16:16 / 17-08-2025
Avropa liderləri Vaşinqtona səfər edəcək
13:08 / 17-08-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
09:41 / 17-08-2025
İsrail hökumətinin rəhbər şəxsi ABŞ-da saxlanılıb
08:54 / 17-08-2025
Sərhəd Xidməti Aparatının inzibati binasında yanğın olub
20:53 / 16-08-2025
Cəlilabadda 62 yaşlı qadın öldürülüb - Yenilənib
18:21 / 16-08-2025
Müğənni Rəqsanə həbs edilib - 520 min dollarlıq ittiham
17:40 / 16-08-2025
“Şamaxı” klubunda təyinatlar olub
17:27 / 16-08-2025
Zelenski: "Cəbhə xətti boyunca çətin istiqamətlərdə uğurlar əldə edirik"
16:46 / 16-08-2025
Yazıçı Vidadi Babanlı vəfat edib
15:30 / 16-08-2025
Ceyhun Bayramovla Ukrayna XİN başçısı arasında telefon danışığı olub
13:58 / 16-08-2025
Əziz Ələkbərli: İcma qərbi azərbaycanlıların öz yurdlarına dönməsi üçün fəaliyyətini davam etdirəcək
13:46 / 16-08-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:48 / 16-08-2025
Üç hərbçiyə ali rütbə verilib
12:40 / 16-08-2025
Prezident hərbi qulluqçuları təltif edib - Siyahı
11:51 / 16-08-2025
Xəzər dənizində zəlzələ olub
11:30 / 16-08-2025
Lökbatanda yaşayış binasında partlayış: bir nəfər xəsarət alıb
09:27 / 16-08-2025
Tovuz rayonunda zəlzələ baş verib
08:20 / 16-08-2025
Qərbi Azərbaycanla bağlı yeni kitab nəşr olunub - Foto
07:50 / 16-08-2025
Premyer Liqa: ilk turun daha 2 oyunu keçiriləcək
07:12 / 16-08-2025
Prezidentlərin ikinci görüşü sülhlə nəticələnə bilər
03:20 / 16-08-2025
Putin və Tramp Ukrayna ilə bağlı bir çox məqamları razılaşdırıblar - (Yenilənib+) - Video - Fotolar
22:20 / 15-08-2025
Rusiya-ABŞ görüşü Putin üçün uğurdur
22:05 / 15-08-2025
Putin və Tramp qlobal strateji təhlükəsizliyi də müzakirə edəcəklər
20:42 / 15-08-2025
Zelenski Putin-Tramp görüşündən gözləntilərini açıqlayıb
19:12 / 15-08-2025
Aya astronavt göndərəcəklər - Foto
18:03 / 15-08-2025
Bakı, Qubadlı və İmişidə ağaclar qanunsuz kəsilib
17:31 / 15-08-2025
İsfəndiyar Axundovun milyonluq avtomobillərinə həbs qoyulub
17:24 / 15-08-2025
Lisey və gimnaziyalara qəbul imtahanı keçiriləcək
16:41 / 15-08-2025
Hərbi xidmətə çağırışdan kimlərə möhlət verilir? - Siyahı
16:10 / 13-08-2025
Vahid Əhmədov Nəcməddin Sadıkovla bağlı sensasiyalı fakt açıqlayıb
03:20 / 16-08-2025
Putin və Tramp Ukrayna ilə bağlı bir çox məqamları razılaşdırıblar - (Yenilənib+) - Video - Fotolar
11:40 / 13-08-2025
Deputat: Vaşinqton razılaşması regionumuzda sülhə yol açır
13:17 / 14-08-2025
“Nikol Ermənistanı xilas etdi” - Ermənistanda hamı bu rəydədir?
14:59 / 15-08-2025
Tramp 907-ci düzəlişi rəsmən dayandırıb
20:53 / 16-08-2025
Cəlilabadda 62 yaşlı qadın öldürülüb - Yenilənib
08:07 / 15-08-2025
ABŞ və Rusiya dünyanı yenidən bölüşdürür
15:51 / 14-08-2025
Xəzərdə yeni ada kəşf ediblər
12:11 / 15-08-2025
Sabiq səfirlərdən çağırış: ABŞ ermənilərə və azərbaycanlılara real kömək etməlidir
00:22 / 13-08-2025
Departament sözçüsü: "Azərbaycan və Ermənistan arasındakı razılaşmalar..."
18:03 / 12-08-2025
İş adamı Süleyman Babayev həbs edilib - Vergidən yayınma ittihamı ilə
20:42 / 15-08-2025
Zelenski Putin-Tramp görüşündən gözləntilərini açıqlayıb
Erkən nikahların qarşısının alınmasında ailənin rolu
Tarix: 02-07-2025 09:38 | Bölmə: Xəbərlər
Erkən nikahlar cəmiyyətin sosial və iqtisadi inkişafına mənfi təsir göstərən ciddi problemlərdən biridir. Bu problemin qarşısının alınmasında ailənin rolu mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Ailə - uşaqların tərbiyəsi, onların təhsili və gələcək həyatları ilə bağlı əsas qərarları formalaşdıran bir institutdur. Erkən evliliyin mənfi təsirlərini azaltmaq və gələcək nəsilləri bu problemdən qorumaq üçün ailələr fəal olmalıdır. Burada maarifləndirmə və düzgün tərbiyə əsas faktordur. Ailələr uşaqlara evliliyin məsuliyyətlərini, erkən evliliyin fəsadlarını izah etməlidir. Uşaq yaşında evliliyin psixoloji, fiziki və sosial problemlərə səbəb olduğunu anlatmaq vacibdir. Bu, bizim ağrılı problemimizdir. Regionlarımızda bu problem daha qabarıqdır. Regionlardakı icra strukturları, təhsil şöbələri, hüquq- mühafizə orqanları nəzarəti gücləndirməli, xüsusi ilə valideynlər övladlarını sosial fəlakətə sürükləməməlidirlər. Bu sahədə maariflənməyə ciddi ehtiyac var.
Apardığımız araşdırmalar göstərir ki, orta məktəbdə nişanlanan qızlarımız birmənalı olaraq təhsildən, sosial həyatdan uzaqlaşdırılır, məktəbə buraxılmırlar. Bu, bizi çox ciddi sosial fəlakətə aparır. Axı, özü uşaq olan, hələ uşaqlığını doğru-düzgün yaşamayan gələcəyin anası necə uşaq tərbiyə edə bilər, ailə münasibətlərini necə tənzimləyə bilər?
Narahatlıq doğuran statistika
Erkən nikahlar bu gün dünyada aktuallıq kəsb edir. Dünyada hər gün 25 min, 1 ildə isə 10 milyondan çox erkən nikah faktı qeydə alınır. Hazırda erkən nikah faktları Asiya və Afrika ölkələrində baş versə də, bir sıra Avropa ölkələrində də erkən yaşda nikahlara rast gəlinir.
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova deyir ki, dünyada elm, texnologiya inkişaf etdikcə onun qarşısını alacaq cinayətlər də böyük inkişaf yolu keçir: “Bu, həyəcan təbilidir. Bunlara qarşı konkret tədbirlər görmək lazımdır. Bəzən ailəyə müasir və ənənəvi yanaşmalar ziddiyyət təşkil edir. Azərbaycan hökumətinin bu məsələyə münasibəti birmənalıdır. Hökumət qadınlar və uşaqların hüquqlarına prioritet məsələ kimi baxır və üzərinə düşən vəzifəni yerinə yetirir. Azərbaycan parlamenti də nikah və ailə qanunvericiliyi sahəsində ciddi uğurlar əldə edib. Bu məsələyə cəmiyyətin münasibəti də aparıcı rol oynayır. Qanunların qəbulu, məzmunu ideal ola bilər, lakin qanunun aliliyi ənənələrdən aşağı tutulacaqsa, deməli, biz çətinliklərlə üzləşəcəyik. Biz ailədaxili tərbiyəyə diqqət ayırmalıyıq. Qızlarımızı başqalarının iradəsindən asılı, oğlanları isə başqasının üzərində hökmran kimi tərbiyə etməməliyik”.
Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sabiq sədri, deputat Mübariz Qurbanlı qeyd edib ki, erkən nikahlar ümumbəşəri problemdir: “Erkən nikahı bəzən islam dini ilə bağlamağa çalışırlar. Lakin bütün dinlərdə, bütün müqəddəs kitablarda ailə müqəddəs elan edilib və erkən nikahlara çağırış yoxdur. Bu gün Latın Amerikası və Afrikada erkən nikahlar qeydə alınır. Bu, qlobal problemdir. Buna görə də biz ailə tərbiyəsinə xüsusi diqqət ayırmalıyıq”.
Ailələrin vəzifəsi
Ailələr övladlarının təhsilə davam etməsini təşviq etməlidir. Təhsil almaq uşaqların müstəqil qərarvermə qabiliyyətini inkişaf etdirir və onların gələcəkdə daha uğurlu həyat qurmalarına şərait yaradır. Ailələr övladlarına sevgi və qayğı göstərərək, onların özlərini dəyərli hiss etmələrini təmin etməlidir. Bu, xüsusilə qız uşaqlarının məcburi evliliklərə razı olmamasına kömək edə bilər.
Cəmiyyətdə erkən evliliyi təşviq edən yanlış inancları dəyişdirmək üçün ailələr fəal rol oynamalıdır. "Qız yükü, duz yükü" və ya "Tez ərə getmək lazımdır" kimi düşüncələrin əksinə, hər bir insanın öz həyatını qurmaq haqqı olduğu aşılanmalıdır.
Heç kəsə sirr deyil ki, erkən nikahların çoxalması nəticəsində ana və uşaq ölümü artıb, xəstə və anormal uşaqların dünyaya gəlməsi çoxalıb. Bütün bunlar bizə həyacan siqnalı verməyə sövq edir. İnsanlarımız bu problemin ciddiyyətini dərk etməlidirlər. Şuurumuz dəyişməlidir.
Ailələr hökumət və qeyri-hökumət təşkilatlarının erkən evliliyin qarşısını almaq üçün təşkil etdiyi seminar, təlim və proqramlarda iştirak etməlidir.
Ailə erkən nikahların qarşısının alınmasında əsas güc mənbəyidir. Valideynlər övladlarına düzgün istiqamət verərək, onların gələcək həyatlarını daha sağlam və xoşbəxt qurmasına yardım edə bilərlər. Erkən evliliklərlə mübarizədə maarifləndirmə, təhsil və emosional dəstək ailənin ən təsirli vasitələridir.
Dövlət orqanları layihələr, təlimlər həyata keçirir, görüşlər təşkil edir
Dövlət orqanları da bu istiqamətdə üzərlərinə düşən vəzifəni yerinə yetirməyə çalışır. Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən 2024-cü ildə regionlarda “Erkən nikah və qohumlar arasında nikah hallarının qarşısının alınması” mövzusunda təlimlər keçirilib. Təlimlərin keçirilməsində məqsəd erkən və qohumlar arasındakı nikahların yaratdığı fəsadların və qızların təhsildən yayınması hallarının qarşısının alınması reproduktiv sağlamlığın qorunması istiqamətində əhalinin maarifləndirilməsidir. Təlimlərdə hər rayondan 40 nəfər olmaqla 680 nəfər iştirak edib.
Dövlət Komitəsi yanında İctimai Şuranın təşkilatçılığı ilə “Erkən nikah və qohumlar arasında nikah hallarının qarşısının alınması” mövzusunda onlayn ictimai dinləmə keçirilib. “Erkən nikah və qohumlar arasında nikah hallarının qarşısının alınması” mövzusunda orta məktəblərdə, kolleclərdə, peşə məktəblərində, institutlarda 14 maarifləndirici görüş təşkil olunub. Görüşlərdə 1471 nəfər iştirak edib.
Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən ekən nikahların qarşısının alınması məqsədilə Bakı şəhəri Suraxanı rayonunda, Uşaq Səfirlər Məclisinin nümayəndələri tərəfindən isə Sabirabad, Qəbələ, Zaqatala, Xızı, Astara, Qusar, Füzuli, Qazax, Ordubad rayonu və Mingəçevir şəhərində tədbirlər keçirilib, ümumilikdə 410 nəfər iştirak edib.
Keçən il Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin Uşaq və Ailələrə Dəstək Mərkəzləri (UADM) tərəfindən dövlət proqramları və milli fəaliyyət planlarının müvafiq bəndlərinin icrası, insan hüquqlarının, sağlam həyat tərzi və reproduktiv sağlamlığın, milli mənəvi dəyərlər və vətənpərvərliyin təbliği, erkən nikah və məişət zorakılığının qarşısının alınması məqsədilə 651 tədbir və təlim keçirilib, həmin təlim və tədbirlərdə 21705 nəfər bəhrələnib. 2024-cü ildə Uşaq və Ailələrə Dəstək Mərkəzlərinə 2370 nəfər tərəfindən müxtəlif mövzularla bağlı 2455 müraciət daxil olub. Müraciət edənlərin 1710 nəfəri qadındır. Regionlarda erkən nikah və qohum evliliyinin qarşısının alınması məqsədilə 60 tədbir keçirilib, 1735 nəfər bəhrələnib. UADM-lər tərəfindən psixoloq, sosial işçi və hüquqşünasların iştirakı ilə 10 “açıq qapı” günü keçirilib. Ümumilikdə “açıq qapı” günlərində 960 nəfər müraciət edib.
Müraciət edən 960 vətəndaşa psixoloji, hüquqi və sosial problemlərin həlli üzrə dəstək göstərilib.
İl ərzində UADM əməkdaşları tərəfindən 890 ailəyə səfər edilib. Onlardan 191-i təhsildən yayınma, erkən nikah faktları, qəyyumluğa və himayəyə verilmiş uşaq-ların ailəsinə edilən səfərlərdir. Erkən nikah faktları ilə bağlı 16 ailəyə ilkin və monitorinq səfərlər edilib. 7 faktın qarşısı alınıb.
Ağdam rayonu Quzanlı qəsəbə Bələdiyyəsi ərazisində 2024-cü il ərzində iki erkən nikah halının qarşısı alınıb. Müvafiq dövlət qurumlarının, həmçinin bələdiyyə üzrə gender komissiyasının üzvlərinin iştirakı ilə ailələrlə görüş keçirilib və valideynlərlə proflaktik söhbət aparılıb.
Sumqayıt, Mingəçevir, Naftalan şəhərləri, Cəlilabad, Daşkəsən, Goranboy və Bakı şəhəri Xəzər rayonlarının bələdiyyələrində yaradılan Gender Komissiyaları tərəfindən “Gender bərabərliyi”, “Məişət zorakılığı” və “Erkən nikahlar” adlı maarifləndirici tədbirlər keçirilib.
Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi Regional İnkişaf İctimai Birliyinin əməkdaşlığı ilə birgə keçən il respublikanın 10 şəhər və rayonunda «Güclü cəmiyyətin zərif simaları» adlı layihə həyata keçirib. Layihənin məqsədi regionlarda yaşayan gənc qızlar və qadınlar arasında gender bərabərliyi mədəniyyətinin təşviqi, şəxsi və liderlik bacarıqlarının inkişafı, erkən nikah, qızların təhsildən yayınması və məişət zorakılığının fəsadları barəsində onların maarifləndirilməsidir. Layihə çərçivəsində keçirilən görüşlərdə 2000 nəfər gənc qız və qadın iştirak edib.
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il 23 iyul tarixli 213 saylı Qərarı ilə “Gənclər arasında ailə və nikahın əhəmiyyəti, onun qorunması və möhkəmləndirilməsi məqsədilə erkən nikahın və qohumlar arasında nikahın mənfi nəticələrinə dair maarifləndirmə Qaydası” təsdiq edilib. Bu Qaydadan irəli gələrək, erkən nikahların qarşısının alınması istiqamətində 13 dövlət qurumu və bütün yerli icra hakimiyyətləri orqanları müəyyən edilmiş vəzifələrə uyğun olaraq illik görülən işlər barəsində Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinə məlumat göndərirlər. Dövlət Komitəsi tərəfindən bu məlumatlar toplanaraq, illik yekun hesabat Komitənin saytında yerləşdirilir.
Həmçinin Komitə tərəfindən mütəmadi olaraq regionlarda xüsusilə ucqar kənd və qəsəbələrdə müəllim, şagird və valideyn kollektivləri ilə maarifləndirici seminarlar təşkil edilir, görüşlər keçirilir. Bu görüşlərdə erkən nikah və onların fəsadları haqqında ətraflı məlumat verilir. Belə ki, erkən nikaha daxil olan qız təhsildən yayındığı üçün onun gələcək məşğulluq imkanı məhdudlaşır, erkən nikahlar ana və uşaq ölümü hallarının artmasına səbəb olur, erkən yaşda ailə quran qızlar əksər hallarda məişət zorakılığının qurbanı olur və rəsmi nikah olmadığı üçün bu qız-ların hüquqlarının qorunmasında müəyyən çətinliklər yaranır.
Mütəmadi olaraq aparılan maarifləndirmə işləri, profilaktik tədbirlərə baxmayaraq hələ də erkən nikah problemi qalmaqdadır. Dünyada milyonlarla uşaqlar hər il bu zorakılığın qurbanı olurlar. Erkən nikahlar ilə uzunmüddətli mübarizə aparmaq üçün təhsilin təbliğ edilməsi ən uğurlu strategiyadır. Məktəbə gedən qızlar savadlı olur və cəmiyyətin insani və iqtisadi inkişafına töhfə verir və bu da onların ailədəki mövqeyinə, uşaqların tərbiyəsinə müsbət təsir göstərir.
Qeyd: Yazı “Rəvan” Gəncliyə Dəstək İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə yardımı ilə həyata keçirdiyi “Azərbaycanda ailə dəyərlərinə qarşı hibrid təhdidlər” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb. Əks olunan fikir və mülahizələr müəllifə aiddir və Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin rəsmi mövqeyini əks etdirməyə bilər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-07-2025 09:38 | Bölmə: Xəbərlər
Erkən nikahlar cəmiyyətin sosial və iqtisadi inkişafına mənfi təsir göstərən ciddi problemlərdən biridir. Bu problemin qarşısının alınmasında ailənin rolu mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Ailə - uşaqların tərbiyəsi, onların təhsili və gələcək həyatları ilə bağlı əsas qərarları formalaşdıran bir institutdur. Erkən evliliyin mənfi təsirlərini azaltmaq və gələcək nəsilləri bu problemdən qorumaq üçün ailələr fəal olmalıdır. Burada maarifləndirmə və düzgün tərbiyə əsas faktordur. Ailələr uşaqlara evliliyin məsuliyyətlərini, erkən evliliyin fəsadlarını izah etməlidir. Uşaq yaşında evliliyin psixoloji, fiziki və sosial problemlərə səbəb olduğunu anlatmaq vacibdir. Bu, bizim ağrılı problemimizdir. Regionlarımızda bu problem daha qabarıqdır. Regionlardakı icra strukturları, təhsil şöbələri, hüquq- mühafizə orqanları nəzarəti gücləndirməli, xüsusi ilə valideynlər övladlarını sosial fəlakətə sürükləməməlidirlər. Bu sahədə maariflənməyə ciddi ehtiyac var.
Apardığımız araşdırmalar göstərir ki, orta məktəbdə nişanlanan qızlarımız birmənalı olaraq təhsildən, sosial həyatdan uzaqlaşdırılır, məktəbə buraxılmırlar. Bu, bizi çox ciddi sosial fəlakətə aparır. Axı, özü uşaq olan, hələ uşaqlığını doğru-düzgün yaşamayan gələcəyin anası necə uşaq tərbiyə edə bilər, ailə münasibətlərini necə tənzimləyə bilər?
Narahatlıq doğuran statistika
Erkən nikahlar bu gün dünyada aktuallıq kəsb edir. Dünyada hər gün 25 min, 1 ildə isə 10 milyondan çox erkən nikah faktı qeydə alınır. Hazırda erkən nikah faktları Asiya və Afrika ölkələrində baş versə də, bir sıra Avropa ölkələrində də erkən yaşda nikahlara rast gəlinir.
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova deyir ki, dünyada elm, texnologiya inkişaf etdikcə onun qarşısını alacaq cinayətlər də böyük inkişaf yolu keçir: “Bu, həyəcan təbilidir. Bunlara qarşı konkret tədbirlər görmək lazımdır. Bəzən ailəyə müasir və ənənəvi yanaşmalar ziddiyyət təşkil edir. Azərbaycan hökumətinin bu məsələyə münasibəti birmənalıdır. Hökumət qadınlar və uşaqların hüquqlarına prioritet məsələ kimi baxır və üzərinə düşən vəzifəni yerinə yetirir. Azərbaycan parlamenti də nikah və ailə qanunvericiliyi sahəsində ciddi uğurlar əldə edib. Bu məsələyə cəmiyyətin münasibəti də aparıcı rol oynayır. Qanunların qəbulu, məzmunu ideal ola bilər, lakin qanunun aliliyi ənənələrdən aşağı tutulacaqsa, deməli, biz çətinliklərlə üzləşəcəyik. Biz ailədaxili tərbiyəyə diqqət ayırmalıyıq. Qızlarımızı başqalarının iradəsindən asılı, oğlanları isə başqasının üzərində hökmran kimi tərbiyə etməməliyik”.
Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sabiq sədri, deputat Mübariz Qurbanlı qeyd edib ki, erkən nikahlar ümumbəşəri problemdir: “Erkən nikahı bəzən islam dini ilə bağlamağa çalışırlar. Lakin bütün dinlərdə, bütün müqəddəs kitablarda ailə müqəddəs elan edilib və erkən nikahlara çağırış yoxdur. Bu gün Latın Amerikası və Afrikada erkən nikahlar qeydə alınır. Bu, qlobal problemdir. Buna görə də biz ailə tərbiyəsinə xüsusi diqqət ayırmalıyıq”.
Ailələrin vəzifəsi
Ailələr övladlarının təhsilə davam etməsini təşviq etməlidir. Təhsil almaq uşaqların müstəqil qərarvermə qabiliyyətini inkişaf etdirir və onların gələcəkdə daha uğurlu həyat qurmalarına şərait yaradır. Ailələr övladlarına sevgi və qayğı göstərərək, onların özlərini dəyərli hiss etmələrini təmin etməlidir. Bu, xüsusilə qız uşaqlarının məcburi evliliklərə razı olmamasına kömək edə bilər.
Cəmiyyətdə erkən evliliyi təşviq edən yanlış inancları dəyişdirmək üçün ailələr fəal rol oynamalıdır. "Qız yükü, duz yükü" və ya "Tez ərə getmək lazımdır" kimi düşüncələrin əksinə, hər bir insanın öz həyatını qurmaq haqqı olduğu aşılanmalıdır.
Heç kəsə sirr deyil ki, erkən nikahların çoxalması nəticəsində ana və uşaq ölümü artıb, xəstə və anormal uşaqların dünyaya gəlməsi çoxalıb. Bütün bunlar bizə həyacan siqnalı verməyə sövq edir. İnsanlarımız bu problemin ciddiyyətini dərk etməlidirlər. Şuurumuz dəyişməlidir.
Ailələr hökumət və qeyri-hökumət təşkilatlarının erkən evliliyin qarşısını almaq üçün təşkil etdiyi seminar, təlim və proqramlarda iştirak etməlidir.
Ailə erkən nikahların qarşısının alınmasında əsas güc mənbəyidir. Valideynlər övladlarına düzgün istiqamət verərək, onların gələcək həyatlarını daha sağlam və xoşbəxt qurmasına yardım edə bilərlər. Erkən evliliklərlə mübarizədə maarifləndirmə, təhsil və emosional dəstək ailənin ən təsirli vasitələridir.
Dövlət orqanları layihələr, təlimlər həyata keçirir, görüşlər təşkil edir
Dövlət orqanları da bu istiqamətdə üzərlərinə düşən vəzifəni yerinə yetirməyə çalışır. Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən 2024-cü ildə regionlarda “Erkən nikah və qohumlar arasında nikah hallarının qarşısının alınması” mövzusunda təlimlər keçirilib. Təlimlərin keçirilməsində məqsəd erkən və qohumlar arasındakı nikahların yaratdığı fəsadların və qızların təhsildən yayınması hallarının qarşısının alınması reproduktiv sağlamlığın qorunması istiqamətində əhalinin maarifləndirilməsidir. Təlimlərdə hər rayondan 40 nəfər olmaqla 680 nəfər iştirak edib.
Dövlət Komitəsi yanında İctimai Şuranın təşkilatçılığı ilə “Erkən nikah və qohumlar arasında nikah hallarının qarşısının alınması” mövzusunda onlayn ictimai dinləmə keçirilib. “Erkən nikah və qohumlar arasında nikah hallarının qarşısının alınması” mövzusunda orta məktəblərdə, kolleclərdə, peşə məktəblərində, institutlarda 14 maarifləndirici görüş təşkil olunub. Görüşlərdə 1471 nəfər iştirak edib.
Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən ekən nikahların qarşısının alınması məqsədilə Bakı şəhəri Suraxanı rayonunda, Uşaq Səfirlər Məclisinin nümayəndələri tərəfindən isə Sabirabad, Qəbələ, Zaqatala, Xızı, Astara, Qusar, Füzuli, Qazax, Ordubad rayonu və Mingəçevir şəhərində tədbirlər keçirilib, ümumilikdə 410 nəfər iştirak edib.
Keçən il Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin Uşaq və Ailələrə Dəstək Mərkəzləri (UADM) tərəfindən dövlət proqramları və milli fəaliyyət planlarının müvafiq bəndlərinin icrası, insan hüquqlarının, sağlam həyat tərzi və reproduktiv sağlamlığın, milli mənəvi dəyərlər və vətənpərvərliyin təbliği, erkən nikah və məişət zorakılığının qarşısının alınması məqsədilə 651 tədbir və təlim keçirilib, həmin təlim və tədbirlərdə 21705 nəfər bəhrələnib. 2024-cü ildə Uşaq və Ailələrə Dəstək Mərkəzlərinə 2370 nəfər tərəfindən müxtəlif mövzularla bağlı 2455 müraciət daxil olub. Müraciət edənlərin 1710 nəfəri qadındır. Regionlarda erkən nikah və qohum evliliyinin qarşısının alınması məqsədilə 60 tədbir keçirilib, 1735 nəfər bəhrələnib. UADM-lər tərəfindən psixoloq, sosial işçi və hüquqşünasların iştirakı ilə 10 “açıq qapı” günü keçirilib. Ümumilikdə “açıq qapı” günlərində 960 nəfər müraciət edib.
Müraciət edən 960 vətəndaşa psixoloji, hüquqi və sosial problemlərin həlli üzrə dəstək göstərilib.
İl ərzində UADM əməkdaşları tərəfindən 890 ailəyə səfər edilib. Onlardan 191-i təhsildən yayınma, erkən nikah faktları, qəyyumluğa və himayəyə verilmiş uşaq-ların ailəsinə edilən səfərlərdir. Erkən nikah faktları ilə bağlı 16 ailəyə ilkin və monitorinq səfərlər edilib. 7 faktın qarşısı alınıb.
Ağdam rayonu Quzanlı qəsəbə Bələdiyyəsi ərazisində 2024-cü il ərzində iki erkən nikah halının qarşısı alınıb. Müvafiq dövlət qurumlarının, həmçinin bələdiyyə üzrə gender komissiyasının üzvlərinin iştirakı ilə ailələrlə görüş keçirilib və valideynlərlə proflaktik söhbət aparılıb.
Sumqayıt, Mingəçevir, Naftalan şəhərləri, Cəlilabad, Daşkəsən, Goranboy və Bakı şəhəri Xəzər rayonlarının bələdiyyələrində yaradılan Gender Komissiyaları tərəfindən “Gender bərabərliyi”, “Məişət zorakılığı” və “Erkən nikahlar” adlı maarifləndirici tədbirlər keçirilib.
Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi Regional İnkişaf İctimai Birliyinin əməkdaşlığı ilə birgə keçən il respublikanın 10 şəhər və rayonunda «Güclü cəmiyyətin zərif simaları» adlı layihə həyata keçirib. Layihənin məqsədi regionlarda yaşayan gənc qızlar və qadınlar arasında gender bərabərliyi mədəniyyətinin təşviqi, şəxsi və liderlik bacarıqlarının inkişafı, erkən nikah, qızların təhsildən yayınması və məişət zorakılığının fəsadları barəsində onların maarifləndirilməsidir. Layihə çərçivəsində keçirilən görüşlərdə 2000 nəfər gənc qız və qadın iştirak edib.
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il 23 iyul tarixli 213 saylı Qərarı ilə “Gənclər arasında ailə və nikahın əhəmiyyəti, onun qorunması və möhkəmləndirilməsi məqsədilə erkən nikahın və qohumlar arasında nikahın mənfi nəticələrinə dair maarifləndirmə Qaydası” təsdiq edilib. Bu Qaydadan irəli gələrək, erkən nikahların qarşısının alınması istiqamətində 13 dövlət qurumu və bütün yerli icra hakimiyyətləri orqanları müəyyən edilmiş vəzifələrə uyğun olaraq illik görülən işlər barəsində Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinə məlumat göndərirlər. Dövlət Komitəsi tərəfindən bu məlumatlar toplanaraq, illik yekun hesabat Komitənin saytında yerləşdirilir.
Həmçinin Komitə tərəfindən mütəmadi olaraq regionlarda xüsusilə ucqar kənd və qəsəbələrdə müəllim, şagird və valideyn kollektivləri ilə maarifləndirici seminarlar təşkil edilir, görüşlər keçirilir. Bu görüşlərdə erkən nikah və onların fəsadları haqqında ətraflı məlumat verilir. Belə ki, erkən nikaha daxil olan qız təhsildən yayındığı üçün onun gələcək məşğulluq imkanı məhdudlaşır, erkən nikahlar ana və uşaq ölümü hallarının artmasına səbəb olur, erkən yaşda ailə quran qızlar əksər hallarda məişət zorakılığının qurbanı olur və rəsmi nikah olmadığı üçün bu qız-ların hüquqlarının qorunmasında müəyyən çətinliklər yaranır.
Mütəmadi olaraq aparılan maarifləndirmə işləri, profilaktik tədbirlərə baxmayaraq hələ də erkən nikah problemi qalmaqdadır. Dünyada milyonlarla uşaqlar hər il bu zorakılığın qurbanı olurlar. Erkən nikahlar ilə uzunmüddətli mübarizə aparmaq üçün təhsilin təbliğ edilməsi ən uğurlu strategiyadır. Məktəbə gedən qızlar savadlı olur və cəmiyyətin insani və iqtisadi inkişafına töhfə verir və bu da onların ailədəki mövqeyinə, uşaqların tərbiyəsinə müsbət təsir göstərir.
Qeyd: Yazı “Rəvan” Gəncliyə Dəstək İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə yardımı ilə həyata keçirdiyi “Azərbaycanda ailə dəyərlərinə qarşı hibrid təhdidlər” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb. Əks olunan fikir və mülahizələr müəllifə aiddir və Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin rəsmi mövqeyini əks etdirməyə bilər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 16:16
Avropa liderləri Vaşinqtona səfər edəcək
Dünən, 20:53
Cəlilabadda 62 yaşlı qadın öldürülüb - Yenilənib
Dünən, 16:46
Yazıçı Vidadi Babanlı vəfat edib
Dünən, 11:51
Xəzər dənizində zəlzələ olub
Dünən, 09:27
Tovuz rayonunda zəlzələ baş verib
15-08-2025, 16:41
Hərbi xidmətə çağırışdan kimlərə möhlət verilir? - Siyahı
15-08-2025, 15:55
Azərbaycan əhalisinin sayı açıqlanıb
15-08-2025, 15:54
Sem Altman İlon Maska meydan oxuyur
15-08-2025, 13:33
Ruslar 235 ukraynalını mühakimə edib
15-08-2025, 12:15
Oleq Bakinski ilə bağlı apellyasiya protesti verilib
15-08-2025, 11:55
İcra sahəsində qarışıq modelə keçilir
15-08-2025, 09:53
Himalay dağlarında 50-dən çox insan həlak olub
15-08-2025, 09:16
Ərdoğan əleyhdarından bir milyon təzminat istəyir
15-08-2025, 08:31
Rusiya prezidenti Maqadana gəlib
15-08-2025, 08:21
Zelenskinin prezidentliyi qeyri-legitimdir?
15-08-2025, 08:16
Yaponiyada ayı turistlərə hücum edib
14-08-2025, 21:47
Ermənilər Bakıda hakim qarşısına çıxarılıblar
14-08-2025, 18:38
Qazaxda meşəlik ərazidə yanğın başlayıb
14-08-2025, 17:04
Tibb Universitetində təhsilhaqqı artırılıb - Məbləğlər
14-08-2025, 14:50
Rüşvətə görə həbs edilən xadimə azadlığa buraxılıb
14-08-2025, 14:05
Afaq Bəşirqızı: "Vallah, vaxtım yoxdur"
14-08-2025, 13:16
Ədliyyə Nazirliyinə daha bir səlahiyyət verilib
14-08-2025, 11:15
Azərbaycanda 19 nəfər həbsdən qaçıb
14-08-2025, 10:52
XİN: "Yaşasın Pakistan!"
14-08-2025, 09:16
Orbanı devirmək o qədər də asan deyil
14-08-2025, 08:22
London Moskvaya “sürpriz” hazırlayır
13-08-2025, 23:05
Şair Kəramət Şükürovun meyiti tapılıb
13-08-2025, 17:51
Orta ixtisas təhsili müəssisələrinə qeydiyyat başlayır
13-08-2025, 17:09
İki ölkə nüvə müharibəsinin məşqinə hazırlaşır
13-08-2025, 16:13
Nazirlik botoksla bağlı xəbərdarlıq edir
13-08-2025, 15:32
Nəcməddin Sadıkov Türkiyədə dindirilib?
13-08-2025, 14:40
Rezidenturaya ixtisas seçimi başlayıb
13-08-2025, 14:00
Ədliyyə Nazirliyinə əlavə səlahiyyət verilib
13-08-2025, 13:48
Ağdərədəki meşə yanğını söndürülüb
13-08-2025, 11:19
Koreyanın keçmiş birinci xanımı həbs edilib
13-08-2025, 10:55
Qusarda ana doğuşdan iki gün sonra ölüb
13-08-2025, 10:49
Qəzzada 60 günlük atəşkəs olacaq
13-08-2025, 08:16
Çanaqqalada 2220 nəfər təxliyə edilib
13-08-2025, 08:02
ABŞ kəşfiyyatı Alyaskada Putini qoruyacaq
12-08-2025, 22:09
Çempionlar Liqası: “Qarabağ” pley-offa yüksəlib
12-08-2025, 20:11
Laçında müğənni öldürülüb
12-08-2025, 18:53
Ağdərədə yanğın söndürülüb
12-08-2025, 16:16
Ermənistanda ABŞ ilə birgə hərbi təlimlər başlayıb
12-08-2025, 15:22
MİQ üzrə vakansiya seçimi: nəticələr açıqlanıb
12-08-2025, 15:11
İki Tibb Mərkəzinə direktorlar təyin olunub
12-08-2025, 14:29
Aparıcı Aytən Səfərovaya cinayət işi açılıb - Yenilənib
12-08-2025, 13:15
Dövlət Agentliyinə 1.5 milyon manat ayrılıb - Sərəncam
12-08-2025, 13:00
Hicran Hüseynovaya orden verilib
12-08-2025, 12:27
Xəzər dənizində zəlzələ olub
12-08-2025, 11:26
AHİK bu il 32 minə yaxın yollayış verib
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
