00:01 / 10-05-2025
Bu gün Heydər Əliyevin doğum günüdür
19:20 / 09-05-2025
207 nömrəli məktəbdə 150 manatdan pul yığılması iddiası araşdırılır
17:18 / 09-05-2025
İlham Əliyev və birinci xanım Şuşada - (Yenilənib) - Fotolar
16:47 / 09-05-2025
Rövnəq Abdullayev yeni naziri kollektivə təqdim edib
15:28 / 09-05-2025
Masallıda avtomobil aşıb: 3 nəfər ölüb
09:59 / 09-05-2025
Prezident və birinci xanım Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
09:32 / 09-05-2025
SOCAR-da yeni təyinat olub
09:05 / 09-05-2025
Anqola prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
08:55 / 09-05-2025
Putin qədəhini “Qələbə və Sülhün şərəfinə!” qaldırıb
08:50 / 09-05-2025
Bayden: Trampın hakimiyyətə gəlməsində məsuliyyətim var
08:45 / 09-05-2025
Rumiyna göndərdiyi yardıma görə Kiyevdən təzminat umur
08:29 / 09-05-2025
Tramp “Dünya gözəli”nin təkilatçısı kimi danışır
08:15 / 09-05-2025
Si Cinpin: “Böhranın səbəbləri aradan qaldırılmalıdır”
00:03 / 09-05-2025
Prezident Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
23:44 / 08-05-2025
Pakistan Hindistana raketlərlə cavab verib
22:40 / 08-05-2025
BƏƏ prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
21:05 / 08-05-2025
Məhkəmə: Kəlbəcərin işğalını əks etdirən videomaterial nümayiş olunub - (Yenilənib)
20:33 / 08-05-2025
Zəvvarlar üçün Həcc ayinlərinin vaxtı elan olunub
20:17 / 08-05-2025
Məşhur rejissor böyük faciəni ekranlaşdıracaq
19:31 / 08-05-2025
Putin və Si Cinpinin danışıqları 7 saatdan çox davam edib
18:40 / 08-05-2025
Pakistan Hindistanın 25 PUA-sını vurub
18:28 / 08-05-2025
95 milyard avroluq məhsula rüsum tətbiqinə hazırlaşırlar
18:15 / 08-05-2025
Azərbaycan və Türkiyə Milli Müdafiə Universitetləri Yüksək Dialoqa yekun vurub - Fotolar
18:05 / 08-05-2025
AFFA klublara Premyer Liqada iştirak üçün lisenziya verib
17:59 / 08-05-2025
27 yaşlı gənc tikinti obyektində yıxılaraq ölüb
17:46 / 08-05-2025
DTX və DSX-dən birgə əməliyyat: bir nəfər saxlanılıb
17:30 / 08-05-2025
Tofiq Yaqublu ilə bağlı Azərbaycan prezidentinə müraciət ediblər
17:27 / 08-05-2025
Putinin “parad atəşkəsi” 734 dəfə pozulub
17:08 / 08-05-2025
Prezident mədəniyyət və elm xadimləri ilə bağlı sərəncam imzalayıb
17:07 / 08-05-2025
Nazirliyə 5 milyon manat ayrılıb
10:50 / 05-05-2025

23:43 / 05-05-2025

07:53 / 05-05-2025

10:43 / 05-05-2025

13:21 / 07-05-2025

21:00 / 05-05-2025

21:33 / 05-05-2025

08:40 / 05-05-2025

20:35 / 06-05-2025

17:04 / 07-05-2025

17:35 / 06-05-2025

Din günah hesab edir…
Tarix: 27-06-2019 16:15 | Bölmə: Cəmiyyət

Narkomaniyanı həkimlər xəstəlik, polis kriminal ünsür, hakimiyyət ictimai qüsur, din isə günah hesab edir. Bəzən tibbi müalicənin aciz qaldığı bu bəlanın aradan qaldırılmasında insanların dini inancı, imanı böyük psixoloji dəstək rolunu oynayır. Belə ki, narkotikaya aludəçiliyin səbəbləri müxtəlif olsa da, əksər hallarda gənclərin bu öldürücü vərdişə tutulmasına məhz mənəvi iztirab səbəb olur. Ümumi mənəvi dəyərlərin silinib getməkdə olduğu cəmiyyət həyatı insanda özünə və ətrafına inamsızlıq, güvənsizlik yaradır, onun depressiv duruma düşməsinə səbəb olur. Həyatında mənəvi boşluq olan gənclər bu boşluğu pis vərdişlər, dəbdə olan lazımsız əyləncələrin gətirdiyi ötəri, lakin xəstəliyə çevrilən həzlə doldurmağa çalışırlar. Bəs bu barədə dini inanclar nə deyir?
İnsanın günahlardan uzaq olmağa çalışması Allaha yaxınlaşmaq üçün vasitələrdən biridir. Odur ki, dinin və müqəddəs kitabların günah, yaxud zərərli, xeyirsiz hesab etdiyi narkotik vasitədən uzaq durmağa nail olan insan əsirinə çevrildiyi şərə qalib gəlir.
Qurani-Kərimdə narkotiklə bağlı heç bir ayə olmasa da, təfsirçilər hesab edirlər ki, müqəddəs kitabda adı keçən haramlar arasında narkotik vasitələr də yer alır. Məsələn, “Əl-Əraf” surəsinin 157-ci ayəsində belə buyrulur: “O kəslər ki, əllərindəki Tövratda və İncildə (adını, vəsfini və əlamətlərini) yazılmış gördükləri rəsula–ümmi (heç kəsin yanında oxuyub elm öyrənməmiş və ya məkkəli) peyğəmbərə tabe olurlar. (O Peyğəmbər) onlara yaxşı işlər görməyi buyurar, pis işləri qadağan edər, təmiz (pak) nemətləri halal, murdar (napak) şeyləri haram edər, onların ağır yükünü yüngülləşdirər və üstlərindəki buxovları açar (şəriətin çətin hökmlərini götürər). Ona (o Peyğəmbərə) iman gətirən, yardım göstərən və onunla (Quranın) ardınca gedənlər məhz onlar nicat tapanlardır!”
İslam alimlərinin fikrincə, müqəddəs kitabda bu barədə hansısa konkret fikir mövcud olmasa belə, narkotik vasitələr zərərli olanlar sırasındadır. Belə ki, Peyğəmbər (s) hədislərində zərərli olan və şər daşıyıcısına çevrilən hər şeyi pisləyərək ondan uzaq durmağın vacibliyini buyurub. Quranın “Əl-Bəqərə” surəsinin 195-ci ayəsində deyilir: “Malınızdan Allah yolunda xərcləyin və öz əllərinizlə özünüzü təhlükəyə atmayın. Yaxşılıq edin! Həqiqətən, Allah yaxşılıq edənləri sevir.”
Bəlli olduğu kimi, İslamda insanın özünə zülm etməsi, xətər yetirməsi, başqa sözlə, bilərəkdən özünü hansısa təhlükəyə atıb canına qıyması və bu yolla Allahın əmanətinə xəyanət etməsi pislənilir.
“Əl-Maidə” surəsinin 90-cı ayəsində deyilir: “Ey iman gətirənlər! Şübhəsiz ki, sərxoşedici içki də, qumar da, tapınmaq məqsədilə dik qoyulmuş daşlar da, fal oxları da şeytan əməlindən olan murdar şeylərdir. Bunlardan çəkinin ki, bəlkə nicat tapasınız”. Ayədə “sərxoşedici içki” ifadəsi bəzən də “şərab” kimi tərcümə olunur. Ərəb dilində həmin söz “xəmr” kimi verilir. Bəzi Quran təfsirçiləri qeyd edirlər ki, “xəmr” yalnız sərxoşedici içkini deyil, beyni dumanlandıran və ağlı zəhərləyən hər vasitəni ifadə edir. Odur ki, bu ayədə şərabla yanaşı, narkotik vasitələrin də haram buyurulduğu qeyd olunur.
Ümmü Sələmənin Məhəmməd peyğəmbərdən (s) nəql etdiyi hədisdə deyilir ki, insanın beynini dumanlandıran hər şey qadağandır. Beyni dumanlandıran vasitələr içərisində isə spirtli içkilərlə yanaşı, həm də narkotik vasitələr yer alır.
Abdullah ibn Ömər Peyğəmbərin (s) belə dediyini rəvayət edir: “Məstedici hər şey haramdır. Əgər bir şeyin çoxu məst edirsə, onun azı da haramdır”.
Narkotik vasitələrin qəbulu zamanı ağıl qarışır, beyin dumanlanır, hallüsinasiyalar baş verir, bir sözlə, insan özünü heç də ayıq vaxtı olduğu kimi idarə edə bilmir. Belə olduğu halda, hər cür cinayətə və xətaya yol açılır. Aludəçi özünü narkotiklə təmin etmək üçün yalan danışmalı da olur, çox məcbur qalanda oğurluq edir, bəzən bu məcburiyyət, hətta, qətlə səbəb olur.
Narkomaniya özü ilə yalnız bir insanın fiziki və mənəvi xəstəliyini gətirmir, zəncirvari pisliklərə qapı açır. Beləliklə, bir şəxsin bəlası olmaqdan daha çox, cəmiyyətin ümumi böyük bəlasına çevrilir. Elə buna görə də Quran ayələrinə və hədislərə istinad edən İslam alimləri belə bir ümumi nəticəyə gəliblər ki, narkotik vasitələri təbliğ və istehsal etmək, satmaq da ondan istifadə etmək qədər günah və haramdır. Belə ki, bu işlərlə məşğul olan insan şərin yayılmasına xidmət etmiş olur. Quranda isə deyilir: “...Yaxşılıq etməkdə və Allahdan qorxmaqda bir-birinizə yardım edin. Günah işlər görməkdə və düşmənçilikdə bir-birinizə köməkçi olmayın...” (Əl-Maidə, 2)
Narkotik aludəçilərini düçar olduqları bəladan xilas etmək üçün onları qınaq obyektinə çevirmək, düşdükləri bəlaya görə cəmiyyətdə yad ünsür kimi görmək deyil, onlara dostca yanaşmaq, sevgi və mərhəmətlə yaralarını sarmaq lazımdır.
Hər insanın həyatında səhvlər olur. Bu səhvlər üçün insanı qınadıqca və ondan qaçdıqca cəmiyyət olaraq onu daha böyük yanlışlara yönləndirir, qarşısıalınmaz cinayətlərə sövq edirik. İnsanlıq naminə onlarla daha səbirli davranmaq, cəmiyyətə fiziki və mənəvi cəhətdən sağlam insan kimi qaytarmağa çalışmalıyıq.
L. Hüseyn
Bu yazı “Azərbaycan Milli İnkişaf layihəsi” İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə yardımı ilə həyata keçirdiyi “Narkotik vasitələrdən və psixotrop maddələrdən istifadə edən şəxslərin sağlam həyat tərzinə qaytarılması üçün təbliğat və maarifləndirmə işinin təşkili” layihə çərçivəsində çap olunur.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 27-06-2019 16:15 | Bölmə: Cəmiyyət

Narkomaniyanı həkimlər xəstəlik, polis kriminal ünsür, hakimiyyət ictimai qüsur, din isə günah hesab edir. Bəzən tibbi müalicənin aciz qaldığı bu bəlanın aradan qaldırılmasında insanların dini inancı, imanı böyük psixoloji dəstək rolunu oynayır. Belə ki, narkotikaya aludəçiliyin səbəbləri müxtəlif olsa da, əksər hallarda gənclərin bu öldürücü vərdişə tutulmasına məhz mənəvi iztirab səbəb olur. Ümumi mənəvi dəyərlərin silinib getməkdə olduğu cəmiyyət həyatı insanda özünə və ətrafına inamsızlıq, güvənsizlik yaradır, onun depressiv duruma düşməsinə səbəb olur. Həyatında mənəvi boşluq olan gənclər bu boşluğu pis vərdişlər, dəbdə olan lazımsız əyləncələrin gətirdiyi ötəri, lakin xəstəliyə çevrilən həzlə doldurmağa çalışırlar. Bəs bu barədə dini inanclar nə deyir?
İnsanın günahlardan uzaq olmağa çalışması Allaha yaxınlaşmaq üçün vasitələrdən biridir. Odur ki, dinin və müqəddəs kitabların günah, yaxud zərərli, xeyirsiz hesab etdiyi narkotik vasitədən uzaq durmağa nail olan insan əsirinə çevrildiyi şərə qalib gəlir.
Qurani-Kərimdə narkotiklə bağlı heç bir ayə olmasa da, təfsirçilər hesab edirlər ki, müqəddəs kitabda adı keçən haramlar arasında narkotik vasitələr də yer alır. Məsələn, “Əl-Əraf” surəsinin 157-ci ayəsində belə buyrulur: “O kəslər ki, əllərindəki Tövratda və İncildə (adını, vəsfini və əlamətlərini) yazılmış gördükləri rəsula–ümmi (heç kəsin yanında oxuyub elm öyrənməmiş və ya məkkəli) peyğəmbərə tabe olurlar. (O Peyğəmbər) onlara yaxşı işlər görməyi buyurar, pis işləri qadağan edər, təmiz (pak) nemətləri halal, murdar (napak) şeyləri haram edər, onların ağır yükünü yüngülləşdirər və üstlərindəki buxovları açar (şəriətin çətin hökmlərini götürər). Ona (o Peyğəmbərə) iman gətirən, yardım göstərən və onunla (Quranın) ardınca gedənlər məhz onlar nicat tapanlardır!”
İslam alimlərinin fikrincə, müqəddəs kitabda bu barədə hansısa konkret fikir mövcud olmasa belə, narkotik vasitələr zərərli olanlar sırasındadır. Belə ki, Peyğəmbər (s) hədislərində zərərli olan və şər daşıyıcısına çevrilən hər şeyi pisləyərək ondan uzaq durmağın vacibliyini buyurub. Quranın “Əl-Bəqərə” surəsinin 195-ci ayəsində deyilir: “Malınızdan Allah yolunda xərcləyin və öz əllərinizlə özünüzü təhlükəyə atmayın. Yaxşılıq edin! Həqiqətən, Allah yaxşılıq edənləri sevir.”
Bəlli olduğu kimi, İslamda insanın özünə zülm etməsi, xətər yetirməsi, başqa sözlə, bilərəkdən özünü hansısa təhlükəyə atıb canına qıyması və bu yolla Allahın əmanətinə xəyanət etməsi pislənilir.
“Əl-Maidə” surəsinin 90-cı ayəsində deyilir: “Ey iman gətirənlər! Şübhəsiz ki, sərxoşedici içki də, qumar da, tapınmaq məqsədilə dik qoyulmuş daşlar da, fal oxları da şeytan əməlindən olan murdar şeylərdir. Bunlardan çəkinin ki, bəlkə nicat tapasınız”. Ayədə “sərxoşedici içki” ifadəsi bəzən də “şərab” kimi tərcümə olunur. Ərəb dilində həmin söz “xəmr” kimi verilir. Bəzi Quran təfsirçiləri qeyd edirlər ki, “xəmr” yalnız sərxoşedici içkini deyil, beyni dumanlandıran və ağlı zəhərləyən hər vasitəni ifadə edir. Odur ki, bu ayədə şərabla yanaşı, narkotik vasitələrin də haram buyurulduğu qeyd olunur.
Ümmü Sələmənin Məhəmməd peyğəmbərdən (s) nəql etdiyi hədisdə deyilir ki, insanın beynini dumanlandıran hər şey qadağandır. Beyni dumanlandıran vasitələr içərisində isə spirtli içkilərlə yanaşı, həm də narkotik vasitələr yer alır.
Abdullah ibn Ömər Peyğəmbərin (s) belə dediyini rəvayət edir: “Məstedici hər şey haramdır. Əgər bir şeyin çoxu məst edirsə, onun azı da haramdır”.
Narkotik vasitələrin qəbulu zamanı ağıl qarışır, beyin dumanlanır, hallüsinasiyalar baş verir, bir sözlə, insan özünü heç də ayıq vaxtı olduğu kimi idarə edə bilmir. Belə olduğu halda, hər cür cinayətə və xətaya yol açılır. Aludəçi özünü narkotiklə təmin etmək üçün yalan danışmalı da olur, çox məcbur qalanda oğurluq edir, bəzən bu məcburiyyət, hətta, qətlə səbəb olur.
Narkomaniya özü ilə yalnız bir insanın fiziki və mənəvi xəstəliyini gətirmir, zəncirvari pisliklərə qapı açır. Beləliklə, bir şəxsin bəlası olmaqdan daha çox, cəmiyyətin ümumi böyük bəlasına çevrilir. Elə buna görə də Quran ayələrinə və hədislərə istinad edən İslam alimləri belə bir ümumi nəticəyə gəliblər ki, narkotik vasitələri təbliğ və istehsal etmək, satmaq da ondan istifadə etmək qədər günah və haramdır. Belə ki, bu işlərlə məşğul olan insan şərin yayılmasına xidmət etmiş olur. Quranda isə deyilir: “...Yaxşılıq etməkdə və Allahdan qorxmaqda bir-birinizə yardım edin. Günah işlər görməkdə və düşmənçilikdə bir-birinizə köməkçi olmayın...” (Əl-Maidə, 2)
Narkotik aludəçilərini düçar olduqları bəladan xilas etmək üçün onları qınaq obyektinə çevirmək, düşdükləri bəlaya görə cəmiyyətdə yad ünsür kimi görmək deyil, onlara dostca yanaşmaq, sevgi və mərhəmətlə yaralarını sarmaq lazımdır.
Hər insanın həyatında səhvlər olur. Bu səhvlər üçün insanı qınadıqca və ondan qaçdıqca cəmiyyət olaraq onu daha böyük yanlışlara yönləndirir, qarşısıalınmaz cinayətlərə sövq edirik. İnsanlıq naminə onlarla daha səbirli davranmaq, cəmiyyətə fiziki və mənəvi cəhətdən sağlam insan kimi qaytarmağa çalışmalıyıq.
L. Hüseyn
Bu yazı “Azərbaycan Milli İnkişaf layihəsi” İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə yardımı ilə həyata keçirdiyi “Narkotik vasitələrdən və psixotrop maddələrdən istifadə edən şəxslərin sağlam həyat tərzinə qaytarılması üçün təbliğat və maarifləndirmə işinin təşkili” layihə çərçivəsində çap olunur.
Bölməyə aid digər xəbərlər
8-05-2025, 20:33
Zəvvarlar üçün Həcc ayinlərinin vaxtı elan olunub
8-05-2025, 18:15
Azərbaycan və Türkiyə Milli Müdafiə Universitetləri Yüksək Dialoqa yekun vurub - Fotolar
8-05-2025, 17:59
27 yaşlı gənc tikinti obyektində yıxılaraq ölüb
8-05-2025, 15:06
Axtarışda olan daha dörd nəfər Azərbaycana ekstradisiya edilib
8-05-2025, 14:56
İcra Hakimiyyətinin işçiləri qəzaya düşüblər - Xəsarət alanlar var
8-05-2025, 14:26
Rasim Məmmədov əmlaklarını geri istəyir
8-05-2025, 12:29
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
8-05-2025, 10:40
Şəhər prokurorluğunun yeni korpusu açılıb
8-05-2025, 10:15
Bank kartlarından daha 30 min manat oğurlanıb
8-05-2025, 10:00
Qızıl balıqlarla bağlı xəbərdarlıq ediblər
7-05-2025, 17:40
Şagirdlərin yerdəyişməsi müvəqqəti dayandırılacaq
7-05-2025, 17:19
DTX-nin dövlətə xəyanətdə ittiham etdiyi şəxsə hökm oxunub
7-05-2025, 16:31
Hava şəraiti dəyişəcək - Xəbərdarlıq
7-05-2025, 15:09
Türkiyə gözəlinin müəmmalı şəkildə öldüyü villa 15 milyona satılıb
7-05-2025, 14:14
Tiktoker Mahirə insan alverində ittiham olunur
7-05-2025, 13:21
Məhkəmə Şərurlu İsfəndiyarın əleyhinə qərar verib
7-05-2025, 12:08
Sabah yağış yağacaq
7-05-2025, 10:10
Ağdaşda musiqiçilər arasında dava düşüb, saxlanılan var
7-05-2025, 08:21
Teleaparıcı MRT-dən keçərkən ürəyi dayanıb...
7-05-2025, 00:10
Bakıda 20 gün əvvəl təmir olunan yol yenidən çöküb - Video
6-05-2025, 23:13
Hacıqabulun üç kəndində evləri sel suları basıb
6-05-2025, 17:59
Oleq Bakinski ev dustaqlığına buraxılıb
6-05-2025, 16:29
Naxçıvanda ər arvadını bıçaqlayıb
6-05-2025, 13:01
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
6-05-2025, 12:27
Media subyektlərinə dəstək müsabiqəsi başlayıb
6-05-2025, 11:14
Sabiq məhkəmə hakimi barədə qərar verilib
6-05-2025, 09:50
Yağıntılı havaya görə bəzi əraziləri su basıb - Video
6-05-2025, 09:35
Sumqayıtda top mərmisi tapılıb
6-05-2025, 09:16
Samirə Allahverdiyeva İdman TV-nin direktor müavini təyin olunub
5-05-2025, 17:45
Tapança ilə tutulan cərrah: "Özümə gəlməyə çalışıram"
5-05-2025, 17:20
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
5-05-2025, 16:33
Rezidenturaya qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
5-05-2025, 16:13
Kəlbəcər sakini meşədə itkin düşüb - Yenilənib
5-05-2025, 15:29
"Talassemiya işi" üzrə təqsirləndirilən şəxslərə hökm oxunub
5-05-2025, 14:28
Rusiyada internet problemi yaranıb
5-05-2025, 13:10
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
5-05-2025, 13:00
Bakı və Sumqayıtda əməliyyat: saxlanılanlar var
5-05-2025, 11:10
Azərbaycana narkotik maddə keçirilməsinin qarşısı alınıb
5-05-2025, 11:02
“Yüksəliş” müsabiqəsinin kadr bankının təqdimatı keçirilib
5-05-2025, 10:08
Məktəb və müəllim seçimi başlayır
5-05-2025, 09:23
Abşeronda qəzaya uğrayan maşın yanıb
4-05-2025, 14:14
Sabah Bakıya leysan, rayonlara sulu qar yağacaq
4-05-2025, 11:11
Milli Müdafiə Universiteti Bakı marafonuna qoşulub - Fotolar
4-05-2025, 08:00
Bu gün şagird və abituriyentlər üçün növbəti imtahandır
3-05-2025, 09:58
Bakının bəzi küçə və prospektlərində hərəkət tam məhdudlaşdırılacaq
2-05-2025, 17:22
Nazirlik hava şəraiti ilə əlaqədar əhaliyə müraciət edib
2-05-2025, 14:29
Sumqayıtda hasar "KamAZ"ın üzərinə aşıb, sürücü ölüb