22:09 / 06-07-2025
XİN Xankəndi Kommunikesi barədə məlumat yayıb
22:04 / 06-07-2025
Gürcüstanda məşhur iş adamı saxlanılıb
20:15 / 06-07-2025
Portuqaliyalı futbolçu “Şamaxı”da oynayacaq
20:08 / 06-07-2025
BRICS Sammiti başlayıb
18:08 / 06-07-2025
Pakistan Milli Assambleyasının sədri Azərbaycana gəlib
13:32 / 06-07-2025
Ali məktəblərə qəbul imtahanı keçirilib - (Yenilənib)
12:46 / 06-07-2025
Sabah qısamüddətli yağış gözlənilir - Proqnoz
09:47 / 06-07-2025
Azərbaycan ilə Ermənistan arasında sülh sazişinə mane olan səbəblər açıqlanıb - Foto
08:53 / 06-07-2025
Gəncin qətlində şübhəli şəxs saxlanılıb
18:09 / 05-07-2025
Mingəçevirdə iki qayıq toqquşub - Beş nəfər xəsarət alıb
14:30 / 05-07-2025
Sabah yağış yağacaq
14:16 / 05-07-2025
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
12:19 / 05-07-2025
“AzerGold”-un qiymətli metal satışından gəlirləri artıb
12:09 / 05-07-2025
Beş kollecə direktor təyin ediblər - Siyahı
12:04 / 05-07-2025
Sadiq Qurbanov: “Xankəndidə keçirilən ECO Zirvəsi Azərbaycanın qələbəsidir”
10:36 / 05-07-2025
DTX-nin Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - Video
10:35 / 05-07-2025
Türkiyəyə güclü qar yağıb
10:31 / 05-07-2025
Kürdə boğulan 19 yaşlı gəncin meyiti tapılıb
10:09 / 05-07-2025
Azərbaycanlı “qanuni oğru”lar barədə qərar verilib
09:26 / 05-07-2025
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
19:49 / 04-07-2025
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
19:46 / 04-07-2025
Qərbi Azərbaycana qayıdışın hüquqi əsasları müzakirə olunub - Fotolar
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
18:42 / 04-07-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında görüş olub - Fotolar (Yenilənib)
18:35 / 04-07-2025
Ukrayna və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
18:25 / 04-07-2025
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
18:19 / 04-07-2025
DTX-nın saxladığı sabiq diplomatın məhkəməsi başlayıb
18:01 / 04-07-2025
Ali Məhkəmə inzibati mübahisələrə dair işlərlə bağlı qərar qəbul edib
17:42 / 04-07-2025
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatıb
13:16 / 02-07-2025
Mədəniyyət nazirinə kulturoloji tövsiyə - Akif Əli yazır
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
14:40 / 03-07-2025
İlham Əliyev Qarabağa səfər edib - (Yenilənib+) - Fotolar
12:16 / 02-07-2025
Cəlaloğlu: Güzəştə getsək, Rusiya daha ağır şərtlərlə üstümüzə gələcək
15:33 / 02-07-2025
Rusiya daha da aqressivləşir
10:26 / 02-07-2025
Azərbaycana qarşı mənəvi-siyasi strategiya: Rusiya nəyə nail olmaq istəyir?
17:18 / 02-07-2025
Daha üç şəhidimizin dəfn mərasimi olacaq - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
16:55 / 02-07-2025
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
00:12 / 02-07-2025
Azərbaycan diasporunun lideri sərbəst buraxılıb - (Yenilənib)
08:03 / 04-07-2025
Ruslar Kiyevi “Xəncər”lə vurur
Topçubaşovun doğum günüdür - Məzarlıqdan fotolar
Tarix: 04-05-2021 12:00 | Bölmə: Xəbərlər
Bu gün Azərbaycanın ictimai-siyasi xadimi Əlimərdan bəy Topçubaşovun anadan olmasının 156 ili tamam olur.
Reyting.az Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından olan Topçubaşovun məşhur çıxışlarından birini oxuculara çatdırmaqla yanaşı bu dahi şəxsiyyətin Parisdə olan məzarından fotoları da təqdim edir.
Qeyd edək ki, fotolar sabiq deputat Musa Musayevin Fransa səfəri zamanı Senkuli məzarlığında Əlimərdan bəy Topçubaşov və Ceyhun Hacıbəylinin məzarını ziyarət edərkən çəkilib.
1917-ci il may ayının 1-də Moskva şəhərində, azərbaycanlı milyonçu Şəmsi Əsədullayevin 1913-cü ildə müsəlmanların ehtiyacı üçün inşa etdirdiyi binada Ümumrusiya müsəlmanlarının 1-ci Qurultayında Əlimərdan bəy Topçubaşovun çıxışı:
“Rusyadakı müsəlmanlar, Altay dağlarından ta Qara dənizə, İran və Türküstana qədər yayılan milyonlarla müsəlman müqəddəs duyğuları çar hökuməti tərəfindən təhqir olunduğu və əzildiyi üçün vicdan azadlığı fikrini qəlblərində hörmətlə yaşatdılar. Müsəlmanların vicdan azadlığına bağlı hislərinin əzilmə tarixləri bugünkü hökumət təmsilçisinin idarəsinə verilən yad dinlər idarəsinin işləri arasında qeyd edilib. Bu idarə bizim üçün məşum bir idarə idi. Hürriyyət günlərində gizli polis təşkilatı və jandarm idarələrinin bağlanmasını bildirən teleqraflar arasında yad dinlər idarəsi bölməsinin də bağlanması xəbərini oxuyunca, biz “belə olmalı idi”,- dedik. Bu idarənin aqibəti belə olmalı idi. Siz bu yad dinlər idarəsində milyonlarla müsəlmanın Rusiyadakı altı yüz ildən artıq nə üçün təqib edildiklərini, öz yurdlarında nə üçün göz həbsinə alındıqlarını, nə üçün səslərini çıxarmadan yatdıqlarını və nə üçün bunların səslərini eşitmədiyinizi göstərən qara dəftər əldə edə bilərsiniz. Doğrudur, onlar səslərini çıxarmadılar, amma öz səssizlikləri içlərində hayqırdılar, bunların hamısına dözüm göstərdilər. Hər halda bir gün günəş doğar. O zaman siz də bizim polisin damğaladığı və bu damğaya layiq xalq olmadığımızı görərsiniz dedilər.
Biz ağıllı və böyük Peyğəmbərimizin öyrətdiyi dinimizin mənəvi və əxlaqi tərbiyəsinin işığında, taleyimizin yazısı ilə, bir ölkədə birlikdə yaşadığımız xalqlarla əl-ələ verib getməyə hazırıq ... İndi biz qorxudan və bu qorxuya əsas verən bir şeyimiz varsa, o da sizin məlumatsız olmağınızın bizə zərərvermə ehtimalıdır. Hökumətin işləri bizə inam üzərində qurulmalıdır. O zaman biz də onu məmuniyyətlə qarşılayarıq. Bundan sonra səsimizin eşidiləcəyinə qənaətimiz və inancımız vardır.
Altı yüz ildən bəri Rusiya tabeliyində olan müsəlmanlar bu günə qədər hökumətdən bir xoş söz və xoş rəftar görməmişlər. Bu qədər gözləyən səbrli müsəlmanlar, əlbəttə ki, Məclisi - Müəssisana qədər də gözləyərlər. Fəqət bir şey vardır ki, onu söyləməliyik . Qorxasan ki, rus cəmaəti (Müvəqqəti hökumət nəzərdə tutulur) də əvvəlki səhvi təkrar etsin. Bu vaxta qədər belə təsəvvür edilirdi ki, müsəlmanlara molla və məscid ver, onlar bundan artıq bir şey istəməzlər. Lakin indi belə deyildir. “Müsəlman” ifadəsi din məfhumunu anlatsa da, təcrübə və mənaca millət məfhumuna malik olmuşdur. Müsəlmanlar müsəlman adına tələb etdikləri maddələrdə milli tələblərini istəmiş olurlar. Əlbəttə ki, muxtariyyət məsələsini Müəssislər Məclisi həll edəcəkdir. Lakin hökumət indidən bilməlidir ki, müsəlmanlar din və millət işlərinə aid məsələlərdə muxtar olmalıdırlar, özləri öz müqəddəratlarını həll etməlidirlər. Qoy hökumət əlimizdən alınan vəqf yerlərini qaytarsın. O zaman biz milli məktəb və ehtiyaclarımızı özümüz təmin edə bilərik. Biz, şübhəsiz ki, Müəssislər Məclisini gözləyəcəyik. Fəqət oraya öz muxtariyyətimizi tələb etmək üçün hazırlaşıb gedəcəyik”.
Əlimərdan bəy yekunda “Yaşa və başqasına da yaşamaq imkanı ver”,- sözlərini Moskvada Müvəqqəti hökumətin nümayəndəsi, qeyri-slavyan və başqa dinlərə itaət edən vətəndaşlar üzrə idarənin komissarı professor Sergey Kotlyarevskiyə çatdırıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-05-2021 12:00 | Bölmə: Xəbərlər
Bu gün Azərbaycanın ictimai-siyasi xadimi Əlimərdan bəy Topçubaşovun anadan olmasının 156 ili tamam olur.
Reyting.az Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından olan Topçubaşovun məşhur çıxışlarından birini oxuculara çatdırmaqla yanaşı bu dahi şəxsiyyətin Parisdə olan məzarından fotoları da təqdim edir.
Qeyd edək ki, fotolar sabiq deputat Musa Musayevin Fransa səfəri zamanı Senkuli məzarlığında Əlimərdan bəy Topçubaşov və Ceyhun Hacıbəylinin məzarını ziyarət edərkən çəkilib.
1917-ci il may ayının 1-də Moskva şəhərində, azərbaycanlı milyonçu Şəmsi Əsədullayevin 1913-cü ildə müsəlmanların ehtiyacı üçün inşa etdirdiyi binada Ümumrusiya müsəlmanlarının 1-ci Qurultayında Əlimərdan bəy Topçubaşovun çıxışı:
“Rusyadakı müsəlmanlar, Altay dağlarından ta Qara dənizə, İran və Türküstana qədər yayılan milyonlarla müsəlman müqəddəs duyğuları çar hökuməti tərəfindən təhqir olunduğu və əzildiyi üçün vicdan azadlığı fikrini qəlblərində hörmətlə yaşatdılar. Müsəlmanların vicdan azadlığına bağlı hislərinin əzilmə tarixləri bugünkü hökumət təmsilçisinin idarəsinə verilən yad dinlər idarəsinin işləri arasında qeyd edilib. Bu idarə bizim üçün məşum bir idarə idi. Hürriyyət günlərində gizli polis təşkilatı və jandarm idarələrinin bağlanmasını bildirən teleqraflar arasında yad dinlər idarəsi bölməsinin də bağlanması xəbərini oxuyunca, biz “belə olmalı idi”,- dedik. Bu idarənin aqibəti belə olmalı idi. Siz bu yad dinlər idarəsində milyonlarla müsəlmanın Rusiyadakı altı yüz ildən artıq nə üçün təqib edildiklərini, öz yurdlarında nə üçün göz həbsinə alındıqlarını, nə üçün səslərini çıxarmadan yatdıqlarını və nə üçün bunların səslərini eşitmədiyinizi göstərən qara dəftər əldə edə bilərsiniz. Doğrudur, onlar səslərini çıxarmadılar, amma öz səssizlikləri içlərində hayqırdılar, bunların hamısına dözüm göstərdilər. Hər halda bir gün günəş doğar. O zaman siz də bizim polisin damğaladığı və bu damğaya layiq xalq olmadığımızı görərsiniz dedilər.
Biz ağıllı və böyük Peyğəmbərimizin öyrətdiyi dinimizin mənəvi və əxlaqi tərbiyəsinin işığında, taleyimizin yazısı ilə, bir ölkədə birlikdə yaşadığımız xalqlarla əl-ələ verib getməyə hazırıq ... İndi biz qorxudan və bu qorxuya əsas verən bir şeyimiz varsa, o da sizin məlumatsız olmağınızın bizə zərərvermə ehtimalıdır. Hökumətin işləri bizə inam üzərində qurulmalıdır. O zaman biz də onu məmuniyyətlə qarşılayarıq. Bundan sonra səsimizin eşidiləcəyinə qənaətimiz və inancımız vardır.
Altı yüz ildən bəri Rusiya tabeliyində olan müsəlmanlar bu günə qədər hökumətdən bir xoş söz və xoş rəftar görməmişlər. Bu qədər gözləyən səbrli müsəlmanlar, əlbəttə ki, Məclisi - Müəssisana qədər də gözləyərlər. Fəqət bir şey vardır ki, onu söyləməliyik . Qorxasan ki, rus cəmaəti (Müvəqqəti hökumət nəzərdə tutulur) də əvvəlki səhvi təkrar etsin. Bu vaxta qədər belə təsəvvür edilirdi ki, müsəlmanlara molla və məscid ver, onlar bundan artıq bir şey istəməzlər. Lakin indi belə deyildir. “Müsəlman” ifadəsi din məfhumunu anlatsa da, təcrübə və mənaca millət məfhumuna malik olmuşdur. Müsəlmanlar müsəlman adına tələb etdikləri maddələrdə milli tələblərini istəmiş olurlar. Əlbəttə ki, muxtariyyət məsələsini Müəssislər Məclisi həll edəcəkdir. Lakin hökumət indidən bilməlidir ki, müsəlmanlar din və millət işlərinə aid məsələlərdə muxtar olmalıdırlar, özləri öz müqəddəratlarını həll etməlidirlər. Qoy hökumət əlimizdən alınan vəqf yerlərini qaytarsın. O zaman biz milli məktəb və ehtiyaclarımızı özümüz təmin edə bilərik. Biz, şübhəsiz ki, Müəssislər Məclisini gözləyəcəyik. Fəqət oraya öz muxtariyyətimizi tələb etmək üçün hazırlaşıb gedəcəyik”.
Əlimərdan bəy yekunda “Yaşa və başqasına da yaşamaq imkanı ver”,- sözlərini Moskvada Müvəqqəti hökumətin nümayəndəsi, qeyri-slavyan və başqa dinlərə itaət edən vətəndaşlar üzrə idarənin komissarı professor Sergey Kotlyarevskiyə çatdırıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 22:09
XİN Xankəndi Kommunikesi barədə məlumat yayıb
Bu gün, 22:04
Gürcüstanda məşhur iş adamı saxlanılıb
Bu gün, 08:53
Gəncin qətlində şübhəli şəxs saxlanılıb
Dünən, 12:09
Beş kollecə direktor təyin ediblər - Siyahı
Dünən, 10:35
Türkiyəyə güclü qar yağıb
Dünən, 10:09
Azərbaycanlı “qanuni oğru”lar barədə qərar verilib
4-07-2025, 19:49
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
4-07-2025, 17:21
Deputatlar daha 15 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
4-07-2025, 16:33
ECO-nun növbəti sammiti İranda keçiriləcək
4-07-2025, 14:58
Ərdoğan: "Sammitin Xankəndidə keçirilməsi ayrı mənadır"
4-07-2025, 14:16
Şəxsiyyət vəsiqələri yenilənəcək
4-07-2025, 13:18
İlham Əliyev Pakistanın baş naziri ilə görüşüb - Fotolar
4-07-2025, 07:58
Trampın Baydendən fərqi nədir?
4-07-2025, 07:53
Vatikan sülh danışıqlarına hazırdır
4-07-2025, 07:37
Hollivudun ulduz aktyoru vəfat edib
3-07-2025, 16:31
Abituriyentlərin şikayətləri araşdırılıb
3-07-2025, 15:04
İlham Əliyev Rəşid Meredovu qəbul edib - Fotolar
3-07-2025, 14:55
ABŞ qoşunlarını Avropadan çıxaracaqlar
3-07-2025, 12:41
Ərdoğan sabah Xankəndiyə gələcək
3-07-2025, 11:58
İki ölkə nüvə stansiyalarını təcili bağlayıb
3-07-2025, 11:30
Şahbuzda 69 yaşlı yaşlı qadın göldə boğulub
3-07-2025, 09:44
Bir qrup şəxsin aylıq müavinəti dayandırılıb
3-07-2025, 09:11
İki qəsəbədə qaz təchizatı dayandırılacaq
3-07-2025, 08:08
Bali sahillərində bərə batıb
3-07-2025, 08:03
Odessada partlayışlar baş verib
2-07-2025, 21:11
Göygöldə təcili tibbi yardım briqadasına hücum olub
2-07-2025, 18:32
Bakıda “Özbəkistan” parkının təməli qoyulub
2-07-2025, 14:10
"City Net" "Jurnalistlərin binası"nda problem yaradıb
2-07-2025, 11:35
Milli Məclis daha bir bəyanat yayıb
2-07-2025, 11:23
İnformasiya agentliklərinə dair yeni tələblər müəyyənləşir
2-07-2025, 10:40
Baş Prokurorluda istintaq qrupu yaradılıb
2-07-2025, 10:30
Reyestrdən keçməyən media subyektləri cərimələnəcək
2-07-2025, 09:38
Erkən nikahların qarşısının alınmasında ailənin rolu
2-07-2025, 07:59
Tramp jurnalistdən qeyri-adi xahiş edib
1-07-2025, 22:54
Sumqayıtda qadın bıçaqlanıb
1-07-2025, 18:26
Nəhəng ekzoplanetin görüntüsünü əldə ediblər - Fotolar
1-07-2025, 15:10
Rezidenturaya qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
1-07-2025, 12:10
İran nüvə danışıqları üçün şərtlər irəli sürür
1-07-2025, 10:21
17 yaşlı oğlan Qarabağ kanalında batıb
1-07-2025, 07:59
Akula yeniyetməyə hücum edib
1-07-2025, 07:43
“Rusiya İmperator Hərəkatı” qadağan edilə bilər
30-06-2025, 18:44
Aİ rəsmisi: "Rusiyada azərbaycanlılara qarşı törədilən zorakılıq..."
30-06-2025, 18:03
Daha 17 qanuna dəyişiklik edəcəklər
30-06-2025, 15:20
Dərmanların qiyməti yenidən tənzimlənib
30-06-2025, 14:26
Sabiq nazir təltif edilib
30-06-2025, 13:45
Qarabağa səfərlər müvəqqəti dayandırılıb
30-06-2025, 13:01
Xarici İşlər Nazirliyində yeni idarə yaradılıb
30-06-2025, 10:32
Şamaxıda kürəkən qayınatasını öldürüb
30-06-2025, 10:30
Dünyanın ən qədim piramidası tapılıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
