23:52 / 26-07-2024
Paris-2024: Azərbaycan heyəti açılış mərasimində paraddan keçib
20:40 / 26-07-2024
I və IV ixtisas qrupları üzrə qəbul imtahanının nəticəsi elan olunub
19:35 / 26-07-2024
Parkinqdə 1500 avtomobil yanıb
19:26 / 26-07-2024
Türk ordusu dünyanın ən güclüsüdür
19:07 / 26-07-2024
BMCMİ 7 nəfəri saxlayıb - Video
19:01 / 26-07-2024
Qorxulu virus dünyanı yenidən təhdid edir
18:43 / 26-07-2024
Ukrayna ordusu Toretsk yaxınlığında mühasirəyə düşə bilər
18:32 / 26-07-2024
Avropa İttifaqı 7 ölkənin büdcəsi ilə bağlı araşdırmaya başlayıb
18:22 / 26-07-2024
Rusiyanın hesabından Ukraynaya 1,5 milayrd avro verilib
18:13 / 26-07-2024
Avropa İttifaqı terrorçu təşkilatların siyahısını yeniləyib
18:01 / 26-07-2024
Yaşar Gülər Azərbaycanın Ankaradakı səfiri ilə görüşüb
18:00 / 26-07-2024
Tramp: İran yer üzündən silinməlidir!
17:47 / 26-07-2024
Sərdar Cəlaloğlu seçkilərdən geri çəkilib
17:42 / 26-07-2024
Alimin qətlində “Rusiya izi” axtarırlar - Foto
17:32 / 26-07-2024
Məhkəmə Bəxtiyar Hacıyevin vəsatətini təmin etməyib
17:11 / 26-07-2024
Partiya sədrinin namizədliyi qeydə alınıb
16:58 / 26-07-2024
Obamalar Harrisin namizədliyini dəstəkləyir
16:49 / 26-07-2024
Dördüncü “Yüksəliş” müsabiqəsinin qalibləri mükafatlandırılıb
16:38 / 26-07-2024
Serbiya: mikroavtobus aşıb, 30-dan çox yaralı var
16:29 / 26-07-2024
Mixail Podolyak: “Rusiya danışıqlara hazır deyil”
16:28 / 26-07-2024
Avropa İttifaqının Cənubi Qafqaz üzrə xüsusi nümayəndəsi təyin edilib
16:12 / 26-07-2024
İlham Əliyev Qazaxıstanla əməkdaşlıq Sazişini təsdiqləyib
16:10 / 26-07-2024
Müdafiə nazirinin keçmiş müavini saxlanılıb
16:01 / 26-07-2024
Əsədin Moskvaya səfəri Ərdoğanla barışığa hazırlıqdır?
15:45 / 26-07-2024
Mikayıl Cabbarov: Özəl sektorda aktivliyi artırmaq niyyətindəyik
15:25 / 26-07-2024
Bəzi universitetlərdə illik təhsil haqqı artırılıb - Siyahı
14:51 / 26-07-2024
Qəbələdə orta məktəb binası yanıb
14:06 / 26-07-2024
AFFA Hakimlər Komitəsinə sədr təyinatı olub
13:56 / 26-07-2024
Aİ Ukraynaya 1,5 milyard avro köçürəcək
09:58 / 22-07-2024
Gənc xanəndə: “Məcnun kimi səhnəyə çıxmaq ən böyük arzularımdan biri olub” - Müsahibə
17:13 / 23-07-2024
Xalq artisti Ağadadaş Ağayev gözətçiyə balta ilə hücum edib, yaralı var - (Yenilənib)
08:11 / 22-07-2024
Estrada müğənnisinin qətli... - “Ulduzlar” da istintaqa cəlb olunur
09:02 / 23-07-2024
Bakıda azyaşlını girov götürən şəxs zərərsizləşdirilib - (Yenilənib) - Foto
15:39 / 22-07-2024
Fərrux Kərimoviç Zakirova “Xalq artisti” fəxri adı verilib
17:19 / 22-07-2024
II Şuşa Qlobal Media Forumunun xarici qonaqları Laçına səfər edib
14:25 / 22-07-2024
II Şuşa Qlobal Media Forumu başa çatıb
22:40 / 22-07-2024
ABŞ Azərbaycan və Ermənistanın sülh sazişi istiqamətində irəliləyişlərini dəstəkləyir
22:16 / 23-07-2024
Çempionlar Liqası: "Qarabağ" səfərdə qalib gəlib
17:37 / 23-07-2024
Əli Mirəliyev: "Ağadadaşı niyə döyüblər, bilmirəm, amma..." - Video
İranda yeni prezident: ABŞ nə edəcək?
Tarix: 24-05-2024 14:22 | Bölmə: Slayd
İran prezidenti İbrahim Rəisi və xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahianın ölkənin dağlıq şimal-qərbində helikopter qəzasında həlak olmasından bir neçə gün əvvəl, İran bölgədəki gərginliyi azaltmaq üçün ABŞ rəsmiləri ilə gizli dolayı danışıqlar aparmaq üçün Omana yüksək səviyyəli nümayəndə heyəti göndərib.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Al-Monitor” yazıb.
ABŞ nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Rəisi və onun xarici işlər nazirini kimin əvəz etməsindən asılı olmayaraq, uzun müddətdir düşmən olan iki dövlətin əlaqə xətləri açıq qalacaq. İranın Birləşmiş Millətlər Təşkilatındakı Nümayəndəliyinin özü də danışıqları təsdiq edən bəyanatda dediyi kimi, danışıqlar “birinci deyil və sonuncu da olmayacaq”.
Karnegi Beynəlxalq Sülh Fondunun baş elmi işçisi Suzanne DiMaggio deyib ki, İran daxilində mövcud liderlik boşluğu “onsuz da gərgin mühitə daha bir qeyri-müəyyənlik əlavə edib”. Lakin Tehran və Vaşinqton onları birbaşa hərbi qarşıdurmaya sürükləyə biləcək regional hücumları ört-basdır etməyə həvəslidir:
“Bayden administrasiyası noyabr seçkiləri ərəfəsində Tehranla böhrandan qaçmaq istəyir. 85 yaşlı Ayətullah Əli Xamenei üçün ən aktual məsələ öz lider varisini hazırlamaq və hakimiyyətin ona rəvan keçməsini təmin etməkdir”.
İran və ABŞ arasında 1980-ci ildən diplomatik əlaqələr yoxdur. Onlar, ilk növbədə, Körfəz dövləti Oman və Tehranda ABŞ-nın maraqlarını təmsil edən İsveçrə səfirliyi də daxil olmaqla, vasitəçilər üzərindən əlaqə saxlayırlar.
Bazar günü ölən Əmir Abdullahian bundan əvvəl “Al-Monitor”-a verdiyi müsahibədə israr edib ki, İran Qəzza müharibəsindən qaynaqlanan daha geniş regional münaqişədə maraqlı olmadığını çatdırmaq üçün bu arxa kanallardan istifadə edir.
Son danışıqlar Bayden administrasiyasının keçən il iranlıların Ukraynada istifadə üçün Rusiyaya pilotsuz təyyarələr verməsi, uranın zənginləşdirilməsini sürətləndirməsi və Qəzza zolağında HƏMAS, Livandakı “Hizbullah” və Yəməndə husilər də daxil olmaqla, regional milislərə dəstək verməsi ilə artan gərginliyi idarə etmək səylərinin bir hissəsidir.
Dözmək üçün status-kvo
Təhlilçilər İbrahim Rəisinin əvəzlənməsi ilə status-kvonun davam edəcəyini gözləyirlər. “Bütün əsas qərarlar Ali Rəhbər Ayətullah Əli Xamenei tərəfindən verilir, bu o deməkdir ki, prezidentin kim olmasından asılı olmayaraq, xarici və daxili siyasət eyni trayektoriyada davam edəcək”, - Atlantika Şurasının İran məsələləri üzrə ixtisaslaşmış qeyri-rezident baş əməkdaşı Holli Daqres deyib.
İran Konstitusiyanın tələb etdiyi kimi, iyunun 28-də seçkilər keçirəcək və o vaxta qədər vitse-prezident Məhəmməd Müxbir prezident vəzifəsini icra edəcək. Keçən həftə ABŞ-la dolayısı danışıqlarda iştirak edən veteran nüvə müzakirəçisi Əli Baqeri Kəni xarici işlər nazirinin səlahiyyətlərini icra edən təyin edilib.
Prezidentliyə namizədlər Xameneinin nəzarətində olan Nəzarətçilər Şurası tərəfindən ciddi yoxlama prosesinə məruz qalacaqlar. Keçmiş parlament spikeri Əli Laricani də daxil olmaqla, mümkün namizədlərin əvvəlki seçki dövrlərində iştirakdan kənarlaşdırıldığı üçün bəzi yeni adlar səslənib.
Xamenei İranda son qərar verən şəxs olaraq qalır, lakin yeni prezidentin seçilməsi namizədlərdən asılı olaraq bəzi incə dəyişikliklərlə nəticələnə bilər.
“Mərkəzçilərin və islahatçıların namizədliyini irəli sürməsinə və qalib gəlməsinə icazə verilsə, bu, çox güman ki, İranın Çin, Qlobal Cənub və İranın yaxın qonşuluğu ilə münasibətlərin yaxşılaşdırılmasına diqqətini dəyişməyəcək, - Kuinsi İnstitutunun icraçı direktoru Trita Parsi deyib. - Lakin son bir neçə ildə şahidi olduğumuz Qərblə münasibətlərin əhəmiyyətli dərəcədə prioritetləşdirilməsi yumşala bilər”.
Keçmiş prokuror, insan haqlarının pozulması ilə bağlı rekorda imza atmış Rəisi tarixən aşağı seçici fəallığının müşahidə olunduğu 2021-ci ilin iyununda keçirilən mübahisəli seçkilərdə böyük fərqlə qalib gəlib. O, 2015-ci ildə nüvə razılaşmasına gətirib çıxaran danışıqlar yolu ilə İranı Qərbə açan İran teokratiyasında nisbətən mötədil olan Həsən Ruhanini əvəz edib.
Tramp administrasiyası İslam Respublikasına qarşı cəzalandırıcı iqtisadi sanksiyaları bərpa etməzdən əvvəl 2018-ci ildə sazişdən çıxıb. Paktı bərpa edə bilməyən Bayden administrasiyası keçən il gərginliyi azaltmaq və bir neçə həbsdə olan amerikalının azadlığını təmin etmək üçün qeyri-rəsmi razılaşma əldə etdi.
Rəisinin vəzifədə olduğu müddətdə İranın Çin və Rusiya ilə əlaqələrinin dərinləşməsi, nüvə yanacağının bomba səviyyəsində zənginləşdirilməsi və 2022-ci ilin sentyabrından başlayaraq hökumət əleyhinə etirazların qanlı şəkildə dağıdılması müşahidə edilib. Çünki o, çökmüş iqtisadiyyatdan İsraillə kölgə müharibəsinə qədər müxtəlif çətinliklərlə üzləşir.
Milli Təhlükəsizlik Şurasının keçmiş baş direktoru Maykl Sinq bildirib: “Əminəm ki, Bayden administrasiyası rejimin tutmaq istədiyi istiqamətə dair işarələri oxumaq üçün artıq müxtəlif rejim personajları arasında başlamış bu cür jokeylərə baxacaq".
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 24-05-2024 14:22 | Bölmə: Slayd
İran prezidenti İbrahim Rəisi və xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahianın ölkənin dağlıq şimal-qərbində helikopter qəzasında həlak olmasından bir neçə gün əvvəl, İran bölgədəki gərginliyi azaltmaq üçün ABŞ rəsmiləri ilə gizli dolayı danışıqlar aparmaq üçün Omana yüksək səviyyəli nümayəndə heyəti göndərib.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Al-Monitor” yazıb.
ABŞ nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Rəisi və onun xarici işlər nazirini kimin əvəz etməsindən asılı olmayaraq, uzun müddətdir düşmən olan iki dövlətin əlaqə xətləri açıq qalacaq. İranın Birləşmiş Millətlər Təşkilatındakı Nümayəndəliyinin özü də danışıqları təsdiq edən bəyanatda dediyi kimi, danışıqlar “birinci deyil və sonuncu da olmayacaq”.
Karnegi Beynəlxalq Sülh Fondunun baş elmi işçisi Suzanne DiMaggio deyib ki, İran daxilində mövcud liderlik boşluğu “onsuz da gərgin mühitə daha bir qeyri-müəyyənlik əlavə edib”. Lakin Tehran və Vaşinqton onları birbaşa hərbi qarşıdurmaya sürükləyə biləcək regional hücumları ört-basdır etməyə həvəslidir:
“Bayden administrasiyası noyabr seçkiləri ərəfəsində Tehranla böhrandan qaçmaq istəyir. 85 yaşlı Ayətullah Əli Xamenei üçün ən aktual məsələ öz lider varisini hazırlamaq və hakimiyyətin ona rəvan keçməsini təmin etməkdir”.
İran və ABŞ arasında 1980-ci ildən diplomatik əlaqələr yoxdur. Onlar, ilk növbədə, Körfəz dövləti Oman və Tehranda ABŞ-nın maraqlarını təmsil edən İsveçrə səfirliyi də daxil olmaqla, vasitəçilər üzərindən əlaqə saxlayırlar.
Bazar günü ölən Əmir Abdullahian bundan əvvəl “Al-Monitor”-a verdiyi müsahibədə israr edib ki, İran Qəzza müharibəsindən qaynaqlanan daha geniş regional münaqişədə maraqlı olmadığını çatdırmaq üçün bu arxa kanallardan istifadə edir.
Son danışıqlar Bayden administrasiyasının keçən il iranlıların Ukraynada istifadə üçün Rusiyaya pilotsuz təyyarələr verməsi, uranın zənginləşdirilməsini sürətləndirməsi və Qəzza zolağında HƏMAS, Livandakı “Hizbullah” və Yəməndə husilər də daxil olmaqla, regional milislərə dəstək verməsi ilə artan gərginliyi idarə etmək səylərinin bir hissəsidir.
Dözmək üçün status-kvo
Təhlilçilər İbrahim Rəisinin əvəzlənməsi ilə status-kvonun davam edəcəyini gözləyirlər. “Bütün əsas qərarlar Ali Rəhbər Ayətullah Əli Xamenei tərəfindən verilir, bu o deməkdir ki, prezidentin kim olmasından asılı olmayaraq, xarici və daxili siyasət eyni trayektoriyada davam edəcək”, - Atlantika Şurasının İran məsələləri üzrə ixtisaslaşmış qeyri-rezident baş əməkdaşı Holli Daqres deyib.
İran Konstitusiyanın tələb etdiyi kimi, iyunun 28-də seçkilər keçirəcək və o vaxta qədər vitse-prezident Məhəmməd Müxbir prezident vəzifəsini icra edəcək. Keçən həftə ABŞ-la dolayısı danışıqlarda iştirak edən veteran nüvə müzakirəçisi Əli Baqeri Kəni xarici işlər nazirinin səlahiyyətlərini icra edən təyin edilib.
Prezidentliyə namizədlər Xameneinin nəzarətində olan Nəzarətçilər Şurası tərəfindən ciddi yoxlama prosesinə məruz qalacaqlar. Keçmiş parlament spikeri Əli Laricani də daxil olmaqla, mümkün namizədlərin əvvəlki seçki dövrlərində iştirakdan kənarlaşdırıldığı üçün bəzi yeni adlar səslənib.
Xamenei İranda son qərar verən şəxs olaraq qalır, lakin yeni prezidentin seçilməsi namizədlərdən asılı olaraq bəzi incə dəyişikliklərlə nəticələnə bilər.
“Mərkəzçilərin və islahatçıların namizədliyini irəli sürməsinə və qalib gəlməsinə icazə verilsə, bu, çox güman ki, İranın Çin, Qlobal Cənub və İranın yaxın qonşuluğu ilə münasibətlərin yaxşılaşdırılmasına diqqətini dəyişməyəcək, - Kuinsi İnstitutunun icraçı direktoru Trita Parsi deyib. - Lakin son bir neçə ildə şahidi olduğumuz Qərblə münasibətlərin əhəmiyyətli dərəcədə prioritetləşdirilməsi yumşala bilər”.
Keçmiş prokuror, insan haqlarının pozulması ilə bağlı rekorda imza atmış Rəisi tarixən aşağı seçici fəallığının müşahidə olunduğu 2021-ci ilin iyununda keçirilən mübahisəli seçkilərdə böyük fərqlə qalib gəlib. O, 2015-ci ildə nüvə razılaşmasına gətirib çıxaran danışıqlar yolu ilə İranı Qərbə açan İran teokratiyasında nisbətən mötədil olan Həsən Ruhanini əvəz edib.
Tramp administrasiyası İslam Respublikasına qarşı cəzalandırıcı iqtisadi sanksiyaları bərpa etməzdən əvvəl 2018-ci ildə sazişdən çıxıb. Paktı bərpa edə bilməyən Bayden administrasiyası keçən il gərginliyi azaltmaq və bir neçə həbsdə olan amerikalının azadlığını təmin etmək üçün qeyri-rəsmi razılaşma əldə etdi.
Rəisinin vəzifədə olduğu müddətdə İranın Çin və Rusiya ilə əlaqələrinin dərinləşməsi, nüvə yanacağının bomba səviyyəsində zənginləşdirilməsi və 2022-ci ilin sentyabrından başlayaraq hökumət əleyhinə etirazların qanlı şəkildə dağıdılması müşahidə edilib. Çünki o, çökmüş iqtisadiyyatdan İsraillə kölgə müharibəsinə qədər müxtəlif çətinliklərlə üzləşir.
Milli Təhlükəsizlik Şurasının keçmiş baş direktoru Maykl Sinq bildirib: “Əminəm ki, Bayden administrasiyası rejimin tutmaq istədiyi istiqamətə dair işarələri oxumaq üçün artıq müxtəlif rejim personajları arasında başlamış bu cür jokeylərə baxacaq".
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 19:26
Türk ordusu dünyanın ən güclüsüdür
Dünən, 19:01
Qorxulu virus dünyanı yenidən təhdid edir
Dünən, 18:00
Tramp: İran yer üzündən silinməlidir!
Dünən, 10:56
Kolleclərə ixtisas seçimi başlayıb
25-07-2024, 17:27
Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi Ermənistana xəbərdarlıq edib
25-07-2024, 16:04
Tovuzda kəşfiyyata cəhd edən Ermənistan PUA-sı ərazidən uzaqlaşdırılıb
25-07-2024, 15:40
İrana qarşı yeni ittifaq yarana bilər
25-07-2024, 13:54
Ən qaynar bölgəyə sülhməramlı göndərmək istəyirlər
25-07-2024, 12:36
757 milyon insan aclıqla üzləşib - Hesabat
25-07-2024, 10:50
İki ali məktəbdə nöqsanlar aşkarlanıb
25-07-2024, 10:28
ABŞ-ın neçə nüvə silahı var?
25-07-2024, 10:03
Bayden Putinin Ukraynaya hücumunu dayandırmağa çalışacaq
25-07-2024, 08:45
NASA Marsda apardığı araşdırmanı yekunlaşdırıb
24-07-2024, 20:05
Hərbi hissə komandiri həbs edilib
24-07-2024, 16:36
İranla sərhəddə silahlı insident: iki sərhədçimiz xəsarət alıb - Fotolar
24-07-2024, 16:06
Parklanma qaydalarının pozulmasına görə cərimələr artırılıb
24-07-2024, 14:49
Ukrayna-Rusiya danışıqları başlaya bilər
24-07-2024, 14:23
Dövlət İmtahan Mərkəzində daha iki təyinat olub - Fotolar
24-07-2024, 12:46
Rusiya türk dövləti olacaqmı? - Ekspert rəyləri
24-07-2024, 12:37
Çaylarda daşqın və sel gözlənilir - Proqnoz
24-07-2024, 10:25
Daha 31 nəfərin deputatlığa namizədliyi qeydə alınıb
24-07-2024, 10:18
Azərbaycan və Rusiya XİN-ləri arasında məsləhətləşmə olub
24-07-2024, 08:16
Ayda suyun izi tapılıb
23-07-2024, 17:13
Xalq artisti Ağadadaş Ağayev gözətçiyə balta ilə hücum edib, yaralı var - (Yenilənib)
23-07-2024, 15:44
16 yaşına çatmayanlarla nişanlananları ağır cəza gözləyir - Fərman
23-07-2024, 15:41
Prezident əmi, xala, bibi və dayı uşaqlarının evliliyinə qoyulan qadağanı təsdiqləyib
23-07-2024, 15:36
Prezident Məleykə Abbaszadə ilə bağlı sərəncam imzalayıb
23-07-2024, 12:58
Pezeşkian İran-ABŞ münasibətini normallaşdıra biləcəkmi?
23-07-2024, 10:10
Dünyanı nüvə silahı ilə hədələyirlər
23-07-2024, 10:04
Bakıda ata bir uşağını öldürüb digərini yaraladıqdan sonra intihar edib - (Yenilənib)
23-07-2024, 09:29
İki türk döyüş təyyarələri üçün süni intellekt hazırlayıb - Foto
23-07-2024, 08:26
Yeni qalaktika kəşf edilib
23-07-2024, 08:00
Qərbin Rusiya ilə qarşıdurmasının aktiv mərhələsi başlayıb - Senator
22-07-2024, 22:40
ABŞ Azərbaycan və Ermənistanın sülh sazişi istiqamətində irəliləyişlərini dəstəkləyir
22-07-2024, 14:15
20 dərəcədən yüksək isti hava infarkt riskini artırır
22-07-2024, 13:20
Tehran İsrail raketlərinin hədəfinə çevrilə bilər
22-07-2024, 09:58
Gənc xanəndə: “Məcnun kimi səhnəyə çıxmaq ən böyük arzularımdan biri olub” - Müsahibə
22-07-2024, 09:13
ABŞ-da seçkilər: demokrat liderlər Harrisi dəstəkləyir
21-07-2024, 23:54
Bayden prezident postuna Harrisin namizədliyini dəstəkləyir
21-07-2024, 23:07
Bayden prezidentliyə namizədlikdən geri çəkilib
21-07-2024, 13:10
Hərbi liseylərə qəbul imtahanı keçirilib - (Yenilənib)
21-07-2024, 09:30
Ordumuzun mövqeləri atəşə tutulub
21-07-2024, 08:05
Prezident ll Şuşa Qlobal Media Forumunda sualları cavablandırıb - Tam mətn (Yenilənib) - Video, Fotolar
20-07-2024, 12:31
Mina təhlükəsi ilə bağlı əhaliyə növbəti xəbərdarlıq edilib
19-07-2024, 16:18
Orban: Tramp seçkidə qalib gəlsə, sülh erası başlayacaq
Zamanla özünü kəşf edən Aygün Fətullayeva hər premyeradan sonra suallara cavab axtarır
Emin Əmrullayev deyir ki, sertifikatlaşdırmada uğur qazanmayan müəllimlərin işə qəbulu imtahanlarında iştirak səlahiyyətləri onların əlindən alınmır
Sara Amirian Dilruba Vətən savaşında azad edilən torpaqlarımız barədə silsilə əsərlər yazmağa başlayıb
Partiya sədri: “Parlament seçkilərində kiməsə, kiminsə kürəkəni və qohumu olduğuna, kiminsə şirkətində işlədiyinə görə dəstək verilməməlidir”
