17:34 / 29-03-2024
“Qarabağ” futzal klubu Estoniya çempionatında bürünc medal qazanıb
16:52 / 29-03-2024
Rusiya XİN: “102-ci baza Ermənistanın suverenliyinin yeganə təminatçısıdır”
16:45 / 29-03-2024
Sabiq direktorun cinayət işi məhkəməyə göndərilib
16:38 / 29-03-2024
Moskvadakı terrorla bağlı Tacikistanda 9 nəfər saxlanılıb
16:32 / 29-03-2024
Məhkəmə Ələsgər Məmmədlini ev dustaqlığına buraxmayıb
16:32 / 29-03-2024
Netanyahunun kabinet üzvləri ilə mübahisəsi yaranıb
16:28 / 29-03-2024
Hikmət Hacıyevdən danışıqlar barədə açıqlama: "Bu region bizə məxsusdur"
16:23 / 29-03-2024
Güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
16:13 / 29-03-2024
Xarkov ruslar üçün "ölüm şəhəri"nə çevrilə bilər
16:02 / 29-03-2024
Bakıda və Abşeronda tozlu hava şəraiti müşahidə olunur
15:52 / 29-03-2024
Çexiya ilə Rusiya arasında səfir qalmaqalı başlaya bilər
15:18 / 29-03-2024
Sabirabadda adam vuran salyanlının cinayət işi məhkəməyə göndərilib
15:05 / 29-03-2024
Azərbaycanda daha bir dərman yoxa çıxarılıb
14:42 / 29-03-2024
Premyer Liqada iki turun təqvimi açıqlanıb
14:15 / 29-03-2024
Kişilərin diqqətinə: 5 il tez pensiyaya çıxa bilərsiniz
13:58 / 29-03-2024
Nazim Bəydəmirlinin həbs müddəti uzadılıb
13:45 / 29-03-2024
Milli Məclisin növbəti plenar iclasının vaxtı bəlli olub
13:25 / 29-03-2024
Vergi orqanı işçilərinin maaşları artırılır
13:12 / 29-03-2024
İran niyə İsraillə böyük münaqişədən çəkinir?
12:42 / 29-03-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:27 / 29-03-2024
Deputat Qüdrət Həsənquliyev: "Azərbaycanda belə hadisə olsa, necə olacaq?"
12:17 / 29-03-2024
Füzuli şəhərinə daha 35 ailə köçürülüb - (Yenilənib)
12:13 / 29-03-2024
Çinin yeni raketi heyrətləndirir
12:08 / 29-03-2024
Rusiyada hərbi səfərbərlik başlayıb
12:07 / 29-03-2024
Fövqəladə rejimlə bağlı qanun sərtləşdirilib
12:04 / 29-03-2024
Səfir Rusiya-ABŞ münasibətlərinin yaxşılaşmasından danışıb
11:58 / 29-03-2024
ABŞ-nin NATO-dan çıxma məsələsi qaldırıla bilər
11:51 / 29-03-2024
Berbok: “Almaniya Qəzzada təhlükəsizliyi təmin edə bilər”
18:40 / 24-03-2024
Rusiyada terror aktı: ölənlərin sayı dəqiqləşib - Həbslər var (Yenilənib) - Video
01:32 / 25-03-2024
Qanlı qarşıdurmalar Hollivud ulduzları arasında fikir ayrılığına səbəb olub
00:53 / 25-03-2024
Erməni kanalları Azərbaycanla bağlı yalan məlumat yayıb
23:09 / 24-03-2024
Hərbi qulluqçumuz özünü öldürüb
22:31 / 25-03-2024
Azərbaycan millisi Bolqarıstan yığması ilə qarşılaşıb - Yenilənib
00:23 / 26-03-2024
Millinin üzvlərinə vəd olunan 40 min manat verilməyəcək
12:26 / 27-03-2024
Füzuli şəhərinə daha 134 nəfər köçürülüb - (Yenilənib)
18:42 / 24-03-2024
Rusiyanın atdığı raket Polşa ərazisinə keçib
21:14 / 25-03-2024
Rusiyada terror aktı: daha bir nəfər həbs olunub
11:06 / 25-03-2024
İcra başçısına sui-qəsd hazırlayan şəxs həbs edilib - Video
14:49 / 25-03-2024
Ermənistan Rusiyadan nə qədər uzaqlaşıb? - İrəvanda çığır-bağır və reallıq
00:54 / 27-03-2024
Konsert zalına hücumda şübhəli şəxslərin vəkilləri hədələnir - Foto
Hökmdarın hüzurunda olmaq - Vahid Qazi yazır
Tarix: 13-06-2019 11:55 | Bölmə: Xəbərlər
Azadlığı olmayan yaradıcı insanın ağrısı balasını çətin doğan ananın sancısı kimidi!
Sənətkarın xoşbəxtliyi içindəkini sevərək gün işığına çıxarmaq azadlığındadı!
Faciə tək o deyil ki, istədiyini yaratmağa qoymurlar, hürriyyətin alınıb. Dərd odu, qəlbindəkinin əvəzinə sən başqasının tələb etdiyini yazmağa məcbur edilirsən – bir dəfə növbəti nəşrə hazırlayarkən Şoloxovun “Sakit Don”u sosialist realizminə uyğun redaktə etməsindən yazmışdım.
Daha betərisə zamanla içində yoğurduğun əsəri özün öz əlinlə məhv etməyindi! Yazmaq istədiyini içində boğan, yazdığını qorxudan yandıran o qədər sənət adamı olub ki.
İctimai-siyasi anlamda insanmı önəmli şərtdi, yoxsa mühitmi? Bir növ “yumurtamı əvvəl yaranıb, toyuqmu?” sualına bənzəyir. İnsanı mühit formalaşdırdığı kimi mühiti də insan yaradır. Belədisə, onda sualın cavabı nədi?
Bilmirəm! Bu dar macalda bu suala çətin cavab tapam. Əslində heç qəsdim də bu deyil.
Sadəcə, iki müxtəlif mühitdə fərqli rəftarın motivini anlamağa çalışıram. Zamanın şərtlərimi, insanın xarakterimi səbəbdi konkret əmələ? Məsələn, Səməd Vurğun “Vaqif” dramını 1938-ci ildə sovet mühitində yox – təsəvvür edək, süqut etməyib, o vaxtacan yaşayıb – Cümhuriyyətin 20 yaşında necə yazardı?
Bu, Səməd Vurğunun “Vaqif” tamaşasının premyera tarixçəsindən bəhs edən “Sənət əbədidir, ömür amanat…” kitabını oxuyanda ağlıma gələn sualdı. Vurğun Şah Qacarın hüzurunda şair Vaqifin durumunu və sonunu tarixi həqiqət kimi yox, partiya rəhbərinin istəyinə uyğun yazmağa məcbur olub.
Arif Əliyev arxiv sənədləri əsasında yazdığı bu povest də maraqlıdı. Diktator Mir Cəfər Bağırovun hüzurunda şair Səməd Vurğunun, rejissor Adil İsgəndərovun yaşadığı qorxunu təsvir edib.
Dünyada qorxu qədər insanı bitirən duyğu varmı?
Qorxu işğalçıdı!
Qorxu əvvəl insanın qəlbini işğal edir, sonra şüurunu. Sənin üzə çıxarmadıqlarını, hələ içinin ən dərin qatında saxladıqlarını da xəbərin olmadan işğal altına salır.
İnsan düşüncəsini total basqıda tutan azadlığa qapalı ölkələrdə ən acı həyatı yaradıcı sənərkarlar yaşayır.
Bu, dünən də belə idi, bu gün də belədi. Neft pulu təpəsindən tökülən məmləkətdə nə qədər istedadlı yaradıcı şəxs işsiz-gücsüzdü, nadanlar əlində əsir-yesirdi, cəlayi-vətəndi…
“Qara maşın dayanan yerdə nəm daşlara buta naxışlı kəlağayı yapışıb qalmışdı”.
Bu cümlə söz açdığım povestdəndi. Səməd Vurğunla Adil İsgəndərov premyera günü teatrın qapısı ağzında dayanan NKVD-nin qara maşınına pəncərə pərdəsi dalından səksəkə içində baxırlar. Tamaşa bitib, hamı gedib, maşınsa gözləyir.
Təhlükə yan keçir. Bu dəfə teatrın gənc aktrisası Mədinəni aparmağa gəlibmişlər. Mədinəni apardıqları yerdə onun “buta naxışlı kəlağayısı” düşüb qalıbmış.
…Azadlığı hamı istəyir, amma heç də hamı azadlıqla nə edəcəyini bilmir. Yaradıcı insanlardan savayı. Onlar bilirlər ki, azad mühitdə yaratdıqlarını heç bir “qara maşın” apara bilməz. Yaratdıqları bax o “buta naxışlı kəlağayı” kimi qalacaq.
Hökmdarların hüzurundan uzaq azad mühitdə “buta naxışlı kəlağayı”lar arzusuyla!
Vahid Qazi
13 iyun 2019
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 13-06-2019 11:55 | Bölmə: Xəbərlər
Azadlığı olmayan yaradıcı insanın ağrısı balasını çətin doğan ananın sancısı kimidi!
Sənətkarın xoşbəxtliyi içindəkini sevərək gün işığına çıxarmaq azadlığındadı!
Faciə tək o deyil ki, istədiyini yaratmağa qoymurlar, hürriyyətin alınıb. Dərd odu, qəlbindəkinin əvəzinə sən başqasının tələb etdiyini yazmağa məcbur edilirsən – bir dəfə növbəti nəşrə hazırlayarkən Şoloxovun “Sakit Don”u sosialist realizminə uyğun redaktə etməsindən yazmışdım.
Daha betərisə zamanla içində yoğurduğun əsəri özün öz əlinlə məhv etməyindi! Yazmaq istədiyini içində boğan, yazdığını qorxudan yandıran o qədər sənət adamı olub ki.
İctimai-siyasi anlamda insanmı önəmli şərtdi, yoxsa mühitmi? Bir növ “yumurtamı əvvəl yaranıb, toyuqmu?” sualına bənzəyir. İnsanı mühit formalaşdırdığı kimi mühiti də insan yaradır. Belədisə, onda sualın cavabı nədi?
Bilmirəm! Bu dar macalda bu suala çətin cavab tapam. Əslində heç qəsdim də bu deyil.
Sadəcə, iki müxtəlif mühitdə fərqli rəftarın motivini anlamağa çalışıram. Zamanın şərtlərimi, insanın xarakterimi səbəbdi konkret əmələ? Məsələn, Səməd Vurğun “Vaqif” dramını 1938-ci ildə sovet mühitində yox – təsəvvür edək, süqut etməyib, o vaxtacan yaşayıb – Cümhuriyyətin 20 yaşında necə yazardı?
Bu, Səməd Vurğunun “Vaqif” tamaşasının premyera tarixçəsindən bəhs edən “Sənət əbədidir, ömür amanat…” kitabını oxuyanda ağlıma gələn sualdı. Vurğun Şah Qacarın hüzurunda şair Vaqifin durumunu və sonunu tarixi həqiqət kimi yox, partiya rəhbərinin istəyinə uyğun yazmağa məcbur olub.
Arif Əliyev arxiv sənədləri əsasında yazdığı bu povest də maraqlıdı. Diktator Mir Cəfər Bağırovun hüzurunda şair Səməd Vurğunun, rejissor Adil İsgəndərovun yaşadığı qorxunu təsvir edib.
Dünyada qorxu qədər insanı bitirən duyğu varmı?
Qorxu işğalçıdı!
Qorxu əvvəl insanın qəlbini işğal edir, sonra şüurunu. Sənin üzə çıxarmadıqlarını, hələ içinin ən dərin qatında saxladıqlarını da xəbərin olmadan işğal altına salır.
İnsan düşüncəsini total basqıda tutan azadlığa qapalı ölkələrdə ən acı həyatı yaradıcı sənərkarlar yaşayır.
Bu, dünən də belə idi, bu gün də belədi. Neft pulu təpəsindən tökülən məmləkətdə nə qədər istedadlı yaradıcı şəxs işsiz-gücsüzdü, nadanlar əlində əsir-yesirdi, cəlayi-vətəndi…
“Qara maşın dayanan yerdə nəm daşlara buta naxışlı kəlağayı yapışıb qalmışdı”.
Bu cümlə söz açdığım povestdəndi. Səməd Vurğunla Adil İsgəndərov premyera günü teatrın qapısı ağzında dayanan NKVD-nin qara maşınına pəncərə pərdəsi dalından səksəkə içində baxırlar. Tamaşa bitib, hamı gedib, maşınsa gözləyir.
Təhlükə yan keçir. Bu dəfə teatrın gənc aktrisası Mədinəni aparmağa gəlibmişlər. Mədinəni apardıqları yerdə onun “buta naxışlı kəlağayısı” düşüb qalıbmış.
…Azadlığı hamı istəyir, amma heç də hamı azadlıqla nə edəcəyini bilmir. Yaradıcı insanlardan savayı. Onlar bilirlər ki, azad mühitdə yaratdıqlarını heç bir “qara maşın” apara bilməz. Yaratdıqları bax o “buta naxışlı kəlağayı” kimi qalacaq.
Hökmdarların hüzurundan uzaq azad mühitdə “buta naxışlı kəlağayı”lar arzusuyla!
Vahid Qazi
13 iyun 2019
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 16:13
Xarkov ruslar üçün "ölüm şəhəri"nə çevrilə bilər
Bu gün, 14:15
Kişilərin diqqətinə: 5 il tez pensiyaya çıxa bilərsiniz
Bu gün, 13:58
Nazim Bəydəmirlinin həbs müddəti uzadılıb
Bu gün, 13:25
Vergi orqanı işçilərinin maaşları artırılır
Bu gün, 12:08
Rusiyada hərbi səfərbərlik başlayıb
Bu gün, 12:07
Fövqəladə rejimlə bağlı qanun sərtləşdirilib
Bu gün, 11:58
ABŞ-nin NATO-dan çıxma məsələsi qaldırıla bilər
Bu gün, 10:56
Ermənistanda Solovyovun verilişləri qadağan edilib
Bu gün, 10:33
AzTV Arayikin müsahibəsini niyə yaymayıb? - Açıqlama
Bu gün, 09:49
Xankəndidə yenə silah-sursat tapılıb
Bu gün, 02:21
Tanınmış jurnalist vəfat edib
Dünən, 21:47
Ramazanın 19-cu günü: imsak və iftar vaxtları
Dünən, 20:22
Yazıçı Akif Əli ittifaq sədri seçilib - Fotolar
Dünən, 17:07
Taksilərdə POS-terminallar quraşdırılacaq
Dünən, 16:57
Taksilər yalnız iki rəngdə olacaq
Dünən, 16:05
Əli Əsədov peşə təhsili ilə bağlı qərar imzalayıb
Dünən, 12:55
Quranı yandıran şəxs İsveçdən çıxarılıb
Dünən, 10:25
Xankəndidə silah-sursat aşkarlanıb
Dünən, 10:10
Xarkov və Zaporojyeyə hücum olub
Dünən, 09:25
ABŞ husilərə zərbələr endirib
Dünən, 09:17
BMT-nin sammitində vacib qərarlar veriləcək
Dünən, 00:18
Makronun davranışı müttəfiqlərini qəzəbləndirib
Dünən, 00:05
Rusiyalı diplomatı Latviyadan qovurlar
27-03-2024, 23:01
Ramazanın 18-ci günü: imsak və iftar vaxtları
27-03-2024, 17:45
Nazir universitetin Şəki filialına direktor təyin edib
27-03-2024, 16:22
Kamran Əliyev vəzifəsindən azad edilib
27-03-2024, 15:21
Cevdet Yılmaz: "Türkiyəni parçalamaq istəyənlər var"
27-03-2024, 14:37
BMU-ya prorektor təyin olunub
27-03-2024, 13:43
Lerikdə 11 nəfər qidadan zəhərlənib - Yenilənib
27-03-2024, 10:50
Lukaşenko Suvalki dəhlizini ələ keçirməyin yolunu öyrənir
27-03-2024, 10:44
Kolleclərə tələbə qəbulu elan edilib
27-03-2024, 10:18
ABŞ bombardmançı təyyarələri Rusiyaya yaxınlaşıb
27-03-2024, 10:01
Qubadlı rayonunda sursat aşkar olunub
27-03-2024, 09:58
“Krokus”da həlak olanların siyahısı yenilənib
27-03-2024, 09:47
Macarlar Orbana etiraz edir
27-03-2024, 00:05
Qəzzada 5 min 826 şagird və 264 müəllim həlak olub
26-03-2024, 21:14
Suriyada İranın daha bir hərbi müşaviri öldürülüb
26-03-2024, 21:03
Lukaşenko: “Terrorçular Belarusa qaçmaq istəyib”
26-03-2024, 17:36
Biləsuvarda 25 yaşlı qadın qətlə yetirilib
26-03-2024, 11:21
UEFA "Qarabağ"ı cərimələyib
25-03-2024, 21:14
Rusiyada terror aktı: daha bir nəfər həbs olunub
25-03-2024, 13:52
40 israilli 700 fələstinli ilə dəyişdirilir
24-03-2024, 13:26
Bakıya yağış, rayonlara qar yağacaq
24-03-2024, 11:29
Dağlıq rayonlarda güclü qar yağıb
24-03-2024, 10:36
Xəzər dənizində zəlzələ olub
23-03-2024, 23:38
Slovakiyada prezident seçkiləri keçirilir
23-03-2024, 18:12
Xədicə İsmayılın ölkədən çıxışı qadağan edilib
23-03-2024, 17:26
Rusiya Ukraynaya hücumları artıracaq
23-03-2024, 17:06
Martın 24-ü Rusiyada milli matəm günüdür