21:23 / 21-06-2025
Ceyhun Bayramov Suriya XİN başçısı ilə görüşüb
19:32 / 21-06-2025
DTX-nın saxladığı sabiq icra başçısı həbs edilib
19:27 / 21-06-2025
Deputat: “Muxtariyyətin ləğvi barədə düşünmək lazımdır”
19:00 / 21-06-2025
Sabiq icra başçısının oğlunu öldürən şəxsə cəza verilib
18:49 / 21-06-2025
Nazir: Trampın Xamnəi ilə bağlı dedikləri təhdid yox, təhqirdir
18:22 / 21-06-2025
Müxalifətçi azadlığa buraxılıb
18:19 / 21-06-2025
İranla bağlı məxfi danışıqların üstü açılır
18:12 / 21-06-2025
“Real Ermənistan” erməniləri niyə qorxudur?
18:07 / 21-06-2025
AMEA-nın tenderi ləğv olunub
17:57 / 21-06-2025
Dövlət Neft Fondunda yoxlama aparılıb
17:50 / 21-06-2025
İran rəsmisi uğursuzluğu etiraf edir: “Bütün komandirlər bir saat ərzində öldürüldü”
17:40 / 21-06-2025
Diplomatların Qarabağa səfəri başa çatıb - Foto
17:31 / 21-06-2025
"Büdcə sistemi haqqında" qanun dəyişir - Detallar
17:15 / 21-06-2025
Trampın xüsusi nümayəndəsi vədlərinə əməl etmir
17:12 / 21-06-2025
Qabiliyyət imtahanlarına start verilib
17:02 / 21-06-2025
Deputatlar daha 12 qanunu müzakirəyə çıxarır
16:49 / 21-06-2025
İlham Əliyevin müraciəti BMT sənədi kimi yayılıb
16:48 / 21-06-2025
Zelenski: Ukraynada 695 min rus əsgəri var
16:45 / 21-06-2025
Dövlət qulluqçuları təltif edilib - (Siyahı)
16:31 / 21-06-2025
Türk ordusu PKK-nın silah-sursat mağarasını məhv edib - Foto
15:58 / 21-06-2025
Prezident icra başçısını vəzifədən azad edib
15:44 / 21-06-2025
Putin Trampa əsl münasibətini göstərib
15:18 / 21-06-2025
İran ABŞ-a məxsus onlarla bazaya zərbələr endirə bilər
15:10 / 21-06-2025
ABŞ Yaxın Şərqdəki mühüm aviabazadan onlarla təyyarəni çıxarıb - Foto
13:39 / 21-06-2025
Nüvə alimi həyat yoldaşı ilə birlikdə öldürülüb - Foto
13:08 / 21-06-2025
İranın ən böyük nüvə mərkəzinə zərbə endiriblər
12:54 / 21-06-2025
Naxçıvanın Konstitusiyası dəyişir
12:47 / 21-06-2025
Daha bir rayona prokuror təyin edilib
11:50 / 21-06-2025
NATO-nun mövcudluğu sual altına düşüb
11:50 / 21-06-2025
Azərbaycanla daha bir ölkə arasında viza ləğv olunub
22:59 / 17-06-2025

16:03 / 17-06-2025

11:30 / 18-06-2025

11:19 / 17-06-2025

12:34 / 18-06-2025

07:02 / 17-06-2025

10:52 / 18-06-2025

16:11 / 19-06-2025

16:25 / 18-06-2025

07:51 / 17-06-2025

08:34 / 18-06-2025

08:01 / 18-06-2025

Qarışqa və çəyirtkələr xərçəng xəstəliyinə qarşı istifadə olunacaq
Tarix: 06-02-2023 10:19 | Bölmə: Cəmiyyət

Qarışqalar - həssas qoxu sistemi sayəsində insanlar üzərində xərçəng xəstəliyi diaqnozu üçün istifadə edilə bilər. Elm adamları qarışqaların siçanlarda xərçəng diaqnozu qoya biləcəyini müəyyən ediblər.
Reyting.az-ın məlumatına görə, tədqiqatın aparıcı müəllifi Baptiste Piqueret deyib ki, qarışqalar on dəqiqə ərzində siçanların sidiyində xərçəngi aşkar etmək üçün öyrədilə bilər.
Piqueret 2017-ci ildə çöl tədqiqatlarına başlayaraq, qarışqalara sağlam hüceyrələrlə xərçəng hüceyrələrini ayırd etməyi öyrədib. İndi Piqueret və komandası bir qədər də irəli gedib. Artıq onlar qarışqa və siçanlarda şişləri aşkar edə biliblər.
Piqueret və komandası insanın döş xərçəngi toxumasını siçanlara implantasiya etmək və şişin böyüməsini təmin etmək üçün ksenoqraft (xarici toxuma grefti) adlı texnikadan istifadə edib. Daha sonra həm xərçəngli, həm də xəstə siçanlardan sidik nümunələrini toplanıb.
Piqueret deyir: “Təlim zamanı qarışqaları yuvarlaq bir ərazidə topladıq və xərçəngli siçanlardan aldığımız sidiyin yanına mükafat olaraq yemək qoyduq”.
Qarışqalar mükafatlandırılan yeməyi tapdıqda, mükafatı xərçəng hüceyrələri ilə əlaqələndirib və onu tanımağa öyrəniblər. Hüceyrələr fabrik kimidir, yaşamaq və tullantı istehsal etmək üçün qidaya ehtiyacı var. Xərçəng xəstəliyi hüceyrələri də qoxuda aşkar edilə bilən bir tullantı əmələ gətirir.
Başqa sözlə, araşdırmada xərçəng hüceyrələrinin sidikdə və ya nəfəsdə təsbit edilə bilən müəyyən orqanik quruluşa malik olduğu müəyyənləşib.
Bəs, qarışqalar vasitəsi ilə insanlara xərçəng diaqnozu qoyula bilərmi?
Alimin fikrincə, daha irəli getməzdən əvvəl insan sidiyi test olunmalıdır və bu, siçan sidiyini yoxlamaqdan daha mürəkkəb ola bilər. Çünki qarışqaların insanlarda xərçəngli hüceyrə qoxusunu təsbit edə bilməsi üçün yaş, cins, yemək vərdişləri və hər insana xas qoxu kimi bir çox fərqli dəyişən tərəfi var.
Bununla belə, alim bu mövzuda daha çox araşdırma aparmaq əzmindədir və qarışqaların çox məşq tələb etməyən son dərəcə faydalı diaqnostika vasitəsi ola biləcəyinə inanır.
Başqa bir üstünlük qarışqaların koloniyalarda yaşamaları və bir-birləri ilə məlumat paylaşmalarıdır. Koloniyanın 10 faizinin öyrədildiyi təqdirdə bu məlumatı başqalarına yaya biləcəklər.
Miçiqan Dövlət Universitetinin doktoru Debajit Saha isə 10 ildir ki, çəyirtkələrin xərçəng hüceyrələrini aşkar edib-etməməsi üzərində işləyir. Onun komandası çəyirtkələrin xərçəngli və sağlam hüceyrələrin qoxusunu ayırd edə bildiyini müəyyənləşdirib. Ancaq çəyirtkələri öyrətməyə deyil, beyninlərindəki bir qabiliyyəti işə salmağa çalışırlar.
ELÇİN
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 06-02-2023 10:19 | Bölmə: Cəmiyyət

Qarışqalar - həssas qoxu sistemi sayəsində insanlar üzərində xərçəng xəstəliyi diaqnozu üçün istifadə edilə bilər. Elm adamları qarışqaların siçanlarda xərçəng diaqnozu qoya biləcəyini müəyyən ediblər.
Reyting.az-ın məlumatına görə, tədqiqatın aparıcı müəllifi Baptiste Piqueret deyib ki, qarışqalar on dəqiqə ərzində siçanların sidiyində xərçəngi aşkar etmək üçün öyrədilə bilər.
Piqueret 2017-ci ildə çöl tədqiqatlarına başlayaraq, qarışqalara sağlam hüceyrələrlə xərçəng hüceyrələrini ayırd etməyi öyrədib. İndi Piqueret və komandası bir qədər də irəli gedib. Artıq onlar qarışqa və siçanlarda şişləri aşkar edə biliblər.
Piqueret və komandası insanın döş xərçəngi toxumasını siçanlara implantasiya etmək və şişin böyüməsini təmin etmək üçün ksenoqraft (xarici toxuma grefti) adlı texnikadan istifadə edib. Daha sonra həm xərçəngli, həm də xəstə siçanlardan sidik nümunələrini toplanıb.
Piqueret deyir: “Təlim zamanı qarışqaları yuvarlaq bir ərazidə topladıq və xərçəngli siçanlardan aldığımız sidiyin yanına mükafat olaraq yemək qoyduq”.
Qarışqalar mükafatlandırılan yeməyi tapdıqda, mükafatı xərçəng hüceyrələri ilə əlaqələndirib və onu tanımağa öyrəniblər. Hüceyrələr fabrik kimidir, yaşamaq və tullantı istehsal etmək üçün qidaya ehtiyacı var. Xərçəng xəstəliyi hüceyrələri də qoxuda aşkar edilə bilən bir tullantı əmələ gətirir.
Başqa sözlə, araşdırmada xərçəng hüceyrələrinin sidikdə və ya nəfəsdə təsbit edilə bilən müəyyən orqanik quruluşa malik olduğu müəyyənləşib.
Bəs, qarışqalar vasitəsi ilə insanlara xərçəng diaqnozu qoyula bilərmi?
Alimin fikrincə, daha irəli getməzdən əvvəl insan sidiyi test olunmalıdır və bu, siçan sidiyini yoxlamaqdan daha mürəkkəb ola bilər. Çünki qarışqaların insanlarda xərçəngli hüceyrə qoxusunu təsbit edə bilməsi üçün yaş, cins, yemək vərdişləri və hər insana xas qoxu kimi bir çox fərqli dəyişən tərəfi var.
Bununla belə, alim bu mövzuda daha çox araşdırma aparmaq əzmindədir və qarışqaların çox məşq tələb etməyən son dərəcə faydalı diaqnostika vasitəsi ola biləcəyinə inanır.
Başqa bir üstünlük qarışqaların koloniyalarda yaşamaları və bir-birləri ilə məlumat paylaşmalarıdır. Koloniyanın 10 faizinin öyrədildiyi təqdirdə bu məlumatı başqalarına yaya biləcəklər.
Miçiqan Dövlət Universitetinin doktoru Debajit Saha isə 10 ildir ki, çəyirtkələrin xərçəng hüceyrələrini aşkar edib-etməməsi üzərində işləyir. Onun komandası çəyirtkələrin xərçəngli və sağlam hüceyrələrin qoxusunu ayırd edə bildiyini müəyyənləşdirib. Ancaq çəyirtkələri öyrətməyə deyil, beyninlərindəki bir qabiliyyəti işə salmağa çalışırlar.
ELÇİN
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 19:00
Sabiq icra başçısının oğlunu öldürən şəxsə cəza verilib
Bu gün, 11:47
Keçmiş məhkum 7 kq narkotiklə tutulub
Bu gün, 11:04
Məktəbəhazırlıq qruplarına qeydiyyata start verilir
Bu gün, 09:27
Bu gün metro gecə saat 02:00-dək işləyəcək
Bu gün, 08:08
Koronavirusun yeni ştammı asanlıqla yayılır
Bu gün, 07:13
Azərbaycanda yay fəsli başlayıb
Dünən, 13:18
Yüz minlərlə rus Şengen ölkələrinə gedə bilməyəcək
Dünən, 12:45
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
19-06-2025, 17:41
Nəcməddin Sadıkov məhkəməyə çağırılıb
19-06-2025, 14:50
BQXK rəsmiləri erməniəsilli şəxslərə yenidən baş çəkiblər
19-06-2025, 14:28
100 milyon dollarlıq oğurluq... - 7 nəfəri tutublar
19-06-2025, 12:35
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
19-06-2025, 12:07
Çimərliklərdə nöqsanlar aşkarlanıb
19-06-2025, 11:42
ABŞ-a viza istəyənlərin sosial media hesabları yoxlanılacaq
19-06-2025, 10:44
70 kiloqram qızılla tutulan Qəhrəman Məmmədovun həbs müddəti uzadılıb
18-06-2025, 21:08
Bu gecə Bakının iki qəsəbəsində işıq olmayacaq
18-06-2025, 19:22
Marsda güclü vulkan püskürüb
18-06-2025, 18:43
MEDİA: Solovyovdan üzrxahlıq gözləyirik
18-06-2025, 18:36
Oğuz-Qəbələ-Bakı su kəmərindəki qəza aradan qaldırılıb
18-06-2025, 17:21
Gələn həftə Məhərrəm ayı başlayır
18-06-2025, 15:37
"Zeytun” aptekləri Tarif Şurasının qərarına tabe olmur
18-06-2025, 13:33
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
18-06-2025, 13:22
TikTok qadağası daha 90 gün təxirə salınıb
18-06-2025, 11:41
Prokurorluq: "Restoranlarda artan zəhərlənmələrə qarşı tədbir görülür"
17-06-2025, 22:42
Hacıqabulda 30 yaşlı şəxs bıçaqlanıb
17-06-2025, 22:15
Vardanyanın məhkəməsində zərərçəkmiş şəxslərin ifadələri dinlənilib
17-06-2025, 17:48
“Tiktok”da vətəndaşları aldadan şəxs saxlanılıb
17-06-2025, 17:17
Dörd şəhər psixopatlar üçün daha əlverişlidir
17-06-2025, 16:19
İran internetə qoşulan cihazlardan istifadəni qadağan edib
17-06-2025, 12:54
Sabah yağış yağacaq
17-06-2025, 11:24
Xarici vətəndaşların İrandan Azərbaycan vasitəsiylə təxliyəsi davam edir
17-06-2025, 10:51
Vətəndaşları aldadan qadın saxlanılıb
17-06-2025, 10:22
Nazirliyin keçmiş vəzifəli şəxslərinin məhkəməsi başlayıb
17-06-2025, 09:59
"WhatsApp"da yenilik: reklamlar və pullu abunəliklər gəlir
16-06-2025, 13:06
Sabah yağış yağacaq
16-06-2025, 11:37
55 yaşlı məktəb yarıməsrlik məzunlarına qucaq açıb - Video
16-06-2025, 10:12
İsmayıllıda hotel yanıb
16-06-2025, 09:58
İranda “Mossad”ın PUA və bombalar hazırlayan emalatxanası aşkar edilib
15-06-2025, 13:19
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
15-06-2025, 13:10
Şıx çimərliyində iki nəfər boğulub - Video
14-06-2025, 18:07
Lənkəranda yeniyetmə dənizdə boğulub
14-06-2025, 17:50
Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinə yeni hakim ezam olunub
14-06-2025, 12:36
Sabah yağış yağacaq
13-06-2025, 18:29
“Space” TV-yə xəbərdarlıq ediblər
13-06-2025, 16:09
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
13-06-2025, 15:30
Axtarışda olan şəxslər Azərbaycana ekstradisiya edilib