17:35 / 06-09-2025
Bakıda və rayonlarda xüsusi əməliyyat: kriminal şəxslər tutulub - Video
15:29 / 06-09-2025
Azərbaycanın ŞƏT-ə üzvlüyünə Rusiya da mane olub
15:11 / 06-09-2025
Kafedə iki nəfəri güllələyiblər - (Yenilənib)
12:12 / 06-09-2025
Bakıda “KamAZ” avtomobilin üzərinə aşıb, ölən var - Fotolar - Yenilənib
09:52 / 06-09-2025
Aleksey Overçuk “Tramp marşrutu”na müsbət yanaşır
09:44 / 06-09-2025
Fernandu Santuş: "Axı nəyə görə istefa verməliyəm?"
08:51 / 06-09-2025
Qayınata kürəkənini qətlə yetirib - Yenilənib
08:36 / 06-09-2025
Tramp Venesuelaya zərbə endirməyi düşünür
22:31 / 05-09-2025
İşçi qrupu növbəti iclasını keçirib - Fotolar
22:21 / 05-09-2025
Bakı-Tehran-Bakı aviareysi bərpa olunur
18:42 / 05-09-2025
Daşkəsənin Alaxançallı kəndində sel fəsadlar törədib
18:05 / 05-09-2025
Britaniya baş nazirinin müavini istefa verib
17:49 / 05-09-2025
Astarada kütləvi zəhərlənmə olub - Yenilənib
17:32 / 05-09-2025
Azərbaycan və Macarıstan arasında yeni sənədlər imzalanıb
17:30 / 05-09-2025
Bəxtiyar Məmmədova Alay komandiri vəzifəsi həvalə olunub
17:07 / 05-09-2025
Əli Əsədov qərar imzalayıb
16:58 / 05-09-2025
Qadını maşınla vuran sürücü döyülüb
16:41 / 05-09-2025
Bakıda evlərə girən qadın saxlanııb - Video
16:11 / 05-09-2025
Atletlər Komissiyanın sədri dəyişib
15:46 / 05-09-2025
ABŞ altı ölkəni böyük təhlükə ilə üz-üzə qoyur
15:46 / 05-09-2025
Tramp: "ABŞ Rusiya və Hindistanı Çinə uduzub"
15:19 / 05-09-2025
Kreml: Ukrayna ərazisində Şimali Koreya hərbçiləri yoxdur
15:13 / 05-09-2025
"Tərtər işi": cinayət işi üzrə qərar verilib
15:09 / 05-09-2025
Kabab qonaqlığı - Hekayə
14:52 / 05-09-2025
Təqsirləndirilən şəxs: "Vardanyanın yaratdığı silahlı birləşməyə qoşulmuşam"
14:40 / 05-09-2025
Azərbaycanın üzvlüyünün bloklanması... - Rusiya da yaxından iştirak edib
13:41 / 05-09-2025
"Teleqram" üzərindən hücumlarla bağlı araşdırmanın nəticələri açıqlanıb
13:36 / 05-09-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
13:17 / 05-09-2025
Mask Trampın dəvətini qəbul etməyib
13:05 / 05-09-2025
Qarabağdan köçənlər Ermənistanda vətəndaşlıq alır
16:05 / 02-09-2025

18:10 / 01-09-2025

19:51 / 02-09-2025

07:40 / 02-09-2025

19:47 / 01-09-2025

22:48 / 02-09-2025

11:53 / 04-09-2025

15:28 / 02-09-2025

17:42 / 01-09-2025

00:10 / 02-09-2025

18:03 / 03-09-2025

11:13 / 04-09-2025

Türkiyə Çinin borc toruna düşəcəkmi? - Kanal İstanbul layihəsi
Tarix: 13-04-2021 18:04 | Bölmə: İqtisadiyyat

Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın 2011-ci ildə ilk dəfə nümayiş etdirib “çılğın bir layihə” adlandırdığı Kanal İstanbul “Bir kəmər-Bir yol” Təşəbbüsünün bir hissəsi kimi Çinin marağına səbəb olub.
Reyting.az “Al-Monitor”-a istinadla xəbər verir ki, Çin şirkətləri indi 9 milyard dollarlıq su yolu tenderinə qoşulub.
Ərdoğan inşaatın yayda başlayacağını açıqlasa da, Türkiyənin iqtisadi çətinlikləri səbəbindən su yolunun maliyyələşdirmə problemləri var.
Bəs, 45 kilometrlik su yolunun tikintisini kimlər aparaçaq?
Türk ekspert Jale Özgentürkə görə, Çindən bir maliyyə təklifi gəlib. “Ankara mövzu üzərində işləyir. Qarşıdakı tender üçün hazırda dörd təklif var və hamısı Çin şirkətlərindəndir”.
Serpil Yılmazın sözlərinə görə, “ICBC” və Honq-Konq mərkəzli İngiltərə bankı HSBC, layihənin gələcək maliyyələşdiriciləri olaraq təqdim edilir. ICBC-nin kanalın tikintisini maliyyələşdirmək üçün bir konsorsium yaratmağa çalışdığı bildirilir.

Əvvəlki illərdə “Bank of China”-nın Türkiyə şöbəsinin müdiri bankının Türkiyədəki infrastruktur layihələrini maliyyələşdirməyə can atdığını, Kanal İstanbulla maraqlanan Çin şirkətləri arasında “Çin Milli Maşınları” və “Çin Rabitə İnşaatı”nın da olduğu söylənib.
Bununla birlikdə, Kanal İstanbulu çinlilərə verməklə, Türkiyə tələ ilə qarşılaşa bilər.
Birincisi, çinlilərin iş rejimindən qaynaqlanan risklər var.
Türk mediasının yazdığına görə, iki il əvvəl Çinin təklifi, genişlənən proyektin bir hissəsi olaraq su yolunun inşaasını maliyyələşdirmək üçün kreditlər və digər investisiyalar da daxil olmaqla, 65 milyard dollara qədər vəsait cəlb olunub.
Çoxları Çinin iddia etdiyi "borc tələsi" diplomatiyasını mif kimi qəbul etsə də, Türkiyədəki Çin variantının əleyhdarları çoxdur. Belə layihələrdə çinlilər adətən borc verir və eyni zamanda tikintini öz üzərlərinə götürürlər, əsasən Çindən gələn işçilərdən və materiallardan istifadə edirlər.
Dekabr ayında Ərdoğanın keçmiş Baş naziri və hazırda bir müxalifət partiyasına rəhbərlik edən Xarici işlər naziri Əhməd Davudoğlu Kanal İstanbul ətrafında Çinə torpaq ayırma planları iddialarını gündəmə gətirib və belə bir hərəkətin “həm milli suverenliyi, həm də iqtisadi dayanıqlığı aradan qaldıracağı” xəbərdarlığını edib.
İkinci riskə gəlincə, Ankara yeni kanalı Vaşinqtona yaxınlaşmağı ümid edərək Montro Konvensiyasını adlamağın bir yolu görür. Ancaq ABŞ-ın Çini cilovlamağa çalışdığı bir vaxtda bu, Pekinə Avropa və Asiyanın görüş nöqtəsində onlara geostrateji üstünlük verəcək. Boğazın altındakı dəmir yolu tuneli və Asiya və Avropa sahillərini birləşdirən üçüncü körpü kimi strateji marşrutlara artıq pul qoyan çinlilər, şübhəsiz ki, Kanal İstanbulu “Bir kəmər-Bir yol” layihəsində qiymətli bir kart olaraq görürlər.
Digər iki potensial layihə “Kəmər-Yol” üçün dəyəri artıra bilər.
Birincisi, hazırda çox uzaq bir perspektiv kimi görünən, Orta Asiyaya açılan bir qapı olaraq bu, Qara dənizi Xəzər dənizinə birləşdirən bir kanaldır.
Digəri, Çanaqqala boğazının şimal girişindən şimala doğru Saros körfəzinə uzanan, Çanaqqala alternativi təklif edən Kanal İstanbula bənzər bir su yoludur. Bu təklif yalnız Kanal İstanbul üçün ətraf qiymətləndirmə hesabatında bir dipnotda qeyd edilib. Ancaq yenə də inteqrasiya edilmiş bir planlaşdırma əlaməti kimi görünür.
Çinin maliyyələşdirmə perspektivi Ankaranın Uyğur məsələsindəki siyasətinə təsir göstərir. Uyğur diasporasının Çinə qarşı qurduğu kampaniya qarşısında Ankaranın Çinə laqeyd və hətta sakit mövqeyi ortaya çıxıb. Martın 10-da hakim partiyanın millət vəkilləri müxalifətdəki İyi Partiyanın Çindəki uyğurlara qarşı “qeyri-insani təcrübələr” barədə parlament araşdırması təklifinə səs veriblər.
Ankaranın siyasəti Çin diplomatlarını uyğurlara dəstək olan türk siyasətçilərinə barmaq silkələməyə cəsarət vermiş kimi görünür.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 13-04-2021 18:04 | Bölmə: İqtisadiyyat

Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın 2011-ci ildə ilk dəfə nümayiş etdirib “çılğın bir layihə” adlandırdığı Kanal İstanbul “Bir kəmər-Bir yol” Təşəbbüsünün bir hissəsi kimi Çinin marağına səbəb olub.
Reyting.az “Al-Monitor”-a istinadla xəbər verir ki, Çin şirkətləri indi 9 milyard dollarlıq su yolu tenderinə qoşulub.
Ərdoğan inşaatın yayda başlayacağını açıqlasa da, Türkiyənin iqtisadi çətinlikləri səbəbindən su yolunun maliyyələşdirmə problemləri var.
Bəs, 45 kilometrlik su yolunun tikintisini kimlər aparaçaq?
Türk ekspert Jale Özgentürkə görə, Çindən bir maliyyə təklifi gəlib. “Ankara mövzu üzərində işləyir. Qarşıdakı tender üçün hazırda dörd təklif var və hamısı Çin şirkətlərindəndir”.
Serpil Yılmazın sözlərinə görə, “ICBC” və Honq-Konq mərkəzli İngiltərə bankı HSBC, layihənin gələcək maliyyələşdiriciləri olaraq təqdim edilir. ICBC-nin kanalın tikintisini maliyyələşdirmək üçün bir konsorsium yaratmağa çalışdığı bildirilir.

Əvvəlki illərdə “Bank of China”-nın Türkiyə şöbəsinin müdiri bankının Türkiyədəki infrastruktur layihələrini maliyyələşdirməyə can atdığını, Kanal İstanbulla maraqlanan Çin şirkətləri arasında “Çin Milli Maşınları” və “Çin Rabitə İnşaatı”nın da olduğu söylənib.
Bununla birlikdə, Kanal İstanbulu çinlilərə verməklə, Türkiyə tələ ilə qarşılaşa bilər.
Birincisi, çinlilərin iş rejimindən qaynaqlanan risklər var.
Türk mediasının yazdığına görə, iki il əvvəl Çinin təklifi, genişlənən proyektin bir hissəsi olaraq su yolunun inşaasını maliyyələşdirmək üçün kreditlər və digər investisiyalar da daxil olmaqla, 65 milyard dollara qədər vəsait cəlb olunub.
Çoxları Çinin iddia etdiyi "borc tələsi" diplomatiyasını mif kimi qəbul etsə də, Türkiyədəki Çin variantının əleyhdarları çoxdur. Belə layihələrdə çinlilər adətən borc verir və eyni zamanda tikintini öz üzərlərinə götürürlər, əsasən Çindən gələn işçilərdən və materiallardan istifadə edirlər.
Dekabr ayında Ərdoğanın keçmiş Baş naziri və hazırda bir müxalifət partiyasına rəhbərlik edən Xarici işlər naziri Əhməd Davudoğlu Kanal İstanbul ətrafında Çinə torpaq ayırma planları iddialarını gündəmə gətirib və belə bir hərəkətin “həm milli suverenliyi, həm də iqtisadi dayanıqlığı aradan qaldıracağı” xəbərdarlığını edib.
İkinci riskə gəlincə, Ankara yeni kanalı Vaşinqtona yaxınlaşmağı ümid edərək Montro Konvensiyasını adlamağın bir yolu görür. Ancaq ABŞ-ın Çini cilovlamağa çalışdığı bir vaxtda bu, Pekinə Avropa və Asiyanın görüş nöqtəsində onlara geostrateji üstünlük verəcək. Boğazın altındakı dəmir yolu tuneli və Asiya və Avropa sahillərini birləşdirən üçüncü körpü kimi strateji marşrutlara artıq pul qoyan çinlilər, şübhəsiz ki, Kanal İstanbulu “Bir kəmər-Bir yol” layihəsində qiymətli bir kart olaraq görürlər.
Digər iki potensial layihə “Kəmər-Yol” üçün dəyəri artıra bilər.
Birincisi, hazırda çox uzaq bir perspektiv kimi görünən, Orta Asiyaya açılan bir qapı olaraq bu, Qara dənizi Xəzər dənizinə birləşdirən bir kanaldır.
Digəri, Çanaqqala boğazının şimal girişindən şimala doğru Saros körfəzinə uzanan, Çanaqqala alternativi təklif edən Kanal İstanbula bənzər bir su yoludur. Bu təklif yalnız Kanal İstanbul üçün ətraf qiymətləndirmə hesabatında bir dipnotda qeyd edilib. Ancaq yenə də inteqrasiya edilmiş bir planlaşdırma əlaməti kimi görünür.
Çinin maliyyələşdirmə perspektivi Ankaranın Uyğur məsələsindəki siyasətinə təsir göstərir. Uyğur diasporasının Çinə qarşı qurduğu kampaniya qarşısında Ankaranın Çinə laqeyd və hətta sakit mövqeyi ortaya çıxıb. Martın 10-da hakim partiyanın millət vəkilləri müxalifətdəki İyi Partiyanın Çindəki uyğurlara qarşı “qeyri-insani təcrübələr” barədə parlament araşdırması təklifinə səs veriblər.
Ankaranın siyasəti Çin diplomatlarını uyğurlara dəstək olan türk siyasətçilərinə barmaq silkələməyə cəsarət vermiş kimi görünür.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 22:31
İşçi qrupu növbəti iclasını keçirib - Fotolar
Dünən, 12:46
ABŞ və OPEC+ neftin qiymətlərini aşağı salır
4-09-2025, 14:32
23 aptekdə yoxlama aparılıb
4-09-2025, 13:58
ABŞ Səfirliyi köhnə əşyalarını satışa çıxarıb
4-09-2025, 11:00
Mərkəzi Bank vəzifəli şəxsi cərimələyib
3-09-2025, 15:11
Azərbaycan və Türkiyənin energetika nazirləri görüşəcək
3-09-2025, 11:24
Bakıya gizli gətirilən qızıl külçələr aşkarlanıb
3-09-2025, 08:19
“iPhone 17”-nin qiyməti məlum olub
2-09-2025, 18:00
Bakıda daşınmaz əmlak bahalaşıb
2-09-2025, 11:15
Azərbaycan və Braziliya İşçi qrupunun ilk iclasını keçiriblər - Foto
2-09-2025, 10:05
İcbari Sığorta Bürosunun Himayəçilər Şurasının tərkibi dəyişib
2-09-2025, 09:29
Generalın oğlu İngiltərədə şirkət açıb - Sənədlər
1-09-2025, 13:13
Mərkəzi Bank iki təşkilatın lisenziyasını ləğv edib
1-09-2025, 12:52
Xocavənd, Xocalı və Laçında aqrar torpaqlar icarəyə veriləcək
1-09-2025, 11:35
İlham Əliyev Asiya İnfrastruktur İnvestisiya Bankının prezidenti ilə görüşüb - Fotolar
29-08-2025, 16:58
Daha 56 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılıb
28-08-2025, 13:31
Bakıda nəqliyyatda gedişhaqqı artırılacaq? - Açıqlama
28-08-2025, 10:15
Mərkəzi Bank "Delta Capital” və “Zuhur” MMC-nin lisenziyasını "dondurub"
28-08-2025, 08:45
Məşhur şirkət "robotların beyni"-ni satışa çıxarıb
27-08-2025, 16:24
Sənaye metallarının qiyməti artıb
27-08-2025, 16:11
Daha 29 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılıb
27-08-2025, 15:30
Fərhad Əhmədovun böyük vergi borcu yaranıb
27-08-2025, 12:28
ABŞ şirkəti Rusiya nefti ilə bağlı gizli danışıqlar aparır
27-08-2025, 11:56
Şahin Mustafayev: "Körfəz ölkələrini Qara Dənizə bağlayacaq yeni marşrut yaradılacaq"
27-08-2025, 11:33
ABŞ-la iqtisadi müharibə Rusiya üçün pis nəticələnə bilər
27-08-2025, 09:53
Avropanın iki ölkəsi Rusiya aktivlərinin müsadirəsinə qarşıdır
26-08-2025, 13:58
Rusiyanın 14 sərnişin təyyarəsində problem yaranıb
26-08-2025, 12:10
ABŞ və Rusiya enerji sazişlərini müzakirə edir
26-08-2025, 11:02
I Yüksəliş müsabiqəsinin finalçısı mərkəz rəhbəri təyin olunub
25-08-2025, 18:56
"Coca-Cola" nəhəng şəbəkəni satmaq istəyir
25-08-2025, 16:00
Un neçəyədir? - Qiymət açıqlanıb
25-08-2025, 15:01
Mərkəzi Bankda yeni təyinat olub
25-08-2025, 10:53
Deputatdan "Sədərək"dəki yanğınla bağlı açıqlama: "Bu, son 8 ildə 10-cu belə hadisədir..."
22-08-2025, 17:57
Rusiya Suriya üçün yeni pul çap edəcək
22-08-2025, 17:33
Əli Əsədov Çinin korporasiya prezidenti ilə görüşüb
22-08-2025, 10:40
QSC-nin Müşahidə Şurasının tərkibi dəyişib
21-08-2025, 16:09
Aİ və ABŞ birgə bəyanat yayıblar
21-08-2025, 11:48
TANAP ilə nəql edilən Azərbaycan qazının həcmi açıqlanıb
21-08-2025, 11:04
Nazir müavininin adı 3.8 milyon manatlıq "tender oyunu"nda hallanır
20-08-2025, 18:00
QSC-nin Müşahidə Şurasının tərkibi dəyişib
20-08-2025, 13:04
Su Ehtiyatları Agentliyinin 23 milyon manatdan çox vergi borcu var
19-08-2025, 17:35
"Azəriqaz" ləğv edilir? - Hüquqşünasdan müsahibə
19-08-2025, 17:22
Azərbaycan iqtisadi artımla bağlı proqnozunu yeniləyib
19-08-2025, 15:30
SOCAR-ın tabeliyində yeni qurumlar yaradılacaq