21:39 / 14-07-2025
Azərbaycanlılara işgəncə... - Videokadrlar məhkəmədə nümayiş etdirilib
20:41 / 14-07-2025
Tramp: Azərbaycan-Ermənistan danışıqları uğurlu nəticə verəcək
19:42 / 14-07-2025
Sabah Abşeronda qızmar diskomfort hava olacaq
18:24 / 14-07-2025
Araz çayında batan uşağın meyiti tapılıb
18:19 / 14-07-2025
Rüfət Səfərovun məhkəməsində ittiham aktı elan olunub
18:07 / 14-07-2025
Kənd təsərrüfatının siyahıyaalınması ilə bağlı qanun dəyişib
17:56 / 14-07-2025
Azərbaycanda 4000-dən çox qanunsuz miqrant saxlanılıb
17:53 / 14-07-2025
Məhkəmə yazıçıya 14 il həbs cəzası verib
17:33 / 14-07-2025
Tiktoker Rəşad Abdullayev ev dustaqlığına buraxılıb
17:08 / 14-07-2025
Telman Adıgözəlovun oğlu: "Bəlkə atama düz diaqnoz qoyulsaydı..." - Müsahibə
17:01 / 14-07-2025
Hərbi Prokurorluqda yeni təyinatlar olub
16:42 / 14-07-2025
Prezident “İstilik təchizatı haqqında” qanunu təsdiqləyib
16:21 / 14-07-2025
Prezident iki yeni milli park yaradıb - Sərəncam
16:04 / 14-07-2025
"Dənizkənarı Bulvar İdarəsi”nin sabiq sədrinin məhkəməsi başlayıb
15:55 / 14-07-2025
Qalada iki min il əvvəlin ayaqqabılarını tapıblar - Foto
14:59 / 14-07-2025
Oftalmoloq Cahid Şahbazova cinayət işi açılıb - Yenilənib
14:48 / 14-07-2025
AK sədri: "Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh müqaviləsi..."
14:30 / 14-07-2025
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14:26 / 14-07-2025
Universitetdə biabırçılıq: tələbələrə qiymət qarşılığında cinsi əlaqə təklif olunub - Foto
14:18 / 14-07-2025
Anar: “Söz verdiyim kimi vəzifəmdən gedirəm..."
14:15 / 14-07-2025
Şimali Koreya ordusu ciddi irəliləyiş əldə edib
14:11 / 14-07-2025
Tərbiyəçi-müəllimlərin işə qəbulu üzrə müsabiqə başlayır
14:08 / 14-07-2025
Müəllimlərin attestasiyası ilə bağlı daha bir rəsmi - Açıqlama
13:51 / 14-07-2025
31 yaşlı şəxsi Ağdərədə elektrik cərəyan vurub öldürüb
13:39 / 14-07-2025
Rusiya miqrantlarla bağlı qanunu sərtləşdirir
13:27 / 14-07-2025
Baş nazirə qarşı məhkəmə başlayıb
13:03 / 14-07-2025
Bakıda suşi emalı müəssisəsində nöqsanlar aşkarlanıb
12:58 / 14-07-2025
Ruslar yeni qətllər törədib, yaralılar var - Foto
12:47 / 14-07-2025
Suriya-Azərbaycan münasibətləri daha da inkişaf edəcək - Professor
14:53 / 10-07-2025

00:11 / 11-07-2025

13:38 / 11-07-2025

16:28 / 10-07-2025

12:27 / 12-07-2025

13:42 / 10-07-2025

14:09 / 11-07-2025

14:26 / 14-07-2025

13:51 / 11-07-2025

12:34 / 11-07-2025

15:19 / 12-07-2025

11:31 / 10-07-2025

Türkiyənin razılığını almaq neçəyə başa gələcək?
Tarix: 20-05-2022 15:17 | Bölmə: Slayd

Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın sərt bəyanatlarına baxmayaraq, Türkiyə böyük ehtimalla Finlandiya və İsveçin NATO-ya üzv olmasına “yaşıl işıq” yandıracaq. Sadəcə olaraq, alyans ilk olaraq bunun bədəlini ödəməlidir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Politico” yazıb.
ABŞ nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Ankara iki Skandinaviya ölkəsinin NATO-ya üzv olmaq istəyinə etiraz edərək, üzvlük prosesini əngəlləyib. Türkiyə rəsmiləri Finlandiya və İsveçi kürd terrorçularını" dəstəkləməkdə ittiham edib və silah ixracına qoyulan məhdudiyyətlərdən narahat olduqlarını bildiriblər.
Bununla belə, indiki və keçmiş rəsmilər və diplomatlar Türkiyənin motivlərinin Stokholm və Helsinkinin öz siyasətlərini dəyişmək istəyindən kənara çıxa biləcəyini deyirlər. Ərdoğan ABŞ-la qırıcı təyyarələrin alınması üçün uzun sürən danışıqlar aparır. O, çox güman ki, "terrorizmə" qarşı beynəlxalq yumruqları ilə ölkə daxilində siyasi xallar toplamaq şansını da görür.
İndi diplomatlar Ərdoğanı nəyin tərpədəcəyini anlamaq üçün yarışır.
NATO-nun keçmiş rəhbəri Yaap de Hoop Sxeffer deyib: "Qiymət hələ məlum deyil, amma olacağı aydındır".
Türkiyənin NATO-nun genişlənməsini dəstəkləmək təcrübəsi olduğu halda, Ərdoğan güzəştləri təmin etmək üçün əsas müttəfiq qərarlarından istifadə etmək təcrübəsi var.
2009-cu ildə Türkiyə Anders Foq Rasmussenin NATO-nun yüksək səviyyəli rəsmisi təyin edilməsinə etiraz etdi, lakin yalnız yüksək səviyyəli danışıqlardan sonra razılaşdı. Həmin vaxt baş katib vəzifəsini tərk edən De Hoop Sxeffer ABŞ prezidenti Barak Obamanın iştirakı ilə gecə saatlarında baş tutan danışıqları xatırladıb.
Alyansının keçmiş rəhbərinin dediyi kimi, sonda Türkiyə təslim oldu və “mükafat olaraq NATO baş katibinin köməkçisi vəzifəsini aldı”.
Finlandiya və İsveçin təklifləri indi Ərdoğana NATO-nun konsensusa əsaslanan modelindən faydalanmaq və həmçinin gələn il üçün nəzərdə tutulan seçkilər ərəfəsində bazasını toplamaq üçün daha bir fürsət verir.
De Hoop Sxeffer Türkiyənin manevrlərinin arxasında amillərin birləşməsinin ola biləcəyini deyib.
Birincisi, onun fikrincə, bu, daxili siyasətdir. Ərdoğan çağırışlarını həmişə terrorla bağlı sərt dil üzərində qurub və Kürdüstan Fəhlə Partiyası (PKK) bu kampaniyada uzun müddətdir rəqibdir. Türkiyə, ABŞ və Aİ PKK-nı terror təşkilatı hesab etsə də, ABŞ və AB-də bəziləri bu tərifi köhnəlmiş hesab edir. Ərdoğan isə PKK-dan tez-tez döyüş nidası kimi istifadə edir.
Keçmiş baş katib deyib: “Terrorla PKK-nı birləşdirərək hər zaman əhalinin geniş təbəqələrini toplaya bilərsiniz”.
İkincisi, de Hoop Sxefferə görə, Finlandiya və İsveçin daxil olması "NATO daxilində daxili siyasi çəki balansını dəyişəcək, çünki alyansa iki tam hüquqlu və yaxşı silahlanmış" demokratiya qoşulur.
Finlandiya və İsveçin NATO-nun müdafiə qabiliyyətini əhəmiyyətli dərəcədə artıracağı gözlənilir. Finlandiya Baltik dənizində donanma gücünü və Rusiyanın təsirini genişləndirməkdə maraqlı olduğu Arktikanın şimalında mövcudluğu təklif edə bilər. İsveç inkişaf etmiş hava qüvvələrinə malikdir.
Digər mühüm element isə Türkiyə ilə ABŞ arasında qırıcı təyyarə alışı ilə bağlı davam edən gərginlikdir.
Ankara illərdir onlarla “F-16” döyüş təyyarəsi alaraq ABŞ müdafiə şirkətləri üçün etibarlı müştəri olub. Türkiyə daha sonra daha təkmil “F-35”-lərə keçdi. Lakin 2019-cu ildə Türkiyə Rusiya istehsalı olan “S-400” raket sistemini aldıqdan sonra münasibətlər pisləşdi. Buna cavab olaraq ABŞ Ankaranı “F-35” proqramından çıxarıb və Türkiyənin müdafiə sənayesinə qarşı sanksiyalar tətbiq edib.
Bu mübahisədən sonra Türkiyə rus qırıcılarını almaq və hətta öz proqramını hazırlamaq ideyasını nəzərdən keçirməyə başladı. Bununla belə, o, həm “F-16” donanmasını modernləşdirməyə, həm də yeni “F-16”-lar almağa çalışır. Tələb bir neçə aydır ki, Bayden administrasiyası və ABŞ Konqresi tərəfindən nəzərdən keçirilir.
Hoop Scheffer bildirib: "Bu qiymət çox yaxşı ola bilər ki, amerikalılar “F-16” satmağa razı olsunlar".
ABŞ bu qiyməti ödəməyə hazır görünür. ABŞ Dövlət Departamenti hazırda Ağ Ev və Konqresdə baxılan Türkiyənin tələbini şərti olaraq dəstəkləyib.
Helsinki də hesab edir ki, Türkiyənin mövqeyi ABŞ-la indiki mübarizəsi ilə bağlı ola bilər.
Adının açıqlanmasını istəməyən Finlandiyanın yüksək rütbəli rəsmisi deyib:
“Finlandiyanın Türkiyə ilə yaxşı münasibətləri var və biz terrorla mübarizə məqsədini paylaşırıq. İkitərəfli münasibətlərimizdə hər hansı problemin olduğunu düşünmürəm. Ola bilsin ki, bu, Türkiyənin ABŞ-la problemləri ilə bağlıdır”.
Bununla belə, bəzi analitiklər israr edirlər ki, Finlandiya və İsveçin PKK-ya yanaşması Türkiyə hökuməti üçün əsas olaraq qalır. Keçmiş türk diplomatı Sinan Ülgen deyib:
“Biz bu problemi sadəcə Vaşinqton və Ankara arasındakı münasibətləri hamarlaşdırmaqla həll edə bilmərik”.
O əlavə edib ki, bu, prosesi sürətləndirməyə kömək edə bilər, lakin İsveçin qərarından və Finlandiyanın kürd qruplarına qarşı siyasətindən “qaçmaq üçün heç bir yol yoxdur”.
S. Ülgenin sözlərinə görə, bu, prosesi sürətləndirməyə kömək edə bilər, lakin İsveçin qərarından və Finlandiyanın kürd qruplarına qarşı siyasətindən “qaçmaq üçün heç bir yol yoxdur”.
S. Ülgen qeyd edib ki, İsveçlə danışıqların Finlandiya ilə müqayisədə daha sərt olacağı gözlənilir. “İsveçdən daha çox şey gözlənilir. Stokholmun PKK fəaliyyətlərinə daha yumşaq yanaşması var”.
Onun sözlərinə görə, İsveç hökuməti buna münasibətini dəyişdiyini nümayiş etdirməli olacaq.
İsveç və Finlandiya rəsmiləri Türkiyə ilə dialoqa açıq olduqlarını bildiriblər. Alyansın yüksək rütbəli şəxsləri isə Helsinki və Stokholmun qoşulması ilə bağlı konsensusun tapılacağını təkid edirlər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-05-2022 15:17 | Bölmə: Slayd

Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın sərt bəyanatlarına baxmayaraq, Türkiyə böyük ehtimalla Finlandiya və İsveçin NATO-ya üzv olmasına “yaşıl işıq” yandıracaq. Sadəcə olaraq, alyans ilk olaraq bunun bədəlini ödəməlidir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Politico” yazıb.
ABŞ nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Ankara iki Skandinaviya ölkəsinin NATO-ya üzv olmaq istəyinə etiraz edərək, üzvlük prosesini əngəlləyib. Türkiyə rəsmiləri Finlandiya və İsveçi kürd terrorçularını" dəstəkləməkdə ittiham edib və silah ixracına qoyulan məhdudiyyətlərdən narahat olduqlarını bildiriblər.
Bununla belə, indiki və keçmiş rəsmilər və diplomatlar Türkiyənin motivlərinin Stokholm və Helsinkinin öz siyasətlərini dəyişmək istəyindən kənara çıxa biləcəyini deyirlər. Ərdoğan ABŞ-la qırıcı təyyarələrin alınması üçün uzun sürən danışıqlar aparır. O, çox güman ki, "terrorizmə" qarşı beynəlxalq yumruqları ilə ölkə daxilində siyasi xallar toplamaq şansını da görür.
İndi diplomatlar Ərdoğanı nəyin tərpədəcəyini anlamaq üçün yarışır.
NATO-nun keçmiş rəhbəri Yaap de Hoop Sxeffer deyib: "Qiymət hələ məlum deyil, amma olacağı aydındır".
Türkiyənin NATO-nun genişlənməsini dəstəkləmək təcrübəsi olduğu halda, Ərdoğan güzəştləri təmin etmək üçün əsas müttəfiq qərarlarından istifadə etmək təcrübəsi var.
2009-cu ildə Türkiyə Anders Foq Rasmussenin NATO-nun yüksək səviyyəli rəsmisi təyin edilməsinə etiraz etdi, lakin yalnız yüksək səviyyəli danışıqlardan sonra razılaşdı. Həmin vaxt baş katib vəzifəsini tərk edən De Hoop Sxeffer ABŞ prezidenti Barak Obamanın iştirakı ilə gecə saatlarında baş tutan danışıqları xatırladıb.
Alyansının keçmiş rəhbərinin dediyi kimi, sonda Türkiyə təslim oldu və “mükafat olaraq NATO baş katibinin köməkçisi vəzifəsini aldı”.
Finlandiya və İsveçin təklifləri indi Ərdoğana NATO-nun konsensusa əsaslanan modelindən faydalanmaq və həmçinin gələn il üçün nəzərdə tutulan seçkilər ərəfəsində bazasını toplamaq üçün daha bir fürsət verir.
De Hoop Sxeffer Türkiyənin manevrlərinin arxasında amillərin birləşməsinin ola biləcəyini deyib.
Birincisi, onun fikrincə, bu, daxili siyasətdir. Ərdoğan çağırışlarını həmişə terrorla bağlı sərt dil üzərində qurub və Kürdüstan Fəhlə Partiyası (PKK) bu kampaniyada uzun müddətdir rəqibdir. Türkiyə, ABŞ və Aİ PKK-nı terror təşkilatı hesab etsə də, ABŞ və AB-də bəziləri bu tərifi köhnəlmiş hesab edir. Ərdoğan isə PKK-dan tez-tez döyüş nidası kimi istifadə edir.
Keçmiş baş katib deyib: “Terrorla PKK-nı birləşdirərək hər zaman əhalinin geniş təbəqələrini toplaya bilərsiniz”.
İkincisi, de Hoop Sxefferə görə, Finlandiya və İsveçin daxil olması "NATO daxilində daxili siyasi çəki balansını dəyişəcək, çünki alyansa iki tam hüquqlu və yaxşı silahlanmış" demokratiya qoşulur.
Finlandiya və İsveçin NATO-nun müdafiə qabiliyyətini əhəmiyyətli dərəcədə artıracağı gözlənilir. Finlandiya Baltik dənizində donanma gücünü və Rusiyanın təsirini genişləndirməkdə maraqlı olduğu Arktikanın şimalında mövcudluğu təklif edə bilər. İsveç inkişaf etmiş hava qüvvələrinə malikdir.
Digər mühüm element isə Türkiyə ilə ABŞ arasında qırıcı təyyarə alışı ilə bağlı davam edən gərginlikdir.
Ankara illərdir onlarla “F-16” döyüş təyyarəsi alaraq ABŞ müdafiə şirkətləri üçün etibarlı müştəri olub. Türkiyə daha sonra daha təkmil “F-35”-lərə keçdi. Lakin 2019-cu ildə Türkiyə Rusiya istehsalı olan “S-400” raket sistemini aldıqdan sonra münasibətlər pisləşdi. Buna cavab olaraq ABŞ Ankaranı “F-35” proqramından çıxarıb və Türkiyənin müdafiə sənayesinə qarşı sanksiyalar tətbiq edib.
Bu mübahisədən sonra Türkiyə rus qırıcılarını almaq və hətta öz proqramını hazırlamaq ideyasını nəzərdən keçirməyə başladı. Bununla belə, o, həm “F-16” donanmasını modernləşdirməyə, həm də yeni “F-16”-lar almağa çalışır. Tələb bir neçə aydır ki, Bayden administrasiyası və ABŞ Konqresi tərəfindən nəzərdən keçirilir.
Hoop Scheffer bildirib: "Bu qiymət çox yaxşı ola bilər ki, amerikalılar “F-16” satmağa razı olsunlar".
ABŞ bu qiyməti ödəməyə hazır görünür. ABŞ Dövlət Departamenti hazırda Ağ Ev və Konqresdə baxılan Türkiyənin tələbini şərti olaraq dəstəkləyib.
Helsinki də hesab edir ki, Türkiyənin mövqeyi ABŞ-la indiki mübarizəsi ilə bağlı ola bilər.
Adının açıqlanmasını istəməyən Finlandiyanın yüksək rütbəli rəsmisi deyib:
“Finlandiyanın Türkiyə ilə yaxşı münasibətləri var və biz terrorla mübarizə məqsədini paylaşırıq. İkitərəfli münasibətlərimizdə hər hansı problemin olduğunu düşünmürəm. Ola bilsin ki, bu, Türkiyənin ABŞ-la problemləri ilə bağlıdır”.
Bununla belə, bəzi analitiklər israr edirlər ki, Finlandiya və İsveçin PKK-ya yanaşması Türkiyə hökuməti üçün əsas olaraq qalır. Keçmiş türk diplomatı Sinan Ülgen deyib:
“Biz bu problemi sadəcə Vaşinqton və Ankara arasındakı münasibətləri hamarlaşdırmaqla həll edə bilmərik”.
O əlavə edib ki, bu, prosesi sürətləndirməyə kömək edə bilər, lakin İsveçin qərarından və Finlandiyanın kürd qruplarına qarşı siyasətindən “qaçmaq üçün heç bir yol yoxdur”.
S. Ülgenin sözlərinə görə, bu, prosesi sürətləndirməyə kömək edə bilər, lakin İsveçin qərarından və Finlandiyanın kürd qruplarına qarşı siyasətindən “qaçmaq üçün heç bir yol yoxdur”.
S. Ülgen qeyd edib ki, İsveçlə danışıqların Finlandiya ilə müqayisədə daha sərt olacağı gözlənilir. “İsveçdən daha çox şey gözlənilir. Stokholmun PKK fəaliyyətlərinə daha yumşaq yanaşması var”.
Onun sözlərinə görə, İsveç hökuməti buna münasibətini dəyişdiyini nümayiş etdirməli olacaq.
İsveç və Finlandiya rəsmiləri Türkiyə ilə dialoqa açıq olduqlarını bildiriblər. Alyansın yüksək rütbəli şəxsləri isə Helsinki və Stokholmun qoşulması ilə bağlı konsensusun tapılacağını təkid edirlər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:01
Hərbi Prokurorluqda yeni təyinatlar olub
Bu gün, 14:30
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
Bu gün, 14:26
Universitetdə biabırçılıq: tələbələrə qiymət qarşılığında cinsi əlaqə təklif olunub - Foto
Bu gün, 11:18
Rusiya gizli nüvə bazalarında sürətli işlərə başlayıb
12-07-2025, 12:27
Rusiya qonşu ölkələrdə gərginlik yaratmağa çalışır
11-07-2025, 17:32
Aİ Azərbaycan və Ermənistana çağırış edib: sülh sazişini tezləşdirin!
11-07-2025, 14:09
Mollazadə: “Danışıqlardan müsbət nəticə gözləyirik”
11-07-2025, 13:51
Cəlaloğlu: Vasitəçilər olmadan belə bir görüşün baş tutması böyük əhəmiyyətə malikdir
11-07-2025, 13:38
Ukrayna üçün final faciəli olacaq
11-07-2025, 12:34
Əliyev və Paşinyanın Əbu-Dabi görüşü yeni mərhələnin başlanğıcıdır
11-07-2025, 00:11
Ərdoğan kürd məsələsində ən riskli addımını atır
10-07-2025, 16:28
DTX-nın saxladığı "Vaqner"çi azərbaycanlılar həbs edilib
10-07-2025, 15:55
Azərbaycan ilə Ermənistan delimitasiya prosesini sürətləndirir
10-07-2025, 13:42
Ağdərədə mina partlayıb, yaralı var - (Yenilənib)
10-07-2025, 12:11
Rusiyaya və müttəfiqlərinə qarşı ölümcül sanksiya hazırlanır
10-07-2025, 10:20
Ukrayna daha bir şəhərini itirmək üzrədir
10-07-2025, 08:43
Transxəzər marşrutu işə düşür
9-07-2025, 17:21
Kremlin planı Rusiyanı xilas edə bilməyəcək
9-07-2025, 14:27
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində təxribatlar ola bilər - Ekspert
9-07-2025, 10:14
İsrailin Türkiyə qorxusu artır
8-07-2025, 14:39
Tramp Ukrayna ilə bağlı inadından əl çəkir
8-07-2025, 13:58
Cəlaloğlu: Tehran-Bakı münasibətlərini pozmağa çalışırlar
8-07-2025, 12:16
Azad edilmiş ərazilərə səfər üçün icazənin müddəti artırılıb
8-07-2025, 11:06
İsrailin növbəti hədəfi Türkiyə ola bilər
8-07-2025, 10:58
Rusiya Cənubi Qafqazda nüfuzunu itirir
8-07-2025, 09:34
Hikmət Hacıyev: "Sülh var, Ermənistan-Azərbaycan sərhədi sabitdir"
7-07-2025, 18:33
Bu il sülh sazişi imzalana bilər
7-07-2025, 17:43
Türkiyə hərbi büdcəni böyüdür
7-07-2025, 12:36
Dağıdıcı fəlakətlər artır - Xəbərdarlıq
7-07-2025, 11:15
Rusiya daha iki yaşayış məntəqəsini ələ keçirib - Foto
7-07-2025, 11:01
Paşinyanın əleyhdarları ona yumruq silkələyir
7-07-2025, 08:53
Tramp indi də BRİKS-i dəstəkləyən ölkələri “cəzalandırır”
3-07-2025, 13:08
Ermənistan Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışır
2-07-2025, 16:55
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
2-07-2025, 15:56
Azərbaycan Rusiyadan tam uzaqlaşır?
2-07-2025, 15:33
Rusiya daha da aqressivləşir
2-07-2025, 14:37
Avropa müharibəyə hazırlaşır - Foto