Yerlə bağlı yeni kəşfə imza atılıb

Xəbər lenti

18:23 / 22-11-2024

Ölmüş şəxsin gözü oğurlanıb

18:13 / 22-11-2024

Leyla Əliyevanın iştirakı ilə növbəti ağacəkmə aksiyası keçirilib - Fotolar

18:00 / 22-11-2024

Avropada nüvə təhlükəsi artır

17:39 / 22-11-2024

Türkiyə ordusu İraqda uğurlu əməliyyat keçirib

17:17 / 22-11-2024

Füzuli Hüseynov: "Dedim, özünüzü yormayın, filmlərə dəvət edilirəm, amma çəkilmirəm"

17:09 / 22-11-2024

COP29 Sədrliyi bəyanat yayıb

17:03 / 22-11-2024

Türkiyədə baş məşqçi öldürülüb

16:50 / 22-11-2024

İlham Əliyev: "ICAPP özünü nüfuzlu və perspektivli əməkdaşlıq platforması kimi təsdiqləyib"

16:25 / 22-11-2024

Ceyhun Bayramov Almaniyanın XİN başçısı ilə danışıqlar aparıb

16:14 / 22-11-2024

Prezident İlham Əliyev daha bir qanunu təsdiqləyib

16:09 / 22-11-2024

Fərid Əhmədova ali xüsusi rütbə verilib - Sərəncam

16:02 / 22-11-2024

Azərbaycan və Macarıstan İşçi Qrupunun növbəti iclası keçiriləcək

15:43 / 22-11-2024

Millətlər Liqası: pley-off mərhələsinin püşkü atılıb

15:30 / 22-11-2024

Nüvə müharibəsi ssenarisi - Təhlükədən qorunmaq üçün bunker sifariş edənlərin sayı artır

15:25 / 22-11-2024

Qazaxın azad olunmuş kəndlərində yeni zastavalar tikiləcək

15:13 / 22-11-2024

AFFA-nın sabiq vitse-prezidenti: "Artıq olanımızı da itirməyə başlamışıq"

14:59 / 22-11-2024

Arvadını öldürən vəzifəli şəxsə bir il cəza verilib

14:50 / 22-11-2024

Həlak olan azərbaycanlı hərbçinin nəşi 2 ay sonra tapılıb

14:47 / 22-11-2024

Pentaqon: ABŞ Rusiya ilə müharibə istəmir, amma...

14:43 / 22-11-2024

Nizami Rayon Məhkəməsində yoxlama başlayıb

14:40 / 22-11-2024

Azərbaycanın təşəbbüsü ilə Qlobal Cənub QHT Platforması yaradılır

14:13 / 22-11-2024

İran ABŞ-la danışıqlara gedəcək, yoxsa...

14:06 / 22-11-2024

Pərviz Şahbazov türkiyəli nazirlə müzakirə aparıb

13:54 / 22-11-2024

Ana və qızı xuliqanlığa görə həbs edilib

13:47 / 22-11-2024

Ruslar şəhərin 25 faizini ələ keçirib, döyüşlər davam edir - Foto

13:36 / 22-11-2024

ABŞ Polşadakı hərbi bazasını yüksək hazırlıq vəziyyətinə gətirib

13:27 / 22-11-2024

Türk ordusu daha beş terrorçunu zərərsizləşdirib

13:23 / 22-11-2024

Dövlət Xidməti daha 12 maşını satışa çıxarıb - Siyahı

13:21 / 22-11-2024

Putin Rusiyasını ifşa edən "Pis ruslar" kitabı nəşr olunub

13:09 / 22-11-2024

Putin nüvə silahından istifadə edə bilər - Xəbərdarlıq

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

12:28 / 18-11-2024

Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə

12:05 / 19-11-2024

MMC vətəndaşın mənzilini dağıdıb, indi də obyektini ələ keçirmək istəyir - Fotolar

13:32 / 21-11-2024

Dünyanın ən güclü donanmaları... - Qardaş Türkiyə siyahıda neçəncidir?

19:50 / 19-11-2024

Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib

16:45 / 20-11-2024

Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"

16:22 / 20-11-2024

“Real Betis” klubunun nümayəndəsi Bakıda nəyə təəccüblənib? - Foto

15:29 / 18-11-2024

Daha üç şəhərə konsul təyinatı olub - Siyahı

16:45 / 21-11-2024

Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam

00:07 / 22-11-2024

Hikmət Hacıyev: “Politico”nun üzr istəməsini tələb edirik!”

17:09 / 18-11-2024

Deputatın oğlu yeni vəzifəyə təyin olunub

10:03 / 20-11-2024

Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar

09:37 / 21-11-2024

Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb

Yerlə bağlı yeni kəşfə imza atılıb
Tarix: 26-08-2024 00:18 | Bölmə: Cəmiyyət

Şirift ölçüsü:

Yerin təkində əvvəllər düşünüldüyündən daha çox su ola bilər. Reyting.az xəbər verir ki, İsveçrənin Sürix şəhərindəki Ali Texniki Məktəblə sıx əməkdaşlıq edən elm adamları bu qənaətə gəliblər.

"Nature Astronomy" jurnalının yazdığına görə, alimlər, okeanların tədricən Yerin super nüvələri tərəfindən udulması ilə bağlı çox mühüm kəşfə imza atıblar.

Xatırladaq ki, əvvəllər astronomlar belə bir nəzəriyyə irəli sürürdülər ki, ümumiyyətlə, alimlərə və elmə məlum olan bütün ekzoplanetlər ərimiş maqma okeanlarından, yaxud da geosferin yuxarı təbəqələrində yerləşən silikat süxurların bərk mantiyalarından ibarətdir. Bununla belə, yeni araşdırmalar göstərir ki, bu planetlərin dəmir nüvələri əhəmiyyətli miqdarda suları udaraq onu molekulyar formada tərk etmək əvəzinə, əksinə, hidrogen və oksigenə çevirə bilir.

Tədqiqatçılar prosesləri tam dəqiqliklə və aydın öyrənmək məqsədilə suyun ərimiş maqmatik süxurlarla necə qarşılıqlı əlaqədə olduğunu anlamaq üçün fiziki qanunlara əsaslanan modellər yaradıblar. Təcrübə zamanı məlum olub ki, okeanda dəmir damcıları lift kimi işləyir, suyu tutur və sonra planetin nüvəsinə yönəldir.

Alimlərin fikrincə, indiyə qədər aparılmış araşdırmalardan və elmi tədqiqatlardan son olaraq belə nəticə çıxır ki, nəhəng planetlərin nüvəsindəki suların miqdarı təsəvvür ediləndən xeyli artıqdır. Bəzi hallarda isə hətta planetin nüvəsi dəmir silikat süxurlarından daha hərəkətli olub, 70 dəfə çox maye qəbul edə bilir. Bu kəşf həm də Yer kürəsindəki suların böyük hissəsinin okeanların səthində deyil, oksigen və hidrogen şəklində planetin daxili hissəsində ola biləcəyi barədə yeni nəzəriyyəni dəstəkləyir. Beləliklə, bəzi alimlərin təxmin etdiyi kimi, Yerin nüvəsi dünya okeanının 80-nə bərabərini saxlaya bilər.

Nəşr yazır: "Uzun müddətdir ki, bu sahədə elmi tədqiqatlar, araşdırma aparan alimlərin əksəriyyəti ortaya çıxan yeni nəzəriyyəni dəstəkləyirlər. Buna görə də, bir çox alimlər inanırlar ki, ümdə olan Yerdir və dərin okeanları olan super yerlərin bol sulu nüvəsi tamamilə həyatı dəstəkləyən əsas amildir. Onların nizamı və baş verən digər proseslər isə heyrətamizdir. Tədqiqatlar bir daha təsdiq edib ki, hətta böyük dərinliklərdə yüksək təzyiq altında xüsusi buz layları da əmələ gələ bilər ki, bu da mantiya ilə okean arasında həyati vacib maddələrin mübadiləsinə mane olur. Yeni məlumatlar dərin okeanları olan planetlərin nadir ola biləcəyini göstərir, çünki elmi fenomenə çevrilən "Super Yer"-dəki suyun nəhəng hissəsi də nüvədə yerləşir".

Bundan əvvəl amerikalı alimlər də mövzu ilə bağlı açıqlamalar verməklə yeni kəşflə və bu müasir elmi nəzəriyyə ilə tamamilə razılaşdıqlarını bildiriblər. Onların fikrincə, ortaya çıxmış yeni elmi məntiqə görə, okeanları istehlak edən Yer nüvələri həm də Yer planetinin təhlükəsizliyi anlamına gəlir. Amerikalı alimlərinin sözlərinə görə, ortaya çıxan yeni elmi nəzəriyyə daha çox həqiqətləri əks etdirir.

Oqtay QORÇU

Ana səhifəyə dön