Koronavirus xəbərini ilk yayan jurnalistlər müəmmalı şəkildə yoxa çıxıb, 350 nəfər cəzalandırılıb - Videolar
Tarix: 24-02-2020 14:42 | Bölmə: Slayd
Koronavirus xəbərini ilk yayan jurnalistlər müəmmalı şəkildə yoxa çıxıb, 350 nəfər cəzalandırılıb

Koronavirus epidemiyasının yayılması və Çin hökumətinin bununla mübarizəsinə dair fotoları dünyaya ilk dəfə təqdim edən jurnalistlər bir-bir aradan götürülür. Bununla da Çində mətbuat azadlığının acınacaqlı vəziyyətdə olduğu bir daha təsdiqlənir.

Reyting.az
xəbər verir ki, Çində koronavirusun mövcudluğunu ilk dəfə dünyaya yayan qəzetçilərdən artıq 15 gündür xəbər yoxdur.

Bunlardan biri Fanq Bindir. Həm də geyim mağazasında satış üzrə menecer olan Binin Vuhan xəstəxanası önündə çəkdiyi videoda ən azı 8 cəsəd torpası olduğunu saymışdı. Bin internetdə trend halına gələn 40 dəqiqəlik video yayımladıqdan sonra 2 həftədir yoxa çıxıb və 15 gündür harada olduğu bilinmir. Yoxa çıxmazdan əvvəl Çin rəsmiləri Binin cəsəd torbaları adlandırdığı videonu “yalan xəbər” adlandırıb, onu ittiham edib.



Epidemiya haqqında dünyaya xəbərdarlıq etdikdən sonra “yoxa” çıxan şəxs təkcə Fanq Bin deyil. Mətbuat üzərində sıx nəzarətini saxlayan Çində daha bir müstəqil jurnalist - Chen Qiuşi də günlərdir ki, yoxa çıxıb. Hələlik ailəsi Qiuşinin zorla karantinə aparıldığına ümid edir.

Qiuşi və Binin yayımladıqları videoların ortaq nöqtəsi epidemiyanın mərkəzindəki xəstəxana və xəstə yaxınlarının durumu, habelə Çin rəsmilərinin virusla mübarizə aparmağı bacarmadıqlarını göstərmələridir.

Hökumətə qarşı “az dozalı” tənqidlərin tez bir zamanda internet KİV-lərin platformasından çıxarıldığı Çindəki “peşəkar” mətbuat senzuranın vacibliyi haqqında müzakirələr açıb.

Virusu ilk anda təsbit edərək xalqa xəbərdarlıq mesajı verən vuhanlı həkim Li Venlianqın ölməsilə Çin sosial media kanallarından hökumət senzurasına qarşı üsyana yol açıb.

Doktor Venlianqın koronavirusun böyük fəsadları ola biləcəyini elan etdiyi, amma yerli məhkəmələr tərəfindən susdurulduğu qeyd edilmişdi.



Həkim “internetdə şaiyə yaymaq və insanlarda təşviş yaratmaq”da günahlandırılıb, ifadəsi alınıb və koronavirusa bulaşması nəticəsində yanvarın 11-də işlədiyi xəstəxanaya aparılıb. Daha sonra burada vəfat edib.

Həkim Li dekabrın 30-da Çindəki mütəmadi istifadə edilən mesajlaşma proqramı WeChat üzərindən koronavirus haqqında dostlarına xəbərdarlıq edib. Bu mesajlar daha sonra sosial şəbəkələrdə sürətlə yayılmışdı.

Çinin İnsan Haqlarını Müdafiə qurumlarının qeydlərinə görə, bu ölkədə ən azı 350 insan epidemiya ilə bağlı xəbərləri internetə çıxararaq dünyaya yaydıqları üçün cəzalandırılıblar.

İtkin düşən qəzetçi Chen Qiuşi koronavirus gündəmindən əvvəl ölkənin tanınan vəkili olub. Youtube üzərindən yaydığı və milyonlar tərəfindən izlənilən videolarında Qiuşi yaxınlarını itirən şəxslərlə görüşür, karantin mərkəzləri və müalicə gözləyən xəstələrin durumunu ictimailəşdirirdi. Məsələn, Quişinin profili “yalan” xəbərlər yaydığı səbəbindən WeChat proqramında blok olunmuşdu.

Jurnalist yanvarın 30-da verdiyi açıqlamada “Qorxuram, qarşımda virus var, arxamda isə Çinin qanun və bürokratik aparatı” ifadələrini işlədib.

Onun başqa bir videosunda “Ölümdən qorxmuram, səndən qorxduğumu düşünürsən Kommunist Partiyası?”sözlərini deyir.

Ailəsi və dostları fevralın 6-dan bu yana Qiuşi ilə əlaqə yarada bilmir.

Qiuşidən fərqli olaraq Fanq Bin əvvəlcədən tanınan fiqur deyil, çəkdiyi videolarda peşəkar olmayıb. Ancaq çəkdiyi videolarda xəstəxanalar və Vuhan şəhərinin boş qalan küçələrini dünyaya təqdim edə bilib.

Koronavirus xəbərini ilk yayan jurnalistlər müəmmalı şəkildə yoxa çıxıb, 350 nəfər cəzalandırılıb

Son videolarının birində Bin qeyd edir ki, yaşadığı yerin ətrafı polis tərəfindən mühasirəyə alınıb.

Binin dostları ona təhlükəsizlikdə olması üçün hökuməti tənqid etməkdən vaz keçməsini təklif ediblər. Bin isə “Dünyanın diqqəti üzərimizdə olduğu üçün mənə bir şey etməzlər, bu, mümkün deyil, ancaq dayana bilmərəm, mənə bir şey etməsələr belə, hədəfləri siz olacaqsınız”, - şəklində reaksiya verib.

Fevralın 8-də yaydığı videosunda Fanq Bin “Dirənin yoldaşlar, gücü hökumətdən alın və xalqa verin”,- ifadələri ilə yazılı kağız göstərib.

Son videosunda həkim Linin ölümü və vəkil Chen Qiuşinin yox çıxmasını tənqid edən Binin özü fevralın 9-dan itkin düşüb.

“Euronews” kanalı da Çində müstəqil jurnalistlərin aradan götürülməsindən bəhs edib və baş verənləri dəhşətli xəbər adlandırıb.

Reyting.az




Bölməyə aid digər xəbərlər
{sape_links}{sape_article}