00:38 / 06-05-2024
İsrail Qəzzada bir evi bombalayıb: 2 ölü, 6 ağır yaralı var
00:07 / 06-05-2024
Kosmosda yeni sınaq keçiriləcək - Foto
00:03 / 06-05-2024
İndoneziyada 6,2 bal gücündə zəlzələ olub
00:03 / 06-05-2024
İki NATO ölkəsi Rusiya silahlarını Ukraynaya vermək istəmir
23:16 / 05-05-2024
Günəşdə yeddi güclü partlayış baş verib
22:54 / 05-05-2024
Qəzzada yeni müharibələr ola bilər - Nazir
21:17 / 05-05-2024
Futbol oyunu zamanı iğtişaş baş verib, 155 polis xəsarət alıb
18:22 / 05-05-2024
Hikmət Hacıyev: “Azərbaycan COP29 tədbirləri zamanı ölkələri atəşkəs bağlamağa dəvət edə bilər”
16:17 / 05-05-2024
Bakıda 28 yaşlı qadını boğub öldürüblər
15:47 / 05-05-2024
Bu gün daha 11943 nəfər buraxılış imtahanı verib
14:21 / 05-05-2024
“Bakı Marafonu”-nun qalibləri müəyyənləşib - (Yenilənib)
14:13 / 05-05-2024
Mehriban Əliyeva xristian icmasını təbrik edib
14:10 / 05-05-2024
Bakıya yağış, rayonlara leysan və qar yağacaq
10:32 / 05-05-2024
Heydər Əliyev Fondunun 20 illiyinə həsr olunan konsert keçirilib - Fotolar
09:53 / 05-05-2024
Heyrətamiz kainat: alimlərin araşdırması nədən xəbər verir?
09:24 / 05-05-2024
Bu gün rezidenturaya qəbul imtahanıdır
20:14 / 04-05-2024
ABŞ Qətərin HƏMAS-ı ölkədən çıxarmasını istəyir
20:03 / 04-05-2024
Polşa Rusiyanı kiberhücumda ittiham edir
19:04 / 04-05-2024
Sabunçuda 50 yaşlı kişi öldürülüb
18:00 / 04-05-2024
Şəkidə 59 yaşlı kişi iki nəfəri güllələyib
17:51 / 04-05-2024
Ceyhun Bayramov Qambiyada Hakan Fidanla görüşüb
17:17 / 04-05-2024
İsa Qəmbər yenidən Müsavatın başqanı seçilib
15:52 / 04-05-2024
ABŞ Qətərdən hava zərbələri endirəcək - Foto
14:48 / 04-05-2024
ABŞ Ukraynanı təkmil bombalarla təmin edəcək
14:43 / 04-05-2024
İran sərhədinə hücum: əsgərlər öldürülüb
14:32 / 04-05-2024
Prezident Xankəndi şəhəri ilə bağlı sərəncam verib
14:28 / 04-05-2024
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
14:23 / 04-05-2024
Cənub cəbhəsində durum gərginləşib
14:17 / 04-05-2024
Siyarto: “NATO Rusiya-Ukrayna savaşında qırmızı xətti keçməməlidir”
12:38 / 04-05-2024
Yeni ixtisaslarla bağlı meyarlar müəyyənləşib
16:48 / 01-05-2024
Prokurorluq əməliyyat keçirib, vəzifəli şəxslər cinayət başında saxlanılıb - (Yenilənib)
17:18 / 01-05-2024
İlham Əliyev VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunda iştirak edib - Video - Fotolar (Yenilənib)
08:19 / 01-05-2024
Birinci siniflərə sənəd qəbulu başlayır
12:33 / 02-05-2024
Məşhur kino ulduzları eyni filmdə çəkiləcəklər - Fotolar
07:51 / 01-05-2024
Məşhur aktrisa-müğənni məhkəməyə verilib
11:08 / 03-05-2024
İnsan orqanizminə ən faydalı balıq növləri açıqlanıb - Onların yeyilməsi erkən ölüm riskini azaldır
10:03 / 01-05-2024
Qazaxda 3 min illik tarixi abidə sökülüb - Yerində obyekt tikilib (Fotolar)
14:38 / 01-05-2024
Ceyhun Bayramov UNESCO rəsmisi ilə müzakirə aparıb
08:39 / 04-05-2024
Fironların lənəti... - Onların məzarını açan alimlərin ölüm səbəbi nədir?
17:58 / 01-05-2024
Yeni yaradılan "Həyat ağacı" ekoloji problemləri həll edəcək, insan ömrünü uzadacaq
15:32 / 02-05-2024
Prezident keçmiş naziri rektor təyin edib - Sərəncam
18:19 / 03-05-2024
Məşhur yazıçı oxucularını təəccübləndirib
Rektorlar maddi zərərlə üzləşə bilər
Tarix: 04-06-2018 15:58 | Bölmə: Slayd
Hazırda Azərbaycanın bir neçə ali təhsil müəssisəsində dövlət imtahanları keçirilir. Bu imtahanların təşkil olunmadığı universitetlərdə isə tələbələr buraxılış işlərini müdafiə etməlidirlər. Lakin bu imtahanlar mütəxəssislər tərəfindən birmənalı qarşılanmır. Çünki dünya təcrübəsində “Dövlət imtahanı” deyilən bir anlayış mövcud deyil.
Məsələ ilə bağlı açıqlama verən sabiq millət vəkili, professor Şahlar Əsgərov bildirib ki, dövlət imtahanları Sovet hökumətinin vaxtından qalan ənənədir: “Sovet hökuməti əvvəllər bütün təhsil haqqını ödəyirdi və universitetlərə pul ayırırdı. 5 ildən sonra da dövlət imtahanları təşkil edirdi. Bu imtahanlarda ali məktəb müəllimlərindən əlavə dövlətin müəllimi də komissiya üzvü kimi iştirak edirdi. Məqsəd də dövlətin ödədiyi pulun biliyə çevrilib-çevrilməməsini yoxlamaq idi. Dünya təcrübəsində təhsilin keyfiyyəti yüksək olan ölkələrdə bu imtahana ehtiyac duyulmur. Çünki hər kursun sonunda tələbə sessiya imtahanları verir və lazım olan balları toplayır. Sonda da topladığı bala görə tələbəyə ali məktəbi bitirdiyinə dair sənəd verilir. Güman edirəm ki, dövlət imtahanı keçmişin ənənəsidir. Təhsildə keyfiyyəti yavaş-yavaş artırmaqla dövlət imtahanlarından imtina edə bilərik”.
Təhsil üzrə ekspert Kamran Əsədov isə “Reytinq”ə açıqlamasında deyib ki, ali məktəbdə buraxılış işi və yekun dövlət imtahanlarından imtina olunmalıdır. Onun fikrincə, ilk növbədə ona görə ki, bu proseslər bir sıra universitetlərdə şəffaf şəkildə həyata keçirilmir, bəzi tələbələrdən əsassız tələblər olur: “Bunun əvəzində tələbələrin təlim müddətində tədris, elmi və ictimai fəaliyyətini əks etdirən hesabatların təqdimatı həyata keçirilməlidir”.
Ekspert qeyd edib ki, buraxılış işi və dövlət imtahanlarının humanitar ixtisaslar və bəzi təbiət elmləri üzrə həyata keçrilməsi ümumiyyətlə əhəmiyyətli deyil: “Çünki bu, bir çox hallarda yazılmış işlərin plagiat, köçürmə olması ilə nəticələnir. Bəlkə də texniki profilli ixtisaslarda buraxılış işlərinin yazılması təcrübəsini saxlamaq olar”.
Kamran Əsədov hesab edir ki, əslində müstəqil işləmək vərdişlərinin inkişaf etdirilməsi, eləcə də buraxılış işlərində qoyulan problem və sualların həllinin araşdırılması metodlarına yiyələnmək üçün buraxılış işi yaxşı vasitədir. “Amma bu proses şəffaf şəkildə təşkil olunmadığı üçün, istənilən effekti vermir. Hesab edirəm ki, tələbələrin müasir istehsalatın, elmin, texnikanın və mədəniyyətin müvafiq sahələrində müstəqil işləməsini, həcm məhdudiyyəti qoymadan ehtiyac olan sahələr üzrə hesabatların hazırlanmasını təmin etmək lazımdır. Dünyanın inkişaf etmiş ölkələrində bu təcrübədən istifadə olunur”, – deyə K. Əsədov fikrini tamamlayıb.
Xatırladaq ki, hələ bir neçə il əvvəl universitetlərdən birində dövlət imtahanları ləğv edilmişdi. O vaxt tanınmış təhsil eksperti Etibar Əliyev mətbuata açıqlamasında demişdi ki, bu, gecikmiş qərardır:
“Həmin məsələ 2005-ci ildə Azərbaycan universitetləri Bolonya sisteminə keçərkən həll olunmalıydı. Bolonya sistemində nə dövlət imtahanı, nə də diplom müdafiəsi anlayışı yoxdur. Dövlət imtahanı Sovetlər dövründən qalıb. Bakalavr və magistr pilləsində dövlət imtahanının keçirilməsi məqsədəuyğun deyil...”
Ekspert onu da bildirmişdi ki, bakalavr və magistr pilləsində hansısa bir ixtisasdan mövzunun və ya magistr mövzusunun müdafiə olunması bəs eləyir: “Bizdə əlavə fənlərin sayı həddindən artıq çoxdur. Və hazırda tələbələrə də heç bir seçim imkanı verilmir. Universitetlərdə yalnız bir neçə ixtisas fənninin və eyni zamanda bizdə təhsilin humanistləşdirilməsi prinsipi ki var, orada bir neçə humanitar fənnin tədrisinin icbari olması vacibdir. Bir də ki, tələbələr Avropa universitetlərinin tədris proqramları ilə tanış olmalı və özlərinə də tədris proqramı tutmalıdırlar”.
Ekspertin fikrincə, dövlət imtahanının ləğv olunması Bolonya sisteminə keçmək üçün çox kiçik bir addımdır. "Mən yenə də qeyd edirəm. Dövlət imtahanları bütün ali məktəblərimizdə ləğv olunmalıdır...”
“Reytinq”in apardığı araşdırmaya görə, elə tələbələrin əksəriyyəti də dövlət imtahanını vacib saymır və bunu vaxt itkisi kimi qiymətləndirirlər. Deyəsən, dövlət imtahanının nəyə xidmət etdiyini nə tələbələr, nə də müəllimlər dəqiq bilmirlər. Axı, bu fənlərin hər birindən tələbə semestr boyu arı-ayrılıqda imtahan verib, qiymətini alır.
Digər əlavə vaxt itirən məsələlərdən biri də diplom işinin müdafiəsidir. Çünki tələbələrin 90 faizi diplom işini kiməsə yazdırırlar. Düzdür, bunu hamıya şamil eləmək olmaz. Tələbələrin arasında diplom işini özləri yazanı da var. Ancaq ümumilikdə dövlət imtahanının tələbə üçün faydası yoxdur, əksinə, vaxt və enerji itkisdir.
Onu da qeyd edək ki, bəzi ali məktəblərdə dövlət imtahanı pul mənbəyinə çevrilib. İddia olunur ki, bəzi ali məktəblərdə bu imtahan üçün böyük məbləğdə vəsait yığılır. Hətta bunun həmin universitetlərin rəhbərləri səviyyəsində baş verdiyi iddia olunur. Odur ki, dövlət imtahanının ləğvi, bəzi rektorların maddi zərərlə üzləşməsinə səbəb ola bilər.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-06-2018 15:58 | Bölmə: Slayd
Hazırda Azərbaycanın bir neçə ali təhsil müəssisəsində dövlət imtahanları keçirilir. Bu imtahanların təşkil olunmadığı universitetlərdə isə tələbələr buraxılış işlərini müdafiə etməlidirlər. Lakin bu imtahanlar mütəxəssislər tərəfindən birmənalı qarşılanmır. Çünki dünya təcrübəsində “Dövlət imtahanı” deyilən bir anlayış mövcud deyil.
Məsələ ilə bağlı açıqlama verən sabiq millət vəkili, professor Şahlar Əsgərov bildirib ki, dövlət imtahanları Sovet hökumətinin vaxtından qalan ənənədir: “Sovet hökuməti əvvəllər bütün təhsil haqqını ödəyirdi və universitetlərə pul ayırırdı. 5 ildən sonra da dövlət imtahanları təşkil edirdi. Bu imtahanlarda ali məktəb müəllimlərindən əlavə dövlətin müəllimi də komissiya üzvü kimi iştirak edirdi. Məqsəd də dövlətin ödədiyi pulun biliyə çevrilib-çevrilməməsini yoxlamaq idi. Dünya təcrübəsində təhsilin keyfiyyəti yüksək olan ölkələrdə bu imtahana ehtiyac duyulmur. Çünki hər kursun sonunda tələbə sessiya imtahanları verir və lazım olan balları toplayır. Sonda da topladığı bala görə tələbəyə ali məktəbi bitirdiyinə dair sənəd verilir. Güman edirəm ki, dövlət imtahanı keçmişin ənənəsidir. Təhsildə keyfiyyəti yavaş-yavaş artırmaqla dövlət imtahanlarından imtina edə bilərik”.
Təhsil üzrə ekspert Kamran Əsədov isə “Reytinq”ə açıqlamasında deyib ki, ali məktəbdə buraxılış işi və yekun dövlət imtahanlarından imtina olunmalıdır. Onun fikrincə, ilk növbədə ona görə ki, bu proseslər bir sıra universitetlərdə şəffaf şəkildə həyata keçirilmir, bəzi tələbələrdən əsassız tələblər olur: “Bunun əvəzində tələbələrin təlim müddətində tədris, elmi və ictimai fəaliyyətini əks etdirən hesabatların təqdimatı həyata keçirilməlidir”.
Ekspert qeyd edib ki, buraxılış işi və dövlət imtahanlarının humanitar ixtisaslar və bəzi təbiət elmləri üzrə həyata keçrilməsi ümumiyyətlə əhəmiyyətli deyil: “Çünki bu, bir çox hallarda yazılmış işlərin plagiat, köçürmə olması ilə nəticələnir. Bəlkə də texniki profilli ixtisaslarda buraxılış işlərinin yazılması təcrübəsini saxlamaq olar”.
Kamran Əsədov hesab edir ki, əslində müstəqil işləmək vərdişlərinin inkişaf etdirilməsi, eləcə də buraxılış işlərində qoyulan problem və sualların həllinin araşdırılması metodlarına yiyələnmək üçün buraxılış işi yaxşı vasitədir. “Amma bu proses şəffaf şəkildə təşkil olunmadığı üçün, istənilən effekti vermir. Hesab edirəm ki, tələbələrin müasir istehsalatın, elmin, texnikanın və mədəniyyətin müvafiq sahələrində müstəqil işləməsini, həcm məhdudiyyəti qoymadan ehtiyac olan sahələr üzrə hesabatların hazırlanmasını təmin etmək lazımdır. Dünyanın inkişaf etmiş ölkələrində bu təcrübədən istifadə olunur”, – deyə K. Əsədov fikrini tamamlayıb.
Xatırladaq ki, hələ bir neçə il əvvəl universitetlərdən birində dövlət imtahanları ləğv edilmişdi. O vaxt tanınmış təhsil eksperti Etibar Əliyev mətbuata açıqlamasında demişdi ki, bu, gecikmiş qərardır:
“Həmin məsələ 2005-ci ildə Azərbaycan universitetləri Bolonya sisteminə keçərkən həll olunmalıydı. Bolonya sistemində nə dövlət imtahanı, nə də diplom müdafiəsi anlayışı yoxdur. Dövlət imtahanı Sovetlər dövründən qalıb. Bakalavr və magistr pilləsində dövlət imtahanının keçirilməsi məqsədəuyğun deyil...”
Ekspert onu da bildirmişdi ki, bakalavr və magistr pilləsində hansısa bir ixtisasdan mövzunun və ya magistr mövzusunun müdafiə olunması bəs eləyir: “Bizdə əlavə fənlərin sayı həddindən artıq çoxdur. Və hazırda tələbələrə də heç bir seçim imkanı verilmir. Universitetlərdə yalnız bir neçə ixtisas fənninin və eyni zamanda bizdə təhsilin humanistləşdirilməsi prinsipi ki var, orada bir neçə humanitar fənnin tədrisinin icbari olması vacibdir. Bir də ki, tələbələr Avropa universitetlərinin tədris proqramları ilə tanış olmalı və özlərinə də tədris proqramı tutmalıdırlar”.
Ekspertin fikrincə, dövlət imtahanının ləğv olunması Bolonya sisteminə keçmək üçün çox kiçik bir addımdır. "Mən yenə də qeyd edirəm. Dövlət imtahanları bütün ali məktəblərimizdə ləğv olunmalıdır...”
“Reytinq”in apardığı araşdırmaya görə, elə tələbələrin əksəriyyəti də dövlət imtahanını vacib saymır və bunu vaxt itkisi kimi qiymətləndirirlər. Deyəsən, dövlət imtahanının nəyə xidmət etdiyini nə tələbələr, nə də müəllimlər dəqiq bilmirlər. Axı, bu fənlərin hər birindən tələbə semestr boyu arı-ayrılıqda imtahan verib, qiymətini alır.
Digər əlavə vaxt itirən məsələlərdən biri də diplom işinin müdafiəsidir. Çünki tələbələrin 90 faizi diplom işini kiməsə yazdırırlar. Düzdür, bunu hamıya şamil eləmək olmaz. Tələbələrin arasında diplom işini özləri yazanı da var. Ancaq ümumilikdə dövlət imtahanının tələbə üçün faydası yoxdur, əksinə, vaxt və enerji itkisdir.
Onu da qeyd edək ki, bəzi ali məktəblərdə dövlət imtahanı pul mənbəyinə çevrilib. İddia olunur ki, bəzi ali məktəblərdə bu imtahan üçün böyük məbləğdə vəsait yığılır. Hətta bunun həmin universitetlərin rəhbərləri səviyyəsində baş verdiyi iddia olunur. Odur ki, dövlət imtahanının ləğvi, bəzi rektorların maddi zərərlə üzləşməsinə səbəb ola bilər.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 23:16
Günəşdə yeddi güclü partlayış baş verib
4-05-2024, 17:17
İsa Qəmbər yenidən Müsavatın başqanı seçilib
4-05-2024, 14:32
Prezident Xankəndi şəhəri ilə bağlı sərəncam verib
4-05-2024, 12:38
Yeni ixtisaslarla bağlı meyarlar müəyyənləşib
4-05-2024, 07:20
Yeni araşdırma: prostat xərçənginin qarşısı alınır
3-05-2024, 13:35
Azərbaycan genişmiqyaslı müharibəyə hazırlaşır?
3-05-2024, 11:22
İranın Afrika həmləsi: Tehranın Qara qitədə hansı marağı var?
3-05-2024, 11:08
İnsan orqanizminə ən faydalı balıq növləri açıqlanıb - Onların yeyilməsi erkən ölüm riskini azaldır
3-05-2024, 11:03
Vəzifəli şəxslərə cinayət işi açılıb
3-05-2024, 10:00
Azərbaycanlı bankir ABŞ-da mülk alıb - 735 min dollara - (Fotollar)
3-05-2024, 09:45
Rus ordusu Ukraynanın daha iki vilayətinə hücuma hazırlaşır
3-05-2024, 08:33
Günəşdəki partlayış Yerdə maqnit qasırğası yaradıb
2-05-2024, 20:06
Ayda 4G şəbəkəsi yaradacaqlar
2-05-2024, 16:15
Parlament seçkiləri vaxtından əvvəl keçirilə bilər
1-05-2024, 17:58
Yeni yaradılan "Həyat ağacı" ekoloji problemləri həll edəcək, insan ömrünü uzadacaq
1-05-2024, 10:55
Ruslar Ukraynanın daha iki yaşayış məntəqəsini ələ keçirib - Fotolar
1-05-2024, 08:19
Birinci siniflərə sənəd qəbulu başlayır
1-05-2024, 07:28
ÜST xəbərdarlıq edir: humanitar fəlakət yaxınlaşır!
30-04-2024, 22:42
Magistraturalara qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
30-04-2024, 12:02
Çin İranın ətəyini buraxmayacaq - Pekin niyə Tehranın tərəfini tutur?
29-04-2024, 18:12
Azərbaycanla Ermənistan arasında 35 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
29-04-2024, 16:12
Türkiyənin NATO ilə bağlı qərarı 32 dövlətə çatdırılıb
29-04-2024, 15:55
İsa Qəmbər Müsavat başqanı postuna namizəd olub
29-04-2024, 12:54
Prezident iki nazir müavini təyin edib
29-04-2024, 11:46
Qərb Tiflisi Rusiyaya görə cəzalandırır
29-04-2024, 09:22
Ermənistanın Azərbaycana hərbi təcavüzü nəticəsində itkin düşənlərin yeni sayı açıqlanıb - Foto
29-04-2024, 07:57
Tbilisiyə xüsusi təyinatlı qüvvə yeridilib
28-04-2024, 23:14
Antoni Blinken İlham Əliyevə zəng edib
28-04-2024, 18:14
"Boinq" kosmosa uçacaq - Fotolar
28-04-2024, 17:52
Türkiyə səmasında insanabənzər cismlər peyda olub
28-04-2024, 17:21
Sədərəkdə sursat partlayıb: iki nəfər həlak olub
27-04-2024, 10:09
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
26-04-2024, 20:58
İlham Əliyevlə Olaf Şolts birgə mətbuat konfransı keçiriblər
26-04-2024, 18:36
Blinken Pekində Çini hədələyib
26-04-2024, 18:15
Azərbaycanla Ermənistan arasında sərhəddə koordinatlar dəqiqləşdirilir