21:08 / 29-04-2024
Mehriban Əliyeva Ülviyyə Fətəliyevanı təbrik edib
19:25 / 29-04-2024
Üç ölkə həyəcan təbili çalır: Rusiya GPS siqnallarını pozur!
19:09 / 29-04-2024
Ukrayna Azərbaycana yeni səfir göndərib
19:05 / 29-04-2024
Daha təhlükəli sualtı silahlar istifadəyə verilir - Foto
18:12 / 29-04-2024
Azərbaycanla Ermənistan arasında 35 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
18:11 / 29-04-2024
Bakıda beynəlxalq oyun festivalı keçiriləcək
18:09 / 29-04-2024
Sabiq rəis generalı ittiham edir: "800 min manatı ona verdim"
18:01 / 29-04-2024
Stoltenberq: "Ukrayna NATO-ya üzv olmaq yolundadır"
17:41 / 29-04-2024
Tikilməkdə Olan Obyektlərin Müdiriyyəti 3 fəaliyyət istiqaməti olacaq
17:23 / 29-04-2024
Titanikdə batan biznesmenin qızıl saatı rekord qiymətə satılıb
17:23 / 29-04-2024
Əli Əsədov Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyi barədə qərar imzalayıb
17:19 / 29-04-2024
Türk kəşfiyyatı 15 nəfərlik terror qrupunu məhv edib
17:14 / 29-04-2024
Çin lideri Avropaya səfərə hazırlaşır
16:47 / 29-04-2024
ABŞ səfiri Qubanın Qırmızı qəsəbəsində olub
16:43 / 29-04-2024
Şimali Koreya ABŞ-ı Ukraynaya görə ittiham edir
16:20 / 29-04-2024
Paşinyan Putinin andiçmə mərasiminə getməyəcək
16:12 / 29-04-2024
Türkiyənin NATO ilə bağlı qərarı 32 dövlətə çatdırılıb
16:07 / 29-04-2024
Qəzzada can itkisi 34488 nəfərə çatıb
15:55 / 29-04-2024
İsa Qəmbər Müsavat başqanı postuna namizəd olub
15:49 / 29-04-2024
Mərkəz rəhbəri Anar Məmmədli saxlanılıb
15:47 / 29-04-2024
Hakan Fidan ilə Antoni Blinken Ər-Riyadda görüşüb
15:43 / 29-04-2024
Rusiya cəbhədəki böyük itkilərini kompensasiya edə bilmir
15:33 / 29-04-2024
Qazaxıstan: Ermənistan və Azərbaycan xarici işlər nazirlərinin görüşündə vasitəçi kimi çıxış etmirik
15:23 / 29-04-2024
Qarabağ zonasında daha 1245 hektar ərazi minalardan təmizlənib
15:05 / 29-04-2024
Hərbçimiz Qazaxda minaya düşüb - Yenilənib
14:54 / 29-04-2024
Ukrayna ilə bütün keçid məntəqələri blokdan çıxarılıb
14:32 / 29-04-2024
İlham Əliyev Malayziyanın Parlament Senatının prezidentini qəbul edib - (Yenilənib)
14:28 / 29-04-2024
DİM imtahanların vaxtını dəyişib
14:17 / 29-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib) - Foto
17:30 / 26-04-2024
İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
10:09 / 27-04-2024
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
13:07 / 26-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
21:36 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyevin Almaniyaya işgüzar səfəri başa çatıb - Fotolar
10:48 / 25-04-2024
Fatih Terimin komandası darmadağınla uduzub
14:35 / 25-04-2024
Rasim Balayev: "Onlara baş qoşası deyiləm"
18:49 / 27-04-2024
Abşeronda qətl törədilib
07:32 / 26-04-2024
Yəhudi qızın portreti 30 milyon avroya satılıb - Fotolar
15:14 / 26-04-2024
Azərbaycan prezidenti Almaniya kansleri ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
09:43 / 25-04-2024
Millimiz bu gün Özbəkistan komandası ilə qarşılaşacaq
22:50 / 27-04-2024
Şair-publisist Namiq Hacıheydərli vəfat edib
20:46 / 26-04-2024
Azərbaycan və Almaniya prezidentləri görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
Qarışqa və çəyirtkələr xərçəng xəstəliyinə qarşı istifadə olunacaq
Tarix: 06-02-2023 10:19 | Bölmə: Cəmiyyət
Qarışqalar - həssas qoxu sistemi sayəsində insanlar üzərində xərçəng xəstəliyi diaqnozu üçün istifadə edilə bilər. Elm adamları qarışqaların siçanlarda xərçəng diaqnozu qoya biləcəyini müəyyən ediblər.
Reyting.az-ın məlumatına görə, tədqiqatın aparıcı müəllifi Baptiste Piqueret deyib ki, qarışqalar on dəqiqə ərzində siçanların sidiyində xərçəngi aşkar etmək üçün öyrədilə bilər.
Piqueret 2017-ci ildə çöl tədqiqatlarına başlayaraq, qarışqalara sağlam hüceyrələrlə xərçəng hüceyrələrini ayırd etməyi öyrədib. İndi Piqueret və komandası bir qədər də irəli gedib. Artıq onlar qarışqa və siçanlarda şişləri aşkar edə biliblər.
Piqueret və komandası insanın döş xərçəngi toxumasını siçanlara implantasiya etmək və şişin böyüməsini təmin etmək üçün ksenoqraft (xarici toxuma grefti) adlı texnikadan istifadə edib. Daha sonra həm xərçəngli, həm də xəstə siçanlardan sidik nümunələrini toplanıb.
Piqueret deyir: “Təlim zamanı qarışqaları yuvarlaq bir ərazidə topladıq və xərçəngli siçanlardan aldığımız sidiyin yanına mükafat olaraq yemək qoyduq”.
Qarışqalar mükafatlandırılan yeməyi tapdıqda, mükafatı xərçəng hüceyrələri ilə əlaqələndirib və onu tanımağa öyrəniblər. Hüceyrələr fabrik kimidir, yaşamaq və tullantı istehsal etmək üçün qidaya ehtiyacı var. Xərçəng xəstəliyi hüceyrələri də qoxuda aşkar edilə bilən bir tullantı əmələ gətirir.
Başqa sözlə, araşdırmada xərçəng hüceyrələrinin sidikdə və ya nəfəsdə təsbit edilə bilən müəyyən orqanik quruluşa malik olduğu müəyyənləşib.
Bəs, qarışqalar vasitəsi ilə insanlara xərçəng diaqnozu qoyula bilərmi?
Alimin fikrincə, daha irəli getməzdən əvvəl insan sidiyi test olunmalıdır və bu, siçan sidiyini yoxlamaqdan daha mürəkkəb ola bilər. Çünki qarışqaların insanlarda xərçəngli hüceyrə qoxusunu təsbit edə bilməsi üçün yaş, cins, yemək vərdişləri və hər insana xas qoxu kimi bir çox fərqli dəyişən tərəfi var.
Bununla belə, alim bu mövzuda daha çox araşdırma aparmaq əzmindədir və qarışqaların çox məşq tələb etməyən son dərəcə faydalı diaqnostika vasitəsi ola biləcəyinə inanır.
Başqa bir üstünlük qarışqaların koloniyalarda yaşamaları və bir-birləri ilə məlumat paylaşmalarıdır. Koloniyanın 10 faizinin öyrədildiyi təqdirdə bu məlumatı başqalarına yaya biləcəklər.
Miçiqan Dövlət Universitetinin doktoru Debajit Saha isə 10 ildir ki, çəyirtkələrin xərçəng hüceyrələrini aşkar edib-etməməsi üzərində işləyir. Onun komandası çəyirtkələrin xərçəngli və sağlam hüceyrələrin qoxusunu ayırd edə bildiyini müəyyənləşdirib. Ancaq çəyirtkələri öyrətməyə deyil, beyninlərindəki bir qabiliyyəti işə salmağa çalışırlar.
ELÇİN
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 06-02-2023 10:19 | Bölmə: Cəmiyyət
Qarışqalar - həssas qoxu sistemi sayəsində insanlar üzərində xərçəng xəstəliyi diaqnozu üçün istifadə edilə bilər. Elm adamları qarışqaların siçanlarda xərçəng diaqnozu qoya biləcəyini müəyyən ediblər.
Reyting.az-ın məlumatına görə, tədqiqatın aparıcı müəllifi Baptiste Piqueret deyib ki, qarışqalar on dəqiqə ərzində siçanların sidiyində xərçəngi aşkar etmək üçün öyrədilə bilər.
Piqueret 2017-ci ildə çöl tədqiqatlarına başlayaraq, qarışqalara sağlam hüceyrələrlə xərçəng hüceyrələrini ayırd etməyi öyrədib. İndi Piqueret və komandası bir qədər də irəli gedib. Artıq onlar qarışqa və siçanlarda şişləri aşkar edə biliblər.
Piqueret və komandası insanın döş xərçəngi toxumasını siçanlara implantasiya etmək və şişin böyüməsini təmin etmək üçün ksenoqraft (xarici toxuma grefti) adlı texnikadan istifadə edib. Daha sonra həm xərçəngli, həm də xəstə siçanlardan sidik nümunələrini toplanıb.
Piqueret deyir: “Təlim zamanı qarışqaları yuvarlaq bir ərazidə topladıq və xərçəngli siçanlardan aldığımız sidiyin yanına mükafat olaraq yemək qoyduq”.
Qarışqalar mükafatlandırılan yeməyi tapdıqda, mükafatı xərçəng hüceyrələri ilə əlaqələndirib və onu tanımağa öyrəniblər. Hüceyrələr fabrik kimidir, yaşamaq və tullantı istehsal etmək üçün qidaya ehtiyacı var. Xərçəng xəstəliyi hüceyrələri də qoxuda aşkar edilə bilən bir tullantı əmələ gətirir.
Başqa sözlə, araşdırmada xərçəng hüceyrələrinin sidikdə və ya nəfəsdə təsbit edilə bilən müəyyən orqanik quruluşa malik olduğu müəyyənləşib.
Bəs, qarışqalar vasitəsi ilə insanlara xərçəng diaqnozu qoyula bilərmi?
Alimin fikrincə, daha irəli getməzdən əvvəl insan sidiyi test olunmalıdır və bu, siçan sidiyini yoxlamaqdan daha mürəkkəb ola bilər. Çünki qarışqaların insanlarda xərçəngli hüceyrə qoxusunu təsbit edə bilməsi üçün yaş, cins, yemək vərdişləri və hər insana xas qoxu kimi bir çox fərqli dəyişən tərəfi var.
Bununla belə, alim bu mövzuda daha çox araşdırma aparmaq əzmindədir və qarışqaların çox məşq tələb etməyən son dərəcə faydalı diaqnostika vasitəsi ola biləcəyinə inanır.
Başqa bir üstünlük qarışqaların koloniyalarda yaşamaları və bir-birləri ilə məlumat paylaşmalarıdır. Koloniyanın 10 faizinin öyrədildiyi təqdirdə bu məlumatı başqalarına yaya biləcəklər.
Miçiqan Dövlət Universitetinin doktoru Debajit Saha isə 10 ildir ki, çəyirtkələrin xərçəng hüceyrələrini aşkar edib-etməməsi üzərində işləyir. Onun komandası çəyirtkələrin xərçəngli və sağlam hüceyrələrin qoxusunu ayırd edə bildiyini müəyyənləşdirib. Ancaq çəyirtkələri öyrətməyə deyil, beyninlərindəki bir qabiliyyəti işə salmağa çalışırlar.
ELÇİN
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 16:47
ABŞ səfiri Qubanın Qırmızı qəsəbəsində olub
Bu gün, 13:37
Məşhur aktyoru cinsi təcavüzə görə həbs etmək istəyirlər
Bu gün, 13:25
Tanınmış MMA idmançısı yenidən həbs olunub
Bu gün, 12:45
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 16:57
Göygöldə naməlum meyit tapılıb
Dünən, 14:08
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
27-04-2024, 12:11
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
27-04-2024, 08:09
Rusiyada azərbaycanlılarla taciklər arasında kütləvi dava: ölən və yaralananlar var
26-04-2024, 19:35
43 pişiyi ac-susuz saxlayan şəxsi həbs ediblər
26-04-2024, 18:20
20-yə yaxın məhbus həbsxanadan qaçmağa cəhd edib - Foto
26-04-2024, 17:15
Quba-Xaçmaz Regional filialına müdir təyinatı olub
26-04-2024, 15:33
Keçmiş rektor son söz üçün məhkəmədən yenə vaxt istəyib
26-04-2024, 13:28
Naxçıvan Nazirlər Kabinetinə Aparat rəhbəri təyin edilib
26-04-2024, 12:48
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
26-04-2024, 11:44
Şirvanda əməliyyat: saxlanılanlar var
26-04-2024, 10:49
İki elm adamı Ali Attestasiya Komissiyasını məhkəməyə verib
26-04-2024, 10:34
Deputat: "Əlilliyin təyin edilməsi ilə bağlı boşluq var"
26-04-2024, 09:37
Süni intellektin köməyi ilə Platonun məzarı tapılıb
26-04-2024, 09:03
Arktikadakı istiləşmə Asiyaya təsir göstərir
25-04-2024, 18:56
İran məhkəməsi repçi barəsində edam qərarı çıxarıb
25-04-2024, 15:32
Keçmiş Ombudsman Elmira Süleymanova vəfat edib - (Yenilənib)
25-04-2024, 13:47
"Yüksəliş" müsabiqəsi: "Ümumi biliklər imtahanı"nın nəticələri açıqlanıb
25-04-2024, 13:03
Baş Prokuroluq mediaya çağırış edib
25-04-2024, 12:10
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
25-04-2024, 10:56
Daha bir direktor vəzifədən azad edilib
25-04-2024, 10:21
Mayın 1-dən balıq ovu qadağan olunacaq
25-04-2024, 07:58
Çin “TikTok”a qadağaya qarşı çıxır
25-04-2024, 07:31
Yanacaqsız işləyən kosmik mühərrik icad edilib
24-04-2024, 21:42
Erməni xəyanəti: həkim 40 türk əsgərini zəhərləyib
24-04-2024, 17:46
Azərbaycan-Əlcəzair enerji əməkdaşlığı müzakirə edilib
24-04-2024, 17:16
Şadlıq saraylarında şişirdilmiş qiymətlər... - Ekspertdən şərh
24-04-2024, 16:08
Yeni robotlar satışa çıxarılıb - Video
24-04-2024, 14:03
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
24-04-2024, 13:40
İnfoqrafiya heyvanların ömrü haqqında nə deyir?
24-04-2024, 12:48
MMA döyüşçülərinin həbs müddəti uzadılıb - Biri azadlığa buraxılıb
24-04-2024, 12:00
Tərbiyəçi-müəllimlərin vakant yerlər üzrə qeydiyyatı başlayıb
24-04-2024, 11:56
AMEA-da yeni şöbələr yaradılıb
24-04-2024, 11:30
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
24-04-2024, 00:15
Mafiya başçısı bir ölkədən digərinə qaçıb
24-04-2024, 00:13
Toyun qızğın vaxtında gəlini qaçırmaq istəyiblər
23-04-2024, 21:43
Xankəndidə avtomat silah gizlədən şəxs tutulub - Foto
23-04-2024, 17:07
“Space”ə qalib gələn aparıcı geri dönüb: "Vado Korovinin kanala rəhbərlik edəcəyi bəlli deyil"
23-04-2024, 16:50
Nazirlər Kabineti polis və ya prokurorluğa çağırış qaydasına dəyişikliyi təsdiqləyib
23-04-2024, 13:48
Spikerdən deputata cavab: "Hamı bilir ki, ölkədə bu nikah qanunsuzdur"
23-04-2024, 13:23
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Milli Qəhrəman Pəhlivan Fərzəliyevin oğlu deyir ki, 44 günlük savaşda iştirak etmək arzusu həyata keçməsə də, döyüşlərin şiddətli vaxtında atasının şəhid olduğu Xəzəz dağını ziyarət edə bilib
Şair deyir ki, nə tənqidçiləri qınayır, nə də pul verib onlara tənqid adı altında tərif yazdıranları
Əks-kəşfiyyat xidmətinin sabiq rəhbəri deyir ki, hava hücumu reallaşarsa, itkilər böyük ola bilər
Eyni tamaşada həm Dövşanı, həm də Tülkünü səsləndirən Aygül Ağayeva deyir ki, kuklaçı olmaq çox çətindir
Məhəmməd Şahməmmədli “Apatiya”nı şedevr hesab etmir və filmdə səhvlərin olduğunu deyir
