00:05 / 22-04-2025
Azərbaycan səfirliyinin əməkdaşları Litvada qəza törədib - Fotolar
23:53 / 21-04-2025
Zelenski: "Üç ölkə ilə birlikdə müharibəyə son qoymağın yollarını müzakirə edəcəyik"
22:28 / 21-04-2025
Sahibə Qafarova aktyoru beynəlxalq əlaqələr sektorunun müdiri təyin edib
22:21 / 21-04-2025
İcra başçısının birinci müavini dəyişib
20:43 / 21-04-2025
Qukasyan: Xankəndidə Xocalıdan gətirilmiş yüzlərlə azərbaycanlı var idi (Yenilənib) - Fotolar
20:31 / 21-04-2025
İlham Əliyev "Sinxua" agentliyinə müsahibə verib
20:25 / 21-04-2025
Sumqayıtdakı fabrikdə kütləvi zəhərlənmə olub - (Yenilənib)
20:08 / 21-04-2025
Dəm qazından daha bir nəfər ölüb
18:51 / 21-04-2025
Leysan yağacaq, dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
18:21 / 21-04-2025
Oman sultanı Rusiyaya rəsmi səfərə gəlib
18:04 / 21-04-2025
Orxan Fikrətoğlu yüksək vəzifəyə təyinat alıb
16:58 / 21-04-2025
Professor: Dünyanı iqtisadi zəlzələ gözləyir
16:51 / 21-04-2025
İkinci Dünya müharibəsi veteranlarına birdəfəlik maddi yardım veriləcək - Sərəncam
16:47 / 21-04-2025
Sənaye Parkının ərazisi genişləndiriləcək
16:24 / 21-04-2025
Putin İranla strateji tərəfdaşlıq sazişini təsdiqləyib
15:51 / 21-04-2025
Narkotik satışına qarşı əməliyyat keçirilib - Foto
15:44 / 21-04-2025
Papaya görə futbol oyunları təxirə salınıb
15:14 / 21-04-2025
Yeni rəng kəşf olunub - Fotolar
14:32 / 21-04-2025
Azərbaycan prezidenti Roma Papasının vəfatı ilə bağlı başsağlığı verib
14:10 / 21-04-2025
Putinin vasitəçiliyi İran və İsrailə sərf edirmi?
14:09 / 21-04-2025
Azərbaycan Özbəkistanın axtardığı şəxsi ekstradisiya edib
13:56 / 21-04-2025
Bakının mərkəzində anbar yanıb - (Yenilənib)
13:22 / 21-04-2025
Xalq yazıçısı Anarın əsəri səhnələşdirilib
13:16 / 21-04-2025
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
13:07 / 21-04-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
13:04 / 21-04-2025
Leyla Əliyeva Nguyen Dinh Chieu orta məktəbində olub - Fotolar
12:51 / 21-04-2025
Ödəmə terminallarından pul oğurlayan üç nəfər tutulub
12:39 / 21-04-2025
Dünya bazarı: neft niyə ucuzlaşır?
12:31 / 21-04-2025
Rusiya “Pasxa atəşkəsi”nin sona çatdığını bəyan edib
12:29 / 21-04-2025
"Kürd Elnur" ləqəbli şəxsə hökm oxunub
17:45 / 18-04-2025
Aktyor teatr direktorunu korrupsiyada ittiham edir
14:08 / 17-04-2025
Qeyri-adi planet sistemi kəşf olunub
08:43 / 18-04-2025
Türkiyə və İsrail döyüş meydanında qarşılaşmaq istəmirlər
01:00 / 18-04-2025
İranın nüvə obyektlərinə hücum təxirə salınıb
08:52 / 18-04-2025
Başqa planetdə həyat əlamətləri aşkar edilib
20:35 / 18-04-2025
Rusiyaya qarşı sanksiyaları ləğv etmək istəyirlər
10:28 / 17-04-2025
Azərbaycan boksçusu 48 aylıq diskvalifkasiya olunub
11:27 / 17-04-2025
Məşhur aktyor kino karyerasını bitirmək istəyir
00:45 / 18-04-2025
Başlıbel qətliamından 32 il ötür
00:06 / 19-04-2025
"Qalatasaray" 32-ci turu qələbə ilə başa vurub
23:09 / 17-04-2025
Universitetdəki atışmada 5 nəfər ölüb, 4 nəfər yaralanıb
18:05 / 17-04-2025
Ədalət Şükürov: "Adam düşünür ki, bəlkə gedib təlxəklik edim?"
Yoxa çıxmış okeanın izləri tapılıb
Tarix: 28-06-2024 12:05 | Bölmə: Cəmiyyət
Monqolustan Respublikasının ərazisində 115 milyon il öncə okean olub. Alimlər belə nəhəng su hövzəsinin yaranmasının elmi səbəblərini açıqlayıblar.
Reyting.az bildirir ki, elm adamlarının fikrincə, qədim zamanlarda Monqolustanda okeanın mövcud olmasının tək səbəbi 400 milyon ildən çox əvvəl bu ərazilərdə baş verən kəskin təbiət dəyişikliyi və yer mantiyasından qaynar süxurların qalxmasıdır.
Tədqiqatların nəticəsinə görə, bu okean təqribən 115 milyon il əvvəl olub.
Nüfuzlu "Geophysical Research Letters" elmi jurnalı yazır ki, alimlər super qitələrin necə parçalandığını və bir araya gəldiyini göstərən, həmçinin təsvir edən qədim "Vilson" dövrlərini müəyyən mərhələlərlə daha yaxşı tədqiq edib tam başa düşmək üçün bu qədim okeanı dərindən araşdırmağa başlayıblar.
Tədqiqatçılar Monqolustanın şimal-qərbindəki Devon dövrünə (419-359 milyon il əvvəl) aid vulkanik süxurları da tədqiq ediblər.
Xatırladaq ki, 2019-cu ildə çöl tədqiqatları göstərib ki, Monqol-Oxotsk okeanı 410-415 milyon il əvvəl mantiya şleyfinin - xüsusilə qaynar süxurların axını ilə müşayiət olunub. Elm adamları deyiblər ki, məhz bu proseslərin axarında şleyf mikrokontinentlərin, yəni qaynar suxurların güclü axınının tədricən yığılması nəticəsində əmələ gələn qabıq parçalanaraq ərazidə okeanın yaranması ilə nəticələnib.
Tədqiqatçıların fikrincə, əldə edilmiş yeni elmi nəticələr göstərir ki, yer qabığındakı belə mantiya şleyfləri "Vilson" dövrünün ilkin mərhələsində əsas rol oynadığından qitələrin parçalanmasına, eləcə də o dövr üçün böyük, həmçinin də sulu okeanların yaranmasına səbəb olub.
Alimlər qeyd ediblər ki, zamanında yaranmış Monqol-Oxotsk okeanı elə ilkin dolduğu ərazidəki çökəklikdə, həmin sulu hövzədə itib. Mütəxəssislərin fikrincə, zamanla baş vermiş bu proseslər əslində qədim okeanların mövcud olduğu dövrlər üçün xarakterik hadisədir.
"Artıq müasir dünya elminə məlumdur ki, yerin mantiyasından üzə çıxan çox sayda qaynar suxurların qısa zaman ərzində qalxması nəticəsində yaranmış okean hövzələrinin hamısı mövcud olduqları yerdə milyon illər sonra çəkilib. Zaman-zaman bu okeanlar yoxa çıxdıqda isə öz arxasınca demək olar ki, kiçik bir iz buraxmadan yüz milyon illərlə tarixi yaşı olan keçmişə qovuşaraq itiblər",- deyə bir araşdırmaçı alim söyləyib.
Tədqiqatçılar və alimlər Monqolustanda izləri tapılmış okean barədə dəyərli məlumatlardan istifadə etməklə qədim Devon okeanının tektonik proseslərini daha yaxşı, daha da ətraflı araşdırmaq istəyirlər. Bu məqsədlə alimlər baş verən prosesləri tam aydınlığı ilə başa düşmək üçün yeni informasiyalardan yetərincə yararlanmaq və toplanmış faktların tamamilə incələnməsi naminə kompüter modelləri yaratmaq, həmin elmi materiallardan bu sistemdə istifadə etməyi planlaşdırırlar.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 28-06-2024 12:05 | Bölmə: Cəmiyyət
Monqolustan Respublikasının ərazisində 115 milyon il öncə okean olub. Alimlər belə nəhəng su hövzəsinin yaranmasının elmi səbəblərini açıqlayıblar.
Reyting.az bildirir ki, elm adamlarının fikrincə, qədim zamanlarda Monqolustanda okeanın mövcud olmasının tək səbəbi 400 milyon ildən çox əvvəl bu ərazilərdə baş verən kəskin təbiət dəyişikliyi və yer mantiyasından qaynar süxurların qalxmasıdır.
Tədqiqatların nəticəsinə görə, bu okean təqribən 115 milyon il əvvəl olub.
Nüfuzlu "Geophysical Research Letters" elmi jurnalı yazır ki, alimlər super qitələrin necə parçalandığını və bir araya gəldiyini göstərən, həmçinin təsvir edən qədim "Vilson" dövrlərini müəyyən mərhələlərlə daha yaxşı tədqiq edib tam başa düşmək üçün bu qədim okeanı dərindən araşdırmağa başlayıblar.
Tədqiqatçılar Monqolustanın şimal-qərbindəki Devon dövrünə (419-359 milyon il əvvəl) aid vulkanik süxurları da tədqiq ediblər.
Xatırladaq ki, 2019-cu ildə çöl tədqiqatları göstərib ki, Monqol-Oxotsk okeanı 410-415 milyon il əvvəl mantiya şleyfinin - xüsusilə qaynar süxurların axını ilə müşayiət olunub. Elm adamları deyiblər ki, məhz bu proseslərin axarında şleyf mikrokontinentlərin, yəni qaynar suxurların güclü axınının tədricən yığılması nəticəsində əmələ gələn qabıq parçalanaraq ərazidə okeanın yaranması ilə nəticələnib.
Tədqiqatçıların fikrincə, əldə edilmiş yeni elmi nəticələr göstərir ki, yer qabığındakı belə mantiya şleyfləri "Vilson" dövrünün ilkin mərhələsində əsas rol oynadığından qitələrin parçalanmasına, eləcə də o dövr üçün böyük, həmçinin də sulu okeanların yaranmasına səbəb olub.
Alimlər qeyd ediblər ki, zamanında yaranmış Monqol-Oxotsk okeanı elə ilkin dolduğu ərazidəki çökəklikdə, həmin sulu hövzədə itib. Mütəxəssislərin fikrincə, zamanla baş vermiş bu proseslər əslində qədim okeanların mövcud olduğu dövrlər üçün xarakterik hadisədir.
"Artıq müasir dünya elminə məlumdur ki, yerin mantiyasından üzə çıxan çox sayda qaynar suxurların qısa zaman ərzində qalxması nəticəsində yaranmış okean hövzələrinin hamısı mövcud olduqları yerdə milyon illər sonra çəkilib. Zaman-zaman bu okeanlar yoxa çıxdıqda isə öz arxasınca demək olar ki, kiçik bir iz buraxmadan yüz milyon illərlə tarixi yaşı olan keçmişə qovuşaraq itiblər",- deyə bir araşdırmaçı alim söyləyib.
Tədqiqatçılar və alimlər Monqolustanda izləri tapılmış okean barədə dəyərli məlumatlardan istifadə etməklə qədim Devon okeanının tektonik proseslərini daha yaxşı, daha da ətraflı araşdırmaq istəyirlər. Bu məqsədlə alimlər baş verən prosesləri tam aydınlığı ilə başa düşmək üçün yeni informasiyalardan yetərincə yararlanmaq və toplanmış faktların tamamilə incələnməsi naminə kompüter modelləri yaratmaq, həmin elmi materiallardan bu sistemdə istifadə etməyi planlaşdırırlar.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 22:21
İcra başçısının birinci müavini dəyişib
Dünən, 20:08
Dəm qazından daha bir nəfər ölüb
Dünən, 18:51
Leysan yağacaq, dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
Dünən, 15:14
Yeni rəng kəşf olunub - Fotolar
Dünən, 13:56
Bakının mərkəzində anbar yanıb - (Yenilənib)
Dünən, 13:07
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Dünən, 12:29
"Kürd Elnur" ləqəbli şəxsə hökm oxunub
Dünən, 11:27
Bakıdakı toyda kütləvi zəhərlənmə olub - (Yenilənib)
Dünən, 11:00
Bank kartlarından 18 min manata yaxın pul oğurlanıb
Dünən, 10:11
TƏBİB: Xəstəlik vərəqi e-sənəd kimi tərtib ediləcək
Dünən, 09:17
Azərbaycan ərazisində zəlzələ baş verib
20-04-2025, 08:58
Tikinti maqnatının oğlu həbs edilib
19-04-2025, 17:45
Milli Müdafiə Universiteti əsgərlərə təhsil imkanı yaradıb - Foto
19-04-2025, 14:08
Dövlət sərhədində əməliyyat: saxlanılanlar var
19-04-2025, 11:17
DİN: "Bank məlumatlarını naməlum şəxslərə verməyin"
18-04-2025, 18:00
Oleq Bakinskinin məhkəməsi: barışıq üçün danışıqlar aparılır
18-04-2025, 17:03
Qanunsuz ağac kəsimi ilə bağlı prokurorluğa müraciət olunacaq
18-04-2025, 16:31
Üzeyir Cəfərov: "Tanınmış şəxslərin çoxu hərbi xidmətdə olmayıblar
18-04-2025, 15:41
Sabahdan bu yollar bağlancaq
18-04-2025, 14:21
Nazirlik adı siyahıda olmayan plastik cərrahlarla bağlı izahat yayıb
18-04-2025, 12:53
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
18-04-2025, 11:49
"Yeni Klinika"nın mətbuat katibi vəzifədən ayrılıb
18-04-2025, 11:03
Şəhid Mübariz Hüseynovla vida mərasimi keçirilib
18-04-2025, 09:18
Haker: "İdrak" şirkətinin rəhbəri 80 min manat verib, dedi ki..."
18-04-2025, 07:52
Antarktikanın möcüzəsi 100 ildən sonra yenidən görünüb - Foto
18-04-2025, 00:48
Leyla Əliyeva Uşaq Onkologiya Klinikasında olub
18-04-2025, 00:08
General rütbəsini alıb, 7 il həbs cəzası veriblər
17-04-2025, 17:50
Taksi sürücüləri imtahan verib
17-04-2025, 15:48
Cahangir Atakişiyev şöbə müdiri təyin olunub
17-04-2025, 14:35
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
17-04-2025, 14:27
Əvəz Zeynallının məhkəməsinin vaxtı bəlli olub
17-04-2025, 12:52
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
17-04-2025, 12:16
Şantajla 170 min manatı ələ keçirən şəxs tutulub
17-04-2025, 12:01
Plastik cərrahiyyə: icazə verilən əməliyyatların siyahısı təsdiqlənib
17-04-2025, 11:22
Birinci sinifə şagird qəbulu barədə əmr imzalanıb
17-04-2025, 10:24
İnsanlar delfinlərlə danışa biləcək
17-04-2025, 09:56
Kartlardan daha 40 min manat oğurlanıb
17-04-2025, 09:27
Stalinin milli mənşəyi ilə bağlı araşdırma yekunlaşıb
16-04-2025, 15:38
Ağsuda sel ekskavatoru aşırıb: 3 nəfər xəsarət alıb, sahə rəisi isə ölüb
16-04-2025, 14:45
Emin Əmrullayevin vətəndaş qəbulunun vaxtı dəyişdirilib
16-04-2025, 13:01
Sabah yağış yağacaq
16-04-2025, 12:20
Naxçıvan əhalisinin sayı açıqlanıb
16-04-2025, 11:14
Güclü külək Bakıda 55 ağacı sındırıb
16-04-2025, 10:57
"Talassemiya işi" üzrə məhkəmə təxirə salınıb
16-04-2025, 10:52
Yevlaxda avtobus aşıb, xəsarət alanlar var
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
