13:15 / 26-06-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:14 / 26-06-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında telefon danışığı olub
11:02 / 26-06-2025
Kəlbəcərdə yük maşını çaya aşıb, sürücü ölüb
10:29 / 26-06-2025
Prezident Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə paylaşım edib
09:25 / 26-06-2025
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
08:51 / 26-06-2025
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
00:00 / 26-06-2025
Bu gün Silahlı Qüvvələri Günüdür
22:36 / 25-06-2025
MÜTDA: "7 müəllimin nəticəsi ləğv ediləcək"
21:49 / 25-06-2025
Tovuzda kütləvi zəhərlənmə olub - Yenilənib
19:56 / 25-06-2025
Ceyhun Bayramov İranın yeni səfirini qəbul edib
18:04 / 25-06-2025
Ordu günü Bakı, Gəncə, Xankəndi və Laçında yürüş olacaq
18:00 / 25-06-2025
Beynəlxalq axtarışa verilmiş şəxsi Rusiyaya təhvil verilib
17:49 / 25-06-2025
Ter-Petrosyan II Qareginlə siyasi vəziyyəti müzakirə edib
17:44 / 25-06-2025
“Azəriqaz”ın baş direktoruna müavin təyin olunub
17:27 / 25-06-2025
Ceyhun Bayramov Sudanın yeni səfiri ilə görüşüb
17:02 / 25-06-2025
Trampla Zelenski Niderlandda görüşüblər
16:56 / 25-06-2025
Qırğızıstanda parno saytlara giriş bloklanıb
16:45 / 25-06-2025
Bakıda əməliyyat: saxlanılanlar var - Video
16:39 / 25-06-2025
Toy karvanında "avtoş"luq edən sürücülər saxlanılıb
16:20 / 25-06-2025
Səkkiz rayona prokuror təyin edilib - Yenilənib
15:59 / 25-06-2025
Kansler: Rusiya Avropanın sülh və siyasi nizamını təhdid edir
15:40 / 25-06-2025
“Pasportlar haqqında” qanun dəyişib
15:35 / 25-06-2025
Tramp Haaqada Zelenski ilə görüşəcək
15:29 / 25-06-2025
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
15:26 / 25-06-2025
İlham Əliyev Türk Dövlətləri Təşkilatı ilə bağlı sazişi təsdiqləyib
15:04 / 25-06-2025
“Kontakt Home” qanunu pozub
14:55 / 25-06-2025
Rəşad Əhmədzadə: “Beynəlxalq festivallarda iştirakımız ölkə teatrları üçün də uğurdur” - Müsahibə
13:50 / 25-06-2025
Nüvə müharibəsi... - Böyük fəlakətdən iki ölkə qurtulacaq
13:46 / 25-06-2025
İstintaq və təhqiqatçılara yeni səlahiyyət verilib
14:57 / 22-06-2025
Həyat dolu ömür yolu - Milli Mətbuat-150 - Fotolar
06:06 / 22-06-2025
ABŞ İrana qarşı müharibəyə qoşulub - Üç nüvə obyekti vurulub - (Yenilənib)
19:12 / 23-06-2025
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
15:58 / 21-06-2025
Prezident icra başçısını vəzifədən azad edib
16:45 / 21-06-2025
Dövlət qulluqçuları təltif edilib - (Siyahı)
08:55 / 22-06-2025
Tehran geri çəkilmək istəmir
19:32 / 21-06-2025
DTX-nın saxladığı sabiq icra başçısı həbs edilib
10:14 / 24-06-2025
Tramp dünyanı aldadıb: atəşkəs yoxdur, İsrail İrana ağır zərbələr endirir
07:09 / 24-06-2025
İran və İsrail atəşkəsə razılaşıblar?
00:39 / 25-06-2025
NATO: Ukraynada 250 min rus hərbçisi həlak olub
Dünyada taxıl sürətlə bahalaşır
Tarix: 30-12-2021 19:07 | Bölmə: İqtisadiyyat
2021-ci ildə qlobal bazarda taxılın qiyməti artmaqda davam edib. Nəqliyyat xərclərinin rekord həddə yüksək olması, keyfiyyətli buğda qıtlığı fonunda koronavirusun yeni stamının ortaya çıxması səbəbindən tədarükün dayandırılması qlobal taxılın qiymətlərinin 2022-ci ilin birinci yarısında da yüksək qalacağı işarə edir.
BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) məlumatına görə, dünyada ərzaq qiymətləri son 10 ildə ən yüksək həddə çatıb. Son bir ildə isə ərzaq məhsulları ortalama 30% bahalaşıb.
Ümumilikdə, il ərzində qiymət artımı bir çox MDB, Avropa, Asiya, Şimali və Cənubi Amerika ölkələrində müşahidə olunub və qiymətlərin yaxın gələcəkdə aşağı düşəcəyi ehtimal olunmur.
BMT-nin məlumatına görə, ərzaq qiymətlərinin kəskin bahalaşmasına artmasına tədarükün kəsilməsi, yüksək əmtəə qiymətləri, fabriklərin bağlanması və siyasi gərginlik də daxil olmaqla bir sıra amillər səbəb olur.
Ötən illə müqayisədə dənli bitkilərin qiyməti 22% artıb. Bu göstəriciyə ilk növbədə buğdanın kəskin bahalaşması təsir edib. Ən böyük ixracatçıların (Kanada, Çin və Rusiya) zəif məhsuldarlığı səbəbindən buğda təxminən 40% bahalaşıb. Taxıl istehsal edən ölkələrdə qiymətlərin qalxması təbii ki, taxıl idxal edən ölkələrdə də taxıl və taxıl məhsullarının qiymətlərin qalxmasına səbəb olur.
Ümumiyyətlə, son illər bir çox ölkədə məhsuldarlıq üçün şərait qeyri-münbit olub. İqlim dəyişiklikləri son nəticədə dənli bitkilərin istehsal səviyyəsinin aşağı düşməsinə gətirib çıxarıb.
Aşağı gəlirli ölkələrdə yaşayan insanlar qiymət artımından daha çox təsirlənir, bu onları daha da yoxsulluğa sürükləyir.
FAO-nun Taxıl Qiymətləri İndeksi noyabrda aylıq ifadədə 3,1%, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə isə 23,2% artıb. Qarğıdalının ixrac qiymətləri də bir qədər artıb, düyünün qiymətləri sabit qalıb, çörək buğdasının qiyməti isə 2011-ci ilin may ayından bəri ən yüksək həddə çatıb.
Artım xüsusilə yüksək keyfiyyətli buğdaya olan güclü tələb və məhdud təklif, habelə Avstraliyada yağıntılar və Rusiyada ixrac tədbirlərində mümkün dəyişikliklə bağlı qeyri-müəyyənliklə əlaqədardır.
Qeyd edək ki, dünya üzrə TOP-5 buğda ixrac edən ölkələr sırasına Rusiya (39,5 mln. ton), Aİ (27,5 mln. ton), Kanada (27,0 mln. ton), ABŞ (27,0 mln. ton) və Avstraliya (19,5 mln. ton) daxildir.
Taxıl tədarükü və taxıl tələbinin yeni xülasəsinə əsasən, 2021-ci ildə qlobal taxıl istehsalı 2 791 mln. ton təşkil edəcək ki, bu da yeni rekord göstəricidir və keçən illə müqayisədə 0,7% çoxdur. 2020-ci illə müqayisədə qlobal yem taxıl və düyü istehsalının müvafiq olaraq 1,4% və 0,9% artacağı, buğda istehsalının isə 1% azalacağı gözlənilir.
2021-2022 il mövsümü üçün ümumi taxıl istehlakının 1,7% artaraq 2 810 mln. tona çatacağı proqnozlaşdırılır, 2022-ci ildə mövsümlərin sonunda qlobal taxıl ehtiyatları mövsümün əvvəli ilə müqayisədə 0,9% az olacaq.
Bu, ehtiyat-istehlak nisbətini 28,6%-ə gətirəcək və FAO-nun məlumatına görə, kifayət qədər yüksək olaraq qalacaq.
2021-2022-ci il mövsümündə qlobal taxıl ticarətinə gəldikdə, FAO bu rəqəmin 0,7% artaraq 480 mln. tona çatacağını proqnozlaşdırır. Üstəlik, qlobal buğda ticarətində gözlənilən 2,2% artım qaba taxıl ticarətində ehtimal olunan azalmanı asanlıqla kompensasiya edəcək.
2022-ci ildə taxıl istehsalının inkişaf etmiş ölkələrdə 2% artacağı, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə isə bir qədər (0,1%) azalacağı gözlənilir. Aşağı gəlirli ərzaq çatışmazlığı olan ölkələrdə istehsalın 2,4% azalacağı proqnozlaşdırılır ki, bu da Yaxın Şərq və Şərqi Afrikada əhəmiyyətli azalmanı əks etdirir.
Ərzaq məhsullarının və buğdanın qlobal bahalaşmasını şərh edən Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Vüqar Bayramov qeyd edib ki, qiymət artımının üç mühüm fundamental səbəbi var.
Onun sözlərinə görə, ilk növbədə, dünya bazarında ərzaq və digər zəruri tələbat məhsullarının istehsalı azalıb. İstehsalın azalması xüsusən də dünya bazarına çıxarılan məhsulların həcminin azalmasına gətirib çıxarıb, nəticədə 2021-ci ildə ərzaq və istehlak məhsullarını ixrac edən ölkələr öz mallarını dünya bazarına əvvəlki illə müqayisədə daha az çıxarıb.
V. Bayramovun sözlərinə görə, digər səbəb pandemiya nəticəsində yaranan xərc olub. Burada xüsusi sərt karantin tədbirlərinin tətbiq olunduğu 2020-ci ildə şirkətlərin böyük bir qisminin fəaliyyətinin məhdudlaşdırılması, bir qisminin işləməməsi onlar üçün əlavə xərclər yaradıb. Nəticə etibarilə, həmin dövrdə yaranan xərclər indi istehsal edilən məhsulların maya dəyərinə hissə-hissə əlavə olunub ki, bu da qiymət artımına gətirib çıxarıb: “Bununla yanaşı, pandemiya səbəbindən logistika və nəqliyyat xidmətlərinin bahalaşması müşahidə olunur, bu da təbii ki, bazara çıxarılan ərzaq və istehlak məhsullarının qiymətinin artmasına səbəb olub.
Hindistan da daxil olmaqla, istehlakçı sayı çox olan bir sıra ölkədə ərzaq məhsullarına tələbat yüksəlib, bu da qiymətlərin artmasını şərtləndirən səbəblərdən biridir. Bütövlükdə, 2022-ci ilin birinci yarısında da dünya bazarında ərzaq və istehlak məhsullarının qiymətlərində artımın davam edəcəyi gözlənilir”.(APA)
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 30-12-2021 19:07 | Bölmə: İqtisadiyyat
2021-ci ildə qlobal bazarda taxılın qiyməti artmaqda davam edib. Nəqliyyat xərclərinin rekord həddə yüksək olması, keyfiyyətli buğda qıtlığı fonunda koronavirusun yeni stamının ortaya çıxması səbəbindən tədarükün dayandırılması qlobal taxılın qiymətlərinin 2022-ci ilin birinci yarısında da yüksək qalacağı işarə edir.
BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) məlumatına görə, dünyada ərzaq qiymətləri son 10 ildə ən yüksək həddə çatıb. Son bir ildə isə ərzaq məhsulları ortalama 30% bahalaşıb.
Ümumilikdə, il ərzində qiymət artımı bir çox MDB, Avropa, Asiya, Şimali və Cənubi Amerika ölkələrində müşahidə olunub və qiymətlərin yaxın gələcəkdə aşağı düşəcəyi ehtimal olunmur.
BMT-nin məlumatına görə, ərzaq qiymətlərinin kəskin bahalaşmasına artmasına tədarükün kəsilməsi, yüksək əmtəə qiymətləri, fabriklərin bağlanması və siyasi gərginlik də daxil olmaqla bir sıra amillər səbəb olur.
Ötən illə müqayisədə dənli bitkilərin qiyməti 22% artıb. Bu göstəriciyə ilk növbədə buğdanın kəskin bahalaşması təsir edib. Ən böyük ixracatçıların (Kanada, Çin və Rusiya) zəif məhsuldarlığı səbəbindən buğda təxminən 40% bahalaşıb. Taxıl istehsal edən ölkələrdə qiymətlərin qalxması təbii ki, taxıl idxal edən ölkələrdə də taxıl və taxıl məhsullarının qiymətlərin qalxmasına səbəb olur.
Ümumiyyətlə, son illər bir çox ölkədə məhsuldarlıq üçün şərait qeyri-münbit olub. İqlim dəyişiklikləri son nəticədə dənli bitkilərin istehsal səviyyəsinin aşağı düşməsinə gətirib çıxarıb.
Aşağı gəlirli ölkələrdə yaşayan insanlar qiymət artımından daha çox təsirlənir, bu onları daha da yoxsulluğa sürükləyir.
FAO-nun Taxıl Qiymətləri İndeksi noyabrda aylıq ifadədə 3,1%, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə isə 23,2% artıb. Qarğıdalının ixrac qiymətləri də bir qədər artıb, düyünün qiymətləri sabit qalıb, çörək buğdasının qiyməti isə 2011-ci ilin may ayından bəri ən yüksək həddə çatıb.
Artım xüsusilə yüksək keyfiyyətli buğdaya olan güclü tələb və məhdud təklif, habelə Avstraliyada yağıntılar və Rusiyada ixrac tədbirlərində mümkün dəyişikliklə bağlı qeyri-müəyyənliklə əlaqədardır.
Qeyd edək ki, dünya üzrə TOP-5 buğda ixrac edən ölkələr sırasına Rusiya (39,5 mln. ton), Aİ (27,5 mln. ton), Kanada (27,0 mln. ton), ABŞ (27,0 mln. ton) və Avstraliya (19,5 mln. ton) daxildir.
Taxıl tədarükü və taxıl tələbinin yeni xülasəsinə əsasən, 2021-ci ildə qlobal taxıl istehsalı 2 791 mln. ton təşkil edəcək ki, bu da yeni rekord göstəricidir və keçən illə müqayisədə 0,7% çoxdur. 2020-ci illə müqayisədə qlobal yem taxıl və düyü istehsalının müvafiq olaraq 1,4% və 0,9% artacağı, buğda istehsalının isə 1% azalacağı gözlənilir.
2021-2022 il mövsümü üçün ümumi taxıl istehlakının 1,7% artaraq 2 810 mln. tona çatacağı proqnozlaşdırılır, 2022-ci ildə mövsümlərin sonunda qlobal taxıl ehtiyatları mövsümün əvvəli ilə müqayisədə 0,9% az olacaq.
Bu, ehtiyat-istehlak nisbətini 28,6%-ə gətirəcək və FAO-nun məlumatına görə, kifayət qədər yüksək olaraq qalacaq.
2021-2022-ci il mövsümündə qlobal taxıl ticarətinə gəldikdə, FAO bu rəqəmin 0,7% artaraq 480 mln. tona çatacağını proqnozlaşdırır. Üstəlik, qlobal buğda ticarətində gözlənilən 2,2% artım qaba taxıl ticarətində ehtimal olunan azalmanı asanlıqla kompensasiya edəcək.
2022-ci ildə taxıl istehsalının inkişaf etmiş ölkələrdə 2% artacağı, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə isə bir qədər (0,1%) azalacağı gözlənilir. Aşağı gəlirli ərzaq çatışmazlığı olan ölkələrdə istehsalın 2,4% azalacağı proqnozlaşdırılır ki, bu da Yaxın Şərq və Şərqi Afrikada əhəmiyyətli azalmanı əks etdirir.
Ərzaq məhsullarının və buğdanın qlobal bahalaşmasını şərh edən Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Vüqar Bayramov qeyd edib ki, qiymət artımının üç mühüm fundamental səbəbi var.
Onun sözlərinə görə, ilk növbədə, dünya bazarında ərzaq və digər zəruri tələbat məhsullarının istehsalı azalıb. İstehsalın azalması xüsusən də dünya bazarına çıxarılan məhsulların həcminin azalmasına gətirib çıxarıb, nəticədə 2021-ci ildə ərzaq və istehlak məhsullarını ixrac edən ölkələr öz mallarını dünya bazarına əvvəlki illə müqayisədə daha az çıxarıb.
V. Bayramovun sözlərinə görə, digər səbəb pandemiya nəticəsində yaranan xərc olub. Burada xüsusi sərt karantin tədbirlərinin tətbiq olunduğu 2020-ci ildə şirkətlərin böyük bir qisminin fəaliyyətinin məhdudlaşdırılması, bir qisminin işləməməsi onlar üçün əlavə xərclər yaradıb. Nəticə etibarilə, həmin dövrdə yaranan xərclər indi istehsal edilən məhsulların maya dəyərinə hissə-hissə əlavə olunub ki, bu da qiymət artımına gətirib çıxarıb: “Bununla yanaşı, pandemiya səbəbindən logistika və nəqliyyat xidmətlərinin bahalaşması müşahidə olunur, bu da təbii ki, bazara çıxarılan ərzaq və istehlak məhsullarının qiymətinin artmasına səbəb olub.
Hindistan da daxil olmaqla, istehlakçı sayı çox olan bir sıra ölkədə ərzaq məhsullarına tələbat yüksəlib, bu da qiymətlərin artmasını şərtləndirən səbəblərdən biridir. Bütövlükdə, 2022-ci ilin birinci yarısında da dünya bazarında ərzaq və istehlak məhsullarının qiymətlərində artımın davam edəcəyi gözlənilir”.(APA)
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 15:04
“Kontakt Home” qanunu pozub
24-06-2025, 19:09
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib, aidiyyəti qurumlara müvafiq tapşırıqlar verilib
24-06-2025, 14:08
“Dövlət borcu haqqında” qanuna dəyişiklik edilir
23-06-2025, 17:20
Agentlik TƏBİB-in 17 milyonluq tenderini ləğv edib
23-06-2025, 12:41
Vüqar Bayramov: "Yeni dəyişikliklər bu boşluğu aradan qaldıracaq"
23-06-2025, 10:16
“Azərişığ”ın milyonluq tenderi - Əmək Müfəttişliyinin cəzalandırdığı şirkət "qalib gəlib"
23-06-2025, 09:18
TƏBİB-in 3.6 milyonluq tenderi ləğv olunub
21-06-2025, 18:07
AMEA-nın tenderi ləğv olunub
21-06-2025, 17:57
Dövlət Neft Fondunda yoxlama aparılıb
21-06-2025, 17:31
"Büdcə sistemi haqqında" qanun dəyişir - Detallar
21-06-2025, 11:37
Bank kartlarından pul oğurluğu davam edir
21-06-2025, 11:11
“Yaşayış minimumu haqqında” qanun dəyişib
21-06-2025, 10:44
Agentlik unun tpdansatış qiymətini açıqlayıb
21-06-2025, 10:12
Peşəkar mühasib sertifikatının verilməsi qaydası dəyişib
20-06-2025, 21:13
Avropa Rusiya qazından imtinaya görə 200 milyard avro itirib
20-06-2025, 18:23
Putin: Rusiya Avropada birinci, dünyada dördüncüdür
20-06-2025, 17:39
Növbəti depozit hərracı keçirilib
20-06-2025, 12:43
Dövlət mülkiyyətindəki avtomobillər satışa çıxarılıb
20-06-2025, 11:55
Peyk görüntüləri: İran neft ixracını sürətləndirib - Foto
20-06-2025, 10:21
Bağlanmış bankların əmlakları satışa çıxarılıb
20-06-2025, 09:59
"Bal Badem”in fəaliyyəti dayandırılıb
20-06-2025, 09:25
Neft Fondunun tenderi ləğv olunub
19-06-2025, 17:55
Azərbaycandan 17 ölkəyə neft ixrac olunub - Siyahı
19-06-2025, 16:37
Əli Əsədov BP şirkətinin baş icraçı direktoru ilə görüşüb
19-06-2025, 15:11
Milyarderin 100 milyon dollarlıq təklifi cavabsız qalıb
19-06-2025, 12:04
İsrail-İran savaşı bahalaşmaya səbəb olub
19-06-2025, 10:01
Vüqar Bayramov: "...qadınlar, bəzi hallarda isə kişilər 5 il tez pensiyaya çıxacaq"
19-06-2025, 09:31
Ağdamda 9.4 milyonluq tender ləğv olunub
18-06-2025, 15:21
ASC və MMC-yə məxsus əmlaklar hərraca çıxarılacaq
18-06-2025, 09:30
Sadiq Qurbanov: "Bu xətt Naxçıvanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynayacaq” - Video
17-06-2025, 14:36
"Əmək pensiyaları haqqında” qanun dəyişib
17-06-2025, 13:01
AYNA-nın tenderi ləğv olunub
17-06-2025, 10:11
Naxçıvan Aqrar Sığorta Fondu ləğv edilib
17-06-2025, 09:53
2025-ci ilin büdcəsinə dəyişikliklər olacaq? - Açıqlama
16-06-2025, 17:32
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
14-06-2025, 19:00
AZAL uçuşların sayını artırır
12-06-2025, 17:38
ƏƏSMN: "Yeni sosial islahat paketi 3 milyon insanı əhatə edir"
12-06-2025, 09:41
DSMF sədrinə yeni müşavir təyin olunub
12-06-2025, 07:42
Astana “Power Central Asia+China” forumuna hazırlaşır
11-06-2025, 15:16
Çin və ABŞ çərçivə sazişi üzərində razılaşıblar
11-06-2025, 14:15
Azərbaycan və Avropa Komissiyası iyunun 13-də enerji dialoqunun üçüncü raundunu keçirəcək
11-06-2025, 11:13
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsini sabit saxlayıb
10-06-2025, 11:40
SOCAR ilə Almaniya şirkəti müqavilə imzalayıb
10-06-2025, 09:38
“Mədrəsə”nin bərpası ilə bağlı tender ləğv olunub
5-06-2025, 14:40
Gənc qadın dünyanın ən zəngin şəxsləri sırasına daxil olub
5-06-2025, 11:31
Mərkəzi Bankının valyuta ehtiyatlarının 87 faizi dollarladır
4-06-2025, 15:52
Bəzi müəssisələrə sertifikatın verilməsi dayandırılıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
