22:44 / 02-07-2025
Ayxan Cavadov Avropa çempionu olub
21:18 / 02-07-2025
Azərbaycan və Özbəkistan prezidentləri görüşüblər - (Yenilənib) - Fotolar
21:11 / 02-07-2025
Göygöldə təcili tibbi yardım briqadasına hücum olub
20:57 / 02-07-2025
İlham Əliyev və Özbəkistan prezidenti “Sea Breeze”də - Fotolar
20:51 / 02-07-2025
Yekaterinburqda həbs olunan azərbaycanlıların sayı səkkizə çatıb - Yenilənib
19:09 / 02-07-2025
Çexiya rusiyalı məmura sanksiya tətbiq edib
18:55 / 02-07-2025
Roma Papası Türkiyəyə səfər etmək niyyətindədir
18:41 / 02-07-2025
Türkiyədə yenidən zəlzələ baş verib
18:32 / 02-07-2025
Bakıda “Özbəkistan” parkının təməli qoyulub
18:01 / 02-07-2025
Kibercinayətkarlıqda təqsirləndirilən dəstə üzvlərinin məhkəməsi başlayıb
17:54 / 02-07-2025
Əli Əsədov Əfqanıstanın Baş nazirinin müavini ilə görüşüb
17:25 / 02-07-2025
Rusiyanın Bakıdakı səfiri Xarici İşlər Nazirliyinə çağırılıb
17:18 / 02-07-2025
Daha üç şəhidimizin dəfn mərasimi olacaq - Fotolar
17:05 / 02-07-2025
Məhkəmə vəzifəli şəxslərin cinayət əməlini araşdıracaq
16:55 / 02-07-2025
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
16:22 / 02-07-2025
Tramp Putinin işğal siyasətinə laqeyd yanaşır
15:59 / 02-07-2025
Bakıda qəzalı binalarla bağlı Xüsusi Komissiya yaradılıb
15:56 / 02-07-2025
Azərbaycan Rusiyadan tam uzaqlaşır?
15:33 / 02-07-2025
Rusiya daha da aqressivləşir
14:52 / 02-07-2025
Gürcüstandan çox sayda əcnəbi deportasiya olunub
14:37 / 02-07-2025
Avropa müharibəyə hazırlaşır - Foto
14:29 / 02-07-2025
Vilayət Eyvazov: "Bu yolda qüvvə və bacarığımızı əsirgəməyəcəyik"
14:10 / 02-07-2025
"City Net" "Jurnalistlərin binası"nda problem yaradıb
14:03 / 02-07-2025
Politoloq Azər Qasımlı hakim qarşısına çıxarılıb
14:01 / 02-07-2025
Ruslar gündəlik 500 PUA ilə hücum etməyə çalışır
13:27 / 02-07-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
13:23 / 02-07-2025
Polis Akademiyasında Məzun Günü keçirilib - Video
13:16 / 02-07-2025
Mədəniyyət nazirinə kulturoloji tövsiyə - Akif Əli yazır
12:52 / 02-07-2025
Kelloq Lukaşenkonun dediklərini təkzib edir
13:16 / 29-06-2025
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
17:57 / 30-06-2025
Bakıda əməliyyat: FTX-nın iki əməkdaşı saxlanılıb - (Yenilənib) - Fotolar
08:55 / 28-06-2025
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
00:01 / 28-06-2025
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
15:08 / 30-06-2025
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
11:12 / 28-06-2025
Rəsmi Bakı Rusiyada azərbaycanlılara hücumlarla bağlı bəyanat yayıb
21:03 / 30-06-2025
Rusiyada öldürülən qardaşların cənazəsi Azərbaycana gətirilib - (Yenilənib)
13:20 / 29-06-2025
Rezidenturaya qəbul imtahanı keçirilib - (Yenilənib)
13:01 / 01-07-2025
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
23:20 / 27-06-2025
XİN İran səfirindən təkzib tələb edir
09:57 / 28-06-2025
İki məşhur aktyor 24 ildən sonra yenidən görüşüb
00:40 / 29-06-2025
Aleksey Overçukun Azərbaycana səfəri ləğv olunub
Erkən nikahların qarşısının alınmasında ailənin rolu
Tarix: 02-07-2025 09:38 | Bölmə: Xəbərlər
Erkən nikahlar cəmiyyətin sosial və iqtisadi inkişafına mənfi təsir göstərən ciddi problemlərdən biridir. Bu problemin qarşısının alınmasında ailənin rolu mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Ailə - uşaqların tərbiyəsi, onların təhsili və gələcək həyatları ilə bağlı əsas qərarları formalaşdıran bir institutdur. Erkən evliliyin mənfi təsirlərini azaltmaq və gələcək nəsilləri bu problemdən qorumaq üçün ailələr fəal olmalıdır. Burada maarifləndirmə və düzgün tərbiyə əsas faktordur. Ailələr uşaqlara evliliyin məsuliyyətlərini, erkən evliliyin fəsadlarını izah etməlidir. Uşaq yaşında evliliyin psixoloji, fiziki və sosial problemlərə səbəb olduğunu anlatmaq vacibdir. Bu, bizim ağrılı problemimizdir. Regionlarımızda bu problem daha qabarıqdır. Regionlardakı icra strukturları, təhsil şöbələri, hüquq- mühafizə orqanları nəzarəti gücləndirməli, xüsusi ilə valideynlər övladlarını sosial fəlakətə sürükləməməlidirlər. Bu sahədə maariflənməyə ciddi ehtiyac var.
Apardığımız araşdırmalar göstərir ki, orta məktəbdə nişanlanan qızlarımız birmənalı olaraq təhsildən, sosial həyatdan uzaqlaşdırılır, məktəbə buraxılmırlar. Bu, bizi çox ciddi sosial fəlakətə aparır. Axı, özü uşaq olan, hələ uşaqlığını doğru-düzgün yaşamayan gələcəyin anası necə uşaq tərbiyə edə bilər, ailə münasibətlərini necə tənzimləyə bilər?
Narahatlıq doğuran statistika
Erkən nikahlar bu gün dünyada aktuallıq kəsb edir. Dünyada hər gün 25 min, 1 ildə isə 10 milyondan çox erkən nikah faktı qeydə alınır. Hazırda erkən nikah faktları Asiya və Afrika ölkələrində baş versə də, bir sıra Avropa ölkələrində də erkən yaşda nikahlara rast gəlinir.
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova deyir ki, dünyada elm, texnologiya inkişaf etdikcə onun qarşısını alacaq cinayətlər də böyük inkişaf yolu keçir: “Bu, həyəcan təbilidir. Bunlara qarşı konkret tədbirlər görmək lazımdır. Bəzən ailəyə müasir və ənənəvi yanaşmalar ziddiyyət təşkil edir. Azərbaycan hökumətinin bu məsələyə münasibəti birmənalıdır. Hökumət qadınlar və uşaqların hüquqlarına prioritet məsələ kimi baxır və üzərinə düşən vəzifəni yerinə yetirir. Azərbaycan parlamenti də nikah və ailə qanunvericiliyi sahəsində ciddi uğurlar əldə edib. Bu məsələyə cəmiyyətin münasibəti də aparıcı rol oynayır. Qanunların qəbulu, məzmunu ideal ola bilər, lakin qanunun aliliyi ənənələrdən aşağı tutulacaqsa, deməli, biz çətinliklərlə üzləşəcəyik. Biz ailədaxili tərbiyəyə diqqət ayırmalıyıq. Qızlarımızı başqalarının iradəsindən asılı, oğlanları isə başqasının üzərində hökmran kimi tərbiyə etməməliyik”.
Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sabiq sədri, deputat Mübariz Qurbanlı qeyd edib ki, erkən nikahlar ümumbəşəri problemdir: “Erkən nikahı bəzən islam dini ilə bağlamağa çalışırlar. Lakin bütün dinlərdə, bütün müqəddəs kitablarda ailə müqəddəs elan edilib və erkən nikahlara çağırış yoxdur. Bu gün Latın Amerikası və Afrikada erkən nikahlar qeydə alınır. Bu, qlobal problemdir. Buna görə də biz ailə tərbiyəsinə xüsusi diqqət ayırmalıyıq”.
Ailələrin vəzifəsi
Ailələr övladlarının təhsilə davam etməsini təşviq etməlidir. Təhsil almaq uşaqların müstəqil qərarvermə qabiliyyətini inkişaf etdirir və onların gələcəkdə daha uğurlu həyat qurmalarına şərait yaradır. Ailələr övladlarına sevgi və qayğı göstərərək, onların özlərini dəyərli hiss etmələrini təmin etməlidir. Bu, xüsusilə qız uşaqlarının məcburi evliliklərə razı olmamasına kömək edə bilər.
Cəmiyyətdə erkən evliliyi təşviq edən yanlış inancları dəyişdirmək üçün ailələr fəal rol oynamalıdır. "Qız yükü, duz yükü" və ya "Tez ərə getmək lazımdır" kimi düşüncələrin əksinə, hər bir insanın öz həyatını qurmaq haqqı olduğu aşılanmalıdır.
Heç kəsə sirr deyil ki, erkən nikahların çoxalması nəticəsində ana və uşaq ölümü artıb, xəstə və anormal uşaqların dünyaya gəlməsi çoxalıb. Bütün bunlar bizə həyacan siqnalı verməyə sövq edir. İnsanlarımız bu problemin ciddiyyətini dərk etməlidirlər. Şuurumuz dəyişməlidir.
Ailələr hökumət və qeyri-hökumət təşkilatlarının erkən evliliyin qarşısını almaq üçün təşkil etdiyi seminar, təlim və proqramlarda iştirak etməlidir.
Ailə erkən nikahların qarşısının alınmasında əsas güc mənbəyidir. Valideynlər övladlarına düzgün istiqamət verərək, onların gələcək həyatlarını daha sağlam və xoşbəxt qurmasına yardım edə bilərlər. Erkən evliliklərlə mübarizədə maarifləndirmə, təhsil və emosional dəstək ailənin ən təsirli vasitələridir.
Dövlət orqanları layihələr, təlimlər həyata keçirir, görüşlər təşkil edir
Dövlət orqanları da bu istiqamətdə üzərlərinə düşən vəzifəni yerinə yetirməyə çalışır. Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən 2024-cü ildə regionlarda “Erkən nikah və qohumlar arasında nikah hallarının qarşısının alınması” mövzusunda təlimlər keçirilib. Təlimlərin keçirilməsində məqsəd erkən və qohumlar arasındakı nikahların yaratdığı fəsadların və qızların təhsildən yayınması hallarının qarşısının alınması reproduktiv sağlamlığın qorunması istiqamətində əhalinin maarifləndirilməsidir. Təlimlərdə hər rayondan 40 nəfər olmaqla 680 nəfər iştirak edib.
Dövlət Komitəsi yanında İctimai Şuranın təşkilatçılığı ilə “Erkən nikah və qohumlar arasında nikah hallarının qarşısının alınması” mövzusunda onlayn ictimai dinləmə keçirilib. “Erkən nikah və qohumlar arasında nikah hallarının qarşısının alınması” mövzusunda orta məktəblərdə, kolleclərdə, peşə məktəblərində, institutlarda 14 maarifləndirici görüş təşkil olunub. Görüşlərdə 1471 nəfər iştirak edib.
Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən ekən nikahların qarşısının alınması məqsədilə Bakı şəhəri Suraxanı rayonunda, Uşaq Səfirlər Məclisinin nümayəndələri tərəfindən isə Sabirabad, Qəbələ, Zaqatala, Xızı, Astara, Qusar, Füzuli, Qazax, Ordubad rayonu və Mingəçevir şəhərində tədbirlər keçirilib, ümumilikdə 410 nəfər iştirak edib.
Keçən il Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin Uşaq və Ailələrə Dəstək Mərkəzləri (UADM) tərəfindən dövlət proqramları və milli fəaliyyət planlarının müvafiq bəndlərinin icrası, insan hüquqlarının, sağlam həyat tərzi və reproduktiv sağlamlığın, milli mənəvi dəyərlər və vətənpərvərliyin təbliği, erkən nikah və məişət zorakılığının qarşısının alınması məqsədilə 651 tədbir və təlim keçirilib, həmin təlim və tədbirlərdə 21705 nəfər bəhrələnib. 2024-cü ildə Uşaq və Ailələrə Dəstək Mərkəzlərinə 2370 nəfər tərəfindən müxtəlif mövzularla bağlı 2455 müraciət daxil olub. Müraciət edənlərin 1710 nəfəri qadındır. Regionlarda erkən nikah və qohum evliliyinin qarşısının alınması məqsədilə 60 tədbir keçirilib, 1735 nəfər bəhrələnib. UADM-lər tərəfindən psixoloq, sosial işçi və hüquqşünasların iştirakı ilə 10 “açıq qapı” günü keçirilib. Ümumilikdə “açıq qapı” günlərində 960 nəfər müraciət edib.
Müraciət edən 960 vətəndaşa psixoloji, hüquqi və sosial problemlərin həlli üzrə dəstək göstərilib.
İl ərzində UADM əməkdaşları tərəfindən 890 ailəyə səfər edilib. Onlardan 191-i təhsildən yayınma, erkən nikah faktları, qəyyumluğa və himayəyə verilmiş uşaq-ların ailəsinə edilən səfərlərdir. Erkən nikah faktları ilə bağlı 16 ailəyə ilkin və monitorinq səfərlər edilib. 7 faktın qarşısı alınıb.
Ağdam rayonu Quzanlı qəsəbə Bələdiyyəsi ərazisində 2024-cü il ərzində iki erkən nikah halının qarşısı alınıb. Müvafiq dövlət qurumlarının, həmçinin bələdiyyə üzrə gender komissiyasının üzvlərinin iştirakı ilə ailələrlə görüş keçirilib və valideynlərlə proflaktik söhbət aparılıb.
Sumqayıt, Mingəçevir, Naftalan şəhərləri, Cəlilabad, Daşkəsən, Goranboy və Bakı şəhəri Xəzər rayonlarının bələdiyyələrində yaradılan Gender Komissiyaları tərəfindən “Gender bərabərliyi”, “Məişət zorakılığı” və “Erkən nikahlar” adlı maarifləndirici tədbirlər keçirilib.
Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi Regional İnkişaf İctimai Birliyinin əməkdaşlığı ilə birgə keçən il respublikanın 10 şəhər və rayonunda «Güclü cəmiyyətin zərif simaları» adlı layihə həyata keçirib. Layihənin məqsədi regionlarda yaşayan gənc qızlar və qadınlar arasında gender bərabərliyi mədəniyyətinin təşviqi, şəxsi və liderlik bacarıqlarının inkişafı, erkən nikah, qızların təhsildən yayınması və məişət zorakılığının fəsadları barəsində onların maarifləndirilməsidir. Layihə çərçivəsində keçirilən görüşlərdə 2000 nəfər gənc qız və qadın iştirak edib.
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il 23 iyul tarixli 213 saylı Qərarı ilə “Gənclər arasında ailə və nikahın əhəmiyyəti, onun qorunması və möhkəmləndirilməsi məqsədilə erkən nikahın və qohumlar arasında nikahın mənfi nəticələrinə dair maarifləndirmə Qaydası” təsdiq edilib. Bu Qaydadan irəli gələrək, erkən nikahların qarşısının alınması istiqamətində 13 dövlət qurumu və bütün yerli icra hakimiyyətləri orqanları müəyyən edilmiş vəzifələrə uyğun olaraq illik görülən işlər barəsində Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinə məlumat göndərirlər. Dövlət Komitəsi tərəfindən bu məlumatlar toplanaraq, illik yekun hesabat Komitənin saytında yerləşdirilir.
Həmçinin Komitə tərəfindən mütəmadi olaraq regionlarda xüsusilə ucqar kənd və qəsəbələrdə müəllim, şagird və valideyn kollektivləri ilə maarifləndirici seminarlar təşkil edilir, görüşlər keçirilir. Bu görüşlərdə erkən nikah və onların fəsadları haqqında ətraflı məlumat verilir. Belə ki, erkən nikaha daxil olan qız təhsildən yayındığı üçün onun gələcək məşğulluq imkanı məhdudlaşır, erkən nikahlar ana və uşaq ölümü hallarının artmasına səbəb olur, erkən yaşda ailə quran qızlar əksər hallarda məişət zorakılığının qurbanı olur və rəsmi nikah olmadığı üçün bu qız-ların hüquqlarının qorunmasında müəyyən çətinliklər yaranır.
Mütəmadi olaraq aparılan maarifləndirmə işləri, profilaktik tədbirlərə baxmayaraq hələ də erkən nikah problemi qalmaqdadır. Dünyada milyonlarla uşaqlar hər il bu zorakılığın qurbanı olurlar. Erkən nikahlar ilə uzunmüddətli mübarizə aparmaq üçün təhsilin təbliğ edilməsi ən uğurlu strategiyadır. Məktəbə gedən qızlar savadlı olur və cəmiyyətin insani və iqtisadi inkişafına töhfə verir və bu da onların ailədəki mövqeyinə, uşaqların tərbiyəsinə müsbət təsir göstərir.
Qeyd: Yazı “Rəvan” Gəncliyə Dəstək İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə yardımı ilə həyata keçirdiyi “Azərbaycanda ailə dəyərlərinə qarşı hibrid təhdidlər” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb. Əks olunan fikir və mülahizələr müəllifə aiddir və Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin rəsmi mövqeyini əks etdirməyə bilər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-07-2025 09:38 | Bölmə: Xəbərlər
Erkən nikahlar cəmiyyətin sosial və iqtisadi inkişafına mənfi təsir göstərən ciddi problemlərdən biridir. Bu problemin qarşısının alınmasında ailənin rolu mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Ailə - uşaqların tərbiyəsi, onların təhsili və gələcək həyatları ilə bağlı əsas qərarları formalaşdıran bir institutdur. Erkən evliliyin mənfi təsirlərini azaltmaq və gələcək nəsilləri bu problemdən qorumaq üçün ailələr fəal olmalıdır. Burada maarifləndirmə və düzgün tərbiyə əsas faktordur. Ailələr uşaqlara evliliyin məsuliyyətlərini, erkən evliliyin fəsadlarını izah etməlidir. Uşaq yaşında evliliyin psixoloji, fiziki və sosial problemlərə səbəb olduğunu anlatmaq vacibdir. Bu, bizim ağrılı problemimizdir. Regionlarımızda bu problem daha qabarıqdır. Regionlardakı icra strukturları, təhsil şöbələri, hüquq- mühafizə orqanları nəzarəti gücləndirməli, xüsusi ilə valideynlər övladlarını sosial fəlakətə sürükləməməlidirlər. Bu sahədə maariflənməyə ciddi ehtiyac var.
Apardığımız araşdırmalar göstərir ki, orta məktəbdə nişanlanan qızlarımız birmənalı olaraq təhsildən, sosial həyatdan uzaqlaşdırılır, məktəbə buraxılmırlar. Bu, bizi çox ciddi sosial fəlakətə aparır. Axı, özü uşaq olan, hələ uşaqlığını doğru-düzgün yaşamayan gələcəyin anası necə uşaq tərbiyə edə bilər, ailə münasibətlərini necə tənzimləyə bilər?
Narahatlıq doğuran statistika
Erkən nikahlar bu gün dünyada aktuallıq kəsb edir. Dünyada hər gün 25 min, 1 ildə isə 10 milyondan çox erkən nikah faktı qeydə alınır. Hazırda erkən nikah faktları Asiya və Afrika ölkələrində baş versə də, bir sıra Avropa ölkələrində də erkən yaşda nikahlara rast gəlinir.
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova deyir ki, dünyada elm, texnologiya inkişaf etdikcə onun qarşısını alacaq cinayətlər də böyük inkişaf yolu keçir: “Bu, həyəcan təbilidir. Bunlara qarşı konkret tədbirlər görmək lazımdır. Bəzən ailəyə müasir və ənənəvi yanaşmalar ziddiyyət təşkil edir. Azərbaycan hökumətinin bu məsələyə münasibəti birmənalıdır. Hökumət qadınlar və uşaqların hüquqlarına prioritet məsələ kimi baxır və üzərinə düşən vəzifəni yerinə yetirir. Azərbaycan parlamenti də nikah və ailə qanunvericiliyi sahəsində ciddi uğurlar əldə edib. Bu məsələyə cəmiyyətin münasibəti də aparıcı rol oynayır. Qanunların qəbulu, məzmunu ideal ola bilər, lakin qanunun aliliyi ənənələrdən aşağı tutulacaqsa, deməli, biz çətinliklərlə üzləşəcəyik. Biz ailədaxili tərbiyəyə diqqət ayırmalıyıq. Qızlarımızı başqalarının iradəsindən asılı, oğlanları isə başqasının üzərində hökmran kimi tərbiyə etməməliyik”.
Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sabiq sədri, deputat Mübariz Qurbanlı qeyd edib ki, erkən nikahlar ümumbəşəri problemdir: “Erkən nikahı bəzən islam dini ilə bağlamağa çalışırlar. Lakin bütün dinlərdə, bütün müqəddəs kitablarda ailə müqəddəs elan edilib və erkən nikahlara çağırış yoxdur. Bu gün Latın Amerikası və Afrikada erkən nikahlar qeydə alınır. Bu, qlobal problemdir. Buna görə də biz ailə tərbiyəsinə xüsusi diqqət ayırmalıyıq”.
Ailələrin vəzifəsi
Ailələr övladlarının təhsilə davam etməsini təşviq etməlidir. Təhsil almaq uşaqların müstəqil qərarvermə qabiliyyətini inkişaf etdirir və onların gələcəkdə daha uğurlu həyat qurmalarına şərait yaradır. Ailələr övladlarına sevgi və qayğı göstərərək, onların özlərini dəyərli hiss etmələrini təmin etməlidir. Bu, xüsusilə qız uşaqlarının məcburi evliliklərə razı olmamasına kömək edə bilər.
Cəmiyyətdə erkən evliliyi təşviq edən yanlış inancları dəyişdirmək üçün ailələr fəal rol oynamalıdır. "Qız yükü, duz yükü" və ya "Tez ərə getmək lazımdır" kimi düşüncələrin əksinə, hər bir insanın öz həyatını qurmaq haqqı olduğu aşılanmalıdır.
Heç kəsə sirr deyil ki, erkən nikahların çoxalması nəticəsində ana və uşaq ölümü artıb, xəstə və anormal uşaqların dünyaya gəlməsi çoxalıb. Bütün bunlar bizə həyacan siqnalı verməyə sövq edir. İnsanlarımız bu problemin ciddiyyətini dərk etməlidirlər. Şuurumuz dəyişməlidir.
Ailələr hökumət və qeyri-hökumət təşkilatlarının erkən evliliyin qarşısını almaq üçün təşkil etdiyi seminar, təlim və proqramlarda iştirak etməlidir.
Ailə erkən nikahların qarşısının alınmasında əsas güc mənbəyidir. Valideynlər övladlarına düzgün istiqamət verərək, onların gələcək həyatlarını daha sağlam və xoşbəxt qurmasına yardım edə bilərlər. Erkən evliliklərlə mübarizədə maarifləndirmə, təhsil və emosional dəstək ailənin ən təsirli vasitələridir.
Dövlət orqanları layihələr, təlimlər həyata keçirir, görüşlər təşkil edir
Dövlət orqanları da bu istiqamətdə üzərlərinə düşən vəzifəni yerinə yetirməyə çalışır. Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən 2024-cü ildə regionlarda “Erkən nikah və qohumlar arasında nikah hallarının qarşısının alınması” mövzusunda təlimlər keçirilib. Təlimlərin keçirilməsində məqsəd erkən və qohumlar arasındakı nikahların yaratdığı fəsadların və qızların təhsildən yayınması hallarının qarşısının alınması reproduktiv sağlamlığın qorunması istiqamətində əhalinin maarifləndirilməsidir. Təlimlərdə hər rayondan 40 nəfər olmaqla 680 nəfər iştirak edib.
Dövlət Komitəsi yanında İctimai Şuranın təşkilatçılığı ilə “Erkən nikah və qohumlar arasında nikah hallarının qarşısının alınması” mövzusunda onlayn ictimai dinləmə keçirilib. “Erkən nikah və qohumlar arasında nikah hallarının qarşısının alınması” mövzusunda orta məktəblərdə, kolleclərdə, peşə məktəblərində, institutlarda 14 maarifləndirici görüş təşkil olunub. Görüşlərdə 1471 nəfər iştirak edib.
Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən ekən nikahların qarşısının alınması məqsədilə Bakı şəhəri Suraxanı rayonunda, Uşaq Səfirlər Məclisinin nümayəndələri tərəfindən isə Sabirabad, Qəbələ, Zaqatala, Xızı, Astara, Qusar, Füzuli, Qazax, Ordubad rayonu və Mingəçevir şəhərində tədbirlər keçirilib, ümumilikdə 410 nəfər iştirak edib.
Keçən il Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin Uşaq və Ailələrə Dəstək Mərkəzləri (UADM) tərəfindən dövlət proqramları və milli fəaliyyət planlarının müvafiq bəndlərinin icrası, insan hüquqlarının, sağlam həyat tərzi və reproduktiv sağlamlığın, milli mənəvi dəyərlər və vətənpərvərliyin təbliği, erkən nikah və məişət zorakılığının qarşısının alınması məqsədilə 651 tədbir və təlim keçirilib, həmin təlim və tədbirlərdə 21705 nəfər bəhrələnib. 2024-cü ildə Uşaq və Ailələrə Dəstək Mərkəzlərinə 2370 nəfər tərəfindən müxtəlif mövzularla bağlı 2455 müraciət daxil olub. Müraciət edənlərin 1710 nəfəri qadındır. Regionlarda erkən nikah və qohum evliliyinin qarşısının alınması məqsədilə 60 tədbir keçirilib, 1735 nəfər bəhrələnib. UADM-lər tərəfindən psixoloq, sosial işçi və hüquqşünasların iştirakı ilə 10 “açıq qapı” günü keçirilib. Ümumilikdə “açıq qapı” günlərində 960 nəfər müraciət edib.
Müraciət edən 960 vətəndaşa psixoloji, hüquqi və sosial problemlərin həlli üzrə dəstək göstərilib.
İl ərzində UADM əməkdaşları tərəfindən 890 ailəyə səfər edilib. Onlardan 191-i təhsildən yayınma, erkən nikah faktları, qəyyumluğa və himayəyə verilmiş uşaq-ların ailəsinə edilən səfərlərdir. Erkən nikah faktları ilə bağlı 16 ailəyə ilkin və monitorinq səfərlər edilib. 7 faktın qarşısı alınıb.
Ağdam rayonu Quzanlı qəsəbə Bələdiyyəsi ərazisində 2024-cü il ərzində iki erkən nikah halının qarşısı alınıb. Müvafiq dövlət qurumlarının, həmçinin bələdiyyə üzrə gender komissiyasının üzvlərinin iştirakı ilə ailələrlə görüş keçirilib və valideynlərlə proflaktik söhbət aparılıb.
Sumqayıt, Mingəçevir, Naftalan şəhərləri, Cəlilabad, Daşkəsən, Goranboy və Bakı şəhəri Xəzər rayonlarının bələdiyyələrində yaradılan Gender Komissiyaları tərəfindən “Gender bərabərliyi”, “Məişət zorakılığı” və “Erkən nikahlar” adlı maarifləndirici tədbirlər keçirilib.
Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi Regional İnkişaf İctimai Birliyinin əməkdaşlığı ilə birgə keçən il respublikanın 10 şəhər və rayonunda «Güclü cəmiyyətin zərif simaları» adlı layihə həyata keçirib. Layihənin məqsədi regionlarda yaşayan gənc qızlar və qadınlar arasında gender bərabərliyi mədəniyyətinin təşviqi, şəxsi və liderlik bacarıqlarının inkişafı, erkən nikah, qızların təhsildən yayınması və məişət zorakılığının fəsadları barəsində onların maarifləndirilməsidir. Layihə çərçivəsində keçirilən görüşlərdə 2000 nəfər gənc qız və qadın iştirak edib.
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il 23 iyul tarixli 213 saylı Qərarı ilə “Gənclər arasında ailə və nikahın əhəmiyyəti, onun qorunması və möhkəmləndirilməsi məqsədilə erkən nikahın və qohumlar arasında nikahın mənfi nəticələrinə dair maarifləndirmə Qaydası” təsdiq edilib. Bu Qaydadan irəli gələrək, erkən nikahların qarşısının alınması istiqamətində 13 dövlət qurumu və bütün yerli icra hakimiyyətləri orqanları müəyyən edilmiş vəzifələrə uyğun olaraq illik görülən işlər barəsində Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinə məlumat göndərirlər. Dövlət Komitəsi tərəfindən bu məlumatlar toplanaraq, illik yekun hesabat Komitənin saytında yerləşdirilir.
Həmçinin Komitə tərəfindən mütəmadi olaraq regionlarda xüsusilə ucqar kənd və qəsəbələrdə müəllim, şagird və valideyn kollektivləri ilə maarifləndirici seminarlar təşkil edilir, görüşlər keçirilir. Bu görüşlərdə erkən nikah və onların fəsadları haqqında ətraflı məlumat verilir. Belə ki, erkən nikaha daxil olan qız təhsildən yayındığı üçün onun gələcək məşğulluq imkanı məhdudlaşır, erkən nikahlar ana və uşaq ölümü hallarının artmasına səbəb olur, erkən yaşda ailə quran qızlar əksər hallarda məişət zorakılığının qurbanı olur və rəsmi nikah olmadığı üçün bu qız-ların hüquqlarının qorunmasında müəyyən çətinliklər yaranır.
Mütəmadi olaraq aparılan maarifləndirmə işləri, profilaktik tədbirlərə baxmayaraq hələ də erkən nikah problemi qalmaqdadır. Dünyada milyonlarla uşaqlar hər il bu zorakılığın qurbanı olurlar. Erkən nikahlar ilə uzunmüddətli mübarizə aparmaq üçün təhsilin təbliğ edilməsi ən uğurlu strategiyadır. Məktəbə gedən qızlar savadlı olur və cəmiyyətin insani və iqtisadi inkişafına töhfə verir və bu da onların ailədəki mövqeyinə, uşaqların tərbiyəsinə müsbət təsir göstərir.
Qeyd: Yazı “Rəvan” Gəncliyə Dəstək İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə yardımı ilə həyata keçirdiyi “Azərbaycanda ailə dəyərlərinə qarşı hibrid təhdidlər” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb. Əks olunan fikir və mülahizələr müəllifə aiddir və Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin rəsmi mövqeyini əks etdirməyə bilər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 21:11
Göygöldə təcili tibbi yardım briqadasına hücum olub
Bu gün, 18:32
Bakıda “Özbəkistan” parkının təməli qoyulub
Bu gün, 14:10
"City Net" "Jurnalistlərin binası"nda problem yaradıb
Bu gün, 11:35
Milli Məclis daha bir bəyanat yayıb
Bu gün, 10:40
Baş Prokurorluda istintaq qrupu yaradılıb
Bu gün, 10:30
Reyestrdən keçməyən media subyektləri cərimələnəcək
Bu gün, 09:38
Erkən nikahların qarşısının alınmasında ailənin rolu
Bu gün, 07:59
Tramp jurnalistdən qeyri-adi xahiş edib
Dünən, 22:54
Sumqayıtda qadın bıçaqlanıb
Dünən, 15:10
Rezidenturaya qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
Dünən, 12:10
İran nüvə danışıqları üçün şərtlər irəli sürür
Dünən, 10:21
17 yaşlı oğlan Qarabağ kanalında batıb
Dünən, 07:59
Akula yeniyetməyə hücum edib
Dünən, 07:43
“Rusiya İmperator Hərəkatı” qadağan edilə bilər
30-06-2025, 18:44
Aİ rəsmisi: "Rusiyada azərbaycanlılara qarşı törədilən zorakılıq..."
30-06-2025, 18:03
Daha 17 qanuna dəyişiklik edəcəklər
30-06-2025, 15:20
Dərmanların qiyməti yenidən tənzimlənib
30-06-2025, 14:26
Sabiq nazir təltif edilib
30-06-2025, 13:45
Qarabağa səfərlər müvəqqəti dayandırılıb
30-06-2025, 13:01
Xarici İşlər Nazirliyində yeni idarə yaradılıb
30-06-2025, 10:32
Şamaxıda kürəkən qayınatasını öldürüb
30-06-2025, 10:30
Dünyanın ən qədim piramidası tapılıb
30-06-2025, 09:35
Tanınmış vəkil ölkəsinə qayıda bilmir
30-06-2025, 09:07
Bakıda polisə bıçaq çıxaran şəxs zərərsizləşdirilib
30-06-2025, 08:06
Belqrad iflic vəziyyətindədir
29-06-2025, 20:43
Samuxda yaşlı qadın yandırılıb
29-06-2025, 08:30
Bu gün ikinci cəhd test imtahanıdır
27-06-2025, 23:20
XİN İran səfirindən təkzib tələb edir
27-06-2025, 09:33
Qaxda zəlzələ olub
26-06-2025, 16:17
Azərbaycanı gülüstana çevirənlər! - Zahid Oruc yazır
26-06-2025, 11:02
Kəlbəcərdə yük maşını çaya aşıb, sürücü ölüb
26-06-2025, 09:25
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
25-06-2025, 21:49
Tovuzda kütləvi zəhərlənmə olub - Yenilənib
25-06-2025, 17:02
Trampla Zelenski Niderlandda görüşüblər
25-06-2025, 16:56
Qırğızıstanda parno saytlara giriş bloklanıb
25-06-2025, 16:20
Səkkiz rayona prokuror təyin edilib - Yenilənib
25-06-2025, 15:40
“Pasportlar haqqında” qanun dəyişib
25-06-2025, 13:46
İstintaq və təhqiqatçılara yeni səlahiyyət verilib
25-06-2025, 12:38
“Bəs bizdə niyə atom bombası yoxdur?”
25-06-2025, 10:52
Agentlik sədrinə daha bir müavin təyin olunub
25-06-2025, 10:36
Bakı metropoliteni yay hərəkət qrafikinə keçib
25-06-2025, 08:58
Prezidentin impiçmenti üçün qətnamə qəbul edilib
25-06-2025, 08:18
Tramp iki media qurumunu ittiham edib
25-06-2025, 00:39
NATO: Ukraynada 250 min rus hərbçisi həlak olub
25-06-2025, 00:03
16 yaşlı qızı qaçıran axund işdən çıxarılıb
24-06-2025, 19:25
Milyarderin övladını "ChatGPT" tərbiyə edir
24-06-2025, 19:17
Vardanyan yenidən hakim qarşısına çıxarılıb - Fotolar
24-06-2025, 17:50
Abşeronda küçə iti nənə və nəvəyə hücum edib
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
