Azərbaycan Çindən nə umur?
Tarix: 23-04-2025 15:54 | Bölmə: Slayd
Azərbaycan Çindən nə umur?

Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin aprelin 24-dək davam edəcək Çin Xalq Respublikasına (ÇXR) dövlət səfəri başlayıb. Səfər Çin Xalq Respublikasının Sədri Si Cinpinin dəvəti ilə baş tutub. Əliyev iki ölkə arasında strateji tərəfdaşlığı, o cümlədən vizasız rejim haqqında saziş imzalamaqla dərinləşdirmək niyyətindədir.

Reyting.az
xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.

Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:

Səfər ərəfəsində Azərbaycan prezidenti Çinin “Sinxua” agentliyinə müsahibə verib. O, ötən ilin yayında iki dövlət arasında strateji tərəfdaşlıq haqqında saziş imzaladığını xatırladıb.

“Biz bu əməkdaşlığı daha da genişləndirmək, beynəlxalq məsələlərdə qarşılıqlı fəaliyyəti gücləndirmək, iki ölkənin ümumi maraqlarını birgə qorumaq, regional və qlobal sülh, sabitlik və inkişaf işini birgə irəli sürmək barədə razılığa gəldik”, - Əliyev vurğulayıb.

Praktikada bu, 2024-cü ilin sonuna Azərbaycan və Çin arasında ticarət dövriyyəsinin 20,7 faiz artaraq 3,7444 milyard dollara çatmasına səbəb olub. Pekin Bakının dördüncü ən böyük ticarət tərəfdaşı və əsas idxalçısı olub - ölkəyə bütün tədarükün 17,69 faizini təşkil edib. 2024-cü ildə Azərbaycan və Çin arasında tranzit daşımaların həcmi 378 min ton olub. Bu, 2023-cü illə müqayisədə 86 faiz çoxdur.

Eyni zamanda, Əliyev hesab edir ki, artım üçün hələ də yer var: “İki ölkə arasında mövcud olan mütərəqqi ticarət-iqtisadi əməkdaşlığa baxmayaraq, böyük, hələ istifadə olunmamış potensial var... Hazırda Azərbaycan və Çin arasında qeyri-neft sektorunda, xüsusən də yüksək texnologiyalar və innovasiyalara, alternativ və bərpa olunan enerjiyə yönəlmiş birbaşa investisiyaların cəlb edilməsi sahəsində birgə əməkdaşlığın perspektivləri ilə bağlı danışıqlar aparılır”.

Bundan başqa, Əliyev “Sinxua” agentliyinə müsahibəsində Bakını qlobal Cənubun əsas müdafiəçilərindən biri kimi təqdim etməyə çalışıb. Öz növbəsində Çin və Azərbaycan “qədim İpək Yolu üzərində sivilizasiyaların mərkəzləri” adlandırılıb.

“ÇXR sədri Si Cinpinin qətiyyətli və müdrik rəhbərliyi ilə Çinin bütün sahələrdə əldə etdiyi nailiyyətlər və uğurlar onu dünyanın ən güclü və qabaqcıl ölkələri sırasına çıxarıb, beynəlxalq aləmdə mövqeyini daha da möhkəmləndirib... Sədr Si Cinpinlə görüşlərimizi və səmərəli müzakirələrimizi böyük hərarətlə xatırlayıram. Mən çox şadam ki, Azərbaycan-Çin münasibətləri qədim tarixə söykənərək inkişaf edir”, - deyə Əliyev yekunlaşdırıb.

“Atlas” Azərbaycan Siyasi Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Elxan Şahinoğlu “NG”yə bildirib ki, Bakı və Pekin son vaxtlar iqtisadi əməkdaşlığı fəal şəkildə artırır. O cümlədən, ötən il noyabrın 24-də Azərbaycan Çinə yerli mallarla ilk qatarı göndərib.

"Azərbaycanın Çinlə əməkdaşlığa böyük önəm verməsinin mühüm səbəblərindən biri Orta Dəhliz layihəsidir. Bu, Azərbaycanın Avrasiya regionunda rolunu artırır. "Zəngəzur dəhlizi”, Ermənistan istəməsə belə, “Orta Dəhliz”in əhəmiyyətini daha da artıra bilər. Əks halda Azərbaycan Gürcüstan və İran üzərindən alternativ yollardan istifadə edəcək”, - ekspert vurğulayıb.

Bununla yanaşı, E. Şahinoğlu qeyd edib ki, Azərbaycan Mərkəzi Asiya ölkələrindən fərqli olaraq Səma İmperiyasından asılı olmaq istəmədiyi üçün Çindən böyük kreditlər cəlb etməyib.

"Bakı bundan sonra da bu məsələdə ehtiyatlı mövqe nümayiş etdirəcək. Üstəlik, iki ölkə arasında sıx əməkdaşlıq Azərbaycanın ABŞ ilə münasibətlərinə mənfi təsir göstərməməlidir. Respublika siyasi baxımdan Pekin və Vaşinqton arasında münasibətlərdə balansı pozmayacaq", - ekspert qeyd edib.

Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzinin (BMTM) İdarə Heyətinin sədri Fərid Şəfiyev NG-yə deyib ki, Azərbaycan Çindən tikinti materialları və məişət texnikasından tutmuş avtomobillərə qədər geniş çeşiddə mallar alır.

Eyni zamanda, o izah edib ki, Ermənistan Orta Dəhliz layihəsinə qoşula bilər, lakin onun iştirakı olmadan o, daha az cəlbedici olmayacaq.

“Azərbaycan üçün Qərbə gedən prioritet marşrut Gürcüstandan keçir. Zəngəzur dəhlizi əlavə marşruta çevrilə bilər, amma Orta Dəhliz onsuz da normal fəaliyyət göstərəcək. Ümumiyyətlə, Azərbaycan-Çin münasibətləri Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsini nəzərə almadan inkişaf edir”, - ekspert hesab edir.

Şəfiyevin sözlərinə görə, Əliyevin Çinə səfərinin əsas nəticələrindən biri ölkələr arasında vizasız rejim haqqında razılaşmadır. 2023-cü ildə Bakı birtərəfli qaydada çinli səyahətçilər üçün maneələri qaldırdı və indi də eyni şeyi Pekindən gözləyir.

Y. QACAR




Bölməyə aid digər xəbərlər