15:40 / 08-09-2025
Professor: Rusiya tədricən Çinin təsirinə düşür
15:39 / 08-09-2025
"Bulvar"ın keçmiş rəhbəri özünü təqsirli saymır - Məhkəmə prosesi
15:31 / 08-09-2025
Lalə Şövkət: "Belə siyasətdən danışmağı rəva bilmirəm"
15:20 / 08-09-2025
Xocalı və Ağdərəyə növbəti köç olub - (Yenilənib) - Fotolar
15:02 / 08-09-2025
Bakıda ermənilərin məhkəməsi davam edir
14:46 / 08-09-2025
Rezidenturaya qeydiyyat prosesi başlayır
14:14 / 08-09-2025
Ceyhun Bayramov ABŞ-nın Ticarət Missiyasının nümayəndələrini qəbul edib
14:05 / 08-09-2025
Laçında traktor dərəyə aşıb: bir nəfər ölüb
13:59 / 08-09-2025
İcraçı direktor vəzifədən azad olunub
13:56 / 08-09-2025
Rusiya Çinin daxili istiqraz bazarına qayıdır
13:46 / 08-09-2025
Kamala Harris mühafizəsiz qalıb
13:39 / 08-09-2025
Ukrayna ordusu xeyli əraziyə nəzarəti bərpa edib
12:46 / 08-09-2025
Vəzifəli şəxs saxlanılıb
12:43 / 08-09-2025
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiyalar hazırlanır
12:34 / 08-09-2025
Sabah yağış yağacaq
12:22 / 08-09-2025
Pirəkəşkül və Ağdərədə yararsız döyüş sursatları məhv olunacaq
12:19 / 08-09-2025
Azərbaycan millisinin baş məşqçisi istefaya göndərilib
12:14 / 08-09-2025
Gürcüstanda 30 kriminal avtoritet həbs olunub
12:08 / 08-09-2025
Azərbaycan prezidenti Qazaxıstana səfər edəcək
11:58 / 08-09-2025
Maduro Kolumbiya ilə sərhədə 25 min hərbçi yerləşdirir
11:56 / 08-09-2025
Bakıda “KamAZ” avtomobilin üzərinə aşıb, ölən var - Fotolar - Yenilənib
11:39 / 08-09-2025
Avropa Afrikada böyük layihəyə start verir
11:29 / 08-09-2025
Saxta soyqırımla bağlı qanun dəyişir
11:28 / 08-09-2025
Prezident Qordana Silyanovska-Davkovaya məktub göndərib
11:23 / 08-09-2025
Rusiyada daha bir azərbaycanlı saxlanılıb
11:09 / 08-09-2025
Ukraynanı üç hissəyə bölürlər
10:51 / 08-09-2025
Avropa liderləri müharibəyə son qoymaq üçün ABŞ-a gedir
10:49 / 08-09-2025
Alim Qasımovdan 5 milyonluq villası barədə... - Açıqlama
10:35 / 08-09-2025
Bakıda bəylə gəlin toya at belində getdi - Video
11:53 / 04-09-2025
100 min əsgər hücuma hazırlaşır
11:13 / 04-09-2025
ŞƏT-də daxili didişmələr: Azərbaycan hansı tərəfdədir?
16:06 / 04-09-2025
Çin dünyaya meydan oxuyur - Hərbi ekspert
18:03 / 03-09-2025
Putin Zelenskini Moskvaya dəvət edib
18:25 / 06-09-2025
Ukrayna və Rusiya yeni əsir mübadilələrinə hazırlaşır
00:18 / 04-09-2025
Millimiz qalib gəlib
18:12 / 04-09-2025
Konfrans Liqası: "Samsunspor"un heyəti bəlli olub
22:31 / 05-09-2025
İşçi qrupu növbəti iclasını keçirib - Fotolar
18:42 / 05-09-2025
Daşkəsənin Alaxançallı kəndində sel fəsadlar törədib
18:05 / 07-09-2025
Şəmkirdə təcili yardım maşını körpüdən aşıb, xəsarət alanlar var
19:50 / 03-09-2025
Prezident İlham Əliyevin Çinə səfəri başa çatıb - Fotolar
13:20 / 07-09-2025
Bu gün əlavə imtahan keçirilib - (Yenilənib)
İranın sonuncu şahı; Bioqraflar Rza Pəhləvinin romantik obrazını canlandırır, məşuqələrindən yazırlar
Tarix: 20-01-2019 12:22 | Bölmə: Siyasət
İranın indiki hakimiyyəti şah Məhəmməd Rza Pəhləvini zəmanəmizin qəddar diktatorlardan biri kimi təsvir edir, bioqraflar isə onun romantik obrazını canlandırır. Bioqraflar iddia edir ki, o, üç dəfə evlənib, ömrü boyu yalnız uşaq dünyaya gətirə bilməyən ikinci həyat yoldaşını sevib. Bu dəlillərin təsdiqi yoxdur. Amma məlumdur ki, şahın keçmiş həyat yoldaşlarının saxlanılmasına on minlərlə dollar ayrılıb.
Krallığın genişlənməsi
İran şahı Məhəmməd Rza Pəhləvinin və şahzadə Sürəyyanın toyu dünya kütləvi informasiya vasitələrinin diqqət mərkəzində olub. Şənlik Mərmər sarayında və görünməmiş şadyanalıqla keçirilib.
Göyçək gəlin Christian Diorun dəbdəbəli paltarında fərqlənirdi. Tanınmış fransalı modelyer onu inciylə, brilyant və marabu lələkləri ilə bəzəmişdi. Çəkisi 20 kiloqram olan paltarın hazırlanması üçün 30 metrdən çox gümüşü rəngli parça lazım olub. Bu mənzərəni ağappaq su samurunun dərisindən hazırlanmış gödəkcə tamamlayıb.
Sarayı Niderlanddan olan nəbatatçılar bəzəmişdilər: bunun üçün İrana yarım tona yaxın şahın gələcək həyat yoldaşının sevdiyi çiçəklər - zanbaq, qərənfil və səhləb çiçəyi gətirilib.
Pəhləvi nişanlıları üçün bir çox dövlət liderləri bayram təbrikləri göndəriblər, hədiyyələr arasında həqiqətən gözəl əşyalar da olub. Məsələn, SSRİ-nin başçısı İosif Stalin su samurundan hazırlanmış qəşəng kürk və qara brilyantla naxışlanmış telefon göndərib, Britaniyanın kraliçası II Yelizaveta qədim gümüş şamdanlar, ABŞ prezidenti Harri Trumen çini serviz hədiyyə edib.
Mərasimdə iştirak edən qonaqlara gənclərə hədiyyə əvəzinə İranda yoxsullara yardım göstərən xeyriyyə təşkilatının hesabına pul köçürmək təklif edilib.
Bioqrafların sözlərinə görə, şah Pəhləvinin xanımından ötrü ürəyi gedirdi və onun istənilən şıltaqlığını yerinə yetirməyə hazır idi. Gənc ərlə arvad çox səyahət ediblər, SSRİ, Türkiyə, Hindistan, İspaniya, ABŞ və digər ölkələrə gediblər.
Sürəyya ərinin qayğısına qalır və xeyriyyəçiliklə məşğul olurdu. Hər şey yaxşı görünürdü, amma 7 il evli olmalarına baxmayaraq, cütlüyün övladının olmaması iranlıları günü-gündən daha çox narahat edirdi.
Varisinin olmaması, sanki şahı qorxutmurdu: o, hətta taxtın onun kiçik qardaşı Əli Rzaya nəsib oması üçün konstitusiyaya dəyişiklik edilməsini istəyirdi. Şiə ruhaniləri bunun əleyhinə çıxış edib. Bundan əlavə, Əli 1954-cü ildə ölüb, Məhəmməd yenidən taxt-tacının varisi məsələsi ilə məşğul olub.
Amerikanın ən yaxşı klinikalarında müalicə olunmasına baxmayaraq, Sürəyya hamilə qala bilmir. Tədbirli şah vəziyyətdən çıxış yolu düşünür, ikinci arvad almaq qərarına gəlir. Lakin həyat yoldaşı qəti əleyhinə olduğundan, boşanaraq Almaniyadakı valideynlərinin yanına gedir.
Şahidlər xatırlayırlar ki, onun dərc etdirdiyi məktub uzun illər İranın evdar qadınlarını ağlamağa məcbur edib. Məzmunu təxminən belə idi:
“Məhəmməd Rza Pəhləviyə kişi cinsindən birbaşa varisinin vacib olması səbəbindən, böyük təəssüf hissi ilə öz xoşbəxtliyimi bütün ölkənin rifahı naminə fəda edirəm. Beləliklə, mən bildirirəm ki, biz Əlahəzrət ilə ayrılırıq".
Yaxınlarının sözlərinə görə, Pəhləvi nikahlarının pozulmasından sonra keçmiş həyat yoldaşını tez-tez ziyarət edib, bahalı hədiyyələr və gül dəstələri verib. O, Sürəyyanın şahzadə titulunun, ona maneəsiz bütün dünyanı gəzməyə imkan verən diplomatik pasportunun, eləcə də onunla nikahda olduğu zaman verilən hədiyyələr və zinət əşyalarının saxlanılmasına təkid edib. Bundan savayı, o, keçmiş həyat yoldaşına 7 min dollar həcmində aliment də ödəyib ki, bu da o zaman üçün az məbləğ deyildi.
Sürəyyanın var-dövlətinin nə qədər olduğu dəqiqləşdirilmir, lakin məlum olan budur ki, ona məxsus daşınmaz mülkiyyət 40-50 milyon avro qiymətləndirilib. 2012-ci ildə Christie's hərrac evi onun bəzi zərgərlik əşyalarını satışa çıxarıb, brilyantlı bir üzüyü 100 milyon dollara satılıb.
Şahın mürəkkəb həyatı
İranın gələcək hökmdarı Məhəmməd Rza Pəhləvi uşaqlıqdan Qərb ənənələri ilə tanış olub: o, İsveçrədə oxuyub, Avropa həyat tərzini xoşlayırdı. Hətta Tehranda zabit məktəbindəki təhsilini Qərb tərzində keçirib. O, hakimiyyətə 22 yaşında gəlib, lakin parlamentin təsiri güclü olduğundan onun fəaliyyəti demək olar ki, hiss olunmayıb. Onun həyatının ən çətin dövrü Məhəmməd Müsəddiqin baş nazir olduğu zamana təsadüf edir. Çünki baş nazir şahın bacısını ölkədən çıxarıb, ona məxsus torpaqları müsadirə edib, büdcəni azaldıb, xarici diplomatlarla görüşməyi qadağan edib.
Yeri gəlmişkən, hökumət başçısının apardığı siyasət hərbçilərin xoşuna gəlmirdi. 1953-cü ilin avqust ayında tanklar Tehranın küçələrinə çıxır, Müsəddiq istefaya göndərilir, dikbaş parlament qovulur, şah isə öz ölkəsində mütləq hakimiyyəti alır.
Pəhləvini nəyin bahasına olursa-olsun hakimiyyətdə qalmağa cəhd edən ənənəvi diktator adlandırmaq düzgün olmazdı. Ancaq ölkə ərazisində gizli polis fəaliyyət göstərirdi. Onlar şübhəliləri saxlamaq, həbs etmək və sorğu-suala tutmaq kimi qeyri-məhdud səlahiyyətlərə malik idi. Vətəndaşların isə dövlət siyasətini tənqid etmək imkanları olmayıb. Hətta xaricdə təhsil alan iranlı tələbələr də izlənilirdilər.
Bu zaman şah İran cəmiyyətinin tam yenidən qurulması, ölkənin sənaye dövlətinə çevrilməsi fikrində olub. Neftin qiymətinin artması yerinə düşüb və ona geniş islahatlar aparmağa imkan verib. Qərbdə bunu “Şahın və xalqın ağ inqilabı” kimi qiymətləndiriblər. İranda təhsil sistemi yaxşılaşıb, yeni texnologiyalar tətbiq edilib, sənayeləşmə və torpaq islahatı aparılıb, yeni evlər, xəstəxanalar tikilib, minlərlə iranlı tələbə ABŞ və Avropada təhsil alıb. Həyat səviyyəsi şəhərlərdə xüsusilə artıb.
Dünyada yeni iqtisadi möcüzə haqqında danışmağa başlayıblar. Lakin zaman keçdikcə vəziyyət dəyişib. Baş verənlərdən solçu qüvvələr və radikallar razı qalmayıblar. İqtisadi buma görə məmurlar və şahın ailə üzvləri arasında korrupsiya artmağa başlayıb. Şah limfatik sistemin xərçəng xəstəliyindən əziyyət çəkməyə başlayandan sonra müalicə üçün xaricə gedir və Tehranda xalq üsyanı alovlanır. Ayətullah Homeyni hakimiyyətə gəlir. 1979-cu ilin aprel ayında İranda keçirilən referendumda vətəndaşların 98 faizi İranın islam respublikası adlandırılmasının lehinə səs verir. Şah qalan ömürünü ailəsi ilə sürgündə - Misir, Mərakeş, Meksika və Baham adalarında keçirib. Məhəmməd Rza Pəhləvi çevrilişdən bir il sonra ölüb.
İranın baş qəhrəmanı-məşuqu
Pəhləvi dünya tarixinə yalnız İranın sonuncu şahı kimi deyil, həm də əsl qəhrəman-məşuq kimi düşüb. İran liderinin müasirlərinin sözlərinə görə, onun coşqun şəxsi həyatı sevgi romanının əsasını təşkil edib. Məhəmməd Rza 3 dəfə evlənib, hər yeni həyat yoldaşı əvvəlkindən cavan olub.
Hələ o, zabit məktəbində qadın düşkünü sayılırdı. Onun dostları xatırladır ki, bəyəndiyi qızlara çox gözəl qulluq göstərir, xəsislik etməyərək komplimentlər söyləyir və bahalı hədiyyələr alırdı. 1937-ci ildə atası şah Rza Pəhləvi qərara gəlir ki, onun ailəsinə yüksək səviyyəli Misir kral ailəsi ilə qohumluq pis olmazdı. Nəticədə onun oğlu şahzadə Fövziyə Fuad ilə evlənir.
Göygöz qarabuğdayı qadın İsveçrədə təhsil alıb, Qərb dəbində geyinirdi və özünü dövrün tipik Avropa qızı kimi aparırdı.
Yeri gəlmişkən, cütlüyün ailə həyatı əvvəldən alınmayıb: ər-arvadın hər biri öz həyatını yaşayırdı. Altı il sonra onlar ayrılıblar. Şahın bu nikahdan Şahnaz adlı qızı doğulub.
Pəhləvi ikinci həyat yoldaşını həyatının böyük sevgisi adlandırırdı. Bioqraflar yazır ki, Məhəmməd Rza İranın Almaniya Fedrativ Respublikasındakı səfirinin qızı Sürəyya İsfəndiyari – Bəxtiyariyə ilk baxışda vurulub. Həmin gecə ona evlənmək təklif edib. Səxavətli şah sevgilisinə böyük brilyantla 22,37 karatlıq üzük hədiyyə edib. Lakin bir neçə il sonra uşaqları olmaması səbəbindən ayrılmalı olublar.
Üçüncü nikahda şahın varisliklə bağlı arzusu reallaşıb. İranın Parisdəki səfirliyində keçirilən qəbulda ona Memarlıq Universitetinin tələbəsi Fərəh Dibanı təqdim ediblər. Bir neçə ay sonra toy olub. Gəlin üçün paltarı İv Sen Loran hazırlayıb. Bir il sonra onların oğlu Rza Kir doğulub. Fərəh şaha ümumilikdə 4 uşaq: 2 oğul və 2 qız hədiyyə edib. 1967-ci ildə ona İranın imperatriçəsi kimi tac qoyublar və şahbanu titulu veriblər. Əri hakimiyyətdən devrilənə qədər Fərəh xeyriyyəçiliklə - İranda səhiyyənin inkişafı və qadın hüquqları uğrunda mübarizə ilə məşğul olub. Əri öləndən sonra Amerika hakimiyyətinin dəvəti ilə ABŞ-da məskunlaşıb və sonradan çox yaxşı satılan “Şahla mənim həyatım” adlı kitab nəşr etdirib.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-01-2019 12:22 | Bölmə: Siyasət
İranın indiki hakimiyyəti şah Məhəmməd Rza Pəhləvini zəmanəmizin qəddar diktatorlardan biri kimi təsvir edir, bioqraflar isə onun romantik obrazını canlandırır. Bioqraflar iddia edir ki, o, üç dəfə evlənib, ömrü boyu yalnız uşaq dünyaya gətirə bilməyən ikinci həyat yoldaşını sevib. Bu dəlillərin təsdiqi yoxdur. Amma məlumdur ki, şahın keçmiş həyat yoldaşlarının saxlanılmasına on minlərlə dollar ayrılıb.
Krallığın genişlənməsi
İran şahı Məhəmməd Rza Pəhləvinin və şahzadə Sürəyyanın toyu dünya kütləvi informasiya vasitələrinin diqqət mərkəzində olub. Şənlik Mərmər sarayında və görünməmiş şadyanalıqla keçirilib.
Göyçək gəlin Christian Diorun dəbdəbəli paltarında fərqlənirdi. Tanınmış fransalı modelyer onu inciylə, brilyant və marabu lələkləri ilə bəzəmişdi. Çəkisi 20 kiloqram olan paltarın hazırlanması üçün 30 metrdən çox gümüşü rəngli parça lazım olub. Bu mənzərəni ağappaq su samurunun dərisindən hazırlanmış gödəkcə tamamlayıb.
Sarayı Niderlanddan olan nəbatatçılar bəzəmişdilər: bunun üçün İrana yarım tona yaxın şahın gələcək həyat yoldaşının sevdiyi çiçəklər - zanbaq, qərənfil və səhləb çiçəyi gətirilib.
Pəhləvi nişanlıları üçün bir çox dövlət liderləri bayram təbrikləri göndəriblər, hədiyyələr arasında həqiqətən gözəl əşyalar da olub. Məsələn, SSRİ-nin başçısı İosif Stalin su samurundan hazırlanmış qəşəng kürk və qara brilyantla naxışlanmış telefon göndərib, Britaniyanın kraliçası II Yelizaveta qədim gümüş şamdanlar, ABŞ prezidenti Harri Trumen çini serviz hədiyyə edib.
Mərasimdə iştirak edən qonaqlara gənclərə hədiyyə əvəzinə İranda yoxsullara yardım göstərən xeyriyyə təşkilatının hesabına pul köçürmək təklif edilib.
Bioqrafların sözlərinə görə, şah Pəhləvinin xanımından ötrü ürəyi gedirdi və onun istənilən şıltaqlığını yerinə yetirməyə hazır idi. Gənc ərlə arvad çox səyahət ediblər, SSRİ, Türkiyə, Hindistan, İspaniya, ABŞ və digər ölkələrə gediblər.
Sürəyya ərinin qayğısına qalır və xeyriyyəçiliklə məşğul olurdu. Hər şey yaxşı görünürdü, amma 7 il evli olmalarına baxmayaraq, cütlüyün övladının olmaması iranlıları günü-gündən daha çox narahat edirdi.
Varisinin olmaması, sanki şahı qorxutmurdu: o, hətta taxtın onun kiçik qardaşı Əli Rzaya nəsib oması üçün konstitusiyaya dəyişiklik edilməsini istəyirdi. Şiə ruhaniləri bunun əleyhinə çıxış edib. Bundan əlavə, Əli 1954-cü ildə ölüb, Məhəmməd yenidən taxt-tacının varisi məsələsi ilə məşğul olub.
Amerikanın ən yaxşı klinikalarında müalicə olunmasına baxmayaraq, Sürəyya hamilə qala bilmir. Tədbirli şah vəziyyətdən çıxış yolu düşünür, ikinci arvad almaq qərarına gəlir. Lakin həyat yoldaşı qəti əleyhinə olduğundan, boşanaraq Almaniyadakı valideynlərinin yanına gedir.
Şahidlər xatırlayırlar ki, onun dərc etdirdiyi məktub uzun illər İranın evdar qadınlarını ağlamağa məcbur edib. Məzmunu təxminən belə idi:
“Məhəmməd Rza Pəhləviyə kişi cinsindən birbaşa varisinin vacib olması səbəbindən, böyük təəssüf hissi ilə öz xoşbəxtliyimi bütün ölkənin rifahı naminə fəda edirəm. Beləliklə, mən bildirirəm ki, biz Əlahəzrət ilə ayrılırıq".
Yaxınlarının sözlərinə görə, Pəhləvi nikahlarının pozulmasından sonra keçmiş həyat yoldaşını tez-tez ziyarət edib, bahalı hədiyyələr və gül dəstələri verib. O, Sürəyyanın şahzadə titulunun, ona maneəsiz bütün dünyanı gəzməyə imkan verən diplomatik pasportunun, eləcə də onunla nikahda olduğu zaman verilən hədiyyələr və zinət əşyalarının saxlanılmasına təkid edib. Bundan savayı, o, keçmiş həyat yoldaşına 7 min dollar həcmində aliment də ödəyib ki, bu da o zaman üçün az məbləğ deyildi.
Sürəyyanın var-dövlətinin nə qədər olduğu dəqiqləşdirilmir, lakin məlum olan budur ki, ona məxsus daşınmaz mülkiyyət 40-50 milyon avro qiymətləndirilib. 2012-ci ildə Christie's hərrac evi onun bəzi zərgərlik əşyalarını satışa çıxarıb, brilyantlı bir üzüyü 100 milyon dollara satılıb.
Şahın mürəkkəb həyatı
İranın gələcək hökmdarı Məhəmməd Rza Pəhləvi uşaqlıqdan Qərb ənənələri ilə tanış olub: o, İsveçrədə oxuyub, Avropa həyat tərzini xoşlayırdı. Hətta Tehranda zabit məktəbindəki təhsilini Qərb tərzində keçirib. O, hakimiyyətə 22 yaşında gəlib, lakin parlamentin təsiri güclü olduğundan onun fəaliyyəti demək olar ki, hiss olunmayıb. Onun həyatının ən çətin dövrü Məhəmməd Müsəddiqin baş nazir olduğu zamana təsadüf edir. Çünki baş nazir şahın bacısını ölkədən çıxarıb, ona məxsus torpaqları müsadirə edib, büdcəni azaldıb, xarici diplomatlarla görüşməyi qadağan edib.
Yeri gəlmişkən, hökumət başçısının apardığı siyasət hərbçilərin xoşuna gəlmirdi. 1953-cü ilin avqust ayında tanklar Tehranın küçələrinə çıxır, Müsəddiq istefaya göndərilir, dikbaş parlament qovulur, şah isə öz ölkəsində mütləq hakimiyyəti alır.
Pəhləvini nəyin bahasına olursa-olsun hakimiyyətdə qalmağa cəhd edən ənənəvi diktator adlandırmaq düzgün olmazdı. Ancaq ölkə ərazisində gizli polis fəaliyyət göstərirdi. Onlar şübhəliləri saxlamaq, həbs etmək və sorğu-suala tutmaq kimi qeyri-məhdud səlahiyyətlərə malik idi. Vətəndaşların isə dövlət siyasətini tənqid etmək imkanları olmayıb. Hətta xaricdə təhsil alan iranlı tələbələr də izlənilirdilər.
Bu zaman şah İran cəmiyyətinin tam yenidən qurulması, ölkənin sənaye dövlətinə çevrilməsi fikrində olub. Neftin qiymətinin artması yerinə düşüb və ona geniş islahatlar aparmağa imkan verib. Qərbdə bunu “Şahın və xalqın ağ inqilabı” kimi qiymətləndiriblər. İranda təhsil sistemi yaxşılaşıb, yeni texnologiyalar tətbiq edilib, sənayeləşmə və torpaq islahatı aparılıb, yeni evlər, xəstəxanalar tikilib, minlərlə iranlı tələbə ABŞ və Avropada təhsil alıb. Həyat səviyyəsi şəhərlərdə xüsusilə artıb.
Dünyada yeni iqtisadi möcüzə haqqında danışmağa başlayıblar. Lakin zaman keçdikcə vəziyyət dəyişib. Baş verənlərdən solçu qüvvələr və radikallar razı qalmayıblar. İqtisadi buma görə məmurlar və şahın ailə üzvləri arasında korrupsiya artmağa başlayıb. Şah limfatik sistemin xərçəng xəstəliyindən əziyyət çəkməyə başlayandan sonra müalicə üçün xaricə gedir və Tehranda xalq üsyanı alovlanır. Ayətullah Homeyni hakimiyyətə gəlir. 1979-cu ilin aprel ayında İranda keçirilən referendumda vətəndaşların 98 faizi İranın islam respublikası adlandırılmasının lehinə səs verir. Şah qalan ömürünü ailəsi ilə sürgündə - Misir, Mərakeş, Meksika və Baham adalarında keçirib. Məhəmməd Rza Pəhləvi çevrilişdən bir il sonra ölüb.
İranın baş qəhrəmanı-məşuqu
Pəhləvi dünya tarixinə yalnız İranın sonuncu şahı kimi deyil, həm də əsl qəhrəman-məşuq kimi düşüb. İran liderinin müasirlərinin sözlərinə görə, onun coşqun şəxsi həyatı sevgi romanının əsasını təşkil edib. Məhəmməd Rza 3 dəfə evlənib, hər yeni həyat yoldaşı əvvəlkindən cavan olub.
Hələ o, zabit məktəbində qadın düşkünü sayılırdı. Onun dostları xatırladır ki, bəyəndiyi qızlara çox gözəl qulluq göstərir, xəsislik etməyərək komplimentlər söyləyir və bahalı hədiyyələr alırdı. 1937-ci ildə atası şah Rza Pəhləvi qərara gəlir ki, onun ailəsinə yüksək səviyyəli Misir kral ailəsi ilə qohumluq pis olmazdı. Nəticədə onun oğlu şahzadə Fövziyə Fuad ilə evlənir.
Göygöz qarabuğdayı qadın İsveçrədə təhsil alıb, Qərb dəbində geyinirdi və özünü dövrün tipik Avropa qızı kimi aparırdı.
Yeri gəlmişkən, cütlüyün ailə həyatı əvvəldən alınmayıb: ər-arvadın hər biri öz həyatını yaşayırdı. Altı il sonra onlar ayrılıblar. Şahın bu nikahdan Şahnaz adlı qızı doğulub.
Pəhləvi ikinci həyat yoldaşını həyatının böyük sevgisi adlandırırdı. Bioqraflar yazır ki, Məhəmməd Rza İranın Almaniya Fedrativ Respublikasındakı səfirinin qızı Sürəyya İsfəndiyari – Bəxtiyariyə ilk baxışda vurulub. Həmin gecə ona evlənmək təklif edib. Səxavətli şah sevgilisinə böyük brilyantla 22,37 karatlıq üzük hədiyyə edib. Lakin bir neçə il sonra uşaqları olmaması səbəbindən ayrılmalı olublar.
Üçüncü nikahda şahın varisliklə bağlı arzusu reallaşıb. İranın Parisdəki səfirliyində keçirilən qəbulda ona Memarlıq Universitetinin tələbəsi Fərəh Dibanı təqdim ediblər. Bir neçə ay sonra toy olub. Gəlin üçün paltarı İv Sen Loran hazırlayıb. Bir il sonra onların oğlu Rza Kir doğulub. Fərəh şaha ümumilikdə 4 uşaq: 2 oğul və 2 qız hədiyyə edib. 1967-ci ildə ona İranın imperatriçəsi kimi tac qoyublar və şahbanu titulu veriblər. Əri hakimiyyətdən devrilənə qədər Fərəh xeyriyyəçiliklə - İranda səhiyyənin inkişafı və qadın hüquqları uğrunda mübarizə ilə məşğul olub. Əri öləndən sonra Amerika hakimiyyətinin dəvəti ilə ABŞ-da məskunlaşıb və sonradan çox yaxşı satılan “Şahla mənim həyatım” adlı kitab nəşr etdirib.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 15:31
Lalə Şövkət: "Belə siyasətdən danışmağı rəva bilmirəm"
Bu gün, 13:46
Kamala Harris mühafizəsiz qalıb
Bu gün, 11:29
Saxta soyqırımla bağlı qanun dəyişir
6-09-2025, 15:29
Azərbaycanın ŞƏT-ə üzvlüyünə Rusiya da mane olub
6-09-2025, 09:52
Aleksey Overçuk “Tramp marşrutu”na müsbət yanaşır
5-09-2025, 12:34
Putin: Zelenskiyə təhlükəsizlik zəmanəti verməyə hazırıq
5-09-2025, 12:16
Milli Məclisin növbədənkənar sessiyası çağırılıb
5-09-2025, 11:05
Putin Qərb qoşunlarını vurmaqla hədələyir
5-09-2025, 10:24
Elnur Məmmədov Peru XİN başçısı ilə görüşüb - Fotolar
5-09-2025, 08:03
Tramp Pentaqonla bağlı bəyanat verəcək
4-09-2025, 16:51
Geri çağırılan səfir Leyla Abdullayevanın yoldaşı imiş
4-09-2025, 15:51
XİN Sudan hökumətinə başsağlığı verib
4-09-2025, 12:15
Tramp: Putin və Zelenski sülhə hazır deyillər
4-09-2025, 10:19
Məhkəmə deputatın şikayətini rədd edib
4-09-2025, 07:54
Putin: Kiyev sülhə gəlməsə, Rusiya vəzifəsini silahla həll edəcək
4-09-2025, 07:48
Ukrayna üçün təhlükəsizlik zəmanəti hazırlanıb
3-09-2025, 17:04
Siyasətçilər deportasiyaya görə Kanadadan kömək istəyirlər
3-09-2025, 16:53
İlham Rəhimova sanksiya tətbiq olunub
3-09-2025, 12:59
Paşinyan deputatlara Rusiya mövzusunda danışmamağı tapşırıb
3-09-2025, 12:29
Zakir Həsənov Vyetnam HDQ Komandanlığında olub
3-09-2025, 07:50
Fidan və Əl-Sani Fələstini müzakirə ediblər
2-09-2025, 15:25
Ərdoğan: "Zəngəzur dəhlizi məsələsində hər hansı bir problem yoxdur"
2-09-2025, 14:23
Milli Məclis bəyanat yayıb
2-09-2025, 13:35
Kremlin məxfi planı üzə çıxıb - Foto
2-09-2025, 12:30
Hərbi təyyarə istehsalı gərginliyə səbəb olub
2-09-2025, 07:46
Vaşinqtonun qlobal liderliyə iddiası saxtadır
1-09-2025, 19:47
Qaya Məmmədov: Minsk Prosesinin bağlanması ilə uğursuz bir diplomatik yanaşma sona çatıb
1-09-2025, 18:52
Həbs edilən Şahin Şıxlinskinin yerinə seçki keçirilib
1-09-2025, 15:56
Bakıda məhkəmə: Levon Mnatsakanyanın ifadələri elan olunub
1-09-2025, 12:08
Bakıda ermənilərin cinayət işi üzrə məhkəmə davam edir
1-09-2025, 10:17
Fransanın Bakıdakı keçmiş səfiri ölkəni tərk edib: "Vaxt nə tez gəlib keçir" - Foto
1-09-2025, 10:09
Ruslar 6 ay ərzində 130 yaşayış məntəqəsini işğal edib
1-09-2025, 07:10
ŞƏT-ə üzv ölkələrin Dövlət Başçıları Şurasının iclası keçirlir
31-08-2025, 10:15
Çin Azərbaycanın suveren inkişaf modelini dəstəkləyir
30-08-2025, 00:24
Töhmət alan icra başçısı: “İş olan yerdə nöqsan da olur"
29-08-2025, 15:36
Pakistanla Ermənistan arasında diplomatik münasibətlər qurulur
29-08-2025, 15:16
BQXK sentyabrda Bakıdakı ofisini bağlayacaq
29-08-2025, 11:39
Portuqaliya prezidenti: Tramp Rusiya agenti kimi davranır
29-08-2025, 11:17
Ermənistanlı konsul Azərbaycana casusluqda ittiham edilir
29-08-2025, 10:19
Tramp Kiyevdən və Zelenskidən narazıdır
29-08-2025, 09:58
Əhməd Muxtar həbs olunub
28-08-2025, 17:56
“Meydan TV”-nin əməkdaşlarına 8 maddə ilə ittiham elan olunub
27-08-2025, 17:18
Fransanın Azərbaycandakı səfirinin diplomatik fəaliyyəti başa çatıb
27-08-2025, 16:06
Azərbaycan və Uqanda XİN-ləri arasında siyasi məsləhətləşmələr keçirilib
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
