08:37 / 24-04-2024
Narkotikə görə daha 4 nəfər həbs edilib - Fotolar
08:23 / 24-04-2024
Pekin taykonavtların adını açıqlayıb
08:20 / 24-04-2024
Argentina iranlı nazirin həbsini tələb edir
08:15 / 24-04-2024
Qazaxıstan və Rusiyanın sərhədi dəqiqləşdirilir
08:11 / 24-04-2024
ABŞ Senatı xarici yardım paketini təsdiqləyib
00:15 / 24-04-2024
Mafiya başçısı bir ölkədən digərinə qaçıb
00:13 / 24-04-2024
Toyun qızğın vaxtında gəlini qaçırmaq istəyiblər
00:11 / 24-04-2024
İrana qarşı sanksiya siyahısı genişləndirilib
00:08 / 24-04-2024
Britaniya döyüş təyyarələrini Polşaya göndərəcək
00:06 / 24-04-2024
Ukraynada partlayışlar baş verib
23:09 / 23-04-2024
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb
21:43 / 23-04-2024
Xankəndidə avtomat silah gizlədən şəxs tutulub - Foto
19:22 / 23-04-2024
Rusiyanın reaktiv raket daşıyıcısı Qərb raketlərini üstələyir
18:35 / 23-04-2024
Rusiyada sosial iğtişaşlar başlaya bilər
18:14 / 23-04-2024
Polad daşıyan gəmi körpüyə çırpıldıqdan sonra batıb
18:05 / 23-04-2024
Makron Zelenskiyə yalan vədlər verib
18:05 / 23-04-2024
Pul, reytinq, əxlaq... - Bu verilişlər bağlanacaq?
17:51 / 23-04-2024
Avropa İttifaqı Çini hədələyir
17:33 / 23-04-2024
Ukraynaya göndəriləcək hərbi yardımın böyük hissəsi Avropadadır
17:27 / 23-04-2024
“Səyyar vergi yoxlamasının keçirilməsi Qaydaları”na dəyişiklik edilib
17:14 / 23-04-2024
Paşinyan Ermənistan-Azərbaycan arasında ilk sərhəd dirəyinin fotosunu paylaşıb - Foto
17:07 / 23-04-2024
“Space”ə qalib gələn aparıcı geri dönüb: "Vado Korovinin kanala rəhbərlik edəcəyi bəlli deyil"
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
16:50 / 23-04-2024
Nazirlər Kabineti polis və ya prokurorluğa çağırış qaydasına dəyişikliyi təsdiqləyib
16:23 / 23-04-2024
Dövlət başçısı: "Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır"
16:14 / 23-04-2024
İlham Əliyev geri qaytarılan 4 kənddən danışıb
16:10 / 23-04-2024
Azərbaycan-Ermənistan sərhədinin koordinatları dəqiqləşdirilir - Yenilənib
15:53 / 23-04-2024
Prezident: "Ermənistan Naxçıvanla yol əlaqəsini qurmaq imkanını bloklayır"
15:18 / 23-04-2024
60 milyard dollar yardım Ukraynanı tam qələbəyə aparmayacaq
15:10 / 23-04-2024
Azadlıq Partiyası ləğv olunub? - Açıqlama
19:13 / 20-04-2024
Bakıda taxta bazarında yanğın olub - Fotolar (Yenilənib)
22:20 / 20-04-2024
ABŞ Ukraynaya 61 milyard dollar ayırıb
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
21:22 / 19-04-2024
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
18:01 / 21-04-2024
Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
23:26 / 19-04-2024
Aİ-dən 4 kəndin qaytarılmasına reaksiya: "Davamlı nizamlanmanı tam dəstəkləyirik"
00:37 / 20-04-2024
Hikmət Hacıyev: "Bu, diplomatik və siyasi cəsarətimizin təcəssümüdür"
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
20:45 / 19-04-2024
19-cu əsrin solğun dagerreotiplərini bərpa ediblər
Topçubaşovun doğum günüdür - Məzarlıqdan fotolar
Tarix: 04-05-2021 12:00 | Bölmə: Xəbərlər
Bu gün Azərbaycanın ictimai-siyasi xadimi Əlimərdan bəy Topçubaşovun anadan olmasının 156 ili tamam olur.
Reyting.az Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından olan Topçubaşovun məşhur çıxışlarından birini oxuculara çatdırmaqla yanaşı bu dahi şəxsiyyətin Parisdə olan məzarından fotoları da təqdim edir.
Qeyd edək ki, fotolar sabiq deputat Musa Musayevin Fransa səfəri zamanı Senkuli məzarlığında Əlimərdan bəy Topçubaşov və Ceyhun Hacıbəylinin məzarını ziyarət edərkən çəkilib.
1917-ci il may ayının 1-də Moskva şəhərində, azərbaycanlı milyonçu Şəmsi Əsədullayevin 1913-cü ildə müsəlmanların ehtiyacı üçün inşa etdirdiyi binada Ümumrusiya müsəlmanlarının 1-ci Qurultayında Əlimərdan bəy Topçubaşovun çıxışı:
“Rusyadakı müsəlmanlar, Altay dağlarından ta Qara dənizə, İran və Türküstana qədər yayılan milyonlarla müsəlman müqəddəs duyğuları çar hökuməti tərəfindən təhqir olunduğu və əzildiyi üçün vicdan azadlığı fikrini qəlblərində hörmətlə yaşatdılar. Müsəlmanların vicdan azadlığına bağlı hislərinin əzilmə tarixləri bugünkü hökumət təmsilçisinin idarəsinə verilən yad dinlər idarəsinin işləri arasında qeyd edilib. Bu idarə bizim üçün məşum bir idarə idi. Hürriyyət günlərində gizli polis təşkilatı və jandarm idarələrinin bağlanmasını bildirən teleqraflar arasında yad dinlər idarəsi bölməsinin də bağlanması xəbərini oxuyunca, biz “belə olmalı idi”,- dedik. Bu idarənin aqibəti belə olmalı idi. Siz bu yad dinlər idarəsində milyonlarla müsəlmanın Rusiyadakı altı yüz ildən artıq nə üçün təqib edildiklərini, öz yurdlarında nə üçün göz həbsinə alındıqlarını, nə üçün səslərini çıxarmadan yatdıqlarını və nə üçün bunların səslərini eşitmədiyinizi göstərən qara dəftər əldə edə bilərsiniz. Doğrudur, onlar səslərini çıxarmadılar, amma öz səssizlikləri içlərində hayqırdılar, bunların hamısına dözüm göstərdilər. Hər halda bir gün günəş doğar. O zaman siz də bizim polisin damğaladığı və bu damğaya layiq xalq olmadığımızı görərsiniz dedilər.
Biz ağıllı və böyük Peyğəmbərimizin öyrətdiyi dinimizin mənəvi və əxlaqi tərbiyəsinin işığında, taleyimizin yazısı ilə, bir ölkədə birlikdə yaşadığımız xalqlarla əl-ələ verib getməyə hazırıq ... İndi biz qorxudan və bu qorxuya əsas verən bir şeyimiz varsa, o da sizin məlumatsız olmağınızın bizə zərərvermə ehtimalıdır. Hökumətin işləri bizə inam üzərində qurulmalıdır. O zaman biz də onu məmuniyyətlə qarşılayarıq. Bundan sonra səsimizin eşidiləcəyinə qənaətimiz və inancımız vardır.
Altı yüz ildən bəri Rusiya tabeliyində olan müsəlmanlar bu günə qədər hökumətdən bir xoş söz və xoş rəftar görməmişlər. Bu qədər gözləyən səbrli müsəlmanlar, əlbəttə ki, Məclisi - Müəssisana qədər də gözləyərlər. Fəqət bir şey vardır ki, onu söyləməliyik . Qorxasan ki, rus cəmaəti (Müvəqqəti hökumət nəzərdə tutulur) də əvvəlki səhvi təkrar etsin. Bu vaxta qədər belə təsəvvür edilirdi ki, müsəlmanlara molla və məscid ver, onlar bundan artıq bir şey istəməzlər. Lakin indi belə deyildir. “Müsəlman” ifadəsi din məfhumunu anlatsa da, təcrübə və mənaca millət məfhumuna malik olmuşdur. Müsəlmanlar müsəlman adına tələb etdikləri maddələrdə milli tələblərini istəmiş olurlar. Əlbəttə ki, muxtariyyət məsələsini Müəssislər Məclisi həll edəcəkdir. Lakin hökumət indidən bilməlidir ki, müsəlmanlar din və millət işlərinə aid məsələlərdə muxtar olmalıdırlar, özləri öz müqəddəratlarını həll etməlidirlər. Qoy hökumət əlimizdən alınan vəqf yerlərini qaytarsın. O zaman biz milli məktəb və ehtiyaclarımızı özümüz təmin edə bilərik. Biz, şübhəsiz ki, Müəssislər Məclisini gözləyəcəyik. Fəqət oraya öz muxtariyyətimizi tələb etmək üçün hazırlaşıb gedəcəyik”.
Əlimərdan bəy yekunda “Yaşa və başqasına da yaşamaq imkanı ver”,- sözlərini Moskvada Müvəqqəti hökumətin nümayəndəsi, qeyri-slavyan və başqa dinlərə itaət edən vətəndaşlar üzrə idarənin komissarı professor Sergey Kotlyarevskiyə çatdırıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-05-2021 12:00 | Bölmə: Xəbərlər
Bu gün Azərbaycanın ictimai-siyasi xadimi Əlimərdan bəy Topçubaşovun anadan olmasının 156 ili tamam olur.
Reyting.az Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından olan Topçubaşovun məşhur çıxışlarından birini oxuculara çatdırmaqla yanaşı bu dahi şəxsiyyətin Parisdə olan məzarından fotoları da təqdim edir.
Qeyd edək ki, fotolar sabiq deputat Musa Musayevin Fransa səfəri zamanı Senkuli məzarlığında Əlimərdan bəy Topçubaşov və Ceyhun Hacıbəylinin məzarını ziyarət edərkən çəkilib.
1917-ci il may ayının 1-də Moskva şəhərində, azərbaycanlı milyonçu Şəmsi Əsədullayevin 1913-cü ildə müsəlmanların ehtiyacı üçün inşa etdirdiyi binada Ümumrusiya müsəlmanlarının 1-ci Qurultayında Əlimərdan bəy Topçubaşovun çıxışı:
“Rusyadakı müsəlmanlar, Altay dağlarından ta Qara dənizə, İran və Türküstana qədər yayılan milyonlarla müsəlman müqəddəs duyğuları çar hökuməti tərəfindən təhqir olunduğu və əzildiyi üçün vicdan azadlığı fikrini qəlblərində hörmətlə yaşatdılar. Müsəlmanların vicdan azadlığına bağlı hislərinin əzilmə tarixləri bugünkü hökumət təmsilçisinin idarəsinə verilən yad dinlər idarəsinin işləri arasında qeyd edilib. Bu idarə bizim üçün məşum bir idarə idi. Hürriyyət günlərində gizli polis təşkilatı və jandarm idarələrinin bağlanmasını bildirən teleqraflar arasında yad dinlər idarəsi bölməsinin də bağlanması xəbərini oxuyunca, biz “belə olmalı idi”,- dedik. Bu idarənin aqibəti belə olmalı idi. Siz bu yad dinlər idarəsində milyonlarla müsəlmanın Rusiyadakı altı yüz ildən artıq nə üçün təqib edildiklərini, öz yurdlarında nə üçün göz həbsinə alındıqlarını, nə üçün səslərini çıxarmadan yatdıqlarını və nə üçün bunların səslərini eşitmədiyinizi göstərən qara dəftər əldə edə bilərsiniz. Doğrudur, onlar səslərini çıxarmadılar, amma öz səssizlikləri içlərində hayqırdılar, bunların hamısına dözüm göstərdilər. Hər halda bir gün günəş doğar. O zaman siz də bizim polisin damğaladığı və bu damğaya layiq xalq olmadığımızı görərsiniz dedilər.
Biz ağıllı və böyük Peyğəmbərimizin öyrətdiyi dinimizin mənəvi və əxlaqi tərbiyəsinin işığında, taleyimizin yazısı ilə, bir ölkədə birlikdə yaşadığımız xalqlarla əl-ələ verib getməyə hazırıq ... İndi biz qorxudan və bu qorxuya əsas verən bir şeyimiz varsa, o da sizin məlumatsız olmağınızın bizə zərərvermə ehtimalıdır. Hökumətin işləri bizə inam üzərində qurulmalıdır. O zaman biz də onu məmuniyyətlə qarşılayarıq. Bundan sonra səsimizin eşidiləcəyinə qənaətimiz və inancımız vardır.
Altı yüz ildən bəri Rusiya tabeliyində olan müsəlmanlar bu günə qədər hökumətdən bir xoş söz və xoş rəftar görməmişlər. Bu qədər gözləyən səbrli müsəlmanlar, əlbəttə ki, Məclisi - Müəssisana qədər də gözləyərlər. Fəqət bir şey vardır ki, onu söyləməliyik . Qorxasan ki, rus cəmaəti (Müvəqqəti hökumət nəzərdə tutulur) də əvvəlki səhvi təkrar etsin. Bu vaxta qədər belə təsəvvür edilirdi ki, müsəlmanlara molla və məscid ver, onlar bundan artıq bir şey istəməzlər. Lakin indi belə deyildir. “Müsəlman” ifadəsi din məfhumunu anlatsa da, təcrübə və mənaca millət məfhumuna malik olmuşdur. Müsəlmanlar müsəlman adına tələb etdikləri maddələrdə milli tələblərini istəmiş olurlar. Əlbəttə ki, muxtariyyət məsələsini Müəssislər Məclisi həll edəcəkdir. Lakin hökumət indidən bilməlidir ki, müsəlmanlar din və millət işlərinə aid məsələlərdə muxtar olmalıdırlar, özləri öz müqəddəratlarını həll etməlidirlər. Qoy hökumət əlimizdən alınan vəqf yerlərini qaytarsın. O zaman biz milli məktəb və ehtiyaclarımızı özümüz təmin edə bilərik. Biz, şübhəsiz ki, Müəssislər Məclisini gözləyəcəyik. Fəqət oraya öz muxtariyyətimizi tələb etmək üçün hazırlaşıb gedəcəyik”.
Əlimərdan bəy yekunda “Yaşa və başqasına da yaşamaq imkanı ver”,- sözlərini Moskvada Müvəqqəti hökumətin nümayəndəsi, qeyri-slavyan və başqa dinlərə itaət edən vətəndaşlar üzrə idarənin komissarı professor Sergey Kotlyarevskiyə çatdırıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 08:37
Narkotikə görə daha 4 nəfər həbs edilib - Fotolar
Bu gün, 08:23
Pekin taykonavtların adını açıqlayıb
Bu gün, 08:20
Argentina iranlı nazirin həbsini tələb edir
Bu gün, 08:11
ABŞ Senatı xarici yardım paketini təsdiqləyib
Bu gün, 00:08
Britaniya döyüş təyyarələrini Polşaya göndərəcək
Dünən, 23:09
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb
Dünən, 18:05
Makron Zelenskiyə yalan vədlər verib
Dünən, 16:14
İlham Əliyev geri qaytarılan 4 kənddən danışıb
Dünən, 14:37
Astara sakini 51 kq narkotiklə tutulub
Dünən, 12:11
Əliyev Zelenskini COP29-a dəvət edib
Dünən, 11:10
Məhkəmə Əvəz Zeynallı ilə bağlı qərar verib
Dünən, 10:04
Xankəndidə silah-sursat aşkarlanıb
Dünən, 09:54
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
22-04-2024, 23:33
Sülhməramlılar Qarabağdan Ermənistana gedir
22-04-2024, 21:32
Ruslar Xarkovdakı teleqülləni dağıdıb - Foto
22-04-2024, 20:55
Əliyevlə Putin birgə nahar ediblər
22-04-2024, 15:08
Ukrayna daha 250 min şəxsi səfərbər etməlidir
22-04-2024, 13:26
Rusiya Çin liderini Kazan şəhərində gözləyir
22-04-2024, 09:53
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
22-04-2024, 09:12
Trampa kimlər mane olur? - Sorğu
22-04-2024, 00:45
Türkiyədə yenə zəlzələ olub
21-04-2024, 17:46
İran prezidenti Pakistana gedir
20-04-2024, 22:20
ABŞ Ukraynaya 61 milyard dollar ayırıb
20-04-2024, 14:33
Moskvada azərbaycanlı iş adamı öldürülüb
20-04-2024, 13:13
Müğənni Cavanşir Məmmədov vəfat edib
20-04-2024, 10:21
Qazaxlı Alikin oğlunun məhkəməsi başlayır
19-04-2024, 21:22
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
19-04-2024, 16:19
Abel Məhərrəmov və xanımı məhkəməyə verilib
19-04-2024, 14:22
Bakı Fransız Liseyi fəaliyyətini dayandırır
19-04-2024, 13:56
Aİ-dən İsrail və İrana çağırış: "Təmkinli olun!"
19-04-2024, 13:15
Hal şahidləri ilə bağlı qanuna dəyişiklik olub
19-04-2024, 13:12
Bu şəxslər pensiyaya daha tez çıxacaq - Qanun dəyişib
19-04-2024, 11:52
BDU tələbəsi intihar edib
19-04-2024, 11:41
MN: "Rusiyanın bombardmançı təyyarəsini vurduq"
19-04-2024, 11:13
Daha bir ölkə fransız diplomatlarını qovub
19-04-2024, 09:31
Xankəndidə yenidən silah-sursat aşkarlanıb
19-04-2024, 09:00
Sumqayıtda oğul ata və anasını öldürüb
19-04-2024, 00:01
ABŞ Fələstinin BMT-yə tam üzvlüyünə “yox” deyib - Yenilənib
18-04-2024, 23:01
Türkiyədə ard-arda üç güclü zəlzələ olub
18-04-2024, 19:04
Respublika Pediatriya Mərkəzi yaradılıb
18-04-2024, 17:44
Əfv edilənlərin içində niyə qadınlar az olur? - Açıqlama
18-04-2024, 15:13
İcra başçısını söyən şəxsə 5 sutka həbs cəzası verilib
18-04-2024, 13:39
Məhkəmə kokain kralı ilə bağlı qərar verib
18-04-2024, 12:58
Süni intellektdən qoruna biləcək sahələr sadalanıb
18-04-2024, 11:39
Keçid balları qalxır? - Açqılama (Video)
18-04-2024, 10:56
Qırğızıstanda "TikTok"a giriş məhdudlaşdırılıb
18-04-2024, 09:03
Ağdamda minaatan qurğular tapılıb
18-04-2024, 08:52
Pekin Tel-Əvivə müraciət edib
18-04-2024, 00:03
Başlıbel qətliamından 31 il ötür
Milli Qəhrəman Pəhlivan Fərzəliyevin oğlu deyir ki, 44 günlük savaşda iştirak etmək arzusu həyata keçməsə də, döyüşlərin şiddətli vaxtında atasının şəhid olduğu Xəzəz dağını ziyarət edə bilib
Şair deyir ki, nə tənqidçiləri qınayır, nə də pul verib onlara tənqid adı altında tərif yazdıranları
Əks-kəşfiyyat xidmətinin sabiq rəhbəri deyir ki, hava hücumu reallaşarsa, itkilər böyük ola bilər
Eyni tamaşada həm Dövşanı, həm də Tülkünü səsləndirən Aygül Ağayeva deyir ki, kuklaçı olmaq çox çətindir
Məhəmməd Şahməmmədli “Apatiya”nı şedevr hesab etmir və filmdə səhvlərin olduğunu deyir
