11:15 / 12-06-2025
“TikTok”da dələduzluq edən şəxs saxlanılıb
11:01 / 12-06-2025
İlham Əliyev Putini təbrik edib
10:42 / 12-06-2025
Prezident İlham Əliyev iclas iştirakçılarına müraciət edib
10:23 / 12-06-2025
Xaricdə oxuyan 52 nəfərin diplomu tanınmayıb
10:11 / 12-06-2025
TÜRKPA-ya sədrlik Azərbaycandan Qazaxıstana keçib
10:00 / 12-06-2025
İrandan Azərbaycana 75 kq narkotik keçirilməsinin qarşısı alınıb
09:50 / 12-06-2025
Bakı məktəblərində attestat üçün 20 manatdan rüşvət yığırlar - Video
09:41 / 12-06-2025
DSMF sədrinə yeni müşavir təyin olunub
09:24 / 12-06-2025
Klinika rəhbərinin ölkədən çıxışına “stop” qoyulub
08:52 / 12-06-2025
30 yaşlı kişi "Niasitol"dan zəhərlənərək ölüb
07:47 / 12-06-2025
Prezident: “Latın Amerikasında demokratiya təhlükədədir”
07:42 / 12-06-2025
Astana “Power Central Asia+China” forumuna hazırlaşır
07:37 / 12-06-2025
Sabiq prezident sui-qəsddə şübhəli bilinir
07:31 / 12-06-2025
Kim Çen In: “Həmişə Rusiyanın yanındayıq!”
07:27 / 12-06-2025
Üç min avtomobilin olduğu yük gəmisi bir həftədir yanır
07:22 / 12-06-2025
Zelenski Luiz Silva ilə görüşmək istəyir
07:17 / 12-06-2025
Ağ ev Yaxın Şərqdən diplomatları və hərbçi ailələrini çıxarır
00:23 / 12-06-2025
TV rəhbəri həbs olunub
22:53 / 11-06-2025
"Qarabağ" Marko Veşoviçlə yollarını ayırıb
21:06 / 11-06-2025
Acun Ilıcalı istefa verib
19:03 / 11-06-2025
Mayora hücum edən idmançıların məhkəməsi başlayıb
18:04 / 11-06-2025
Kəmalə Günəşli toy sahibinə bakal atıb
18:01 / 11-06-2025
Latviyalı nazir istefa verib
17:47 / 11-06-2025
Maksim Qalkin oğlu ilə fotosunu paylaşıb - Foto
17:24 / 11-06-2025
Trampın vasitəçiliyi Rusiya-Ukrayna müharibəsini daha kəskin fazaya keçirib
17:19 / 11-06-2025
İlhamə Elşadqızı: "Mən tərtəmizəm, gül kimi də qızam”
17:16 / 11-06-2025
TDT-nin Zirvə görüşünün tarixi müəyyənləşib
17:09 / 11-06-2025
Müxalifətçiyə 18 il həbs cəzası verilib
16:55 / 11-06-2025
"Əməkdar artist" fəxri adı almaq istəyən musiqiçinin pulunu "atıblar"
10:50 / 08-06-2025

23:25 / 07-06-2025

18:34 / 08-06-2025

14:45 / 07-06-2025

22:58 / 08-06-2025

11:43 / 07-06-2025

12:09 / 07-06-2025

09:10 / 08-06-2025

10:05 / 08-06-2025

13:07 / 10-06-2025

08:48 / 09-06-2025

22:32 / 09-06-2025

Türkiyənin razılığını almaq neçəyə başa gələcək?
Tarix: 20-05-2022 15:17 | Bölmə: Slayd

Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın sərt bəyanatlarına baxmayaraq, Türkiyə böyük ehtimalla Finlandiya və İsveçin NATO-ya üzv olmasına “yaşıl işıq” yandıracaq. Sadəcə olaraq, alyans ilk olaraq bunun bədəlini ödəməlidir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Politico” yazıb.
ABŞ nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Ankara iki Skandinaviya ölkəsinin NATO-ya üzv olmaq istəyinə etiraz edərək, üzvlük prosesini əngəlləyib. Türkiyə rəsmiləri Finlandiya və İsveçi kürd terrorçularını" dəstəkləməkdə ittiham edib və silah ixracına qoyulan məhdudiyyətlərdən narahat olduqlarını bildiriblər.
Bununla belə, indiki və keçmiş rəsmilər və diplomatlar Türkiyənin motivlərinin Stokholm və Helsinkinin öz siyasətlərini dəyişmək istəyindən kənara çıxa biləcəyini deyirlər. Ərdoğan ABŞ-la qırıcı təyyarələrin alınması üçün uzun sürən danışıqlar aparır. O, çox güman ki, "terrorizmə" qarşı beynəlxalq yumruqları ilə ölkə daxilində siyasi xallar toplamaq şansını da görür.
İndi diplomatlar Ərdoğanı nəyin tərpədəcəyini anlamaq üçün yarışır.
NATO-nun keçmiş rəhbəri Yaap de Hoop Sxeffer deyib: "Qiymət hələ məlum deyil, amma olacağı aydındır".
Türkiyənin NATO-nun genişlənməsini dəstəkləmək təcrübəsi olduğu halda, Ərdoğan güzəştləri təmin etmək üçün əsas müttəfiq qərarlarından istifadə etmək təcrübəsi var.
2009-cu ildə Türkiyə Anders Foq Rasmussenin NATO-nun yüksək səviyyəli rəsmisi təyin edilməsinə etiraz etdi, lakin yalnız yüksək səviyyəli danışıqlardan sonra razılaşdı. Həmin vaxt baş katib vəzifəsini tərk edən De Hoop Sxeffer ABŞ prezidenti Barak Obamanın iştirakı ilə gecə saatlarında baş tutan danışıqları xatırladıb.
Alyansının keçmiş rəhbərinin dediyi kimi, sonda Türkiyə təslim oldu və “mükafat olaraq NATO baş katibinin köməkçisi vəzifəsini aldı”.
Finlandiya və İsveçin təklifləri indi Ərdoğana NATO-nun konsensusa əsaslanan modelindən faydalanmaq və həmçinin gələn il üçün nəzərdə tutulan seçkilər ərəfəsində bazasını toplamaq üçün daha bir fürsət verir.
De Hoop Sxeffer Türkiyənin manevrlərinin arxasında amillərin birləşməsinin ola biləcəyini deyib.
Birincisi, onun fikrincə, bu, daxili siyasətdir. Ərdoğan çağırışlarını həmişə terrorla bağlı sərt dil üzərində qurub və Kürdüstan Fəhlə Partiyası (PKK) bu kampaniyada uzun müddətdir rəqibdir. Türkiyə, ABŞ və Aİ PKK-nı terror təşkilatı hesab etsə də, ABŞ və AB-də bəziləri bu tərifi köhnəlmiş hesab edir. Ərdoğan isə PKK-dan tez-tez döyüş nidası kimi istifadə edir.
Keçmiş baş katib deyib: “Terrorla PKK-nı birləşdirərək hər zaman əhalinin geniş təbəqələrini toplaya bilərsiniz”.
İkincisi, de Hoop Sxefferə görə, Finlandiya və İsveçin daxil olması "NATO daxilində daxili siyasi çəki balansını dəyişəcək, çünki alyansa iki tam hüquqlu və yaxşı silahlanmış" demokratiya qoşulur.
Finlandiya və İsveçin NATO-nun müdafiə qabiliyyətini əhəmiyyətli dərəcədə artıracağı gözlənilir. Finlandiya Baltik dənizində donanma gücünü və Rusiyanın təsirini genişləndirməkdə maraqlı olduğu Arktikanın şimalında mövcudluğu təklif edə bilər. İsveç inkişaf etmiş hava qüvvələrinə malikdir.
Digər mühüm element isə Türkiyə ilə ABŞ arasında qırıcı təyyarə alışı ilə bağlı davam edən gərginlikdir.
Ankara illərdir onlarla “F-16” döyüş təyyarəsi alaraq ABŞ müdafiə şirkətləri üçün etibarlı müştəri olub. Türkiyə daha sonra daha təkmil “F-35”-lərə keçdi. Lakin 2019-cu ildə Türkiyə Rusiya istehsalı olan “S-400” raket sistemini aldıqdan sonra münasibətlər pisləşdi. Buna cavab olaraq ABŞ Ankaranı “F-35” proqramından çıxarıb və Türkiyənin müdafiə sənayesinə qarşı sanksiyalar tətbiq edib.
Bu mübahisədən sonra Türkiyə rus qırıcılarını almaq və hətta öz proqramını hazırlamaq ideyasını nəzərdən keçirməyə başladı. Bununla belə, o, həm “F-16” donanmasını modernləşdirməyə, həm də yeni “F-16”-lar almağa çalışır. Tələb bir neçə aydır ki, Bayden administrasiyası və ABŞ Konqresi tərəfindən nəzərdən keçirilir.
Hoop Scheffer bildirib: "Bu qiymət çox yaxşı ola bilər ki, amerikalılar “F-16” satmağa razı olsunlar".
ABŞ bu qiyməti ödəməyə hazır görünür. ABŞ Dövlət Departamenti hazırda Ağ Ev və Konqresdə baxılan Türkiyənin tələbini şərti olaraq dəstəkləyib.
Helsinki də hesab edir ki, Türkiyənin mövqeyi ABŞ-la indiki mübarizəsi ilə bağlı ola bilər.
Adının açıqlanmasını istəməyən Finlandiyanın yüksək rütbəli rəsmisi deyib:
“Finlandiyanın Türkiyə ilə yaxşı münasibətləri var və biz terrorla mübarizə məqsədini paylaşırıq. İkitərəfli münasibətlərimizdə hər hansı problemin olduğunu düşünmürəm. Ola bilsin ki, bu, Türkiyənin ABŞ-la problemləri ilə bağlıdır”.
Bununla belə, bəzi analitiklər israr edirlər ki, Finlandiya və İsveçin PKK-ya yanaşması Türkiyə hökuməti üçün əsas olaraq qalır. Keçmiş türk diplomatı Sinan Ülgen deyib:
“Biz bu problemi sadəcə Vaşinqton və Ankara arasındakı münasibətləri hamarlaşdırmaqla həll edə bilmərik”.
O əlavə edib ki, bu, prosesi sürətləndirməyə kömək edə bilər, lakin İsveçin qərarından və Finlandiyanın kürd qruplarına qarşı siyasətindən “qaçmaq üçün heç bir yol yoxdur”.
S. Ülgenin sözlərinə görə, bu, prosesi sürətləndirməyə kömək edə bilər, lakin İsveçin qərarından və Finlandiyanın kürd qruplarına qarşı siyasətindən “qaçmaq üçün heç bir yol yoxdur”.
S. Ülgen qeyd edib ki, İsveçlə danışıqların Finlandiya ilə müqayisədə daha sərt olacağı gözlənilir. “İsveçdən daha çox şey gözlənilir. Stokholmun PKK fəaliyyətlərinə daha yumşaq yanaşması var”.
Onun sözlərinə görə, İsveç hökuməti buna münasibətini dəyişdiyini nümayiş etdirməli olacaq.
İsveç və Finlandiya rəsmiləri Türkiyə ilə dialoqa açıq olduqlarını bildiriblər. Alyansın yüksək rütbəli şəxsləri isə Helsinki və Stokholmun qoşulması ilə bağlı konsensusun tapılacağını təkid edirlər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-05-2022 15:17 | Bölmə: Slayd

Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın sərt bəyanatlarına baxmayaraq, Türkiyə böyük ehtimalla Finlandiya və İsveçin NATO-ya üzv olmasına “yaşıl işıq” yandıracaq. Sadəcə olaraq, alyans ilk olaraq bunun bədəlini ödəməlidir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Politico” yazıb.
ABŞ nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Ankara iki Skandinaviya ölkəsinin NATO-ya üzv olmaq istəyinə etiraz edərək, üzvlük prosesini əngəlləyib. Türkiyə rəsmiləri Finlandiya və İsveçi kürd terrorçularını" dəstəkləməkdə ittiham edib və silah ixracına qoyulan məhdudiyyətlərdən narahat olduqlarını bildiriblər.
Bununla belə, indiki və keçmiş rəsmilər və diplomatlar Türkiyənin motivlərinin Stokholm və Helsinkinin öz siyasətlərini dəyişmək istəyindən kənara çıxa biləcəyini deyirlər. Ərdoğan ABŞ-la qırıcı təyyarələrin alınması üçün uzun sürən danışıqlar aparır. O, çox güman ki, "terrorizmə" qarşı beynəlxalq yumruqları ilə ölkə daxilində siyasi xallar toplamaq şansını da görür.
İndi diplomatlar Ərdoğanı nəyin tərpədəcəyini anlamaq üçün yarışır.
NATO-nun keçmiş rəhbəri Yaap de Hoop Sxeffer deyib: "Qiymət hələ məlum deyil, amma olacağı aydındır".
Türkiyənin NATO-nun genişlənməsini dəstəkləmək təcrübəsi olduğu halda, Ərdoğan güzəştləri təmin etmək üçün əsas müttəfiq qərarlarından istifadə etmək təcrübəsi var.
2009-cu ildə Türkiyə Anders Foq Rasmussenin NATO-nun yüksək səviyyəli rəsmisi təyin edilməsinə etiraz etdi, lakin yalnız yüksək səviyyəli danışıqlardan sonra razılaşdı. Həmin vaxt baş katib vəzifəsini tərk edən De Hoop Sxeffer ABŞ prezidenti Barak Obamanın iştirakı ilə gecə saatlarında baş tutan danışıqları xatırladıb.
Alyansının keçmiş rəhbərinin dediyi kimi, sonda Türkiyə təslim oldu və “mükafat olaraq NATO baş katibinin köməkçisi vəzifəsini aldı”.
Finlandiya və İsveçin təklifləri indi Ərdoğana NATO-nun konsensusa əsaslanan modelindən faydalanmaq və həmçinin gələn il üçün nəzərdə tutulan seçkilər ərəfəsində bazasını toplamaq üçün daha bir fürsət verir.
De Hoop Sxeffer Türkiyənin manevrlərinin arxasında amillərin birləşməsinin ola biləcəyini deyib.
Birincisi, onun fikrincə, bu, daxili siyasətdir. Ərdoğan çağırışlarını həmişə terrorla bağlı sərt dil üzərində qurub və Kürdüstan Fəhlə Partiyası (PKK) bu kampaniyada uzun müddətdir rəqibdir. Türkiyə, ABŞ və Aİ PKK-nı terror təşkilatı hesab etsə də, ABŞ və AB-də bəziləri bu tərifi köhnəlmiş hesab edir. Ərdoğan isə PKK-dan tez-tez döyüş nidası kimi istifadə edir.
Keçmiş baş katib deyib: “Terrorla PKK-nı birləşdirərək hər zaman əhalinin geniş təbəqələrini toplaya bilərsiniz”.
İkincisi, de Hoop Sxefferə görə, Finlandiya və İsveçin daxil olması "NATO daxilində daxili siyasi çəki balansını dəyişəcək, çünki alyansa iki tam hüquqlu və yaxşı silahlanmış" demokratiya qoşulur.
Finlandiya və İsveçin NATO-nun müdafiə qabiliyyətini əhəmiyyətli dərəcədə artıracağı gözlənilir. Finlandiya Baltik dənizində donanma gücünü və Rusiyanın təsirini genişləndirməkdə maraqlı olduğu Arktikanın şimalında mövcudluğu təklif edə bilər. İsveç inkişaf etmiş hava qüvvələrinə malikdir.
Digər mühüm element isə Türkiyə ilə ABŞ arasında qırıcı təyyarə alışı ilə bağlı davam edən gərginlikdir.
Ankara illərdir onlarla “F-16” döyüş təyyarəsi alaraq ABŞ müdafiə şirkətləri üçün etibarlı müştəri olub. Türkiyə daha sonra daha təkmil “F-35”-lərə keçdi. Lakin 2019-cu ildə Türkiyə Rusiya istehsalı olan “S-400” raket sistemini aldıqdan sonra münasibətlər pisləşdi. Buna cavab olaraq ABŞ Ankaranı “F-35” proqramından çıxarıb və Türkiyənin müdafiə sənayesinə qarşı sanksiyalar tətbiq edib.
Bu mübahisədən sonra Türkiyə rus qırıcılarını almaq və hətta öz proqramını hazırlamaq ideyasını nəzərdən keçirməyə başladı. Bununla belə, o, həm “F-16” donanmasını modernləşdirməyə, həm də yeni “F-16”-lar almağa çalışır. Tələb bir neçə aydır ki, Bayden administrasiyası və ABŞ Konqresi tərəfindən nəzərdən keçirilir.
Hoop Scheffer bildirib: "Bu qiymət çox yaxşı ola bilər ki, amerikalılar “F-16” satmağa razı olsunlar".
ABŞ bu qiyməti ödəməyə hazır görünür. ABŞ Dövlət Departamenti hazırda Ağ Ev və Konqresdə baxılan Türkiyənin tələbini şərti olaraq dəstəkləyib.
Helsinki də hesab edir ki, Türkiyənin mövqeyi ABŞ-la indiki mübarizəsi ilə bağlı ola bilər.
Adının açıqlanmasını istəməyən Finlandiyanın yüksək rütbəli rəsmisi deyib:
“Finlandiyanın Türkiyə ilə yaxşı münasibətləri var və biz terrorla mübarizə məqsədini paylaşırıq. İkitərəfli münasibətlərimizdə hər hansı problemin olduğunu düşünmürəm. Ola bilsin ki, bu, Türkiyənin ABŞ-la problemləri ilə bağlıdır”.
Bununla belə, bəzi analitiklər israr edirlər ki, Finlandiya və İsveçin PKK-ya yanaşması Türkiyə hökuməti üçün əsas olaraq qalır. Keçmiş türk diplomatı Sinan Ülgen deyib:
“Biz bu problemi sadəcə Vaşinqton və Ankara arasındakı münasibətləri hamarlaşdırmaqla həll edə bilmərik”.
O əlavə edib ki, bu, prosesi sürətləndirməyə kömək edə bilər, lakin İsveçin qərarından və Finlandiyanın kürd qruplarına qarşı siyasətindən “qaçmaq üçün heç bir yol yoxdur”.
S. Ülgenin sözlərinə görə, bu, prosesi sürətləndirməyə kömək edə bilər, lakin İsveçin qərarından və Finlandiyanın kürd qruplarına qarşı siyasətindən “qaçmaq üçün heç bir yol yoxdur”.
S. Ülgen qeyd edib ki, İsveçlə danışıqların Finlandiya ilə müqayisədə daha sərt olacağı gözlənilir. “İsveçdən daha çox şey gözlənilir. Stokholmun PKK fəaliyyətlərinə daha yumşaq yanaşması var”.
Onun sözlərinə görə, İsveç hökuməti buna münasibətini dəyişdiyini nümayiş etdirməli olacaq.
İsveç və Finlandiya rəsmiləri Türkiyə ilə dialoqa açıq olduqlarını bildiriblər. Alyansın yüksək rütbəli şəxsləri isə Helsinki və Stokholmun qoşulması ilə bağlı konsensusun tapılacağını təkid edirlər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
Dünən, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
Dünən, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
Dünən, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb
3-06-2025, 11:57
Şəhidimiz Suraxanıda dəfn olunub - (Yenilənib) - Foto
3-06-2025, 10:34
Ərdoğan Zelenski, Putin və Trampla Türkiyədə görüşmək istəyir
3-06-2025, 09:58
Türkiyədə güclü zəlzələ olub - Ölən və xəsarət alanlar var
3-06-2025, 08:26
Yerin maqnit qasırğası artıb
2-06-2025, 14:02
50 minlik qoşun hücumdadır, Ukrayna Sumını itirə bilər - (Yenilənib)
2-06-2025, 11:00
Paşinyan kilsəyə niyə müharibə elan edib?
2-06-2025, 08:58
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
1-06-2025, 20:08
Kəlbəcərdə traktor minaya düşüb, yaralı var
31-05-2025, 16:52
Laçına növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
30-05-2025, 18:30
Asim Mollazadə: Azərbaycan və müttəfiqləri qitələrarası sistem yaradır
30-05-2025, 14:10
Azərbaycan-Türkiyə-Pakistan ittifaqı qlobal xarakter daşıyır - Ekspert
30-05-2025, 13:00
Azərbaycan və Çin arasında viza ləğvi barədə saziş təsdiqlənib
30-05-2025, 12:44
Böyük Qayıdışa dair II Dövlət Proqramı hazırlanacaq - Sərəncam
30-05-2025, 11:35
Paşinyan “2018-in uğuru”nu xərcləyir - Yeni seçkilər “Vətəndaş müqaviləsi”nə nə vəd edir?
30-05-2025, 09:44
Xoş günlər zamanın sürətinə təsir edir?
30-05-2025, 07:59
COVID-in yeni ştammı daha təhlükəlidir
30-05-2025, 07:51
İki gün sonra sülh danışıqları olacaq
29-05-2025, 16:23
Hərbçimiz minaya düşüb - Yenilənib