00:00 / 26-11-2024
Qazaxıstanda 5,3 bal gücündə zəlzələ olub
23:03 / 25-11-2024
Papa ilə Netanyahunun münasibətləri daha da gərginləşib
22:55 / 25-11-2024
Tədqiqatın nəticəsi: güclü insanlar daha çox aldadır
22:45 / 25-11-2024
İlham Əliyevlə Donald Tramp arasında telefon danışığı olub
22:10 / 25-11-2024
70 kq qızılla tutulan diplomat haqqında həbs qərarı verilib - (Yenilənib)
21:44 / 25-11-2024
Sumqayıtda “Bəy hamamı” yanıb
21:19 / 25-11-2024
İlon Mask Avstraliyanın daxili işinə qarışır
21:06 / 25-11-2024
Direktor və dəstəsi oğurluğa cəhd edərkən yaxalanıb - Fotolar
20:35 / 25-11-2024
NATO-nun baş katibi Türkiyə prezidenti ilə görüşə gəlib - Yenilənib
20:34 / 25-11-2024
Bakıda NATO nümayəndə heyəti ilə görüş keçirilib
19:04 / 25-11-2024
Nazirlər Kabineti Səhiyyə Nazirliyi barədə qərar verib
18:48 / 25-11-2024
Ətir - Akif Abbasov yazır
18:00 / 25-11-2024
Hərbi ekspert Ədalət Verdiyev həbs edilib
17:45 / 25-11-2024
AFFA rəsmisi Danimarka klubunun oyununa təyinat alıb
17:41 / 25-11-2024
Deputat əmisi qızını işdən çıxarıb, yerinə öz xanımını təyin edib
17:38 / 25-11-2024
Pakistanda tayfalararası qarşıdurma: 85 nəfər ölüb, 156 yaralı var - Foto
17:27 / 25-11-2024
"Sabah"a yeni baş məşqçi təyin olunub
17:26 / 25-11-2024
Paşinyan qonşu ölkələrlə münasibətləri yaxşılaşdırmaq istəyir
16:42 / 25-11-2024
Şərur MTK məhkəməyə verilib
16:18 / 25-11-2024
Vüqar Bayramov: "Büdcə zərfində fiskal risklərin qeyd edilməsi məqsədəuyğun olardı"
16:03 / 25-11-2024
Papuaşvili yenidən spiker seçilib
15:56 / 25-11-2024
31 il əvvəl törədilmiş ağır cinayətin üstü açılıb
15:53 / 25-11-2024
Azərbaycan Ordusunun qırıcıları şərti hava kəşfiyyatı aparıblar - Video
15:51 / 25-11-2024
COP29: sui-istifadəyə cəhdlər olsa da, müsbət nəticə əldə edilib
15:50 / 25-11-2024
Sabiq xidmət rəisinə 10,5 il həbs cəzası verilib
15:39 / 25-11-2024
Ukraynaya qoşun göndərilməsi ilə bağlı müzakirələr başlayıb
15:17 / 25-11-2024
“Sabah” baş məşqçini istefaya göndərib
15:12 / 25-11-2024
İsrail səfirliyi yaxınlığında silahlı qarşıdurma olub
15:08 / 25-11-2024
Perinatal Mərkəzdə 7 uşağın ölümü... - Məhkəmə prosesi təxirə düşüb
13:32 / 21-11-2024
Dünyanın ən güclü donanmaları... - Qardaş Türkiyə siyahıda neçəncidir?
21:06 / 25-11-2024
Direktor və dəstəsi oğurluğa cəhd edərkən yaxalanıb - Fotolar
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
14:10 / 25-11-2024
Azərbaycanda yeni bələdiyyələr yaradılıb - Siyahı
22:10 / 25-11-2024
70 kq qızılla tutulan diplomat haqqında həbs qərarı verilib - (Yenilənib)
00:07 / 22-11-2024
Hikmət Hacıyev: “Politico”nun üzr istəməsini tələb edirik!”
09:37 / 21-11-2024
Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb
18:00 / 25-11-2024
Hərbi ekspert Ədalət Verdiyev həbs edilib
00:45 / 22-11-2024
Məşhur yazıçının yeni romanı nəşr edilib - Foto
15:30 / 22-11-2024
Nüvə müharibəsi ssenarisi - Təhlükədən qorunmaq üçün bunker sifariş edənlərin sayı artır
13:04 / 21-11-2024
Kino şirkəti Batmobil avtomobili istehsal edir
Dünyada taxıl sürətlə bahalaşır
Tarix: 30-12-2021 19:07 | Bölmə: İqtisadiyyat
2021-ci ildə qlobal bazarda taxılın qiyməti artmaqda davam edib. Nəqliyyat xərclərinin rekord həddə yüksək olması, keyfiyyətli buğda qıtlığı fonunda koronavirusun yeni stamının ortaya çıxması səbəbindən tədarükün dayandırılması qlobal taxılın qiymətlərinin 2022-ci ilin birinci yarısında da yüksək qalacağı işarə edir.
BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) məlumatına görə, dünyada ərzaq qiymətləri son 10 ildə ən yüksək həddə çatıb. Son bir ildə isə ərzaq məhsulları ortalama 30% bahalaşıb.
Ümumilikdə, il ərzində qiymət artımı bir çox MDB, Avropa, Asiya, Şimali və Cənubi Amerika ölkələrində müşahidə olunub və qiymətlərin yaxın gələcəkdə aşağı düşəcəyi ehtimal olunmur.
BMT-nin məlumatına görə, ərzaq qiymətlərinin kəskin bahalaşmasına artmasına tədarükün kəsilməsi, yüksək əmtəə qiymətləri, fabriklərin bağlanması və siyasi gərginlik də daxil olmaqla bir sıra amillər səbəb olur.
Ötən illə müqayisədə dənli bitkilərin qiyməti 22% artıb. Bu göstəriciyə ilk növbədə buğdanın kəskin bahalaşması təsir edib. Ən böyük ixracatçıların (Kanada, Çin və Rusiya) zəif məhsuldarlığı səbəbindən buğda təxminən 40% bahalaşıb. Taxıl istehsal edən ölkələrdə qiymətlərin qalxması təbii ki, taxıl idxal edən ölkələrdə də taxıl və taxıl məhsullarının qiymətlərin qalxmasına səbəb olur.
Ümumiyyətlə, son illər bir çox ölkədə məhsuldarlıq üçün şərait qeyri-münbit olub. İqlim dəyişiklikləri son nəticədə dənli bitkilərin istehsal səviyyəsinin aşağı düşməsinə gətirib çıxarıb.
Aşağı gəlirli ölkələrdə yaşayan insanlar qiymət artımından daha çox təsirlənir, bu onları daha da yoxsulluğa sürükləyir.
FAO-nun Taxıl Qiymətləri İndeksi noyabrda aylıq ifadədə 3,1%, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə isə 23,2% artıb. Qarğıdalının ixrac qiymətləri də bir qədər artıb, düyünün qiymətləri sabit qalıb, çörək buğdasının qiyməti isə 2011-ci ilin may ayından bəri ən yüksək həddə çatıb.
Artım xüsusilə yüksək keyfiyyətli buğdaya olan güclü tələb və məhdud təklif, habelə Avstraliyada yağıntılar və Rusiyada ixrac tədbirlərində mümkün dəyişikliklə bağlı qeyri-müəyyənliklə əlaqədardır.
Qeyd edək ki, dünya üzrə TOP-5 buğda ixrac edən ölkələr sırasına Rusiya (39,5 mln. ton), Aİ (27,5 mln. ton), Kanada (27,0 mln. ton), ABŞ (27,0 mln. ton) və Avstraliya (19,5 mln. ton) daxildir.
Taxıl tədarükü və taxıl tələbinin yeni xülasəsinə əsasən, 2021-ci ildə qlobal taxıl istehsalı 2 791 mln. ton təşkil edəcək ki, bu da yeni rekord göstəricidir və keçən illə müqayisədə 0,7% çoxdur. 2020-ci illə müqayisədə qlobal yem taxıl və düyü istehsalının müvafiq olaraq 1,4% və 0,9% artacağı, buğda istehsalının isə 1% azalacağı gözlənilir.
2021-2022 il mövsümü üçün ümumi taxıl istehlakının 1,7% artaraq 2 810 mln. tona çatacağı proqnozlaşdırılır, 2022-ci ildə mövsümlərin sonunda qlobal taxıl ehtiyatları mövsümün əvvəli ilə müqayisədə 0,9% az olacaq.
Bu, ehtiyat-istehlak nisbətini 28,6%-ə gətirəcək və FAO-nun məlumatına görə, kifayət qədər yüksək olaraq qalacaq.
2021-2022-ci il mövsümündə qlobal taxıl ticarətinə gəldikdə, FAO bu rəqəmin 0,7% artaraq 480 mln. tona çatacağını proqnozlaşdırır. Üstəlik, qlobal buğda ticarətində gözlənilən 2,2% artım qaba taxıl ticarətində ehtimal olunan azalmanı asanlıqla kompensasiya edəcək.
2022-ci ildə taxıl istehsalının inkişaf etmiş ölkələrdə 2% artacağı, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə isə bir qədər (0,1%) azalacağı gözlənilir. Aşağı gəlirli ərzaq çatışmazlığı olan ölkələrdə istehsalın 2,4% azalacağı proqnozlaşdırılır ki, bu da Yaxın Şərq və Şərqi Afrikada əhəmiyyətli azalmanı əks etdirir.
Ərzaq məhsullarının və buğdanın qlobal bahalaşmasını şərh edən Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Vüqar Bayramov qeyd edib ki, qiymət artımının üç mühüm fundamental səbəbi var.
Onun sözlərinə görə, ilk növbədə, dünya bazarında ərzaq və digər zəruri tələbat məhsullarının istehsalı azalıb. İstehsalın azalması xüsusən də dünya bazarına çıxarılan məhsulların həcminin azalmasına gətirib çıxarıb, nəticədə 2021-ci ildə ərzaq və istehlak məhsullarını ixrac edən ölkələr öz mallarını dünya bazarına əvvəlki illə müqayisədə daha az çıxarıb.
V. Bayramovun sözlərinə görə, digər səbəb pandemiya nəticəsində yaranan xərc olub. Burada xüsusi sərt karantin tədbirlərinin tətbiq olunduğu 2020-ci ildə şirkətlərin böyük bir qisminin fəaliyyətinin məhdudlaşdırılması, bir qisminin işləməməsi onlar üçün əlavə xərclər yaradıb. Nəticə etibarilə, həmin dövrdə yaranan xərclər indi istehsal edilən məhsulların maya dəyərinə hissə-hissə əlavə olunub ki, bu da qiymət artımına gətirib çıxarıb: “Bununla yanaşı, pandemiya səbəbindən logistika və nəqliyyat xidmətlərinin bahalaşması müşahidə olunur, bu da təbii ki, bazara çıxarılan ərzaq və istehlak məhsullarının qiymətinin artmasına səbəb olub.
Hindistan da daxil olmaqla, istehlakçı sayı çox olan bir sıra ölkədə ərzaq məhsullarına tələbat yüksəlib, bu da qiymətlərin artmasını şərtləndirən səbəblərdən biridir. Bütövlükdə, 2022-ci ilin birinci yarısında da dünya bazarında ərzaq və istehlak məhsullarının qiymətlərində artımın davam edəcəyi gözlənilir”.(APA)
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 30-12-2021 19:07 | Bölmə: İqtisadiyyat
2021-ci ildə qlobal bazarda taxılın qiyməti artmaqda davam edib. Nəqliyyat xərclərinin rekord həddə yüksək olması, keyfiyyətli buğda qıtlığı fonunda koronavirusun yeni stamının ortaya çıxması səbəbindən tədarükün dayandırılması qlobal taxılın qiymətlərinin 2022-ci ilin birinci yarısında da yüksək qalacağı işarə edir.
BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) məlumatına görə, dünyada ərzaq qiymətləri son 10 ildə ən yüksək həddə çatıb. Son bir ildə isə ərzaq məhsulları ortalama 30% bahalaşıb.
Ümumilikdə, il ərzində qiymət artımı bir çox MDB, Avropa, Asiya, Şimali və Cənubi Amerika ölkələrində müşahidə olunub və qiymətlərin yaxın gələcəkdə aşağı düşəcəyi ehtimal olunmur.
BMT-nin məlumatına görə, ərzaq qiymətlərinin kəskin bahalaşmasına artmasına tədarükün kəsilməsi, yüksək əmtəə qiymətləri, fabriklərin bağlanması və siyasi gərginlik də daxil olmaqla bir sıra amillər səbəb olur.
Ötən illə müqayisədə dənli bitkilərin qiyməti 22% artıb. Bu göstəriciyə ilk növbədə buğdanın kəskin bahalaşması təsir edib. Ən böyük ixracatçıların (Kanada, Çin və Rusiya) zəif məhsuldarlığı səbəbindən buğda təxminən 40% bahalaşıb. Taxıl istehsal edən ölkələrdə qiymətlərin qalxması təbii ki, taxıl idxal edən ölkələrdə də taxıl və taxıl məhsullarının qiymətlərin qalxmasına səbəb olur.
Ümumiyyətlə, son illər bir çox ölkədə məhsuldarlıq üçün şərait qeyri-münbit olub. İqlim dəyişiklikləri son nəticədə dənli bitkilərin istehsal səviyyəsinin aşağı düşməsinə gətirib çıxarıb.
Aşağı gəlirli ölkələrdə yaşayan insanlar qiymət artımından daha çox təsirlənir, bu onları daha da yoxsulluğa sürükləyir.
FAO-nun Taxıl Qiymətləri İndeksi noyabrda aylıq ifadədə 3,1%, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə isə 23,2% artıb. Qarğıdalının ixrac qiymətləri də bir qədər artıb, düyünün qiymətləri sabit qalıb, çörək buğdasının qiyməti isə 2011-ci ilin may ayından bəri ən yüksək həddə çatıb.
Artım xüsusilə yüksək keyfiyyətli buğdaya olan güclü tələb və məhdud təklif, habelə Avstraliyada yağıntılar və Rusiyada ixrac tədbirlərində mümkün dəyişikliklə bağlı qeyri-müəyyənliklə əlaqədardır.
Qeyd edək ki, dünya üzrə TOP-5 buğda ixrac edən ölkələr sırasına Rusiya (39,5 mln. ton), Aİ (27,5 mln. ton), Kanada (27,0 mln. ton), ABŞ (27,0 mln. ton) və Avstraliya (19,5 mln. ton) daxildir.
Taxıl tədarükü və taxıl tələbinin yeni xülasəsinə əsasən, 2021-ci ildə qlobal taxıl istehsalı 2 791 mln. ton təşkil edəcək ki, bu da yeni rekord göstəricidir və keçən illə müqayisədə 0,7% çoxdur. 2020-ci illə müqayisədə qlobal yem taxıl və düyü istehsalının müvafiq olaraq 1,4% və 0,9% artacağı, buğda istehsalının isə 1% azalacağı gözlənilir.
2021-2022 il mövsümü üçün ümumi taxıl istehlakının 1,7% artaraq 2 810 mln. tona çatacağı proqnozlaşdırılır, 2022-ci ildə mövsümlərin sonunda qlobal taxıl ehtiyatları mövsümün əvvəli ilə müqayisədə 0,9% az olacaq.
Bu, ehtiyat-istehlak nisbətini 28,6%-ə gətirəcək və FAO-nun məlumatına görə, kifayət qədər yüksək olaraq qalacaq.
2021-2022-ci il mövsümündə qlobal taxıl ticarətinə gəldikdə, FAO bu rəqəmin 0,7% artaraq 480 mln. tona çatacağını proqnozlaşdırır. Üstəlik, qlobal buğda ticarətində gözlənilən 2,2% artım qaba taxıl ticarətində ehtimal olunan azalmanı asanlıqla kompensasiya edəcək.
2022-ci ildə taxıl istehsalının inkişaf etmiş ölkələrdə 2% artacağı, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə isə bir qədər (0,1%) azalacağı gözlənilir. Aşağı gəlirli ərzaq çatışmazlığı olan ölkələrdə istehsalın 2,4% azalacağı proqnozlaşdırılır ki, bu da Yaxın Şərq və Şərqi Afrikada əhəmiyyətli azalmanı əks etdirir.
Ərzaq məhsullarının və buğdanın qlobal bahalaşmasını şərh edən Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Vüqar Bayramov qeyd edib ki, qiymət artımının üç mühüm fundamental səbəbi var.
Onun sözlərinə görə, ilk növbədə, dünya bazarında ərzaq və digər zəruri tələbat məhsullarının istehsalı azalıb. İstehsalın azalması xüsusən də dünya bazarına çıxarılan məhsulların həcminin azalmasına gətirib çıxarıb, nəticədə 2021-ci ildə ərzaq və istehlak məhsullarını ixrac edən ölkələr öz mallarını dünya bazarına əvvəlki illə müqayisədə daha az çıxarıb.
V. Bayramovun sözlərinə görə, digər səbəb pandemiya nəticəsində yaranan xərc olub. Burada xüsusi sərt karantin tədbirlərinin tətbiq olunduğu 2020-ci ildə şirkətlərin böyük bir qisminin fəaliyyətinin məhdudlaşdırılması, bir qisminin işləməməsi onlar üçün əlavə xərclər yaradıb. Nəticə etibarilə, həmin dövrdə yaranan xərclər indi istehsal edilən məhsulların maya dəyərinə hissə-hissə əlavə olunub ki, bu da qiymət artımına gətirib çıxarıb: “Bununla yanaşı, pandemiya səbəbindən logistika və nəqliyyat xidmətlərinin bahalaşması müşahidə olunur, bu da təbii ki, bazara çıxarılan ərzaq və istehlak məhsullarının qiymətinin artmasına səbəb olub.
Hindistan da daxil olmaqla, istehlakçı sayı çox olan bir sıra ölkədə ərzaq məhsullarına tələbat yüksəlib, bu da qiymətlərin artmasını şərtləndirən səbəblərdən biridir. Bütövlükdə, 2022-ci ilin birinci yarısında da dünya bazarında ərzaq və istehlak məhsullarının qiymətlərində artımın davam edəcəyi gözlənilir”.(APA)
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 13:09
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyində yeni təyinat olub
23-11-2024, 18:40
Avropa yeni enerji böhranı ilə üz-üzədir
23-11-2024, 12:01
"Sektorlar üzrə strateji planların hazırlanması Qaydası” təsdiqlənib
23-11-2024, 10:27
İqtisadi fəaliyyət növləri üzrə vergi münasibətlərinin vahid standartları təsdiqlənib
23-11-2024, 10:15
Sanksiyalar “Qazprombank”ı çökdürə bilər
23-11-2024, 00:05
Sumqayıt-75: keçmişə baxış və inkişaf impulsları
22-11-2024, 16:02
Azərbaycan və Macarıstan İşçi Qrupunun növbəti iclası keçiriləcək
22-11-2024, 14:06
Pərviz Şahbazov türkiyəli nazirlə müzakirə aparıb
22-11-2024, 13:23
Dövlət Xidməti daha 12 maşını satışa çıxarıb - Siyahı
22-11-2024, 13:02
Keçmiş mərkəz direktoru vəzifəyə təyin olunub
22-11-2024, 12:23
Dövlətə məxsus 35 su nəqliyyatı vasitəsi hərraca çıxarılıb - Siyahı
21-11-2024, 18:08
SPECA İqlim Ağıllı Şəhərlər Forumu üzrə Bakı Bəyannaməsi imzalanıb
21-11-2024, 17:49
Pərviz Şahbazov İstanbula gedir
21-11-2024, 17:25
Əli Əsədov “Elektron hökumət” portalı ilə bağlı qərar imzalayıb
21-11-2024, 17:08
Nazirlər Kabineti riskli vergi ödəyiciləri haqqında qərar imzalayıb
21-11-2024, 13:49
Yaşayış minimumu 285 manat olacaq
21-11-2024, 13:04
Kino şirkəti Batmobil avtomobili istehsal edir
21-11-2024, 12:00
Sahil Babayev: "Bu paket 3 milyon insanı əhatə edəcək"
21-11-2024, 11:39
Nazir pensiyalarda proqnozlaşdırılan artımları açıqlayıb
21-11-2024, 10:54
Pivə istehsalçıları cərimələnib
20-11-2024, 16:45
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
20-11-2024, 13:50
Nazir: "Əgər neftin qiyməti enərsə..."
20-11-2024, 12:42
Qanunu pozanlara sanksiya tətbiq ediləcək
20-11-2024, 12:29
Vergi Məcəlləsinə dəyişikliklər olunacaq
20-11-2024, 11:32
Bu sahədə güzəştlər ləğv olunur - Detallar
20-11-2024, 11:15
Jurnalistlərin gəlirinin 75 faizi vergidən azad olunacaq
20-11-2024, 10:43
"Uber-Azərbaycan" məhkəməyə verilib
20-11-2024, 09:21
Dövlət agentliyinə sədr müavini təyin edilib
19-11-2024, 19:50
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
19-11-2024, 16:15
Daxili İşlər Nazirliyinin əməkdaşlarının maaşı artırılır
19-11-2024, 16:03
Vergi Xidməti "Kartdan karta" ödəniş edənlərə daha bir xəbərdarlıq edib
19-11-2024, 15:13
Azərbaycandan turist səfərlərinə gedənlərin sayı artıb
19-11-2024, 14:41
Bələdiyyələrə 13,5 milyon manat veriləcək
19-11-2024, 14:04
COP29 çərçivəsində Bəyannamə imzalanıb
19-11-2024, 12:20
Çin Rusiyaya tətbiq edilən sanksiya şərtlərini pozmayacaq
19-11-2024, 10:58
“Aİ-95” markalı benzinin qiyməti dövlət tərəfindən tənzimlənəcək
18-11-2024, 12:06
Sosial Müdafiə Fondunun gəlirləri və xərcləri artırılır
18-11-2024, 11:57
İpoteka və Kredit Zəmanət Fondunun nizamnamə kapitalı da artırılacaq
18-11-2024, 11:15
Dövlət büdcəsi: sosialyönlü xərclərə 17 milyard manat ayrılacaq
18-11-2024, 11:10
Hərbi qulluqçuların mənzil təminatına 35 milyon manat xərclənəcək
18-11-2024, 09:13
Etiraz aksiyası: Parisdə fermerlər yolu bağlayıb
17-11-2024, 18:19
Daha beş göydələn rəqabət aparacaq - Fotolar
16-11-2024, 17:53
Bu məhsullar bahalaşıb - Siyahı
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
