20:31 / 02-12-2023
İlham Əliyev BƏƏ-nin Milli Günü ilə bağlı tədbirdə iştirak edib
20:18 / 02-12-2023
Ekspert: “Ermənistanın təxribatına sərt cavab veriləcək”
19:52 / 02-12-2023
Ukrayna kəşfiyyatının ruslara qarşı əməliyyatı....
19:00 / 02-12-2023
Ukraynada məhv edilmiş Rusiya texnikalarının emalı üçün zavod açıla bilər
18:41 / 02-12-2023
Zelenskinin xanımı: “Ərimin ikinci dəfə prezident olmasını istəmirəm”
18:25 / 02-12-2023
Professor: “Ermənistan dəhliz məsələsini gündəmdən çıxarmağa çalışır”
17:42 / 02-12-2023
İqtidar partiyası müxalifətin rəhbərlik etdiyi bələdiyyələri ələ keçirir
17:16 / 02-12-2023
İsrail: döyüşərək danışıqlar apara bilərik
14:00 / 02-12-2023
Deputatlar daha 22 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
13:36 / 02-12-2023
Qərargah rəisi Ermənistanla sərhədə gedib, tapşırıqlar verib - Video
13:18 / 02-12-2023
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
11:14 / 02-12-2023
İlham Əliyev Laos prezidentini təbrik edib
10:32 / 02-12-2023
Rusiyaya görə ölkələrə təzyiq edirlər
10:06 / 02-12-2023
Bakıda avtomat silah satmaq istəyən şəxs saxlanılıb - Foto
09:27 / 02-12-2023
Moskva aeroportlarında 40-dan çox reys təxirə salınıb
09:21 / 02-12-2023
Ukraynada sovet abidələri ilə bağlı qalmaqal yaranıb
08:58 / 02-12-2023
Qəzzada ölən jurnalistlərin sayı 61-ə çatıb
22:45 / 01-12-2023
Dünya çempionatı: güləşçilərimiz 5 medal qazanıb
21:01 / 01-12-2023
Ceyhun Bayramov: "Ermənistanın hərbi potensialını gücləndirməsi və..."
19:27 / 01-12-2023
Estoniya Rusiya ilə sərhədi bağlaya bilər
19:01 / 01-12-2023
Keçmiş bank sədri məhkəmə zalında həbs edilib
18:16 / 01-12-2023
Axtarışda olan şəxs Gürcüstandan ölkəmizə gətirilib
18:01 / 01-12-2023
Azərbaycan millisinin voleybolçusu əməliyyat olunub
17:52 / 01-12-2023
Naxçıvanda 11 məktəbə direktor təyin edilib
17:44 / 01-12-2023
Əziz Orucov apellyasiya şikayəti verib
17:33 / 01-12-2023
Əli Əsədov Şuşa ilə bağlı sərəncam imzalayıb
17:31 / 01-12-2023
Qadınlar yaşa dolduqca daha seksual olurlar - Fotolar
17:28 / 01-12-2023
İlham Əliyev Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Prezidentini təbrik edib
17:22 / 01-12-2023
Rusiyanın 8,8 milyard dollarlıq aktivi dondurulub
15:20 / 28-11-2023
Toy qan gölünə çevrilib: bəy anası və gəlin də daxil olmaqla 4 nəfəri öldürüb - Fotolar
02:15 / 01-12-2023
Avropa Liqası: “Qarabağ” - “Molde” oyunu yekunlaşıb - Yenilənib
23:26 / 28-11-2023
Baydenin oğlu prezidentin impiçmenti üzrə Konqresdə ifadə verməyə hazırdır
19:37 / 28-11-2023
XİN: "AHİM Ermənistanın mövqeyini ifşa edib"
20:42 / 29-11-2023
Saakaşvili: “Kəşfiyyat rəhbərinin həyat yoldaşı mənim zəhərləndiyim eyni metallarla zəhərlənib”
13:34 / 28-11-2023
Hərbi xidmət üçün son yaş həddi dəyişir
23:50 / 29-11-2023
Çempionlar Liqası: "Qalatasaray"ın qrupdan çıxma şansı son oyuna qalıb
17:16 / 28-11-2023
TV rəhbəri Əziz Orucov saxlanılıb - Yenilənib
00:02 / 30-11-2023
Qaraheybətdə hərbi helikopterin qəzaya uğramasından 2 il ötür
00:01 / 01-12-2023
Laçının işğaldan azad edilməsindən üç il ötür
Bizim sirli-sehrli Güney - Vahid Qazi yazır
Tarix: 27-10-2022 16:38 | Bölmə: Vahid Qazi
Vahid QAZİ
Şah İsmayıl bu gün özünü iranlı sayardı, ya azərbaycanlı?
Qəsdim Xətaidən yazmaq deyil, onun siyasi kimliyi ilə işim yoxdur. Toxunmaq istədiyim məsələyə görə sualı belə qoymağa məcburam.
Şah İsmayıl İran dövlətinin – istər şahlıq, istər dini rejim olsun, lap sabah demokratiya qurulsun, fərqi yoxdur – iki ideoloji əsasından (şubiyyə və şiəlik) birini yaratmış, bugünkü iranlı kimliyinin formalaşmasında misilsiz xidməti olan tarixi şəxsdir. Bizə baxmayın, iranlılar (tək farslar deyil) onu belə görür, tanıyır, dəyərləndirir.
Belədirsə, onda biz niyə ona Bakıda heykəl qoymuşuq? Cavab sadədir, çünki biz də özümüzünkü bilib ona sahib çıxmışıq!
***
Bu ay İsveçdə 11-i qadın olan 23 nazirdən ibarət yeni hökumət quruldu. O qadın nazirlərin arasında təbrizli Romina Purmuxtari də var. İsveç tarixinə ən gənc nazir kimi düşən 26 yaşlı Romina Purmuxtari mərhum güneyli siyasi mühacir soydaşımız İbrahim Purmuxtarinin qızıdır.
Bu xəbəri eşidəndə “Feysbuk”da təbrik paylaşdım. O təbrikə yazılan şərhlər çoxdan yarımçıq qalan yazıya yeni nəfəs verdi.
Şərh yazanların bəziləri Romina Purmuxtarinin “Tvitter”də fars kimliyini qabartmasını əsas gətirərək məni özgə birini “özününküləşdirmək”də qınadı. Adına, soyadına söz atanlar da vardı.
Soyu haqda Romina özü belə yazıb:
“Qohumlarım İranda yaşayır, yarı azəri, yarı farsdır”.
İsveçdə nəşr etdirdiyi xatirələr kitabında uşaq vaxtı İrana, Təbrizə getməyindən, orada gördüklərindən, adət-ənənələrdən, atasının azərbaycanlı, anasının fars olmasından, atasının siyasi mübarizə yolundan bəhs edib.
Başqaların münasibəti öz yerində, mən onu Güneydən gəlmiş mühacir soydaşımızın İsveç siyasətində ciddi uğur qazanmış qızı kimi təbrik etdim. Özgə yox, özümüzünkü bildim. Rominanı özünü iranlı kimliyin daşıyıcısı sayan milyonlarla soydaşımıza nümunə kimi tanıtmaq istədim. Düşüncəm odur ki, farslarla şərik yaratdığımız tarixə haqlı olaraq sahib çıxdığımız kimi o soydaşlarımızı da özümüzünkü bilməli, uzaq tutmamalıyıq. Sevgi sevgidən doğur – bizim isti münasibətimiz onları düşündürəcək, müstəqil Azərbaycana, onun vətəndaşlarına bir başqa yöndən baxmağa başlayacaqlar.
Milli düşüncənin yolu özünüdərkdən keçir!
***
İstər budəfəki diskussiyadan, istər də Güneylə bağlı başqa müzakirələrdən gəldiyim qənaət odur ki, çoxumuz Güneyi tanımırıq, orada yaşayan soydaşlarımız haqqında çox şey bilmirik, bildiklərimizin də çoxu yanlışdır.
İranda 35-40 milyon soydaşımız yaşayır deyirik, amma bilirikmi onların nə qədəri “milli hökumət” tərəfdarıdır, nə qədəri “İran dövlətçiliyi” təfəkkürünə malikdir? Yox! Çünki bizim Güneyi bir toplum kimi öyrənən mərkəzlərimiz olmayıb. Bizim Güneyə münasibətimiz lirikdir, oradan bilgimiz məişət səviyyəsindədir.
Rəhmətlik Əbülfəz Elçibəy Bütöv Azərbaycan Birliyi adlı təşkilat yaratmışdı. Tədbirlərinə hərdən mən də gedirdim. Tarixçilərin, Güneydən gəlmiş soydaşlarımızın çıxışlarını dinləyirdim. Elə Əbülfəz bəyin tövsiyəsi ilə güneyli milli lider Mahmudəli Çöhrəqanlı ilə bir neçə dəfə görüşmüşdüm. İnsan hüquqları, milli haqlar, demokratiya problemləri barədə nəşr etdiyimiz kitabçaları ərəb əlifbası ilə çap edib İrandakı soydaşlarımız arasında yaymağa imkanımızın olduğunu deyib konkret bölgələrlə əlaqə qurmağa dəstək istəmişdim. Maraqla qarşılamışdı, amma nə səbəbdənsə bu sevda baş tutmadı.
Bütöv Azərbaycan Birliyi Güneyi dərindən öyrənən institut ola bilmədi, diskussiya klubu kimi fəaliyyət göstərdi. Diskussiyalarda səslənənlər də daha çox pafos idi. Bunu İsveçə gələndən sonra bildim. İsveçdə dostlaşdığım neçə güneylidən öyrəndiklərim o vaxt orada eşitdiklərimdən köklü fərqlənirdi. Real vəziyyəti geniş dünyagörüşlü, İranın, İrançılığın mahiyyətini dərindən bilən bu dostlar daha aydın izah edirdilər.
Bizim Güney haqda bilgilərimizin çoxu yanlışdır. Güneyi tanımırıq! Eyni ilə də onlar bizi tanımırlar!
Milli kimlik məsələsində əsas soy deyil, özünüdərkdir. Qanı qanımdan, soyu soyumdan olmaq hələ mənimlə eyni milli şüur daşıyıcısı olmaq demək deyil.
Tarixə baxsaq görərik ki, bugünkü İran dövlətçiliyini fars-türk cütlüyü formalaşdırıb. Bu cütlüyün əsrlərlə qaynayıb-qarışmasında əsas rolu şiəlik oynayıb. Şiəliyin o biri adına “İran islamı” da deyirlər. Onu yaradan farslar olsa da, dövlət siyasətinə türk əsilli şahlar çeviriblər. Ərəb istilası zamanı “İran islamı” yaratmaqla öz identikliyini (şubiyyə) qoruyan farslar əsrlərlə ölkəni idarə edən türk şahların özləri kimi yaratdıqları tarixə də sahib çıxıblar. Əslində isə o Səfəvi, Avşar, Qacar şahları kimi onların yaratdığı tarix həm də bizimdir və ona sahiblənmək haqqımızdır.
İranı dərindən tanıyan dostlarla söhbətdən gəldiyim qənaətə görə, güneyli soydaşlarımızı üç qrupa bölmək olar. Çoxluq təşkil edən birinci qrup İranı öz dövləti kimi görür, hətta elələrinə rastlayarsan ki, imkan düşsə bizim Azərbaycanı da İrana birləşdirmək istəyər.
Xeyli bir qismi əhatə edən ikinci qrupun hədəfi milli muxtariyyətə nail olmaqdır.
Azlıq təşkil edən, əsasən xaricdə yaşayan üçüncü qrup isə müstəqil dövlət qurmaq və bizim Azərbaycanla birləşmək istəyənlərdir.
Bu kontekstdə soydaşlarımızı kürdlərlə müqayisə edənlərlə razılaşmaq olmur. İranı öz dövləti sayan, ana dilində məktəb, milli muxtariyyət istəyən azərbaycanlılardan fərqli olaraq kürdlər (şiə kürdlər xaric) milli azadlıq mücadiləsi aparırlar, özü də əldə silah. Sünni olduqlarına görə öz etnik kimliklərini fars basqısından məsafədə saxlamağı bacarırlar. Həm də bu səbəbdən İran hakimiyyəti onların içərisinə öz adamlarını hər vaxt sızdıra bilmir. Bizim milli düşüncəli fəallarımızın qənimi isə adətən öz “İrançı” soydaşlarımız olur.
Bu gün Güneydə yaşayan azərbaycanlıların böyük əksəriyyətinin istəyi başqa xalqlarla əl-ələ verib molla rejimindən qurtulmaqdır. Sonrası Allaha pənah…
Sonrası həm də bizə bağlıdır. Biz, müstəqil Azərbaycan dövləti və xalqı olaraq Güneydəkilərə sahib çıxmalıyıq. Hər mənada.
Bu gün Güneydə milli şüur 30 il əvvəllə müqayisəyə gəlməyəcək qədər inkişaf edib, buna bir səbəb tarixi Azərbaycanın quzeyində müstəqil dövlətin bərpası, ordumuzun Qarabağda qələbəsidirsə, o biri səbəb Türkiyə kanallarının Güneydə də əlçatanlığıdır. Mənim uşaqlarım güneyli dostların balaları ilə Türkiyə türkcəsində danışır. Əvvəl-əvvəl buna sərt reaksiya verirdim, indi sakitəm, əsas odur ki, ünsiyyətləri var. Güneydə məşhur olan “Təbriz, Bakı, Ankara…” şüarı boş yerdə yaranmayıb.
İran böyük dəyişiklik ərəfəsindədir. Bu dəyişikliyə Güneylə yanaşı biz də – müstəqil Azərbaycan da hazır olmalıdır!
Təbriz stadionunda “Traktor” futbol komandasının azarkeşlərinin səsləndirdiyi “Azərbaycan” hayqırtısı nə qədər qanımızı coşdursa da real vəziyyəti soyuq başla təhlil etməliyik. Milli oyanışa təmkinlə, ardıcıl, real dəstək verməliyik.
Yuxarıda söz açdığım “Feysbuk” statusuma şərh yazan dostlara və onlar kimi düşünən soydaşlarımıza isə ərklə bir söz deyim. 70 illik sovet dövründə dili qorunan, ana dilində məktəbləri, universitetləri, teatrı, kinosu, ədəbiyyatı olan, 30 ildir müstəqil yaşayan biz quzeylilər hələ də rus soyadlarımızdan, rus dilinin əsarətindən qurtula bilməmişiksə, hansı haqla tarixi boyu ana dilində məktəbi olmayan güneyliləri “farsdilli”, “İran təfəkkürlü” olmaqda qınaya bilərik?
***
Şah İsmayıl bu gün özünü iranlı sayardı, ya azərbaycanlı? Siyasi-ideoloji təməlini qoyduğu bugünkü İranın yanında durardı, ya Bakıya gələr, əvvəl öz heykəlinə baş çəkər, sonra Fəxri xiyabana gedib paytaxtı Təbriz olmuş Azərbaycan Milli Hökumətinin başçısı Seyid Cəfər Pişəvərinin qəbrinə gül düzərdi?
İranı yaxşı öyrənək, Güneyi bir toplum olaraq dərindən tanıyaq, duyaq. Nizamiyə, Şah İsmayıla sahib çıxdığımız kimi Purmuxtari kimilərini də özümüzünkü saymalıyıq. Bu gün İranda yaşayan milyonlarla “qanı qanımdan, soyu soyumdan olan”ı “milli şüuru şüurumdan, hədəfi hədəfimdən”ə çevirə bilərik deyə.
Oktyabr 2022
İsveç
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 27-10-2022 16:38 | Bölmə: Vahid Qazi
Vahid QAZİ
Şah İsmayıl bu gün özünü iranlı sayardı, ya azərbaycanlı?
Qəsdim Xətaidən yazmaq deyil, onun siyasi kimliyi ilə işim yoxdur. Toxunmaq istədiyim məsələyə görə sualı belə qoymağa məcburam.
Şah İsmayıl İran dövlətinin – istər şahlıq, istər dini rejim olsun, lap sabah demokratiya qurulsun, fərqi yoxdur – iki ideoloji əsasından (şubiyyə və şiəlik) birini yaratmış, bugünkü iranlı kimliyinin formalaşmasında misilsiz xidməti olan tarixi şəxsdir. Bizə baxmayın, iranlılar (tək farslar deyil) onu belə görür, tanıyır, dəyərləndirir.
Belədirsə, onda biz niyə ona Bakıda heykəl qoymuşuq? Cavab sadədir, çünki biz də özümüzünkü bilib ona sahib çıxmışıq!
***
Bu ay İsveçdə 11-i qadın olan 23 nazirdən ibarət yeni hökumət quruldu. O qadın nazirlərin arasında təbrizli Romina Purmuxtari də var. İsveç tarixinə ən gənc nazir kimi düşən 26 yaşlı Romina Purmuxtari mərhum güneyli siyasi mühacir soydaşımız İbrahim Purmuxtarinin qızıdır.
Bu xəbəri eşidəndə “Feysbuk”da təbrik paylaşdım. O təbrikə yazılan şərhlər çoxdan yarımçıq qalan yazıya yeni nəfəs verdi.
Şərh yazanların bəziləri Romina Purmuxtarinin “Tvitter”də fars kimliyini qabartmasını əsas gətirərək məni özgə birini “özününküləşdirmək”də qınadı. Adına, soyadına söz atanlar da vardı.
Soyu haqda Romina özü belə yazıb:
“Qohumlarım İranda yaşayır, yarı azəri, yarı farsdır”.
İsveçdə nəşr etdirdiyi xatirələr kitabında uşaq vaxtı İrana, Təbrizə getməyindən, orada gördüklərindən, adət-ənənələrdən, atasının azərbaycanlı, anasının fars olmasından, atasının siyasi mübarizə yolundan bəhs edib.
Başqaların münasibəti öz yerində, mən onu Güneydən gəlmiş mühacir soydaşımızın İsveç siyasətində ciddi uğur qazanmış qızı kimi təbrik etdim. Özgə yox, özümüzünkü bildim. Rominanı özünü iranlı kimliyin daşıyıcısı sayan milyonlarla soydaşımıza nümunə kimi tanıtmaq istədim. Düşüncəm odur ki, farslarla şərik yaratdığımız tarixə haqlı olaraq sahib çıxdığımız kimi o soydaşlarımızı da özümüzünkü bilməli, uzaq tutmamalıyıq. Sevgi sevgidən doğur – bizim isti münasibətimiz onları düşündürəcək, müstəqil Azərbaycana, onun vətəndaşlarına bir başqa yöndən baxmağa başlayacaqlar.
Milli düşüncənin yolu özünüdərkdən keçir!
***
İstər budəfəki diskussiyadan, istər də Güneylə bağlı başqa müzakirələrdən gəldiyim qənaət odur ki, çoxumuz Güneyi tanımırıq, orada yaşayan soydaşlarımız haqqında çox şey bilmirik, bildiklərimizin də çoxu yanlışdır.
İranda 35-40 milyon soydaşımız yaşayır deyirik, amma bilirikmi onların nə qədəri “milli hökumət” tərəfdarıdır, nə qədəri “İran dövlətçiliyi” təfəkkürünə malikdir? Yox! Çünki bizim Güneyi bir toplum kimi öyrənən mərkəzlərimiz olmayıb. Bizim Güneyə münasibətimiz lirikdir, oradan bilgimiz məişət səviyyəsindədir.
Rəhmətlik Əbülfəz Elçibəy Bütöv Azərbaycan Birliyi adlı təşkilat yaratmışdı. Tədbirlərinə hərdən mən də gedirdim. Tarixçilərin, Güneydən gəlmiş soydaşlarımızın çıxışlarını dinləyirdim. Elə Əbülfəz bəyin tövsiyəsi ilə güneyli milli lider Mahmudəli Çöhrəqanlı ilə bir neçə dəfə görüşmüşdüm. İnsan hüquqları, milli haqlar, demokratiya problemləri barədə nəşr etdiyimiz kitabçaları ərəb əlifbası ilə çap edib İrandakı soydaşlarımız arasında yaymağa imkanımızın olduğunu deyib konkret bölgələrlə əlaqə qurmağa dəstək istəmişdim. Maraqla qarşılamışdı, amma nə səbəbdənsə bu sevda baş tutmadı.
Bütöv Azərbaycan Birliyi Güneyi dərindən öyrənən institut ola bilmədi, diskussiya klubu kimi fəaliyyət göstərdi. Diskussiyalarda səslənənlər də daha çox pafos idi. Bunu İsveçə gələndən sonra bildim. İsveçdə dostlaşdığım neçə güneylidən öyrəndiklərim o vaxt orada eşitdiklərimdən köklü fərqlənirdi. Real vəziyyəti geniş dünyagörüşlü, İranın, İrançılığın mahiyyətini dərindən bilən bu dostlar daha aydın izah edirdilər.
Bizim Güney haqda bilgilərimizin çoxu yanlışdır. Güneyi tanımırıq! Eyni ilə də onlar bizi tanımırlar!
Milli kimlik məsələsində əsas soy deyil, özünüdərkdir. Qanı qanımdan, soyu soyumdan olmaq hələ mənimlə eyni milli şüur daşıyıcısı olmaq demək deyil.
Tarixə baxsaq görərik ki, bugünkü İran dövlətçiliyini fars-türk cütlüyü formalaşdırıb. Bu cütlüyün əsrlərlə qaynayıb-qarışmasında əsas rolu şiəlik oynayıb. Şiəliyin o biri adına “İran islamı” da deyirlər. Onu yaradan farslar olsa da, dövlət siyasətinə türk əsilli şahlar çeviriblər. Ərəb istilası zamanı “İran islamı” yaratmaqla öz identikliyini (şubiyyə) qoruyan farslar əsrlərlə ölkəni idarə edən türk şahların özləri kimi yaratdıqları tarixə də sahib çıxıblar. Əslində isə o Səfəvi, Avşar, Qacar şahları kimi onların yaratdığı tarix həm də bizimdir və ona sahiblənmək haqqımızdır.
İranı dərindən tanıyan dostlarla söhbətdən gəldiyim qənaətə görə, güneyli soydaşlarımızı üç qrupa bölmək olar. Çoxluq təşkil edən birinci qrup İranı öz dövləti kimi görür, hətta elələrinə rastlayarsan ki, imkan düşsə bizim Azərbaycanı da İrana birləşdirmək istəyər.
Xeyli bir qismi əhatə edən ikinci qrupun hədəfi milli muxtariyyətə nail olmaqdır.
Azlıq təşkil edən, əsasən xaricdə yaşayan üçüncü qrup isə müstəqil dövlət qurmaq və bizim Azərbaycanla birləşmək istəyənlərdir.
Bu kontekstdə soydaşlarımızı kürdlərlə müqayisə edənlərlə razılaşmaq olmur. İranı öz dövləti sayan, ana dilində məktəb, milli muxtariyyət istəyən azərbaycanlılardan fərqli olaraq kürdlər (şiə kürdlər xaric) milli azadlıq mücadiləsi aparırlar, özü də əldə silah. Sünni olduqlarına görə öz etnik kimliklərini fars basqısından məsafədə saxlamağı bacarırlar. Həm də bu səbəbdən İran hakimiyyəti onların içərisinə öz adamlarını hər vaxt sızdıra bilmir. Bizim milli düşüncəli fəallarımızın qənimi isə adətən öz “İrançı” soydaşlarımız olur.
Bu gün Güneydə yaşayan azərbaycanlıların böyük əksəriyyətinin istəyi başqa xalqlarla əl-ələ verib molla rejimindən qurtulmaqdır. Sonrası Allaha pənah…
Sonrası həm də bizə bağlıdır. Biz, müstəqil Azərbaycan dövləti və xalqı olaraq Güneydəkilərə sahib çıxmalıyıq. Hər mənada.
Bu gün Güneydə milli şüur 30 il əvvəllə müqayisəyə gəlməyəcək qədər inkişaf edib, buna bir səbəb tarixi Azərbaycanın quzeyində müstəqil dövlətin bərpası, ordumuzun Qarabağda qələbəsidirsə, o biri səbəb Türkiyə kanallarının Güneydə də əlçatanlığıdır. Mənim uşaqlarım güneyli dostların balaları ilə Türkiyə türkcəsində danışır. Əvvəl-əvvəl buna sərt reaksiya verirdim, indi sakitəm, əsas odur ki, ünsiyyətləri var. Güneydə məşhur olan “Təbriz, Bakı, Ankara…” şüarı boş yerdə yaranmayıb.
İran böyük dəyişiklik ərəfəsindədir. Bu dəyişikliyə Güneylə yanaşı biz də – müstəqil Azərbaycan da hazır olmalıdır!
Təbriz stadionunda “Traktor” futbol komandasının azarkeşlərinin səsləndirdiyi “Azərbaycan” hayqırtısı nə qədər qanımızı coşdursa da real vəziyyəti soyuq başla təhlil etməliyik. Milli oyanışa təmkinlə, ardıcıl, real dəstək verməliyik.
Yuxarıda söz açdığım “Feysbuk” statusuma şərh yazan dostlara və onlar kimi düşünən soydaşlarımıza isə ərklə bir söz deyim. 70 illik sovet dövründə dili qorunan, ana dilində məktəbləri, universitetləri, teatrı, kinosu, ədəbiyyatı olan, 30 ildir müstəqil yaşayan biz quzeylilər hələ də rus soyadlarımızdan, rus dilinin əsarətindən qurtula bilməmişiksə, hansı haqla tarixi boyu ana dilində məktəbi olmayan güneyliləri “farsdilli”, “İran təfəkkürlü” olmaqda qınaya bilərik?
***
Şah İsmayıl bu gün özünü iranlı sayardı, ya azərbaycanlı? Siyasi-ideoloji təməlini qoyduğu bugünkü İranın yanında durardı, ya Bakıya gələr, əvvəl öz heykəlinə baş çəkər, sonra Fəxri xiyabana gedib paytaxtı Təbriz olmuş Azərbaycan Milli Hökumətinin başçısı Seyid Cəfər Pişəvərinin qəbrinə gül düzərdi?
İranı yaxşı öyrənək, Güneyi bir toplum olaraq dərindən tanıyaq, duyaq. Nizamiyə, Şah İsmayıla sahib çıxdığımız kimi Purmuxtari kimilərini də özümüzünkü saymalıyıq. Bu gün İranda yaşayan milyonlarla “qanı qanımdan, soyu soyumdan olan”ı “milli şüuru şüurumdan, hədəfi hədəfimdən”ə çevirə bilərik deyə.
Oktyabr 2022
İsveç
Müəllifin bütün yazıları - Vahid Qazi
Bölməyə aid digər xəbərlər
Sabir Məmmədov: “Həm teatr rəhbərləri, həm də yaşlı aktyor və aktrisalar mürəkkəb bir dilemma qarşısında qalıblar”
Yazıçı deyir ki, “Qələm adamına “elə yazma, belə yaz”,- demək əxlaqsızlıqdır
Komitə sədri: “Gələcəkdə yeni strategiyaların hazırlanmasını hazırki dövr ən vacib məsələlər kimi qarşımıza məqsəd olaraq qoyur”
Tanınmış şair deyir ki, “söz qəssabları” hər gün sözün başını kəsir
Ukrayna Quru Qoşunları komandanı deyir ki, ruslar birbaşa Kupyanska çatmaq istəyir
