10:15 / 15-10-2025
Xalq artisti Ramiz Quliyev vəfat edib
10:09 / 15-10-2025
Qərbi azərbaycanlılarla bağlı tədbir keçirilib - Fotolar
09:39 / 15-10-2025
Süni intellekt təhlükəyə çevrilir - Xəbərdarlıq
09:38 / 15-10-2025
Bakı metrosunda qatarların hərəkətində problem yaranıb
08:58 / 15-10-2025
Sülh sazişində fələstin xalqının özəl hüququ nəzərə alınmayıb
08:49 / 15-10-2025
Sümükləri tapılan mamontun 45 min il yaşı var - Fotolar
08:32 / 15-10-2025
Dördqat “Gremmi” laureatı 51 yaşında vəfat edib
08:27 / 15-10-2025
Pakistan Əfqanıstanın mövqelərinə zərbələr endirib
08:21 / 15-10-2025
Suriyanın yeni lideri Moskvaya gəlir
08:15 / 15-10-2025
Tramp Çinin köməyi ilə Rusiyaya sürpriz edə bilər
00:03 / 15-10-2025
İlham Əliyevin ilk dəfə Azərbaycan prezidenti seçilməsindən 22 il ötür
22:49 / 14-10-2025
Adamı yerində belə oturdurlar...
22:14 / 14-10-2025
Ramiz Mehdiyevə 4 aylıq ev dustağı cəzası verilib - (Yenilənib)
21:22 / 14-10-2025
Vardanyanın məhkəməsində ifadələr dinlənilib
19:17 / 14-10-2025
Antimon Tacikistanı Avropanın diqqət mərkəzinə gətirib - Fotolar
19:04 / 14-10-2025
Metroda izdiham yaranıb, saatlardır kart işləmir
19:03 / 14-10-2025
İlham Əliyev Sülh Sammiti ilə bağlı növbəti paylaşım edib
18:01 / 14-10-2025
Sabiq icra başçısı vəfat edib
17:53 / 14-10-2025
Nazirliyin səlahiyyətlərindən biri ləğv edilib - Sərəncam
17:37 / 14-10-2025
Hikmət Hacıyev Litva səfiri ilə görüşüb
17:35 / 14-10-2025
Hərbi ekspert: ABŞ Yaxın Şərqə gətirdiyi silahları İrana qarşı yönəldəcək
17:06 / 14-10-2025
Sabiq icra başçısının həbs müddəti uzadılıb
17:02 / 14-10-2025
Keçmiş koordinator və xanımı casusluqda ittiham olunur
16:51 / 14-10-2025
Akademiyaya rektor təyin edilib
16:37 / 14-10-2025
Ermənistanda yeni müxalifət yaranır - “Bizim yol” Paşinyanı devirə biləcək?
16:22 / 14-10-2025
Tramp: Orbanı 100 faiz dəstəkləyirəm
16:15 / 14-10-2025
Şuşakəndə daha 27 ailə köçürülüb - (Yenilənib) - Fotolar
16:14 / 14-10-2025
İlham Əliyev İslam İnkişaf Bankı ilə bağlı qanunu imzalayıb
16:09 / 14-10-2025
Enerji problemi Avropanı narahat edir
11:37 / 10-10-2025
Azərbaycan-Rusiya münasibətləri normallaşır
00:42 / 11-10-2025
DÇ-2026: millimiz Fransa yığmasına uduzub
23:11 / 11-10-2025
Əfqanıstan-Pakistan sərhədində silahlı toqquşma baş verib
22:29 / 10-10-2025
"Antalyaspor"da baş məşqçi təyinatı olub
18:07 / 12-10-2025
İlham Əliyev Baş Assambleya iştirakçılarına müraciət edib
18:04 / 11-10-2025
Azərbaycan dörd ölkənin komandoları birgə təlimə hazırlaşır
14:35 / 11-10-2025
İcra başçısının sabiq müavini həbsdən buraxılmayıb
09:00 / 12-10-2025
Kino ulduzu "Tayler Reyk"-ə dönür
09:24 / 12-10-2025
Yarım əsrin ən ağır təyyarə qəzaları…
12:31 / 10-10-2025
İlham Əliyev "Millət" sarayında çıxış edib - (Yenilənib) - Fotolar
10:19 / 12-10-2025
Xarici İşlər Nazirliyi Qətərə başsağlığı verib
09:07 / 12-10-2025
Xərçəng xəstəliyini ağız qoxusu ilə müəyyən edəcəklər
Hökmdarın hüzurunda olmaq - Vahid Qazi yazır
Tarix: 13-06-2019 11:55 | Bölmə: Xəbərlər
Azadlığı olmayan yaradıcı insanın ağrısı balasını çətin doğan ananın sancısı kimidi!
Sənətkarın xoşbəxtliyi içindəkini sevərək gün işığına çıxarmaq azadlığındadı!
Faciə tək o deyil ki, istədiyini yaratmağa qoymurlar, hürriyyətin alınıb. Dərd odu, qəlbindəkinin əvəzinə sən başqasının tələb etdiyini yazmağa məcbur edilirsən – bir dəfə növbəti nəşrə hazırlayarkən Şoloxovun “Sakit Don”u sosialist realizminə uyğun redaktə etməsindən yazmışdım.
Daha betərisə zamanla içində yoğurduğun əsəri özün öz əlinlə məhv etməyindi! Yazmaq istədiyini içində boğan, yazdığını qorxudan yandıran o qədər sənət adamı olub ki.
İctimai-siyasi anlamda insanmı önəmli şərtdi, yoxsa mühitmi? Bir növ “yumurtamı əvvəl yaranıb, toyuqmu?” sualına bənzəyir. İnsanı mühit formalaşdırdığı kimi mühiti də insan yaradır. Belədisə, onda sualın cavabı nədi?
Bilmirəm! Bu dar macalda bu suala çətin cavab tapam. Əslində heç qəsdim də bu deyil.
Sadəcə, iki müxtəlif mühitdə fərqli rəftarın motivini anlamağa çalışıram. Zamanın şərtlərimi, insanın xarakterimi səbəbdi konkret əmələ? Məsələn, Səməd Vurğun “Vaqif” dramını 1938-ci ildə sovet mühitində yox – təsəvvür edək, süqut etməyib, o vaxtacan yaşayıb – Cümhuriyyətin 20 yaşında necə yazardı?
Bu, Səməd Vurğunun “Vaqif” tamaşasının premyera tarixçəsindən bəhs edən “Sənət əbədidir, ömür amanat…” kitabını oxuyanda ağlıma gələn sualdı. Vurğun Şah Qacarın hüzurunda şair Vaqifin durumunu və sonunu tarixi həqiqət kimi yox, partiya rəhbərinin istəyinə uyğun yazmağa məcbur olub.
Arif Əliyev arxiv sənədləri əsasında yazdığı bu povest də maraqlıdı. Diktator Mir Cəfər Bağırovun hüzurunda şair Səməd Vurğunun, rejissor Adil İsgəndərovun yaşadığı qorxunu təsvir edib.
Dünyada qorxu qədər insanı bitirən duyğu varmı?
Qorxu işğalçıdı!
Qorxu əvvəl insanın qəlbini işğal edir, sonra şüurunu. Sənin üzə çıxarmadıqlarını, hələ içinin ən dərin qatında saxladıqlarını da xəbərin olmadan işğal altına salır.
İnsan düşüncəsini total basqıda tutan azadlığa qapalı ölkələrdə ən acı həyatı yaradıcı sənərkarlar yaşayır.
Bu, dünən də belə idi, bu gün də belədi. Neft pulu təpəsindən tökülən məmləkətdə nə qədər istedadlı yaradıcı şəxs işsiz-gücsüzdü, nadanlar əlində əsir-yesirdi, cəlayi-vətəndi…
“Qara maşın dayanan yerdə nəm daşlara buta naxışlı kəlağayı yapışıb qalmışdı”.
Bu cümlə söz açdığım povestdəndi. Səməd Vurğunla Adil İsgəndərov premyera günü teatrın qapısı ağzında dayanan NKVD-nin qara maşınına pəncərə pərdəsi dalından səksəkə içində baxırlar. Tamaşa bitib, hamı gedib, maşınsa gözləyir.
Təhlükə yan keçir. Bu dəfə teatrın gənc aktrisası Mədinəni aparmağa gəlibmişlər. Mədinəni apardıqları yerdə onun “buta naxışlı kəlağayısı” düşüb qalıbmış.
…Azadlığı hamı istəyir, amma heç də hamı azadlıqla nə edəcəyini bilmir. Yaradıcı insanlardan savayı. Onlar bilirlər ki, azad mühitdə yaratdıqlarını heç bir “qara maşın” apara bilməz. Yaratdıqları bax o “buta naxışlı kəlağayı” kimi qalacaq.
Hökmdarların hüzurundan uzaq azad mühitdə “buta naxışlı kəlağayı”lar arzusuyla!
Vahid Qazi
13 iyun 2019
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 13-06-2019 11:55 | Bölmə: Xəbərlər
Azadlığı olmayan yaradıcı insanın ağrısı balasını çətin doğan ananın sancısı kimidi!
Sənətkarın xoşbəxtliyi içindəkini sevərək gün işığına çıxarmaq azadlığındadı!
Faciə tək o deyil ki, istədiyini yaratmağa qoymurlar, hürriyyətin alınıb. Dərd odu, qəlbindəkinin əvəzinə sən başqasının tələb etdiyini yazmağa məcbur edilirsən – bir dəfə növbəti nəşrə hazırlayarkən Şoloxovun “Sakit Don”u sosialist realizminə uyğun redaktə etməsindən yazmışdım.
Daha betərisə zamanla içində yoğurduğun əsəri özün öz əlinlə məhv etməyindi! Yazmaq istədiyini içində boğan, yazdığını qorxudan yandıran o qədər sənət adamı olub ki.
İctimai-siyasi anlamda insanmı önəmli şərtdi, yoxsa mühitmi? Bir növ “yumurtamı əvvəl yaranıb, toyuqmu?” sualına bənzəyir. İnsanı mühit formalaşdırdığı kimi mühiti də insan yaradır. Belədisə, onda sualın cavabı nədi?
Bilmirəm! Bu dar macalda bu suala çətin cavab tapam. Əslində heç qəsdim də bu deyil.
Sadəcə, iki müxtəlif mühitdə fərqli rəftarın motivini anlamağa çalışıram. Zamanın şərtlərimi, insanın xarakterimi səbəbdi konkret əmələ? Məsələn, Səməd Vurğun “Vaqif” dramını 1938-ci ildə sovet mühitində yox – təsəvvür edək, süqut etməyib, o vaxtacan yaşayıb – Cümhuriyyətin 20 yaşında necə yazardı?
Bu, Səməd Vurğunun “Vaqif” tamaşasının premyera tarixçəsindən bəhs edən “Sənət əbədidir, ömür amanat…” kitabını oxuyanda ağlıma gələn sualdı. Vurğun Şah Qacarın hüzurunda şair Vaqifin durumunu və sonunu tarixi həqiqət kimi yox, partiya rəhbərinin istəyinə uyğun yazmağa məcbur olub.
Arif Əliyev arxiv sənədləri əsasında yazdığı bu povest də maraqlıdı. Diktator Mir Cəfər Bağırovun hüzurunda şair Səməd Vurğunun, rejissor Adil İsgəndərovun yaşadığı qorxunu təsvir edib.
Dünyada qorxu qədər insanı bitirən duyğu varmı?
Qorxu işğalçıdı!
Qorxu əvvəl insanın qəlbini işğal edir, sonra şüurunu. Sənin üzə çıxarmadıqlarını, hələ içinin ən dərin qatında saxladıqlarını da xəbərin olmadan işğal altına salır.
İnsan düşüncəsini total basqıda tutan azadlığa qapalı ölkələrdə ən acı həyatı yaradıcı sənərkarlar yaşayır.
Bu, dünən də belə idi, bu gün də belədi. Neft pulu təpəsindən tökülən məmləkətdə nə qədər istedadlı yaradıcı şəxs işsiz-gücsüzdü, nadanlar əlində əsir-yesirdi, cəlayi-vətəndi…
“Qara maşın dayanan yerdə nəm daşlara buta naxışlı kəlağayı yapışıb qalmışdı”.
Bu cümlə söz açdığım povestdəndi. Səməd Vurğunla Adil İsgəndərov premyera günü teatrın qapısı ağzında dayanan NKVD-nin qara maşınına pəncərə pərdəsi dalından səksəkə içində baxırlar. Tamaşa bitib, hamı gedib, maşınsa gözləyir.
Təhlükə yan keçir. Bu dəfə teatrın gənc aktrisası Mədinəni aparmağa gəlibmişlər. Mədinəni apardıqları yerdə onun “buta naxışlı kəlağayısı” düşüb qalıbmış.
…Azadlığı hamı istəyir, amma heç də hamı azadlıqla nə edəcəyini bilmir. Yaradıcı insanlardan savayı. Onlar bilirlər ki, azad mühitdə yaratdıqlarını heç bir “qara maşın” apara bilməz. Yaratdıqları bax o “buta naxışlı kəlağayı” kimi qalacaq.
Hökmdarların hüzurundan uzaq azad mühitdə “buta naxışlı kəlağayı”lar arzusuyla!
Vahid Qazi
13 iyun 2019
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 10:15
Xalq artisti Ramiz Quliyev vəfat edib
Bu gün, 08:21
Suriyanın yeni lideri Moskvaya gəlir
Dünən, 21:22
Vardanyanın məhkəməsində ifadələr dinlənilib
Dünən, 19:04
Metroda izdiham yaranıb, saatlardır kart işləmir
Dünən, 16:51
Akademiyaya rektor təyin edilib
Dünən, 15:38
Azərbaycan əhalisi artıb
Dünən, 14:17
Əli Əsədov taksilərə bağlı qərar imzalayıb
Dünən, 13:07
Agentliyin işçiləri "Sədərək"də döyülüb
Dünən, 10:51
Şagird yerdəyişməsinə start verilir
Dünən, 09:40
Bu gün üç rayonda qaz olmayacaq
Dünən, 08:37
Məşhur aktyor qardaşı ilə yol qəzasına düşüb
Dünən, 08:22
Rusları Latviyadan niyə qovurlar?
Dünən, 08:14
Belçika silahlanmaya 34 milyard avro xərcləyəcək
Dünən, 08:08
Bayden Trampı və komandasını tərifləyib
13-10-2025, 17:03
Agentliyin strukturu yenidən təşkil olunacaq
13-10-2025, 16:57
“QHT işi” üzrə daha bir məhkəmə başlayıb
13-10-2025, 14:13
Rusiyada orduya könüllü cəlb etmək çətinləşib
13-10-2025, 13:38
Şair Əlisəmid Kür dəfn olunub - Yenilənib
13-10-2025, 11:17
Son 24 saatda Zaporojyaya 570 zərbə endirilib
13-10-2025, 09:21
"Vüsal 300" ev dustaqlığına buraxılıb
13-10-2025, 09:12
Ərdoğan “Sülh Zirvəsi”nə qatılacaq
13-10-2025, 08:16
Avropada 3 ölkə yeni sərhəd nəzarətinə keçib
11-10-2025, 14:35
İcra başçısının sabiq müavini həbsdən buraxılmayıb
11-10-2025, 12:02
Sevil Əliyeva “Şərəf” ordeni ilə təltif olunub - Sərəncam
11-10-2025, 11:43
General Rasim Əliyev vəfat edib
11-10-2025, 10:20
Azərbaycanda palçıq vulkanı püskürüb
11-10-2025, 09:48
Metroda ölüm hadisəsi baş verib
11-10-2025, 00:42
DÇ-2026: millimiz Fransa yığmasına uduzub
10-10-2025, 21:45
İlham Əliyev Tacikistana səfərindən videopaylaşım edib
10-10-2025, 16:33
Bakıda Ermənistan vətəndaşlarının məhkəməsi davam edir
10-10-2025, 16:13
Prezident rəsmi qəbulda iştirak edib - Foto
10-10-2025, 16:05
Cinayət Məcəlləsinə dəyişiklik edilib
10-10-2025, 13:09
Nobel Sülh mükafatının laureatı məlum olub
10-10-2025, 12:19
Məmmədəli Ağayev azad edilib
10-10-2025, 12:07
Azərbaycanda yeni medal təsis olunub
10-10-2025, 11:31
Daha bir vəkilin fəaliyyəti 6 aylıq dondurulub
10-10-2025, 10:57
Komediya aktyoru müharibədə həlak olub
10-10-2025, 10:52
Rusiya interneti kütləvi şəkildə bağlayır
10-10-2025, 10:42
Ukrayna qaranlığa qərq olub
10-10-2025, 10:15
Azərbaycanın 40 vətəndaşı Almaniyadan geri qaytarılıb
10-10-2025, 09:28
Kollecə direktor təyinatı olub
10-10-2025, 07:43
Baş prokuror Trampı qisasçılıqda ittiham edib
10-10-2025, 07:28
ABŞ Senatı gələn ilin hərbi büdcəsini təsdiqləyib
9-10-2025, 17:20
Azərbaycanlı tiktoker ABŞ-da faciəvi şəkildə ölüb
9-10-2025, 12:56
BMT sülhməramlı missiyaları azaldacaq
9-10-2025, 09:49
Video yaratmağın yeni versiyası hazırlanıb
9-10-2025, 09:06
Pedofillər həbsxanada kastrasiya ediləcək
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
