18:35 / 19-04-2024
MKİ: “Moskva yaxınlığındakı terror aktını İŞİD təşkil edib”
18:14 / 19-04-2024
Qəzzada daha 42 nəfər dinc sakin həlak olub
18:08 / 19-04-2024
Eminemin qızı bikinidə görüntülənib
18:06 / 19-04-2024
Yaponiya süni intellektin inkişafına 475 milyon dollar ayırıb
17:57 / 19-04-2024
9 milyon manatlıq mənimsəmə... - Şirkət rəhbərinə 11 il həbs cəzası verilib
17:33 / 19-04-2024
Ağ ev Afrikada müttəfiqini itirə bilər
17:30 / 19-04-2024
İranda silsilə partlayışlar baş verib
17:27 / 19-04-2024
İranın İsrailə hücumunun əsl səbəbi bəlli olub
17:18 / 19-04-2024
Mustafayevlə Qriqoryan sərhəddə görüşüb - 4 kənd Azərbaycana qaytarılır
17:09 / 19-04-2024
Daxili İşlər Nazirliyində kollegiya iclası keçirilib - Fotolar
17:00 / 19-04-2024
Prezident Cinayət-Prosessual Məcəlləsində dəyişikliyi təsdiqləyib
16:46 / 19-04-2024
İlham Əliyev Rusiyaya gedir
16:34 / 19-04-2024
Universitetin sözçüsü vəzifədən ayrılıb
16:19 / 19-04-2024
Abel Məhərrəmov və xanımı məhkəməyə verilib
16:00 / 19-04-2024
Ədalət Məhkəməsində Azərbaycanın tələbi ilə ictimai dinləmələr keçirilib
15:47 / 19-04-2024
Tovuzda 22 yaşlı oğlan 34 yaşlı qadının üzərinə benzin tökərək yandırıb
15:36 / 19-04-2024
G7 ölkələri Azərbaycan və Ermənistanı sülh prosesinə sadiq olmağa çağırıb
15:29 / 19-04-2024
Ceyhun Bayramov Fələstinin baş naziri ilə telefonda müzakirə aparıb
15:24 / 19-04-2024
Rəsmi Berlindən İsrail və İrana çağırış olub
15:11 / 19-04-2024
Türkiyə XİN: "İran-İsrail gərginliyi daimi münaqişəyə çevrilə bilər"
14:54 / 19-04-2024
Sabiq rektora hansı cəza veriləcək? - Prorektorun qətl işi
14:22 / 19-04-2024
Bakı Fransız Liseyi fəaliyyətini dayandırır
14:19 / 19-04-2024
MKİ direktorundan xəbərdarlıq: "...Ukrayna ilin sonunadək məğlub ola bilər"
13:56 / 19-04-2024
Aİ-dən İsrail və İrana çağırış: "Təmkinli olun!"
13:48 / 19-04-2024
Vaksinasiyadan kənarda qalan uşaqlara peyvənd vurulacaq
13:15 / 19-04-2024
Hal şahidləri ilə bağlı qanuna dəyişiklik olub
13:12 / 19-04-2024
Bu şəxslər pensiyaya daha tez çıxacaq - Qanun dəyişib
13:08 / 19-04-2024
Vergi orqanlarının vəzifəli şəxslərinin maaşı artırılır
12:56 / 19-04-2024
Milli Məclis Hesablama Palatasının hesabatını qəbul edib
00:02 / 15-04-2024
Ceyhun Bayramov Özbəkistana gedib - Yenilənib
20:08 / 15-04-2024
Rusiya Ukrayna ilə savaşa özgələri göndərir
23:11 / 14-04-2024
Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
18:51 / 15-04-2024
“Şəhid Əhməd – Oğluma məktub” filminin təqdimatı keçirilib - Fotolar
22:33 / 14-04-2024
İsrail prezidenti: "Bu, əsil müharibə elanıdır"
15:07 / 17-04-2024
Hikmət Hacıyev: “Sülhməramlıların Azərbaycandan çıxarılması barədə qərar qəbul edilib”
13:58 / 16-04-2024
Agentlik sədri vəzifədən azad edilib - Yeni təyinat
10:57 / 18-04-2024
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
13:03 / 15-04-2024
Məşhur aktyor kinodan qovulub
09:07 / 15-04-2024
Puqaçova qastollardan nə qədər qazanacaq?
10:00 / 15-04-2024
Çingiz Abdullayev sabah xəstəxanadan evə buraxılacaq
15:08 / 15-04-2024
Ali məktəblərə qəbul başlayıb
Türkiyənin razılığını almaq neçəyə başa gələcək?
Tarix: 20-05-2022 15:17 | Bölmə: Slayd
Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın sərt bəyanatlarına baxmayaraq, Türkiyə böyük ehtimalla Finlandiya və İsveçin NATO-ya üzv olmasına “yaşıl işıq” yandıracaq. Sadəcə olaraq, alyans ilk olaraq bunun bədəlini ödəməlidir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Politico” yazıb.
ABŞ nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Ankara iki Skandinaviya ölkəsinin NATO-ya üzv olmaq istəyinə etiraz edərək, üzvlük prosesini əngəlləyib. Türkiyə rəsmiləri Finlandiya və İsveçi kürd terrorçularını" dəstəkləməkdə ittiham edib və silah ixracına qoyulan məhdudiyyətlərdən narahat olduqlarını bildiriblər.
Bununla belə, indiki və keçmiş rəsmilər və diplomatlar Türkiyənin motivlərinin Stokholm və Helsinkinin öz siyasətlərini dəyişmək istəyindən kənara çıxa biləcəyini deyirlər. Ərdoğan ABŞ-la qırıcı təyyarələrin alınması üçün uzun sürən danışıqlar aparır. O, çox güman ki, "terrorizmə" qarşı beynəlxalq yumruqları ilə ölkə daxilində siyasi xallar toplamaq şansını da görür.
İndi diplomatlar Ərdoğanı nəyin tərpədəcəyini anlamaq üçün yarışır.
NATO-nun keçmiş rəhbəri Yaap de Hoop Sxeffer deyib: "Qiymət hələ məlum deyil, amma olacağı aydındır".
Türkiyənin NATO-nun genişlənməsini dəstəkləmək təcrübəsi olduğu halda, Ərdoğan güzəştləri təmin etmək üçün əsas müttəfiq qərarlarından istifadə etmək təcrübəsi var.
2009-cu ildə Türkiyə Anders Foq Rasmussenin NATO-nun yüksək səviyyəli rəsmisi təyin edilməsinə etiraz etdi, lakin yalnız yüksək səviyyəli danışıqlardan sonra razılaşdı. Həmin vaxt baş katib vəzifəsini tərk edən De Hoop Sxeffer ABŞ prezidenti Barak Obamanın iştirakı ilə gecə saatlarında baş tutan danışıqları xatırladıb.
Alyansının keçmiş rəhbərinin dediyi kimi, sonda Türkiyə təslim oldu və “mükafat olaraq NATO baş katibinin köməkçisi vəzifəsini aldı”.
Finlandiya və İsveçin təklifləri indi Ərdoğana NATO-nun konsensusa əsaslanan modelindən faydalanmaq və həmçinin gələn il üçün nəzərdə tutulan seçkilər ərəfəsində bazasını toplamaq üçün daha bir fürsət verir.
De Hoop Sxeffer Türkiyənin manevrlərinin arxasında amillərin birləşməsinin ola biləcəyini deyib.
Birincisi, onun fikrincə, bu, daxili siyasətdir. Ərdoğan çağırışlarını həmişə terrorla bağlı sərt dil üzərində qurub və Kürdüstan Fəhlə Partiyası (PKK) bu kampaniyada uzun müddətdir rəqibdir. Türkiyə, ABŞ və Aİ PKK-nı terror təşkilatı hesab etsə də, ABŞ və AB-də bəziləri bu tərifi köhnəlmiş hesab edir. Ərdoğan isə PKK-dan tez-tez döyüş nidası kimi istifadə edir.
Keçmiş baş katib deyib: “Terrorla PKK-nı birləşdirərək hər zaman əhalinin geniş təbəqələrini toplaya bilərsiniz”.
İkincisi, de Hoop Sxefferə görə, Finlandiya və İsveçin daxil olması "NATO daxilində daxili siyasi çəki balansını dəyişəcək, çünki alyansa iki tam hüquqlu və yaxşı silahlanmış" demokratiya qoşulur.
Finlandiya və İsveçin NATO-nun müdafiə qabiliyyətini əhəmiyyətli dərəcədə artıracağı gözlənilir. Finlandiya Baltik dənizində donanma gücünü və Rusiyanın təsirini genişləndirməkdə maraqlı olduğu Arktikanın şimalında mövcudluğu təklif edə bilər. İsveç inkişaf etmiş hava qüvvələrinə malikdir.
Digər mühüm element isə Türkiyə ilə ABŞ arasında qırıcı təyyarə alışı ilə bağlı davam edən gərginlikdir.
Ankara illərdir onlarla “F-16” döyüş təyyarəsi alaraq ABŞ müdafiə şirkətləri üçün etibarlı müştəri olub. Türkiyə daha sonra daha təkmil “F-35”-lərə keçdi. Lakin 2019-cu ildə Türkiyə Rusiya istehsalı olan “S-400” raket sistemini aldıqdan sonra münasibətlər pisləşdi. Buna cavab olaraq ABŞ Ankaranı “F-35” proqramından çıxarıb və Türkiyənin müdafiə sənayesinə qarşı sanksiyalar tətbiq edib.
Bu mübahisədən sonra Türkiyə rus qırıcılarını almaq və hətta öz proqramını hazırlamaq ideyasını nəzərdən keçirməyə başladı. Bununla belə, o, həm “F-16” donanmasını modernləşdirməyə, həm də yeni “F-16”-lar almağa çalışır. Tələb bir neçə aydır ki, Bayden administrasiyası və ABŞ Konqresi tərəfindən nəzərdən keçirilir.
Hoop Scheffer bildirib: "Bu qiymət çox yaxşı ola bilər ki, amerikalılar “F-16” satmağa razı olsunlar".
ABŞ bu qiyməti ödəməyə hazır görünür. ABŞ Dövlət Departamenti hazırda Ağ Ev və Konqresdə baxılan Türkiyənin tələbini şərti olaraq dəstəkləyib.
Helsinki də hesab edir ki, Türkiyənin mövqeyi ABŞ-la indiki mübarizəsi ilə bağlı ola bilər.
Adının açıqlanmasını istəməyən Finlandiyanın yüksək rütbəli rəsmisi deyib:
“Finlandiyanın Türkiyə ilə yaxşı münasibətləri var və biz terrorla mübarizə məqsədini paylaşırıq. İkitərəfli münasibətlərimizdə hər hansı problemin olduğunu düşünmürəm. Ola bilsin ki, bu, Türkiyənin ABŞ-la problemləri ilə bağlıdır”.
Bununla belə, bəzi analitiklər israr edirlər ki, Finlandiya və İsveçin PKK-ya yanaşması Türkiyə hökuməti üçün əsas olaraq qalır. Keçmiş türk diplomatı Sinan Ülgen deyib:
“Biz bu problemi sadəcə Vaşinqton və Ankara arasındakı münasibətləri hamarlaşdırmaqla həll edə bilmərik”.
O əlavə edib ki, bu, prosesi sürətləndirməyə kömək edə bilər, lakin İsveçin qərarından və Finlandiyanın kürd qruplarına qarşı siyasətindən “qaçmaq üçün heç bir yol yoxdur”.
S. Ülgenin sözlərinə görə, bu, prosesi sürətləndirməyə kömək edə bilər, lakin İsveçin qərarından və Finlandiyanın kürd qruplarına qarşı siyasətindən “qaçmaq üçün heç bir yol yoxdur”.
S. Ülgen qeyd edib ki, İsveçlə danışıqların Finlandiya ilə müqayisədə daha sərt olacağı gözlənilir. “İsveçdən daha çox şey gözlənilir. Stokholmun PKK fəaliyyətlərinə daha yumşaq yanaşması var”.
Onun sözlərinə görə, İsveç hökuməti buna münasibətini dəyişdiyini nümayiş etdirməli olacaq.
İsveç və Finlandiya rəsmiləri Türkiyə ilə dialoqa açıq olduqlarını bildiriblər. Alyansın yüksək rütbəli şəxsləri isə Helsinki və Stokholmun qoşulması ilə bağlı konsensusun tapılacağını təkid edirlər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-05-2022 15:17 | Bölmə: Slayd
Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın sərt bəyanatlarına baxmayaraq, Türkiyə böyük ehtimalla Finlandiya və İsveçin NATO-ya üzv olmasına “yaşıl işıq” yandıracaq. Sadəcə olaraq, alyans ilk olaraq bunun bədəlini ödəməlidir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Politico” yazıb.
ABŞ nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Ankara iki Skandinaviya ölkəsinin NATO-ya üzv olmaq istəyinə etiraz edərək, üzvlük prosesini əngəlləyib. Türkiyə rəsmiləri Finlandiya və İsveçi kürd terrorçularını" dəstəkləməkdə ittiham edib və silah ixracına qoyulan məhdudiyyətlərdən narahat olduqlarını bildiriblər.
Bununla belə, indiki və keçmiş rəsmilər və diplomatlar Türkiyənin motivlərinin Stokholm və Helsinkinin öz siyasətlərini dəyişmək istəyindən kənara çıxa biləcəyini deyirlər. Ərdoğan ABŞ-la qırıcı təyyarələrin alınması üçün uzun sürən danışıqlar aparır. O, çox güman ki, "terrorizmə" qarşı beynəlxalq yumruqları ilə ölkə daxilində siyasi xallar toplamaq şansını da görür.
İndi diplomatlar Ərdoğanı nəyin tərpədəcəyini anlamaq üçün yarışır.
NATO-nun keçmiş rəhbəri Yaap de Hoop Sxeffer deyib: "Qiymət hələ məlum deyil, amma olacağı aydındır".
Türkiyənin NATO-nun genişlənməsini dəstəkləmək təcrübəsi olduğu halda, Ərdoğan güzəştləri təmin etmək üçün əsas müttəfiq qərarlarından istifadə etmək təcrübəsi var.
2009-cu ildə Türkiyə Anders Foq Rasmussenin NATO-nun yüksək səviyyəli rəsmisi təyin edilməsinə etiraz etdi, lakin yalnız yüksək səviyyəli danışıqlardan sonra razılaşdı. Həmin vaxt baş katib vəzifəsini tərk edən De Hoop Sxeffer ABŞ prezidenti Barak Obamanın iştirakı ilə gecə saatlarında baş tutan danışıqları xatırladıb.
Alyansının keçmiş rəhbərinin dediyi kimi, sonda Türkiyə təslim oldu və “mükafat olaraq NATO baş katibinin köməkçisi vəzifəsini aldı”.
Finlandiya və İsveçin təklifləri indi Ərdoğana NATO-nun konsensusa əsaslanan modelindən faydalanmaq və həmçinin gələn il üçün nəzərdə tutulan seçkilər ərəfəsində bazasını toplamaq üçün daha bir fürsət verir.
De Hoop Sxeffer Türkiyənin manevrlərinin arxasında amillərin birləşməsinin ola biləcəyini deyib.
Birincisi, onun fikrincə, bu, daxili siyasətdir. Ərdoğan çağırışlarını həmişə terrorla bağlı sərt dil üzərində qurub və Kürdüstan Fəhlə Partiyası (PKK) bu kampaniyada uzun müddətdir rəqibdir. Türkiyə, ABŞ və Aİ PKK-nı terror təşkilatı hesab etsə də, ABŞ və AB-də bəziləri bu tərifi köhnəlmiş hesab edir. Ərdoğan isə PKK-dan tez-tez döyüş nidası kimi istifadə edir.
Keçmiş baş katib deyib: “Terrorla PKK-nı birləşdirərək hər zaman əhalinin geniş təbəqələrini toplaya bilərsiniz”.
İkincisi, de Hoop Sxefferə görə, Finlandiya və İsveçin daxil olması "NATO daxilində daxili siyasi çəki balansını dəyişəcək, çünki alyansa iki tam hüquqlu və yaxşı silahlanmış" demokratiya qoşulur.
Finlandiya və İsveçin NATO-nun müdafiə qabiliyyətini əhəmiyyətli dərəcədə artıracağı gözlənilir. Finlandiya Baltik dənizində donanma gücünü və Rusiyanın təsirini genişləndirməkdə maraqlı olduğu Arktikanın şimalında mövcudluğu təklif edə bilər. İsveç inkişaf etmiş hava qüvvələrinə malikdir.
Digər mühüm element isə Türkiyə ilə ABŞ arasında qırıcı təyyarə alışı ilə bağlı davam edən gərginlikdir.
Ankara illərdir onlarla “F-16” döyüş təyyarəsi alaraq ABŞ müdafiə şirkətləri üçün etibarlı müştəri olub. Türkiyə daha sonra daha təkmil “F-35”-lərə keçdi. Lakin 2019-cu ildə Türkiyə Rusiya istehsalı olan “S-400” raket sistemini aldıqdan sonra münasibətlər pisləşdi. Buna cavab olaraq ABŞ Ankaranı “F-35” proqramından çıxarıb və Türkiyənin müdafiə sənayesinə qarşı sanksiyalar tətbiq edib.
Bu mübahisədən sonra Türkiyə rus qırıcılarını almaq və hətta öz proqramını hazırlamaq ideyasını nəzərdən keçirməyə başladı. Bununla belə, o, həm “F-16” donanmasını modernləşdirməyə, həm də yeni “F-16”-lar almağa çalışır. Tələb bir neçə aydır ki, Bayden administrasiyası və ABŞ Konqresi tərəfindən nəzərdən keçirilir.
Hoop Scheffer bildirib: "Bu qiymət çox yaxşı ola bilər ki, amerikalılar “F-16” satmağa razı olsunlar".
ABŞ bu qiyməti ödəməyə hazır görünür. ABŞ Dövlət Departamenti hazırda Ağ Ev və Konqresdə baxılan Türkiyənin tələbini şərti olaraq dəstəkləyib.
Helsinki də hesab edir ki, Türkiyənin mövqeyi ABŞ-la indiki mübarizəsi ilə bağlı ola bilər.
Adının açıqlanmasını istəməyən Finlandiyanın yüksək rütbəli rəsmisi deyib:
“Finlandiyanın Türkiyə ilə yaxşı münasibətləri var və biz terrorla mübarizə məqsədini paylaşırıq. İkitərəfli münasibətlərimizdə hər hansı problemin olduğunu düşünmürəm. Ola bilsin ki, bu, Türkiyənin ABŞ-la problemləri ilə bağlıdır”.
Bununla belə, bəzi analitiklər israr edirlər ki, Finlandiya və İsveçin PKK-ya yanaşması Türkiyə hökuməti üçün əsas olaraq qalır. Keçmiş türk diplomatı Sinan Ülgen deyib:
“Biz bu problemi sadəcə Vaşinqton və Ankara arasındakı münasibətləri hamarlaşdırmaqla həll edə bilmərik”.
O əlavə edib ki, bu, prosesi sürətləndirməyə kömək edə bilər, lakin İsveçin qərarından və Finlandiyanın kürd qruplarına qarşı siyasətindən “qaçmaq üçün heç bir yol yoxdur”.
S. Ülgenin sözlərinə görə, bu, prosesi sürətləndirməyə kömək edə bilər, lakin İsveçin qərarından və Finlandiyanın kürd qruplarına qarşı siyasətindən “qaçmaq üçün heç bir yol yoxdur”.
S. Ülgen qeyd edib ki, İsveçlə danışıqların Finlandiya ilə müqayisədə daha sərt olacağı gözlənilir. “İsveçdən daha çox şey gözlənilir. Stokholmun PKK fəaliyyətlərinə daha yumşaq yanaşması var”.
Onun sözlərinə görə, İsveç hökuməti buna münasibətini dəyişdiyini nümayiş etdirməli olacaq.
İsveç və Finlandiya rəsmiləri Türkiyə ilə dialoqa açıq olduqlarını bildiriblər. Alyansın yüksək rütbəli şəxsləri isə Helsinki və Stokholmun qoşulması ilə bağlı konsensusun tapılacağını təkid edirlər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 16:46
İlham Əliyev Rusiyaya gedir
Bu gün, 09:19
Bu gün səhərə yaxın İsrail İrana zərbələr endirib
Dünən, 14:20
QHT-lər Nobel Komitəsinə məktub göndərib
Dünən, 12:24
İsrail İrana zərbəni niyə ləngidir?
Dünən, 11:51
46 mindən çox şagird buraxılış imtahanı verəcək
Dünən, 11:09
Prezident nazir müavini təyin edib - Sərəncam
Dünən, 10:57
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
Dünən, 10:00
Dövlət Departamenti Rusiya sülhməramlılarının Qarabağı tərk etməsinə münasibət bildirib
Dünən, 00:40
Ermənistan qanunsuz mühacir alverinə qoşulur
17-04-2024, 19:37
Bir milyard insana və böyük iqtisadiyyata təhlükə yaranıb - Xəbərdarlıq
17-04-2024, 14:06
Rusiya sülhməramlıları Qarabağı tərk edir
17-04-2024, 12:15
İsrail-İran müharibəsi kölgədən çıxır - 2-ci raund olacaq?
17-04-2024, 10:53
Ermənistanın kvadrokopteri zərərsizləşdirilib - Fotolar
17-04-2024, 10:48
İrana yeni sanksiyalar tətbiq olunacaq
17-04-2024, 10:42
Fransa Azərbaycan-Ermənistan əlaqələrinin normallaşmasına imkan vermir
17-04-2024, 10:33
Kəşfiyyat Komitəsi Kiyevə yardımı dəstəkləməyə çağırır
17-04-2024, 09:33
Ərdoğan Putini Türkiyədə gözləyir
16-04-2024, 19:15
Siqaretin insan orqanizminə daha bir zərəri üzə çıxıb
16-04-2024, 16:27
Ukraynanın ikinci böyük şəhərini ələ keçirmək istəyirlər
16-04-2024, 13:34
Yaxın Şərq böyük müharibəyə daha yaxındır
16-04-2024, 13:25
İlham Əliyev Şirvan suvarma kanalının təməlini qoyub, tədbirdə çıxış edib - (Yenilənib)
16-04-2024, 11:57
Qarabağ Universiteti ilə bağlı daha bir qərar verilib
16-04-2024, 11:05
İsrail İrandan qisas almağa hazırlaşır
16-04-2024, 10:42
MAQATE İranın nüvə proqramından məlumatsızdır
15-04-2024, 20:08
Rusiya Ukrayna ilə savaşa özgələri göndərir
15-04-2024, 18:20
Ordunun illik xərci: İran 9, İsrail 24 milyard dollar ayırıb
15-04-2024, 17:41
Britaniya Rusiyanın aktivlərini müsadirə edə bilməyəcək
15-04-2024, 12:27
Tokayev və Paşinyan İrəvanda nəyi müzakirə edəcəklər?
15-04-2024, 12:07
Bayden vəziyyətə nəzarəti itirib
15-04-2024, 11:52
COP29-un keçiriləcəyi tarix bəlli olub
15-04-2024, 11:46
Yadplanetlilərin daha bir sirri açılır - Foto
15-04-2024, 11:24
Nazirlər Kabineti komitənin departamentini ləğv edib
15-04-2024, 11:08
Saxta müfəttişlər sahibkarları cərimə ilə təhdid edərək yoxlama aparıb
15-04-2024, 08:41
Yaxın Şərq dünya müharibəsi ilə üz-üzədir
14-04-2024, 00:07
İran İsrailə PUA-larla hücum edib
13-04-2024, 09:44
Tovuzun kəndi atəşə tutulub
12-04-2024, 20:16
Rusiyanın vaxtı daralır: 2025-ci ildə köhnə tanklar qalmayacaq
12-04-2024, 19:51
Ermənistan Rusiya ilə müzakirələrdən yayınır - Politoloq
12-04-2024, 19:33
İran İsrailə hücuma hazırlaşır
10-04-2024, 23:21
Paşinyan: “Qarabağ məsələsi çoxdan həll edilib”
10-04-2024, 18:06
Ermənilərdən daha bir təxribat: sərhədçimiz yaralanıb