13:04 / 16-09-2024
Sabah yağış yağacaq
İpotekaya tələb azalıb: "İnsanları artıq ev yox, çörək düşündürür"
Tarix: 04-09-2024 17:40 | Bölmə: İqtisadiyyat
İpotekaya tələb azalıb: "İnsanları artıq ev yox, çörək düşündürür"

Azərbaycanda bankların daxili ipoteka kreditləri üzrə standartlar sərtləşib, tələb azalıb.

Belə ki, bu ilin II rübündə Azərbaycanda ipoteka kreditləri üzrə standartlarda sərtləşmə müşahidə edilib. Bu barədə Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) “Kreditləşmə fəaliyyətinə dair sorğu”sunda bildirilib.

Məlumata görə, sərtləşmə bankların daxili resurslar hesabına verilən ipoteka kreditləri üzrə olub. İpoteka və Kredit Zəmanət Fondu (İKZF) hesabına verilən ipoteka kreditləri üzrə standartlarda dəyişiklik olmayıb. Banklar III rübdə də daxili ipoteka ilə verilən kreditlər üzrə standartlarda sərtləşmənin davam edəcəyini gözləyir.

“II rübdə cəmi ipoteka kreditlərinə tələb azalıb. Respondentlərə görə tələbdəki azalmanın əsas səbəbi daxili ipoteka kreditləri olub. Eyni zamanda, bankların İKZF hesabına verilmiş ipoteka kreditləri üzrə tələb I rübü ilə müqayisədə azalıb. Banklar növbəti rübdə də ipoteka kreditlərinə, o cümlədən daxili ipoteka kreditlərinə tələbin azalacağını proqnozlaşdırır", - sorğuda qeyd edilib.

Bankların sorğuda qeyd etdiyi cavablara görə ipoteka kreditləri üzrə standartlara maliyyələşmənin dəyəri, digər banklarla rəqabət, daşınmaz əmlak bazarındakı vəziyyət, bankların kapital və likvidlik mövqeyi sərtləşdirici təsir göstərən faktorlardır.

Xatırladaq ki, bu ilin yanvar-iyul aylarında İpoteka və Kredit Zəmanət Fondunun xətti ilə 280,4 milyon manat kredit verilib. Bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 0,3 % çoxdur. Hesabat dövründə Fondun yenidən maliyyələşdirdiyi kreditlərin məbləği isə 7 % azalaraq 246,2 milyon manat olub. Qeyd edək ki, ipoteka kreditləri ilə bağlı müraciətlər də az deyil.

Bəs hazırda bankların daxili ipoteka kreditləri üzrə standartların sərtləşməsi, tələbin isə azalması nə ilə bağlıdır?

İqtisadçı-ekspert Əkrəm Həsənov “Cebheinfo.az”-a bildirib ki, səbəbi insanların ödəniş qabiliyyətinin azalması ilə bağlıdır:

“İpoteka krediti uzunmüddətli verilir, bu illər ərzində maaşda və s. problem ola bilər.

Bu dəqiqə insanların çoxunda qeyri-sabit vəziyyətdir. Ona görə də banklar maraqlıdır ki, ən sadiq, ən etibarlı müştərilərə kredit versinlər. Yəni sərtləşdirmə bununla bağlıdır ki, banklar ən yaxşı müştərilərə kredit verirlər ki, gələcəkdə heç bir problem olmasın. Çünki kreditin ödənilməsində problem yarananda banklar məhkəmələrə düşürlər. Bu da onlara “əl vermir”, yəni istəmirlər”.

O bildirib ki, insanların ödəniş qabiliyyəti gündən-günə pisləşir:

“Tələb ona görə azalır ki, insanlar o kreditin onlara verilməyəcəyini başa düşürlər. Buna görə də müraciət etmirlər. İnsanlar artıq ev problemi yox, çörəkpulu məsələsini düşünürlər ki, ac qalmasınlar.

Əvvəllər insanlar fikirləşirdilər ki, işləyəcəklər, maaş artacaq, indi bu yoxdur. Ona görə də heç kəs gedib kreditə girmir və ev almaq istəyənlərin sayı azalır. Onsuz da insanlar başa düşüblər ki, kredit götürə bilməyəcək, öhdəsindən gəlməyəcəklər”.




Bölməyə aid digər xəbərlər