15:11 / 08-08-2022
Türkiyə ilə Rusiya qarşılıqlı ticarətdə dollar və avrodan imtina edir
14:48 / 08-08-2022
Daşkəsəndə yenə sel olub
14:28 / 08-08-2022
Bakıda Türk Dövlətləri Təşkilatının prokurorları görüşüb
14:05 / 08-08-2022
Rus Pravoslav Kilsəsi: “Azərbaycanda dini nifaq salmaq cəhdləri nəticə verməyəcək”
13:52 / 08-08-2022
Prezident Qaradağ rayonu ilə bağlı sərəncam imzalayıb
13:44 / 08-08-2022
ABŞ vəziyyəti daha da gərginləşdirir: Türkiyəyə “yox” deyib Yunanıstana 20 “F-35” vermək istəyirlər
13:40 / 08-08-2022
Rəsmi Bakı Gürcüstanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyir
13:36 / 08-08-2022
Qarabağ zonasında daha 697 hektar ərazi minalardan təmizlənib
13:22 / 08-08-2022
Natiq Cəfərli: "Səfər Mehdiyev də həbs edilə bilər"
13:19 / 08-08-2022
Avropada təbii qazın qiyməti artıb
13:05 / 08-08-2022
Rusiyanın daha bir polkovnik-leytenantı Ukraynada həlak olub
12:49 / 08-08-2022
Zəngəzur yolu nəzarətə götürülüb
12:45 / 08-08-2022
Sabah yağış yağacaq
12:30 / 08-08-2022
61 bağça müdiri işdən çıxarılıb - Nöqsanlara görə
12:19 / 08-08-2022
İmam Hüseyn bizim üçün kimdir?
12:10 / 08-08-2022
Allahşükür Paşazadə: "Özünü döymək, qan çıxarmaq, zəncir vurmaq Aşura ənənələrinə ziddir"
11:58 / 08-08-2022
"Qarabağ" cavab oyunu üçün Macarıstana gedib
11:45 / 08-08-2022
Bakıda məktəb direktoru olmaq istəyən 22 nəfər müsahibəyə çağırılıb
11:24 / 08-08-2022
Aşura ilə əlaqədar qanvermə aksiyası keçirilir
11:14 / 08-08-2022
“Azərlotereya” hesabat verməkdən yayınır
11:00 / 08-08-2022
Birinci Qarabağ müharibəsi əlillərinə birdəfəlik ödənişlərin verilməsi ilə bağlı daha bir məlumat yayılıb
10:58 / 08-08-2022
Həbs edilən brokerin ermənilərlə qohumluq əlaqəsi üzə çıxır
10:58 / 08-08-2022
Bakı-Gəncə qatarına onlayn qaydada bilet satışı başlayır - Video
10:47 / 08-08-2022
"Azərsu"da 55 milyon manatlıq tenderlər hansı şirkətlərə verilib?
10:27 / 08-08-2022
İslamiada: Azərbaycanın milliləri mübarizəyə start verir
10:11 / 08-08-2022
Magistraturaların boş qalan yerlərinə qəbul elan edilib
09:58 / 08-08-2022
Kolleclərə ixtisas seçimi başlayıb
09:45 / 08-08-2022
Bölmə rəisi qəza törədib, ölən var
19:07 / 05-08-2022
Ağdərə-Kəlbəcər yolu tezliklə Azərbaycanın nəzarətinə keçəcək - Professor
15:03 / 04-08-2022
Fazil Mustafa: "Erməniyə deyilir ki, alternativ yol çəkilib, şələ-şülənizi yığıb Laçından çıxın"
18:17 / 03-08-2022
Qarabağdakı separatçıların silah-sursat anbarı dağıdılıb - Videolar
08:18 / 05-08-2022
Səfirliyimizə hücuma görə məsuliyyəti dini qruplaşma öz üzərinə götürüb, həbslər var
19:03 / 03-08-2022
Ordumuz Qarabağda qisas əməliyyatı keçirib, bir neçə yüksəklik azad olunub - MN-dən sərt xəbərdarlıq (Video)
17:10 / 04-08-2022
Daşkəsəndə təbii fəlakət baş verib - Fotolar
23:43 / 04-08-2022
Təhsil sahəsi daha bir problemlə üzləşir
21:49 / 05-08-2022
Hərbi qulluqçumuz minaya düşüb - Foto
17:29 / 05-08-2022
Ərdoğan Putinlə görüşüb: "Türkiyə ilə Rusiya arasında yeni səhifə açacağıq" - Yenilənib
22:42 / 04-08-2022
Radikal dini dəstə Azərbaycanın Londondakı səfirliyinə hücum edib - Video
19:17 / 06-08-2022
“Avqustun sonuna qədər Laçın şəhəri, dəhliz, Sus və Zabux kəndləri boşaldılmalıdır” - Deputat
13:29 / 05-08-2022
Azərbaycanın Londondakı səfirliyinə hücumu İran təşkil edib?
Azərbaycanlı olmaq asanmı? - Vahid Qazi yazır
Tarix: 27-07-2022 11:31 | Bölmə: Vahid Qazi
Vahid QAZİ
“Adamlar və kitablar” silsiləsindən
Rəhman Bədəlovun “Легко ли быть азербайджанцем? Диалоги с самим собой” (“Azərbaycanlı olmaq asanmı? Öz-özümlə dialoqlar”) kitabını Azərbaycanda Maarifçi Hərəkatın 150 ildə keçdiyi yola, 100 il qabaq başlayıb hələ də bitməyən millətləşmə prosesinə, milli kimliyimizə baxış toplusu da, 85 yaşlı filosofun ömür müşahidələrindən fəlsəfi memuar da adlandırmaq olar.
Burada yazılanlara keçmişlə, bugünlə yanaşı, gələcəkdən boylanış da deyərdim – “milli kimlik”in öz yerini “planetar kimlik”ə verməkdə olduğu iddia edilən bir zamanda azərbaycanlı olmaq, yaxud qalmaq asanmı?
Nədir azərbaycanlı olmaq?
Müəllif kitabın sonuncu bölümündə bu suala dekonstruksiya fəlsəfi təlimindən cavab axtarır. Əslində heç cavab da vermir, sadəcə, “azərbaycanlı” məfhumunu “sökür”, onu tarix, coğrafiya, dil, ənənə, ailə, etnik, adət və sairə kimi çoxsaylı “hissəciklərə” bölür, ayrı-ayrılıqda təhlil edir. Amma yiğib, “azərbaycanlı olmaq”ı tam konstruksiyanı halına gətirmir. Oxucunu 150 illik suallarla baş-başa qoyur.
Və bütün bunlar nostalji xatirələr, nigaran, ağrılı düşüncələr, eyni zaman üzülməyən ümidlər işığında yazılır.
İki səhifəlik (209-210) “Bu ölkəni kim xilas edəcək?” adlı bölümü mənə görə kitabın “onurğa beyin” hissəsidir. Suala toplumdan gələn cavabların (“gənclik”, “xalqın birliyi”, “Əli bəy”, “cənab prezident” və s. ) fövqünə müəllif öz cavabını çıxarır – “düşünmək cəsarəti” (“sapere aude”) deyir, əslində Maarifçiliyə davam deyir.
Toplumda “düşünmək cəsarəti” oyatmağa can atan qocaman filosof toplumun düşünən kəsiminə “qərarvermə cəsarəti” nümunəsi göstərməli deyilmi? Kitab boyu belə nümunə – “dağın o üzünə aparan yola” tanışlıq verən fikir gəzdim.
İstərdim, kitab geniş müzakirələrə səbəb olsun, xüsusilə gənclər arasında. Məsələn, Ağalar Qutun “Aşma”sı kimi. Xatırlayanlar qoymaz yanlış yazım – “Aşma” təkrar-təkrar nəşr olunmuşdu, gənc ictimai fəalların masaüstü kitabına çevrilmişdi. Hətta mən də “Aşılası aşmalar” adlı yazı yazmışdım o kitab haqda.
Bəs Rəhman Bədəlovun kitabı necə, geniş müzakirələrə səbəb olacaqmı? İnanmaq istərdim, amma məncə yox! Niyə?
Rəhman müəllimin “dialoqlar”ında tək heyfsləndiyim kitabın rusca yazılmasıdır. Qəti fikrimdir ki, bu cür kitablar – azərbaycanlıya özünü, dünyanı, keçmişini, bugününü, sabahını anladan kitablar azərbaycanca yazılmalı, yaxud tərcümə edilməlidir. Azərbaycandilli gənc ictimai-siyasi düşünərlərin hər deyəndə yazılmayan, milli təfəkkürün formalaşması və inkişafına təkan verən belə kitabları oxuması, anlaması, ictimai müzakirələrə çıxarması və müəllifin altını tez-tez cızdığı “cəsarətli düşüncə” sahibinə çevrilməsi üçün bu, vacibdir. Yuxarıda adını çəkdiyim “Aşma”nın geniş oxucu kütləsində maraq oyatmasının əsas səbəblərindən biri Azərbaycan dilində yazılmasıdır – öz dilində öz xalqı haqda fəlsəfi fikirlərə ac oxucuya göydəndüşmə kitab idi.
Neçə il öncə yarım əsrlik Azərbaycan İntibahının (1870-1920) parlaq nəticəsi olan Cümhuriyyət və onu qurmuş insanlardan bəhs edən yazıların birini “Özünü axtaranlar ölkəsi” adlandırmışdım. Həsən bəy Zərdabidən üzü bəri nə qədər “özünü axtaran”, yəni millət yaradanlarımız var. Rəhman Bədəlov da onlardan biri, günümüzün “özünü” və “milli kimliyini” axtaran, həm də göstərən azsaylı böyük düşünərlərimizdən, müasir fəlsəfi fikrimizin öncüllərindəndir.
Oxucu kimi Rəhman Bədəlovdan yüzillik bağlı suallara açıq cavablar gözlədim. “Bu ölkəni kim xilas edəcək?” sualına “azərbaycanlı olmaq asanmı” cavabını aldım.
“Hələ heç kim sübut etməyib: azərbaycanlı olmaq asandırmı? Asan olmalıdırmı…” – kitab bu sözlərlə bitir.
Yaşadığı topluma, ölkəyə, zamana biganə qalmayan hər kəs üçün maraqlı düşüncə “yemi”dir, kitabı oxumağı dostlara tövsiyyə edirəm.
İyul 2022
Helsinqborq, İsveç
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 27-07-2022 11:31 | Bölmə: Vahid Qazi
Vahid QAZİ
“Adamlar və kitablar” silsiləsindən
Rəhman Bədəlovun “Легко ли быть азербайджанцем? Диалоги с самим собой” (“Azərbaycanlı olmaq asanmı? Öz-özümlə dialoqlar”) kitabını Azərbaycanda Maarifçi Hərəkatın 150 ildə keçdiyi yola, 100 il qabaq başlayıb hələ də bitməyən millətləşmə prosesinə, milli kimliyimizə baxış toplusu da, 85 yaşlı filosofun ömür müşahidələrindən fəlsəfi memuar da adlandırmaq olar.
Burada yazılanlara keçmişlə, bugünlə yanaşı, gələcəkdən boylanış da deyərdim – “milli kimlik”in öz yerini “planetar kimlik”ə verməkdə olduğu iddia edilən bir zamanda azərbaycanlı olmaq, yaxud qalmaq asanmı?
Nədir azərbaycanlı olmaq?
Müəllif kitabın sonuncu bölümündə bu suala dekonstruksiya fəlsəfi təlimindən cavab axtarır. Əslində heç cavab da vermir, sadəcə, “azərbaycanlı” məfhumunu “sökür”, onu tarix, coğrafiya, dil, ənənə, ailə, etnik, adət və sairə kimi çoxsaylı “hissəciklərə” bölür, ayrı-ayrılıqda təhlil edir. Amma yiğib, “azərbaycanlı olmaq”ı tam konstruksiyanı halına gətirmir. Oxucunu 150 illik suallarla baş-başa qoyur.
Və bütün bunlar nostalji xatirələr, nigaran, ağrılı düşüncələr, eyni zaman üzülməyən ümidlər işığında yazılır.
İki səhifəlik (209-210) “Bu ölkəni kim xilas edəcək?” adlı bölümü mənə görə kitabın “onurğa beyin” hissəsidir. Suala toplumdan gələn cavabların (“gənclik”, “xalqın birliyi”, “Əli bəy”, “cənab prezident” və s. ) fövqünə müəllif öz cavabını çıxarır – “düşünmək cəsarəti” (“sapere aude”) deyir, əslində Maarifçiliyə davam deyir.
Toplumda “düşünmək cəsarəti” oyatmağa can atan qocaman filosof toplumun düşünən kəsiminə “qərarvermə cəsarəti” nümunəsi göstərməli deyilmi? Kitab boyu belə nümunə – “dağın o üzünə aparan yola” tanışlıq verən fikir gəzdim.
İstərdim, kitab geniş müzakirələrə səbəb olsun, xüsusilə gənclər arasında. Məsələn, Ağalar Qutun “Aşma”sı kimi. Xatırlayanlar qoymaz yanlış yazım – “Aşma” təkrar-təkrar nəşr olunmuşdu, gənc ictimai fəalların masaüstü kitabına çevrilmişdi. Hətta mən də “Aşılası aşmalar” adlı yazı yazmışdım o kitab haqda.
Bəs Rəhman Bədəlovun kitabı necə, geniş müzakirələrə səbəb olacaqmı? İnanmaq istərdim, amma məncə yox! Niyə?
Rəhman müəllimin “dialoqlar”ında tək heyfsləndiyim kitabın rusca yazılmasıdır. Qəti fikrimdir ki, bu cür kitablar – azərbaycanlıya özünü, dünyanı, keçmişini, bugününü, sabahını anladan kitablar azərbaycanca yazılmalı, yaxud tərcümə edilməlidir. Azərbaycandilli gənc ictimai-siyasi düşünərlərin hər deyəndə yazılmayan, milli təfəkkürün formalaşması və inkişafına təkan verən belə kitabları oxuması, anlaması, ictimai müzakirələrə çıxarması və müəllifin altını tez-tez cızdığı “cəsarətli düşüncə” sahibinə çevrilməsi üçün bu, vacibdir. Yuxarıda adını çəkdiyim “Aşma”nın geniş oxucu kütləsində maraq oyatmasının əsas səbəblərindən biri Azərbaycan dilində yazılmasıdır – öz dilində öz xalqı haqda fəlsəfi fikirlərə ac oxucuya göydəndüşmə kitab idi.
Neçə il öncə yarım əsrlik Azərbaycan İntibahının (1870-1920) parlaq nəticəsi olan Cümhuriyyət və onu qurmuş insanlardan bəhs edən yazıların birini “Özünü axtaranlar ölkəsi” adlandırmışdım. Həsən bəy Zərdabidən üzü bəri nə qədər “özünü axtaran”, yəni millət yaradanlarımız var. Rəhman Bədəlov da onlardan biri, günümüzün “özünü” və “milli kimliyini” axtaran, həm də göstərən azsaylı böyük düşünərlərimizdən, müasir fəlsəfi fikrimizin öncüllərindəndir.
Oxucu kimi Rəhman Bədəlovdan yüzillik bağlı suallara açıq cavablar gözlədim. “Bu ölkəni kim xilas edəcək?” sualına “azərbaycanlı olmaq asanmı” cavabını aldım.
“Hələ heç kim sübut etməyib: azərbaycanlı olmaq asandırmı? Asan olmalıdırmı…” – kitab bu sözlərlə bitir.
Yaşadığı topluma, ölkəyə, zamana biganə qalmayan hər kəs üçün maraqlı düşüncə “yemi”dir, kitabı oxumağı dostlara tövsiyyə edirəm.
İyul 2022
Helsinqborq, İsveç
Müəllifin bütün yazıları - Vahid Qazi
Bölməyə aid digər xəbərlər
6-08-2022, 14:01
Qumla London arasında Bakı - Vahid Qazi yazır
AMİP lideri deyir ki, Ukraynada baş verənlər anqlosaks-rus müharibəsi deyil, dünyanın faşist Rusiyası ilə müharibəsidir
Əli Məsimli deyir ki, Azərbaycan əhalisinin xeyli hissəsi pis yaşayır, özünü gündəlik tələbat malları ilə lazımı səviyyədə təmin edə bilmir
Preobrajenski deyir ki, Rusiyada müharibəyə qarşı regional elitaların narazılığı səngiməyəcək və həmin elita Kremlin onları eşitməsini istəyir
Rusiya prezidentinin xəstə olduğunu deyən Con Herbst: “Rusiya elitasının və rus xalqının Ukraynaya qarşı təcavüzü dəstəkləməsi həqiqətə uyğun deyil”
İqal Levin: “Danışıqlar bu müharibəni hansısa yolla bitirmək, hansısa uğurlar üçün bazarlıq etmək, bu uğurları Rusiya ictimaiyyətinə qələbə kimi təqdim etmək imkanıdır”
