu Kanal İstanbul ətrafında Çinə torpaq ayırma planları iddialarını gündəmə gətirib və belə bir hərəkətin “həm milli suverenliyi, həm də iqtisadi dayanıqlığı aradan qaldıracağı” xəbərdarlığını edib.
İkinci riskə gəlincə, Ankara yeni kanalı Vaşinqtona yaxınlaşmağı ümid edərək Montro Konvensiyasını adlamağın bir yolu görür. Ancaq ABŞ-ın Çini cilovlamağa çalışdığı bir vaxtda bu, Pekinə Avropa və Asiyanın görüş nöqtəsində onlara geostrateji üstünlük verəcək. Boğazın altındakı dəmir yolu tuneli və Asiya və Avropa sahillərini birləşdirən üçüncü körpü kimi strateji marşrutlara artıq pul qoyan çinlilər, şübhəsiz ki, Kanal İstanbulu “Bir kəmər-Bir yol” layihəsində qiymətli bir kart olaraq görürlər.
Digər iki potensial layihə “Kəmər-Yol” üçün dəyəri artıra bilər.
Birincisi, hazırda çox uzaq bir perspektiv kimi görünən, Orta Asiyaya açılan bir qapı olaraq bu, Qara dənizi Xəzər dənizinə birləşdirən bir kanaldır.
Digəri, Çanaqqala boğazının şimal girişindən şimala doğru Saros körfəzinə uzanan, Çanaqqala alternativi təklif edən Kanal İstanbula bənzər bir su yoludur. Bu təklif yalnız Kanal İstanbul üçün ətraf qiymətləndirmə hesabatında bir dipnotda qeyd edilib. Ancaq yenə də inteqrasiya edilmiş bir planlaşdırma əlaməti kimi görünür.
Çinin maliyyələşdirmə perspektivi Ankaranın Uyğur məsələsindəki siyasətinə təsir göstərir. Uyğur diasporasının Çinə qarşı qurduğu kampaniya qarşısında Ankaranın Çinə laqeyd və hətta sakit mövqeyi ortaya çıxıb. Martın 10-da hakim partiyanın millət vəkilləri müxalifətdəki İyi Partiyanın Çindəki uyğurlara qarşı “qeyri-insani təcrübələr” barədə parlament araşdırması təklifinə səs veriblər.
Ankaranın siyasəti Çin diplomatlarını uyğurlara dəstək olan türk siyasətçilərinə barmaq silkələməyə cəsarət vermiş kimi görünür.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 11:31
AZAL Bakı-Təl-Əviv-Bakı reyslərini bərpa edir
25-06-2025, 15:04
“Kontakt Home” qanunu pozub
24-06-2025, 19:09
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib, aidiyyəti qurumlara müvafiq tapşırıqlar verilib
24-06-2025, 14:08
“Dövlət borcu haqqında” qanuna dəyişiklik edilir
23-06-2025, 17:20
Agentlik TƏBİB-in 17 milyonluq tenderini ləğv edib
23-06-2025, 12:41
Vüqar Bayramov: "Yeni dəyişikliklər bu boşluğu aradan qaldıracaq"
23-06-2025, 10:16
“Azərişığ”ın milyonluq tenderi - Əmək Müfəttişliyinin cəzalandırdığı şirkət "qalib gəlib"
23-06-2025, 09:18
TƏBİB-in 3.6 milyonluq tenderi ləğv olunub
21-06-2025, 18:07
AMEA-nın tenderi ləğv olunub
21-06-2025, 17:57
Dövlət Neft Fondunda yoxlama aparılıb
21-06-2025, 17:31
"Büdcə sistemi haqqında" qanun dəyişir - Detallar
21-06-2025, 11:37
Bank kartlarından pul oğurluğu davam edir
21-06-2025, 11:11
“Yaşayış minimumu haqqında” qanun dəyişib
21-06-2025, 10:44
Agentlik unun tpdansatış qiymətini açıqlayıb
21-06-2025, 10:12
Peşəkar mühasib sertifikatının verilməsi qaydası dəyişib
20-06-2025, 21:13
Avropa Rusiya qazından imtinaya görə 200 milyard avro itirib
20-06-2025, 18:23
Putin: Rusiya Avropada birinci, dünyada dördüncüdür
20-06-2025, 17:39
Növbəti depozit hərracı keçirilib
20-06-2025, 12:43
Dövlət mülkiyyətindəki avtomobillər satışa çıxarılıb
20-06-2025, 11:55
Peyk görüntüləri: İran neft ixracını sürətləndirib - Foto
20-06-2025, 10:21
Bağlanmış bankların əmlakları satışa çıxarılıb
20-06-2025, 09:59
"Bal Badem”in fəaliyyəti dayandırılıb
20-06-2025, 09:25
Neft Fondunun tenderi ləğv olunub
19-06-2025, 17:55
Azərbaycandan 17 ölkəyə neft ixrac olunub - Siyahı
19-06-2025, 16:37
Əli Əsədov BP şirkətinin baş icraçı direktoru ilə görüşüb
19-06-2025, 15:11
Milyarderin 100 milyon dollarlıq təklifi cavabsız qalıb
19-06-2025, 12:04
İsrail-İran savaşı bahalaşmaya səbəb olub
19-06-2025, 10:01
Vüqar Bayramov: "...qadınlar, bəzi hallarda isə kişilər 5 il tez pensiyaya çıxacaq"
19-06-2025, 09:31
Ağdamda 9.4 milyonluq tender ləğv olunub
18-06-2025, 15:21
ASC və MMC-yə məxsus əmlaklar hərraca çıxarılacaq
18-06-2025, 09:30
Sadiq Qurbanov: "Bu xətt Naxçıvanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynayacaq” - Video
17-06-2025, 14:36
"Əmək pensiyaları haqqında” qanun dəyişib
17-06-2025, 13:01
AYNA-nın tenderi ləğv olunub
17-06-2025, 10:11
Naxçıvan Aqrar Sığorta Fondu ləğv edilib
17-06-2025, 09:53
2025-ci ilin büdcəsinə dəyişikliklər olacaq? - Açıqlama
16-06-2025, 17:32
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
14-06-2025, 19:00
AZAL uçuşların sayını artırır
12-06-2025, 17:38
ƏƏSMN: "Yeni sosial islahat paketi 3 milyon insanı əhatə edir"
12-06-2025, 09:41
DSMF sədrinə yeni müşavir təyin olunub
12-06-2025, 07:42
Astana “Power Central Asia+China” forumuna hazırlaşır
11-06-2025, 15:16
Çin və ABŞ çərçivə sazişi üzərində razılaşıblar
11-06-2025, 14:15
Azərbaycan və Avropa Komissiyası iyunun 13-də enerji dialoqunun üçüncü raundunu keçirəcək
11-06-2025, 11:13
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsini sabit saxlayıb
10-06-2025, 11:40
SOCAR ilə Almaniya şirkəti müqavilə imzalayıb
10-06-2025, 09:38
“Mədrəsə”nin bərpası ilə bağlı tender ləğv olunub
5-06-2025, 14:40
Gənc qadın dünyanın ən zəngin şəxsləri sırasına daxil olub
5-06-2025, 11:31
Mərkəzi Bankının valyuta ehtiyatlarının 87 faizi dollarladır
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
